Tài liệu Hãy Là Một Bệnh Nhân Sáng Suốt ppt

Hãy Là Một Bệnh Nhân Sáng Suốt
Bác sĩ Nguyễn Ý Đức (Câu Chuyện Thầy Lang)
Các cụ ta xưa nay vẫn có câu nói “Phúc Chủ, Lộc Thầy” khi đề cập tới mối tương
quan giữa thầy thuốc-bệnh nhân. Chữa được khỏi bệnh là nhờ âm đức ông bà của người
bệnh còn thầy thuốc chỉ góp phần khiêm tốn. Đó là vào thời xa xưa, khi mà kiến thức
chuyên môn của các vị lương y căn cứ vào kinh nghiệm của thầy, của chính mình, chứ
không có hướng dẫn quy mô và khoa học thực nghiệm hỗ trợ.
Ngày nay thì y khoa học đã tiến rất xa trong việc tìm bệnh, trị bệnh cũng như
phòng bệnh. Kết quả các nghiên cúu được hệ thống hóa, ghi thành cả kho tài liệu trong
sách báo cũng như trên internet để mọi người tham khảo. Người thầy thuốc phải trải qua
cả mươi năm để học hỏi kiến thức, kỹ thuật chuyên môn, cho nên họ được trang bị khá
đầy đủ trước khi “xuống núi, cứu nhân độ thế”. Họ đóng vai trò quan trọng trong việc
cứu chữa bệnh. Trong khi đó, vì rừng kiến thức y khoa quá nhiều, người bệnh không thu
nhận được hết, nên họ tùy thuộc vào bác sĩ. “Thôi thì trăm điều “nhờ” ở sự mát tay của
quan đốc”.
Nhưng “nhờ” chưa đủ mà còn cần “hợp tác” với bác sĩ.
Một bác sĩ tận tâm cộng với “con bệnh sáng suốt” biết phải làm gì, sẽ dễ dàng
thành công hơn trong cuộc chiến chống lại nan y.
Trước hết là làm sao có được một bác sĩ mà mình tin tưởng để trao thân, gửi phận
về phương diện điều trị chăm sóc sức khỏe. Bác sĩ nào cũng quan trọng, nhưng vị lương y
gần gũi với mình hơn cả là Bác Sĩ Gia Đình.
Thay vì điều trị một cơ quan, bộ phận, một loại bệnh như các bác sĩ chuyên ngành
khác, bác sĩ gia đình được huấn luyện để chữa trị “thượng vàng, hạ cám” toàn thân người
bệnh, dù là nam hoặc nữ, già hay trẻ, bệnh cấp tính hay kinh niên.
Vị đó cũng là người thực hiện các xét nghiệm sớm tìm ra bệnh cũng như hướng
dẫn bệnh nhân trong nếp sống hàng ngày để phòng tránh bệnh. Nếu gặp ca phức tạp, bác
sĩ gia đình cũng không ngần ngại hỏi ý kiến hoặc giới thiệu tới bác bác sĩ chuyên môn
khác. Vì y học là lãnh vực quá rộng lớn, rất khó cho một người có được đầy đủ các kiến
thức.
Ngoài khà năng chuyên môn cao, bác sĩ tận tâm cũng nên dành cho bệnh nhân
một khoảng thời gian vừa đủ để nghe kể lể rồi giải thích bệnh tình, trị liệu cho người

bệnh. Cái mục kể lề này xét ra cũng rất quan trọng.
Sáng suốt, thứ tự kể hết bệnh trạng, dù là chi tiết tưởng như nhỏ nhặt.
Các điều mà bác sĩ cần biết gồm có:
-Tất cả các bệnh hiện có hoặc đã xảy ra trong quá khứ
-Danh sách tất cả các dược phNm đang dùng, dù là do bác sĩ cho đơn, mua tự do
hoặc dược thảo.
-Đã chích ngừa loại bệnh nhiễm nào.
-Y sử thân nhân, gia đình
-Tại sao tới bác sĩ hôm nay?
N ghĩa là nói hết mọi chi tiết về bệnh. Dù là phong tình, giang mai, lậu mủ trong
quá khứ hoặc kém ước tình chăn gối hiện giờ. Thầy thuốc trị bệnh chứ không phán xét
hành vi, hạnh kiểm của mình mà phải e dè, mắc cỡ.
Trước khi gặp bác sĩ, nên ghi các điều muốn nói trên miếng giấy, rồi thứ tự trình
bầy. N hiều khi, vì quá xúc động trước mặt lương y mà mình quên chi tiết này, dấu hiệu
kia, một chuyện thường xảy ra cho mọi người. N ên nhớ bác sĩ cũng như nhà thám tử điều
tra, cần có các dữ kiện do bệnh nhân cung cấp để tìm phương thức giải quyết vấn đề.
Đừng “chần chừ”, chờ coi xem bệnh tiến triển ra sao rồi mới đi khám. Vì đôi khi quá trễ.
Một cơn đau bụng ngầm ngầm có thể do ruột dư vỡ mủ. Phân lẫn những vết máu đỏ tươi
có thể do ung thư ruột già. Không sớm mổ, không đi nội soi ruột ngay thì nhiễm trùng
vùng bụng nghiêm trọng và ung thư đại tràng có thể đã thành hình. Để rồi tự trách mình
coi thường, sao lãng, mà bác sĩ cũng tốn nhiều công sức điều trị.
Kể rồi cũng cần hỏi thêm các điều liên quan tới bệnh mà mình chưa biết. Đừng
ngần ngại. N ếu không nêu ra thắc mắc, bác sĩ cho là mình đã thấu hiểu tất cả các điều mà
họ đã nói.
Ghi rõ các chi tiết cần thiết để khỏi quên. N hiều bệnh nhân cNn thận, xin phép bác
sĩ cho ghi âm và mang theo người thân để nhớ hộ.
Đừng tự làm thầy thuốc, tự cho toa hoặc tự ý thay đổi toa thuốc của bác sĩ. Chỉ
định rằng uống 10 ngày thì cứ uống hết trong 10 ngày, vì bệnh cần số thuốc như vậy để
lành. N gưng thuốc giữa chừng, gia giảm liều lượng mà không hỏi ý kiến lương y thì chỉ
“tiếp tay” cho bệnh lâu hết và trở lại mau hơn.

Cũng chẳng nên “bác sĩ cho tôi kháng sinh này, viên con nhộng kia”, vì lần trước
thuốc đó làm bệnh hết ngay. Mỗi bệnh có nguyên nhân khác nhau, mỗi tác nhân gây bệnh
chỉ nhậy cảm với thuốc riêng biệt.Chứ làm gì có thuốc trị dứt được bá bệnh như thường
nghe quảng cáo trên đài, trên báo, trên bươm bướm tờ rơi.
N ếu có một bệnh thường hay tái diễn thì nên cho bác sĩ coi toa thuốc hoặc chai
đựng thuốc cũ để bác sĩ dựa vào đó mà điều trị, với thay đổi đôi chút. N hư vậy tiết kiệm
được thời gian. N hưng đừng tự tiện ra tiệm mua thuốc đã dùng về uống vì bệnh có thể
hơi khác trước, khiến cho thuốc giảm công hiệu. Và không bao giờ dùng dược phNm đã
quá hạn, thay đổi mầu sắc, cấu tạo.
N hư đã nói, ngày nay có rất nhiều nguồn cung cấp các kiến thức về bệnh tật,
thuốc men, về điều trị, phòng tránh cũng như những quảng cáo, giới thiệu. Trên internet,
qua truyền thông báo chí. Vì quá nhiều đôi khi lại trái ngược nhau nên cũng khiến mọi
người ngNn ngơ, chẳng biết thực hư ra sao. Có người dè dặt nói rằng “Đừng tin mọi điều
mình đọc” kể cũng quá đa nghi. N hưng cNn tắc vô ưu.
Trước hết coi xem kiến thức đó từ đâu mà ra. Do một nhà chuyên môn y học phổ
biến hoặc biên tập, góp ý với bài viết của người ngoài lãnh vực. Đó là một sự kiện có
chứng minh hay chỉ mới là một ý kiến mới được nêu ra để thăm dò phản ứng. Kiến thức
có cập nhật hay là đã quá xưa, vì hiện nay khám phá khoa học ngày càng tiến bộ, càng
nhiều. Đặc biệt là những “thông tin” có tính cách hướng dẫn làm sao cho khỏe mạnh mà
lại kèm theo giới thiệu một số sản phNm “đặc chế, gia truyền” đã được giáo sư này, bác sĩ
kia khen ngợi, đang dùng.
Sáng suốt để hiểu rõ quyền hạn của người bệnh. Hoa Kỳ có Patient’s Bill of
Rights do Hiệp Hội các Bệnh viện soạn thảo năm 1972 và cập nhật năm 1992 trong đó có
ghi các quyền hạn này.
Hy vọng là quê hương mình cũng sớm có “Bill” tương tự. Để bệnh nhân được
chăm sóc chu đáo, tôn trọng nhân vị. Để biết rằng những gì ghi trong hồ sơ bệnh lý của
mình là mình có quyền coi lại và xin bản sao, khi cần. Mình cũng có quyền bổ túc điều
mình đã khai mà hồ sơ không ghi lại. Cũng có quyền biết kết quả các thử nghiệm và được
giải thích ý nghĩa. Hồ sơ không được tiết lộ cho ai, ngoại trừ khi có yêu cầu của cơ quan
tư pháp, công lực hoặc y tế dự phòng để bảo vệ sức khỏe chung.

Kể ra còn nhiều điếu mà người bệnh sáng suốt cần biết cần làm. N hưng thực hiện
được các điều kể trên cũng tạm đủ để duy trì sức khỏe tốt rồi.
Bác sĩ Nguyễn Ý-Đức, Texas-Hoa Kỳwww.nguyenyduc.com