Bai 26 Cach lam bai van lap luan giai thich

bài học
ngữ văn 7


Kính chào q thầy cơ
giáo! Chào các em !


Kiểm
Kiểmtra
tramiệng:
miệng:

Câu 1
Em hiểu thế nào
về giải thích
trong văn
nghị
luận.
Điều
kiện
để làm tốt
kiểu bài này?

Câu 2:
Em hãy nhắc lại
quy trình
tạo lập một văn
bản nói chung?

Câu
Câu1:
1:
--Giải
Giảithích
thíchtrong
trongvăn
vănnghị
nghịluận
luậnlàlàlàm
làm
cho
chongười
ngườiđọc
đọchiểu
hiểurõ
rõcác
cáctư
tưtưởng,
tưởng,đạo
đạolý,
lý,
phẩm
phẩmchất,
chất,quan
quanhệ,…cần
hệ,…cầnđược
đượcgiải
giảithích
thích

nhằm
nhằmnâng
nângcao
caonhận
nhậnthức,trí
thức,trítuệ,
tuệ,bồi
bồidưỡng
dưỡng
tư
tưtưởng,
tưởng,tình
tìnhcảm
cảmcho
chocon
conngười.
người.
-Muốn
-Muốnlàm
làmđược
đượcbài
bàigiải
giảithích
thíchtốt,
tốt,phải
phảihọc
học
nhiều,
nhiều,đọc
đọcnhiều,

nhiều,vận
vậndụng
dụngtổng
tổnghợp
hợpcác
các
thao
thaotác
tácgiải
giảithích
thíchphù
phùhợp.
hợp.


Quy trình tạo lập văn bản nói chung

Bước 1

Bước 2

Bước 3

Bước4

Tìm
hiểu đề
và tìm ý

Lập dàn bài

Viết
đoạn văn,
bài văn

Đọc lại
và sửa
chữa


Tiết
Tiết 107
107

Tập
Tậplàm
làmvăn
văn


Tiết 107 :

CÁCH LÀM BÀI VĂN LẬP LUẬN GIẢI THÍCH

I. Các bước làm bài văn lập luận
giải thích:
* Tìm hiểu đề văn: sgk/48
Đề: Nhân dân ta có câu tục
ngữ: “Đi một ngày đàng, học
một sáng khơn”. Hãy giải

thích nội
dung câu tục
ngữ đó.

??Với
Vớiđề
đề
văn
vănđã
đã
cho,
cho,em
emsẽ
sẽ
thực
thựchiện
hiện
như
nhưthế
thế
nào?
nào?


Các bước thực hiện

Bước 1

Đọc kĩ đề
bàì, để tìm

hiểu đề
và tìm ý.

Bước 2

Đưa các
ý
đã tìm
được vào
dàn bài

Bước 3

Từ dàn bài,
viết
đoạn văn,
bài văn
hồn chỉnh

Bước4

Đọc , rà sốt lại lỗi
chính
tả, cách dùng từ,
cách ngắt câu. Lỗi
liên kết về hình
thức, nội dung.


Tiết 107:

CÁCH LÀM BÀI VĂN LẬP LUẬN GIẢI THÍCH

I. Các bước làm bài văn lập luận
giải thích:
• Tìm hiểu đề văn: sgk/84
1. Tìm hiểu đề và tìm ý:


Tiết 107

CÁCH LÀM BÀI VĂN LẬP LUẬN GIẢI THÍCH

Cho đề văn:
Đề: Nhân dân ta có câu tục ngữ:
“Đi một ngày đàng, học một sàng khơn”.
Hãy giải thích nộidung câu tục ngữ đó.


Đề bài thuộc
kiểu loại nào?
phạm vi, tính
chất của đề.

-Lập luận
giải thích.
-Làm rõ vấn đề
(nơi dung của
câu tục ngữ)

Em sẽ tìm ý cho đề bài trên bằng cách nào?
ngồi cách tìm ý truyền thống, ta cịn có cách
nào khác khơng?làm thế nào để giải thích được
tường tận vấn đề.

Tìm các từ
then chốt trong
đề và chỉ ra
các ý quan
trọng cần
được giải thích.

-Đặt câu hỏi:
Vấn đề có nghĩa
là gì? tại sao?
vì sao? Ý nghĩa
sâu xa của vấn
đề là gì? Liên hệ
với các câu ca dao
tục ngữ
tương tự

Tra từ
điển,
tự mình
suy
nghĩ thấu
đáo,
hỏi người
hiểu

biết hơn.


Tiết 107 :

CÁCH LÀM BÀI VĂN LẬP LUẬN CHỨNG MINH

I. Các bước làm bài văn lập luận chứng minh:
•

Tìm hiểu đề văn: sgk/48

1. Tìm hiểu đề và tìm ý:
-Kiểu loại: Lập luận giải thích.
-Vấn đề cần giải thích:“ Đi một ngày đàng, học một sàng khôn”
-Yêu cầu: Làm sáng tỏ câu tục ngữ.
-Giải thích nhiều mặt của vấn đề:
+ Nghĩa đen câu tuc ngữ là gì?
+Nghĩa bóng ( hàm ẩn) câu tục ngữ.
+ Nghĩa sâu xa của nó.
-Liên hệ với các câu ca dao, tục ngữ tương tự.


Tiết 91 :

CÁCH LÀM BÀI VĂN LẬP LUẬN GIẢI THÍCH

I. Các bước làm bài văn lập
luận giải thích:
• Tìm hiểu đề văn: sgk/48

1. Tìm hiểu đề và tìm ý:
2. Lập dàn bài:

Với
Vớicác
cácýý
đã
đãtìm
tìm
được,
được,em
em
sẽ
sẽđưa
đưavào
vào
dàn
dànbài
bài
như
nhưthế
thế
nào?
nào?


**

Câu
Câuhỏi

hỏithảo
thảoluận:
luận:
nhóm
nhómđơi
đơi bạn:
bạn:
??Một
Mộtbài
bàivăn
vănnghị
nghịluận
luận
giải
giảithích
thíchgồm
gồmmấy
mấyphần
phần??
Đó
Đólàlànhững
nhữngphần
phầnnào?
nào?Có
Có
bạn
bạncho
chorằng:
rằng:““Chúng
Chúngtata

cần
cầngì
gìphải
phảitn
tnthủ
thủtheo
theo
quy
quyluật
luậtđó!
đó!ÝÝkiến
kiếncủa
củaem?
em?


Tiết 107

CÁCH LÀM BÀI VĂN LẬP LUẬN GIẢI THÍCH

Cho đề văn: Nhân dân ta có câu tục ngữ “ Đi một ngày đàng, học một sàng
khơn”.
câu ýtục
1/ Hãy
Tìm giải
hiểuthích
đề, tìm
: ngữ đó.
2/ Lập dàn bài:
a/ Mở bài: Giới thiệu câu tục ngữ với ý nghĩa

Nêu vấn đề cần giải
sâu xa là đúc kết kinh nghiệm thể hiện khát
thích.Giới thiệu câu trích.
vọng đi nhiều nơi để mở rộng hiểu biết.
b/ Thân bài: Triển khai việc giải thích
- Nghĩa đen:
+ Đi một ngày đàng nghĩa là gì? Một sàng
khơn là gì?
-Nghĩa bóng:
+ Đi đây đó thì mở rộng tầm hiểu biết, khơn
ngoan từng trải.
-Nghĩa sâu: Khát vọng của người nông dân xưa
muốn mở rộng tầm hiểu biết
-Liên hệ:Đi một bữa chợ, học một mớ khôn,…
c/ Kết bài: Câu tục ngữ xưa vẫn cịn ý nghĩa cho
đến ngày hơm nay. .

-Giải nghĩa các khái niệm,
các từ ngữ khó trong câu
trích của vấn đề.
-Lần lượt giải thích từng
nội dung, từng khía cạnh
bằng cách dùng lí lẽ trả
lời các câu hỏi
Khẳng định ý nghĩa , tầm
quan trọng, tác dụng củavấn
đề-Nêu suy nghĩ,…


Tiết 107 :

CÁCH LÀM BÀI VĂN LẬP LUẬN GIẢI THÍCH

I. Các bước làm bài văn lập luận giải thích:
1/1/Tìm
Tìmhiểu
hiểuđề
đềvà
vàtìm
tìmý:ý:
2/2/Lập
Lậpdàn
dànbài:SGK/86.
bài:SGK/86.
a.a.Mở
Mởbài:
bài:
Giới
Giớithiệu
thiệuđiều
điềucần
cầngiải
giảithích
thíchvà
vàgợi
gợiraraphương
phươnghướng
hướng
giải
giảithích.

thích.
b.b.Thân
Thânbài:
bài:
Lần
Lầnlượt
lượttrình
trìnhbày
bàycác
cácnội
nộidung
dunggiải
giảithích.Cần
thích.Cầnsử
sửdụng
dụng
các
cáccách
cáchlập
lậpluận
luậngiải
giảithích
thíchphù
phùhợp
hợp
c.c.Kết
Kếtbài:
bài:
Nêu ý nghĩa điều cần giải thích với mọi người

Tiết 107 :

CÁCH LÀM BÀI VĂN LẬP LUẬN CHỨNG MINH

I. Các bước làm bài văn lập
luận chứng minh:
• Tìm hiểu đề văn: sgk/48
1. Tìm hiểu đề và tìm ý:
2. Lập dàn bài:
3.Viết bài:

??Theo
Theoem,
em,
đoạn
đoạnvăn
văn
sau
sauđây
đâylàlà
phần
phầnnào
nào
trong
trongdàn
dàn
bài.
bài.

•Dựa
•Dựavào
vàodàn
dàný,ý,có
cóbạn
bạnđã
đãviết
viếtđoạn
đoạnvăn
vănsau:
sau:

Bác
BácHồ
Hồkính
kínhu
u đã
đãdành
dànhcho
cho
các
cáccháu
cháuthiếu
thiếuniên
niênnhi
nhiđồng
đồngmn
mnvàn
vàn

tình
tìnhthân
thânu.
u.Bác
Bácquan
quantâm
tâmdạy
dạybảo,
bảo,
động
độngviên
viêncác
cáccháu
cháuchăm
chămhọc,
học,chăm
chăm
làm,
làm,xứng
xứngđáng
đánglàlàcon
conngoan
ngoantrị
trịgiỏi,
giỏi,
cháu
cháuu
ucủa
củaBác
BácHồ.

Hồ.Một
Mộttrong
trong55điều
điều
dạy
dạycủa
củaBác
BácHồ
Hồđối
đốivới
vớichúng
chúngta:
ta:“Học
“Học
tập
tậptốt,
tốt,lao
laođộng
độngtốt”.
tốt”.


3. Ba cách mở
bài khác
nhau về cách
lập luận như
thế nào?
1. Khi viết mở
bài có cần lập
luận khơng?

2. Cách viết
mở bài như
thế có phù
hợp với u
cầu của đề
bài khơng?.
Đọc các đoạn
mở bài ở SGK
và cho biết?
5


? Chúng ta sẽ
viết đoạn
thân bài thế
nào?

Đối lập hoàn
cảnh với ý
thức?

Nhìn từ cái
chung đến cái
riêng.

Đi thẳng vào
vấn đề.

5