Đề và đáp án chính thức học sinh giỏi tỉnh nghệ an môn GDCD lớp 12 năm 2021 2022 bảng b

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
NGHỆ AN

KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI TỈNH LỚP 12
NĂM HỌC 2021 - 2022

ĐỀ CHÍNH THỨC

Mơn thi: GIÁO DỤC CƠNG DÂN – BẢNG B
Thời gian: 150 phút (không kể thời gian giao đề)

Câu 1 (4.0 điểm)
Tình huống: Trong buổi họp lớp sau 5 năm tốt nghiệp, các bạn cựu học sinh lớp 12A trường
THPT X hàn hun tâm sự: Lớp mình có 25 bạn vào đại học, 10 bạn học nghề, 3 bạn xuất khẩu lao
động, 3 bạn đã lập gia đình, hai bạn vẫn đang thất nghiệp. H băn khoăn: Chúng mình là bạn cùng lớp,
cùng trường, cùng độ tuổi, thế mà bây giờ người thì kỹ sư, cử nhân có việc làm lương cao, người thì
thất nghiệp... Mình thấy thực tế này trái với quyền bình đẳng của cơng dân trước pháp luật mà chúng
ta đã học.
a. Em có đồng ý với suy nghĩ của H khơng? Vì sao?
b. Đặc trưng nào tạo nên giá trị cơng bằng và bình đẳng của pháp luật? Trình bày hiểu biết của
em về đặc trưng đó.
Câu 2 (6.0 điểm)
Tình huống: Ơng A rủ ơng B cùng đột nhập vào tiệm vàng K để trộm. Phát hiện có người đang
ngủ, ơng B hoảng sợ bỏ đi. Sau khi lấy hết số vàng trong tiệm, ông A kể lại tồn bộ sự việc với người
bạn thân là ơng T và nhờ ơng cất giữ số vàng đó nhưng bị ông T từ chối. Ba tháng sau, khi sửa nhà,
con trai ơng A phát hiện có nhiều vàng được chơn trong phịng ngủ của bố, nên đến cơ quan cơng an
trình báo.
a. Trong tình huống trên những ai vi phạm pháp luật? Hãy giải thích.
b. Vì sao pháp luật cần cho Nhà nước và cho mỗi công dân?
Câu 3 (3.0 điểm)
Thông tin: Từ khi ra đời đến nay, VinFast Fadil vẫn ln là mẫu xe có doanh số ấn tượng nhất

của hãng ô tô Việt. Trong đợt khuyến mãi ưu đãi tại Nghệ An và Hà Tĩnh với giá 285 triệu
đồng/chiếc, đã có 7500 người đăng ký và đặt cọc số tiền 20 triệu đồng/chiếc. Đến nay, công ty đã
giao 6000 chiếc cho khách hàng. (Theo nguồn: Internet)
a. Xác định các nhân tố và chức năng cơ bản của thị trường trong thông tin trên.
b. Nhận xét một nhân tố của thị trường tại địa phương em trong giai đoạn hiện nay.
Câu 4 (3.0 điểm):
Có ý kiến cho rằng: Trong giai đoạn hiện nay, để làm phong phú thêm nền văn hóa dân tộc,
chúng ta cần tiếp thu tất cả những thành tựu văn hóa trên thế giới.
a. Em đồng ý với ý kiến trên khơng? Vì sao?
b. Trách nhiệm của em đối với việc giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc.
Câu 5 (4.0 điểm):
“Tết Ngun Đán khơng chỉ thể hiện sự giao cảm giữa trời đất và con người với thần linh trong
quan niệm của người phương Đơng. Mà thiêng liêng hơn cả đó chính là dịp đồn viên của mọi gia
đình. Mỗi khi Tết đến, dù làm bất cứ nghề gì, ở bất cứ nơi đâu đều mong được trở về sum họp dưới
mái ấm gia đình trong 3 ngày Tết, được khấn vái trước bàn thờ tổ tiên, thăm lại nhà thờ họ, lăng mộ,
giếng nước, sân nhà,… được sống lại với những kỷ niệm đầy ắp yêu thương của tuổi thơ yêu dấu.
“Về quê ăn Tết”, đó khơng phải là một khái niệm thơng thường đi hay về, mà là một cuộc hành
hương về với cội nguồn, nơi chôn rau cắt rốn”. (Theo nguồn: Internet)
Tết cổ truyền dân tộc trong suy nghĩ của em?
------ HẾT -----Thí sinh khơng được sử dụng tài liệu. Cán bộ coi thi khơng giải thích gì thêm.
Họ và tên:…………………..…………………………………. Số báo danh:………………


SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI TỈNH LỚP 12

NGHỆ AN

NĂM HỌC 2021 - 2022

(HD chấm gồm 3 trang)
HƯỚNG DẪN CHẤM VÀ BIỂU ĐIỂM
Môn: GIÁO DỤC CÔNG DÂN – BẢNG B
Câu Ý

Nội dung

Điểm

Trong buổi họp lớp sau 5 năm tốt nghiệp, các bạn cựu học sinh 12A trường
THPT N hàn hun tâm sự: Lớp mình có 25 bạn vào đại học, 10 bạn học nghề, 3
bạn xuất khẩu lao động, 3 bạn đã lập gia đình, hai bạn vẫn đang thất nghiệp. H.
băn khoăn: Chúng mình là bạn cùng lớp, cùng trường, cùng độ tuổi, thế mà bây
giờ người thì kỹ sư, cử nhân có việc làm lương cao, người thì thất nghiệp... Mình
thấy thực tế này trái với quyền bình đẳng của cơng dân trước pháp luật mà
chúng ta đã học.

1
(4.0)

1. Em có đồng ý với suy nghĩ của H. khơng? Vì sao?
2. Đặc trưng nào tạo nên giá trị cơng bằng và bình đẳng của pháp luật?
Trình bày hiểu biết của em về đặc trưng đó.
a Khơng đồng ý với suy nghĩ của H
HS giải thích:

0.5
0.25

- Bình đẳng trước pháp luật có nghĩa là mọi công dân nam, nữ thuộc các dân tộc, tôn
giáo, thành phần, địa vị xã hội khác nhau đều không bị phân biệt, đối xử trong việc
hưởng quyền, thực hiện nghĩa vụ và chịu trách nhiệm pháp lí theo quy định của pháp
luật.
- Bình đẳng về quyền và nghĩa vụ có nghĩa là bình đẳng về hưởng quyền và làm nghĩa 0.25
vụ trước nhà nước và xã hội theo quy định của pháp luật.
- Trong cùng một điều kiện như nhau, cơng dân được hưởng quyền và có nghĩa vụ 0.5
như nhau nhưng mức độ sử dụng các quyền và nghĩa vụ đó đến đâu phụ thuộc nhiều
vào điều kiện, khả năng, hồn cảnh của mỗi người.
- Lí giải tình huống trên: Các bạn có quyền bình đẳng nhưng do điều kiện, khả năng, 0.5
hoàn cảnh khác nhau… nên việc sử dụng quyền khác nhau….
- Khẳng định: Việc lựa chọn của các bạn 12A là khơng trái với quyền bình đẳng của 0.5
công dân trước pháp luật
b

Đặc trưng tạo nên giá trị cơng bằng và bình đẳng trước pháp luật là tính quy phạm phổ 0.5
biến.
- PL có tính quy phạm phổ biến bởi lẽ PL là những quy tắc xử sự chung, khuôn mẫu 0.25
chung, được áp dụng nhiều lần, nhiều nơi, đối với tất cả mọi người, trong mọi lĩnh vực


của đời sống xã hội.

2
(6.0)

- Đây là ranh giới để phân biệt PL với các loại quy phạm xã hội khác.

0.25

- Mỗi quy tắc xử sự thường được thể hiện thành một quy phạm pháp luật

0.25

- Ví dụ:….

0.25

Ơng A rủ ông B cùng đột nhập vào tiềm vàng X để ăn trộm. Phát hiện có người
đang ngủ, ơng B hoảng sợ bỏ đi. Sau khi lấy hết số vàng hiện có trong tiệm X, ơng
A kể lại tồn bộ sự việc với người bạn thân là ông T và nhờ ơng cất giữ tồn bộ số
vàng đó nhưng đã bị ông T từ chối. Ba tháng sau, khi sửa nhà, con trai ơng A
phát hiện có khá nhiều vàng được chơn dưới phịng ngủ của bố, nên đến trình
báo với cơ quan cơng an thì mọi việc được sáng tỏ.
1. Trong tình huống trên những ai đã vi phạm pháp luật? Hãy giải thích.
2. Vì sao pháp luật cần cho nhà nước và cho mỗi cơng dân?
a Trong tình huống trên, ông A, ông B và ông T vi phạm pháp luật.
HS nêu được:

0.5
0.5

-Vi phạm PL là hành vi trái PL, có lỗi, do người có năng lực trách nhiệm pháp lý thực
hiện, xâm hại các quan hệ xã hội được PL bảo vệ.
(Nếu HS phân tích được mà khơng nêu được dấu hiệu thì cho 0,25đ)
Vi phạm PL có 3 dấu hiệu cơ bản:
+ Hành vi trái PL, hành vi đó xâm phạm, gây thiệt hại cho những quan hệ xã hội được 0.25
PL bảo vệ.
+ HS phân tích được: hành vi của ông A, ông B xâm phạm đến tài sản của công dân;
0.25

ông T biết mà không báo với cơ quan cơng an

+ Do người có năng lực trách nhiệm PL thực hiện..

0.25

+ Ơng A, ơng B và ơng T đều có đủ năng lực trách nhiệm pháp lý thực hiện ( đủ độ 0.25
tuổi theo quy định của PL; có nhận thức và điều khiển được hành vi của mình, độc lập
chịu trách nhiệm về hành vi đó…)
+ Người VPPL phải có lỗi

0.25

+ Ơng A, ơng B và ơng T biết được hành vi của mình là trái PL, gây hậu quả không 0.25
tốt nhưng vẫn làm…


b PL cần cho nhà nước và cho mỗi công dân
- Đối với nhà nước:
+ PL là phương tiện để nhà nước quản lý xã hội

0.5

+ Quản lý bằng PL là phương pháp quản lý dân chủ và hiệu quả nhất…

0.25

+ Dân chủ: PL là khn mẫu có tính phổ biến và bắt buộc chung

0.25

+ Hiệu quả: PL do nhà nước ban hành và đảm bảo thực hiện bằng sức mạnh quyền lực 0.25
của nhà nước..
+ VD…

0.5

- Đối với công dân:
+ PL là phương tiện để công dân thực hiện và bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của 0.5
mình
+ Pl quy định quyền và nghĩa vụ của cơng dân… căn cứ vào đó, cơng dân thực hiện
0.25
quyền của mình.
+ Pl quy định cách thức, trình tự, thủ tục pháp lý để công dân yêu cầu nhà nước bảo vệ
các quyền, lợi ích hợp pháp của mình…
0.25
+ VD…
0.5
Liên hệ…
3
(3.0)

0.25

Thơng tin: Từ khi ra đời đến nay, VinFast Fadil vẫn ln là mẫu xe có doanh số
ấn tượng nhất của hãng ô tô Việt. Trong đợt khuyến mãi ưu đãi tại Nghệ An và
Hà Tĩnh với giá 285.000.000/chiếc, đã có tới 7.500 người đăng ký và đặt cọc số
tiền 20 triệu đồng/chiếc. Hiện Công ty đã giao 6000 chiếc cho khách hàng.
(Nguồn: Internet)
1. Xác định các nhân tố và chức năng cơ bản của thị trường trong thông tin trên?

2. Nhận xét một nhân tố của thị trường mà em quan tâm tại địa phương trong
giai đoạn hiện nay?
a HS chỉ ra được các nhân tố cơ bản của thị trường trong thơng tin trên.
- Hàng hóa: xe ơ tơ VinFast Fadil

0.25

- Tiền tệ: đặt cọc 20 triệu đồng và thanh toán 285 triệu/chiếc

0.25

- Người mua: 7500 khách hàng

0.25

- Người bán: hãng xe

0.25


Chức năng cơ bản của thị trường:
- Chức năng thừa nhận giá trị và giá trị sử dụng của hàng hóa: HS chỉ ra được cụ thể: 0.5
khách hàng đã chấp nhận giá và mua xe
- Chức năng thông tin: HS chỉ ra được các thông tin: giá cả, loại hàng hóa, nhu cầu
0.5
của người tiêu dùng, khả năng cung cấp của nhà xản xuất…
b HS lựa chọn và nhận xét được một trong 4 nhân tố của thị trường tại địa phương trong 1.0
giai đoạn hiện nay.
Cụ thể:
- Nêu được nhân tố đó là gì?

- Nhân tố đó đang diễn ra trên thị trường như thế nào?
- Tác động của nhân tố đó đến đời sống và sự phát triển của địa phương…
- Các dẫn chứng cụ thể…
Có ý kiến cho rằng: Trong giai đoạn hiện nay, để làm phong phú thêm nền văn
hóa dân tộc, chúng ta cần tiếp thu tất cả những thành tựu văn hóa trên thế giới.

4
(3.0)

1. Em có đồng ý với ý kiến trên khơng? Vì sao?
2. Trách nhiệm của em đối với việc giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc?
a

Khơng đồng ý với ý kiến trên

0.5

Vì
- Việc tiếp thu là cần thiết, có chọn lọc những tinh hoa văn hóa nhân loại, những tư 0.5
tưởng tiến bộ….
- Ngăn chặn sự xâm nhập văn hóa phẩm đồi trụy, độc hại…
- Ví dụ….
b

0.5
0.5

- Trách nhiệm
+ Tiếp thu có chọn lọc văn hóa thế giới phù hợp với lứa tuổi học sinh…

0.5

+ Có các việc làm, hành động gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc…

0.5


5
(4.0)

“Tết Nguyên Đán không chỉ thể hiện sự giao cảm giữa trời đất và con người với
thần linh trong quan niệm của người phương Đông. Mà thiêng liêng hơn cả đó
chính là ngày đồn viên của mọi gia đình. Mỗi khi Tết đến, dù làm bất cứ nghề
gì, ở bất cứ nơi đâu đều mong được trở về sum họp dưới mái ấm gia đình trong
ba ngày Tết, được khấn vái trước bàn thờ tổ tiên, thăm lại ngôi nhà thờ, ngôi mộ,
giếng nước, mảnh sân nhà,… được sống lại với những kỷ niệm đầy ắp yêu
thương của tuổi thơ u dấu. “Về q ăn Tết”, đó khơng phải là một khái niệm
thông thường đi hay về, mà là một cuộc hành hương về với cội nguồn, nơi chôn
rau cắt rốn”
Tết cổ truyền dân tộc trong suy nghĩ của em?
Tết là một truyền thống tốt đẹp của dân tộc….

0.5

Trình bày một số hiểu biết chung về tết cổ truyền: Không gian, thời gian, con người, cảnh
vật, phong tục ngày tết, khơng khí đón tết; ẩm thực….

2.0

Cảm nhận của cá nhân học sinh: nêu được 1 số suy nghĩ, đánh giá…có thể tích cực và 1.0

tiêu cực…
Diễn đạt…

0.5

- - - Hết - - -