Đề và đáp án chính thức học sinh giỏi tỉnh nghệ an môn GDCD lớp 12 năm 2021 2022 bảng a

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
NGHỆ AN

KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI TỈNH LỚP 12
NĂM HỌC 2021 - 2022

ĐỀ CHÍNH THỨC

Mơn thi: GIÁO DỤC CƠNG DÂN – BẢNG A
Thời gian: 150 phút (không kể thời gian giao đề)

Câu 1 (4.0 điểm):
Tình huống: Trong buổi họp lớp sau 5 năm tốt nghiệp, các bạn cựu học sinh lớp 12A trường
THPT X hàn hun tâm sự: Lớp mình có 25 bạn vào đại học, 10 bạn học nghề, 3 bạn xuất khẩu lao
động, 3 bạn đã lập gia đình, hai bạn vẫn đang thất nghiệp. H băn khoăn: Chúng mình là bạn cùng
lớp, cùng trường, cùng độ tuổi, thế mà bây giờ người thì kỹ sư, cử nhân có việc làm lương cao,
người thì thất nghiệp... Mình thấy thực tế này trái với quyền bình đẳng của cơng dân trước pháp luật
mà chúng ta đã học.
a. Em có đồng ý với suy nghĩ của H khơng? Vì sao?
b. Đặc trưng nào tạo nên giá trị cơng bằng và bình đẳng của pháp luật? Trình bày hiểu biết của
em về đặc trưng đó.
Câu 2 (6.0 điểm):
Tình huống: Hai cơng ty A và B cùng sản xuất mặt hàng sắt, thép. Trước khi xả nước thải ra môi
trường, công ty A đã xử lý đạt tiêu chuẩn cho phép. Cịn cơng ty B vì lợi nhuận, đã xả trực tiếp ra môi
trường gây ô nhiễm, làm thiệt hại hàng tỷ đồng cho những người nuôi trồng thủy sản.
a. Hãy làm rõ hành vi vi phạm pháp luật và trách nhiệm pháp lý của công ty B.
b. Xác định các hình thức thực hiện pháp luật và không thực hiện pháp luật của hai công ty
trong tình huống trên.
c. Phân biệt các hình thức thực hiện pháp luật.
Câu 3 (3.0 điểm):
Thông tin: Từ khi ra đời đến nay, VinFast Fadil vẫn luôn là mẫu xe có doanh số ấn tượng nhất

của hãng ơ tơ Việt. Trong đợt khuyến mãi ưu đãi tại Nghệ An và Hà Tĩnh với giá 285 triệu
đồng/chiếc, đã có 7500 người đăng ký và đặt cọc số tiền 20 triệu đồng/chiếc. Đến nay, công ty đã
giao 6000 chiếc cho khách hàng. (Theo nguồn: Internet)
a. Xác định các nhân tố và chức năng cơ bản của thị trường trong thông tin trên.
b. Nhận xét một nhân tố của thị trường tại địa phương em trong giai đoạn hiện nay.
Câu 4 (3.0 điểm):
“Đẩy mạnh hoạt động kinh tế đối ngoại là một đòi hỏi khách quan của sự nghiệp đổi mới toàn
bộ đất nước nhằm phát huy nội lực, nâng cao hiệu quả hợp tác quốc tế, thực hiện thắng lợi sự
nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước”
(Nguồn: SGK GDCD lớp 11 – NXB GD năm 2021, trang 117)

Từ kiến thức đã học và hiểu biết thực tiễn, em hãy làm rõ nhận định trên.
Câu 5 (4.0 điểm):
“Tết Nguyên Đán không chỉ thể hiện sự giao cảm giữa trời đất và con người với thần linh
trong quan niệm của người phương Đơng, mà thiêng liêng hơn cả đó chính là dịp đồn viên của mọi
gia đình. Mỗi khi Tết đến, dù làm bất cứ nghề gì, ở bất cứ nơi đâu đều mong được trở về sum họp
dưới mái ấm gia đình trong 3 ngày Tết, được khấn vái trước bàn thờ tổ tiên, thăm lại nhà thờ họ,
lăng mộ, giếng nước, sân nhà,… được sống lại với những kỷ niệm đầy ắp yêu thương của tuổi thơ
yêu dấu. “Về quê ăn Tết”, đó khơng phải là một khái niệm thơng thường đi hay về, mà là một cuộc
hành hương về với cội nguồn, nơi chôn rau cắt rốn”. (Theo nguồn: Internet)
Tết cổ truyền dân tộc trong suy nghĩ của em?
------ HẾT ------Thí sinh khơng được sử dụng tài liệu. Cán bộ coi thi khơng giải thích gì thêm.
Họ và tên:…………………..…………………………………. Số báo danh:………………


SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI TỈNH LỚP 12

NGHỆ AN

NĂM HỌC 2021 - 2022

(HD chấm gồm 3 trang)

HƯỚNG DẪN CHẤM VÀ BIỂU ĐIỂM
Môn: GIÁO DỤC CƠNG DÂN – BẢNG A

Câu Ý
1

Nội dung

Điểm

Tình huống: Trong buổi họp lớp sau 5 năm tốt nghiệp, các bạn cựu học sinh lớp
12A trường THPT X hàn huyên tâm sự: Lớp mình có 25 bạn vào đại học, 10 bạn
học nghề, 3 bạn xuất khẩu lao động, 3 bạn đã lập gia đình, hai bạn vẫn đang thất
nghiệp. H băn khoăn: Chúng mình là bạn cùng lớp, cùng trường, cùng độ tuổi, thế
mà bây giờ người thì kỹ sư, cử nhân có việc làm lương cao, người thì thất nghiệp...
Mình thấy thực tế này trái với quyền bình đẳng của công dân trước pháp luật mà
chúng ta đã học.

(4.0)

a. Em có đồng ý với suy nghĩ của H khơng? Vì sao?
b. Đặc trưng nào tạo nên giá trị công bằng và bình đẳng của pháp luật? Trình
bày hiểu biết của em về đặc trưng đó.
a Khơng đồng ý với suy nghĩ của H
HS giải thích:

0.5
0.25

- Bình đẳng trước pháp luật: là mọi công dân nam, nữ thuộc các dân tộc, tôn giáo, thành
phần, địa vị xã hội khác nhau đều không bị phân biệt, đối xử trong việc hưởng quyền,
thực hiện nghĩa vụ và chịu trách nhiệm pháp lí theo quy định của pháp luật.
- Bình đẳng về quyền và nghĩa vụ: là bình đẳng về hưởng quyền và làm nghĩa vụ trước 0.25
nhà nước và xã hội theo quy định của pháp luật.
- Trong cùng một điều kiện như nhau, cơng dân được hưởng quyền và có nghĩa vụ như 0.5
nhau nhưng mức độ sử dụng các quyền và nghĩa vụ đó đến đâu phụ thuộc nhiều vào điều
kiện, khả năng, hồn cảnh của mỗi người.
- HS lí giải: Các bạn có quyền bình đẳng nhưng do điều kiện, khả năng, hoàn cảnh khác 0.5
nhau… nên việc sử dụng quyền khác nhau….
- Khẳng định: Việc lựa chọn của các bạn 12A là khơng trái với quyền bình đẳng của 0.5
công dân trước pháp luật
b

Đặc trưng tạo nên giá trị cơng bằng và bình đẳng trước pháp luật là tính quy phạm phổ biến. 0.5
- PL có tính quy phạm phổ biến bởi lẽ PL là những quy tắc xử sự chung, khuôn mẫu 0.25
chung, được áp dụng nhiều lần, nhiều nơi, đối với tất cả mọi người, trong mọi lĩnh vực
của đời sống xã hội.


2

- Đây là ranh giới để phân biệt PL với các loại quy phạm xã hội khác.

0.25

- Mỗi quy tắc xử sự thường được thể hiện thành một quy phạm pháp luật

0.25

- Ví dụ:….

0.25

Tình huống: Hai cơng ty A và B cùng sản xuất mặt hàng sắt, thép. Trước khi xả
nước thải ra môi trường, công ty A đã xử lý đạt tiêu chuẩn cho phép. Cịn cơng ty B
vì lợi nhuận, đã xả trực tiếp ra môi trường gây ô nhiễm, làm thiệt hại hàng tỷ đồng
cho những người nuôi trồng thủy sản.

(6.0)

a. Hãy làm rõ hành vi vi phạm pháp luật và trách nhiệm pháp lý của công ty B.
b. Xác định các hình thức thực hiện pháp luật và không thực hiện pháp luật
của hai công ty trong tình huống trên.
c. Phân biệt các hình thức thực hiện pháp luật.
a Hành vi vi phạm pháp luật của cơng ty B gồm: vi phạm hình sự và vi phạm dân sự (nếu 0.5
trả lời được một hành vi vi phạm: 0.25 điểm)
Vi phạm hình sự, HS lý giải:
+ Nêu được khái niệm VPHS: Là hành vi nguy hiểm cho xã hội bị coi là tội phạm được 0.25
quy định tại bộ luật hình sự…
+ Chỉ ra được yếu tố VPHS trong tình huống trên: Xả thải chưa qua xử lý ra môi trường
0.25
gây hậu quả nghiêm trọng…
+ VPHS dẫn đến phải chịu TNHS ……
0.25
Vi phạm dân sự, HS lý giải:

+ Nêu được khái niệm VPDS: Là xâm phạm đến quan hệ tài sản và quan hệ nhân thân.... 0.25

b

+ Chi ra được yếu tố VPDS: Gây thiệt hại hàng tỷ đồng cho người nuôi trồng thủy sản

0.25

+ VPDS dẫn đến phải chịu trách nhiệm dân sự: bồi thường thiệt hại…

0.25

Xác định các hình thức thực hiện pháp luật và không thực hiên pháp luật của công ty A
và B trong tình huống trên:
Cơng ty A đã thực hiện PL với hình thức thi hành PL, cơng ty B không thi hành pháp 0.5
luật
+ Thi hành PL là các cá nhân, tổ chức thực hiện đầy đủ những nghĩa vụ, chủ động làm 0.5
những việc mà pháp luật quy định phải làm…
Công ty A đã thi hành pháp luật vì:
+ HS lý giải: cơng ty A đã chủ động xử lý nước thải trước khi xả thải ra môi trường.

0.25


Cơng ty B: khơng thi hành PL: vì khơng xử lý nước thải theo quy định của pháp luật và
đã xả nước thải không qua xử lý ra môi trường.

0.25

c Phân biệt các hình thức thực hiện pháp luật: Nêu đươc 4 hình thức thực hiện pháp luật… 0.5

Giống nhau: đều là hành vi thực hiện pháp luật…

0.5

Khác nhau:

0.5

- Về chủ thể:
+ Sử dụng pháp luật, Thi hành pháp luật, Tuân thủ pháp luật do cá nhân, tổ chức thực hiện.
+ Áp dụng pháp luật do các cơ quan, công chức nhà nước có thẩm quyền thực hiện.
- Nội dung:

0.5

+ Sử dụng pháp luật: sử dụng quyền…
+ Thi hành pháp luật: thực hiện nghĩa vụ…
+ Tuân thủ pháp luật: không làm những điiều pháp luật cấm..
+ Áp dụng pháp luật: căn cứ vào pháp luật, ra quyết định làm phát sinh, chấm dứt hoặc
thay đổi quyền và nghĩa vụ…
- Bản chất:

0.5

+ Sử dụng pháp luật: có thể thực hiện hoặc có thể khơng mà khơng vi phạm pháp luật…
+ 3 hình thức cịn lại bắt buộc thực hiện…
3
(3.0)

Thơng tin: Từ khi ra đời đến nay, VinFast Fadil vẫn luôn là mẫu xe có doanh số ấn

tượng nhất của hãng ơ tô Việt. Trong đợt khuyến mãi ưu đãi tại Nghệ An và Hà
Tĩnh với giá 285 triệu đồng/chiếc, đã có 7500 người đăng ký và đặt cọc số tiền 20
triệu đồng/chiếc. Đến nay, công ty đã giao 6000 chiếc cho khách hàng. (Theo
nguồn: Internet)
a. Xác định các nhân tố và chức năng cơ bản của thị trường trong thông tin trên.
b. Nhận xét một nhân tố của thị trường tại địa phương em trong giai đoạn hiện nay.
a HS chỉ ra được các nhân tố cơ bản của thị trường trong thơng tin trên.
- Hàng hóa: xe ơ tơ VinFast Fadil

0.25

- Tiền tệ: đặt cọc 20 triệu đồng và thanh toán 285 triệu/chiếc

0.25

- Người mua: 7500 khách hàng

0.25

- Người bán: hãng xe

0.25


Chức năng cơ bản của thị trường:
- Chức năng thừa nhận giá trị và giá trị sử dụng của hàng hóa: HS chỉ ra được cụ thể: 0.5
khách hàng đã chấp nhận giá và mua xe
- Chức năng thông tin: HS chỉ ra được các thông tin: giá cả, loại hàng hóa, nhu cầu của
0.5
người tiêu dùng, khả năng cung cấp của nhà xản xuất…

b HS lựa chọn và nhận xét được một trong 4 nhân tố của thị trường tại địa phương trong 1.0
giai đoạn hiện nay.
HS có thể trình bày nhiều cách khác nhau nhưng cần đảm bảo các ý cơ bản dưới đây:
- Nêu được nhân tố đó là gì?
- Nhân tố đó đang diễn ra trên thị trường như thế nào?
- Tác động của nhân tố đó đến đời sống và sự phát triển của địa phương…
- Các dẫn chứng cụ thể…
4
(3.0)

“Đẩy mạnh hoạt động kinh tế đối ngoại là một đòi hỏi khách quan của sự nghiệp
đổi mới toàn bộ đất nước nhằm phát huy nội lực, nâng cao hiệu quả hợp tác quốc
tế, thực hiện thắng lợi sự nghiệp cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước” (Nguồn:
SGK GDCD lớp 11 – NXB GD năm 2021, trang 117)
Từ kiến thức đã học và hiểu biết thực tiễn, em hãy làm sáng tỏ nhận định trên.
- HS trình bày được một số hiểu biết về kinh tế đối ngoại: là một bộ phận trong nền kinh 0.5
tế quốc dân, thể hiện mối quan hệ kinh tế giữa quốc gia này với các quốc gia khác, hoặc
giữa các tổ chức kinh tế quốc tế…
- Lí giải được vì sao đẩy mạnh hoạt động kinh tế đối ngoại là một địi hỏi khách quan…

0.5

- Mục đích: Xuất nhập khẩu hàng hóa, thu hút vốn, xuất khẩu lao động, tiếp nhận khoa 0.5
học cơng nghệ….
- Vai trị: KTĐN phát huy nội lực, nâng cao hiệu quả…

5
(4.0)

0.5

- HS nêu được một số dẫn chứng về hoạt động kinh tế đối ngoại trong thời gian qua…

0.5

- Liên hệ, trách nhiệm công dân…

0.5

“Tết Nguyên Đán không chỉ thể hiện sự giao cảm giữa trời đất và con người với
thần linh trong quan niệm của người phương Đông, mà thiêng liêng hơn cả đó
chính là dịp đồn viên của mọi gia đình. Mỗi khi Tết đến, dù làm bất cứ nghề gì, ở
bất cứ nơi đâu đều mong được trở về sum họp dưới mái ấm gia đình trong 3 ngày
Tết, được khấn vái trước bàn thờ tổ tiên, thăm lại nhà thờ họ, lăng mộ, giếng nước,
sân nhà,… được sống lại với những kỷ niệm đầy ắp yêu thương của tuổi thơ u
dấu. “Về q ăn Tết”, đó khơng phải là một khái niệm thông thường đi hay về, mà
là một cuộc hành hương về với cội nguồn, nơi chôn rau cắt rốn”. (Theo nguồn:
Internet)


Tết cổ truyền dân tộc trong suy nghĩ của em?

Tết là một truyền thống tốt đẹp của dân tộc….

0.5

Trình bày một số hiểu biết chung về tết cổ truyền: Không gian, thời gian, con người, 2.0
cảnh vật, phong tục ngày tết, khơng khí đón tết; ẩm thực….
Cảm nhận của cá nhân học sinh: nêu được 1 số suy nghĩ, đánh giá…có thể tích cực và 1.0
tiêu cực…

Diễn đạt

0.5

- - - Hết - - -