Bai 8 Ngoi ke trong van tu su

Tập làm văn

NGƠI KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ
I. Ngơi kể và vai trị của ngơi kể trong văn tự sự̣
1.Ngơi kể
-Ngơi kể là vị trí giao tiếp mà người kể
sử dụng khi kể chuyện.
- Khi người kể xưng tơi thì đó là kể
theo ngơi thứ nhất, khi người kể giấu
mình đi gọi sự vật bằng tên của chúng,
kể như “người ta kể” thì đó là kể theo
ngơi thứ ba.

Dựa vào ngữ liệu
trong sgk em hãy
cho biết ngơi kể là
gì? Có mấy ngôi
kể, đặc điểm của
các ngôi kể?


Tiết 33 – Bài 8 – Tập làm văn

NGÔI KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ
I. Ngơi kể và vai trị của ngôi kể trong văn tự sự

Vậy đoạn 1 được
kể theo ngơi thứ
mấy?

1.Ngơi kể

2.Vai trị của ngơi kể trong văn tự sự
a.Ví dụ:( SGK/88 )
Đoạn 1:
Vua và đình thần chịu thằng bé là
thơng minh lỗi lạc. Nhưng vua vẫn cịn muốn
thử một lần nữa. Qua hôm sau, khi hai cha con
đang ăn cơm ở cơng qn, bỗng có sứ nhà vua
mang tới một con chim sẻ, với lệnh bắt họ phải
dọn thành ba cỗ thức ăn. Em bé nhờ cha lấy
cho mình một cái kim may rồi đưa cho sứ giả,
bảo:
- Ông cầm lấy cái này về tâu đức vua
xin rèn cho tôi thành một con dao để xẻ thịt
chim.
Vua nghe nói, từ đó mới phục hẳn.
(Em bé thơng

b.Nhận xét:
Đoạn 1
- Người kể giấu mình đi, khơng biết ai
kể nhưng người kể có mặt ở khắp nơi.
? Đoạn
trên gồm có
 Kể theo
ngơivăn
thứ ba

những
vậtnhân
nào? vật

? Trongnhân
những
đó có ai là người kể
chuyện khơng?
? Người kể chuyện
trong đoạn văn này là
ai?


Tiết 33 – Bài 8 – Tập làm văn

NGÔI KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ
I. Ngơi kể và vai trị của ngơi kể trong văn tự sự
1.Ngơi kể
2.Vai trị của ngơi kể trong văn tự sự
a.Ví dụ:( SGK /88)
Đoạn 2:
Bởi tôi ăn uống điều độ và làm việc có chừng
mực nên tơi chóng lớn lắm. Chẳng bao lâu, tơi đã
trở thành một chàng dế thanh niên cường tráng.
Đôi càng tôi mẫm bóng. Những cái vuốt ở chân, ở
khoeo cứ cứng dần và nhọn hoắt. Thỉnh thoảng
muốn thử sự lợi hại của những chiếc vuốt, tôi co
cẳng lên, đạp phành phạch vào các ngọn cỏ.
Những ngọn cỏ gãy rạp, y như có nhát dao vừa lia
qua. Đôi cánh tôi, trước kia ngắn hủn hoẳn, bây
giờ thành cái áo dài kín xuống tận chấm đuôi.
Mỗi khi tôi vũ lên, đã nghe tiếng phành phạch
giịn giã.
(Tơ Hồi, Dế Mèn phiêu lưu kí)

b.Nhận xét:
Đoạn 2:
- Người xưng “tôi” là nhân vật Dế
Mèn.
? Người xưng “tôi”
 Kể theo ngôi thứ nhất.

trong đoạn văn là nhân
? Vậy,
đoạnhay
2 là tác
vật
Dế Mèn
được
giảkể
Tơtheo
Hồi?
ngơi thứ mấy?


Tiết 33 – Bài 8 – Tập làm văn
NGÔI KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ
I. Ngơi kể và vai trị của ngơi kể trong văn tự sự
1.Ngơi kể
2.Vai trị của ngơi kể trong văn tự sự

? Trong hai ngôi kể trên ngơi kể
nào có thể kể tự do, khơng bị hạn
chế, cịn ngơi kể nào chỉ được kể

những gì mình biết và đã trải qua?
* Trong hai ngôi kể trên:
- Ngôi kể thứ ba có thể kể tự do, khơng bị hạn chế.( mang yếu tố khách
quan)
- Ngôi kể thứ nhất chỉ được kể những gì mình biết và đã trải qua.( mang
yếu tố chủ quan)


Tiết 33 – Bài 8 – Tập làm văn

NGÔI KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ
I. Ngơi kể và vai trị của ngơi kể trong văn tự sự
1.Ngơi kể
2.Vai trị của ngơi kể trong văn tự sự
a.Ví dụ:( SGK/88)
Đoạn
Đoạn 2:
2:
Bởi
Mèn
ăn uống
điều
làmcó
việc
có
Bởi Dế
tơi ăn
uống
điều độ
và độ

làmvàviệc
chừng
chừng
mực
Dế lớn
Mènlắm.
chóng
lớn bao
lắm.lâu,
Chẳng
mực nên
tơinên
chóng
Chẳng
tơi đã
bao
lâu, Dế
Mèn
đã trở
thành niên
một chàng
thanh
trở thành
một
chàng
dế thanh
cường dế
tráng.
niên
cường

càng
Dế Mèn
mẫmở bóng.
Đơi càng
tơitráng.
mẫm Đơi
bóng.
Những
cái vuốt
chân, ở
Những
cáicứng
vuốtdần
ở chân,
ở khoeo
cứngthoảng
dần và
khoeo cứ
và nhọn
hoắt.cứ
Thỉnh
nhọn
Thỉnh
thoảng
muốn chiếc
thử sựvuốt,
lợi hại
muốnhoắt.
thử sự
lợi hại

của những
tơicủa
co
những
chiếc
Dếphạch
Mèn vào
co cẳng
lên, đạp
cẳng lên,
đạpvuốt,
phành
các ngọn
cỏ.
phành
vàogãy
cácrạp,
ngọn
cỏ. Những
cỏ lia
Nhữngphạch
ngọn cỏ
y như
có nhátngọn
dao vừa
gãy
như tơi,
có nhát
liahủn
qua.hoẳn,

Đơi cánh
qua.rạp,
Đơiycánh
trướcdao
kiavừa
ngắn
bây
Dế
hủn hoẳn,
bây giờ
thành
giờ Mèn,
thành trước
cái áokia
dàingắn
kín xuống
tận chấm
đi.
cái
dàitơikín
chấm
đi.
Mỗiphạch
khi Dế
Mỗiáokhi
vũxuống
lên, đãtận
nghe
tiếng
phành

Mèn
vũ lên, đã nghe tiếng phành phạch giịn giã.
giịn giã.
(Tơ
(TơHồi,
Hồi,Dế
DếMèn
Mènphiêu
phiêulưu
lưukí)
kí)

? Hãy thử đổi ngơi kể

ở đoạn văn thứ 2 thành
=> Nếu
thayba,
đổithay
ngơi kể
ngơi
kể thứ
thành
kể thứ
“thứ
tơi”nhất
bằng
“Dếngơi
Mèn”
ba đoạn
khơng

thay
em
sẽ cóvăn
một2đoạn
văn
đổi nhiều,
chỉ làm cho
như
thế nào?
người kể giấu mình đi.


Tiết 33 – Bài 8 – Tập làm văn
NGÔI KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ

I. Ngơi kể và vai trị của ngơi kể trong văn tự sự
1.Ngơi kể
2.Vai trị của ngơi kể trong văn tự sự
a.Ví dụ:( SGK/88)

Đoạn 1:
Vua và đình thần chịu thằng bé là
thông minh lỗi lạc. Nhưng vua vẫn cịn muốn
thử một lần nữa. Qua hơm sau, khi hai cha con
đang ăn cơm ở cơng qn, bỗng có sứ nhà vua
mang tới một con chim sẻ, với lệnh bắt họ phải
dọn thành ba cỗ thức ăn. Em bé nhờ cha lấy cho
một cái kim may rồi đưa cho sứ giả, bảo:
- Ông cầm lấy cái này về tâu đức vua
xin rèn cho tôi thành một con dao để xẻ thịt

chim.
Vua nghe nói, từ đó mới phục hẳn.

? Có thể đổi ngôi kể
thứ ba trong đoạn 1
thành ngôi kể thứ
nhất xưng tơi được
khơng? Vì sao?

=> Khơng thể đổi ngơi kể thứ ba
trong đoạn 1 thành ngôi kể thứ
nhất xưng tơi được vì khó tìm một
người có thể có mặt ở mọi nơi như
vậy.


Tiết 33 – Bài 8 – Tập làm văn

NGÔI KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ
I. Ngơi kể và vai trị của ngơi kể trong văn tự sự
1.Ngơi kể

2.Vai trị của ngơi kể trong văn tự sự
a.Ví dụ:
b.Lưu ý:

-để kể chuyện linh hoạt người kể có thể lựa chọn ngơi kể thích
hợp
-Người kể xưng tôi trong tác giả không nhất thiết là tác giả
*Ghi nhớ (SGK/89)

II. Luyện tập.


1. Bài tập 1: Thay đổi ngôi kể trong đoạn văn sau thành ngôi kể thứ ba
và nhận xét ngôi kể đem lại điều gì mới cho đoạn văn:
Ngày nào cũng vậy, suốt buổi tôi chui vào trong cùng hang, hì
hục đào đất để khoét một cái ổ lớn làm thành một cái giường ngủ
sang trọng. Rồi cũng lo xa như các cụ già trong họ hàng dế, tôi đào
hang sâu sang hai ngả làm những con đường tắt, những cửa sau,
những ngách thượng, phòng khi gặp việc nguy hiểm, có thể thốt
thân ra lối khác được.
(Tơ Hồi, Dế Mèn phiêu lưu kí)
Ngày nào cũng vậy, suốt buổi Dế Mèn chui vào trong cùng
hang, hì hục đào đất để khoét một cái ổ lớn làm thành một cái
giường ngủ sang trọng. Rồi cũng lo xa như các cụ già trong họ
hàng dế, Dế Mèn đào hang sâu sang hai ngả làm những con đường
tắt, những cửa sau, những ngách thượng, phịng khi gặp việc nguy
hiểm, có thể thốt thân ra lối khác được
=> Thay “tơi” thành “Dế Mèn” ta có một đoạn văn kể theo ngơi thứ ba
có sắc thái khách quan.


2. Bài tập 2: Thay đổi ngôi kể trong đoạn văn sau thành ngôi thứ nhất
và nhận xét ngôi kể đem lại điều gì khác cho đoạn văn:
Một cái bóng lẹ làng từ trong vụt ra, rơi xuống mặt bàn.
Thanh định thần nhìn rõ: con mèo già của bà chàng, con mèo già
vẫn chơi đùa với chàng ngày trước. Con vật nép chân vào mình phe
phẩy cái đi, rồi hai mắt ngọc thạch xanh giương lên nhìn người.
Thanh mỉm cười lại gần vuốt ve con mèo.
(Thạch Lam, Dưới bóng hồng lan)

Một cái bóng lẹ làng từ trong vụt ra, rơi xuống mặt bàn. Tơi
định thần nhìn rõ: con mèo già của bà tôi, con mèo già vẫn chơi đùa
với tôi ngày trước. Con vật nép chân vào mình phe phẩy cái đi, rồi
hai mắt ngọc thạch xanh giương lên nhìn người. Tôi mỉm cười lại gần
vuốt ve con mèo.
=> Thay “tôi” vào các từ “Thanh”, “Chàng” ngôi kể “tôi” tô đậm thêm
sắc thái tình cảm của đoạn văn.


3. Bài tập 3: Truyện cây bút thần được kể theo ngơi nào?
Vì sao như vậy?

- Truyện “Cây bút thần” được kể theo ngơi thứ ba
vì khơng có nhân vật nào trong câu truyên xưng “tôi” khi kể.


CỦNG CỐ - DẶN DÒ

- Qua bài học cần nắm ngơi kể là gì? Có mấy
ngơi kể trong văn tự sự? Mỗi ngơi kể có đặc
điểm gì?
- Học thuộc ghi nhớ, làm bài tập con lại trong
SGK.
- Chuẩn bị bài mới: Văn bản “Ông lão đánh
cá và con cá vàng”.