Tổ chức không gian mái chung cư cao tầng khu vực ven hồ tây hà nội (tóm tắt)

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

BỘ XÂY DỰNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KIẾN TRÚC HÀ NỘI
__________________________

PHẠM QUANG THÁI

TỔ CHỨC KHÔNG GIAN MÁI CÁC CHUNG CƯ CAO TẦNG TẠI KHU
VỰC VEN HỒ TÂY- HÀ NỘI

LUẬN VĂN THẠC SỸ KIẾN TRÚC

HÀ NỘI - 2019


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

BỘ XÂY DỰNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KIẾN TRÚC HÀ NỘI
----------------------------------

PHẠM QUANG THÁI
KHĨA: 2017-2019

TỔ CHỨC KHƠNG GIAN MÁI CÁC CHUNG CƯ CAO TẦNG TẠI KHU
VỰC VEN HỒ TÂY- HÀ NỘI

Chuyên ngành: Kiến trúc

Mã số: 60.58.01.02

LUẬN VĂN THẠC SỸ KIẾN TRÚC

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
TS.KTS. HOÀNG TRINH

Hà Nội - 2019


LỜI CẢM ƠN

Tác giả luận văn xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ tận tình của các thầy cơ
giáo Khoa sau Đại học của trường Đại học Kiến trúc Hà Nội; xin cảm ơn các bạn
bè, đồng nghiệp và ban quản lý các tòa nhà chung cư cao tầng tại khu vực ven Hồ
Tây - Hà Nội đã tạo điều kiện thuận lợi cho tác giả trong quá trình thực hiện luận
văn này.
Đặc biệt xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới TS. Hồng Trinh đã tận tình
hướng dẫn và khuyến khích tác giả hồn thành cơng trình nghiên cứu này.
Tôi xin chân thành cảm ơn các thầy cô giáo trong hội đồng khoa học nhà
trường: TS. Nguyễn Trí Thành, TS. Vương Hải Long, TS. Vũ Đức Hồng,
PGS.TS. Vũ Hồng Cương, TS. Nguyễn Tiến Thuận, TS. Trần Đức Kh đã góp ý,
động viên để tơi hồn thành để tài nghiên cứu.
Trong quá trình thực hiện, với tất cả trí lực, khơng thể tránh khỏi những thiếu
sót, tác giả rất mong nhận được sự thông cảm và các ý kiến quý giá.
Xin chân thành cảm ơn!

Phạm Quang Thái

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan luận văn : “ Tổ chức không gian mái các chung cư cao tầng
tại khu vực ven Hồ Tây- Hà Nội ” là công trình nghiên cứu riêng của tơi.
Các số liệu trong luận văn được sử dụng trung thực. Kết quả nghiên cứu được
trình bày trong luận văn này chưa từng được cơng bố tại bất kỳ cơng trình khoa học
nào khác.

Tác giả luận văn

Phạm Quang Thái


MỤC LỤC
Lời cảm ơn
Lời cam đoan
Mục lục
Danh mục các chữ viết tắt
Danh mục các bảng, biểu, sơ đồ
Danh mục các hình vẽ, đồ thị
PHẦN MỞ ĐẦU
 Sự cần thiết của đề tài nghiên cứu:............................................................. 3
 Mục đích nghiên cứu: ................................................................................... 4
 Đối tượng và phạm vi nghiên cứu: ............................................................. 5
 Phương pháp nghiên cứu: ........................................................................... 5
 Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài: ................................................. 6
 Một số khái niệm (thuật ngữ): .................................................................... 6
 Cấu trúc luận văn: ........................................................................................ 7
PHẦN NỘI DUNG
CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN VỀ VẤN ĐỀ TỔ CHỨC KHÔNG GIAN MÁI

CHUNG CƯ CAO TẦNG TẠI KHU VỰC VEN HỒ TÂY- HÀ NỘI
Các khái niệm trong luận văn ……………………………………………..9
1.1. Sơ lược tình hình phát triển và quá trình hồn thiện các chung cư cao tầng tại
Hà Nội…………………………………………………………………………..11
1.2. Giới thiệu địa điểm xây dựng các chung cư cao tầng tại khu vực ven Hồ Tây Hà
Nội………………………………………………………………………………14
1.2.1. Các địa điểm địa lý hành chính ……………………………………….14
1.2.2. Các điều kiện tự nhiên, cảnh quan, văn hóa, lịch sử…………………....15


1.3. Xác định vai trò và thực tiễn việc khai thác sử dụng mái chung cư cao tầng tại
khu vực ven Hồ Tây – Hà Nội………………………………………………….20
1.3.1. Xác định vai trò việc khai thác sử dụng thành phần mái……………...20
1.3.2. Khảo sát thực tiễn sử dụng không gian mái các chung cư cao tầng tại ven Hồ
Tây- Hà Nội……………………………………………………………………...22
1.3.3. Nhận xét chung vấn đề tổ chức không gian kiến trúc mái các chung cư cao
tầng tại ven Hồ Tây- Hà Nội……………………………………………………...33
1.4. Kinh nghiệm tổ chức không gian kiến trúc mái chung cư cao tầng trên thế giới.
 Nhà ở Marseille của Le Courbusier………………………………………..35
 Các nhà ở của kiến trúc sư Kenyang…………………………………….....37
 Cao ốc Merana Mesiniaga của KTS Ken Yeang …………………………..39
 Các Khu nhà ở mới ở Singapore của kiến trúc sư Daniel Liberskind……….40
1.5. Các nghiên cứu về vấn đề tổ chức không gian mái các chung cư cao tầng tại
khu vực ven Hồ Tây – Hà Nội…………………………………………………..41
1.6. Tổng hợp các vấn đề cần nghiên cứu nhằm tổ chức không gian mái chung cư
cao tầng tại khu vực ven Hồ Tây – HN…………………………………………42
CHƯƠNG 2. CƠ SỞ KHOA HỌC NHẰM TỔ CHỨC KHÔNG GIAN MÁI
CHUNG CƯ CAO TẦNG TẠI KHU VỰC VEN HỒ TÂY- HÀ NỘI……….43
2.1. Cơ sở pháp lý ……………………………………………………………....43
2.1.1. Văn bản, pháp lý liên quan…………………………………………….43

2.1.2. Tiêu chuẩn quy phạm liên quan đén vấn đề tổ chức không gian mái các chung
cư cao tầng tại khu vực ven Hồ Tây- Hà Nội. …………………………………..47
2.2. Cơ sở lý thuyết……………………………………………………………….49

2.3. Cơ sở thực tiễn………………………………………………………………54


2.3.1. Điều kiện tự nhiên ảnh hưởng tới tổ chức không gian kiến trúc mái nhà ở cao
tầng tại ven Hồ Tây- Hà Nội………………………………………………….......54
2.3.2. Điều kiện kinh tế, lịch sử, văn hóa, xã hội………………………………..54
2.3.3. Điều kiện khoa học kĩ thuật và công nghệ xây dựng ……………………..63
2.3.4. Đúc kết kinh nghiệm tổ chức không gian mái chung cư cao tầng trên thế giới và
Khu vực ven Hồ Tây – Hà Nội……………………………………………………..65
CHƯƠNG 3: TỔ CHỨC KHÔNG GIAN MÁI CHUNG CƯ CAO TẦNG TẠI
KHU VỰC VEN HỒ TÂY- HÀ NỘI…………………………………………….71
3.1. Định hướng tổ chức không gian kiến trúc mái chung cư cao tầng phù hợp với
điệu kiện tự nhiên, xã hội và cảnh quan khu vực ven Hồ Tây- Hà Nội………….71
3.2. Đề xuất các yêu cầu và nguyên tắc nhằm tổ chức không gian kiến trúc mái
chung cư cao tầng tại ven Hồ Tây- Hà Nội ………………………………………78
3.3. Đề xuất các loại hình chức năng sử dụng đối với thành phần mái CCCT tại ven
Hồ Tây- Hà Nội …………………………………………………………………...82
3.4. Giải pháp tổ chức không gian kiến trúc mái cho các chung cư cao tầng tại khu
vực ven Hồ Tây- Hà Nội…………………………………………………………..85
3.4.1. Nhóm giải pháp đề xuất về xây dựng chức năng sử dụng phần mái ……...85
3.4.2. Nhóm chuyên chú trọng về giải pháp kỹ thuật mái……………………….92
3.4.3. Nhóm chuyên chú trọng về giải pháp hướng tới mơi trường sinh thái……100
3.4.4. Nhóm chun đề xuất các giải pháp bố cục và hình thái cấu trúc khơng gian
kiến trúc mái……………………………………………………………………….104
3.4.5. Nhóm giải pháp chuyên cho các dạng nhà chung cư cao tầng xây xen và trong
khu quy hoạch mới………………………………………………………………...105

KẾT LUẬN
KIẾN NGHỊ
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC


DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
Chữ viết tắt

Tên đầy đủ

CCCT

Chung cư cao tầng

CC

Chung cư

KGCC

Không gian công cộng

KS

Khách sạn

XH

Xã hội

CNX

Công nghệ xanh

BXMT

Bức xạ mặt trời

NLMT

Năng lượng mặt trời

TKNL

Tiết kiệm năng lượng

ĐHKK

Điều hịa khơng khí

BTCT

Bê tơng cốt thép

CHXHCN

Cộng hịa xã hội chủ nghĩa

DANH MỤC HÌNH ẢNH MINH HỌA
Số hiệu hình

Tên hình

Hình 1.1

Cấu trúc thành phần mái CCCT

Hình 1.2

Các hoạt động khai thác cảnh quan Hồ Tây của người dân

Hình 1.3

Các cơng trình kiến trúc cổ quanh Hồ Tây

Hình 1.4

Đường Thanh Niên nằm giữa Hồ Tây và Hồ Trúc Bạch (
Hướng Đông Bắc- Hồ Tây)

Hình 1.5

Khơng gian cảnh quan mặt nước Hồ Tây

Hình 1.6

Hiện trạng các cơng trình, cũng như xây dựng phần mái
CCCT cao tầng khu vực từ cầu Nhật Tân về đường Võ Chí
Cơng

Hình 1.7

Khu chung cư dọc trục đường Võ Chí Cơng có tầm nhìn ra Hồ
Tây rất thống

Hình 1.8

Hiện trạng một số cơng trình cao tầng khu vực ven Hồ Tây

Hình 1.9

Hiện trạng bên trong và ngồi khơng gian mái Chung cư G9Xuân La

Hình 1.10

Phối cảnh chung cư Watermark

Hình 1.11

Phối cảnh chung cư VIDEC LAKE VIEW – Số 5 Lạc Long
Quân

Hình 1.12

Phối cảnh chung cư Leroi De Soleil – Xn Diệu – Tây Hồ

Hình 1.13

Khơng gian mái của chung cư Leroil de Soleil- Xuân Diệu –
Tây Hồ - Hà Nội

Hình 1.14

Phối cảnh chung cư 6 Elementh – Tây Hồ - Hà Nội

Hình 1.15

Các tiện ích trên mái chung cư 6 Elementh bao gồm Sky bar,
bể bơi vô cực và Penthouse .


Hình 1.16

Phối cảnh và các tiện ích chung cư Sun Grand City

Hình 1.17

Minh họa thiết bị chống sét

Hình 1.18

Minh họa các thiết bị thu, phát tín hiệu vệ tinh

Hình 1.19

Cháy tại chung cư Fodacon- Hà Đơng

Hình 1.20

Tổ hợp chung cư Linh Đàm – Hà Nội

Hình 1.21

Hướng nhìn từ trục đường Võ Chí Cơng về Hồ Tây

Hình 1.22

Kiến trúc tồn nhà cơng trình Đơn vị ở lớn Marseile

Hình 1.23

Khơng gian mái cơng trình đơn vị ở lớn Marseile

Hình 1.24

Phân chia các khu vực chức năng theo mặt cắt và mặt đứng

Hình 1.25

Dự án The Interlace – Singapore (2007-2013)

Hình 1.26

Phối cảnh cao ốc Merana Meisiniaga- Malaysia

Hình 1.27

Thiết kế mái khác lạ của tịa nhà Reflections

Hình 1.28

Phối cảnh cơng trình The Reflections( khu nhà ở mới) –
Singapore

Hình 2.1

Vị trí 4 ga tàu điện đi qua khu đơ thị mới Tây Hồ Tây

Hình 2.2

Bản đồ rút gọn quận Tây Hồ

Hình 2.3

Các yếu tố xã hội tác động tích cực đến CCCT

Hình 2.4

Vườn cây nằm bên cạnh các thành phần kỹ thuật trên mái tòa
thị chính Chicago

Hình 2.5

Tổng thể khơng gian mái tịa thị chính Chicago

Hình 2.6

Vườn cây, đường dạo trên mái và quá trình chăm sóc

Hình 2.7

Khơng gian mái tịa nhà 30 St Mary Axe

Hình 2.8

Phối cảnhcơng trình và các thành phần chức năng trên mái
KS Marina Bay

Hình 2.9

Phối cảnh và giải pháp tạo hình mái KS Marina Bay sand

Hình 2.10

Phối cảnh cơng trình và KGM của chung cư Riverside garden

Hình 2.11

Phối cảnh cơng trình và khơng gian mái của tịa nhà Lotte


Hình 3.1

Cảnh quan khu vực hướng Bắc của Hồ Tây

Hình 3.2

Cảnh quan khu vực phía Tây- Tây Bắc- Tây Nam của Hồ Tây

Hình 3.3

Minh họa giải pháp mái che nắng

Hình 3.4

Minh họa mái giật cấp và mái trồng diêm

Hình 3.5

Minh họa mái khơng gian lớn, có độ dốc lớn để thốt nước,
khơng vươn ra q xa tránh bão giật

Hình 3.6

Minh họa mái khơng gian lớn, có độ dốc thấp để tránh cản gió

Hình 3.7

Các hoạt động của người dân ven Hồ Tây

Hình 3.8

Mái bố cục dạng tháp ( tập trung ) được áp dụng tại KĐT
Ciputra- Tây Hồ

Hình 3.9

Các hoạt động của người dân ven Hồ Tây

Hình 3.10

Các hoạt động văn hóa, lễ hội lớn ở Hồ Tây ( bắn pháo hoa,
đua thuyền …)

Hình 3.11

Phối cảnh trường quay trên mái KS. Daewoo và một số nhà
cao tầng tại HN

Hình 3.12

Minh họa mái thiết kế mang tính biểu tượng

Hình 3.13

Sân ngắm cảnh trên mái tịa nhà Marina Bay Sand- Singapore

Hình 3.14

Minh họa khơng gian ngắm cảnh, thư giãn trên mái

Hình 3.15

Minh họa phối cảnh bể bơi trên mái CCCT

Hình 3.16

Minh họa các hoạt động thể dục thể thao trên mái ( Yoga,
bóng đá….)

Hình 3.17

Giải pháp thốt nạn trên mái

Hình 3.18

Các phương pháp thực tế áp dụng thốt người từ trên mái

Hình 3.19

Trung tâm thể thao dưới nước Bắc Kinh sử dụng vật liệu
ETFE

Hình 3.20

Minh họa một số loại kết cấu mái khơng gian lớn

Hình 3.21

Minh họa một số giải pháp mái vỏ xanh, theo diện cong


Hình 3.22

Thiết bị tạo năng lượng từ gió WindCube

Hình 3.23

Giải pháp chống dột mái

Hình 3.24

Giải pháp “ sân trời ” thơng gió và lấy sáng tự nhiên ( Tịa
nhà Swiss Re Tower – London)

Hình 3.25

Minh họa hệ thống kỹ thuật , điều hịa trung tâm trên mái của
CCCT

Hình 3.26

Minh họa hệ thống bảo dưỡng mặt ngồi cơng trình

Hình 3.27

Minh họa thiết kế giải pháp trồng cây xanh kết hợp pin mặt
trời trên mái

Hình 3.28

Mơ phỏng so sánh thiết kế cơng trình có và khơng có “ mái
nhà xanh ”

Hình 3.29

Minh họa giải pháp trồng cây xanh từ mái xuống lõi cơng
trình

Hình 3.30

Minh họa giải pháp trồng cây xanh theo từng mái giật cấp

Hình 3.31

Minh họa tổ chức sân vườn, đường dạo trên mái

Hình 3.32

Minh họa tích hợp pin NLMT vào hệ mái dốc của cơng trình

Hình 3.33

Minh họa hệ thống pin NLMT trên sàn mái bằng

Hình 3.34

Minh họa khơng gian HĐCĐ trên mái với số lượng người
tham gia lớn

Hình 3.35

Minh họa cấu trúc tổ chức các không gian hoạt động cơng
cộng trên mái theo giải pháp tuyến

Hình 3.36

Các giải pháp bố cục mái theo tuyến

Hình 3.37

Minh họa tổ chức bố cục mái tập trung

Hình 3.38

Minh họa bố cục mái theo kiểu phóng xạ

Hình 3.39

Mặt bằng và phối cảnh minh họa bố cục mái theo block

Hình 3.40

Minh họa giải pháp mái vỏ chắn nắng hướng Tây

Hình 3.41

Minh họa giải pháp mái dây căng

Hình 3.42

Minh họa kiến trúc mái vải siêu bền


Hình 3.43

Một số hình thái mặt bằng mái vải siêu bền

Hình 3.44

Minh họa cấu trúc mái chồng diêm

Hình 3.45

Phối cảnh minh họa cấu trúc mái bậc thang

Hình 3.46

Minh họa cấu trúc mái bậc thang

Hình 3.47

Ph Minh họa tổ chức khơng gian mái với các chức năng sử
dụng có các KG khác nhau

Hình 3.48

Minh họa tổ chức khơng gian mái với KGCC tránh nắng
hướng Tây

Hình 3.49

Minh họa mái có khơng gian công cộng lớn được sử dụng là
điểm nhấn cho công trình CCCT

Hình 3.50

Minh họa mái với KGCC lớn phía trên liên kết với chức năng
cơng cộng các tầng dưới

Hình 3.51

Tổng kết đặc điểm một số dạng mái với tổ chức cây xanh

Hình 3.52

Minh họa các dạng tổ chức mặt bằng mái

Hình 3.53

Minh họa các hình thái mặt đứng mái

Hình 3.54

Minh họa phối cảnh tổ hợp các chức năng dịch vụ, giải trí trên
mái CC xây xen

Hình 3.55

Minh họa sử dụng vật liệu kính TKNL cho cửa sổ mái

Hình 3.56

Đài quan sát Rainbow trên mái sử dụng kính “ 7 sắc cầu vồng
” sinh động- Bảo tàng nghệ thuật AROS/ Đan Mạch

Hình 3.57

Minh họa so sánh thiết kế mái chung cư mới và cũ

Hình 3.58

Minh họa cấu trúc mái thống nhất với phần thân nhà ( bài học
từ tổ hợp công trình Reflection – Singapore)


DANH MỤC BẢNG BIỂU
Số hiệu bảng,

Tên bảng, biểu

biểu
Bảng 1.1

Các giai đoạn phát triển chính của CCCT tại Việt Nam

Bảng 1.2

Các giá trị thành phần không gian mái của CCCT

Bảng 2.1

Số liệu về điều kiện khí hậu Hà Nội- khu vực Hồ tây

Bảng 2.2

Số liệu về bức xạ mặt trời cả nước ( Hà Nội lấy theo số liệu
trung bình cả nước )

Bảng 2.3

Các thành phần cư dân thuộc CCCT ven Hồ Tây ( theo cục
điều tra XHH -2017)

Bảng 3.1

Tổng hợp các chức năng hoạt động thể dục thể thao, chăm lo
sức khỏe trên mái CCCT

Bảng 3.2

Giải pháp kĩ thuật mái thân thiện với môi trường tự nhiên


DANH MỤC SƠ ĐỒ
Số hiệu sơ đồ

Tên sơ đồ

Sơ đồ 2.1

Các đặc điểm của không gian mái trong quan hệ với địa điểm

Sơ đồ 2.2

Ảnh hưởng của điều kiện khí hậu với thành phần mái CCCT

Sơ đồ 2.3

Tác động của nền kinh tế - xã hội đến xây dựng CCCT


1

TỔ CHỨC KHÔNG GIAN MÁI CÁC CHUNG CƯ CAO TẦNG TẠI KHU VỰC
VEN HỒ TÂY- HÀ NỘI
PHẦN MỞ ĐẦU
 Sự cần thiết của đề tài nghiên cứu :
Từ cuối những năm 80 của thế kỷ trước, sau khi luật đầu tư nước ngồi được ban
hành ở Việt Nam thì loại hình cơng trình chung cư cao tầng (CCCT) bắt đầu được quan
tâm xây dựng ở nước ta. Số lượng công trình loại này tăng ngày một nhanh để phục vụ
nhu cầu sinh sống cho người dân, đặc biệt ở các thành phố lớn: Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh,
Đà Nẵng. Sau gần 30 năm, cơng trình chung cư đã trở nên phổ biến và tác động không
nhỏ đến đời sống kinh tế - xã hội cũng như cảnh quan kiến trúc đô thị. Kiến trúc CCCT
tạo môi trường sống và sinh hoạt, đem lại rất nhiều giá trị về cả vật chất và tinh thần cho
người dân tại các trung tâm đơ thị lớn tại Việt Nam.
Cùng với q trình phát triển mở rộng của thủ đơ, cơng trình chung cư nhiều tầng
mọc lên khắp các quận nội thành cũ: Ba Đình, Hai Bà Trưng, Đống Đa, và hiện nay đã
vượt ra ngoài phạm vi vành đai 3 thành phố. Ở khu vực trung tâm, chỉ tính riêng quận
Thanh Xuân có rất nhiều các CCCT xen cấy ngày càng lấp kín các khu đất thuộc những
cơ quan, xí nghiệp, nhà máy sau khi giải thể, cổ phần hóa hoặc di dời. Ví dụ như : khu nhà
máy bóng đèn, phích nước, cao su sao vàng, Xí nghiệp dệt mùa đơng…. Đồng thời, hầu
hết trên các trục đường lớn mới mở, hàng loạt các khu nhà ở mới với quy mô lớn- tổ chức
đồng bộ : các không gian ở , các dịch vụ cơng cộng, giải trí, thể thao...v…v
Theo thời gian, do nhu cầu của người sử dụng, sự văn minh đô thị, sự phát triển của khoa
học công nghệ, sức hút của sự cạnh tranh…v…v…Các CCCT tại Hà Nội ln khơng

ngừng được hồn thiện, ngày càng trở nên cải tiến, hoàn hảo về: Cơ cấu căn hộ, các dịch
vụ cơng cộng, tổ chức khơng gian xanh, an tồn sự cố, hình thức kiến trúc…v…v…
Tuy nhiên, tới thời điểm này, hầu hết phần mái của các CCCT tại Hà Nội vẫn chưa được
các nhà chuyên môn nghiên cứu thiết kế cũng như chủ đầu tư chủ trương khai thác sử
dụng. Hiện tại mái các CCCT chủ yếu đơn thuần đặt các hệ thơng thốt nước, các thiết bị


2

kỹ thuật, các không gian phụ trợ, hệ thống kho…
Với CCCT thì mái với vai trị là lớp vỏ ở trên, che chắn những tác động xấu của điều kiện
tự nhiên, môi trường, nhưng đồng thời lại là mặt đất thứ 2: Một không gian sẽ tăng màu
xanh, tăng các chức năng sử dụng, tăng hiệu quả thẩm mỹ. Đặc biệt tại nơi có cảnh quan
kiến trúc đẹp như khu vực ven Hồ Tây- Hà Nội, môi trường tự nhiên cũng như cảnh quan
với nhiều cơng trình di tích có giá trị lịch sử, nghệ thuật- tơn giáo tín ngưỡng, cần được
bảo tồn và phát huy giá trị, đặc biệt gắn liền với Hồ Tây là vùng cảnh quan nổi tiếng và
lâu đời của Hà Nội.
Luận văn nghiên cứu các thành phần tạo lập, cũng như đề xuất ra các giải pháp khai thác,
sử dụng mái các CCCT ven khu vực Hồ Tây là cần thiết, kết quả nghiên cứu sẽ đóng góp
một phần lý thuyết và lý luận về khai thác sử dụng thành phần mái nhằm tăng giá trị các
cơng trình chung cư tại khu vực ven Hồ Tây nói riêng và cho Hà Nội – Việt Nam nói
chung.
Mục đích nghiên cứu:
- Từ đặc điểm sử dụng của thể loại cơng trình CCCT, là tổ hợp nơi ở và sinh hoạt
của người dân được cấu trúc theo phương đứng, nên rất thiếu những không gian hoạt
động cộng đồng. Việc khai thác sử dụng mái ( mặt đất thứ 2 ) là rất cần thiết; nhất là
những cơng trình CCCT được tọa lạc ở vị trí có cảnh quan đẹp, tầm nhìn rộng lớn;
khống đạt như khu vực ven Hồ Tây- Hà Nội.
- Với vị trí và những đặc điểm cụ thể của từng khu vực; tương đồng với các dạng
cấu trúc CCCT, theo quy hoạch mới hay xây xen sẽ nghiên cứu, tổng hợp và đưa ra

những giải pháp tổ chức không gian kiến trúc mái các CCCT phù hợp với công năng sử
dụng; yêu cầu kỹ thuật sử dụng vật liệu, tổ chức không gian xanh….. Và tạo một bước đột
phá về mặt tạo hình kiến trúc nhằm góp phần gia tăng giá trị (cả về nội dung cơng năng và
hình thức kiến trúc) tại các CCCT tại khu vực ven Hồ Tây Hà Nội.
Đối tượng và phạm vi nghiên cứu:
 Đối tượng nghiên cứu:


3

- Cấu trúc thành phần mái của các CCCT tại khu vực ven Hồ Tây- Hà Nội.
+ Các chức năng sử dụng
+ Các giải pháp kĩ thuật
+ Các giải pháp tổ chức khơng gian
+ Các hình thức kiến trúc mái phù hợp với công năng kỹ thuật và các vị trí
trong quy hoạch ven Hồ Tây - Hà Nội.
 Phạm vi nghiên cứu:
- Thành phần không gian mái của các cơng trình CCCT tại khu vực ven hồ tây- Hà
Nội, cả xây xen và trong khu đô thị mới (Tuy nhiên được kết nối với các phần dưới
và của cả cơng trình)
- Các CCCT có vị trí xây dựng tại khu vực ven Hồ Tây – HN. Cả xây xen lẫn trong
khu quy hoạch mới. Quận Tây Hồ được chia làm 10 phường, trong đó 6 phường
nằm ven Hồ Tây và 4 phường nằm giãn cách với Hồ Tây.
Phương pháp nghiên cứu:
 Phương pháp thu thập thông tin, điều tra, khảo sát và đánh giá hiện trạng
- Thu thập các kết quả nghiên cứu, mẫu thiết kế, điều tra, khảo sát và đánh giá hiện
trạng, thực tiễn đã thiết kế, xây dựng và sử dụng không gian mái các công trình
chung cư tại Hà Nội nói chung và ven Hồ Tây nói riêng.
- Thu thập các tài liệu lý thuyết, sách báo đã xuất bản về công nghệ xanh và tổ chức
khơng gian mái cơng trình chung cư.

 Phương pháp tổng hợp
- Phân tích đánh giá các đặc điểm và yếu tố ảnh hưởng.
- Tổng hợp, hệ thống hóa các thơng tin, dữ liệu.
- Phân tích và tổng hợp các thơng tin, dữ liệu có liên quan để đề xuất các giải pháp
chuyên môn.
Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài:
 Ý nghĩa khoa học:


4

Đề tài hướng tới sự quan tâm khai thấc sử dụng mái các CCCT nói chung và đặc biệt
những khu vực có cảnh quan đẹp, tầm nhìn rộng như vị trí xung quanh khu vực Hồ Tây
nói riêng.
Xác định thành phần mái CCCT có vai trị là điểm nhấn sinh động, hấp dẫn, có tính đột
phá cho thể loại cơng trình mà vống dĩ phần thân nhà chỉ có một dạng thức là ban công và
ô cửa quen thuộc buồn tẻ. Kết quả nghiên cứu sẽ đưa ra các dạng thức cấu trúc cơ bản về
tổ chức không gian kiến trúc mái CCCT khác nhau, phù hợp với từng vị trí ven Hồ Tây là
tài liệu tham khảo; một bước đi mới nhằm tiếp tục phát triển và hoàn thiện CCCT ở Hà
Nội nói riêng và Việt Nam nói chung.
 Ý nghĩa thực tiễn
- Tăng giá trị CCCT tại khu vực ven Hồ Tây – Hà Nội.
- Tăng giá trị thẩm mỹ của thể loại kiến trúc CCCT qua diện mạo mái.
- Khai thác giá trị môi trường và cảnh quan đặc sắc khu vực ven Hồ Tây- Hà Nội.
 Một số khái niệm (thuật ngữ):
- Cơng trình chung cư cao tầng ( CCCT): là nhà có nhiều tầng, từ 2 tầng trở lên với
nhiều căn hộ riêng biệt nhau và có lối cầu thang lên xuống chung nhau. [2, 3]
- Khơng gian mái cơng trình chung cư: Khơng gian phía trên cùng bao che cơng
trình,trực tiếp chịu ảnh hưởng của khí hậu, mưa, nắng…. được cấu tạo để có khả
năng chống thấm, cách nhiệt, là nơi lắp đặt các trang thiết bị kỹ thuật, tham gia vào

hình thức kiến trúc bên ngồi nhà, đóng vai trị thốt hiểm khi gặp sự cố và có thể
có chức năng dịch vụ, nghỉ ngơi, giải trí... tùy theo mục đích thiết kế.
- Tổ chức khơng gian mái cơng trình chung cư: Tổ hợp liên kết một cách toàn diện
các chức năng của mái như bao che cơng trình ngăn mưa nắng, kỹ thuật tịa nhà,
tạo hình kiến trúc mặt ngồi, thốt hiểm khi cần thiết và các tiện ích sử dụng khác
để tạo nên cơng trình thống nhất về cơng năng sử dụng và hình thức kiến trúc.
- Cơng trình xanh: Cơng trình xanh là cơng trình xây dựng mà trong cả vòng đời của


5

nó, từ giai đoạn lựa chọn địa điểm xây dựng, thiết kế, thi công xây dựng, giai đoạn
sử dụng, vận hành, cho đến giai đoạn sửa chữa, nâng cấp, tái sử dụng, đều đạt
được hiệu quả cao và tiết kiệm sử dụng năng lượng, tài nguyên nước, vật liệu và
giảm thiểu các tác động xấu đến sức khỏe con người và môi trường xung quanh,
sản sinh ra chất thải ô nhiễm mơi trường ít nhất và tạo ra điều kiện sống tốt nhất
cho người sử dụng. [5]
Giá trị của công trình xanh được đánh giá dựa trên cơ sở của các hệ thống đánh giá sau:
1. Hệ thống chứng nhận LOTUS – Hội đồng Cơng trình Xanh Việt Nam
2. Hệ thống chứng nhận KIẾN TRÚC XANH VIỆT NAM – Hội KTS Việt Nam
3. Hệ thống chứng nhận EDGE – IFC / Ngân hàng Thế giới
4. Hệ thống chứng nhận LEED – Hoa Kỳ
- Công nghệ xanh: Là công nghệ phát triển, áp dụng sản phẩm, trang bị và những hệ
thống được dùng để bảo tồn môi trường và tài nguyên, giảm thiểu tác động tiêu
cực từ hoạt động của con người. [3]
- Khu vực ven Hồ Tây- Hà Nội: là một phạm trù có tính tương đối. Khu vực ven Hồ
Tây ở đây là để phục vụ cho đề tài nghiên cứu, mà cụ thể là vị trí Hồ Tây có ảnh
hưởng trực tiếp đến việc khai thác sử dụng kiến trúc khơng gian mái các cơng trình
CCCT được tọa lạc trên đó; CCCT từ 30 đến 50 tầng có độ cao trung bình từ 120
tới 150 m vậy khoảng cách của các vị trí kiến trúc CCCT ảnh hưởng đến Hồ Tây (

điểm nhìn, tầm nhìn, mơi trường tự nhiên ) sẽ được giới hạn từ 3 đến 5km.
 Cấu trúc luận văn:
- Phần mở đầu
- Phần nội dung: gồm 3 chương:
+ Chương 1: Tổng quan về tổ chức không gian mái CCCT tại khu vực ven Hồ TâyHà Nội
+ Chương 2: Cơ sở khoa học và những yếu tố ảnh hưởng đến tổ chức không gian
mái CCCT tại khu vực ven Hồ Tây- Hà Nội.
+ Chương 3: Tổ chức không gian mái CCCT tại khu vực ven Hồ Tây- Hà Nội.


THƠNG BÁO
Để xem được phần chính văn của tài liệu này, vui
lịng liên hệ với Trung Tâm Thơng tin Thư viện Trường Đại học Kiến trúc Hà Nội.
Địa chỉ: T.1 - Nhà F - Trường Đại học Kiến trúc Hà Nội,
Km 10 - Nguyễn Trãi - Thanh Xuân Hà Nội.
Email: ĐT: 0243.8545.649


120

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
KẾT LUẬN

- Đề tài "Tổ chức không gian mái chung cư cao tầng khu vực ven Hồ Tây - Hà Nội" là
một đề tài nghiên cứu cụ thể cho khu vực ven Hồ Tây, đồng thời có khả năng áp dụng
trong xu hướng phát triển mạnh mẽ của cơng trình chung cư cao tầng hiện nay tại Hà Nội
nói chung và tại khu vực ven Hồ Tây nói riêng.
- Mái của các chung cư cao tầng tại Hà Nội nói chung và Ven Hồ Tây nói riêng có vai
trị rất quan trọng trong sự phát triển đầu tư xây dựng các CCCT ở HN. Việc quan tâm
đến mặt đứng thứ năm của cơng trình, cảnh quan kiến trúc tổng thể đô thị và nhu cầu sử

dụng của con người, cũng như các cơng nghệ có liên quan đã tác động trực tiếp đến việc
tổ chức không gian mái, nâng cao hiệu quả sử dụng cũng như hình thức bên ngồi của
khơng gian này, góp phần tạo dựng bộ mặt đô thị. Hiện nay các CCCT tại Hà Nội đang
ngày càng được hồn thiện; khơng ngừng nâng cao chất lượng cũng như giá trị sử dụng,
an toàn sự cố, hình thức kiến trúc…v…v ). Tuy nhiên, riêng phần mái CCCT vẫn chưa
được quan tâm nghiên cứu và khai thác sử dụng nhằm phát huy cảnh quan Hồ Tây và
tăng giá trị, chất lượng cơng trình.
- Thành phần mái CCCT nói chung và tại khu vực ven Hồ Tây nói riêng bao gồm :
Chức năng sử dụng mái; Các đặc điểm kỹ thuật; Hình thức kiến trúc; Phù hợp với điều
kiện môi trường tự nhiên , xã hội ở Hồ Tây.
Cụ thể nghiên cứu nâng cao giá trị sử dụng mái các CCCT ven Hồ Tây, gồm các nội
dung :
+ Xây dựng định hướng phát triển nghiên cứu thành phần mái CCCT ở từng vị trí
chính ven Hồ Tây( phù hợp với địa hình, khí hậu, cảnh quan cũng như khu vực xây xen
hay đô thị mới ). Cụ thể: Đối với những cơng trình ở vị trí chịu ảnh hưởng bất lợi về thời
tiết như nắng hướng Tây, gió lốc nên áp dụng các cấu trúc mái che chắn nắng tốt, không
vươn ra quá xa, tránh cản gió. Đối với các vị trí đẹp, tầm nhìn tốt, cần định hướng thiết kế
từ đầu, đồng bộ nhằm tận dụng lợi thế về tầm cao và cảnh quan Hồ Tây.
+ Đề xuất các nhóm giải pháp
Các nhóm giải pháp được đề xuất trong luận văn bao gồm :
Nhóm giải pháp đề xuất về chức năng sử dụng phần mái ( chức năng ngắm cảnh thư
giãn; hoạt động thể dục thể thao, chăm lo sức khỏe ; Các dịch vụ phục vụ; Tổ chức lối
thoát nạn …v…v)


121

Nhóm giải pháp kỹ thuật mái ( chống nóng, chống dột, làm mát mái, trồng cây xanh
trên mái, bố trí các thiết bị kỹ thuật…)
Nhóm giải pháp hướng tới mơi trường sinh thái ( môi trường tự nhiên, môi trường

nhân văn )
Nhóm chuyên đề xuất các giải pháp bố cục và hình thái cấu trúc khơng gian mái gồm
có : Các dạng bố cục các KGCC tập trung, phân tán, tuyến, phóng xạ, ….Tùy theo cấu
trúc mặt bằng CCCT theo dạng tháp hay diện. Lấy đặc trung, tính chất của các chức năng
cơng cộng có khơng gian lớn, vừa; với các kết cấu khác nhau ( Mái thép, mái vải,
…v…v) để tạo sự sinh động phần mái cho các CCCT tại khu vực ven Hồ Tây Hà
Nội,…v…v.
Trong phạm vi một luận văn bậc cao học, các vấn đề thực nghiệm thực tế có liên
quan chưa thể thực hiện được mà kết quả của luận văn dựa trên những tài liệu đã nghiên
cứu là chính. Tuy vậy, luận văn đã nhận diện được một số hình thái khơng gian mái điển
hình cùng các chức năng, cơng nghệ có khả năng ứng dụng để đề xuất một số giải pháp
mang tính tổng quát phục vụ cho công tác thiết kế không gian mái các cơng trình chung
cư cao tầng tại từng vị trí cụ thể khu vực ven Hồ Tây - Hà Nội.
Kết quả nghiên cứu có thể được tham khảo cho các khu vực Ven Hồ quanh Hà Nội
như Yên Sở, Mễ Trì, Linh Đàm…
KIẾN NGHỊ

- Tổ chức khơng gian kiến trúc mái CCCT tại Hà Nội nói chung và khu vực Hồ Tây
nói riêng mặc dù đã được quan tâm hơn trong thời gian gần đây nhưng vẫn chưa thực sự
được chú trọng và khai thác đúng với giá trị của thành phần mái và khu vực Hồ Tây. Sự
quan tâm của các nhà đầu tư trong việc lựa chọn các giải pháp thiết kế mái cho tòa nhà
chưa nhiều, một phần đến từ các tác động kinh tế, xã hội và chi phí xây dựng. Dù đã có
nhiều KTS cũng như cộng đồng xã hội có nhận thức về lợi ích của việc tận dụng khơng
gian mái để tổ chức các hoạt động cơng cộng bổ ích nhưng đó vẫn chỉ là những nỗ lực
riêng lẻ, thiếu sự phối hợp đồng bộ. Vì vậy cần có những khuyến khích công tác nghiên
cứu, thiết kế thể nghiệm thực tế từ khâu quy hoạch đơ thị đến thiết kế cơng trình CCCT tại
khu vực ven Hồ Tây có đề xuất một cách sáng tạo tổ chức không gian mái.
- Tùy vào tình hình thực tế cơng trình khi áp dụng, chỉ nên định dạng các chủ thể
chính của phần mái chung cư cao tầng như tầm nhìn chân trời, thảm xanh vô tận, mặt

122

nước vô cực…. Tránh khai thác triệt để, tràn lan dẫn đến tình trạng mất kiểm sốt ở khơng
gian được coi là “ mặt đất thứ 2 ” này.
- Nhận thức về vai trị của tổ chức khơng gian mái chung cư cao tầng cần được tuyên
truyền mạnh hơn trong cộng đồng, bằng sự phối hợp giữa các tổ chức, đoàn thể liên quan
như Bộ Xây dựng, Hội KTS Việt Nam để sớm đưa ra những tiêu chí, hướng dẫn và định
hướng thiết kế, sử dụng cho thành phần mái chung cư cao tầng ở Việt Nam.