GA GVG CAP TRUONG

Ngày dạy : 1/11/2019

Tiết 21 - Bài 20 : HOẠT ĐỘNG KINH TẾ CỦA CON
NGƯỜI Ở HOANG MẠC
I. Mục tiêu bài học
1. Kiến thức : Sau bài học HS cần nắm được
- Các hoạt động kinh tế cổ truyền và hiện đại của con người ở trong các hoang
mạc, qua đó làm nổi bật khả năng thích nghi của con người đối với môi trường.
- Nguyên nhân của hiện tượng hoang mạc hoá đang mở rộng trên thế giới và
những biện pháp cải tạo hoang mạc hiện nay để ứng dụng vào cuộc sống và cải tạo
môi trường sống.
2. Kĩ năng
- HS rèn luyện kĩ năng phân tích ảnh địa lí và tư duy tổng hợp địa lí
3. Giáo dục tư tưởng
- Thấy được sự đa dạng của tự nhiên
- Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường, yêu thiên nhiên

II. Phương tiện cần thiết
- Các tranh ảnh các hoạt động kinh tế của con người ở hoang mạc.
- ảnh về các thành phố hiện đại trong hoang mạc ở các nước ả Rập hay ở Bắc
Mĩ.
- ảnh về cách phịng chống hoang mạc trên thế giới.

III. Tiến trình tiết dạy
1. Kiểm tra bài cũ


? Xác định các hoang mạc trên lược đồ? Khí hậu hoang mạc có những đặc
điểm gì?
? Chọn phương án trả lời đúng nhất cho các câu sau
1. Thực vật hoang mạc có đặc điểm gì ?

a. Hạn chế thốt hơi nước qua lá
dưỡng

b. Dự trữ nước và chất dinh

c. Bộ dễ khoẻ và dài

d. Cả 3 đặc điểm trên

2. Cảnh quan nào thường có ở hoang mạc ?
a. Rừng lá rộng

b. ốc đảo

c. Rừng lá kim

d. Rừng hỗn giao

2. Bài mới
a. Giới thiệu bài:
Với ĐKTN khắc nghiệt, hoạt động kinh tế ở hoang mạc ra sao? Chúng ta hãy
vào bài học hôm nay?
b. Bài giảng
Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

HĐ 1: Cá nhân/ Nhóm
? Dựa vào phần chuẩn bị 2 hình thức
bài ở nhà, cho biết hoạt

- Hoạt động kinh tế cổ
động kinh tế ở đới hoang
truyền
mạc bao gồm những hình
- Hoạt động kinh tế hiện
thức nào?
đại
Gv chia lớp thành 2 nhóm
thảo luận điền vào phiếu Hs tập hợp thành 2 nhóm
thảo luận:
học tập:

Nội dung
1. Hoạt động kinh tế


Chiếu H20.1 và 20.2

- Nhóm 1: Hoạt động
kinh tế cổ truyền

? Quan sát H20.1 & 20.2,
mô tả và hãy nêu các - Hs quan sát và trả lời
hoạt động kinh tế thể
- Trồng trọt trong ốc đảo
hiện ở các ảnh?
và vận chuyển, bn bán
GV: u cầu HS đọc hàng hố qua hoang mạc
thuật
ngữ

"ốc
HS đọc
đảo"/Sgk/188
? Tại sao người ta chỉ
- Vì ở ốc đảo mới có nước
trồng trọt ở các ốc đảo?

? Phương tiện vận chuyển
hàng hóa là gì ? Tại sao
lại sử dụng đồn lạc đà
để chở hàng hố mà
khơng dùng các phương
tiện hiện đại ?

- Chịu được khí hậu khô
hạn; việc xây dựng đường
xe lửa và đường giao
thông rất khó khăn

Có thể nhịn khát trong 9
ngày liền với chiếc bướu
to, chuyên chở hàng hoá
Hs lắng nghe
đi với tốc độ 40
km/ngày…

? Thế nào là chăn nuôi du
mục ? Tại sao ở đây lại

a) Hoạt động kinh tế cổ

truyền
+ Trồng trọt, chăn ni
trong các ốc đảo
+ Vận chuyển, bn bán
hành hố qua hoang mạc
+ Chăn nuôi du mục


chăn ni du mục?

Chiếu H30.3 và 30.4

- Vì ở đây nguồn thức ăn
và nước uống khan hiếm
nên phải di chuyển đàn gia
súc đi khắp nơi để tìm
thức ăn, nước uống.

? Quan sát H20.3 & 20.4

- Nhóm 2: Hoạt động
kinh tế hiện đại

đọc Sgk, hãy mô tả lại
nội dung các ảnh?

Hs mô tả:

b) Hoạt động kinh tế hiện
đại

+ H20.3: là cảnh trồng trọt
+ Cải tạo hoang mạc
ở những nơi có dàn nước
? Từ H20.3 & 20.4 đọc tưới tự động xoay tròn của + Khai thác dầu mỏ
Sgk, hãy nêu các hoạt Li-bi. Cây cối chỉ mọc ở
+ Phát triển ngành du lịch
động kinh tế hiện đại ở những nơi có nước tưới,
hoang mạc?
hình thành nên những
vịng trịn xanh, bên ngồi
vịng tròn là hoang mạc.
+ H 20.4: là các dàn khoan
dầu với các cột khói của
khí đồng hành đang bốc
cháy. Các giếng dầu này
thường nằm rất sâu.
? Phân tích vai trị của kĩ - Cải tạo hoang mạc thành
thuật khoan sâu trong đồng ruộng và khai thác
việc làm biến đổi bộ mặt dầu mỏ.
của hoang mạc ?
Gv nêu: Việc cải tạo


hoang mạc bằng các giếng - Cần phải khoan sâu để
khoan sâu trên bán đảo ả- tìm nước ngầm và dầu mỏ
Rập, ở Tây nam Hoa Kì,
Bắc Phi…
? Ngồi hai hoạt động
kinh tế hiện đại kể trên, ở

đây còn phát triển ngành
kinh tế mới nào?

Với kĩ thuật khoan sâu
người ta có thể khoan đến
các túi ngầm hay các túi
dầu nằm sâu bên dưới các
hoang mạc

? Theo em, nơi nào ở Việt
Nam có tính chất bán
hoang mạc? Con người ở - Phát triển ngành du lịch
đó đã tiến hành các hoạt
đây là một nghành mới
động kinh tế nào?
nhưng đem lại lợi nhuận
cao: với 70 đôla cho một
- GV chốt rồi chuyển
hướng dẫn viên/ngày...
Ninh Thuận-Bình Thuận
Hoạt động 2: Cá nhân

Gv yêu cầu Hs đọc thuật Hs đọc thuật ngữ
ngữ
“hoang
mạc
hoá”/Sgk/187
? Đọc phần đầu SGK hãy
cho biết tình hình hoang Hs đọc
mạc hố trên thế giới diễn

ra ntn?

2. Hoang mạc đang ngày
cành mở rộng
- Tình hình: Hoang mạc
trên thế giới đang ngày càng
mở rộng (mất 10 triệu ha
đất/ năm)


Chiếu H20.5, 20.6
? Quan sát ảnh H20.5,
nêu nội dung của ảnh?
quan sát, phát biểu: ảnh
chụp các dân cư ven Xaha-ra.

? Nêu các nguyên nhân
cơ bản dẫn tới tốc độ
hoang mạc hoá trên ?
+ Do cát lấn (bão cát)
+ Biến đổi khí hậu
? Quan sát H20.6 hãy cho + Do con người.
biết nội dung của ảnh?

- Nguyên nhân:
+ Do cát lấn (bão cát)
+ Biến đổi khí hậu
+ Do con người.

? Từ hình 20.3 và H20.6,

cho biết: Để khắc phục
hoặc làm hạn chế tốc độ
hoang mạc hố trên
chúng ta có các biện pháp
nào? (Gv cho Hs chơi trị
tiếp sức tìm các biện
Hs lí giải
pháp)

- Biện pháp:

? Nêu tình hình “hoang
mạc hố” ở nước ta? - nạn cát bay
Nguyên nhân và biện
pháp khắc phục ?

+ Khai thác nước ngầm =
giếng khoan sâu hay bằng
kênh đào.

3. Củng Cố - luyện tập

+ Trồng và bảo vệ rừng
(nhất là rừng phòng hộ)
+ Cải tạo hoang mạc


GV cho HS chơi trị giải ơ chữ (1 Hs điều khiển)
Hàng ngang:
1) Có (5 chữ cái): Cây giống hình cây dừa được trồng nhiều ở hoang mạc?

2) Có (5 chữ cái): Nơi có nguồn nước ngọt và các điều kiện thích hợp với sự
sống của các sinh vật cũng như con người trong hoang mạc?
3) Có (13 chữ cái): Một hoạt động kinh tế hiện đại của con người được tiến
hành ở hoang mạc?
4) Có (6 chữ cái): Hình 20.5 chỉ một vùng đất ở rìa hoang mạc Xa-ha-ra bị (…)
5) Có (8 chữ cái): Một trong những nguyên nhân cơ bản dẫn đến tốc độ hoang
mạc hoá cao?
6) Có (3 chữ cái): Một cây thuộc họ nhà chanh được trồng ở hoang mạc?
7) Có (5 chữ cái): Một lồi vật có bướu to dùng để chun chở hàng hố ở
hoang mạc?
8) Có (3 chữ cái): Tên một lồi vật được ni ở hoang mạc?
Ơ chữ cần tìm
Vùng có khí hậu rất khơ với những lồi thực vật thực vật chịu hạn cao ?
4. Hướng dẫn về nhà.
- Nắm được nội dung bài học
- Tìm hiểu thêm về các hoạt động kinh tế của hoang mạc trên các tài liệu và
phương tiện thông tin đại chúng
- Chuẩn bị cho bài mới: Bài 21: Môi trường đới lạnh

----------------------------------------------------------------------------