Bài thi kết thúc học phần Lịch sử Đảng đại học Thương Mại

Bài thi kết thúc học phần Lịch Sử Đảng

TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI
HỌC KỲ I NĂM HỌC 2021 – 2022
(Phần dành cho sinh viên/ học viên)
Bài thi học phần: Lịch sử Đảng
Số báo danh: 05
Mã số đề thi: 02
Lớp: 2155 HCM 0131
Ngày thi: 07/12/2021 Tổng số trang: 6
Điểm kết luận:

GV chấm thi 1:
…….………………………......
GV chấm thi 2:
…….………………………......

Câu 1: Hoàn cảnh quốc tế cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX . Ảnh hưởng của chủ nghĩa
Mác - Lênin đối với cách mạng thế giới và Việt Nam cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX.
Câu 2: Chứng minh tồn cầu hóa đã và đang có những tác động tích cực, tạo ra cơ hội
cho sự phát triển nước ta hiện nay về mọi mặt trong đời sống.
Bài làm
Câu 1:
Cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX xảy ra nhiều biến động ảnh hưởng mạnh mẽ
đến sự thay đổi toàn bộ đời sống kinh tế và xã hội trên toàn thế giới nói chung, cách
mạng Việt Nam nói riêng. Chuyển biến của chủ nghĩa tư bản gây ra nhiều hậu quả, sự

1


Bài thi kết thúc học phần Lịch Sử Đảng

ra đời của chủ nghĩa Mác - Lênin, thắng lợi cách mạng Tháng Mười Nga và quốc tế
cộng sản.
1.1. Hoàn cảnh quốc tế cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX
Từ nửa sau thế kỷ XIX, chủ nghĩa tư bản phương Tây chuyển nhanh từ giai
đoạn tự do cạnh tranh sang giai đoạn độc quyền (giai đoạn đế quốc chủ nghĩa), đẩy
mạnh q trình xâm chiếm và nơ dịch các nước nhỏ, yếu ở châu Á, châu Phi và khu
vực Mỹ-Latinh, biến các quốc gia này thành thuộc địa của các nước đế quốc. Sự xâm
lược và bóc lột thực dân làm cho nhân dân các thuộc địa rất khổ cực.
Mâu thuẫn giữa các đế quốc với các dân tộc thuộc địa và mâu thuẫn giữa các đế
quốc với nhau rất gay gắt. Mâu thuẫn giữa các nước đế quốc đã dẫn đến chiến tranh
thế giới thứ nhất (1914 - 1918). Cuộc chiến tranh này gây ra những hậu quả đau
thương cho nhân dân các nước (khoảng 10 triệu người chết và 20 triệu người tàn phế
do chiến tranh), đồng thời cũng đã làm cho chủ nghĩa tư bản suy yếu và mâu thuẫn
giữa các nước tư bản đế quốc càng tăng thêm. Tình hình đó đã tạo điều kiện cho phong
trào đấu tranh ở các nước nói chung, các dân tộc thuộc địa nói riêng phát triển mạnh
mẽ, nhất là ở châu Á. Cùng với phong trào đấu tranh của giai cấp vô sản chống lại giai
cấp tư sản ở
các nước tư bản chủ nghĩa, phong trào giải phóng dân tộc ở các nước thuộc địa trở
thành một bộ phận quan trọng trong cuộc đấu tranh chung chống tư bản, thực dân.
Vào giữa thế kỷ XIX, phong trào công nhân phát triển mạnh, đặt ra yêu cầu bức
thiết phải có hệ thống lý luận khoa học với tư cách là vũ khí, tư tưởng của giai cấp
cơng nhân đấu tranh chống chủ nghĩa tư bản. Trong hồn cảnh đó, chủ nghĩa Mác ra
đời, về sau được Lênin phát triển và trở thành chủ nghĩa Mác - Lênin.
Năm 1917, Cách mạng Tháng Mười Nga thành cơng, làm biến đổi sâu sắc tình

2


Bài thi kết thúc học phần Lịch Sử Đảng
hình thế giới, thức tỉnh hàng triệu người. Đối với nước Nga, đó là cuộc cách mạng vơ

sản, nhưng đối với các dân tộc thuộc địa trong đế quốc Nga thì đó cịn là một cuộc
cách mạng giải phóng dân tộc, bởi vì trước cách mạng "nước Nga là nhà tù của các
dân tộc". Cuộc cách mạng vô sản ở nước Nga thành công, các dân tộc thuộc địa của đế
quốc Nga được giải phóng và được hưởng quyền dân tộc tự quyết, kể cả quyền phân
lập, hình thành nên các quốc gia độc lập và quyền liên hợp, dẫn đến sự ra đời của Liên
bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô Viết (1922).
Tháng 3-1919, Quốc tế Cộng sản do V.I.Lênin đứng đầu, được thành lập, trở
thành bộ tham mưu chiến đấu, tổ chức lãnh đạo phong trào cách mạng vô sản thế giới.
Quốc tế Cộng sản không những vạch đường hướng chiến lược cho cách mạng vô sản
mà cả đối với các vấn đề dân tộc và thuộc địa, giúp đỡ, chỉ đạo phong trào giải phóng
dân tộc. Cùng với việc nghiên cứu và hoàn thiện chiến lược và sách lược về vấn đề
dân tộc và thuộc địa, Quốc tế Chính sách đã tiến hành hoạt động truyền bá tư tưởng
cách mạng vô sản và thúc đẩy phong trào đấu tranh ở khu vực này đi theo khuynh
hướng vô sản. Đại hội II của Quốc tế Cộng sản (1920) đã thông qua luận cương về dân
tộc và thuộc địa do V.I.Lênin khởi xướng, Sơ thảo lần thứ nhất những luận cương về
vấn đề dân tộc và vấn đề thuộc địa của V.I.Lênin được công bố.
Cách mạng tháng Mười và những hoạt động cách mạng của Quốc tế Cộng sản
đã ảnh hưởng mạnh mẽ và thức tỉnh phong trào giải phóng dân tộc ở các nước thuộc
địa, nhiều đảng cộng sản trên thế giới đã được thành lập.
1.2. Ảnh hưởng của chủ nghĩa Mác - Lênin đối với cách mạng thế giới và Việt
Nam cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX
Sự ra đời của chủ nghĩa Mác Lênin là thành tựu trí tuệ vĩ đại của lồi người.
Vào cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX, chủ nghĩa Mác được V.I.Lênin bổ sung, phát
triển trong điều kiện chủ nghĩa tư bản chuyển sang giai đoạn đế quốc chủ nghĩa, khoa

3


Bài thi kết thúc học phần Lịch Sử Đảng
học về thế giới vi mô phát triển và chủ nghĩa xã hội hiện thực được xây dựng ở nước

Nga Xô viết, mở ra giai đoạn phát triển mới của chủ nghĩa Mác - Lênin. Chủ nghĩa
Mác - Lênin ra đời là thành tựu trí tuệ của lồi người, phản ánh thực tiễn xã hội, nhất
là cuộc đấu tranh của giai cấp công nhân, đáp ứng yêu cầu phát triển của cách mạng
thế giới, là một tất yếu khách quan trong tiến trình phát triển lịch sử của tư tưởng nhân
loại.
* Ảnh hưởng của chủ nghĩa Mác - Lênin với cách mạng thế giới cuối thế kỷ XIX đầu
thế kỷ XX
Đầu thế kỷ XX, chủ nghĩa tư bản trên thế giới đã chuyển sang giai đoạn phát
triển mới, giai đoạn của chủ nghĩa đế quốc. Sự phát triển không đều của chủ nghĩa tư
bản làm cho mâu thuẫn giữa các nước đế quốc khơng thể điều hịa được, dẫn tới chiến
tranh đế quốc. Đồng thời, với sự xâm chiếm và bóc lột thuộc địa tàn khốc của các
nước đế quốc, trên thế giới đã xuất hiện phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc của
nhân dân các nước thuộc đại và phụ thuộc chống chủ nghĩa thực dân, đế quốc. Yêu cầu
của thực tiễn cách mạng lúc đó là phải vận dụng và phát triển chủ nghĩa Mác trong
điều kiện mới.
Vì vậy, V.I. Lênin đã vận dụng và phát triển sáng tạo toàn diện học thuyết Mác
để giải quyết những vấn đề của cách mạng vơ sản trong điều kiện đó. Ơng đã phân tích
sâu sắc chủ nghĩa tư bản trong giai đoạn chủ nghĩa đế quốc, chỉ ra những mâu thuẫn
nội tại không thể khắc phục được để khẳng định khả năng thắng lợi của cách mạng vô
sản và mối quan hệ giữa cách mạng vô sản và cách mạng giải phóng dân tộc; sáng lập
học thuyết đảng kiểu mới của giai cấp công nhân và lãnh đạo thành công cuộc Cách
mạng Tháng Mười Nga, đưa Đảng Cộng sản lần đầu tiên trở thành đảng cầm quyền tại
nước Nga Xô Viết.
Sau thắng lợi của Cách mạng Tháng Mười Nga V.I. Lênin đã phát triển một loạt

4


Bài thi kết thúc học phần Lịch Sử Đảng
vấn đề lý luận về xây dựng Chính quyền Xơ Viết; phát triển kinh tế, khoa học - kỹ

thuật; tiến hành công nghiệp hóa, điện khí hóa tồn quốc; thực hiện dân chủ xã hội chủ
nghĩa… Cũng chính Lênin là người kiến tạo mơ hình phát triển mới của chủ nghĩa xã
hội với “Chính sách kinh tế mới” cùng nhiều biện pháp cụ thể để hiện thực hóa xã hội
xã hội chủ nghĩa từ thực tiễn của nước Nga.
Sự phát triển sáng tạo học thuyết Mác của V.I. Lênin đã làm cho chủ nghĩa
cộng sản khoa học trở thành hệ thống lý luận thống nhất của giai cấp công nhân và các
dân tộc bị áp bức trên toàn thế giới. Giai đoạn phát triển mới của chủ nghĩa Mác đã
gắn liền với tên tuổi của V.I. Lênin và chủ nghĩa xã hội khoa học, hệ tư tưởng của giai
cấp công nhân được gọi là chủ nghĩa Mác - Lênin.
Với bản chất khoa học và cách mạng, ngày nay chủ nghĩa Mác - Lênin đã và
đang tiếp tục được vận dụng, bổ sung và phát triển trong thực tiễn đấu tranh của giai
cấp công nhân, nhân dân lao động và các dân tộc trên thế giới vì hịa bình, độc lập dân
tộc, dân chủ và chủ nghĩa xã hội.
* Ảnh hưởng của chủ nghĩa Mác-Lênin với cách mạng Việt Nam cuối thế kỷ XIX đầu
thế kỷ XX
Năm 1917, thắng lợi của Cách mạng tháng Mười Nga đã tác động mạnh mẽ tới
nhận thức của Nguyễn Tất Thành - đây là cuộc “cách mạng đến nơi”. Tháng 7-1920,
Người đọc bản Sơ thảo lần thứ nhất những luận cương về vấn đề dân tộc và vấn đề
thuộc địa của V.I.Lênin đăng trên báo L’Humanité. Sau khi xác định được con đường
cách mạng đúng đắn, Nguyễn Ái Quốc tiếp tục khảo sát và tìm hiểu để hồn thiện
nhận thức về đường lối cách mạng vơ sản, đồng thời tích cực truyền bá chủ nghĩa
Mác-Lênin về Việt Nam.
Kể từ khi chủ nghĩa Mác - Lênin được truyền bá vào Việt Nam, phong trào yêu
nước và phong trào công nhân phát triển mạnh theo khuynh hướng cách mạng vô sản,

5


Bài thi kết thúc học phần Lịch Sử Đảng
dẫn tới sự ra đời của các tổ chức cộng sản ở Việt Nam. Nguyễn Ái Quốc đã vận dụng

và phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin vào thực tiễn cách mạng Việt Nam, sáng
lập ra Đảng Cộng sản Việt Nam. Chủ nghĩa Mác - Lênin là nền tảng tư tưởng, hành
động của Đảng, ngọn đèn soi sáng cho con đường dẫn đến thắng lợi của dân tộc ta.
Thật vậy, trước khi chủ nghĩa Mác- Lênin xuất hiện ở Việt Nam, những phong
trào giải phóng dân tộc như: phong trào Cần Vương, khởi nghĩa của Phan Đình Phùng,
Hồng Hoa Thám, các cuộc vận động của Phan Bội Châu, Phan Chu Trinh, Nguyễn
Thái Học,.. đều thất bại. Nhưng kể từ khi Hồ Chí Minh đem chủ nghĩa Mác- Lênin vào
Việt Nam, phong trào đấu tranh giành độc lập của nước đầu tiên sau gần 100 năm bị
đô hộ bởi thực dân Pháp và đế quốc Nhật. Năm 1945, dưới sự lãnh đạo của Hồ Chí
Minh và Đảng Cộng sản, Việt Nam đã giành được chính quyền từ tay đế quốc và tuyên
bố thành lập nước Việt Nam độc lập vào ngày 2 tháng 9 năm 1945. Tiếp theo là chiến
thắng ở Điện Biên Phủ năm 1954, sau đó Hoa Kỳ hậu thuẫn chính phủ Việt Nam Cộng
hịa ở miền Nam Việt Nam. Cuộc chiến kéo dài hơn 30 năm, kết cục là Mỹ đã rút khỏi
Việt Nam sau khi Hiệp định Hịa bình Paris được ký kết vào tháng 1 năm 1973. Đại
hội đại biểu toàn quốc lần thứ VII của Đảng đã thông qua “Cương lĩnh xây dựng đất
nước trong thời kỳ quá độ” trong đó khẳng định: “Đảng lấy chủ nghĩa Mác- Lê nin, tư
tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho hành động”. Đây là kết
luận rút ra từ kết quả tổng kết sâu sắc thực tiễn lịch sử của Đảng và của cách mạng
Việt Nam trong suốt quá trình cách mạng từ khi thành lập Đảng đến nay. Đó là 1 quyết
định có tầm lịch sử quan trọng thể hiện bước tiến trong tư duy lý luận của Đảng ta.
Như vậy, chủ nghĩa Mác Lênin có ảnh hưởng mạnh mẽ đến cách mạng thế giới
nói chung và Việt Nam nói riêng trong thời kỳ cuối thế kỷ XIX và đầu thế kỷ XX. Chủ
nghĩa Mác - Lênin phơi bày bản chất sâu xa nhất, những mâu thuẫn cố hữu nhất tồn tại
trong chế độ tư bản chủ nghĩa và dự đốn chính xác xu hướng vận động của các hình
thái kinh tế - xã hội để đi đến khẳng định tương lai của nhân loại là chế độ cộng sản

6


Bài thi kết thúc học phần Lịch Sử Đảng

chủ nghĩa. Là học thuyết khoa học, cách mạng và nhân văn duy nhất đề ra mục tiêu
giải phóng giai cấp, giải phóng xã hội, giải phóng con người và chỉ rõ lực lượng, con
đường, phương thức nhằm đạt được mục tiêu đó.
Câu 2:
Tồn cầu hóa là một xu thế khách quan do sự phát triển mạnh mẽ của lực lượng
sản xuất, của kinh tế và khoa học công nghệ vượt khỏi biên giới quốc gia hình thành
nền kinh tế thế giới thu hút ngày càng nhiều các nước tham gia, vừa hợp tác vừa cạnh
tranh và đấu tranh với nhau. Không thể có một quốc gia nào có thể phát triển bình
thường nếu đứng ngồi xu thế tồn cầu hố.
Trong văn kiện của Đảng thời Kỳ đổi mới, Đảng ta đã khẳng định q trình
tồn cầu hóa diễn ra mạnh mẽ và tác động lớn đến Việt Nam. Cụ thể, báo cáo chính trị
Đại hội XI nhận định: “Tồn cầu hóa và cách mạng khoa học - công nghệ phát triển
mạnh mẽ, thúc đẩy q trình hình
thành xã hội thơng tin và kinh tế tri thức”. Đại hội XII của Đảng (năm 2016) tiếp tục
khẳng định: “Tồn cầu hóa, hội nhập quốc tế, cách mạng khoa học - công nghệ, kinh tế
tri thức tiếp tục được đẩy mạnh”. Báo cáo chính trị Đại hội XIII của Đảng (năm 2021)
nhấn mạnh: “Toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế tiếp tục tiến triển nhưng đang phải đối
mặt với sự trỗi dậy của chủ nghĩa dân tộc...”
Thật vậy, tồn cầu hóa đã và đang có những tác động tích cực, tạo ra cơ hội
cho sự phát triển nước ta hiện nay về mọi mặt trong đời sống.
Về phương diện chính trị, đối thoại và hợp tác trở thành công cụ giúp các quốc
gia trên thế giới trong đó có Việt Nam hướng tới hồ bình, ổn định, phát triển. Hơn
nữa, tồn cầu hố còn tạo tiền đề cho việc thành lập các tổ chức chính trị hợp pháp
nhằm bảo vệ các quyền và lợi ích của con người.

7


Bài thi kết thúc học phần Lịch Sử Đảng
Về mặt kinh tế, Việt Nam từ khi mở cửa, hội nhập, phát triển nền kinh tế hàng

hố nhiều thành phần, có nhiều cơng ty nước ngồi vào đầu tư, thương mại phát triển
xuyên biên giới,…. Đặc biệt là trong xu thế tồn cầu hố, Việt Nam gia nhập các tổ
chức kinh tế thế giới và khu vực như BTA, AFTA, WTO… Đây là cơ hội mà để ngành
kinh tế Việt Nam, đặc biệt là các doanh nghiệp có điều kiện phát triển và có sức cạnh
tranh trên thị trường quốc tế. Khơng ai có thể phủ nhận được rằng tồn cầu hóa là một
q trình tất yếu và đang tạo ra những cơ hội cho các nước có nền kinh tế đang phát
triển hội nhập vào nền kinh tế thế giới để trên cơ sở đó, đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng
kinh tế và đổi mới cơng nghệ.
Về mặt văn hố - xã hội, có thể nói tồn cầu hố đã tác động khá toàn diện đến
mọi phương diện của đời sống tinh thần dân tộc. Cho phép người dân ở mỗi quốc gia
nói chung, con người Việt Nam nói riêng có cơ hội hiểu biết hơn về thế giới, tiếp xúc
với phong tục, tập quán, ngôn ngữ, nghệ thuật, nét đặc trưng tác thành bản sắc dân tộc
ở mỗi khu vực. Sự tiếp xúc, giao lưu văn hố đó làm giảm dần những khác biệt, tạo
nên sự hiểu biết lẫn nhau. Lối sống cũng nhờ đó phong phú, đa dạng và cởi mở hơn.
Ngồi ra, tồn cầu hóa cịn giúp nền văn hóa địa phương được đẩy mạnh, góp
phần tăng cường quảng bá hình ảnh đất nước, văn hóa con người Việt Nam ra thế giới,
tạo nên “sức mạnh mềm” cho đất nước. Sự tiếp xúc, giao lưu văn hoá đó làm giảm dần
những khác biệt, tạo nên sự hiểu biết lẫn nhau. Lối sống cũng nhờ đó phong phú, đa
dạng và cởi mở hơn.
Một số thành tựu nổi bật cho thấy tồn cầu hóa tác động tích cực và tạo ra cơ
hội phát triển đất nước ta hiện nay:
+ Sự phát triển nhanh chóng của thương mại quốc tế: Việt Nam gia nhập WTO năm
2006 và sau gần 15 năm Việt Nam đã có những bước tăng trưởng vượt trội, kinh tế
chuyển mình mạnh mẽ. Khi gia nhập WTO, Việt Nam là một nước có thu nhập thấp,

8


Bài thi kết thúc học phần Lịch Sử Đảng
năm 2016 khi tham gia AEC và các FTA mới, Việt Nam đã gia nhập nhóm nước thu

nhập trung bình (thấp), là một trong 32 nước có kim
ngạch xuất khẩu trên 100 tỷ USD, trong đó có một số mặt hàng đứng hàng đầu thế
giới, là nước thu hút FDI ổn định nhất trong ASEAN.
+ Tính đến nay, nhiều tập đồn kinh tế hàng đầu thế giới đã chọn Việt Nam làm “điểm
đến”, như: Microsoft, Samsung, LG, Canon, , Toyota, Honda…
+ Sự phát triển và tác động to lớn của các công ty xuyên quốc gia: Việt Nam đã thu
hút sự đầu tư của rất nhiều các tập đồn, cơng ty xun quốc gia như trong ngành cơng
nghiệp khai thác dầu khí có Shell (Anh – Hà Lan), Mobil Oil (Mỹ), Total (Pháp),…;
trong lĩnh vực bưu chính có Nokia (Phần Lan), Samsung (Hàn Quốc),…
+ Việt Nam đầu tư ra nước ngoài tăng mạnh. Trong những năm vừa qua, Việt Nam đã
liên tục rót vốn đầu tư ra nước ngồi với hơn 30 quốc gia và hàng tỷ USD.
+ Thị trường tài chính quốc tế mở rộng: Các ngân hàng trong nước kết nối với nhau và
kết nối với ngân hàng nước ngoài thông qua mạng viễn thông điện tử. Bên cạnh các
ngân hàng trong nước, Việt Nam cũng có rất nhiều những ngân hàng nước ngoài được
hoạt động tại Việt Nam như: HSBC; ANZ Việt Nam (ANZ Bank); Standard
Chartered; Shinhan Vietnam; Citibank Vietnam,…
Q trình tồn cầu hóa đã mang lại cho nước ta những cơ hội lớn để phát triển:
có thể nhanh chóng tiếp cận các cơng nghệ hiện đại, áp dụng vào cuộc sống. Ngồi ra,
tồn cầu hóa cũng tạo điều kiện chuyển giao những thành tựu mới về khoa học, công
nghệ, tổ chức quản lý, sản xuất kinh doanh, giúp Việt Nam có thể thực hiện chủ trương
đa phương hóa quan hệ quốc tế,…
Tuy nhiên, q trình tồn cầu hóa đòi hỏi Việt Nam phải tự chủ trong nền kinh
tế khi thị trường rộng mở, hàng hóa nước ngồi cũng sẽ xâm nhập nhiều hơn vào nước

9


Bài thi kết thúc học phần Lịch Sử Đảng
ta. Khi có sự giao thương mạnh mẽ giữa các quốc gia thì sự xâm nhập văn hóa cũng sẽ
có, đồng nghĩa với việc phải giữ gìn bản sắc dân tộc như thế nào để khơng bị hịa tan.

Như vậy, tồn cầu hóa ảnh hưởng mạnh mẽ đến sự phát triển của đất nước. Đây
chính là cơ hội lớn để nước ta từng bước từng bước đi lên sánh vai cùng các châu lục.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Bộ Giáo dục và Đào tạo (2016), Giáo trình Đường lối cách mạng của Đảng Cộng
sản Việt Nam, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
2. Các văn kiện Đại hội Đảng thời kỳ đổi mới (Đại hội VI, VII, VIII, IX). Văn kiện
Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI
4. Nguyễn Phú Trọng: “Báo cáo của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về
các văn kiện trình Đại hội XIII của Đảng”,
5. Các trang web tin tức: baotintuc.vn, quocphongthudo.vn, qdnd.vn,...

10