Bai 18 Ong do

Tiết 75: Ơng đồ
~ Vũ Đình Liên ~


I/ Tác giả:
- Vũ Đình Liên (1913-1996),
quê Hải Dương.
- Thơ mang nặng lịng
thương người và niềm hồi
cổ.
- Là nhà thơ nổi tiếng trong
phong trào thơ mới.
- Làm thơ, nghiên cứu, dịch
thuật, dạy học.

Vũ Đình Liên


II/ Bài thơ: Ông đồ
-

Sáng tác năm 1936
Thể thơ: 5 chữ (thơ mới)
PTBĐ: Biểu cảm kết hợp tự sự và miêu tả
Bố cục:


Bố cục: 3 phần
Khổ 1+2: Hình ảnh ơng đồ viết chữ ngày tết.
Khổ 3+4: Hình ảnh ơng đồ bị lãng quên.
Khổ 5: Nỗi niềm của nhà thơ.

Thảo luận nhóm
Hình ảnh nào được miêu tả trong 2 khổ thơ?
Biện pháp nghệ thuật, từ ngữ, hình ảnh thơ
được sử dụng? Giá trị nội dung?


Ông đồ
Mỗi năm hoa đào nở
Lại thấy ông đồ già.
Bày mực tàu, giấy đỏ,
Bên phố đông người qua.

Nhưng mỗi năm, mỗi vắng
Người thuê viết nay đâu?
Giấy đỏ buồn không thắm,
Mực đọng trong nghiên sầu.

Bao nhiêu người thuê viết
Tấm tắc ngợi khen tài.
Hoa tay thảo những nét,
Như phượng múa, rồng bay.

Ông đồ vẫn ngồi đấy,
Qua đường không ai hay.
Lá vàng rơi trên giấy,
Ngoài trời mưa bụi bay.

1. Hình ảnh ơng đồ viết chữ ngày tết

- Cảnh tết đến, xuân về
- Ông đồ viết chữ ngày tết
- NT: + Liệt kê, miêu tả: hoa đào nở, người qua
lại, giấy đỏ, mực tàu => Khung cảnh mùa xuân
với màu sắc rực rỡ, tươi tắn, khơng khí vui vẻ,
tấp nập, tưng bừng, náo nhiệt.
+ So sánh (phượng múa, rồng bay)
=> Ông đồ viết chữ: tài hoa, sáng tạo được mọi
người ngưỡng mộ -> trở thành nét đẹp văn hóa
trong ngày tết cổ truyền của dân tộc.


2. Hình ảnh ơng đồ bị lãng qn.

NT: + Điệp từ: mỗi (2) => Thời gian tuần hoàn,
mùa xuân trở lại, hoa đào lại nở, phố xưa.
+ Ẩn dụ, nhân hóa, tả cảnh ngụ tình: buồn,
sầu, lá vàng, mưa bụi => Nỗi lịng tê tái, nỗi
buồn, nỗi cơ đơn, lạc lõng của ơng đồ giữa phố
phường đơng đúc vì chữ Nho bị lãng quên, một
nét đẹp văn hóa cổ truyền bị mai một.


Câu đối tết


Câu đối tết

3. Nỗi niềm của nhà thơ

- Miêu tả hình ảnh đối lập: gợi niềm thương
cảm kín đáo với ơng đồ.
- Câu hỏi tu từ: niềm cảm thương, ngậm ngùi,
nhớ nhung, luyến tiếc cảnh cũ, người xưa đã
vắng bóng, đã trở thành quá khứ do thời cuộc
đổi thay => Sự hoài niệm một vẻ đẹp gắn với
giá trị văn hóa tinh thần truyền thống của dân
tộc.


IV/ Tổng kết

1. Nghệ thuật:
- Kết hợp giữa biểu cảm với tả và kể.
- Xây dựng hình ảnh đối lập, kết cấu đầu cuối
tương ứng.
- BPTT: so sánh, nhân hóa, điệp từ
- Tả cảnh ngụ tình
2. Nội dung:
- Nhà thơ nuối tiếc những giá trị văn hóa cổ truyền
của dân tộc bị tàn phai.