Công vụ, công chức

BỘ NỘI VỤ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NỘI VỤ HÀ NỘI

TÊN ĐỀ TÀI:

GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG TUYỂN DỤNG
CÔNG CHỨC Ở VIỆT NAM TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY

BÀI TIỂU LUẬN KẾT THÚC HỌC PHẦN

Học phần: Công vụ, công chức
Mã phách:.............................................

HÀ NỘI – 2021


LỜI CẢM ƠN
Em xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ của giảng viên bộ môn đã giúp đ ỡ
em trong q trình học tập, những kiến thức mà thầy/cơ truyền đạt đã
giúp em hoàn thành học phần cũng như bài tiểu luận kết thúc học phần.
Sự tiếp thu của bản thân cịn hạn chế do đó trong q trình hồn
thành bài khó tránh khỏi những sai sót, em mong nhận được ý ki ến t ừ phía
thầy/cơ để em có thể rút kinh nghiệm ở bài sau.
Kính chúc q thầy cô sức khỏe. Xin cảm ơn!

2


MUC LUC

3

PHẦN MỞ ĐẦU
Để có một nền hành chính minh bạch, hoạt động có hiệu quả phụ thuộc
vào nhiều yếu tố khác nhau song một trong nhưng yếu tố quan trọng đó là con
người và năng lực làm việc của họ. Thực tế đã cho thấy quốc gia có nền hành
chính mạnh mẽ, phát triển là quốc gia đó có đội ngũ cơng chức tốt về trình độ,
kỹ năng hoạt động và hiệu quả trong công việc. đội ngũ công chức được xem là
hạt nhân của nền công vụ, là yếu tố đảm bảo cho nền công vụ hiệu lực, hiệu quả.
Sinh thời Chủ tịch Hồ Chí Minh đã rất quan tâm tới việc rèn luyện phẩm
chất đạo đức cách mạng, nâng cao năng lực của mỗi cán bộ, đảng viên, vai trị
của cơng tác cán bộ trong việc xây dựng tổ chức bộ máy của Đảng và Nhà nước
của dân, do dân và vì dân. Người cũng đã khẳng định “cán bộ là cái gốc của
mọi công việc - muốn việc thành công hoặc thất bại đều do cán bộ tốt hoặc
kèm” Trong quá trình xây dựng và phát triển đất nước, Đảng và Nhà nước ta đề
ra chủ trương cải cách hành chính, nhằm xây dựng một nền hành chính dân chủ,
trong sạch, vững mạnh, từng bước hiện đại; trong đó nội dung xây dựng đội ngũ
cán bộ, cơng chức hành chính có đủ phẩm chất và năng lực là một nội dung
quan trọng. Việc đổi mới, nâng cao chất lượng đội ngũ cơng chức khơng chỉ góp
phần xây dựng một nền hành chính trong sạch, vững mạnh, thống nhất, hiệu quả
mà cịn có tác động tích cực đến nhiều mặt của đời sống kinh tế - xã hội. Và
tuyển dụng cơng chức là một khâu mang tính chất quyết định đối với chất lượng
của đội ngũ công chức đủ năng lực, phẩm chất chính trị, phẩm chất đạo đức.

4


CHƯƠNG I. THỰC TRẠNG CỦA VIỆC TUYỂN DUNG CÔNG CHỨC
Ở VIỆT NAM HIỆN NAY
1.1. Khái niệm, đặc điểm và vai trị của cơng chức

1.1.1. Khái niệm
Khái niệm về cơng chức bị chi phối bởi mơ hình cơng vụ và yếu tố chính
trị, kinh tế, văn hóa, xã hội của từng quốc gia. Có quốc gia quy định cơng chức
là tất cả những người làm việc trong cơ quan nhà nước hưởng lương từ ngân
sách nhà nước, có quốc gia lại quy định chỉ bao gồm những người làm việc
trong lĩnh vực hành pháp. Ở một số quốc gia khái niệm công chức bao gồm
những người tham gia cung cấp dịch vụ cơng, mặc dù có sự khác biệt song cơ
bản pháp luật các quốc gia đều thống nhất công chức là người được sử dụng
quyền lực nhà nước để thi hành nhiệm vụ công và hưởng lương từ ngân sách nhà
nước.
Ở Việt Nam thuật ngữ công chức lần đầu tiên xuất hiện trong sắc lệnh số
76/SL ngày 20/5/1950 do Chủ tịch Hồ Chí Minh kí. Sắc lệnh này quy định rất rõ
về quy chế cơng chức theo đó thật ngữ công chức được hiểu là “những công dân
Việt Nam được chính quyền nhân dân tuyển để giữ một chức vụ thường xuyên
trong các cơ quan chính phủ, ở trong hay ngồi nước đều là cơng chức theo quy
chế này trừ trường hợp riêng biệt do chính phủ quy định”. Đến nay để phù hợp
với hoạt động nghề nghiệp, thuật ngữ “công chức” đã được quy định trong Luật
Cán bộ, công chức 2008, sửa đổi bổ sung 2019: “Công chức là công dân Việt
Nam, được tuyển dụng, bổ nhiệm vào ngạch, chức vụ, chức danh tương ứng với
vị trí việc làm trong cơ quan của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước, tổ chức
chính trị – xã hội ở trung ương, cấp tỉnh, cấp huyện; trong cơ quan, đơn vị
thuộc Quân đội nhân dân mà không phải là sĩ quan, quân nhân chun nghiệp,
cơng nhân quốc phịng; trong cơ quan, đơn vị thuộc Công an nhân dân mà
không phải là sĩ quan, hạ sĩ quan phục vụ theo chế độ chuyên nghiệp, công
5


nhân công an, trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách nhà nước”. Tuy
nhiên phạm vi hoạt động của công chức vẫn rất rộng, công chức không chỉ làm
việc tại các cơ quan nhà nước mà còn làm việc trong các cơ quan Đảng, tổ chức

chính trị - xã hội, lực lượng vũ trang. Cơ bản đây là những người được tuyển
dụng, bổ nhiệm vào ngạch giữ chức danh, chức vụ nhất định theo quy định của
pháp luật và hưởng lương từ ngân sách nhà nước.
1.1.2. Đặc điểm của cơng chức Việt Nam.
* Tính chất cơng việc của cơng chức.
Công chức là người làm việc thường xuyên trong các cơ quan Nhà nước,
Tổ chức chính trị - xã hội và có tính chun mơn nghiệp vụ rõ rệt. Khi được
tuyển dụng vào một ngạch, chức danh, chức vụ thì một người là công chức sẽ
làm việc thường xuyên, liên tục, khơng gián đoạn về mặt thời gian. Tính chun
mơn nghiệp vụ được thể hiện ở chỗ là công chức được xếp vào một ngạch.
Ngạch thể hiện năng lực, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ của công chức.
Ngạch công chức bao gồm: chuyên viên cao cấp, chuyên viên chính,
chuyên viên, cán sự và nhân viên. Như vậy cơng chức có ngạch chuyên viên cao
cấp có thứ bậc về năng lực, trình độ chun mơn nghiệp vụ là cao nhất, thứ bậc
đó giảm dần cho đến nhân viên là thứ bậc thấp nhất.
* Con đường hình thành cơng chức
Con đường hình thành công chức là thông qua bổ nhiệm và tuyển dụng.
Việc tuyển dụng cơng chức do cơ quan có thẩm quyền tiến hành căn cứ vào yêu
cầu nhiệm vụ, vị trí việc làm và chỉ tiêu biên chế được giao. Cơ quan thực hiện
việc tuyển dụng viên chức được quy định tại điều 39 Luật Cán bộ, công chức
2008 sửa đổi bổ sung 2019 gồm có các cơ quan: Tịa án nhân dân tối cao; Viện
kiểm sát nhân dân tối cao; kiểm tốn Nhà nước; Văn phịng Quốc hội; Văn
phịng Chủ tịch nước; Bộ, các cơ quan ngang bộ, các cơ quan thuộc Chính phủ,
tổ chức do Chính phủ, Thủ tưởng Chính phủ thành lập mà khơng phải đơn vị sự
6


nghiệp công lập; Ủy ban nhân dân cấp tỉnh; cơ quan của Đảng Cộng sản Việt
Nam, cơ quan Trung ương của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, của tổ chức chính trị
- xã hội. Các cơ quan này đều tiến hành tuyển dụng công chức trong cơ quan,

đơn vị thuộc thẩm quyền quản lý. Người được tuyển dụng phải đáp ứng đầy đủ
các điều kiện theo quy định tại khoản 1 điều 36 và không nằm trong khoản 2
điều 36 của Luật Cán bộ, công chức đồng thời người được ứng tuyển phải trải
qua kỳ thi tuyển hoặc xét tuyển theo quy định của pháp luật.
* Thời gian công tác và chế độ làm việc
Công chức đảm nhiệm công tác từ khi được bổ nhiệm, tuyển dụng đến độ
tuổi theo quy định mà khơng hoạt động theo nhiệm kì như cán bộ. độ tuổi nghỉ
hưu đối với nam là 60 tuổi 03 tháng, với nữ là 55 tuổi 04 tháng cùng với đó mỗi
năm sẽ tăng thêm 3 tháng đối với nam và 4 tháng đối với nữ, được quy định tại
Bộ luật Lao động và Nghị định 135/2020/NĐ-CP quy định về tuổi nghỉ hưu.
Công chức được biên chế và hưởng lương từ ngân sách nhà nước và các chế độ
khác thực hiện theo quy định của pháp luật.
1.1.3. Vai trị của cơng chức
Cán bộ, cơng chức là một mắt xích quan trọng khơng thể thiếu của bất kỳ
nền hành chính nào. Đội ngũ này có vai trị thực thi pháp luật để quản lý các lĩnh
vực của đời sống xã hội, bảo đảm hiệu lực của đường lối thể chế của giai cấp
cầm quyền. Tuy nhiên mục đích thực thi pháp luật ở mỗi nền hành chính khác
nhau là khơng hồn tồn giơng nhau mà tùy thuộc vào chế độ chính trị, tính dân
chủ… Khác với các nước tư sản công chức trong các nhà nước Xã hội chủ nghĩa
trước đây và ở nước ta hiện nay đóng vai trị quan trọng trong việc duy trì trật tự,
kỷ cương Nhà nước và bảo vệ lợi ích của quần chúng lao động. Đội ngũ cơng
chức có nhiệm vụ tổ chức thực hiện pháp luật trong cuộc sống, quản lý nhà nước
trên các lĩnh vực của đời sống xã hội phù hợp với mục tiêu dân chủ Xã hội chủ
nghĩa. Nền hành chính nhà nước có 3 yếu tố cấu thành đó là:
7


Thứ nhất, hệ thống thể chế để quản lý xã hội theo pháp luật, bao gồm hệ
thống các văn bản pháp luật là cơ sở để quản lý Nhà nước.
Thứ hai, cơ cấu tổ chức và cơ chế vận hành của bộ máy hành chính các

cấp, các ngành từ chính phủ đến chính quyền cơ sở.
Thứ ba, đội ngũ cán bộ, cơng chức hành chính bao gồm những người thực
thi cơng vụ trong bộ máy hành chính cơng quyền, khơng kể những người lâu nay
gọi là viên chức nhà nước nhưng làm việc ở các doanh nghiệp Nhà nước hoặc
các đơn vị sự nghiệp, dịch vụ không thuộc bộ máy cơng quyền.
Để khẳng định được vai trị quản lý của mình, đội ngũ cơng chức phải tự
xác định được nhiệm vụ, nâng cao tri thức để đảm nhận công việc phục vụ sự
nghiệp cách mạng, quản lý Nhà nước và phục vụ Nhân dân. Để thực hiện được
vai trò của mình mỗi cơng chức cần phải đấu tranh chống những biểu hiện thờ ơ,
coi thường, lơ là trước những đòi hỏi của nhân dân. Đội ngũ công chức cần phải
thể hiện vai trị của mình thơng qua làm việc một cách cụ thể, chu đáo, trung
thực và giải quyết nhiệm vụ chun mơn một cách khẩn trương,nhanh chóng. Ở
mỗi cơ quan, tổ chức cơng chức phải “xúc tiến tiến trình chung của cơng việc,
khơng được làm cho nó trì trệ”.
Trong hoạt động hành chính cơng chức chủ động hồn thành tốt mọi
nhiệm vụ được giao và chống lại sự quan liêu, đùn đẩy trách nhiệm, phải giữ
vững mối quan hệ với quần chúng, thu hút quần chúng tham gia ngày càng đông
đảo vào công tác quản lý. Theo Chủ Tịch Hồ Chí Minh thì người cán bộ cơng
chức khơng chỉ có tài mà cịn phải có đức, Người quan niệm rằng người cán bộ,
cơng chức có tài mà khơng có đức thì như cây khơng rễ và thường gây ra những
tai hại khơng nhỏ. Ngược lại nếu chỉ có đức mà khơng có tài thì chẳng khác nào
ơng bụt ngồi ở trong chùa. Đạo đức ln giữ vị trí hàng đầu, cơ bản, quyết định
nhân của người cán bộ, công chức.

8


Kế tục những tư tưởng lớn lao về vai trò của đội ngũ cơng chức trong nền
hành chính, từ khi thực hiện công cuộc đổi mới đất nước, Đảng ta luôn khắng
định tầm quan trọng của đội ngũ công chức. Để đảm bảo hiệu lực, hiệu quả của

nền hành chính trên các lĩnh vực thì nhất thiết phải xây dựng được đội ngũ công
chức giỏi về chuyên môn, kinh nghiệm, có phẩm chất chính trị và cách
mạng,hiểu biết về quản lý hành chính. Nắm vững được yêu cầu này sẽ giúp
chúng ta xây dựng được đội ngũ công chức đáp ứng yêu cầu cải cách hành chính
ở nước ta hiện nay.
1.2. Thực trạng tuyển dụng công chức hiện nay
Tuyển dụng công chức là một hoạt động của quản lý hành chính Nhà
nước. Thơng qua tuyển dụng để chọn được những người phù hợp với khả năng,
tiêu chuẩn và điều kiện đảm nhận công vụ. Tuyển dụng công chức được thực
hiện bằng hình thức thi cử cơng khai do chính phủ quy định. Người được tuyển
dụng qua thi tuyển phải là người có phẩm chất đạo đức tốt, đáp ứng được các
điều kiện theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên thi tuyển chỉ là bắt đầu của quá
trình tuyển dụng, người được tuyển dụng phải thực hiện chế độ tập sự, hết thời
hạn tập sự cơ quan tuyển dụng phải đánh giá phẩm chất đạo đức và kết quả công
việc của người tập sự, nếu đạt được yêu cầu thì đề nghị cơ quan, tổ chức có
thẩm quyền quản lý cơng chưc quyết định bổ nhiệm chính thức vào ngạch. Tùy
thuộc vào từng loại cơng chức hành chính khác nhau,căn cứ vào vai trị, vị trí
của họ mà con đường trở thành công chức cung khác nhau. Đối với những công
chức trong các ngạch, bậc nhất định thông thường thực hiện tuyển dụng ngay
vào hệ thống biên chế qua thi tuyển. Đối với những công chức lãnh đạo (Bộ
trưởng, Thủ tướng, Chủ tịch…) thì được hình thành bằng các quy định khác.
Yêu cầu của tuyển dụng công chức trong điều kiện hiện nay là phải tuân
thủ pháp luật và chế độ cơng vụ, đảm báo ngun tắc bình đẳng, khách quan,
công khai…Cùng với những vấn đề pháp luật, yêu cầu của việc tuyển dụng nêu
9


trên, việc đánh giá tình trạng cơng tác tuyển dụng cịn phải đề cập đến các hình
thức tuyển dụng và những tiêu chuẩn đặt ra trong tuyển dụng công chức.
Về các hình thức tuyển dụng: Tuyển dụng cơng chức theo nghĩa chung

nhất là tuyển lựa, thi tuyển, bầu chọn, bổ nhiệm…để lấy một số ít người trong số
nhiều người tham gia công vụ Nhà nước. Đánh giá từ các quy định pháp luật ban
hành ở nước ta có hai hình thức tuyển dụng cơ bản:
Một là, hình thức bầu. Đây là hình thức đang được áp dụng cho một số
chức danh công chức, hoạt động với tư cách là một nhà chính trị và tư cách là
cơng chức thực thi cơng vụ, ví dụ như : Chủ tịch Uỷ ban nhân dân, Phó Chủ tịch
Uỷ ban nhân dân tỉnh, huyện…Tuy nhiên đây là hình thức có tính đặc thù trong
xây dựng đội ngũ cơng chức hành chính.
Hai là, hình thức thi tuyển, có thể nhìn nhận ở việc thi tuyển để bổ sung
biên chế trong hệ thống công chức hành chính và việc thi tuyển làm thay đổi
trạng thái cơng vụ của công chức như thi nâng ngạch, thi chuyển ngạch, thay đổi
ngạch, bậc, chức vụ đảm nhận…Hình thức này nhằm để cơng chức có những
thăng tiến, phát triển trong nền hành chính Nhà nước. Trong hình thức thi tuyển
tùy theo yêu cầu đặt ra nên tiêu chuẩn cũng đòi hỏi những điều kiện,tiêu chuẩn
nhất định về đối tượng, trình độ đào tạo. Thi tuyển có thể thực hiện qua phần thi
viết để đánh giá bằng chuyên môn, khả năng đáp ứng các tiêu chuẩn về nghiệp
vụ trong từng ngành, lĩnh vực cụ thể. Đồng thời có thể tiến hành tuyển dụng
công chức qua thi vấn đáp, thực hành…đối với những ngành, lĩnh vực có yêu
cầu đặc thù nhất định.
Về tiêu chuẩn tuyển dụng công chức: Để đảm bảo chất lượng đội ngũ
cơng chức hành chính,những người muốn tham gia cơng vụ phải đáp ứng được
những địi hỏi trước khi tuyển dụng. Người ứng tuyển cần phải đáp ứng được
các điều kiện được quy định trong Luật Cán bộ, công chức 2008:

10


+ Là cơng dân có một quốc tịch là quốc tịch Việt Nam, cư trú tại Việt
Nam
+ Đủ 18 tuổi trở lên.

+ Có đơn dự tuyển, có lý lịch rõ ràng ; có các văn bằng chứng chỉ đào tạo
phù hợp với yêu cầu của ngạch dự tuyển.
+ Có phẩm chất chính trị, đạo đức tốt. Khơng bị mất hoặc hạn chế năng
lực hành vi dân sự.
+ Có đủ sức khỏe đảm nhận nhiệm vụ.
+ Không trong thời gian bị truy cứu trách nhiệm hình sự, chấp hành án
phạt tù cải tạo không giam giữ, quản chế, đang bị áp dụng các biện pháp giáo
giục tại xã, phường, thị trấn hoặc đưa vào cơ sở chữa bệnh, cơ sở giáo dục.
- Những đối tượng thuộc diện chính sách, những người có học vị thạc sĩ,
tiến sĩ, tốt nghiệp loại giỏi và xuất sắc ở các bậc đào tạo chuyên môn phù hợp
với nhu cầu tuyển dụng… thì được ưu tiên tuyển dụng.
Bên cạnh đó cịn có những điều kiện riêng, cụ thể được áp dụng để tuyển
dụng những chức danh cụ thể, nhằm đảm bảo chun mơn, nghiệp vụ đó là:
Thời gian cơng tác, học vấn, trình độ, năng lực, kinh nghiệm…
Những yêu cầu, quy định cơ bản nêu trên của công tác tuyển dụng là cơ
sở quan trọng cho q trình xây dựng đội ngũ cơng chức những năm qua.
1.3. Những thành tựu và hạn chế trong tuyển dụng
* Thành tựu
Tại Đại hội lần VI của Đảng đã đề ra đường lối đổi mới, xác định rõ yêu
cầu tiêu chuẩn cơng chức là người có đủ phẩm chất chính trị đã qua thử thách
luôn đứng vững trên lập trường tư tưởng của giai cấp công nhân, chấp hành
nghiêm chỉnh đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước, ham học hỏi, năng
động sáng tạo có kiến thức về quản lý kinh tế - xã hội, có tính tổ chức và tính kỷ
luật cao. Đó là những cơng chức có đạo đức cách mạng, có ý thức tập thể, dân
chủ đi đơi với tính quyết đốn, có ý thức trách nhiệm, tác phong làm việc, gần
11


gũi với quần chúng nhân dân, gương mẫu trong lối sống. Vì vậy trong q trình
tuyển dụng cơng chức chúng ta đã cụ thể hóa được một bước tiêu chuẩn cơng

chức trong thời kỳ mới đó là: Có tinh thần yêu nước sâu sắc, tận tụy phục vụ
nhân dân, kiên định mục tiêu độc lập và chủ nghĩa xã hội, phấn đấu thực hiện có
kết quả đường lối chính sách của Đảng và Nhà nước, cần - kiệm – liêm - chính,
chí cơng vơ tư, có ý thức tổ chức kỷ luật, trung thực, khơng cơ hội, có tinh thần
đấu tranh chống các biểu hiện tiêu cực, được nhân dân tín nhiệm, có trình độ
hiểu biết về lý luận chính trị, quan điểm đường lối của Đảng, chính sách và pháp
luật của Nhà nước, có trình độ cách mạng, năng lực, sức khỏe để làm việc có
hiệu quả, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ được giao. Các tiêu chuẩn này là cơ sở để
mỗi cấp, mỗi ngành cụ thể hóa tiêu chuẩn cán bộ, cơng chức của ngành mình
phù hợp với u cầu về chun mơn, phẩm chất chính trị và đạo đức nghề
nghiệp.
Trong thời gian qua nhiều địa phương và bộ, ngành đã tổ chức các kỳ thi
tuyển căn cứ vào nhu cầu sử dụng và biên chế được giao. Các bộ, ngành đã tổ
chức thi nâng ngạch công chức ở hầu hết các ngạch chuyên môn. Bộ máy hành
chính Nhà nước có những chuyển biến tích cực trong cơng tác tuyển dụng cơng
chức phù hợp với tình hình hiện nay.
Việc thi nâng ngạch đối với chuyên viên, chuyên viên chính, chuyên viên
cao cấp và các ngạch tương đương tiếp tục được triển khai, qua đó tạo ra sự thay
đổi tích cực góp phần nâng cao chất lượng của đội ngũ cán bộ, cơng chức. Nội
dung, chương trình thi tuyển đã bước đầu được đổi mới theo hướng phù hợp hơn
với thực tế, chương trình đào tạo.
Những mặt tích cực, thành tựu của việc tuyển dụng công chức vào các cơ
quan Nhà nước, các đơn vị hành chính sự nghiệp, các tổ chức chính trị - xã hội
được thể hiện rõ qua:

12


- Về số lượng tuyển dụng: Đáp ứng ngày càng cao đòi hỏi của xã hội đặc
biệt trong bối cảnh hiện nay thì mỗi ngành, mỗi cấp đã có sự điều chỉnh hợp lý

về quy định số lượng tuyển chọn. Điều này được thể hiện ở việc thông báo công
khai, lập kế hoạch dự toán tuyển dụng từ trước. Sự phát triển mạnh mẽ của khoa
học công nghệ và cuộc cách mạng kỹ thuật đã làm cho số người tham gia thi
tuyển ngày càng đông.
- Về chất lượng: Với những tiêu chuẩn đề ra trong việc tuyển dụng một
cách công khai, minh bạch, rõ ràng với hình thức tuyển dụng phong phú chúng
ta đã lựa chọn được những công chức có trình độ chun mơn cao. Cơng chức
có thể đóng góp cho sự phát triển đất nước theo những cách khác nhau,phù hợp
với điều kiện hoàn cảnh cụ thể. Ngược lại các cơ quan, đơn vị sự nghiệp, các tổ
chức chính trị - xã hội cũng tạo điều kiện để cơng chức phát huy hết tài năng,
đóng góp cơng sức vào sự đi lên của nhân loại.
Việt Nam là nước có tỷ lệ người biết chữ và trẻ em trong độ tuổi đến
trường khá cao so với các nước trong khu vực nên đội ngũ công chức cũng tăng
lên theo xu hướng đó. So với nhiều nước thì cơng chức Việt Nam có những
phẩm chất tốt như : thơng minh, cần cù, có kinh nghiệm sử dụng các cơng nghệ
hiện đại… đây là lợi thế cạnh tranh quan trọng của cơng chức nước nhà trong
q trình hội nhập.
Hiện nay với xu hướng tuyển dụng những người vừa có đức và tài vào các
vị trí quan trọng trong bộ máy hành chính Nhà nước, vì vậy khơng phải tất cả
cơng chức đều phải là Đảng viên mà ngoài Đảng vẫn được đề bạt vào những vị
trí xứng đáng, điều này đã tạo được niềm tin, sự tin tưởng của quần chúng vào
đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước.
Trong những năm qua công tác quy hoạch, xây dựng công chức ở cơ sở
đã có những chuyển biến tích cực, q trình thực hiện tương đối đồng bộ theo
đúng quy trình, hướng dẫn. Số lượng công chức nữ, công chức trẻ từng bước
được nâng lên, các xã miền núi, vùng sâu có nguồn cơng chức là người dân tộc
13


thiểu số cũng có số lượng ngày càng tăng. Hiện tại ta đang tiến hành quy hoạch,

đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cơng chức nên trong thời gian tới trình độ công chức
ngày càng được nâng cao, đảm bảo yêu cầu thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh
tế - xã hội của đất nước.
- Về công tác đào tạo bồi dưỡng: Tại Luật Cán bộ, công chức và các văn
bản khác có liên quan đã thể hiện tinh thần đổi mới về các chế độ đào tạo, bồi
dưỡng công chức, tăng cường phân cấp cho các bộ, ngành, địa phương trong
công tác đào tạo, bồi dưỡng. Tập trung đổi mới hình thức và nội dung các
chương trình đào tạo, bồi dưỡng nhằm nâng cao kỹ năng hành chính cho cơng
chức, giải quyết các vấn đề thiết thực đặt ra từ q trình thực thi cơng vụ. Thơng
qua đào tạo, bồi dưỡng chun mơn nghiệp vụ và kỹ năng hành chính đảm bảo
tính thống nhất trong hoạt động cảu cơ quan hành chính.
* Một số tồn tại, hạn chế
Bên cạnh những kết quả đạt được, trong tuyển dụng, đào tạo cán bộ, cơng
chức cịn một số hạn chế, bất cập. Một số các văn bản quy định khơng cịn phù
hợp. Mỗi vị trí tuyển dụng có u cầu về nội dung thi môn nghiệp vụ chuyên
ngành khác nhau. Tuy nhiên, đến nay vẫn chưa xây dựng được ngân hàng câu
hỏi và ngân hàng đề thi môn nghiệp vụ dẫn đến đề thi tuyển dụng công chức
thường không sát với yêu cầu của vị trí cần tuyển dụng.
Có một số ngành, địa phương yêu cầu tuyển dụng cần có bằng tốt nghiệp
loại giỏi, loại khá thì đa phần đối tượng dự tuyển tốt nghiệp ở các trường ngồi
cơng lập, hình thức đào tạo khơng chính quy đủ tiêu chuẩn tham dự; cịn các đối
tượng có bằng tốt nghiệp loại trung bình ở các trường cơng lập, hình thức đào
tạo chính quy lại không đủ tiêu chuẩn tham dự do cách cho điểm, đánh giá và
các hình thức đào tạo ở các trường là khác nhau. Một số địa phương đã có quy
định khác với văn bản cấp trên như không tuyển dụng người tốt nghiệp trường
dân lập hoặc hệ vừa học vừa làm và ưu tiên người có hộ khẩu thường trú tại địa
phương là trái với quy định pháp luật hiện hành. Nhiều địa phương, bộ, ngành
14

cho rằng, hiện nay chưa có cơ chế thực sự thỏa đáng để thu hút nguồn nhân lực
có trình độ cao về làm việc tại địa phương, đơn vị cơ sở. Điều này dẫn đến chất
lượng công chức giữa các tỉnh, thành phố, vùng miền trong cả nước không đồng
đều. Đặc biệt đối với các địa phương vùng sâu, vùng xa, miền núi, hải đảo, chất
lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức chưa đáp ứng yêu cầu.
Công tác tuyển dụng công chức cấp xã: Công tác tổ chức thi tuyển công
chức cấp xã tuy đã được triển khai tích cực, nhưng có địa phương vẫn khơng
tuyển đủ số lượng cơng chức theo chỉ tiêu biên chế, có nơi phải bố trí cả người
khơng đủ trình độ chun mơn, nghiệp vụ đảm nhiệm chức danh của công chức.
Cá biệt có địa phương sử dụng biên chế của chức danh tư pháp - hộ tịch để bố trí
chức danh khác. Trong khi đó, lại chưa có cơ chế, chính sách khuyến khích sinh
viên được đào tạo cơ bản về cơng tác ở cơ sở. Một số nơi, do thiếu công chức
cấp xã nên cấp huyện phải điều động công chức về xã.
Việc đào tạo cán bộ, công chức ở nhiều nơi chưa gắn với quy hoạch và
yêu cầu nhiệm vụ của từng ngành, từng cấp, từng cơ quan, đơn vị, đặc biệt là
chưa phù hợp với cán bộ, công chức là người dân tộc thiểu số, cán bộ, công
chức nữ và cán bộ, công chức ở vùng sâu, vùng xa, vùng kinh tế đặc biệt khó
khăn. Cán bộ, cơng chức tham gia bồi dưỡng ngắn ngày chủ yếu là do yêu cầu
đủ các chứng chỉ để thi nâng ngạch, chuyển ngạch mà chưa thật sự xuất phát từ
nhu cầu nâng cao năng lực làm việc theo chức danh, vị trí việc làm đang hoặc sẽ
đảm nhiệm. Một số chương trình đào tạo, bồi dưỡng còn trùng lặp về nội dung,
chưa được cập nhật, bổ sung thường xuyên những kiến thức mới.
Một số chính sách, quy định về tuyển dụng cơng chức cịn thiếu đồng bộ,
chưa sát với tình hình thực tế ở địa phương. Có nơi bố trí, sử dụng cịn nặng về
chính sách, cịn biểu hiện thiếu dân chủ, cục bộ, khép kín chưa bám sát quy
hoạch và tiêu chuẩn công chức, trong thời kỳ mới thiếu sự tập trung, kiểm tra,
đôn đốc cấp dưới thực hiện. Nhiều nơi cịn nhầm lẫn cơng tác quy hoạch cơng
chức với cơng tác nhân sự nên còn tư tưởng hẹp hòi trong giới thiệu chuyên
15

môn. Nội dung thi tuyển không liên quan tới công việc nên không thể chọn ra
những ứng cử viên tốt nhất theo u cầu của cơng việc. Bên cạnh đó cịn có xu
hướng khuyến khích các thí sinh học thuộc lịng và nhớ kiến thức một cách máy
móc thay vì hiểu và sử dụng kiến thức một cách sáng tạo, từ đó dẫn đến các
cơng chức có xu hướng đạt yêu cầu về mặt lý thuyết nhưng lại thiếu kỹ năng,
nghiệp vụ thực tế về cơng tác hành chính và quản lý.
Hạn chế lớn nhất hiện nay là vấn đề chạy chức,chạy quyền,ngồi không
đúng chỗ vẫn tồn tại ngang nhiên trong xã hội. Vấn đề này đã làm cho chất
lượng cơng chức giảm sút. Do có nhiều khe hở của pháp luật, như không quy
định được các nguyên tắc cơ bản, trách nhiệm cá nhân, khơng có các chế tài cụ
thể trong tuyển chọn và bổ nhiệm do đó đã để lọt quá nhiều các sai phạm trong
lĩnh vực này. Thực tế cho thấy đã có nhiều tình trạng chạy chức, chạy quyền bị
phát hiện và đưa ra trước pháp luật nhưng những người có quyền bổ nhiệm
cũng khơng phải chịu trách nhiệm vì đã bổ nhiệm sai người. Nhiều cơng chức
được tuyển chọn vào mà khơng có ngun tắc, khơng xác định được trình độ
chun mơn. Mặt khác việc tuyển dụng khơng có kế hoạch, chiến lược do đó có
sự tăng biên chế mà khơng có cách nào giảm được.
Việc công khai thông tin tuyển dụng chưa được thực hiện một cách hồn
chỉnh, vẫn cịn hiện tượng ‘‘thiếu thì vẫn thiếu mà thừa thì vẫn thừa’’. Thơng tin
tuyển dụng chỉ có một số ít người biết nên có mối quan hệ tốt sẽ được ưu tiên.
Các cơ quan, đơn vị chưa coi trọng việc truyền tải thông tin thông qua website,
chưa tận dụng được lợi ích của các trang mạng xã hội dẫn đến việc người muốn
ứng tuyển cập nhật thơng tin chậm thậm chí là khơng biết.
Việc quy hoạch và phát triển đội ngũ công chức giữa các ngành, các vùng,
các địa phương trong cả nước cũng còn nhiều chòng chéo và thiếu các mục tiêu
cụ thể dẫn đến tình trạng phổ biến hiện nay là thiếu cơng chức có độ cao. Một
ngun nhân nữa mà khơng thể khơng nhắc tới đó là khơng có sự thống nhất về
nội dung và phương pháp trong việc tuyển dụng công chức ở Việt Nam hiện nay.
16

Thực trạng đó cho thấy cần phải có những phương hướng đổi mới, quản
lý tuyển dụng cho phù hợp trong thời gian tới.

17


CHƯƠNG III. MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG TUYỂN
DUNG CÔNG CHỨC Ở VIỆT NAM HIỆN NAY
Tuyển dụng cơng chức là một khâu quan trọng có tính chất quyết định chất
lượng đội ngũ công chức trong thực thi cơng vụ. Người được tuyển dụng phải là
người có phẩm chất đạo đức tốt, đúng với tiêu chuẩn cách mạng vào làm việc trong
các cơ quan nhà nước. Thi tuyển chỉ là bắt đầu của quá trình tuyển dụng, người
được tuyển dụng phải thực hiện chế độ tập sự, hết thời hạn tấp sự cơ quan tuyển
dụng phải đánh giá phẩm chất đạo đức và kết quả công việc của người tập sự, nếu
đạt được yêu cầu thì đề nghị cơ quan, tổ chức có thẩm quyền quản lý cơng chức
quyết định bổ nhiệm chính thức vào ngạch. Tùy thuộc vào từng loại cơng chức
hành chính khác nhau, căn cứ vào vai trị, vị trí. Tuy nhiên vẫn cịn nhiều hạn chế
trong việc thi tuyển như: tuyển dụng công chức chưa thực sự dựa vào yêu cầu của
công việc, vị trí việc làm; phương thức tuyển dụng vẫn chủ yếu là thi tuyển; Nội
dung thi tuyển, cách thức ra để thi, hình thức thi vẫn chưa phù hợp, các CQ, đơn vị
cịn áp dụng đại trà chưa có sự thay đổi, sáng tao…. sau đây là một số giải pháp cụ
thể:
Một là, tổng kết, đánh giá việc thực hiện các văn bản luật, quy định, hướng
dẫn trong công tác tuyển dụng cán bộ, cơng chức. Cụ thể hóa thẩm quyền của các
cơ quan, đơn vị tuyển dụng. Tiếp tục hoàn thiện xác định vị trí việc làm, xây dựng
bản mơ tả công việc và khung năng lực gắn liền với từng vị trí để làm căn cứ khoa
học, khách quan cho hoạt động tuyển dụng.
Hai là, kịp thời sửa đổi, bổ sung, hợp nhất các văn bản quy định về tuyển

dụng cơng chức, hiện nay cịn nhiều các văn bản hướng dẫn chồng chéo các quy
định, có quá nhiều căn cứ cần phải rút gọn lại hệ thống các văn bản nhưng phải
đảm bảo không làm thay đổi các quy định.

18


Ba là, ra sốt, bãi bỏ các thủ tục khơng cần thiết trong công tác tuyển dụng.
Điều chỉnh, đổi mới chính sách đãi ngộ đối với cơng chức cho phù hợp với tình
hình thực tế.
Bốn là, phân loại vị trí việc làm để xác định phương thức và quy trình tuyển
dụng phù hợp với đặc thù của từng loại vị trí. Một số vị trí địi hỏi chun mơn cao
có thể thực hiện tuyển dụng theo chế độ hợp đồng, kết hợp với việc trả lương tương
xứng.
Năm là, ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin vào tất cả các khâu
của q trình tuyển dụng. Sử dụng triệt để cơng nghệ thơng tin trong
tuyển dụng góp phần tiết kiệm thời gian chi phí, đơn giản hóa nhiều th ủ
tục, giúp các ứng viên cập nhật thông tin tuy ển d ụng m ột cách nhanh và
chính xác nhất.
Sáu là, đổi mới hình thức, nội dung và quy trình thi tuy ển, căn c ứ vào
từng địa phương mà yêu cầu các văn bằng, chứng chỉ cho phù h ợp. Đ ồng
thời ngân hàng câu hỏi cũng cần được xây dựng cho phù h ợp v ới v ị trí vi ệc
làm, các địa phương cũng cần căn cứ vào đó mà xây d ựng riêng b ộ câu h ỏi
thi tuyển để phù hợp với tình hình phát triển của đ ịa ph ương.
Bảy là, thực hiện chủ trương tinh giản bộ máy phải đảm bảo được
năng suất, vị trí công việc. tăng cường công tác kiểm tra, giám sát trong
hoạt động tuyển dụng, phát huy hiệu quả của việc thực hiện các quy định của
nhà nƣớc về công tác tuyển dụng, xây dựng và phát triển bền vững đội ngũ công
chức trong giai đoạn hiện nay, đáp ứng nhu cầu cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa
đất nước.

Trên đây là một số giải pháp giúp nâng cao công tác tuyển dụng cơng chức
cùng với đó cũng phải tập trung thực hiện chính sách nhân tài, có chế độ, cơ chế
chính sách góp phần phát hiện, tuyển chọn, tiến cử, bồi dưỡng, trọng dụng và đãi
ngộ người có tài năng trong hoạt động công vụ. Nghiên cứu xây dựng và xác định
đúng nội hàm của khái niệm nhân tài, tránh hình thức, đánh đồng nhân tài với
người có bằng cấp cao nhưng thiếu kỹ năng nghề nghiệp cần thiết của nền công
19


vụ. Nghiên cứu chiến lược căn cơ, dài hạn về chính sách nhân tài chứ khơng phải
là các chính sách mang tính nhất thời. Phải xây dựng được bộ tiêu chí xác định
nhân tài để có cơ chế, chính sách phù hợp nuôi dưỡng và phát triển. Phải xác định
nhân tài bao gồm cả những công chức đang hoạt động trong nền công vụ chứ
không phải chỉ thu hút từ bên ngồi vào nền cơng vụ để có chế độ đãi ngộ tương
xứng.

KẾT LUẬN
Trong công cuộc đổi mới đất nước, q trình cải cách nền hành chính Nhà
nước đã đặt ra những yêu cầu lớn về con người. Con người là yếu tố trung tâm
của các hoạt động xã hội. Do đó, trong chiến lược cải cách,chiến lược về quản lý
và phát triển nguồn nhân lực là vấn đề được quan tâm hàng đầu. Đất nước ta đang
đứng trước giai đoạn phát triển mới với nhiều cơ hội và thách thức. Công chức là
một vấn đề quan trọng trong hoạt động của mọi Nhà nước, đặc biệt là trong điều
kiện quốc tế hoá lực lượng sản xuất. Khi mà các chính sách xã hội đã tương đối
phù hợp với thực tiễn thì điều kiện quyết định thành cơng hay thất bại là do công
tác tuyển dụng. Ngày nay trong sự nghiệp đổi mới, việc giải quyết tốt công tác
cán bộ, công chức vẫn là khâu then chốt, quyết định sự phát triển bền vững của xã
hội.
Thực trạng tuyển dụng công chức hiện nay cho thấy còn nhiều điều bất cập
gây ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động của các cơ quan, tổ chức, đơn vị trong quá

trình phục vụ nhân dân. Việc thiếu tinh thần trách nhiệm, yếu kém về năng lực,
chun mơn, kỹ năng hành chính… của đội ngũ cơng chức làm cho bộ máy hành
chính Nhà nước hoạt động trì trệ, kém hiệu quả, tình trạng quan liêu, tham nhũng,
sách nhiễu nhân dân vẫn tồn tại trong một bộ phận cơng chức làm ảnh hưởng đến
lịng tin của nhân dân đối với Đảng và Nhà nước. Vì vậy trong điều kiện cải cách
hành chính hiện nay, hướng tới xây dựng nền dân chủ, trong sạch và hiện đại hố
thì việc xây dựng đội ngũ cơng chức càng có ý nghĩa hơn bao giờ hết, mà đòi hỏi
chúng ta phải cải cách chế độ công vụ, công chức mà trước hết phải làm tốt ngay
20


từ khâu tuyển dụng nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước trong giai đoạn
mới.

21


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Luật Cán bộ, công chức 2008
2. Luật sửa đổi, bổ sung một số điều luật cán bộ, công chức 2019
3. Nghị định 138/2020/NĐ-CP ngày 27/11/2020 của Chính phủ quy định về tuyển
dụng, sử dụng và quản lý cơng chức.
4. PGS.TS Nguyễn Minh Phương (2020), giáo trình công vụ, công chức, NXB
Giao thông vận tải Hà Nội.
5. Tạp chí tổ chức Nhà nước, Cơng tác tuyển dụng, đào tạo cán bộ, công chức,
viên chức hiện nay, 05/05/2017

22