BDTX ND 3 MODULE 35 Thang 10 2019

Ngày 20/10/2019

BDTX - NỘI DUNG 3

(Năm học 2019 – 2020)
Tên bài học: GIÁO DỤC KĨ NĂNG SỐNG Ở TRƯỜNG THCS (10 tiết)
(MODULE THCS 35)
Hình thức: Học tại nhà 10 tiết.
Thời gian bồi dưỡng: Từ ngày 1/10/2019 đến 20/10/2019.
Nội dung:
GIÁO DỤC KĨ NĂNG SỐNG Ở TRƯỜNG THCS
1. Mục đích của việc giáo dục kĩ năng sống:
- Đáp ứng mục tiêu giáo dục toàn diện; phù hợp với 4 trụ cột của giáo dục theo quan niệm của
UNESCO: (i) học để biết, (ii) học để làm, (iii) học để tồn tại và (iv) học để chung sống;
- Giúp học sinh thích ứng được với cuộc sống đầy những biến động khôn lường (những tác
động của tự nhiên và xã hội hiện đại)
- Thúc đẩy những hoạt động mang tính xã hội, phát huy các nhân tố tích cực, hạn chế nhân tố
tiêu cực, xây dựng môi trường trường học thân thiện, học sinh tích cực.
- Góp phần tích cực cho việc đổi mới phương pháp học tập của học sinh.
2. Kĩ năng sống là gì?
2.1. Một số quan niệm:
2.1.1. Tổ chức Y tế thế giới (WHO):
- Là các khả năng để có hành vi thích ứng và tích cực;
- Giúp các cá nhân có thể ứng xử hiệu quả trước các nhu cầu và thách thức của cuộc sống hằng
ngày.
2.1.2. UNICEP
- Là tiếp cận giúp thay đổi hoặc hình thành hành vi mới.
- Tiếp cận này lưu ý đến sự cân bằng về tiếp thu kiến thức, hình thành thái độ và kĩ năng.
2.1.3. Có thể quan niệm kĩ năng sống
- Là năng lực ứng xử tích cực của mỗi người đối với tự nhiên, xã hội và chính mình;
- Là khả năng tâm lí xã hội của mỗi cá nhân trong hành vi tích cực để xử lí hiệu quả những địi

hỏi, thử thách của cuộc sống.
2.1.4. Cũng có quan niệm coi kĩ năng sống là khả năng thực hiện một hành động hay hoạt động
nào đó bằng cách lựa chọn và vận dụng những tri thức, kinh nghiệm đã có để hành động phối
hợp với mục đích và điều kiện thực tế
3. Những kĩ năng sống cần được giáo dục và rèn luyện đối với học sinh THCS:
- Kĩ năng tự nhận thức(ta là ai là điều cực kì quan trọng)
- Kĩ năng giải quyết các tình huống đặc biệt khó khăn trong cuộc sống,
- Kĩ năng giao tiếp và thương thuyết (bao hàm tính tự kiềm chế)
- Kĩ năng lựa chọn và quyết định (bao hàm phê phán và bác bỏ)
- Kĩ năng hợp tác và tìm kiếm sự giúp đỡ (bao hàm yếu tố thân thiện, làm việc theo nhóm)
- Kĩ năng tưởng như rất đơn giản nhưng thật sự cần thiết như
+ Kĩ năng nghe, nói, đọc, viết; không chỉ cho việc học ngoại ngữ mà cho mọi môn học, cho
cuộc sống sau này;
+ Kĩ năng biết nấu cơm nhanh ít tốn nhiên liệu;
+ Kĩ năng cắm trại, leo núi;
+ Kĩ năng làm vườn và chăm sóc cây cảnh...


+ Kĩ năng cấp cứu khi có người gặp tai nạn hoặc bệnh tật hiểm nghèo...
4. Câu lạc bộ, một hình thức hoạt động tốt trong việc giáo dục và rèn luyện kĩ năng (chọn
một số hình thức thích hợp với điều kiện của nhà trường, năng lực và sở thích của học sinh)
4.1. Nguyên tắc tổ chức:
- Trên cơ sở tự nguyện,
- Bao gồm những người có cùng sở thích, năng khiếu và năng lực,
- Được quyền tự chủ trong hoạt động và điều hành,
- Dưới sự hướng dẫn và được sự giúp đỡ của nhà trường, phụ huynh học sinh và cộng đồng.
4.2. Một số hình thức câu lạc bộ:
4.2.1. Gắn với các hoạt động học tập
- Những người u thích văn học
- Những nhà vật lí, tốn học trẻ

- Sinh học và môi trường.
5.2.2 Gắn với các hoạt động giáo dục thể chất
- Thể thao vua.
- Võ dân tộc
- Du lịch (leo núi, bơi lội...)
- Trò chơi dân gian.
4.2.3. Gắn với các hoat động giáo dục thẩm mĩ
- Âm nhạc, trong đó có dân ca,
- Vẽ,
- Kịch...
4.2.4. Gắn với các hoạt động giáo dục nghề nghiệp
- Hướng nghiệp
- Các nghề truyền thống
4.2.5. Gắn với các hoạt động xã hội, cộng đồng
5. Các hoạt động được đề cập tới trong Chương thình phối hợp hoạt động giữa Bộ Giáo dục
và Đào tạo với Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam và Hội Khuyến học Việt Nam - mục Rèn
luyện kĩ năng sống.
5.1. Ngành giáo dục:
- Trên cơ sở chương trình giáo dục kĩ năng sống của Bộ Giáo dục và Đào tạo, tuỳ theo cấp học
và độ tuổi, tổ chức các hoạt động dã ngoại, tham quan, hội thảo, thi nấu ăn, cấp cứu trong đó
học sinh giữ vai trị chủ đạo, được phát huy tính tích cực, tự chủ, tự giác, được phát biểu ý kiến
của riêng mình về những vấn đề các em quan tâm;
- Tăng cường giáo dục kĩ năng sống để học sinh có thể thích ứng với những hồn cảnh, tình
huống và điều kiện khác nhau của đời sống xã hội, cung cấp cho học sinh những thông tin về
nghề nghiệp, định hướng và tư vấn nghề nghiệp cho học sinh;
- Coi trọng vai trò và tạo điều kiện để giáo viên chủ nhiệm và Tổng phụ trách Đội TNTP và Bí
thư Đồn THCS Hồ Chí Minh nhà trường hồn thành chức trách của mình với tư cách là những
người tổ chức chủ yếu việc giáo dục đạo đức, nhân cách học sinh tronh và ngồi nhà trường;
- Có mối liên hệ thường xuyên với cha mẹ học sinh, nắm được những diễn biến về tâm lí, tính
cách để có biện pháp hữu hiệu trong việc giáo dục đạo đức cho học sinh.

- Các trường có phịng hay tổ tư vấn gồm các thành viên là giáo viên, cán bộ đoàn thể, những
bậc cao niên có kinh nghiệm và hiểu biết nhiều về đời sống xã hội, có tâm huyết với sự nghiệp
giáo dục giúp nhà trường trong việc rèn luyện kĩ năng sống cho học sinh.
5.2. Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam
- Phối hợp với nhà trường tổ chức các hoạt động tuyên truyền cung cấp kiến thức về kĩ năng
sống cho học sinh, đặc biệt cho học sinh nữ nhằm giúp các em có kĩ năng tự bảo vệ trước
những vấn đề xã hội có nguy cơ ảnh hưởng đến sức khoẻ và an toàn cuộc sống bao gồm kĩ
năng nhận diện vấn đề, biết cách xác định tình huống, tự khẳng định, biết cách từ chối, xử lí và
ứng phó một cách linh hoạt, sáng tạo, kĩ năng xử lí mâu thuẫn, kĩ năng ra quyết định; biết nấu
ăn, tự chăm sóc sức khoẻ và các kĩ năng khác;


- Các cấp Hội đưa nội dung giáo dục trẻ em về phòng chống tội phạm và tệ nạn xã hội, giáo
dục kĩ năng sống cho các bà mẹ vào các buổi sinh hoạt chi hội, tổ phụ nữ.
5.3. Hội Khuyến học Việt Nam:
Các cấp Hội ở địa phương phối hợp với nhà trường và gia đình làm tốt việc quản lí trẻ em
ngồi giờ học. có hình thức theo dõi, đôn đốc học sinh thực hiện kế hoạch học tập ở nhà, không
chơi bời lêu lổng, sao nhãng việc học tập; tìm biện pháp ngăn chặn kịp thời tình trạng bỏ học,
trốn học và các hành vi tiêu cực khác, chủ động đề xuất chương trình giáo dục kĩ năng sống cụ
thể đối với học sinh tuỳ theo lứa tuổi và điều kiện địa phương.
6. Các hoạt động nêu trong nội dung thứ 3 của Phong trào thi đua Xây dựng Trường học
thân thiện, học sinh tích cực, Rèn luyện kĩ năng sống cho học sinh:
- Rèn luyện kĩ năng ứng xử hợp lí với các tình huống trong cuộc sống, thói quen và kĩ năng làm
việc, sinh hoạt theo nhóm;
- Rèn luyện sức khoẻ và ý thức bảo vệ sức khoẻ, kĩ năng phòng, chống tai nạn giao thơng, đuối
nước và các tai nạn thương tích khác;
- Rèn luyện kĩ năng ứng xử văn hố, chung sống hồ bình, phịng ngừa bạo lực và các tệ nạn xã
hội.
7. Cần làm gì để thực hiện tơt việc giáo dục và rèn luyện kĩ năng?
7.1. Giáo viên chủ nhiệm:

- Thực sự đổi mới phương pháp thực hiện các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp;
- Tạo điều kiện cho học sinh rèn luyện, coi trọng việc tự rèn luyện của học sinh, khuyến khích
và động viên kịp thời, quan tâm đến học sinh thuộc diện đặc biệt (về kinh tế, về sự phát triển
thể chất…)
- Phối hợp chặt chẽ với gia đình học sinh, làm cho họ nhận thức được tầm quan trọng và cùng
với nhà trường giáo dục và rèn luyện cho con em về kĩ năng sống.
7.2. Giáo viên Tổng phụ trách Đội:
- Có nhiều hình thức trong tổ chức các hoạt động tập thể gắn với nội dung rèn luyện kĩ năng
như đã nêu ở phần trên.
- Gắn việc rèn luyện kĩ năng với những nội dung cụ thể của Phong trào thi đua Xây dựng
trường học thân thiện, học sinh tích cực như làm cho trường lớp xanh sạch đẹp, đổi mới
phương pháp học tập, chăm sóc các di tích lịch sử, văn hố và cách mạng, đưa tiếng hát dân ca
và trò chơi dân gian vào trường học…
- Có sự động viên và khuyến khích kịp thời cá nhân và tập thể.
7.3. Học sinh:
- Nâng cao ý thức tự nguyện, tự giác, tự chủ, phát huy tính tích cực trong mọi hoạt động rèn
luyện kĩ năng sống;
- Nhận thức rằng, việc rèn luyện kĩ năng sống là việc của mình, trước hết có lợi cho việc học
tập và sự tiến bộ về mọi mặt của chính mình, cho gia đình và sau đó cho cộng đông, cho xã hội
và đất nước;
- Không chỉ rèn luyện cho mình mà quan tâm đến việc rèn luyện chung của cả một tập thể tổ,
lớp và rộng hơn, của trường mình.