Đề tài: Nêu lên và phân tích những yêu cầu cơ bản đối với sinh viên hiện nay trong học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh

Đề tài: Nêu lên và phân tích những yêu cầu cơ bản đối với sinh viên hiện
nay trong học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh ”

Mục Lục
I)
II)
III)
IV)

V)

Lời mở đầu
Khái quát cơ bản về tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ
Chí Minh
Sự cần thiết của việc học tập và làm việc theo tư tưởng,
đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh của sinh viên.
Thực trạng đạo đức, lối sống của sinh viên hiện nay
Những yêu cầu cơ bản đối với sinh viên hiện nay trong
học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí
Minh.
Kết luận

LỜI MỞ ĐẦU

1

2
3
5
7
10

16


Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu của chúng ta là vị lãnh tụ thiên tài của Đảng và
dân tộc, Người thầy vĩ đại của cách mạng Việt Nam, Anh hùng giải phóng dân tộc,
Người chiến sĩ cộng sản quốc tế mẫu mực, Danh nhân văn hóa thế giới. Trọn cả
cuộc đời, Người đã rèn luyện, cống hiến không ngừng, không nghỉ, tất thảy đều
hiến dâng cho Tổ quốc, đồng bào, cho sự nghiệp giải phóng dân tộc, giải phóng
giai cấp, giải phóng xã hội và giải phóng con người.
Người đã đi xa, nhưng di sản Người để lại cho Đảng ta, nhân dân ta là vô cùng
đồ sộ và q giá. Đó là thời đại Hồ Chí Minh; sự nghiệp Hồ Chí Minh; tư tưởng,
đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; một tấm gương sáng ngời để chúng ta thường
xuyên học tập và noi theo. Người là biểu tượng cao đẹp nhất của chủ nghĩa yêu
nước và chủ nghĩa anh hùng cách mạng Việt Nam; kết tinh rạng ngời của đạo đức,
trí tuệ, khí phách, lương tri của dân tộc và thời đại.
Tư tưởng, đạo đức, phong cách của Chủ tịch Hồ Chí Minh là tài sản tinh thần
vơ giá của Đảng ta và nhân dân ta, việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức và
phong cách của Chủ tịch Hồ Chí Minh là việc làm rất cần thiết, là nhiệm vụ hết sức
quan trọng, thường xuyên, truớc hết là các tổ chức đảng, các cơ quan nhà nước và
cán bộ, đảng viên kế đến là thế hệ sinh viên trong tu dưỡng, rèn luyện, cống hiến,
phụng sự đất nước, phục vụ nhân dân.
Mỗi cán bộ, đảng viên đặc biệt là thế hệ sinh viên đều phải tự giác học tập, ra
sức tu dưỡng, rèn luyện để khơng ngừng nâng cao nhận thức, trình độ, trở thành
những con người có văn hố, "tận trung với Đảng, tận hiếu với Dân, nhiệm vụ nào
cũng hồn thành, khó khăn nào cũng vượt qua, kẻ thù nào cũng đánh thắng".

2


I. Khái quát cơ bản về tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh

1. Tư tưởng Hồ Chí Minh
Tư tưởng Hồ Chí Minh là một hệ thống các quan điểm, nhận thức, tư tưởng chỉ
đạo rất cơ bản của Chủ tịch Hồ Chí Minh về cách mạng và con đường đi lên của
cách mạng Việt Nam. Đó là kết quả của sự vận dụng và phát triển sáng tạo chủ
nghĩa Mác - Lênin vào điều kiện cụ thể của nước ta, kế thừa và phát triển các giá trị
truyền thống tốt đẹp của dân tộc, tiếp thu tinh hoa văn hóa của nhân loại; độc lập
dân tộc phải gắn liền với chủ nghĩa xã hội; giải phóng dân tộc phải gắn liền với giải
phóng giai cấp, giải phóng xã hội, giải phóng con người. Cách mạng là sự nghiệp
của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân dưới sự lãnh đạo đúng đắn của một đảng
cách mạng chân chính. Đảng có mạnh thì dân tộc mới mạnh, vì Đảng là đội tiên
phong, là người lãnh đạo của giai cấp cơng nhân, nhân dân lao động và của tồn
dân

tộc.
Tư tưởng Hồ Chí Minh đã soi đường cho cách mạng Việt Nam dưới sự lãnh đạo

của Đảng giành được thắng lợi này đến thắng lợi khác, là tài sản tinh thần vô giá
của Đảng và dân tộc ta.
2. Đạo đức Hồ Chí Minh
Đạo đức Hồ Chí Minh là đạo đức cách mạng, là những phẩm chất cao quý của
một người cách mạng. Đó là cần, kiệm, liêm, chính, chí cơng vô tư.
Cần là cần cù, chăm chỉ, tận tuỵ, hết lịng hết sức vì cơng việc chung, vì nước, vì
dân. Kiệm là tiết kiệm, khơng xa hoa, lãng phí, nhất là đối với của công. Liêm là
thanh liêm, giữ liêm sỉ, danh dự, trong sạch, trong sáng. Chính là chính trực, ngay
thẳng, khẳng khái, không quỵ luỵ, cúi luồn, giữ sĩ khí của một người quân tử, chính

3


khách. Chí cơng vơ tư là làm việc vì sự nghiệp chung, đặt lợi ích cơng lên trên hết,

trước hết; khơng tư lợi, vụ lợi, khơng vì lợi ích riêng.
Đạo đức Hồ Chí Minh là sự kết hợp đạo đức truyền thống của dân tộc với tinh
hoa đạo đức của nhân loại, giữa phương Đơng với phương Tây, được hình thành và
phát triển từ yêu cầu của sự nghiệp giải phóng dân tộc Việt Nam. Hồ Chí Minh là
hiện thân của sự hoàn thiện, hoàn mỹ về đạo đức.
Theo Người đạo đức là gốc, là nguồn, là nền tảng, biểu hiện tập trung thông qua
ba mối quan hệ: đối với mình, đối với người và đối với cơng việc. Đức là gốc,
nhưng đức và tài phải kết hợp, phải đi đơi với nhau; người cách mạng phải có cả
đức và tài mới hoàn thành được trọng trách Đảng và nhân dân giao cho.
3. Phong cách Hồ Chí Minh
Phong cách Hồ Chí Minh là nói đến những đặc trưng giá trị, mang đậm dấu ấn
Hồ Chí Minh, gắn liền với nhân cách trí tuệ lỗi lạc, đạo đức trong sáng của Hồ Chí
Minh, với tư cách là một vĩ nhân, một nhà văn hóa kiệt xuất.
Phong cách Hồ Chí Minh, phản ánh những giá trị cốt lõi trong tư tưởng, đạo
đức của Người và được thể hiện vô cùng sinh động, tự nhiên, độc đáo, có sức thu
hút, cảm hóa kỳ diệu trong hoạt động, ứng xử hằng ngày có thể kể đến như phong
cách tư duy độc lập, tự chủ, sáng tạo, luôn gắn chặt lý luận với thực tiễn; phong
cách làm việc dân chủ, khoa học, kỹ lưỡng, cụ thể, tới nơi, tới chốn; phong cách
ứng xử văn hóa, tinh tế, đầy tính nhân văn, thấm đậm tinh thần u dân, trọng dân,
vì dân; phong cách nói đi đơi với làm, đi vào lịng người; nói và viết ngắn gọn, dễ
hiểu, dễ nhớ, dễ làm; phong cách sống thanh cao, trong sạch, giản dị; phong cách
quần chúng, dân chủ, tự mình nêu gương,... Phong cách Hồ Chí Minh được thể
hiện trong mọi lĩnh vực sống và hoạt động của Người, tạo thành một chỉnh thể nhất
quán, có giá trị khoa học, đạo đức và thẩm mỹ.

4


Như vậy tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh là một tấm gương vô cùng
trong sáng và cao thượng, kết tinh của tinh hoa văn hoá Việt Nam. Người không chỉ

là một nhà tư tưởng lỗi lạc về văn hoá, sáng tạo ra một nền văn hoá mới, văn hoá
cách mạng Việt Nam, kiến tạo ra một thời đại mới trong lịch sử phát triển của văn
hoá dân tộc, mà chính bản thân Người, cuộc sống của Người, những việc làm bình
thường hằng ngày của Người là hiện thân của nền văn hoá Việt Nam, là mẫu mực
của con người Việt Nam.
II. Sự cần thiết của việc học tập và làm việc theo tư tưởng, đạo đức, phong
cách Hồ Chí Minh của sinh viên.
1.Ý nghĩa và tầm quan trọng của việc học tập và làm theo tư tưởng đạo đức
phong cách Hồ Chí Minh đến sinh viên.
Tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh là một bộ phận không thể thiếu
của nền tảng tinh thần xã hội, là động lực, nguồn sức mạnh to lớn để nhân dân ta
phát huy nội lực, vượt qua thử thách, khó khăn tiến lên xây dựng và bảo vệ Tổ
quốc. Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh là một biện
pháp quan trọng để mỗi cán bộ đảng viên nói chung và thế hệ sinh viên nói riêng
khắc phục tình trạng suy thối về đạo đức, lối sống, củng cố và giữ vững niềm tin.
Đặc biệt trong giai đoạn hiện nay vẫn còn một bộ phận khơng nhỏ sinh viên suy
thối về phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống, đã làm giảm sự đồng thuận trong xã
hội. Vì vậy, việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách của Hồ Chí
Minh trong mỗi sinh viên hiện nay là hết sức cần thiết.
Với ý nghĩa và tầm quan trọng đó, Chỉ thị số 05 - CT/TƯ ngày 15/5/2016 của
Bộ Chính trị (khóa XII) về “Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức,
phong cách Hồ Chí Minh” được ban hành là giải pháp chiến lược, lâu dài để xây
dựng Đảng trong sạch, vững mạnh. Và từ đây việc học tập và làm theo tư tưởng,

5


đạo đức phong cách Hồ Chí Minh trở thành một nội dung mà các tổ chức Đảng, các
cán bộ, đảng viên, hội viên, các đoàn thể đặc biệt là các sinh viên phải thực hiện
thường xuyên. Học tập và rèn luyện tư tưởng Hồ Chí Minh là nhiệm vụ của toàn

Đảng, toàn dân.
Đối với mỗi cán bộ, đảng viên, sinh viên học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức,
phong cách Hồ Chí Minh là nhiệm vụ rất quan trọng và thường xun, qua đó để
giáo dục, rèn luyện mình, xứng đáng là đảng viên của Đảng Cộng sản Việt Nam, là
“người lãnh đạo, người đày tớ thật trung thành của nhân dân”.
2. Sinh viên - người chủ tương lai của nước nhà là cầu nối giữa các thế hệ,
người tiếp sức cách mạng cho thế hệ thanh niên già, đồng thời là người phụ
trách dìu dắt thế hệ thanh niên tương lai nên việc học tập và làm việc theo tư
tưởng phong cách đạo đức Hồ Chí Minh là rất quan trọng.
Sinh thời Bác Hồ luôn đánh giá cao vị trí, vai trị quan trọng của thanh niên –
lực lượng kế cận của Đảng đối với sự nghiệp của Đảng, tương lai, vận mệnh của
dân tộc, tiền đồ của Tổ quốc. Bác khẳng định: “Thanh niên là người chủ tương lai
của nước nhà”, là “mùa Xuân của xã hội”, “Nước nhà thịnh hay suy, yếu hay mạnh
một phần lớn là do các thanh niên”. Người nhận thấy thanh niên có những ưu điểm
nổi trội. Đó là lứa tuổi ham hiểu biết, giàu niềm tin, tự thể nghiệm mình, có khả
năng tiềm ẩn trong việc thực hiện lý tưởng, mục tiêu cao quý… Do vậy, nếu biết
định hướng, động viên đúng thì thanh niên sẽ say sưa với lý tưởng sống cao đẹp,
phát huy tài năng, tính sáng tạo, sẵn sàng hy sinh vì đại nghĩa.
Việc tu dưỡng trau dồi đạo đức rất quan trọng đối với con người Việt Nam
trong sự nghiệp cách mạng. Đối với thế hệ trẻ cũng vậy. Thế hệ trẻ là “người chủ
tương lai của nước nhà… Nước nhà thịnh hay suy, yếu hay mạnh một phần lớn là
do các thanh niên”. “Thanh niên là người tiếp sức cách mạng cho thế hệ thanh niên

6


già, đồng thời là người phụ trách, dìu dắt thế hệ thanh niên tương lai ”. Vì vậy, cần
phải chú trọng chăm lo giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống, văn hóa
cho sinh viên, hình thành thế hệ thanh niên mới có những phẩm chất tốt đẹp, có khí
phách và quyết tâm hành động, có trách nhiệm với Tổ quốc, với nhân dân, với chế

độ xã hội chủ nghĩa. Hồ Chí Minh nói: “Đối với thanh niên trí thức như các cháu ở
đây thì cần đặt lại câu hỏi: Học để làm gì? Học để phục vụ ai? Đó là hai câu hỏi cần
phải trả lời dứt khốt thì mới có phương hướng để sửa chữa khuyết điểm của mình”
III. Thực trạng đạo đức, lối sống của sinh viên hiện nay.
1.Những mặt tích cực
Học tập và làm theo đạo đức Hồ Chí Minh là địi hỏi của sự nghiệp cách
mạng, sự nghiệp đổi mới đất nước và hội nhập quốc tế; nhằm làm cho mỗi người
trở thành những công dân tốt hơn, xứng đáng là những người làm chủ đất nước,
biết trọng danh dự, lương tâm, trách nhiệm. Đồng thời, góp phần tích cực vào cuộc
đấu tranh chống suy thối về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong Đảng và
trong

xã

hội.

Trong sự nghiệp đổi mới, đi vào nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ
nghĩa và hội nhập quốc tế, tác động của kinh tế tri thức, cuộc cách mạng công
nghiệp lần thứ tư,… một nền đạo đức mới đang hình thành, là nguồn động lực quan
trọng của sự nghiệp phát triển đất nước. Đó là nền đạo đức vừa phát huy những giá
trị truyền thống của dân tộc với những yêu cầu mới, những nội dung mới do đòi hỏi
của dân tộc và thời đại. Nhờ đó, con người Việt Nam, trong đó có phần lớn sinh
viên, thanh niên trí thức vẫn giữ được lối sống nhân hậu, tình nghĩa, trong sạch,
lành mạnh; khiêm tốn, luôn cần cù và sáng tạo trong học tập, nghiên cứu khoa học,
có chí lập thân, lập nghiệp, năng động, nhạy bén, dám đối mặt với những khó khăn,
thách thức, dám chịu trách nhiệm, không ỷ lại; sống có bản lĩnh, ln gắn bó với

7

nhân dân, đồng hành cùng dân tộc, phấn đấu cho sự nghiệp dân giàu, nước mạnh,
dân chủ, công bằng, văn minh. Cụ thể:
•

Thứ nhất sinh viên - những con người năng động và sáng tạo, là những người
tiên phong trong mọi công cuộc cải cách, đổi mới về kinh tế, giáo dục…
Trong đầu họ luôn đầy ắp các ý tưởng độc đáo và thú vị; và họ tận dụng mọi
cơ hội để biến các ý tưởng ấy thành hiện thực. Phần lớn sinh viên đều có khả
năng thích nghi cao với mọi môi trường sinh sống và học tập. Họ không chỉ
học tập trong một phạm vi hẹp ở trường, lớp; giới trẻ ngày nay ln phát huy

•

tinh thần học tập ở mọi nơi, mọi lúc.
Thứ hai sinh viên Việt Nam là những con người táo bạo và tự tin. Sinh viên
dám nghĩ , dám làm, dám chịu thử thách. Khi quyết định một điều gì, sinh
viên khơng bao giờ quên tham khảo ý kiến của những người xung quanh. Và

•

khi đã nhận được sự ủng hộ, họ thêm tự tin thực hiện ý định của mình.
Thứ ba phong cách độc lập trong cuộc sống cũng như trong học tập cũng góp
phần xây dựng một hình tượng đẹp về sinh viên Việt Nam. Sinh viên ngày
nay đã biết thân tự lập thân, không chỉ riêng việc học tập, mà mọi vấn đề

•

khác trong cuộc sống đều được sinh viên giải quyết trong sự chủ động.
Thứ tư sinh viên Việt Nam còn được thừa hưởng một truyền thống tốt đẹp
của dân tộc, đó là truyền thống hiếu học. Sinh viên Việt Nam mọi thời đại

luôn ham học, ham hiểu biết. Họ khao khát tìm tịi, khám phá chân trời tri
thức. Họ say mê với những điều mới lạ. Ham học, ham hiểu biết chính là
động lực cho việc lĩnh hội tri thức của sinh viên.

2. Những mặt hạn chế
Do ảnh hưởng của nền kinh tế thị trường, hội nhập quốc tế do sự bùng phát của
lối sống thực dụng chạy theo danh lợi bất chấp đạo lý đã dẫn đến những tiêu cực

8


trong xã hội ngày càng phổ biến, ảnh hưởng lớn đến tâm tư, tình cảm, ý chí phấn
đấu của sinh viên, thanh niên tri thức.
Hậu quả là “Tình trạng suy thối về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống, bệnh
cơ hội, chủ nghĩa cá nhân và tệ quan liêu, tham nhũng, lãng phí trong một bộ phận
cán bộ, cơng chức diễn ra nghiêm trọng”. “Tội phạm và tệ nạn xã hội còn diễn biến
phức tạp; đạo đức xã hội có mặt xuống cấp nghiêm trọng… kỷ cương, kỷ luật chưa
nghiêm”. Đã có một bộ phận sinh viên phai nhạt niềm tin, lý tưởng, mất phương
hướng phấn đấu, khơng có trí lập thân, lập nghiệp: chạy theo lối sống thực dụng,
sống thử, sống dựa dẫm, thiếu trách nhiệm, thờ ơ với gia đình và xã hội, sa vào
nghiện ngập, hút xách: thiếu trung thực, gian lận trong thi cử, chạy điểm, chạy thầy,
chạy trường, mua bằng cấp... Cụ thể:
•

Thứ nhất nét tiêu cực lớn nhất, đáng báo động nhất trong giới sinh viên
hiệnnay chính là về vấn đề tư tưởng. Nếu như ngày trước lý tưởng xã hội chủ
nghĩa luôn sục sơi trong mỗi thanh niên Việt Nam, thì ngày nay để tìm được
một sinh viên như thế quả là không dễ. Họ sống và học tập chỉ để đạt được

•

mục đích cá nhân nào đó. Hoặc thậm chí có người chẳng có mục đích gì.
Thứ hai, hiện nay có một bộ phận không nhỏ sinh viên phai nhạt lý tưởng
sống, khơng có định hướng rõ ràng trong học tập, có suy nghĩ tiêu cực về
cuộc sống và xã hội. Họ sống hờ hững với những gì diễn ra xung quanh,
sống theo quan niệm : “được đến đâu thì hay đến đó”,“nước đến chân mới
nhảy”; sống theo chủ nghĩa cá nhân, dễ bị cám dỗ bởi vật chất, vô kỷ luật,
mất trật tự vệ sinh, đua đòi, chạy theo lối sống tiêu dùng, có những biểu hiện

•

coi nhẹ những giá trị truyền thống…
Thứ ba là việc nhìn nhận một cách sai lầm về giá trị cuộc sống. Đó là hiện
tượng sùng bái giá trị vật chất. Nhiều thanh niên lấy đồng tiền làm thước đo
giá trị trong cuộc sống. Chủ nghĩa cá nhân có xu hướng tăng trong giới trẻ

9


ngày nay. Nhiều người chỉ quan tâm tới những lợi ích cá nhân truớc mắt mà
quên mất lợi ích tập thể, thậm chí chà đạp lên lợi ích của ngưới khác.
3. Ngun nhân của tình trạng trên có cả khách quan và chủ quan.
Về khách quan, trước hết do tác động tiêu cực của cơ chế kinh tế thị trường, đặc
biệt là khả năng kích thích lối sống thực dụng của cơ chế này. Sự tác động của đạo
đức lối sống tư sản, hưởng thụ phương Tây vào nước ta trong điều kiện tồn cầu
hố, hội nhập kinh tế quốc tế và bùng nổ mạng thơng tin tồn cầu. Các thế lực thù
địch, phản động đã chủ động khuyến khích lối sống ích kỷ, hưởng thụ, thực dụng
trong cán bộ, đảng viên, cán bộ lãnh đạo và gia đình họ, coi đó là một trong những
biện pháp thực hiện "diễn biến hồ bình".
Về chủ quan, do chúng ta chưa nhận thức đầy đủ, sâu sắc vai trò nền tảng của

đạo đức trong ổn định, phát triển xã hội và tác động của cơ chế kinh tế thị trường
đến đạo đức xã hội. Trên thực tế, chúng ta chưa coi trọng giáo dục đạo đức, lối
sống; thiếu sự tổ chức, phối hợp các ngành, các cấp. Một bộ phận cán bộ lãnh đạo,
đảng viên và gia đình chưa nêu gương về đạo đức, lối sống.
IV. Những yêu cầu cơ bản đối với sinh viên hiện nay trong học tập và làm theo
tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.
Tình trạng suy thoái về đạo đức, lối sống nêu trên đã có tác động lớn đến sự
nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay. Nó đang làm thay đổi, lệch lạc những
chuẩn mực, thang bậc giá trị đạo đức truyền thống tốt đẹp của dân tộc và cách
mạng, có tác hại đến sự trường tồn của dân tộc và sự phát triển của đất nước. Chính
vì vậy sinh viên cần đáp ứng những yêu cầu để học tập và làm theo tư tưởng, đạo
đức phong cách Hồ Chí Minh.
1. Học tập đạo đức cách mạng Hồ Chí Minh là phải trung với nước, hiếu với dân,
suốt đời đấu tranh cho sự nghiệp cách mạng.

10


Học tập đạo đức cách mạng Hồ Chí Minh là học phẩm chất con người trọn đời
vì nước vì dân, là học tập khí phách anh hùng, ý chí độc lập tự cường, kiên trì mục
tiêu lý tưởng, sáng tạo và quyết thắng, không chịu khuất phục trước mọi kẻ thù. Hồ
Chí Minh đã lựa chọn một cách rõ ràng và dứt khốt mục tiêu hiến dâng cả cuộc
đời mình cho cách mạng. Người đã chấp nhận một sự hy sinh, luôn kiên định, dũng
cảm và sáng suốt để vượt qua mọi khó khăn, gian khổ, “thắng khơng kiêu, bại
khơng nản”, “giàu sang khơng thể quyến rũ, nghèo khó khơng thể chuyển lay, uy
lực không thể khuất phục” nhằm thực hiện bằng được mục tiêu cách mạng. Học tập
và làm theo tấm gương của Người về “ Trung với nước, hiếu với dân” là phải:
•

Trung với nước, hiếu với dân ngày nay thể hiện ở ý chí vươn lên, quyết

tâm vượt qua nghèo nàn, lạc hậu, sớm đưa nước ta ra khỏi tình trạng kém
phát triển, góp phần dựng xây đất nước phồn vinh, thực hiện bằng được
mong ước của Bác Hồ kính yêu: “xây dựng đất nước ta đàng hồng hơn,

•

to đẹp hơn”.
Trung với nước, hiếu với dân là phải ln ln có ý thức giữ gìn đồn kết
tồn dân tộc, đoàn kết trong Đảng, trong cơ quan, đơn vị; kiên quyết đấu
tranh chống lại mưu đồ chia rẽ dân tộc, chia rẽ khối đại đoàn kết toàn
dân, chia rẽ Đảng với nhân dân của các thế lực thù địch. Mọi biểu hiện

•

cục bộ, bản vị là trái với tinh thần yêu nước chân chính.
Trung với nước hiếu với dân là phải có tinh thần trách nhiệm cao đối với
công việc, quyết tâm phấn đấu để thành đạt và cống hiến nhiều nhất cho
đất nước. Phải phát huy truyền thống hiếu học và quý trọng nhân tài của
ông cha ta; vận dụng sáng tạo các tri thức khoa học, cơng nghệ hiện đại,

•

các sáng kiến trong cơng tác để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.
Trung với nước, hiếu với dân yêu cầu mỗi chúng ta phải giải quyết đúng
đắn mối quan hệ cá nhân – gia đình – tập thể – xã hội; quan hệ giữa
nghĩa vụ và quyền lợi. Làm việc gì trước hết phải vì tập thể, vì đất nước,

11

vì nhân dân, phải nêu cao tinh thần trách nhiệm, không tham lam, vụ lợi,
vun vén cá nhân…
2. Học tập đạo đức cách mạng của Hồ Chí Minh là phải tu dưỡng, rèn luyện theo
tấm gương cần, kiệm, liêm, chính, chí cơng vơ tư; đức khiêm tốn, trung thực.
Hồ Chí Minh thường dạy cán bộ, đảng viên, đoàn viên và thanh niên phải cần,
kiệm, liêm, chính, chí cơng vơ tư, ít lịng ham muốn vật chất, đó là tư cách người
cán bộ cách mạng, và tự mình Người đã gương mẫu thực hiện.
Theo Hồ Chí Minh, “Muốn hồn thành nhiệm vụ được tốt thì chúng ta phải học
tập, chúng ta phải trau dồi tư tưởng,… phải trau dồi đạo đức cách mạng, trước hết
là đức khiêm tốn”. “Khiêm tốn là một đạo đức mà mọi người cách mạng phải luôn
luôn trau dồi”; phải chân thành, khiêm tốn, không được tự mãn, chớ kiêu ngạo,
luôn luôn cầu tiến bộ. Trung thực là phẩm chất hàng đầu của cán bộ, đảng viên và
của mỗi người. Trung thực trong tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh mang nội dung
đạo đức cao quý của người cộng sản, những người đã cơng khai nói về sự tự
nguyện hy sinh, cống hiến cả cuộc sống của mình cho mục tiêu độc lập dân tộc và
chủ nghĩa xã hội.
Mọi người dân Việt Nam đều có ý thức dân tộc, nhưng trước hết là lớp trẻ,
tương lai của đất nước. Trong lớp trẻ ấy, đặc biệt sinh viên phải có sự vun đắp tinh
thần dân tộc, ý thức trách nhiệm với Tổ quốc thân yêu. Trên cơ sở có ý thức đúng
đắn, tự giác, tích cực thực hiện trách nhiệm của mình là “có tinh thần trách nhiệm
cao".
“Cần, kiệm, liêm, chính, chí cơng vơ tư” là chuẩn mực đạo đức truyền thống
trong quan hệ “đối với mình”, được Chủ tịch Hồ Chí Minh kế thừa, vận dụng và
phát triển phù hợp với yêu cầu của sự nghiệp cách mạng, trở thành chuẩn mực cơ
bản của đạo đức cách mạng. Sức thuyết phục mạnh mẽ của đạo đức Hồ Chí Minh

12


khơng chỉ ở trí tuệ, tư tưởng mà cịn là ở tấm gương trong sáng, mẫu mực về đạo

đức trong đời sống hàng ngày của Người. Đó là tấm gương của một lãnh tụ cách
mạng vĩ đại nhưng đồng thời cũng là tấm gương đạo đức của một người bình
thường, ai cũng có thể học theo, làm theo. Học tập và làm theo tấm gương của
Người về “cần, kiệm, liêm, chính, chí cơng vơ tư” là phải:
•

Tích cực lao động, học tập, công tác với tinh thần lao động sáng tạo, chất
lượng, hiệu quả; biết quý trọng công sức lao động và tài sản của tập thể;

•

khơng xa hoa, lãng phí, khơng phơ trương, hình thức.
Thực hiện chí cơng vơ tư là kiên quyết chống chủ nghĩa cá nhân, lối sống
thực dụng. Phải thẳng thắn, trung thực, bảo vệ đường lối, quan điểm của
Đảng, bảo vệ người tốt; chân thành, khiêm tốn; khơng chạy theo chủ nghĩa

•

thành tích, khơng bao che, giấu giếm khuyết điểm…
Thực hiện “cần, kiệm, liêm, chính, chí cơng vơ tư” phải kiên quyết chống
bệnh lười biếng, lối sống hưởng thụ, vị kỷ, nói khơng đi đơi với làm, nói
nhiều, làm ít, miệng nói lời cao đạo nhưng tư tưởng, tình cảm và việc làm thì
mang nặng đầu óc cá nhân, tư lợi. Khơng làm dối, làm ẩu, bịn rút của cơng.
Phải có thái độ rõ rệt lên án và kiên quyết đấu tranh chống tham nhũng, tiêu
cực, loại trừ mọi biểu hiện vơ liêm, bất chính ra khỏi đời sống xã hội.

3. Học tập đạo đức Hồ Chí Minh là phải có đức tin tuyệt đối vào sức mạnh của
nhân dân, kính trọng nhân dân và hết lịng, hết sức phục vụ nhân dân; ln nhân
ái, vị tha, khoan dung và nhân hậu với con người.
Phải có tình thương u đối với con người. Tình thương đó gắn liền với niềm

tin tuyệt đối vào sức mạnh và trí tuệ của nhân dân. Hồ Chí Minh ln dạy cán bộ,
đảng viên việc gì có lợi cho dân, dù nhỏ, cũng phải hết sức làm, việc gì có hại cho
dân, dù nhỏ, cũng phải hết sức tránh; phải gần dân, hiểu dân, phải học dân, kính
trọng nhân dân; hết lòng, hết sức phục vụ nhân .

13


Học tập đạo đức Hồ Chí Minh tất cả vì nhân dân, thế hệ sinh viên phải gần
dân, học dân, có trách nhiệm với dân. Phải trăn trở và thấy trách nhiệm của mình
trước cộng đồng, khơng chỉ sẻ chia và đồng cam cộng khổ với nhân dân mà còn
phải biết phát huy sức mạnh của dân, tổ chức, động viên, lãnh đạo nhân dân phấn
đấu thốt khỏi đói nghèo.
Khắc phục cho được thói vơ cảm, lãnh đạm, thờ ơ trước khó khăn, thắc mắc,
những đau khổ của nhân dân
4. Học tập đạo đức cách mạng của Hồ Chí Minh còn là học tập và làm theo tấm
gương về ý chí và nghị lực tinh thần to lớn, quyết tâm vượt qua mọi thử thách, gian
nguy để đạt được mục đích cuộc sống.
Học tập tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh là học tập đức tính bình tĩnh, kiên
cường, chủ động vượt qua thử thách, gian nguy, kiên trì mục đích cuộc sống, bảo
vệ chân lý, giữ vững quan điểm cách mạng của mình: “Muốn nên sự nghiệp lớn,
Tinh

thần

càngphảicao”.

5. Học tập tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh cịn là phải học tấm gương về chủ nghĩa
yêu nước kết hợp với chủ nghĩa quốc tế vô sản trong sáng.
Tư tưởng Hồ Chí Minh về tình đồn kết quốc tế bắt nguồn từ tình u thương

vơ hạn đối với con người, nhân loại. Người là hiện thân của chủ nghĩa yêu nước
chân chính kết hợp với chủ nghĩa quốc tế trong sáng. Nhờ đó mà nhân dân thế giới
kính u Người, trao tặng Người danh hiệu nhà văn hóa kiệt xuất trên thế giới, anh
hùng giải phóng dân tộc, chiến sĩ lỗi lạc của phong trào cộng sản quốc tế. Từ chủ
nghĩa quốc tế cao cả, Người đã xây dựng nên tình đồn kết quốc tế rộng lớn của
dân tộc ta với các dân tộc trên thế giới, góp phần quan trọng vào những thắng lợi vĩ
đại của nhân dân ta và phong trào cách mạng thế giới. Do vậy, sinh viên rất cần
phải học tập phẩm chất đạo đức kết hợp chủ nghĩa yêu nước chân chính với tinh

14


thần quốc tế trong sáng. Thanh niên, sinh viên phải ra sức trau dồi đạo đức trở
thành những con người làm chủ đất nước, đoàn kết thành một khối, quyết làm trịn
nghĩa vụ cao cả vì độc lập, tự do của Tổ quốc, vì hạnh phúc của nhân dân và góp
phần xứng đáng vào sự nghiệp cách mạng của nhân dân thế giới..
Tôn trọng độc lập, chủ quyền của các nước khác, mở rộng hợp tác cùng có lợi,
cùng nhau phấn đấu vì hồ bình, phát triển, hợp tác, chống chiến tranh, đói nghèo,
bất cơng, cường quyền, áp đặt trong quan hệ quốc tế. Với những vấn đề của quá
khứ, lịch sử cần xố bỏ mặc cảm, hận thù, nhìn về tương lai, xây dựng tình hữu
nghị giữa các dân tộc.
Ngày nay, trong điều kiện tồn cầu hóa, việc mở rộng tình đồn kết quốc tế,
hợp tác cùng có lợi, chủ động, tích cực hội nhập là một nguồn lực quan trọng để
xây dựng và phát triển đất nước. Đoàn kết quốc tế trong sáng là thực hiện chính
sách đối ngoại rộng mở, đa phương hóa, đa dạng hóa với tinh thần Việt Nam sẵn
sàng là bạn, đối tác tin cậy với các quốc gia trên thế giới, phấn đấu vì độc lập, hịa
bình, hợp tác và phát triển.

15

KẾT LUẬN
Nghiên cứu tư tưởng Hồ Chí Minh khơng chỉ ở chỗ thừa nhận và khẳng định
những giá trị thực tiễn to lớn của tư tưởng Hồ Chí Minh, mà một điều rất quan
trọng là vận dụng và phát triển những giá trị tư tưởng đó vào sự nghiệp xây dựng
đất nước. Việc sinh viên học tập tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh đặc
biệt trong giai đoạn hiện nay là tự trang bị cho mình một năng lực nhận thức khoa
học và hành động cách mạng đúng đắn, qua đó tu dưỡng, rèn luyện, phấn đấu cho
lý tưởng, tất cả vì độc lập tự do của dân tộc, vì hạnh phúc của nhân dân. Mỗi chúng
ta cũng đều mong muốn biến các giá trị cao đẹp về đạo đức trong tư tưởng Hồ Chí
Minh thành hành động cụ thể để góp phần xây dựng cuộc sống ấm no, tự do, hạnh
phúc, khao khát cống hiến sức trẻ vì một xã hội dồi dào cơ sở vật chất, ấm áp tình
người, khơng có chiến tranh, bạo lực, chia rẽ, hận thù, một xã hội mà trong đó mọi
người đều được tơn trọng và có quyền bình đẳng thực sự.
Tên tuổi và sự nghiệp của Chủ tịch Hồ Chí Minh thực sự là ngọn đuốc soi
đường chỉ lối cho mỗi trái tim người Việt Nam. Tư tưởng Hồ Chí Minh có sức vẫy
gọi mọi tấm lịng người Việt Nam bởi lẽ nó gần gũi với mỗi người, ai cũng có thể
tìm thấy phần mình trong những lời dạy của Bác. Học tập và làm tư tưởng, đạo
đức, phong cách Hồ Chí Minh là việc làm hết sức cần thiết và có ý nghĩa, góp phần
tạo bước chuyển biến mạnh mẽ về ý thức tu dưỡng, rèn luyện đối với mỗi người,
nhất là với “lớp người thừa kế xây dựng chủ nghĩa xã hội”. Những giá trị của tư
tưởng Hồ Chí Minh sẽ tiếp sức cho nghị lực của mỗi người để xây dựng cuộc sống
của mình và góp phần vào sự nghiệp chung của đất nước.

16


Tài liệu tham khảo
1. Giáo trình tư tưởng Hồ Chí Minh, Bộ Giáo dục và Đào tạo, NXB Quốc Gia Sự
thật, năm 2021.

2. Hồ Chí Minh, Tồn tập, t.11, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011, tr.30.
3. Trường Chinh: Chủ tịch Hồ Chí Minh và Cách mạng Việt Nam, Nxb Thông tin
lý luận, Hà Nội, 1992.

17