Bai 20 Luyen tap ve phuong phap lap luan trong van nghi luan

I. LẬP LUẬN TRONG ĐỜI SỐNG:

Ví dụ 1:
a. Hơm nay trời mưa, chúng ta không đi
chơi công viên nữa.
b. Em rất thích đọc sách, vì qua sách em
học được nhiều điều.
c. Trời nóng quá, đi ăn kem đi.


Ví dụ 1:
a. Hơm nay trời mưa, chúng ta khơng đi
chơi cơng viên nữa.
b. Em rất thích đọc sách, vì qua sách em
học được nhiều điều.
c. Trời nóng quá, đi ăn kem đi.


Ví dụ 2:
Hãy bổ sung luận cứ cho các kết luận sau:
a. Em rất yêu trường em…………….
b. Nói dối rất có hại………………….
c. ……….nghỉ một lát nghe nhạc thơi.
d. ……… trẻ em cần biết nghe lời cha mẹ.
e. ……… em rất thích đi tham quan.


Ví dụ 2:
Hãy bổ sung luận cứ cho các kết luận sau:
a. Em rất yêu trường em vì ở đấy có rất

nhiều bạn bè thân thiết của em.
b. Nói dối rất có hại vì sẽ chẳng cịn ai tin
mình nữa.
c. Mình mệt q, nghỉ một lát nghe nhạc
thơi.
d. Ở nhà trẻ em cần biết nghe lời cha mẹ.
e. Những ngày nghỉ cuối tuần, em rất thích
di tham quan.


Ví dụ 3:
Viết tiếp kết luận cho các luận cứ sau nhằm
thể hiện tư tưởng, quan điểm của người nói.
a. Ngồi mãi ở nhà chán lắm……….
b. Ngày mai đã thi rồi mà bài vở cịn nhiều
q…………..
c. Nhiều bạn nói năng thật khó nghe……
d. Các bạn đã lớn rồi, làm anh làm chị
chúng nó………..
e. Cậu này ham bóng đá thật………………….


Ví dụ 3: Viết tiếp kết luận cho các luận cứ sau
nhằm thể hiện tư tưởng, quan điểm của người nói.
a. Ngồi mãi ở nhà chán lắm, chúng mình đến thư
viện đọc sách đi.
b. Ngày mai đã thi rồi mà bài vở cịn nhiều q, mình
chẳng biết học cái gì nữa.
c. Nhiều bạn nói năng thật khó nghe mà họ cứ
tưởng như thế là hay ho lắm.

d. Các bạn đã lớn rồi, làm anh làm chị chúng nó thì
phải gương mẫu chứ.
e. Cậu này ham bóng đá thật chẳng ngó ngàng gì tới
việc học hành.


- Trong đời sống, hình thức biểu hiện mối quan hệ
giữa luận cứ và luận điểm (kết luận) thường nằm
trong một cấu trúc câu nhất định.
- Mỗi luận cứ có thể đưa tới một hoặc nhiều luận
điểm ( kết luận) và ngược lại.
Có thể mơ hình hóa như sau:
+ Nếu A
thì
B ( B1, B2….)
+ Nếu A ( A1, A2,…)
thì B
( Luận cứ)
( Luận điểm)


II. LẬP LUẬN TRONG VĂN NGHỊ LUẬN:

Ví dụ:
a. Chống nạn thất học
b. Dân ta có một lịng nồng nàn u nước.
c. Cần tạo ra thói quen tốt trong đời sống xã hội.
d. Sách là người bạn lớn của con người.
e. Học cơ bản mới có thể thành tài lớn.

Em hãy so sánh các kết luận ở mục I và II?
I. a. Em rất yêu trường em…………….
b. Nói dối rất có hại………………….
c. …….nghỉ một lát nghe nhạc thơi.
d. …… trẻ em cần biết nghe lời cha mẹ.
e. …… em rất thích đi tham quan.
II. a. Chống nạn thất học
b. Dân ta có một lịng nồng nàn u nước.
c. Cần tạo ra thói quen tốt trong đời sống xã hội.
d. Sách là người bạn lớn của con người.
e. Học cơ bản mới có thể thành tài lớn.


Giống nhau:
Đều là những kết luận (luận điểm)
Khác nhau:
- Kết luận ở mục I: Là lời nói trong giao tiếp
hằng ngày thường mang tính cá nhân
- Kết luận ở mục II: Luận điểm trong văn nghị
luận thường mang tính khái quát và nghĩa
phổ biến với xã hội.


Ếch ngồi đáy giếng
(Truyện ngụ ngơn)
Có một con ếch sống lâu ngày trong một cái giếng nọ.
Xung quanh nó chỉ có vài con nhái, cua,ốc bé nhỏ. Hằng
ngày nó cất tiếng kêu ồm ộp làm vang động cả giếng,
khiến các con vật kia rất hoảng sợ. Ếch cứ tưởng bầu trời

trên đầu chỉ bé bằng chiếc vung và nó thì oai như một vị
chúa tể.
Một năm nọ, trời mưa to làm nước trong giếng dềnh lên,
tràn bờ, đưa ếch ta ra ngồi.
Quen thói cũ, ếch nghênh ngang đi lại khắp nơi và cất
tiếng kêu ồm ộp. Nó nhâng nháo đưa cặp mắt lên nhìn bầu
trời, chả thèm để ý đến xung quanh nên đã bị một con trâu
giẫm bẹp.
(Ngữ văn 6- tập I)


Xác định luận điểm, luận cứ, lập luận của truyện ngụ ngôn “Ếch
ngồi đáy giếng”?
Luận điểm: Cái giá phải trả cho những kẻ dốt nát và kiêu ngạo
Luận cứ:
- Éch sống lâu trong giếng, bên cạnh những con vật bé nhỏ.
- Các loài vật này rất sợ tiếng kêu vang động của ếch.
- Ếch cứ tưởng mình là ghê gớm như một vị chúa tể.
- Trời mưa to làm nước trong giếng dềnh lên, tràn bờ, đưa ếch ta
ra ngoài.
- Quen thói cũ, ếch nghênh ngang đi lại khắp nơi chả thèm để ý
đến xung quanh
- Ếch bị một con trâu giẫm bẹp.
Lập luận: - Theo trình tự khơng gian và thời gian
- Chi tiết, sự việc cụ thể và chọn lọc để rút ra kết luận ( luận
điểm) một cách kín đáo.


Hướng dẫn học sinh học ở nhà
- Tập làm văn và xác định luận

điểm luận cứ, lập luận.
- Đọc kĩ và soạn theo câu hỏi SGK.
- Chuẩn bị:Thêm trạng ngữ cho
câu.