SKKN một số kinh nghiệm trong việc xây dựng trường học hạnh phúc ở trường THPT DTNT tỉnh nghệ an

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGHỆ AN
TRƯỜNG THPT DÂN TỘC NỘI TRÚ TỈNH

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
MỘT SỐ KINH NGHIỆM TRONG VIỆC XÂY DỰNG
TRƯỜNG HỌC HẠNH PHÚC Ở TRƯỜNG THPT DTNT TỈNH
LĨNH VỰC: CƠNG ĐỒN
Nhóm tác giả:
1. Nguyễn Thị Kiều Hoa - Hiệu trưởng
2. Trương Thị Thanh Thủy - Chủ tịch cơng đồn
3. Nguyễn Thị Phương Loan - Phó Chủ tịch CĐ
4. Lê Thị Lệ Hồng - Tổ phó chuyên môn
5. Lê Thị Ngọc Mai - Giáo viên chủ nhiệm
Số điện thoại: 0949529922/ 0973553268

Vinh, tháng 3 năm 2021
1


MỤC LỤC
Mục
1
2
3
4
5
1
1.1
1.1.1
1.1.2
1.1.3

1.1.4
1.2
1.2.1
1.2.2
2
2.1
2.1.1
2.1.2
2.1.3
2.2
2.2.1
2.2.2
2.2.3
2.3
2.3.1
2.3.2
2.3.3
2.4

Nội dung
ĐẶT VẤN ĐỀ
LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI
TÍNH MỚI CỦA ĐỀ TÀI
MỤC ĐÍCH VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
PHẠM VI NGHIÊN CỨU
CẤU TRÚC CỦA ĐỀ TÀI
NỘI DUNG
CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI
Cơ sở lý luận
Các văn bản chỉ đạo thực hiện

Các khái niệm liên quan
Cơ sở để xây dựng Trường học hạnh phúc
Tiêu chí để xây dựng Trường học hạnh phúc
Cơ sở thực tiễn
Thực trạng chung
Thực trạng về xây dựng Trường học hạnh phúc tại Trường
THPT DTNT Tỉnh
Một số giải pháp góp phần xây dựng Trường học hạnh phúc
tại Trường THPT DTNT Tỉnh
Thành lập Ban chỉ đạo “Xây dựng Trường học hạnh phúc”
Mục đích
Cách thức thực hiện
Kết quả đạt được
Xây dựng lớp học, trường học yêu thương, thân thiện
Mục đích
Cách thức thực hiện
Kết quả đạt được
Phối hợp và gắn kết giữa học sinh, giáo viên, nhân viên với
các tổ chức đoàn thể trong và ngoài nhà trường để kết nối
yêu thương
Mục đích
Cách thức thực hiện
Kết quả đạt được
Giáo dục học sinh bằng phương pháp kỉ luật tích cực để phát
triển phẩm chất năng lực, các kĩ năng mềm để tự bảo vệ

Trang
1
2
2

2
4
4
5
5
5
5
5
5
5
6
6
7
9
9
9
9
10
10
10
11
17
18
18
19
29
30
2

mình và thích ứng với mơi trường xung quanh
2.4.1
2.4.2
2.4.3
2.5
2.5.1
2.5.2
2.5.3
2.6
2.6.1
2.6.2
2.6.3
3
3.1
3.1.1
3.1.2
3.1.3
3.1.4
3.2
3.2.1
3.2.2
3.2.3
3.2.4
3.2.5
3.3
1
2

Mục đích
Cách thức thực hiện

Kết quả đạt được
Xây dựng các câu lạc bộ phù hợp với đối tượng
Mục đích
Cách thức thực hiện
Kết quả đạt được
Triển khai kế hoạch nâng cao năng lực ứng xử sư phạm, đạo
đức nhà giáo vì một Trường học hạnh phúc
Mục đích
Cách thức thực hiện
Kết quả đạt được
KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC, BÀI HỌC KINH NGHIỆM VÀ
HƯỚNG PHÁT TRIỂN CỦA ĐỀ TÀI
Kết quả đạt được
Kết quả qua phỏng vấn, điều tra, khảo sát
Kết quả qua học tập và rèn luyện của học sinh
Đối với giáo viên
Đối với nhà trường
Bài học kinh nghiệm
Cần phải xây dựng kế hoạch cụ thể, phù hợp với điều kiện tình
hình thực tế
Lựa chọn, xác định nội dung trọng tâm xây dựng mơ hình
trường học hạnh phúc cho phù hợp với từng giai đoạn, điều kiện
thực tế của nhà trường và lớp học
Phối hợp chặt chẽ với các tổ chức trong nhà trường để xây dựng
trường học hạnh phúc đạt hiệu quả cao
GV phải luôn lấy học sinh làm trung tâm trong giảng dạy và các
hoạt động tập thể
GV phải luôn thấu hiểu học sinh để tạo nên môi trường hạnh
phúc
Hướng phát triển của đề tài

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
Kết luận
Kiến nghị và đề xuất
DANH MỤC CÁC TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHẦN PHỤ LỤC

30
30
35
36
36
36
38
39
39
39
44
45
45
45
47
49
49
50
50
50
50
51
51
51

52
52
52

3


DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
Viết tắt

Từ hoặc cụm từ

THPT

Trung học phổ thông

DTNT

Dân tộc nội trú

THPT DTNT

Trung học phổ thông Dân tộc nội trú

SGD

Sở giáo dục

GD&ĐT

Giáo dục và đào tạo

CBNGNLĐ

Cán bộ nhà giáo người lao động

CĐ

Cơng đồn

CĐGDVN

Cơng đồn giáo dục Việt Nam

DTTS

Dân tộc thiểu số

GVCN

Giáo viên chủ nhiệm

CLB

Câu lạc bộ

BGH

Ban giám hiệu

BCH

Ban chấp hành

HS

Học sinh

GV

Giáo viên

UBND

Ủy ban nhân dân

NV

Nhân viên

TC

Tiêu chuẩn

KHKT

Khoa học kĩ thuật

GĐ

Giám đốc

4


ĐẶT VẤN ĐỀ
1. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Hạnh phúc là điều mà bao đời nay lồi người chúng ta ln mong muốn
đạt được. Ở mỗi thời điểm, mỗi địa điểm khác nhau, chúng ta sẽ mong muốn
hạnh phúc với những nội hàm khác nhau. Nhưng mong muốn có được niềm vui,
đạt được ý nguyện mà mình hướng đến đó là mục tiêu sống, mục tiêu hành động
của tất cả mọi người trong mọi thời đại. Liên hợp quốc (UN) đã thừa nhận
“Hạnh phúc là một trong những quyền cơ bản của con người” và lấy ngày 20/3
hàng năm là “Ngày quốc tế hạnh phúc”.
Một ngôi trường cũng vậy, muốn thực hiện tốt vai trò giáo dục, muốn
đạt được kết quả giáo dục tồn diện thì rất cần thiết phải xây dựng trường học
hạnh phúc. Trường học hạnh phúc là nơi mà bầu khơng khí u thương tích cực,
ln được đặt lên hàng đầu. Là nơi luôn đong đầy nụ cười của thầy cô, của các
em học sinh, là nơi niềm vui và hạnh phúc luôn ngập tràn. Trong ngôi trường
hạnh phúc, học sinh luôn được tôn trọng, luôn được tự tin thể hiện sở trường,
khả năng, phát huy những mặt mạnh của mình dưới sự đồng hành của thầy cơ.
Trong thực tế khơng phải trường học nào cũng có thể đạt được kết quả
hạnh phúc như mong muốn. Theo một cuộc khảo sát của Ủy ban Châu Âu liên
quan đến thành tích học tập và sự phát triển của cá nhân, trẻ hạnh phúc và thoải
mái khi đến trường ảnh hưởng đến kết quả học tập. Cụ thể là những học sinh hài
lòng với cuộc sống ở trường học sẽ phát triển tốt hơn, có khả năng thích ứng với
mơi trường cao hơn, làm gia tăng nguồn lực cá nhân. Tương tự thì giáo viên đến
trường với một mơi trường thân thiện, yêu thương sẽ phát huy khả năng làm
việc của bản thân. Tuy nhiên, trong thực tế những năm gần đây, số học sinh gặp
các vấn đề ở trường như: mối quan hệ thầy trò và bạn bè căng thẳng, tỷ lệ stress

cao, bạo lực học đường đáng báo động…dẫn tới việc trốn học, bỏ học, trầm
cảm, rối loạn tâm lí hay trầm trọng hơn là tự tử ngày càng nhiều. Điều đó cho
thấy trẻ khơng hạnh phúc khi đến trường. Chính vì vậy, trong các trường THPT
nói chung và Trường THPT Dân tộc nội trú Tỉnh nói riêng việc xây dựng ngôi
trường hạnh phúc là một việc làm cấp thiết. Để mỗi ngày đến trường học sinh
ln có cảm giác trường là nhà, thầy cô là cha mẹ, bạn bè là anh em. Là nơi thầy
cô, học sinh và phụ huynh đều được hạnh phúc.
Trường THPT Dân tộc nội trú Tỉnh là một ngôi trường đặc thù. Nằm trên
địa bàn thành phố Vinh nhưng học sinh lại là con em đồng bào dân tộc thiểu số
5


miền tây Nghệ An. Tại ngôi trường này, học sinh ngồi học tập các mơn văn hóa
trên lớp cịn ăn, ở, sinh hoạt trong khn viên nhà trường. Vì vậy việc tạo dựng
một môi trường hạnh phúc, vui vẻ, đầm ấm để các em yêu trường, yêu lớp, yêu
bạn bè và thầy cô là việc làm rất cần thiết.
Ngày 12 - 11- 2019 CĐGDVN đã có Kế hoạch số 312 - CĐGDVN ngày
12-11- 2019 về việc Hướng dẫn và tổ chức tham gia xây dựng trường học hạnh
phúc theo kế hoạch nâng cao năng lực ứng xử sư phạm, đạo đức nhà giáo,
người lao động đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Cơng đồn
ngành GD& ĐT Nghệ An đã triển khai Kế hoạch số 235 ngày 29 -12-2019 về
việc Hướng dẫn và Tổ chức tham gia xây dựng trường học hạnh phúc theo kế
hoạch nâng cao năng lực ứng xử sư phạm, đạo đức nhà giáo, người lao động
đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới
Hưởng ứng cuộc vận động của CĐGDVN, CĐ ngành GD & ĐT Nghệ An
về “Xây dựng Trường học hạnh phúc”, Trường THPT DTNT Tỉnh Nghệ An đã
tích cực phát động và xem đây là một nội dung trọng tâm của nhà trường. Nhà
trường đã chỉ đạo phải xây dựng thành cơng mơ hình trường học hạnh phúc.
Thực hiện nhiệm vụ nhà trường, trong hơn một năm qua, chúng tôi đã đúc rút
được “Một số kinh nghiệm trong việc xây dựng Trường học hạnh phúc ở

Trường THPT DTNT Tỉnh Nghệ An”.
2. TÍNH MỚI CỦA ĐỀ TÀI
- Lần đầu tiên đề tài “Một số kinh nghiệm trong việc xây dựng Trường
học hạnh phúc ở Trường THPT DTNT Tỉnh Nghệ An” được thực hiện ở Trường
THPT DTNT Tỉnh - là ngôi trường chuyên biệt, trung tâm chất lượng cao của
giáo dục miền núi tỉnh nhà.
- Các giải pháp được đề xuất trong đề tài phù hợp với đặc điểm đối tượng
giáo viên, học sinh và môi trường sinh hoạt, học tập ở Trường THPT DTNT
Tỉnh.
- Các giải pháp mà đề tài đề xuất đáp ứng được quan điểm, yêu cầu xây
dựng trường học hạnh phúc, phù hợp với thực tiễn và yêu cầu đổi mới của ngành
giáo dục.
3. MỤC ĐÍCH VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
3.1. Mục đích:
Các giải pháp góp phần xây dựng trường học hạnh phúc nhằm:
+ Giúp cho học sinh được hạnh phúc mỗi khi đến trường. Tạo sự hứng thú
cho học sinh tích cực học tập.
6


+ Giúp cho giáo viên có giải pháp để có thể giải tỏa được những áp lực,
sự căng thẳng trong quá trình dạy học và giáo dục của mình. Từ đó trở nên u
nghề và thành cơng trong sự nghiệp trồng người của mình.
+ Giúp cho nhà trường đạt được mục tiêu giáo dục toàn diện cho học sinh,
xây dựng trường học thân thiện học sinh tích cực thành cơng.
Thiết nghĩ để hướng đến trường học hạnh phúc không chỉ một người, một
các nhân hay một tổ chức trong nhà trường có thể thực hiện được mà tất cả mọi
các nhân và tổ chức đều phải vào cuộc một cách đồng bộ và mạnh mẽ để xây
dựng một môi trường thân thiện, vui vẻ, gần gũi, văn minh thấu hiểu và tơn
trọng, an tồn. Những giải pháp được đề xuất trong đề tài này là những kinh

nghiệm được đúc rút từ quá trình tổ chức các hoạt động, sự phối hợp giữa nhiều
cá nhân và tổ chức trong và ngoài nhà trường. Trong đó những người tham gia
thực hiện đề tài đều thực hiện nhiệm vụ ở những bộ phận khác nhau, nhưng
cùng chung một mục tiêu đó là xây dựng trường học hạnh phúc. Với vai trò của
nhiều bộ phận: quản lý - là Bí thư chi bộ, Hiệu trưởng nhà trường, kết hợp với
một số kinh nghiệm được đúc rút từ cương vị những người đứng đầu tổ chức
Cơng đồn - Chủ tịch và phó chủ tịch cơng đồn, phối hợp với tổ chun mơn
mà cụ thể là tổ phó chun mơn và đặc biệt là sự phối hợp thực hiện với giáo
viên chủ nhiệm, để cùng hướng tới mục tiêu là đưa ra những giải pháp hữu hiệu
nhất nhằm hướng đến mục tiêu xây dựng một ngôi trường hạnh phúc dành cho
học sinh dân tộc thiểu số miền tây Nghệ An. Đồng thời, chúng tơi cũng có thể
nhân rộng phương pháp, cách thức tổ chức, họat động trong nhà trường mà
chúng tơi đã thể nghiệm có hiệu quả đến trường bạn. Từ đó có tiếng nói chung,
cùng tham gia trao đổi, giao lưu, rút kinh nghiệm, giúp cho các hoạt động hướng
đến xây dựng trường học hạnh phúc được lan tỏa đến các Trường THPT DTNT
nói riêng và các trường THPT nói chung.
Thực hiện chương trình cơng tác năm 2019, UBND Tỉnh Nghệ An đã
giao Sở giáo dục và đào tạo tham mưu “Triển khai thí điểm xây dựng các trường
trung học trọng điểm chất lượng cao trên địa bàn tỉnh Nghệ An giai đoạn 2019 2023, Trường THPT DTNT Tỉnh rất may mắn là một trong năm trường trên
tồn tỉnh được chọn là trường thí điểm xây dựng trọng điểm chất lượng cao. Đề
án này vừa thể hiện sự quan tâm của lãnh đạo tỉnh, lãnh đạo ngành giáo dục tới
giáo dục miền núi vừa khẳng định Trường THPT DTNT Tỉnh là ngơi trường
trọng điểm, có vai trò quan trọng, nhất là trong giai đoạn mới. Từ chương trình
này, những người làm cơng tác quản lý, cơng tác đồn thể, chun mơn cho đến
7


giáo viên chủ nhiệm như chúng tơi cần đóng góp công sức nhiều hơn nữa để đề
ra và thực hiện những giải pháp phù hợp nhằm phát triển nhà trường trong giai
đoạn hiện nay.

3.2. Phương pháp:
Để thực hiện đề tài chúng tơi đã sử dụng các nhóm phương pháp: Phương
pháp thu thập tài liệu, phương pháp thực nghiệm, phương pháp phỏng vấn,
phương pháp điều tra, xử lí số liệu, phương pháp tổng hợp.
4. PHẠM VI NGHIÊN CỨU
- Đề tài chỉ giới hạn trong phạm vi:“Một số kinh nghiệm trong việc xây
dựng trường học hạnh phúc ở Trường THPT DTNT Tỉnh Nghệ An”
5. CẤU TRÚC CỦA ĐỀ TÀI
Ngoài phần đặt vấn đề và phần kết luận, đề tài gồm ba phần:
Phần I: Cơ sở lí luận và thực tiễn của đề tài
Phần II: Một số giải pháp góp phần xây dựng trường học hạnh phúc ở
Trường THPT Dân tộc nội trú Tỉnh Nghệ An
Phần III: Kết quả đạt được

8


NỘI DUNG
1. CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI
1.1. Cơ sở lý luận:
1.1.1. Các văn bản chỉ đạo thực hiện
Ngày 12 -11- 2019 CĐGDVN đã có Kế hoạch số 312 - CĐGDVN ngày
12 -11- 2019 Về việc Hướng dẫn và tổ chức tham gia xây dựng trường học hạnh
phúc theo kế hoạch nâng cao năng lực ứng xử sư phạm, đạo đức nhà giáo,
người lao động đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.
Kế hoạch số 235 ngày 29 -12 - 2019 của Cơng đồn ngành GD & ĐT
Nghệ An Về việc Hướng dẫn và tổ chức tham gia xây dựng trường học hạnh
phúc theo kế hoạch nâng cao năng lực ứng xử sư phạm, đạo đức nhà giáo,
người lao động đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.
Kế hoạch số 135 ngày 4 - 1 - 2020 của Trường THPT dân tộc nội trú Tỉnh

- Kế hoạch “Xây dựng trường học hạnh phúc” .
1.1.2. Các khái niệm liên quan:
1.1.2.1. Khái niệm “hạnh phúc”:
Theo Từ điển Bách khoa định nghĩa về hạnh phúc: “Hạnh phúc là một
trạng thái cảm xúc của con người khi được thỏa mãn một nhu cầu nào đó mang
tính trừu tượng. Hạnh phúc là một cảm xúc bậc cao, được cho rằng chỉ có ở lồi
người, nó mang tính nhân bản sâu sắc và thường chịu tác động của lí trí”.
1.1.2.2. Khái niệm “Trường học hạnh phúc”:
“Trường học hạnh phúc” là nơi mà thầy cô, học sinh, phụ huynh đều cảm
thấy hạnh phúc, là nơi khơng có bạo lực học đường, khơng có hành vi vi phạm
đạo đức nhà giáo, khơng có những hành xử xúc phạm danh dự, nhân phẩm, thân
thể nhà giáo và học sinh. “Trường học hạnh phúc” là nơi thầy cô và học sinh vui
sống trong sẻ chia, cảm thông và yêu thương nhau. Đồng thời đó cũng là mái
nhà chung mà mỗi ngày GV và HS đến trường là một niềm hạnh phúc.
1.1.3. Cơ sở để xây dựng trường học hạnh phúc
Thực hiện theo Kế hoạch số 312 - CĐGDVN ngày 12 - 11- 2019 về việc
Hướng dẫn và tổ chức tham gia xây dựng trường học hạnh phúc theo kế hoạch
nâng cao năng lực ứng xử sư phạm, đạo đức nhà giáo, người lao động đáp ứng
yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.
1.1.4. Tiêu chí để xây dựng Trường học hạnh phúc
1.1.4.1. Xây dựng Trường học có tình u thương
9


Trường học có tình u thương và hạnh phúc là nơi mà cả thầy cô, phụ
huynh và học sinh đều cảm thấy hạnh phúc. Đó là nơi mà các thầy cơ tìm được
niềm đam mê, nhiệt huyết giảng dạy của mình và tích cực đưa ra các phương
pháp dạy học chủ động, sáng tạo, luôn hỗ trợ, giúp đỡ học sinh của mình trong
quá trình học tập, thiết lập được mối quan hệ thân thiết, gắn bó và chia sẻ với
học sinh.

Trường học có tình u thương và hạnh phúc là nơi học sinh cảm thấy có
hứng thú với những giờ học, hứng thú với thời gian học tập, sinh học tại trường.
Khơng có áp lực, căng thẳng, mệt mỏi, được thỏa sức vui đùa, hòa đồng với bạn
bè.
1.1.4.2. Xây dựng Trường học an toàn
Trường học an toàn là nơi khơng có bạo lực học đường, khơng có những
vụ đánh nhau, xơ xát, bắt nạt giữa học sinh, khơng có những tai nạn đáng tiếc
xảy ra. Ở đó, CBNGNLĐ và học sinh được đảm bảo sức khỏe thể chất và sức
khỏe tâm lí, học sinh được chăm sóc, bảo vệ.
1.1.4.3. Xây dựng Trường học có sự tơn trọng
Một trường học được xem là hạnh phúc khi ở đó khơng có những hành vi,
lời lẽ vi phạm đạo đức xã hội, xúc phạm nhân phẩm, danh dự của nhà giáo. Đặc
biệt, đó là nơi phải biết tơn trọng sự khác biệt, không áp đặt một cá nhân lên cái
chung của tập thể. Trong ngơi trường đó, mọi thành viên đều có cơ hội để phát
triển tối đa tiềm năng của bản thân, khơng có ai bị bỏ lại phía sau, tất cả cùng thay
đổi và tiến bộ.
1.2. Cở sở thực tiễn
1.2.1. Thực trạng chung
1.2.1.1. Thuận lợi
Chỉ thị của CĐGDVN, của CĐ ngành GD & ĐT Nghệ An hoàn toàn phù
hợp với xu thế phát triển của xã hội và tiêu chí, mục tiêu phát triển của ngành
Giáo dục.
Thông tư này ra đời được rất nhiều nhà trường, thầy cô hưởng ứng và
phản hồi tích cực.
Đã có nhiều hình thức tổ chức thực hiện để hướng đến trường học hạnh
phúc hay, phù hợp, hiệu quả và đã có những tác động, chuyển biến tích cực.
1.2.1.2. Khó khăn
Trong q trình thực hiện để hướng đến trường học hạnh phúc. Một số
trường học, đặc biệt là một số trường THPT, các hoạt động tổ chức chưa thực sự
10

đi vào thực chất, chưa đồng đều, hiệu quả chưa cao. Một số cơ sở tổ chức cịn
mang tính hình thức, chưa thực sự tạo được một môi trường hạnh phúc trong
trường học, vẫn còn tồn tại bất cập trong quá trình thực hiện như sau:
Cách thức, phương pháp tổ chức chưa phù hợp với điều kiện hoàn cảnh
của nhà trường, đối tượng học sinh.
Bản thân các giáo viên, đặc biệt các GVCN chưa thực sự thấm nhuần
định hướng trường học hạnh phúc, lớp học hạnh phúc.
Nhiều nhà trường, nhiều lớp học, nhiều giáo viên vẫn cịn đặt nặng thành
tích học tập của học sinh, dẫn đến coi nhẹ những hoạt động giáo dục kỹ năng
sống, coi nhẹ đời sống tinh thần của giáo viên, học sinh.
Có trường học vẫn tổ chức thực hiện và hướng đến trường học hạnh phúc
nhưng chưa đồng đều, chưa sâu rộng, nên chưa lan tỏa được khơng khí hạnh
phúc trong tồn thể nhà trường.
1.2.2. Thực trạng về xây dựng trường học hạnh phúc tại Trường
THPT DTNT Tỉnh
- Đặc điểm tình hình Trường THPT DTNT Tỉnh
Được thành lập vào ngày 15/10/1984, với tên gọi là Trường Thanh thiếu
niên dân tộc vùng cao Nghệ Tĩnh và từ ngày 09/9/1991 được đổi tên thành
Trường THPT Dân tộc nội trú Nghệ An - địa chỉ 98, Mai Hắc Đế - TP Vinh tỉnh Nghệ An. Mục tiêu của trường là Đào tạo nguồn cán bộ và nguồn nhân lực
cho các huyện miền núi trong tương lai.
Trường THPT DTNT Nghệ An là một trường học đặc thù, nằm trong địa
bàn thành phố nhưng tất cả các em học sinh đều là con em đồng bào dân tộc
thiểu số miền tây Nghệ An. Tại ngôi trường này, các em học sinh được ăn, ở,
học tập và sinh hoạt nội trú 24/24h. Với đặc thù của môi trường nội trú như vậy
nên công việc của giáo viên, công nhân viên nhà trường cũng khác với các
trường THPT khác trong thành phố. Ngồi những giờ lên lớp trên bục giảng,
chúng tơi cịn là những người anh, người chị, người cha người mẹ chăm sóc các
em những kĩ năng cuộc sống, những bữa cơm tập thể, là người bạn cùng các em

tâm tình, sẻ chia. Ở môi trường nội trú, chúng tôi luôn có mặt kịp thời khi các
em cần, xem các em học sinh là con, là em, xem ngôi trường nội trú là ngơi nhà
thứ hai của mình. Với mơi trường như vậy, mọi hoạt động của nhà trường đều
hướng đến mục tiêu chung đó là xây dựng một ngơi trường thân thiện, hạnh
phúc. Tất cả luôn bên nhau, yêu thương, sẻ chia, đoàn kết để cùng hướng đến
thực hiện nhiệm vụ: “Đào tạo nguồn cán bộ cho đồng bào dân tộc thiểu số tỉnh
11


nhà”, “Xây dựng Trường THPT DTNT Tỉnh là trung tâm chất lượng cao cho
giáo dục miền núi Nghệ An”.
* Về thuận lợi
Từ khi có thơng tư của BGD, CĐGDVN và CDNGD&ĐT Nghệ An về
xây dựng Trường học phúc, Cơng đồn nhà trường đã chủ động đăng kí với
cơng đồn ngành “Xây dựng Trường học hạnh phúc”, từ đó tất cả các bộ phận
đều vào cuộc, cùng hướng đến mục tiêu xây dựng một môi trường học tập, sinh
hoạt nội trú hạnh phúc. Từ các giáo viên bộ môn, GV chủ nhiệm, các nhân viên
quản sinh, nhân viên phục vụ…đến các tổ chức đồn thể như tổ chức cơng đồn,
tổ chức đồn thanh niên…ln nhận được sự quan tâm, chỉ đạo của BGH nhà
trường, cùng sự giúp đỡ của tất cả các ban ngành trong hội đồng sư phạm nhà
trường.
Đa số các em học sinh ngoan, nhanh nhẹn, ý thức tốt, đồn kết, có tinh
thần xây dựng tập thể. Một số em năng động, nhiệt tình trong các hoạt động
phong trào Đoàn thể.
Cơ sở vật chất ngày được trang bị hiện đại đáp ứng nhu cầu dạy và học.
Đội ngũ giáo viên giảng dạy trong lớp có trình độ chun mơn, tâm huyết,
yêu nghề.
* Về khó khăn
Các em đều là học sinh người dân tộc thiểu số, đến từ các huyện miền núi
vùng sâu vùng xa của miền tây Nghệ An như là Thái, Khơ mú, Hmông, Ơ đu,

Thổ…
Đời sống kinh tế cịn nhiều khó khăn đến từ các huyện Kỳ Sơn, Tương
Dương, Con Cng, Tân kì, Thanh Chương về thành phố sinh sống và học tập
nên vẫn chưa quen với sinh hoạt, mơi trường sống hiện đại.
Học sinh có nhiều thành phần dân tộc khác nhau, mỗi dân tộc lại có một
phong tục tập qn, ngơn ngữ văn hóa khác nhau... Các hoạt động sinh hoạt tập
thể vì thế cũng có nhiều trở ngại.
Phần lớn các em đều rụt rè, nhút nhát, sống khép mình nên việc hịa nhập
với tập thể, với các hoạt động sinh hoạt cộng đồng, địa phương còn nhiều hạn
chế.
Sự phối hợp giữa giáo viên, nhà trường và gia đình phụ huynh cũng rất
khó khăn, vì nhà xa, việc đi lại của phụ huynh không mấy thuận tiện, thậm chí
liên lạc qua điện thoại cũng mất một thời gian khá lâu vì khơng có sóng. Nhiều
phụ huynh nói tiếng Việt chưa thạo, chưa biết chữ…
12


Mặc dù có thi tuyển đầu vào song chất lượng học tập so với các trường
đóng trên địa bàn thành phố còn nhiều hạn chế, đặc biệt là khả năng ngoại ngữ
và tin học… Đó là khó khăn to lớn nhất cho việc giảng dạy của đội ngũ giáo
viên nhà trường.
Cơ sở vật chất của nhà trường, lớp học và phịng ở kí túc xá đã xuống
cấp, các mảng tường bị nứt, thấm nước, mái ngói bị hư hỏng, hệ thống thốt
nước ứ đọng, bảng tin hoạt động Đồn đã cũ kĩ, bong nứt…Trường được xây
dựng từ lâu, lại đóng ở địa bàn trung tâm thành phố nên diện tích cịn hạn hẹp,
khơng có khả năng mở rộng.
2. Một số kinh nghiệm góp phần xây dựng Trường học hạnh phúc ở
Trường THPT DTNT Tỉnh
2.1. Thành lập Ban chỉ đạo “Xây dựng Trường học hạnh phúc”
2.1.1. Mục đích

Thành lập Ban chỉ đạo xây dựng “Trường học hạnh phúc” của Trường
THPT Dân tộc nội trú Tỉnh để tổ chức thực hiện kế hoạch xây dựng “Trường
học hạnh phúc”.
2.1.2. Cách thức thực hiện
Sau khi nhận được công văn của CĐ ngành GD và ĐT, Cấp ủy, lãnh đạo
nhà trường đã triển khai và nhanh chóng thành lập Ban chỉ đạo “Xây dựng
Trường học hạnh phúc” Trường THPT DTNT Tỉnh Nghệ An.
Thành viên của Ban chỉ đạo “Xây dựng Trường học hạnh phúc” bao gồm:
cấp ủy, lãnh đạo nhà trường, Chủ tịch cơng đồn, Bí thư đồn thanh niên, các tổ
trưởng, đại diện học sinh.
Nhiệm vụ của Ban chỉ đạo “Xây dựng Trường học hạnh phúc”: lên kế
hoạch tổng thể, hoạt động trong từng tuần, từng tháng, trong năm học. Phân
công nhiệm vụ cho các bộ phận thực hiện. Tổ chức thực hiện các hoạt động,
lắng nghe tâm tư nguyện vọng, ý kiến của CBNGNLĐ và HS trong toàn trường.
Kiểm tra, giám sát, đánh giá kết quả hoạt động theo từng quý, từng kì và từng
năm. Bổ sung, điều chỉnh kế hoạch hoạt động.
Chế độ làm việc của Ban chỉ đạo Xây dựng “Trường học hạnh phúc”:
Mỗi tháng họp một lần vào ngày thứ 2 của tuần đầu tiên để triển khai kế hoạch
và đánh giá kết quả, rút kinh nghiệm và bổ sung kế hoạch hoạt động; Lập trang
thông tin điện tử để tuyên truyền, liên lạc…
Ban chỉ đạo triển khai thực hiện kế hoạch dựa trên 3 tiêu chí đã được cụ
thể hóa: TC1 - Về Mơi trường nhà trường và phát triển cá nhân; TC2 - Về Dạy
13


và học; TC3 - Về các mối quan hệ trong nhà trường. Có phương pháp thực hiện
trong từng tiêu chí và phải bám sát yêu cầu của một trường học hạnh phúc đó là
“u thương, an tồn và tơn trọng”.
( Xem phụ lục 1: Kế hoạch xây dựng Trường học hạnh phúc năm học
2020 - 2021)

2.1.3. Kết quả đạt được
Với việc kịp thời thành lập Ban chỉ đạo “Xây dựng trường học hạnh
phúc” của Trường THPT DTNT Tỉnh, định hướng xây dựng, kế hoạch hoạt
động đã được triển khai và thực hiện rất nhịp nhàng, hiệu quả. Một số hoạt động
tuy mới, phương pháp thực hiện có sự thay đổi nhưng dưới sự hướng dẫn, tổ
chức của Ban chỉ đạo các CBNGNLĐ và HS đã từng bước thực hiện và mang
lại hiệu quả thiết thực. Các hình thực tổ chức, cách thức thực hiện đều dựa trên
các tiêu chí mà kế hoạch đề ra
Sau mỗi hoạt động đều có Ban chỉ đạo đánh giá, ghi nhận kết quả, có biểu
dương khen thưởng và rút kinh nghiệm.
Với sự chỉ đạo sát sao của Ban chỉ đạo “Xây dựng Trường học hạnh
phúc”, trong 2 năm qua Trường THPT DTNT Tỉnh đang có những định hướng
và bước đi đúng đắn, có nhiều chuyển biến tích cực, tồn diện. Đang dần khẳng
định được vị trí của ngơi trường chất lượng cao của đồng bào dân tộc thiểu số
tỉnh nhà, là địa chỉ tin yêu của đồng bào dân tộc thiểu số miền tây Nghệ An. Là
Mái nhà chung tràn ngập tình yêu thương, niềm hạnh phúc của CBNGNLĐ và
các em học sinh.
2. 2. Xây dựng lớp học, trường học yêu thương, thân thiện
2.2.1. Mục đích
Tạo ra một khơng khí u thương, hịa đồng, thân thiện giữa các thành
viên trong lớp học, trường học để tất cả mọi học sinh đều cảm nhận mình được
quan tâm, sẻ chia, là một thành viên của một gia đình lớn. Mối quan hệ giữa
giáo viên với học sinh trong lớp, trong trường phải thực sự gần gũi, thân thiện là
tiêu chí đầu tiên để thực hiện mục tiêu xây dựng Trường học hạnh phúc.
Cùng nhiều hoạt động khác, hoạt động xây dựng môi trường lớp học yêu
thương, thân thiện giúp học sinh hình thành và phát triển các kĩ năng ban đầu, cơ
bản và cần thiết phù hợp với sự phát triển chung của học sinh. Kĩ năng giao tiếp,
kĩ năng tham gia các hoạt động tập thể, kĩ năng nhận thức.., góp phần hình thành
và phát triển tính tích cực, tự giác, tinh thần tập thể cho học sinh. Trên cơ sở đó
14

bồi dưỡng cho học sinh thái độ đúng đắn, tinh thần trách nhiệm chung với công
việc của tập thể.
Để giúp học sinh lĩnh hội tốt các kiến thức kỹ năng để trở thành những
con người phát triển tồn diện thì mỗi giáo viên không chỉ tổ chức các hoạt động
dạy học mà cịn phải tích cực tổ chức các hoạt khác, đặc biệt cần quan tâm đến
hoạt động xây dựng lớp học thân thiện. Thông qua hoạt động này sẽ tạo hứng
thú cho quá trình dạy học, các em sẽ được trao đổi thông tin, được củng cố, khắc
sâu, mở rộng kiến thức các mơn học. Qua đó góp phần khơng nhỏ vào việc rèn
luyện tính tổ chức, kỉ luật, nâng cao tinh thần trách nhiệm, lịng nhân ái, tình yêu
thương bạn bè, tinh thần tập thể.
2.2.2. Cách thức thực hiện:
Trong quá trình xây dựng lớp học, trường học yêu thương, thân thiện,
chúng tơi đã có nhiều phương pháp, cách thức thực hiện, sau đây là một số cách
làm hay, đã mang lại hiệu quả thiết thực trong hai năm qua tại Trường THPT
Dân tộc nội trú Tỉnh:
2.2.2.1.Trang trí lớp học, trường học thân thiện
Hoạt động này do GVCN phối hợp với các tổ chức đoàn thể như Đoàn
thanh niên và Cơng đồn nhà trường. thực hiện ở các lớp: tổ chức cho học sinh
trang trí lớp học theo chủ đề, chủ điểm hoặc theo sở thích của các em; Tôn tạo
bồn hoa, cây cảnh tạo nên cảnh quan môi trường nhà trường xanh - sạch - đẹp;
xây dựng thư viện sách hiện đại, thân thiện …
- Trang trí lớp học theo chủ đề: hoạt động này do Đoàn trường phát động
vào đầu năm học, GVCN hướng dẫn, tổ chức cho học sinh lớp mình phụ trách
thực hiện Khuyến khích trang trí các góc mỹ thuật, góc học tập, góc trưng bày
sản phẩm, góc lưu niệm… Các chủ đề mà Đoàn trường phát động cho các lớp
thực hiện theo từng tháng.
Chủ đề trang trí lớp học trong năm học 2019 - 2020.
TT

Tháng

Chủ đề

1

Tháng 9,10

Một nửa thế giới là phụ nữ

2

Tháng 1,2

Yêu thương, thân thiện

3

Tháng 11,12

Tri ân thầy cô

4

Tháng 3,4

Sẻ chia, đồng cảm

5

Tháng 5,6

Ước mơ, khát vọng

15


Có thể thay đổi bằng các chủ đề khác nhau: Vị tha, thân thiện, công bằng,
ước mơ, trung thực, sống có trách nhiệm vị tha…
Sau khi Đồn trường phát động phong trào trang trí lớp học, các lớp sẽ
lên kế hoạch và thực hiện như sau:
Bước 1: Lên kế hoạch (ví dụ hoạt động theo chủ đề của năm học 2019 2020)
Tháng

Chủ đề

9 -10

Một nửa thế
giới là phụ nữ

Nội dung
- Trang trí hình ảnh trên tường
- Ảnh chụp sinh hoạt, học tập, giã ngoại, tham
gia CLB, … của các thành viên trong lớp
- Vệ sinh lớp học sạch sẽ, gọn gàng, lau chùi
bàn ghế, nền nhà…..
- Viết những câu nói theo chủ đề lên góc bảng
- Trồng cây xanh trong lớp học…

11 -12

Tri ân thầy cơ

- Trang trí hình ảnh trên tường
- Ảnh chụp sinh hoạt, học tập, giã ngoại, tham
gia CLB, … của các thành viên trong lớp
- Vệ sinh lớp học sạch sẽ, gọn gàng, lau chùi
bàn ghế, nền nhà…
- Viết những câu nói theo chủ đề lên góc bảng
- Trồng cây xanh trong lớp học…

1-2

Yêu thương,
thân thiện

- Trang trí hình ảnh trên tường
- Ảnh chụp sinh hoạt, học tập, giã ngoại, tham
gia CLB, … của các thành viên trong lớp
- Vệ sinh lớp học sạch sẽ, gọn gàng, lau chùi
bàn ghế, nền nhà…..
- Viết những câu nói theo chủ đề lên góc bảng
- Trồng cây xanh trong lớp học…

3-4

Sẻ chia, đồng
cảm

- Trang trí hình ảnh trên tường
- Ảnh chụp sinh hoạt, học tập, giã ngoại, tham

16


gia CLB, … của các thành viên trong lớp
- Vệ sinh lớp học sạch sẽ, gọn gàng, lau chùi
bàn ghế, nền nhà…
- Viết những câu nói theo chủ đề lên góc bảng
- Trồng cây xanh trong lớp học…
5-6

Ước mơ, khát
vọng

- Trang trí hình ảnh trên tường
- Ảnh chụp sinh hoạt, học tập, giã ngoại, tham
gia CLB,… của các thành viên trong lớp
- Vệ sinh lớp học sạch sẽ, gọn gàng,lau chùi
bàn ghế, nền nhà…
- Viết những câu nói theo chủ đề lên góc bảng
- Trồng cây xanh trong lớp học…

Bước 2: Thực hiện
+ Trồng thêm cây xanh cho lớp học, trường học. Cây xanh góp phần tơ
điểm cho khung cảnh thêm xanh, sạch, mát mẻ, giúp giáo viên và học sinh giảm
bớt căng thẳng, tâm hồn thoải mái, giúp học sinh, GV được hít thở khơng khí
trong lành một cách nhẹ nhàng. Đặc biệt trong môi trường nội trú - các em học

sinh học tập và sinh hoạt 24/24 h tại trường thì việc tạo ra một mơi trường xanh,
sạch là thực sự cần thiết bởi hàng ngày, hàng giờ các em tiếp xúc với môi trường
nội trú, các em cần được tận hưởng mơi trường an tồn, xanh sạch để vừa bảo vệ
sức khỏe vừa để góp phần ni dưỡng tâm hồn, tạo môi trường thuận lợi cho
việc học tập và sinh hoạt tại trường. Nên chọn các loại cây gần gũi, có thể trồng
được trong nhà như: phong lan, cây hoa đá, cây trúc nhật…trồng trong các chậu
nhựa, gáo dừa, bình bằng mây treo trên của sổ, trước lớp học, góc bàn…
+ Trang trí các mảng hoạt động của lớp bằng hình ảnh, học sinh có thể
dùng các bức ảnh chụp lại từ điện thoại hoặc máy tính bảng của học sinh, những
hình ảnh này ghi lại các hoạt động diễn ra trong tuần, trong tháng như: quét dọn
trong khn viên nhà trường, ngồi vỉa hè đường Mai Hắc Đế, nghĩa trang liệt sĩ
thành phố, tặng áo cho bạn, góc lưu niệm các sản phẩm, góc thư viện…
- Tôn tạo bồn hoa, cây cảnh tạo nên cảnh quan môi trường nhà trường
xanh - sạch - đẹp. Hoạt động này do các tổ chức đoàn thể như Đoàn thanh niên
17


và Cơng đồn nhà trường tổ chức, phát động vào các dịp đầu xuân (tháng 1 hàng
năm) hoặc dịp 26/3. Trong hai năm học 2019 - 2020, 2020 - 2021, tổ chức Cơng
đồn và Đồn thanh niên đã phát động các phong trào trồng cây xanh trong
trường, đó là phong trào trồng vườn cây thuốc nam nhân dịp 27/2, phong trào
ươm dàn hoa lan tại sân trường, phong trào trồng hoa nhân dịp tết Nguyên Đán
và trồng cây trong lốp xe nhân dịp 20/11.
(Xem phụ lục 2: Các kế hoạch hoạt động của tổ chức Cơng đồn và Đồn
thanh niên)
Sau khi phát động các phong trào trồng cây, các GV và học sinh tồn
trường đã hưởng ứng rất nhiệt tình. Một số khu vực của trường trước đây là góc
khuất cây dại mọc, hoặc để trống , một số chỗ đã rêu phong cáu bẩn nay đã được
cải tạo lại thành các bồn hoa, các vườn dược liệu, các góc nghệ thuật đặc biệt
những bông hoa rực rỡ với đầy đủ các màu sắc vươn lên trong khuôn viên nhà

trường ở mọi ngõ ngách, kể cả góc khuất đã tạo nên một không gian tươi vui,
thân thiện, đầy sức sống.
Ở các hoạt động này sau khi phát động phong trào, chúng tôi đã giao về
các lớp, mỗi lớp phụ trách một khu vực, hoặc một cơng trình cây xanh, các lớp
được phân cơng phụ trách có nhiệm vụ trồng, chăm sóc, tưới cây trong suốt năm
học. Hoạt động này vừa tạo được cảnh quan môi trường xanh - sạch - đẹp vừa
tạo được niềm vui , niềm yêu thích cho GV và các em học sinh. Đặc biệt các em
học sinh vừa được chăm sóc cây cảnh, vừa được nâng niu, ngắm nghía những
bơng hoa đầy hương sắc. Đây là những góc khơng gian thư giãn của các em sau
mỗi giờ học trên lớp, là nơi cho GV và HS chụp ảnh lưu niệm ... Nhìn những nụ
cười rạng rỡ, đầy niềm vui và sự thân thiện mỗi khi các em chăm sóc, ngắm
nghía bồn hoa, cây cảnh, các em thực sự hạnh phúc với mái ấm nội trú tỉnh.
(Xem phụ lục 5: Hình ảnh về cảnh quan nhà trường xanh - sạch- đẹp)
2.2.2.2. Xây dựng thư viện sách, phòng học thơng minh hiện đại,
xanh, thân thiện
Trong thời kì bùng nổ thông tin thông qua các trang mạng xã hội, thơng
aigG

qua các phương tiện điện tử như máy tính, điện thoại, Ipats… lãnh đạo Trường
THPT DTNT Tỉnh với mong muốn duy trì thói quen đọc sách cho GV và HS,
một thói quen tốt có thể rèn luyện nhiều kĩ năng mềm cho học sinh lại vừa tạo
được không gian gần gũi, thân thiện giữa các thành viên trong nhà trường. Với
sự năng động sáng tạo, linh hoạt của lãnh đạo nhà trường, trong năm học 2020 2021 nhà trường đã xây dựng xong thư viện cà phê rất khang trang, gần gũi,
18


không gian hiện đại, đẹp với nhiều đầu sách hay, phù hợp với nhu cầu tìm hiểu
của GV và HS toàn trường.
Sau mỗi giờ lên lớp, giáo viên và học sinh lại về với thư viện nhà trường để
đọc sách, để nhâm nhi li cà phê đặc trưng chỉ có ở nội trú Tỉnh. Đây quả là

khoảng thời gian lí tưởng để thư giãn và tìm hiểu thế giới thơng qua những trang
sách nhỏ. Tại thư viện chúng tôi trang trí cây xanh, các bình hoa ở tất cả các nơi
để tạo không gian gần gũi cho GV và học sinh khi đọc sách ở thư viện. Các em
học sinh rất u thích khơng gian này và xem đây là điểm hẹn lí tưởng nhất sau
mỗi giờ lên lớp.
Nhà trường cũng đã trang bị các thiết bị hiện đại như Ti vi, điều hòa, máy
chiếu, kết nối mạng Intenet cho tất cả 18 phòng học, hệ thống camera giám sát
hoạt động. Đặc biệt Nhà trường được trang bị 2 phòng học thông minh, với
trang thiết bị hiện đại giúp GV và HS giảng dạy, học tập, khai thác thông tin và
làm chủ công nghệ thông tin.
( Xem Phụ lục 6: Hình ảnh về cơ sở vật chất nhà trường được trang
bị đầy đủ, hiện đại)
2.2.2.3. Xây dựng mối quan hệ tốt đẹp, thân thiện giữa các thành viên
trong lớp, trong trường
Các thành viên trong nhà trường bao gồm giáo viên, học sinh, cán bộ
quản lí, nhân viên… Có nhiều cách thức để xây dựng mối quan hệ tốt đẹp giữa
các thành viên trong nhà trường như; tổ chức sinh nhật cho GV và học sinh,
quan tâm đến hoàn cảnh, đời sống của nhau, cùng nhau ăn cơm, nói chuyện trao
đổi, cùng nhau làm việc, học tập, giải trí, cùng nhau; tổ chức các buổi đối thoại
giữa NGNLĐ với cán bộ quản lí, CBGV với học sinh… Sau đây chúng tơi xin
đưa ra một số cách thức mà chúng tôi đã thực hiện tại trường THPT DTNT Tỉnh
và đã đạt được hiệu quả đó là xây dựng được mối quan hệ tốt đẹp giữa các thành
viên trong nhà trường:
- Tổ chức sinh nhật cho học CBNGNLĐ:
+ Chuẩn bị hoa, quà cho CBNGNLĐ: mỗi thành viên có sinh nhật sẽ
được tặng một bó hoa và một món quà trị giá 100.000Đ (do cơng đồn chuẩn bị)
+ Thời gian: mỗi tháng tổ chức một lần, tại cuộc họp cơ quan đầu tháng
+ Đối tượng: các CBNGNLĐ có sinh nhật trong tháng đó
+ Địa điểm: tổ chức tại phòng họp cơ quan

19


+ Cách thức tổ chức: đại diện BGH và BCH CĐ sẽ có lời chức mừng sinh
nhật, mời các CB, GV, nhân viên có sinh nhật trong tháng lên để tặng hoa, quà,
sau đó cả cơ quan hát tặng bài hát Chúc mừng sinh nhật.
- Tương tự như vậy các GVCN cũng tổ chức sinh nhật cho học sinh ở các
lớp của mình, cụ thể là:
+ Chuẩn bị 1 chiếc bánh sinh nhật ghi rõ “Chúc mừng các thiên thần...lớp
... Sinh nhật tháng...”
+ Thời gian: vào đầu các tiết sinh hoạt hàng tháng
+ Đối tượng: các học sinh có sinh nhật trong tháng
+ Địa điểm: tại lớp học
+ Cách thức tổ chức: GVCN và lớp trưởng sẽ có lời chức mừng sinh nhật
các thành viên trong tháng, hát bài hát Chúc mừng sinh nhật và ăn bánh Gato.
- Cùng ăn tối, ăn trưa hoặc ngủ cùng với các em học sinh
Gắn kết các thành viên trong nhà trường, trong lớp học ở môi trường nội
trú rất là thuận lợi, bởi các em sinh hoạt, học tập, ăn nghỉ tại trường. Các
CBNGNLĐ đặc biệt là giáo viên chủ nhiệm có thể cùng đến bếp ăn tập thể nhà
trường cùng nấu ăn, cùng ăn với học sinh, cùng nhau nói chuyện vui vẻ trong
bữa ăn. Đây cũng là khoảng thời gian, không gian lí tưởng để gắn kết tình cảm
giữa cán bộ, giáo viên, nhân viên nhà trường và học sinh. Một đặc trưng chỉ có ở
trường nội trú Tỉnh đó là có rất nhiều GV đã nấu những món ăn ngon, muối
những hũ cà dòn mang ra bếp ăn tập thể để cơ trị cùng thưởng thức. Đó là
những bữa ăn vui vẻ, đầm ấm, tràn đầy tình thương mến. Đây là đặc trưng chỉ có
ở trường nội trú, vì các em xa gia đình, nên GVCN vừa đóng vai trị là cơ, vừa
đóng vai trị là mẹ.
(Xem phụ lục 7: Hình ảnh về các hoạt động kết nối yêu thương)
2.2.2.4. Sử dụng các ngơn ngữ u thương để khuyến khích, động viên
học sinh.

Việc sử dụng ngôn ngữ để giao tiếp trong môi trường nhà trường được
xem là quan trọng và tối ưu nhất. CBNGNLĐ có thể bằng ngơn ngữ của mình
(đó có thể là ngơn ngữ lời nói, ngơn ngữ cơ thể…) để giao tiếp với học sinh trên
lớp và ngoài giờ học.
- Trong các buổi họp cơ quan, các giờ chào cờ, cán bộ quản lí sử dụng
ngơn ngữ biểu cảm, tăng tính động viên khích lệ. Tránh tối đa việc sử dụng ngôn
ngữ mạt sát, mắng nhiếc, phê bình đối với GV và học sinh.
20


- GVCN và GV bộ mơn GV bộ mơn chính vì thế trong các tiết học trên
lớp GV lồng ghép sự hài hước vào trong tiết học bằng lời nói, biểu cảm, hành
động của giáo viên. Cụ thể, khi các học sinh mắc lỗi khi đang nói, thay vì cắt
ngang hay sửa lại, tôi thường làm gương mặt khôi hài (gương mặt cực kì sốc đối
với những lỗi lớn như sử dụng sai thì của động từ…), điều đó giúp các học sinh
nhìn ra được lỗi của mình nhưng sẽ giảm bớt áp lực để họ “sửa sai”.
- Trong giờ học, GV ln động viên và khích lệ học sinh trả lời vì một số
học sinh trong lớp khả năng tiếp thu kiến thức chậm nên ln có tâm lý lo lắng
mỗi khi giáo viên đặt câu hỏi, không giám phát biểu ý kiến vì sợ sai, đơi khi cịn
có học sinh hỏi “Làm sai có bị làm sao khơng cơ?”… nắm bắt được tâm lý đó
chúng tơi ln động viên và khích lệ học sinh trả lời và GV nói vui rằng “Sai
à! Khơng sao! Cơ cảm ơn”. Cảm ơn ở đây là cảm ơn các em đã dũng cảm, sửa
lỗi sai cũng là một bài học sâu sắc cho mỗi học sinh khác trong lớp nữa.
- CBNGNLĐ nhận xét, góp ý một cách khéo léo về những điều mà các
em chưa làm được hoặc làm chưa tốt, không nên chê bai, chỉ trích vì điều đó sẽ
làm thui chột đi sự tích cực chủ động ở các em. Ngược lại nhận được sự khích
lệ, động viên và khen ngợi đúng lúc của thầy cô giáo sẽ là nguồn động lực lớn
để các em thay đổi theo hướng tích cực. Hãy để học sinh cảm nhận được sự tin
tưởng của thầy cơ dành cho mình. Mỗi lời nói, mỗi hành động, tác phong cũng
như cách cư xử của Thầy cơ trên lớp sẽ có tác động khơng nhỏ đến nhận thức và

tình cảm của học sinh.
- GV biết cách lắng nghe học sinh, đặc biệt là những học sinh cá biệt. GV
cần quan tâm, động viên, giáo dục nhẹ nhàng tránh việc làm tổn hại đến thân thể
và nhân phẩm học sinh.
2.2.3. Kết quả đạt được
Trong hai năm học 2019 - 2020 và năm học 2020 - 2021, với nhiều phong
trào phát động để xây dựng lớp học yêu thương, trường học yêu thương. Đã xây
dựng, tôn tạo lại một thư viện nhà trường hiện đại, với môi trường xanh, sạch,
đẹp. Trang trí 18 lớp học gọn gàng, xanh, sạch đẹp với những góc sáng tạo, góc
mĩ thuật rất ấn tượng. Có hai dàn hoa lan trong khn viên trường học rất đẹp
mắt. Các dàn hoa Lan với nhiều loại hoa Lan, mùa nào cũng nở hoa, mang
hương sắc núi rừng gần gũi. Đây cũng là một trong những nét cảnh quan đặc
trưng của mơi trường nội trú, hồn toàn khác biệt với các trường THPT khác
trong thành phố. Có 22 góc mĩ thuật trong lớp và trong trường học. Một vườn
cây thuốc nam. 50 lốp xe được tận dụng để trồng hoa treo tường rất thẩm mĩ.
21


Xây dựng được 5 khu vực bồn hoa cây cảnh, với các loại hoa như: hoa Hồng,
hoa Sống Đời, hoa Ban, hoa Cúc…Trang bị 2 phịng học thơng minh, 2 phòng
tin học, 2 phòng học ngoại ngữ, 8 lớp học được trang bị Ti vi, máy chiếu, đèn
chiếu sáng…Tất cả các cơng trình này đã tạo được cảnh quan mơi trường thân
thiện, yêu thương, gần gũi, hiện đại, tạo mọi điều kiện cho CBNGNLĐ và HS
ln có tâm lí thoải mái, vui vẻ, hạnh phúc khi đến trường. Đảm bảo đạt hiệu
quả cao nhất trong các hoạt động giáo dục.
Có hơn 2 nghìn lượt sinh nhật tổ chức cho học sinh và CBNGNLĐ trong
toàn trường. Các hoạt động tổ chức sinh nhật thể hiện được sự quan tâm của các
thành viên trong nhà trường. tạo nên bầu khơng khí ấm áp, tràn ngập tình yêu
thương. Ai cũng được quan tâm. Khơng ai bị bỏ lại phía sau. Trường THPT
DTNT Tỉnh thực sự là một khối đoàn kết thống nhất trong ngơi nhà chung ấm

áp, nghĩa tình.
2.3. Phối hợp và gắn kết giữa học sinh, giáo viên, nhân viên với các tổ
chức đoàn thể trong và ngoài nhà trường để kết nối yêu thương
2.3.1. Mục đích
Sự gắn kết giữa các thành viên trong nhà trường sẽ tạo nên sức mạnh tổng
hợp tạo nên sự đồn kết, đồng lịng. Đây chính cơ sở để tạo nên một ngơi trường
hạnh phúc.
Có sự phối hợp, gắn kết giữa các thành viên sẽ giúp các thành viên trong
nhà trường tôn trọng bản thân và người khác, biết cách hợp tác, xây dựng và
duy trì tình đồn kết, suy nghĩ tích cực, hồn thiện nhân cách, biết tạo dựng cho
mình cuộc sống hạnh phúc.
Ở hoạt động này, vai trò của lãnh đạo, cấp ủy nhà trường rất quan trọng,
lãnh đạo nhà trường phải làm sao để thông qua các hoạt động các thành viên
trong nhà trường bày tỏ chia sẻ tâm tư, tình cảm và tự nhận xét, đánh giá nhau
thẳng thắn tích cực, lãnh đạo nhà trường phải là cầu nối để gắn kết các thành
viên, giúp các CBNGNLĐ và HS giải quyết những vấn đề của cuộc sống hàng
ngày trên lớp học, ở nhà trường trong tình yêu thương và sự gắn kết như ở nhà.
Đây cũng là một hoạt động để phát triển các kỹ năng cơ bản, phát triển được
mọi mặt về trí tuệ, đạo đức, thẩm mỹ, sức khỏe, thể chất cho CBNGNLĐ và các
em học sinh, GVCN chính là cầu nối tổ chức các hoạt động cho các học sinh lớp
mình phụ trách.

22


2.3.2. Cách thức thực hiện.
Để thực hiện được hoạt động kết nối yêu thương, các thành viên trong nhà
trường phải vào cuộc và thực hiện tích cực ở tất cả các bộ phận: bắt đầu từ các
em học sinh, đến các GV bộ môn, GV chủ nhiệm, các cán bộ quản lí, các nhân
viên quản sinh, nhân viên phục vụ cho đến các tổ chức đoàn thể lớn trong nhà

trường như Đồn thanh niên, tổ chức Cơng đồn. Hơn thế nữa các nhân và tổ
chức phải có sự phối hợp, gắn kết thực sự, để hướng đến một mục tiêu chung đó
là gắn kết yêu thương.
Sau đây là một số phương pháp mà chúng tôi đã thực hiện tại trường
THPT DTNT Tỉnh:
2.3.2.1. Giúp đỡ, chia sẻ với học sinh và cán bộ, nhà giáo, người lao
động có hồn cảnh đặc biệt, khó khăn
Chia sẻ, giúp đỡ học sinh, CBNGNLĐ là việc làm thường xuyên và rất
cần thiết trong môi trường giáo dục. Ở hoạt động này, các tổ chức đoàn thể như
Đồn thanh niên và tổ chức cơng đồn nhà trường luôn kề vai sát cánh cùng học
sinh và cán bộ, giáo viên, người lao động.
Đối với CBNGNLĐ trong nhà trường tổ chức cơng đồn ln quan tâm,
thăm hỏi, động viên. Đặc biệt chúng tơi có những hoạt động định kì đối với
những thành viên có hồn cảnh đặc biệt khó khăn, mắc bệnh hiểm nghèo… như:
Hàng tháng BCH cơng đoàn sẽ đến thăm hỏi và tặng quà cho gia đình các thành
viên. Cử cán bộ cơng đồn phụ trách, quan tâm đến mọi mặt đời sống của thành
viên để kịp thời chia sẻ niềm vui, nỗi buồn, tạo nên khơng khí ấm áp tình thương
mến tồn thể CBNGNLĐ…Vào các dịp lễ, tết BCH cơng đồn và BGH nhà
trường tổ chức thăm hỏi, động viên cả tinh thần và vật chất. Trường THPT
DTNT Tỉnh thực sự là một gia đình lớn tràn ngập tình yêu thương và tiếng cười.
Đối với học sinh, tổ chức Đoàn thanh niên cũng quan tâm đến các thành
viên có hồn cảnh đặc biệt, những em thuộc hộ nghèo,… hàng tháng, hàng quý
tổ chức thăm hỏi, động viên. Một việc làm rất thiết thực và ý nghĩa trong nhiều
năm qua đó là Đồn thanh niên đã tổ chức đến tham hỏi, tặng quà hỗ trợ cho rất
nhiều gia đình học sinh tại các vùng sâu, vùng xa, xã bản khó khăn. Món q
tuy khơng lớn nhưng là động lực tinh thần cho các em học sinh, thể hiện sự quan
tâm, gắn kết giữa GV và học sinh, giữa nhà trường và phụ huynh. Tổ chức đoàn
thanh niên nhà trường cũng đã liên hệ với các doanh nghiệp, các nhà hảo tâm để
xin hỗ trợ cho một số học sinh bị bệnh hiểm nghèo. Đặc biệt trong những năm
qua, nhà trường đã có sự quan tâm đặc biệt đến các em học sinh nghèo vươn lên

23


trong học tập, đạt thành tích cao trong kì thi tốt nghiệp, đại học. Một số em có
thành tích cao đã được tặng các suất học bổng có trị giá lớn như em Lầu Nguyễn
Hương Giang học sinh k33; em Lang Thị Ái Mi , và em Nguyễn Hà Mi học sinh
K34 đã được tặng 4 năm học phí đại học trị giá mỗi suất 120 triệu đồng. Em Vi
Thanh Nhật học sinh K37A3 bị ung thư máu được các doanh nghiệp tài trợ tiền
thuốc men gần 50 triệu đồng. Em Lầu Bá Chò học sinh K37A1 được doanh
nghiệp nhận ni, hỗ trợ các khoản chi phí đến khi học hết đại học. Đây là
những món quà ý nghĩa có giá trị rất lớn về kinh tế giúp các em vượt qua phần
nào hồn cảnh khó khăn, nhân lên niềm vui, niềm hạnh phúc khi đỗ vào các
trường đại học đồng thời thể hiện sự quan tâm của nhà trường, của các doanh
nghiệp các nhà hảo tâm đối với học sinh là con em đồng bào dân tộc thiểu số.
(Xem phụ lục 7: Hình ảnh về các hoạt động kết nối yêu thương)
2.3.2.2. Học sinh và cán bộ, nhà giáo, người lao động tôn trọng, lắng
nghe, thấu hiểu và chủ động xây dựng các mối quan hệ tích cực, tốt đẹp
CBNGNLĐ luôn là tấm gương, đầu tàu trong mối quan hệ với đồng
nghiệp, với học sinh, với phụ huynh. Trong giao tiếp thể hiện đạo đức, tác
phong chuẩn mực. Luôn quản lí cảm xúc tiêu cực, khơng để xảy ra hiện tượng
xúc phạm đồng nghiệp, học sinh và phụ huynh bằng lời nói, hành động tiêu cực,
bạo lực. Tơn trọng lắng nghe, thấu hiểu và chủ động xây dựng các mối quan hệ
tích cực, tốt đẹp trong và ngồi nhà trường. Cụ thể là chúng tôi đã xây dựng
được môi trường giáo dục lành mạnh, khơng có tệ nạn xã hội, khơng có bạo lực
học đường. Để thấu hiểu CBNGNLĐ và học sinh, mỗi tháng 1 lần, lãnh đạo nhà
trường tổ chức một buổi đối thoại với toàn thể các thành viên trong toàn trường.
Các thành viên trong Ban xây dựng Trường học hạnh phúc thường xuyên phối
hợp với tổ tư vấn tâm lí trao đổi, trị chuyện, chia sẻ với học sinh sau mỗi giờ
học. Từ các buổi đối thoại, trị chuyện này, chúng tơi nắm bắt được tâm tư, tình
cảm của CBNGNLĐ và các em học sinh. Từ đó có những ứng xử phù hợp, hiệu

quả, tránh được các hiện tượng đáng tiếc xảy ra.
2.3.2.3. Đổi mới các tiết học và tiết sinh hoạt lớp theo chủ đề
Ban chuyên môn nhà trường chỉ đạo các tổ bộ môn xây dựng lại chương
trình theo chủ đề của từng mơn học và triển khai dạy học theo chủ đề, tăng
cường các hoạt động trải nghiệm sáng tạo, tổ chức các hoạt động ngoại khóa để
tăng cường các mối quan hệ giao lưu, ni dưỡng cảm xúc tích cực. Đổi mới
phương pháp và hình thức tổ chức dạy học tạo hứng thú, phù hợp với đối tượng
24


học sinh là người dân tộc thiểu số, chấp nhận sự khác biệt về mặt tâm lí, thể
chất, hồn cảnh của từng học sinh. Một trong những hoạt động dạy học đạt được
hiệu quả cao nhất trong việc “Xây dựng trường học hạnh phúc đó là các tiết sinh
hoạt lớp hàng tuần. Các tiết sinh hoạt lớp hàng tuần cũng được đổi mới phương
pháp, lồng ghép các chủ đề cho phù hợp với hoàn cảnh thực tế. Sau đây là cách
thức tổ chức một tiết sinh hoạt lớp theo chủ đề:
Để hướng tới xây dựng trường học hạnh phúc, mỗi đơn vị lớp học là một
thành tố quan trọng mà GVCN là người đứng đầu chịu trách nhiệm tổ chức,
hướng dẫn cho học sinh. Có nhiều cách thức để gắn kết các thành viên trong lớp
học trong đó việc đổi mới tiết sinh hoạt lớp là việc làm cần thiết. Sau đây chúng
tơi xin trình bày một số cách thức thay đổi tiết sinh hoạt lớp mà chúng tôi đã
thực hiện trong 2 năm qua:
GVCN kết hợp các phần cơ bản của tiết sinh hoạt trước đây với phần đổi
mới (về cả hình thức và nội dung).
- Trước hết là về cách sắp xếp vị trí chỗ ngồi và bàn ghế trong lớp học.
Theo tôi để một tiết sinh hoạt lớp đạt hiệu quả, đặc biệt là để tạo cho học sinh vị
trí chủ thể, GVCN cần phải sắp xếp lại vị trí ngồi cho học sinh, làm sao để các
em cảm thấy thoải mái, có thể nhìn được nhau hoặc cảm thấy thân thiện. Với
mục tiêu này, thay vì sắp xếp bàn ghế lớp học ngay hàng thẳng lối thì tơi đã cho
học sinh sắp xếp lại theo hình chữ U, để các em có cảm giác như đang tham gia

vào một cuộc hội nghị, mình là một thành viên bình đẳng, được phát biểu, được
cho ý kiến, giảm bớt áp lực, căng thẳng.
- Tiếp đến là phần nội dung của tiết sinh hoạt lớp: Một giờ sinh hoạt lớp
cần tiến hành qua các phần cơ bản sau đây:
* Phần 1: Tổng hợp báo cáo tình hình hoạt động của lớp trong tuần và
triển khai kế hoạch tuần tới, cụ thể là:
+ Lớp trưởng báo cáo tình hình thực hiện nội quy của lớp về học tập trong
lớp, sinh hoạt nội trú, hoạt động đoàn.
+ Tổng kết nêu những mặt nổi bật và hạn chế của tập thể.
+ Giáo viên phát hiện và tuyên dương những thành tích cá nhân, tập thể,
nhắc nhở nhẹ nhàng lỗi cá nhân sai phạm, phát hiện và ngăn chặn kịp thời
những trường hợp học sinh cá biệt.
+ Giáo viên nhận xét để các em nhận thấy được những ưu khuyết điểm
trong tuần và bổ sung kế hoạch hoạt động tuần tới.
25