Bai 20 May thu hinh

Bài 20 Máy Thu Hình


I. Khái niệm về máy thu hình
Nhận và tái tạo lại tín hiệu âm thanh và hình
ảnh của đài truyền hình.
Anten

Nhận tín
hiệu và
gia công

Đèn
hình

Xử lí tín hiệu
hình ảnh

Xử lí tín hiƯu
©m thanh

Loa



Phần cao tần
trung tần
tách sóng

VHF

Sơ đồ khối máy thu hình
7

Phần
tiếng

8

Phần đ
ờng hình

5
2

UHF

Phần vi xử
lí đ.khiển

G
11

10

G-Y

12

-G

14

KB
B-Y

24

B

G1 G2 G3

A

15 -B
Cao
áp

16
17
+115V

26

KG
Đèn hình

B-Y

25

+15V
-30V

Phần
nguồn

Cuộn
lái tia
KR

R-Y

Phím
lệnh

~220V

-R

13

R-Y

6

1
Tia
hồng
ngoại 23

4

3

R

9

fH

18

fV

20

fH

22

fV
19

21
Tới xoá tia quét ngợc

Phần đồng bộ
và tạo xung
quÐt

ã
ã
ã
ã

Phần cao tần - trung tần - tách sóng
gồm các khối nhỏ từ 1 đến 6.

1, 2 - Hộp kênh thu tín hiệu từ anten.
3 mạch khuếch đại trung tần chung.
4 tách sóng video và khuếch đại sơ bộ sau tách sóng video.
5 mạch tự động điều chỉnh tần số ngoại sai AFC (Auto
Frequency Control) hoặc AFT (Auto Frequency Turning)
ã 6 tự động điều chỉnh hệ số khuếch đại AGC (Auto Gain
Control).
VHF
5

UHF

2

1

4

3

6

7; 9; 10; 17


Phần đờng tiếng
ã 7 quy đổi và tạo trung tần tiếng lần 2 để có
thể thu đợc tiếng của các hệ màu khác nhau.
ã 8 toàn bộ đờng tiÕng cđa TV.

4

7

8

PhÇn
tiÕng


ã 9 khuếch đại và xử lí tín hiệu chói Y.
ã 10 Mạch giải mà màu của các hệ màu khác nhau để lấy ra hai tín hiệu màu là R Y và B
Y.
ã 11 Mạch ma trận G Y để tạo lại tín hiệu màu thứ ba là G Y mà đài phát đà không gửi đi.
ã 12 Mạch ma trận R, G, B để khôi phục lại 3 tín hiệu màu cơ bản là R, G, B.
ã 13 Mạch khuếch đại tín hiệu màu đỏ lần cuối.

4

R

9

Phần đ
ờng hình

13

-R
Cuộn lái
tia

R-Y

KR

R-Y

4

G
11

10

G-Y

12

14

-G

KG
Đèn hình
KB

B-Y
B-Y

B

15

-B

16

G1

G2 G3

A


4

R

9

Phần đ
ờng hình

13

-R
Cuộn lái
tia

R-Y

KR

R-Y

4

10

G

11

G-Y

12

14

-G

KG
Đèn hình
KB

B-Y
B-Y

B

G1

G2 G 3

A

15 -B
16

ã 14 Mạch khuếch đại tín hiệu màu lục lần cuối.
ã 15 Mạch khuếch đại tín hiệu màu lam lần cuối.
ã Ba mạch khuếch đại tín hiệu màu cuối phân biệt và khuếch đại
ba tín hiệu màu cơ bản cho điện áp lớn lên cỡ 100V và đảo cực
tính thành âm để đa tới 3 catốt của đèn hình màu điều khiển ba
tia điện tử bắn lên các điểm phát ra màu tơng ứng ở trên màn
hình để pha trộn thành ảnh màu.
ã 16 - Mạch cân bằng màu trắng. Khối này nằm ngay trong ba
khối khuếch đại màu cuối dùng để điều khiển cờng độ các tia
điện tử bắn lên màn hình, sao cho khi cha có tín hiệu màu đa tới
thì việc pha trộn ảnh trên màn hình sẽ ra màu trắng.

Phần đồng bộ và tạo xung quét.
ã 17 - Mạch tách xung đồng bộ, khuếch đại và phân chia xung
đồng bộ.
ã 18 - Khối quét dòng của TV.
ã 19 - Khối quét mành của TV.
ã 20 - Mạch phối hợp giữa
xung quét dòng với xung quét
mành để tạo ra dạng xung sửa
méo gối.
ã 21 - Mạch phối hợp hình
thành xung đi xoá tia quét ng
ợc.
ã 22 - Mạch chỉnh lu cao áp.

4

10
Cuộn lái tia

fH
17

18

20
22

fV

19

A nốt

21

Tới xoá tia quét ngợc


Phần vi xử lí và điều khiển
ã 23 - Mạch tiếp nhận lệnh điều khiển từ xa bằng
tia hồng ngoại.
ã 24 - Mạch vi xử lí điều khiển các hoạt ®éng
cđa TV.
Tia hång ngo¹i

23

24
PhÝm lƯnh


Khối nguồn
ã 25 - Mạch khử từ d nhằm tạo xung từ trờng rất mạnh
mỗi lần bắt đầu mở máy, lúc đó cần quét sạch từ d ở
khu vực màn hình, giữ cho màn hình không bị loang
màu.
ã 26 - Khối nguồn bao gồm các mạch chỉnh lu, lọc và
ổn áp để tạo ra các mức điện áp một chiều ổn định
cần thiết cho TV hoạt động.

25
+115V
~220V

26

+15V
-30V


Sơ đồ khối rút gọn
2
Tia hồng
ngoại

5
6

1

3
G1 G2 G3

Phím lệnh
220V

7

4
Hình 20.2 Sơ đồ khối máy thu hình màu

A


Hoạt động của máy thu hình
ã

ã

Khối cao tần, trung tần t¸ch sãng cã nhiƯm
vơ nhËn tÝn hiƯu tõ anten, khch đại các tín
hiệu này, tách sóng hình, tự động điều chỉnh
tần số ngoại sai và hệ số khuếch đại, đa các
tín hiệu tới các khối 2,3,4.
Khối xử lí âm thanh cã nhiƯm vơ nhËn tÝn
hiƯu sãng mang ©m thanh, khch đại sơ bộ,
tách sóng và khuếch đại công suất để ph¸t ra
loa.


•

•

•

•

•

Khèi xư lÝ h×nh cã nhiƯm vơ nhËn tÝn hiƯu hình ảnh, khuếch
đại tín hiệu này, giải mà màu, khuếch đại các tín hiệu màu đ
a tới ba catốt đèn hình màu.
Khối đồng bộ và tạo xung quét có nhiệm vụ tách xung đồng
bộ dòng và đồng bộ mành, khuếch đại các xung đồng bộ đa
tới cuộn lái tia của đèn hình. Ngoài ra trong khối này còn tạo
điện áp cao áp đa tới anốt đèn hình.
Khối phục hồi hình ảnh có nhiệm vụ nhận tín hiệu hình ảnh
màu, tín hiệu quét và phục hồi hình ảnh để phát lên màn
hình.
Khối xử lí và điều khiển có nhiệm vụ nhận lƯnh tõ hép ®iỊu
khiĨn xa hay phÝm bÈm ®Ĩ ®a tới điều khiển các hoạt động
của máy thu hình.
Khối nguồn có nhiệm vụ tạo các mức điện áp cần thiết để
cung cấp cho các khối hoạt động.


III. Nguyên lí làm việc của khối xử lí tín
hiệu mầu
ã Sơ đồ khối
Từ
tách
sóng
hình

4

1
R-Y

2
B-Y

-R

R

Y

3

G

5
B

6

-G

Tới
ba
catốt
đèn
hình

-B

Hình 20.3 Sơ đồ khối xử lí hình màu trong máy thu hình màu

Khối xử lí hình màu nhận tín hiệu từ tách sóng hình đa
sang. Khối 1 khuếch đại và xử lí tín hiệu chói Y. Khối
2 giải mà màu để lấy ra hai tín hiệu hiệu màu R-Y và
B-Y. Đầu ra của các khối 1 và 2 đa tới mạch ma trận 3
để khôi phục lại ba tín hiệu màu cơ bản đỏ (R), lục
(G), lam (B). Các tín hiệu màu cơ bản này đợc khuếch
đại lần cuối qua các khối 4, 5, 6 để biên độ đủ lớn và
đảo pha thành cực tính âm rồi đa tới ba catốt đèn hình
màu điều khiển ba tia điện tử bắn lên các điểm phát ra
màu tơng ứng đỏ, lục, lam trên màn hình. Các màu cơ
bản trên pha trộn với nhau thành ¶nh mµu