Bai 9 Hien tuong ngay dem dai ngan theo mua

KIỂM TRA BÀI CŨ :
Câu hỏi: Vì sao Trái Đất chuyển động quanh Mặt Trời
sinh ra các mùa?
th
Mùa

u

Lập đông

21 - 3
Thu phân
(bắt đầu mùa thu)
Mùa h
ạ
Lập thu

22 - 6
Đơng chí
(bắt đầu mùa đơng)

22 - 12
Hạ chí
(bắt đầu mùa hạ)
Lập xn
Mùa
đơn
g

Lập hạ

ân
23 - 9
a xu
Xuân phân Mù
(bắt đầu mùa xuân)

- Khi chuyển động quanh Mặt Trời hai nửa cầu luôn phiên nhau ngả
gần và chếch xa Mặt Trời sinh ra các mùa.



Tiết 9 - Bài 9: HIỆN TƯỢNG NGÀY, ĐÊM DÀI NGẮN THEO MÙA
1. Hiện tượng ngày, đêm dài ngắn ở các vĩ độ khác nhau trên Trái Đất


7

S

B

B

Tia sáng Mặt Trời

S23 02
00

N

T

Ngày 22/ 6

00
N

T

Ngày 22/12

Hình 24: Vị trí của Trái Đất trên quỹ đạo quanh Mặt Trời vào các
ngày hạ chí và đơng chí

? Đường biểu hiện trục tưởng tượng của
Đường biểuTrái
hiệnĐất
trụcvàTrái
Đất phân
và đường
phântối
chia
đường
chia sáng
có sáng tối khơng
trùng
nhau
vì khơng?
trục TráiVìĐất
nghiêng

trùng
nhau
sao?


S

S

0

0

ờ
m

ng

ờ
md
i

N

n

Ng
y

d

i

Ng
y
ng
n

T

Ngy 22/ 6

Tia sáng mặt trời

B
Ng

Ng

y
n

y

N

d

i

B
ờ

g
n

m

d

ờ
mn
g n

i

00

T

Ngy 22/12

Hỡnh 24: V trí của Trái Đất trên quỹ đạo quanh Mặt Trười và các
ngày hạ chí và đơng chí
Ngày 22/6, Nửa cầu nào
Bắc ngã

Ngày
Ngày 22/12,
22/12, Nửa

Nửa cầu
cầu nào
Namngã
ngã

về phía Mặt Trời nhiều nhất?
nhất

về
về phía
phía Mặt
Mặt Trời
Trời nhiều
nhiều nhất?
nhất


Tiết 9 - Bài 9: HIỆN TƯỢNG NGÀY, ĐÊM DÀI NGẮN THEO MÙA
1. Hiện tượng ngày, đêm dài ngắn ở các vĩ độ khác nhau trên Trái Đất

- Do đường phân chia sáng tối không trùng với trục Trái
Đất nên có hiện tượng ngày đêm dài ngắn khác nhau theo
vĩ độ.


S

S

23027’B

Ch
í tu

00
23 27’N

yế
n

0

Ch
í tu

N

yế
nn

bắ
c

am

T

Ngày 22/ 6

Tia sáng Mặt Trời

B

Ch
í tu
Ch
í tu

N

yế
nb

B
ắc

23027’B
yế
nn

00

am

T

23027’N

Ngày 22/12

Hình 24: Vị trí của Trái Đất trên quỹ đạo quanh Mặt Trười và các
ngày hạ chí và đơng chí
Đường vĩ tuyến 23027’ trên cả hai nửa cầu Bắc và Nam giới hạn
Vào ngày 22/6 và ngày 22/12 Mặt Trời chiếu vng góc với
cuối cùng ánh sáng Mặt Trời tạo 1 gốc vuông xuống 2 nửa cầu.
mặt đất ở vĩ tuyến bao nhiêu độ? Vĩ tuyến đó là đường gì?


Tiết 9 - Bài 9: HIỆN TƯỢNG NGÀY, ĐÊM DÀI NGẮN THEO MÙA
1. Hiện tượng ngày, đêm dài ngắn ở các vĩ độ khác nhau trên Trái Đất

- Do đường phân chia sáng tối không trùng với trục Trái Đất
nên có hiện tượng ngày đêm dài ngắn khác nhau theo vĩ độ.
- Vĩ tuyến 23º27’ B gọi là chí tuyến Bắc
- Vĩ tuyến 23º27’ N gọi là chí tuyến Nam


B
B
A

200N

C

400N

A
B

N

T
Ngy 22/ 6

S
Tia sáng mặt trời

400 B
200B

S

B

B
A
A

400B

B C

200B
200N
400N

N TNgy 22/12
Hỡnh 25: Hiện tượng ngày, đêm dài ngắn
ở các địa điểm có vĩ độ khác nhau

Câu hỏi thảo luận nhóm
Nhóm 1 và Nhóm 2: Ngày 22/6
1. Độ dài ngày, đêm các địa điểm A, B ở nửa
cầu Bắc và A’ B’ ở nửa cầu Nam
2. Độ dài ngày, đêm của địa điểm C
Nhóm 3 và Nhóm 4: Ngày 22/12
1. Độ dài ngày, đêm các địa điểm A, B ở nửa
cầu Bắc và A’ B’ ở nửa cầu Nam
2. Độ dài ngày, đêm của địa điểm C


Thảo luận nhóm đơi(theo bàn)Thời gian 3 phút
Ngày

Địa điểm bán
cầu

Đông chí
Bắc bán cầu

Vĩ độ

Nửa cầu Bắc.
B (40ºB)
Nửa cầu Nam
A (20ºB)

22/6

Xích đạo

C (0º)
A’ (20ºN)

Nam bán cầu
B’ (40ºN)

Thời gian ngày, Chênh lệch
đêm
ngày đêm

Kết luận

Ngã gần nhất.

Nhận nhiều .

Nóng (Hạ)

Chếch xa nhất

Nhận ít

Lạnh (Đông)


Thảo luận nhóm đơi(theo bàn)Thời gian 3 phút
Ngày

Địa điểm bán
cầu

Đông chí
Bắc bán cầu

Vĩ độ

Nửa cầu Bắc.
B (40ºB)
Nửa cầu Nam
A (20ºB)

22/12
Xích đạo

C (0º)
A’ (20ºN)

Nam bán cầu
B’ (40ºN)

Thời gian ngày, Chênh lệch
đêm
ngày đêm

Kết luận

Ngã gần nhất.

Nhận nhiều .

Nóng (Hạ)

Chếch xa nhất

Nhận ít

Lạnh (Đông)


B
B
A

200N

C

400N

A
B

N

S

T

Ngy 22/ 6

Tia sáng mặt trời

400 B
200B

S

B

B
A
A

400B

B C

N T

200B
200N
400N

Ngy 22/12

Nhúm 1 và nhóm 2: ngày 22/6.

Nhóm 3 và nhóm 4: ngày 22/12.

Điểm A,B ở NCB có ngày dài , đêm ngắn

Điểm A,B ở NCB có ngày ngắn , đêm dài

Điểm A’B’ ở NCN có ngày ngắn, đêm dài

Điểm A’B’ ở NCN có ngày dài, đêm ngắn

Điểm C nằm trên đường xích đạo có

Điểm C nằm trên đường xích đạo có

ngày đêm như nhau

ngày đêm như nhau


Phiếu học tập
Ngày

Địa điểm bán
cầu

Vĩ độ

Nửa Bcầ(40ºB)
u Bắc.

Thời gian ngày, Chênh lệch

đêm
ngày đêm

Ngày >đêm

Chếch xa nhất

Bắc bán cầu
A (20ºB)

Ngày >đêm

Nhận nhiều Càng
.

lên vĩ độ
Nhận ít cao ngày càng
dài ra ở Bắc
Ít
bán cầu.

Nhiều

22/6
Xích đạo

C (0º)

Quanh năm
ngày bằng đêm

Ngày =đêm

A’ (20ºN) Ngày

<đêm

B’ (40ºN) Ngày

<đêm

Kết luận

Ít

Nam bán cầu

Nhiều

Càng lên vĩ
độ cao đêm
càng dài ra ở
Nam bán cầu


Phiếu học tập
Ngày

Địa điểm bán
cầu

Vĩ độ

Nửa Bcầ(40ºB)
u Bắc.

Thời gian ngày, Chênh lệch
đêm
ngày đêm

Ngày <đêm

Chếch xa nhất

Bắc bán cầu
A (20ºB)

Ngày <đêm

Nhận nhiều Càng
.

lên vĩ độ
Nhận ít cao đêm càng
dài ra ở Bắc
Ít
bán cầu.

Nhiều

22/12
Xích đạo

C (0º)

Quanh năm
ngày bằng đêm

Ngày =đêm

A’ (20ºN) Ngày

>đêm

B’ (40ºN) Ngày

>đêm

Kết luận

Ít

Nam bán cầu

Nhiều

Càng lên vĩ
độ cao ngày
càng dài ra ở
Nam bán cầu

Tiết 9 - Bài 9: HIỆN TƯỢNG NGÀY, ĐÊM DÀI NGẮN THEO MÙA
1. Hiện tượng ngày, đêm dài ngắn ở các vĩ độ khác nhau trên Trái Đất

- Do đường phân chia sáng tối không trùng với trục Trái Đất
nên các địa điểm trên bề mặt Trái Đất có hiện tượng ngày
đêm dài ngắn khác nhau theo vĩ độ.
- Vĩ tuyến 23º27’ B gọi là chí tuyến Bắc
- Vĩ tuyến 23º27’ N gọi là chí tuyến Nam
- Mọi địa điểm trên đường xích đạo đều có ngày và đêm bằng
nhau.
- Từ xích đạo về hai cực thì chênh lệch giữa ngày và đêm càng
lớn.


? Vào ngày 21/3 và 23/9 thì mọi nơi trên Trái Đất có ngày và
đêm như thế nào?


Tiết 9 - Bài 9: HIỆN TƯỢNG NGÀY, ĐÊM DÀI NGẮN THEO MÙA
1. Hiện tượng ngày, đêm dài ngắn ở các vĩ độ khác nhau trên Trái Đất

- Do đường phân chia sáng tối không trùng với trục Trái Đất
nên có hiện tượng ngày đêm dài ngắn khác nhau theo vĩ độ.
- Vĩ tuyến 23º27’ B gọi là chí tuyến Bắc
- Vĩ tuyến 23º27’ N gọi là chí tuyến Nam
- Mọi địa điểm trên đường xích đạo đều có ngày và đêm bằng
nhau.
- Từ xích đạo về hai cực thì chênh lệch giữa ngày và đêm càng

lớn.
- Ngày 21/3 và 23/9 mọi nơi trên Trái Đất đều có ngày đêm bằng
nhau .


00

Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng
Ngày tháng mười chưa cười đã tối