Phân tích tư tưởng Hồ Chí Minh về vai trò của đại đoàn kết dân tộc

ỦY BAN NHÂN DÂN TP. HỒ CHÍ MINH
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SÀI GÒN
KHOA QUẢN TRỊ KINH DOANH

TIỂU LUẬN KẾT THÚC HỌC PHẦN
MƠN: TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH

CHỦ ĐỀ SỐ 7
Phân tích tư tưởng Hồ Chí Minh về vai trị của
đại đồn kết dân tộc. Liên hệ thực tế đoàn kết nhân dân
trong cơng tác phịng chống dịch COVID-19 hiện nay

TP. HỒ CHÍ MINH – 01 THÁNG 09 NĂM 2021

0


MỤC LỤC
MỞ ĐẦU................................................................................................................... 1
Lý do chọn đề tài....................................................................................................1
Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu ........................................................................1
Phạm vi nghiên cứu: so sánh kết hợp tổng hợp, phân tích......................................1
Ý nghĩa lý luận và thực tiễn...................................................................................1
Kết cấu của đề tài...................................................................................................1
NỘI DUNG............................................................................................................... 2
I. Những cơ sở hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh về đại đoàn kết dân tộc........2
1.1. Những giá trị truyền thống tạo nên sức mạnh dân tộc.....................................2
1.2. Quá trình tổng kết thực tiễn những kinh nghiệm thành công và thất bại của
các phong trào yêu nước cách mạng Việt Nam, cách mạng thế giới......................2
II.Vai trị của đại đồn kết dân tộc.........................................................................2
2.1 Đại đồn kết dân tộc là vấn đề có ý nghĩa chiến lược, quyết định thành cơng

của cách mạng........................................................................................................3
2.2. Đại đồn kết dân tộc là một mục tiêu, nhiệm vụ hàng đầu của cách mạng Việt
Nam........................................................................................................................ 3
III. Lực lượng đại đoàn kết toàn dân tộc...............................................................4
3.1. Chủ thể của khối đại đoàn kết dân tộc.............................................................4
3.2. Nền tảng của khối đại đoàn kết dân tộc...........................................................4
IV. Liên hệ thực tế đoàn kết nhân dân trong cơng tác phịng chống dịch
COVID-19 hiện nay.................................................................................................5
4.1.Chủ trương của Đảng, Chính phủ huy động sức mạnh tồn dân tộc tham gia
phịng, chống dịch..................................................................................................5
4.2.Tỏa sáng truyền thống đại đồn kết của dân tộc Việt Nam trong cơng tác
phịng, chống dịch..................................................................................................5
KẾT LUẬN..............................................................................................................7

1


2


MỞ ĐẦU
Lý do chọn đề tài
Để thực hiện thắng lợi sự nghiệp đổi mới, đẩy mạnh cơng nghiệp hóa, hiện đại
hóa, địi hỏi đảng, nhà nước phải xây dựng và phát huy cao độ sức mạnh đại đoàn
kết toàn dân tộc, phải coi Đại đoàn kết dân tộc là sự nghiệp của tồn dân, tồn hệ
thống chính trị mà hạt nhân là tổ chức Đảng. Với chiến lược đại đoàn kết dân tộc
trong Dự thảo Cương lĩnh, trước hết cần nhận thức rõ đại đồn kết tồn dân tộc
khơng phải là sự hô hào, kêu gọi chung chung mà là hoạt động lãnh đạo, chỉ đạo
cách mạng của Đảng có ý nghĩa khoa học, lý luận và chính trị – thực tiễn sâu sắc.
Nhận thức được tầm quan trọng cũng như tính cấp thiết của vấn đề, em quyết

định chọn đề tài: " Phân tích tư tưởng Hồ Chí Minh về vai trị của đại đồn kết dân
tộc. Liên hệ thực tế đồn kết nhân dân trong cơng tác phịng chống dịch COVID-19
hiện nay".
Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu: giúp mọi người nhận thức được tầm quan
trọng của lòng yêu nước. Từ đó mỗi cá nhân sẽ phát huy lịng u nước của
mình hơn để sống tốt hơn ,có trách nhiệm và ý nghĩa hơn.
Đối tượng nghiên cứu: Tư tưởng Hồ Chí Minh về vai trị của đại đồn kết dân tộc.
Liên hệ thực tế đoàn kết nhân dân trong cơng tác phịng chống dịch COVID-19 hiện
nay
Phạm vi nghiên cứu: dân tộc Việt Nam sinh sống ở Việt Nam và cả nước ngoài
Ý nghĩa lý luận và thực tiễn:
Nhận thức tầm quan trọng của lịng u nước, từ đó ý thức sống có trách nhiệm
được nâng cao, giúp sống có ý nghĩa hơn, hồn thiện hơn nữa thái độ sống của bản
thân.
Kết cấu của đề tài:
Gồm 4 chương:
Chương I: Những cơ sở hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh về đại đoàn kết dân tộc

1


Chương II: Vai trị của đại đồn kết dân tộc
Chương III: Lực lượng đại đoàn kết toàn dân tộc
Chương IV: Liên hệ thực tế đồn kết nhân dân trong cơng tác phòng chống dịch
COVID-19 hiện nay
NỘI DUNG
I. Những cơ sở hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh về đại đồn kết dân tộc
1.1. Những giá trị truyền thống tạo nên sức mạnh dân tộc
Những giá trị truyền thống dân tộc bao gồm truyền thống yêu nước và tinh thần
đấu tranh anh dũng bất khuất cho độc lập, tự do; tinh thần nhân nghĩa và tinh thần

đoàn kết, sự tương thân, tương ái, vị tha của dân tộc, tinh thần lạc quan, yêu đời; ý
thức tự lực, tự cường.
Những giá trị truyền thống đó được hình thành, củng cố trong những điều kiện
địa lý – chính trị, mơi trường tự nhiên, nền kinh tế, cấu trúc xã hội rất đặc trưng của
Việt Nam qua hàng nghìn năm lịch sử và đã tạo nên sức mạnh vô địch của cả dân
tộc để chiến đấu và chiến thắng mọi thiên tai, địch họa.
Hồ Chí Minh đã sớm tiếp thu được những giá trị truyền thống của dân tộc, thấy
rõ được sức mạnh của dân tộc, những quan điểm nhân sinh và phương pháp đánh
giặc của cha ông kết hợp với những giá trị thời đại để chuyển thành hệ thống quan
điểm cách mạng của mình.
1.2. Quá trình tổng kết thực tiễn những kinh nghiệm thành công và thất bại
của các phong trào yêu nước cách mạng Việt Nam, cách mạng thế giới.
Từ việc tổng kết các phong trào yêu nước cách mạng Việt Nam, Hồ Chí Minh rút
ra kết luận: Vận mệnh của đất nước đòi hỏi một lực lượng cách mạng mới có khả
năng đề ra được đường lối và phương pháp cách mạng đúng đắn, phù hợp với quy
luật phát triển của lịch sử và những yêu cầu của thời đại, có đủ sức quy tụ, tập hợp
lực lượng của cả dân tộc vào cuộc đấu tranh chống thực dân, đế quốc, phong kiến
và xây dựng được khối đại đoàn kết dân tộc bền vững.

2


II. Vai trị của đại đồn kết dân tộc
2.1 Đại đồn kết dân tộc là vấn đề có ý nghĩa chiến lược, quyết định thành công
của cách mạng
Trong tư tưởng Hồ Chí Minh, đại đồn kết dân tộc khơng phải là sách lược hay
thủ đoạn chính trị mà là chiến lược lâu dài, nhất quán của cách mạng Việt Nam.
Người nói rõ: “Sử dạy cho ta bài học này: Lúc nào dân ta đồn kết mn người như
một thì nước ta độc lập, tự do. Trái lại, lúc nào dân ta khơng đồn kết thì bị nước
ngồi xâm lấn”. Trong mỗi giai đoạn cách mạng, trước những yêu cầu và nhiệm vụ

khác nhau, chính sách và phương pháp tập hợp đại đồn kết có thể và cần thiết phải
điều chỉnh cho phù hợp với từng đối tượng khác nhau, song khơng bao giờ được
thay đổi chủ trương đại đồn kết dân tộc, vì đó là nhân tố quyết định sự thành bại
của cách mạng. Từ thực tiễn xây dựng khối đại đồn kết tồn dân tộc, Hồ Chí Minh
đã khái quát thành nhiều luận điểm mang tính chân lý về vai trị và sức mạnh của
khối đại đồn kết tồn dân tộc: “Đoàn kết là sức mạnh của chúng ta.”, “Đồn kết là
một lực lượng vơ địch của chúng ta để khắc phục khó khăn, giành lấy thắng lợi”,
“Đồn kết là sức mạnh, đoàn kết là thắng lợi”3 , “Đoàn kết là sức mạnh, là then
chốt của thành công”, Người đã đi đến kết luận:
“Đoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết Thành cơng, thành cơng, đại thành cơng”
2.2. Đại đồn kết dân tộc là một mục tiêu, nhiệm vụ hàng đầu của cách mạng
Việt Nam
Đối với Hồ Chí Minh, đại đồn kết khơng chỉ là khẩu hiệu chiến lược mà còn là
mục tiêu lâu dài của cách mạng. Đảng là lực lượng lãnh đạo cách mạng Việt Nam
nên tất yếu đại đoàn kết toàn dân tộc phải được xác định là nhiệm vụ hàng đầu của
Đảng và nhiệm vụ này phải được quán triệt trong tất cả mọi lĩnh vực, từ đường lối,
chủ trương, chính sách, tới hoạt động thực tiễn của Đảng. Trong lời kết thúc buổi ra
mắt của Đảng Lao động Việt Nam ngày 3-3-1951, Hồ Chí Minh tun bố: “Mục
đích của Đảng Lao động Việt Nam có thể gồm trong tám chữ là: ĐOÀN KẾT
TOÀN DÂN, PHỤNG SỰ TỔ QUỐC”1 . Cách mạng là sự nghiệp của quần chúng,

3


do quần chúng và vì quần chúng. Đại đồn kết là yêu cầu khách quan của sự nghiệp
cách mạng, là đòi hỏi khách quan của quần chúng nhân dân trong cuộc đấu tranh để
tự giải phóng bởi nếu khơng đồn kết thì chính họ sẽ thất bại trong cuộc đấu tranh
vì lợi ích của chính mình. Nhận thức rõ điều đó, Đảng Cộng sản phải có sứ mệnh
thức tỉnh, tập hợp, hướng dẫn quần chúng, chuyển những nhu cầu, những đòi hỏi
khách quan, tự phát của quần chúng thành những địi hỏi tự giác, thành hiện thực có

tổ chức trong khối đại đoàn kết, tạo thành sức mạnh tổng hợp trong cuộc đấu tranh
vì độc lập của dân tộc, tự do cho nhân dân và hạnh phúc cho con người.
III. Lực lượng đại đoàn kết toàn dân tộc
3.1. Chủ thể của khối đại đoàn kết dân tộc
Chủ thể của khối đại đồn kết tồn dân tộc, theo Hồ Chí Minh bao gồm nhân
dân, tất cả người Việt Nam yêu nước ở các giai cấp, tầng lớp trong xã hội, các
ngành, các giới, các lứa tuổi, các dân tộc, đồng bào các tôn giáo, các đảng phái, v.v..
“Nhân dân” trong tư tưởng Hồ Chí Minh vừa được hiểu với nghĩa là con người Việt
Nam cụ thể, vừa là một tập hợp đông đảo quần chúng nhân dân và cả hai đều là chủ
thể của khối đại đoàn kết toàn dân tộc. Nói đại đồn kết tồn dân tộc cũng có nghĩa
là phải tập hợp được tất cả mọi người dân vào một khối thống nhất, không phân biệt
dân tộc, giai cấp, tầng lớp, đảng phái, tơn giáo, lứa tuổi, giới tính, nghề nghiệp, ở
trong nước hay ở ngoài nước cùng hướng vào mục tiêu chung, “ai có tài, có đức, có
sức, có lịng phụng sự Tổ quốc và phục vụ nhân dân thì ta đồn kết với họ”.
Hồ Chí Minh cịn chỉ rõ, trong q trình xây dựng khối đại đồn kết toàn dân tộc,
phải đứng vững trên lập trường giai cấp cơng nhân, giải quyết hài hịa mối quan hệ
giữa giai cấp, dân tộc để tập hợp lực lượng, không bỏ sót một lực lượng nào miễn là
họ có lịng trung thành và sẵn sàng phục vụ Tổ quốc, không phản bội lại quyền lợi
của nhân dân.
3.2. Nền tảng của khối đại đoàn kết dân tộc
Muốn xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc, phải xác định rõ đâu là nền tảng
của khối đoàn kết dân tộc và những lực lượng nào tạo nên nền tảng đó. Hồ Chí

4


Minh chỉ rõ: “Đại đoàn kết tức là trước hết phải đoàn kết đại đa số nhân dân, mà đại
đa số nhân dân là công nhân, nông dân và các tầng lớp nhân dân lao động khác. Đó
là nền, gốc của đại đoàn kết” . Như vậy, lực lượng làm nền tảng cho khối đại đoàn
kết toàn dân tộc theo quan điểm của Hồ Chí Minh là cơng nhân, nơng dân và trí

thức. Nền tảng này ngày càng được củng cố vững chắc thì khối đại đồn kết tồn
dân tộc càng có thể mở rộng, khi ấy khơng có thế lực nào có thể làm suy yếu khối
đại đồn kết toàn dân tộc. Trong khối đại đoàn kết toàn dân tộc, phải đặc biệt chú
trọng yếu tố “hạt nhân” là sự đồn kết và thống nhất trong Đảng vì đó là điều kiện
cho sự đoàn kết ngoài xã hội.
IV. Liên hệ thực tế đồn kết nhân dân trong cơng tác phịng chống dịch
COVID-19 hiện nay
4.1.Chủ trương của Đảng, Chính phủ huy động sức mạnh tồn dân tộc tham
gia phịng, chống dịch.
Khi ca bệnh đầu tiên xuất hiện không lâu, ngày 29/1/2020,Ban Bí thư đã ban
hành cơng văn số 79-CV/TW gửi các tỉnh, thành phố, các cơ quan Trung ương yêu
cầu phải coi phòng, chống dịch là nhiệm vụ "trọng tâm, cấp bách".
Ngày 30/3/2020, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng ra lời kêu
gọi toàn thể dân tộc Việt Nam ta hãy cùng chung sức, đồng lòng vượt qua mọi khó
khăn, thách thức để chiến thắng đại dịch Covid-19. Lời kêu gọi giống như một
lời hiệu triệu khơi dậy tinh thần đồn kết của cả dân tộc trong cơng tác phịng,
chống dịch.
Ngày 17/3/2020 Đồn Chủ tịch Uỷ ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam
ra Lời kêu gọi "Tồn dân ủng hộ phịng, chống dịch Covid-19". Mục đích của Lời
kêu gọi là phát huy tinh thần đoàn kết, đồng sức đồng lịng của tồn thể nhân dân
Việt Nam trong cơng tác phịng, chống dịch.

5


4.2.Tỏa sáng truyền thống đại đoàn kết của dân tộc Việt Nam trong cơng tác
phịng, chống dịch
Trước diễn biến phức tạp của đại dịch Covid-19, kế thừa truyền thống đại đoàn
kết của dân tộc và hưởng ứng lời kêu gọi của Đảng, Chính phủ, nhân dân Việt Nam
lại cùng chung tay, đồng lòng chống dịch.

Đi đầu là lực lượng cán bộ, nhân viên ngành Y tế. Họ đã không kể ngày đêm
tham gia xét nghiệm, sàng lọc, cứu chữa bệnh nhân bị mắc Covid-19. Với tinh thần
"tất cả vì cộng đồng", các y, bác sĩ trên tuyến đầu chống dịch đã nêu cao tinh thần
đồn kết, chia sẻ những khó khăn, vất vả trong các khu điều trị cách ly để hàng
ngày, hàng giờ cứu chữa người bệnh.
Lực lượng cán bộ các cấp, các ngành tại địa phương đã đồng sức, đồng lòng ngày
đêm rà quét, khoanh vùng dập dịch tại các khu dân cư. Nhiều doanh trại quân đội
được trưng dụng làm cơ sở cách ly cho nhân dân. Nhiều cán bộ, chiến sĩ sẵn sàng
vào rừng nhường lại nơi ăn, chốn ở cho nhân dân có điều kiện tốt để cách ly.
Nhân dân cả nước khơng chỉ đóng góp cơng sức mà cịn tích cực đóng góp tiền
bạc, vật chất cho cơng tác phịng, chống dịch. Ở nhiều nơi trên khắp đất nước đã
hình thành các ATM đặc biệt như ATM gạo, ATM mì, ATM khẩu trang và nhiều của
hàng 0 đồng. Biểu tượng cao đẹp nhất cho tinh thần đoàn kết của dân tộc Việt Nam
trong cuộc chiến chống đại dịch là Quỹ Vaccine. Cho đến nay, Quỹ Vaccine đã tiếp
nhận được 8.000 tỉ đồng số tiền đóng góp của các tổ chức, cá nhân trong và ngồi
nước. Số tiền mà các tổ chức, cá nhân đóng góp khơng chỉ có giá trị vật chất mà cịn
thể hiện tinh thần đoàn kết, sẻ chia, giúp cho Việt Nam tiếp tục được thế giới đánh
giá cao trong việc phát huy được sức mạnh của cả dân tộc trong cc chiến chống
đại dịch.
Cuộc chiến chống Covid-19 phía trước cịn rất nhiều cam go với sự xuất hiện của
nhiều ổ dịch mới, với những biến thể có tốc độ lây lan mạnh. Điều đó tiếp tục gây
nên những khó khăn rất lớn cho Việt Nam và nhiều nước trên thế giới. Tuy nhiên,
với tinh thần đại đoàn kết, sức mạnh của toàn thể dân tộc Việt Nam sẽ tiếp tục được
nhân lên và trở thành động lực to lớn để nhân dân ta vượt qua những khó khăn, thử

6


thách. Hơn bao giờ hết, tư tưởng Hồ Chí Minh về đại đồn kết dân tộc đã được
Đảng, Chính phủ kế thừa và phát huy có hiệu quả trong cuộc chiến chống đại dịch

KẾT LUẬN

Qua những phân tích trên ta có thể thấy tư tưởng Hồ Chí Minh về đại đồn kết dân
tộc có một vai trị cực kì quan trọng. Nó khơng chỉ là lời giải đáp đúng đắn cho
những bài tốn cách mạng vào thời điểm đó mà cịn trong suốt chiều dài lịch sử nó
vẫn giữ ngun giá trị.
Bằng chứng là đại dịch Covid-19 đã và đang hoành hành trên đất nước Việt Nam,
với tinh thần đại đoàn kết, sức mạnh của toàn thể dân tộc Việt Nam đã chứng minh
hùng hồn sức sống kỳ diệu và sức mạnh vĩ đại của tư tưởng Hồ Chí Minh về đại
đoàn kết dân tộc, từ chỗ là tư tưởng của lãnh tụ đã trở thành sợi chỉ đỏ xuyên suốt
chiều dài lịch sử dân tộc. Tư tưởng đó đó đã thấm sâu vào tư tưởng tình cảm của
hàng triệu con người, tạo thành sưc mạnh vô địch trong những cuộc cách mạng, bảo
vệ Tổ Quốc cũng như vượt qua đại dịch.

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Trang thông tin điện tử Đảng bộ Bình Định, Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh
về đại đồn kết dân tộc trong cơng tác phịng, chống dịch Covid-19

7


2. Giáo trình Tư tưởng Hồ Chí Minh, Chương V tư tưởng Hồ Chí Minh về đại
đồn kết dân tộc và đồn kết quốc tế
3. Tạp chí Ban Tun giáo Trung ương
4. />
8