CHUYỂN ĐỘNG ĐỀU
Quãng đường bằng vận tốc nhân với thời gian.
S=vxt
Vận tốc bằng quãng đường chia cho thời gian.
v=S:t
Thời gian bằng quãng đường chia cho vận tốc.
t = S : v.
*.NGHỊCH CHIỀU:
Thời gian gặp nhau bằng quãng đường chia cho tổng hai vận tốc.
t = S : ( v1 + v2)
*.CÙNG CHIỀU:
Thời gian đuổi kịp bằng khoảng cách chia cho hiệu hai vận tốc.
t = S : (v1 – v2)
(v1>v2)
Chú y:
Tìm thời gian gặp nhau hay thời gian đuổi kịp ta phải xét 2 chuyển
động khởi hành cùng một lúc.
Quãng đường đi được tỉ lệ thuận với thời gian và cũng tỉ lệ thuận với
vận tốc.
Quãng đường không đổi vận tốc tỉ lệ nghịch với thời gian.
Muốn tính vận tốc trung bình, chú ý là thời gian đi phải bằng nhau.
*.Bài tập:
131-.Một người đi xe lửa từ ga A đến ga B mất 3 giờ. Mỗi giờ xe lửa đi
được 30 km. Nếu người đó đi ơ tơ từ ga A đến ga B, mỗi giờ đi được 45 km thì
sẽ mất mấy giờ?
Giải
Quãng đường AB dài:
30
Mỗi giờ đi được 45 km thì hết:
Đáp số:
2 giờ.
3 = 90 (km)
90 : 45 = 2 (giờ)
Tổng và Tỉ:
132-.Một người đi xe đạp từ A đến B với vận tốc 10 km/giờ. Khi đến B
người đó liền trở về A bằng xe máy với vận tốc 30 km/giờ. Thời gian cả đi lẫn
về là 8 giờ.
Tính qng đường AB.
Giải
Cùng một qng đường thì vận tộc tỉ lệ nghịch với thời gian. Tỉ số thời gian của lượt đi so
30
3
10
. Có nghĩa là thời gian lượt đi gấp 3 lần thời gian lượt về.
với lượt về là:
Ta có sơ đồ: Lượt đi :
8 giờ
Lượt về:
Tổng số phần bằng nhau:
3 + 1 = 4 (phần)
Thời gian đi lượt về:
8 : 4 = 2 (giờ)
Quãng đường AB la:
30 2 = 60 (km)
Đáp số:
60 km
133-.Quãng đường AB dài 32 km. Một người đi từ A đến B, trong 2 giờ
đầu người đó đi bộ, trong 2 giờ sau người đó đi xe đạp để đến B. Biết rằng
khi đi xe đạp có vận tốc gấp 3 lần vận tốc khi đi bộ. Tính vận tốc khi đi bộ và
vận tốc khi đi xe đạp?
Giải
Người đó đi bộ và đi xe đạp cùng thời gian là giờ như nhau, mà vận tốc khi đi xe đạp gấp 3
lần vận tốc đi bộ nên quãng đường đi xe đạp phải gấp 3 lần quãng đường đi bộ:
Ta có sơ đồ: QĐ đi xe đạp:
32 km
QĐ đi bộ:
Tổng số phần bằng nhau:
3 + 1 = 4 (phần)
Quãng đường đi bộ
32 : 4 = 8 (km)
Vận tốc khi đi bộ:
8 : 2 = 4 (km/giờ)
Vận tốc khi đi xe đạp:
4 3 = 12 (km/giờ)
Đáp số: - Đi bộ: 4 km/giờ
- Đi xe đạp: 12 km/giờ.
Tổng & Hiệu
134-.Một ô tô và một xe đạp khởi hành cùng một lúc: ô tô đi từ A, xe
đạp đi từ B. Nếu ô tô và xe đạp đi ngược chiều nhau thì sẽ gặp nhau sau 2
giờ. Nếu ô tô và xe đạp đi cùng chiều nhau thì ơ tơ sẽ đuổi kịp sau 4 giờ. Biết
rằng A cách B là 96km. Tính vận tốc của ô tô và xe đạp.
Giải
Tổng vận tốc của hai xe là:
96 : 2 = 48 (km/giờ)
Hiệu vận tốc của hai xe là:
96 : 4 = 24 (km/giờ)
Ta có sơ đồ: VT ô tô:
48 km/giờ
24 km/giờ
VT xe đạp:
Hai lần vận tốc xe đạp là:
48 – 24 = 24 (km/giờ)
Vận tốc xe đạp là:
24 : 2 = 12 (km/giờ)
Vận tốc xe ô tô là:
48 – 12 = 36 (km/giờ)
Đáp số: -VT xe đạp: 12 km/giờ.
-VT xe ô tô: 36 km/giờ.
Vận tốc trung bình
Lưu ý khi tính Vận tốc trung bình. Trường hợp đề bài cho biết một
chuyển động đi với 2 vận tốc khác nhau, chỉ tính được vận tốc trung bình
bằng cách tính trung bình cộng của 2 vận tốc đã cho, chỉ khi đi với 2 vận tốc
đó có số đo thời gian bằng nhau.
Coi chừng, đề bài cho đi với 2 qng đường bằng nhau thì khơng thể
tính vận tốc trung bình bằng cách tính trung bình cộng của 2 vận tốc.
135-.Một ô tô đi từ địa điểm A đến địa điểm B. Nửa thời gian đầu, ô tô
đi với vận tốc 50km/giờ và nửa thời gian cịn lại ơ tơ đi với vận tốc 35 km/giờ.
Tính vận tốc trung bình của ơ tơ trên suốt qng đường AB.
Giải
Vận tốc trung bình của ơ tơ trên suốt quãng đường AB là:
Đáp số: 42,5 km/giờ.
(50 + 35) : 2 = 42,5 (km/giờ)
136-.Bính đi từ A đến B. Nửa quãng đường đầu Bính đi với vận tốc 40
km/giờ. Nửa qng đường cịn lại Bính đi với vận tốc 30 km/giờ.
Tính vận tốc trung bình của Bính trên suốt qng đường AB.
Giải
Giả sử nửa quãng đường AB dài 120 km, thì thời gian đi nửa quãng đường đầu sẽ là:
120 : 40 = 3 (giờ)
Thời gian đi nửa quãng đường sau sẽ là:
120 : 30 = 4 (giờ)
Tổng thời gian đi hết quãng đường là:
3 + 4 = 7 (giờ)
Vận tốc trung bình của Bính trên suốt qng đường AB là:
120 2 : 7 = 34,29 km/giờ)
Đáp số:
34,29 km/giờ.
137-.Hiện nay là 12 giờ. Sau bao lâu, 2 kim đồng hồ sẽ chập nhau?
Giải
Ta biết rằng kim chỉ phút chạy nhanh hơn kim chỉ giờ 12 lần, và mặt đồng hồ được chia đều
nhau 12 khoảng cách giờ.
Hiệu số phần bằng nhau của vận tốc 2 kim là:
12 – 1 = 11 (phần)
Thời gian để 2 kim đồng hồ chập nhau lần kế tiếp là:12 :
giây
Đáp số: 1 giờ 05 phút 27 giây.
1
11 = 1 11
giờ= 1giờ 5 phút 27
138-.Một tàu tuần tiểu có vận tốc 40 km/giờ, được lệnh tiến hành trinh
sát phía trước hạm đội theo phương tiến của hạm đội và quay về hạm đội sau
3 giờ. Biết vận tốc của hạm đội đi với vận tốc 24 km/giờ.
Hỏi tàu tuần tiểu từ khi bắt đầu đi được khoảng cách bao xa để trở về
hạm đội đúng thời gian quy định?
Giải
Sơ đồ hướng dẫn:
Tổng quãng đường của tàu tuần tiểu và hạm đội đi gấp 2 lần khoảng cách cần thiết của tàu
tuần tiểu phải đi.
Hai lần khoảng cách đó là:
(40 + 24) 3 = 192 (km)
Khoảng cách của tàu tuần tiểu phải đi là:
192 : 2 = 96 (km)
Đáp số:
96 km.