Tuần 07
Tiết 14
Ngày soạn: 04/10/2018
Ngày dạy: 06/10/2018
THỰC HÀNH
MỔ VÀ QUAN SÁT GIUN ĐẤT
I. MỤC TIÊU :
1. Kiến thức:
- Trình bày được khái niệm về ngành giun đốt
- Mô tả được cấu tạo ngoài (đớt, vịng tơ, đai sinh dục), di chuyển của giun đất
- Nêu được các bước mổ giun.
2. Kĩ năng:
- Biết cách xử lí mẫu để quan sát, trước khi mổ
- Sử dụng các dụng cụ mổ, dùng kính lúp quan sát.
- Rèn kĩ năng quan sát mẫu vật để thu nhận kiến thức
3. Thái độ:
- Giáo dục ý thức tự giác, kiên trì và tinh thần hợp tác trong giờ học thực hành.
II. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC.
1. Giáo viên:
- Tranh câm H16.1, H16.2, H15.3 SGK.
- Bộ đồ mổ (4 bộ), kính lúp cầm tay, dung dịch cồn lỗng.
2. Học sinh:
- Mỗi tở chuẩn bị :2 - 3 con giun đất, 1 cuộn giấy lau tay.
- Nghiên cứu thông tin bài giun đất. (Phần Cấu tạo ngoài và di chủn)
III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP.
1. Ổn định tở chức, kiểm tra sĩ số:(1’)
7A1……………........................................…
7A2……………........................................…
2. Kiểm tra bài cũ: (6’)
Kiểm tra sự chuẩn bị của học sinh
3. Hoạt động dạy học:
*Mở bài: Chúng ta tìm hiểu cấu tạo ngoài của giun đất thông qua quan sát và bên ngoài và xác
định 1 số bộ phận bên ngoài.
Hoạt động 1: Cách xử lí mẫu(7’)
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
- GV yêu cầu HS nghiên cứu SGK ở - Cá nhân tự đọc thông tin và ghi nhớ kiến thức.
- Trong nhóm cử 1 người tiến hành (lưu ý dùng
mục trang 56 và thao tác luôn.
hơi ete hay cồn vừa phải).
- Yêu cầu HS trình bày cách xử lí - Đại diện nhóm trình bày cách xử lí mẫu với
thao tác thật nhanh.
mẫu?
- Lưu ý HS chỉ xử lí bằng cồn lỗng 1
con, để lại 1 con khơng xử lí bằng cồn.
- GV kiểm tra mẫu thực hành, nếu
nhóm nào chưa làm được, GV hướng
dẫn thêm.
Tiểu kết:
- Rửa sạch đất ở cơ thể giun
- Làm giun chết trong hơi ête hay cồn loãng.
- Để giun lên khay mổ và quan sát.
Hoạt động 2: Quan sát cấu tạo ngoài và di chuyển(8’)
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
- GV yêu cầu các nhóm đặt giun lên tờ * Cấu tạo ngoài
giấy cứng, sáng quan sát và xác định : - Trong nhóm đặt giun lên giấy quan sát bằng
+ Các đốt trên cơ thể giun.
kính lúp, thống nhất đáp án, hoàn thành yêu cầu
+ Xác định vịng tơ ở mỗi đớt. Làm thế của GV.
nào để quan sát được vòng tơ?
+ Quan sát vòng tơ kéo giun thấy lạo xạo.
+ Xác định mặt lưng, mặt bụng. Dựa
vào đặc điểm nào để xác định mặt + Dựa vào màu sắc để xác định mặt lưng và mặt
lưng, mặt bụng?
bụng của giun đất.
+ Tìm đai sinh dục. Tìm đai sinh dục,
lỗ sinh dục dựa vào đặc điểm nào? Xác + Tìm đai sinh dục: phía đầu, kích thước bằng 3
định vị trí lỗ sinh dục cái và 2 lỗ sinh đốt, hơi thắt lại màu nhạt hơn.
dục đực ?
- Các nhóm dựa vào đặc điểm quan sát, thống
lỗ miệng, hậu môn của giun.
nhất đáp án.
- Cho HS lấy tay sờ dọc cơ thể giun. - Đại diện các nhóm chữa bài, nhóm khác bổ
Nhận xét gì về đặc điểm cấu tạo ngoài sung.
của giun
- HS rút ra được nhận xét.
- GV cho HS làm bài tập: chú thích
vào hình 16.1 (ghi vào vở).
- HS quan sát hình thảo ḷn nhóm, thớng nhất ý
- GV gọi đại diện nhóm lên chú thích kiến và điền chú thích.
vào tranh.
- Đại diện nhóm lên xác định trên tranh hình.
- GV thông báo đáp án đúng: 16.1 A
Nhóm khác nhận xét.
1- Lỗ miệng; 2- Đai sinh dục; 3- Lỗ
hậu môn; Hình 16.1B : 4- Đai sinh
dục; 3- Lỗ cái; 5- Lỗ đực. Hình 16.1C:
2- Vòng tơ quanh đớt.
* Di chủn
- u cầu các nhóm đặt con giun cịn - Đặt giun sớng lên giấy, quan sát sự di chuyển
sống lên giấy quan sát sự di chuyển của giun. Hoàn thành bài tập trang 54 mục II
của giun và hoàn thành bài tập trang 54 SGK
mục II SGK
- Gọi 1-2 HS mô tả sự di chuyển của - Đại diện nhóm trình bày. Nhóm khác nhận xét,
bở sung
giun
- HS quan sát hình+ mẫu, lắng nghe và ghi nhớ
- Cho HS quan sát H15.3. Nhận xét, kiến thức
chỉnh sửa. (nếu cần)
Lưu ý : Giun đất có cơ vịng (giúp to,
nhỏ) cơ dọc (giúp kéo dài hoặc thu
ngắn) giúp giun di chuyển
Tiểu kết:
* Cấu tạo ngoài:Cơ thể dài, thn hai đầu, phân đớt, mỗi đớt có vịng tơ (chi bên). da
trơn có chất nhầy.
- Mặt lưng màu sẫm hơn mặt bụng.
- Cơ thể lưỡng tính, mặt bụng đai sinh dục có một lỗ sinh dục cái , cách đai một đớt có 2
lỗ sinh dục đực.
- Mút đầu là lỗ miệng, mút đuôi là hậu môn.
* Di chuyển: Cơ thể phình duỗi xen kẽ, các vòng tơ làm chỗ tựa giúp cơ thể di chuyển
Hoạt động3: Khái niệm ngành giun đốt(10’)
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
- GV yêu cầu HS dựa vào những đặc - Cá nhân HS dựa vào những đặc điểm quan sát
điểm quan sát được và nghiên cứu được và nghiên cứu TTSGK trang 53 rút ra khái
TTSGK : trình bày khái niệm ngành niệm ngành giun đốt
giun đốt
- HS trả lời. HS khác nhận xét
- GV nhận xét, hoàn thiện kiến thức
Tiểu kết: Ngành giun đớt có cơ thể phân đớt, mỗi đớt đều có đơi chi bên, có khoang cơ
thể chính thức
Hoạt động 4: Cách mở giun(10’)
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
- GV yêu cầu:
- Cá nhân quan sát hình, nghiên cứu TTSGK ghi
+ HS các nhóm quan sát hình 16.2 đọc nhớ kiến thức
các thơng tin trong SGK trang 57.
- Hs trả lời,nêu được 4 bước.
Trình bày các bước mổ giun đất.
lưu ý: Mổ giun (ĐVKXS) mổ từ mặt lưng trong
môi trường ngập nước
Tiểu kết: 4 bước mổ như SGK trang 57
IV. NHẬN XÉT, DẶN DÒ.
1. Nhận xét: (2’)
- GV nhận xét, đánh giá điểm cho các nhóm làm việc tớt và kết quả đúng đẹp.
- GV gọi đại diện 1-3 nhóm: Trình bày cách quan sát cấu tạo ngoài của giun đất.
2. Dặn dò: (1’)
- Dọn vệ sinh chỗ ngồi, rửa dụng cụ
- Viết thu hoạch theo nhóm.
- Học kỹ cách mở giun đất chuẩn bị cho bài sau.
- Giờ sau: mỗi nhóm chuẩn bị 2 con giun đất to
V. RÚT KINH NGHIỆM.
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................