Điểm mới của luật môi trường

1. Giải thích thuật ngữ
Luật BVMT 2014 có bổ sung thêm 9 khái niệm mới so với Luật BVMT 2005 như: Quy chuẩn kỹ
thuật môi trường, sức khỏe môi trường, cơng nghiệp mơi trường, kiểm sốt ơ nhiễm, hồ sơ môi
trường, quy hoạch BVMT, hạ tầng kỹ thuật BVMT, ứng phó biến đổi khí hậu (BĐKH), an ninh
mơi trường…Các khái niệm về môi trường, ô nhiễm môi trường, sức chịu tải của môi trường,
đánh giá môi trường chiến lược (ĐMC), đánh giá tác động môi trường (ĐTM), phế liệu… cũng
đã được chỉnh sửa, bổ sung, phù hợp với thực tế hiện nay; việc chỉnh sửa, bổ sung các khái niệm
đã góp phần làm rõ hơn các nội dung về BVMT thể hiện trong luật, qua đó giúp các đối tượng
thuộc phạm vi điều chỉnh có thể hiểu rõ và thực thi các nhiệm vụ về BVMT theo quy định pháp
luật.
2. Nguyên tắc bảo vệ môi trường
Luật BVMT 2014 bổ sung thêm 3 nguyên tắc bảo vệ môi trường và đã có những thay đổi phù
hợp với tình hình thực thực tế hiện nay như: BVMT phải gắn kết với bảo tồn đa dạng sinh học
(ĐDSH), ứng phó BĐKH, sử dụng hợp lý tài nguyên, giảm thiểu chất thải; BVMT phải gắn kết
với bảo đảm quyền của trẻ em, thúc đẩy giới và bảo đảm mọi người có quyền được sống trong
môi trường trong lành.
3. Những hành vi bị nghiêm cấm
Tại Điều 7 Luật BVMT 2014 quy định những hành vi bị nghiêm cấm cụ thể:
“Điều 7. Những hành vi bị nghiêm cấm
1. Phá hoại, khai thác trái phép nguồn tài nguyên thiên nhiên.
2. Khai thác nguồn tài nguyên sinh vật bằng phương tiện, công cụ, phương pháp hủy diệt, không
đúng thời vụ và sản lượng theo quy định của pháp luật.
3. Khai thác, kinh doanh, tiêu thụ các loài thực vật, động vật hoang dã thuộc danh mục loài nguy
cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quy định.
4. Vận chuyển, chơn lấp chất độc, chất phóng xạ, chất thải và chất nguy hại khác khơng đúng
quy trình kỹ thuật về bảo vệ môi trường.
5. Thải chất thải chưa được xử lý đạt quy chuẩn kỹ thuật môi trường; các chất độc, chất phóng xạ
và chất nguy hại khác vào đất, nguồn nước và khơng khí.
6. Đưa vào nguồn nước hóa chất độc hại, chất thải, vi sinh vật chưa được kiểm định và tác nhân
độc hại khác đối với con người và sinh vật.
7. Thải khói, bụi, khí có chất hoặc mùi độc hại vào khơng khí; phát tán bức xạ, phóng xạ, các

chất ion hóa vượt quá quy chuẩn kỹ thuật môi trường.
8. Gây tiếng ồn, độ rung vượt quá quy chuẩn kỹ thuật môi trường.


9. Nhập khẩu, quá cảnh chất thải từ nước ngoài dưới mọi hình thức.
10. Nhập khẩu, quá cảnh động vật, thực vật chưa qua kiểm dịch; vi sinh vật ngoài danh mục cho
phép.
11. Sản xuất, kinh doanh sản phẩm gây nguy hại cho con người, sinh vật và hệ sinh thái; sản
xuất, sử dụng nguyên liệu, vật liệu xây dựng chứa yếu tố độc hại vượt quá quy chuẩn kỹ thuật
môi trường.
12. Phá hoại, xâm chiếm trái phép di sản thiên nhiên, khu bảo tồn thiên nhiên.
13. Xâm hại công trình, thiết bị, phương tiện phục vụ hoạt động bảo vệ môi trường.
14. Hoạt động trái phép, sinh sống ở khu vực được cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác định là
khu vực cấm do mức độ đặc biệt nguy hiểm về môi trường đối với con người.
15. Che giấu hành vi hủy hoại môi trường, cản trở hoạt động bảo vệ môi trường, làm sai lệch
thông tin dẫn đến gây hậu quả xấu đối với môi trường.
16. Lợi dụng chức vụ, quyền hạn, vượt quá quyền hạn hoặc thiếu trách nhiệm của người có thẩm
quyền để làm trái quy định về quản lý môi trường”.
4. Quy hoạch bảo vệ môi trường
Quy hoạch bảo vệ môi trường, đây là nội dung hoàn toàn mới với 5 Điều: nguyên tắc cấp độ, kỳ
quy hoạch; nội dung quy hoạch; trách nhiệm lập quy hoạch; tham vấn, thẩm định, phê duyệt quy
hoạch; rà sốt và điều chỉnh quy hoạch. Theo đó Điều 8 Luật BVMT 2014 thể hiện rất rõ
nguyên tắc, cấp độ, kỳ của quy hoạch BVMT.
5. Đánh giá tác động môi trường (ĐTM)
Theo Điều 18, Luật BVMT 2014 quy định chỉ có 3 nhóm đối tượng phải lập ĐTM. Đó là: Các
dự án thuộc thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư của Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng
Chính phủ; Các dự án có sử dụng đất của khu bảo tồn thiên nhiên, vườn quốc gia, khu di tích lịc
sử – văn hóa, khu di sản thế giới, khu dự trữ sinh quyển, khu danh lam đã được xếp hạng; Các dự
án có nguy cơ tác động xấu đến mơi trường. Việc đối tượng lập báo cáo ĐTM có thể nhận định
việc hạn chế lạm dụng yêu cầu phải làm báo cáo ĐTM và tính lý thuyết của một số ĐTM trong

thực tiễn.
6. Kế hoạch bảo vệ môi trường
Kế hoạch BVMT các quy định về thực hiện Kế hoạch BVMT theo Luật BVMT 2014 có nhiều
thay đổi hơn như: đối tượng phải lập Kế hoạch BVMT sẽ do Chính phủ quy định, các nội dung
Kế hoạch BVMT được mở rộng đến 6 nội dung, trách nhiệm tổ chức thực hiện xác nhận Kế
hoạch BVMT bao gồm cả cơ quan chuyên môn về BVMT thuộc UBND cấp tỉnh và UBND cấp
huyện.
7. Ứng phó với Biến đổi khí hậu
Luật BVMT 2014 quy định về ứng phó với BĐKH, đây là nội dung đầu tiên luật hóa những quy


định về ứng phó với BĐKH trong mối liên quan chặt chẽ với BVMT. Quy định chung về ứng
phó với BĐKH; lồng ghép nội dung ứng phó với BĐKH vào chiến lược, quy hoạch, kế hoạch
phát triển kinh tế – xã hội; quản lý phát thải khí nhà kính; quản lý các chất làm suy giảm tầng ôdôn; phát triển năng lượng tái tạo; sản xuất và tiêu thụ thân thiện với môi trường; thu hồi năng
lượng từ chất thải; quyền và trách nhiệm của cộng đồng trong ứng phó với BĐKH; phát triển và
ứng dụng khoa học công nghệ ứng phó với BĐKH và hợp tác quốc tế trong lĩnh vực này.
8. Bảo vệ môi trường biển và hải đảo
Luật BVMT 2014 có chương riêng về BVMT biển và hải đảo và có 3, Luật BVMT 2014 có tính
bao quát rộng hơn về vấn đề này và tầm quan trọng trong công tác BVMT biển hải đảo trong giai
đoạn đoạn hiện nay.
9. Bảo vệ môi trường đất
Luật BVMT 2014 có mục riêng về BVMT đất có quy định chung về BVMT đất, quản lý mơi
trường đất và kiểm sốt ô nhiễm môi trường đất
10. Bảo vệ môi trường tại các khu kinh tế, khu công nghiệp, khu chế xuất, khu cơng nghệ cao và
cụm cơng nghiệp
Luật BVMT 2014 có quy định cụ thể về BVMT khu kinh tế, BVMT khu công nghiệp, khu chế
xuất, khu công nghệ cao, BVMT cụm công nghiệp (từ Điều 65 – Điều 67), trong đó quy định rõ
chức năng của cơ quan quản lý BVMT, tổ chức và hoạt động BVMT tại các khu vực này này.
11. Quy chuẩn kỹ thuật môi trường
Luật BVMT 2014 quy định bổ sung quy chuẩn kỹ thuật môi trường tại Chương XI (từ Điều 113

– Điều 120) Luật BVMT 2014 có các quy định chi tiết về quy chuẩn kỹ thuật môi trường xung
quanh, quy chuẩn kỹ thuật chất thải và các quy chuẩn kỹ thuật môi trường khác; Ngồi ra cịn có
các quy định: ngun tắc xây dựng quy chuẩn kỹ thuật môi trường; ký hiệu quy chuẩn kỹ thuật
môi trường; yêu cầu đối với quy chuẩn kỹ thuật…Đặc biệt điểm mới ở đây là việc quy định về
quy chuẩn kỹ thuật môi trường địa phương do UBND cấp tỉnh ban hành.
Ngoài ra, luật cũng đã bổ sung các quy định về tăng trưởng xanh, cơ sở, sản phẩm thân thiện với
môi trường nhằm hướng tới sự phát triển bền vững; bổ sung các quy định về bảo vệ môi trường
đối với các cơ sở nghiên cứu, phịng thí nghiệm …Bổ sung và làm rõ hơn trách nhiệm cơng bố
thơng tin về mơi trường, về tình trạng môi trường, trách nhiệm báo cáo công tác quản lý môi
trường của cơ quan nhà nước các cấp.