Tài liệu Nông nghiệp - Nông thôn - Nông dân Nhật Bản: Vốn mỗi HTX tới 12 triệu USD docx

Nông nghiệp - Nông thôn - Nông dân Nhật Bản:
Vốn mỗi HTX tới 12 triệu USD


Nguồn: nongnghiep.vn
Có lẽ nghe con số này nhiều người không khỏi giật mình. Trong khi quy mô
vốn mỗi HTXNN ở VN chỉ vài triệu đồng thì tổng vốn hoạt động của mỗi
HTX ở Nhật Bản lên tới cả chục triệu USD, ngang ngửa nguồn vốn một TCty
thuộc Bộ ở ta

HTX ở Nhật Bản được hình thành từ 1843 nhằm phục vụ các hoạt động tín dụng
của những người nông dân. Luật HTX Nhật Bản đầu tiên ra đời vào 1900 nhằm
quy định cho 5 loại hình HTX hoạt động là HTX tín dụng, marketing, mua, sản
xuất và sử dụng. Trong quá trình phát triển, đến nay ở Nhật Bản, các HTXNN
được tổ chức theo ba cấp: Liên đoàn toàn quốc HTXNN, Liên đoàn HTXNN tỉnh,
HTXNN cơ sở. Các HTXNN cơ sở gồm hai loại: Đơn chức năng và đa chức năng.
Từ năm 1961 trở về trước các HTX đơn chức năng khá phổ biến. Nhưng từ năm
1961 trở về đây, do Chính phủ Nhật Bản khuyến khích hợp nhất các HTXNN nhỏ
thành HTXNN lớn, đa chức năng.
Các HTXNN đa chức năng chịu trách nhiệm đối với nông dân trên tất cả các lĩnh
vực: Cung cấp các chương trình đào tạo; phát triển và mở rộng diện tích đất nông
nghiệp, chú trọng công tác thủy lợi và hướng dẫn thành lập trang trại; nghiên cứu
thị trường, bảo quản và vận chuyển các
sản phẩm nông nghiệp; cung cấp nguyên
liệu cho SXNN và các hàng hóa thiết yếu phục vụ nông dân; thành lập và quản lý
quỹ tín dụng phục vụ SXNN; cung cấp các dịch vụ bảo hiểm; SX phân bón; chế
biến các sản phẩm nông nghiệp; cung cấp phúc lợi công cộng; thành lập bệnh viện
phục vụ cho nông dân; các hoạt động nhằm nâng cao quyền công dân.
Theo ông Phùng Quốc Chí (Vụ Hợp tác xã, Bộ KH- ĐT), ngoài các chức năng như
một tổ chức sinh hoạt tinh thần, thu nhận kiến nghị, tổ chức đào tạo chuyên môn
nghiệp vụ sản xuất những hoạt động đáng chú ý của các HTX ở Nhật Bản là:

- Mục tiêu của HTX là giúp nông dân tiêu thụ hàng hoá có lợi nhất. Do đó, mặc dù
các HTXNN là đơn vị hạch toán lấy thu bù chi nhưng không đặt lợi nhuận là mục
tiêu hàng đầu mà chủ yếu là trợ giúp nông dân. Các hình thức giao dịch giữa HTX
với nông dân khá linh hoạt. Nông dân có thể ký gửi hàng hóa, HTX sẽ thanh toán
cho nông dân theo giá bán thực tế với một mức phí nhỏ; nông dân cũng có thể gửi
HTX bán theo giá họ mong muốn và hợp tác xã lấy hoa hồng. HTX đề nghị nông
dân SX theo kế hoạch với chất lượng và tiêu chuẩn thống nhất với nhau và ưu tiên
bán cho HTX.
- HTX cung ứng hàng hoá cho xã viên
theo đơn đặt hàng và giá cả như nhau,
nhờ đó giúp những người ở các vùng xa
xôi có thể có được hàng hóa mà không
chịu cước phí quá đắt. Hàng tiêu dùng
không cần đặt hàng theo kế hoạch trước.
Thông thường các HTX nhận đơn đặt
hàng của xã viên, tổng hợp và đặt cho
liên hiệp HTX tỉnh, sau đó tỉnh đặt cho
liên hiệp HTX toàn quốc. Nhìn chung các
liên hiệp HTX tỉnh và trung ương không phải là cấp quản lý thuần túy mà là các tổ
chức kinh tế, các trung tâm phân phối.
Dân số trong khu vực nông nghiệp ở
Nhật Bản khoảng 9,9 triệu người,
chiếm 7,8% tổng dân số nước này. Hầu
hết nông dân Nhật Bản đều tham gia
HTXNN. Mức đầu tư bình quân của
một xã viên là 165.000 yên (khoảng
1.500 USD). Tổng số vốn đầu tư bình
quân một HTX là 1.300 triệu yên
(khoảng 12 triệu USD).
- HTXNN cung cấp tín dụng cho các xã viên của mình và nhận tiền gửi của họ với

lãi suất thấp. Các khoản vay có phân biệt: Cho xã viên khó khăn vay với lãi suất
thấp (được Chính phủ bù lỗ lãi suất). HTXNN cũng được phép sử dụng tiền gửi
của xã viên để kinh doanh. Ở Nhật Bản có tổ chức một trung tâm ngân hàng
HTXNN để giúp các hợp tác xã quản lý số tín dụng cho tốt.
- HTXNN còn sở hữu các phương tiện SXNN và chế biến nông sản để tạo điều
kiện giúp nông dân sử dụng các phương tiện này hiệu quả nhất, hạn chế sự chi
phối của tư nhân. Các loại phương tiện thuộc sở hữu HTX thường là: Máy cày cỡ
lớn, phân xưởng chế biến, máy bơm nước, máy phân loại, đóng gói nông sản.
HTX trực tiếp quản lý việc sử dụng các tài sản này.
Ở một nước công nghiệp hóa như Nhật Bản, hình thức tổ chức SXNN hiệu quả
vẫn là hộ gia đình, do đó HTXNN, một mặt được thành lập để hỗ trợ nông dân,
mặt khác vẫn tôn trọng mô hình kinh tế nông hộ và chỉ thay thế hộ nông dân và tư
thương ở khâu nào HTX tỏ ra có ưu thế hơn hẳn.