Một số yếu tố xã hội ảnh hưởng đến lối sống của thanh niên việt nam hiện nay

1

2

Một số yếu tố xã hội ảnh hưởng đến lối sống của
thanh niên Việt Nam hiện nay

Nguyễn Thị Thanh Hương

Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn; Khoa Triết học
Chuyên ngành: Chủ nghĩa xã hội khoa học; Mã số: 60 22 85
Người hướng dẫn khoa học: PGS. TS. Nguyễn Ngọc Thành
Năm bảo vệ: 2011

Abstract. Làm rõ khái niệm lối sống và tầm quan trọng của việc xây dựng lối sống
đối với thanh niên Việt Nam hiện nay. Phân tích sự tác động của các yếu tố xã hội
đến lối sống của thanh niên. Trên cơ sở đó, đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao
vai trò của các yếu tố xã hội trong việc xây dựng lối sống cho thanh niên Việt Nam
hiện nay.

Keywords. Yếu tố xã hội; Lối sống; Thanh niên; Việt Nam; Chủ nghĩa xã hội khoa

Content.
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Trong thời đại ngày nay, các quốc gia đã nhận thức được vai trò quan trọng của nguồn
nhân lực đối với sự phát triển đất nước. Đảng ta cũng đã khẳng định: nguồn lực con người
là nguồn lực cơ bản, có ý nghĩa quyết định đối với sự phát triển bền vững của xã hội.
Trong đó, thanh niên được đặt ở vị trí trung tâm trong chiến lược bồi dưỡng, phát huy
nhân tố và nguồn lực con người, chăm lo, phát triển cho thanh niên vừa là mục tiêu, vừa là
động lực đảm bảo cho sự ổn định và phát triển bền vững của đất nước.

Lối sống là nền tảng văn hóa để thanh niên có thể phát huy được vai trò chủ thể tích
cực của mình trong cuộc sống.
Song thế giới đang diễn ra những biến động to lớn, những tác động nhiều chiều của xu thế
toàn cầu hóa, quá trình giao lưu văn hóa thời kỳ hiện đại, đang đặt thanh niên trước những đòi
hỏi, thách thức mới. Đặc biệt, do tác động mặt trái của kinh tế thị trường, lối sống của thanh
niên có nhiều biểu hiện tiêu cực.
Năm 2011 được Đảng và Nhà nước chọn là năm thanh niên với nhiều trọng trách đặt ra
cho thanh niên trong việc đóng góp về xây dựng kinh tế, chính trị, xã hội của đất nước. Trong
đó, một vấn đề quan trọng là xây dựng lối sống văn hóa cho thanh niên. Để đưa ra những
khuyến nghị khoa học, những giải pháp góp phần xây dựng lối sống lành mạnh cho thế hệ trẻ
trong tương lai thì việc nghiên cứu những yếu tố tác động đến lối sống của thanh niên Việt
Nam hiện nay là hết sức cần thiết.
Vì những lý do đó, tôi đã chọn vấn đề: “Một số yếu tố xã hội ảnh hưởng đến lối sống của
thanh niên Việt Nam hiện nay” làm đề tài luận văn thạc sĩ.


3

4


2. Tình hình nghiên cứu
Trong những năm gần đây, có nhiều công trình nghiên cứu trực tiếp hoặc gián tiếp tiếp
cận đến vấn đề thanh niên, lối sống và xây dựng lối sống thanh niên. Ở đây, chúng tôi sẽ
điểm qua những công trình chính như: Nguyễn Ánh Hồng (2002): Phân tích về mặt tâm lý
học lối sống của sinh viên thành phố Hồ Chí Minh trong giai đoạn hiện nay, Luận án Tiến
sĩ triết học, mã số 5.06.02, Đại học sư phạm Hà Nội; Đặng Quang Thành (2005): Xây
dựng lối sống có văn hóa của thanh niên Thành phố Hồ Chí Minh trong công cuộc đổi
mới theo định hướng xã hội chủ nghĩa, Luận án Tiến sĩ triết học, mã số:62.22.85.01,
Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh; Lê Như Hoa (2003): Bản sắc dân tộc trong

lối sống hiện đại, Viện Văn hóa, Nxb. Văn hóa thông tin, Hà Nội; Đặng Cảnh Khanh
(2006): Xã hội học thanh niên, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội.
Ngoài ra, có thể kể đến các công trình khác liên quan trực tiếp đến vấn đề xây dựng
lối sống cho thanh niên như: Hồ Tuyết Dung (2000): Văn hóa thẩm mỹ với việc xây
dựng lối sống cho thanh niên đô thị hiện nay, Tạp chí Sinh hoạt lý luận, số 2; Nguyễn
Thị Mỹ Trang (2006): Xây dựng lối sống văn hóa cho thanh niên hiện nay, Tạp chí Cộng
sản, số 6….
Vai trò, tác động của một số yếu tố trong việc xây dựng lối sống cũng đã được đề
cập đến trong nhiều công trình nghiên cứu. Tiêu biểu là: Võ Văn Thắng (2006): Xây
dựng lối sống ở Việt Nam hiện nay, Nxb. Hà Nội; Huỳnh Khái Vinh (Chủ biên), (2001):
Một số vấn đề về lối sống, đạo đức, chuẩn giá trị xã hội, Nxb. Chính trị quốc gia Hà Nội;
Nguyễn Hồng Hà (2005): Môi trường văn hóa với việc xây dựng lối sống và con người
Việt Nam, Nxb. Văn hóa thông tin. Ngoài ra, có còn có thể kể đến các công trình nghiên
cứu khác tập trung phân tích lối sống trong điều kiện công nghiệp hoá, hiện đại hoá;
kinh tế thị trường như: Nguyễn Chí Dũng: “Xã hội hóa lối sống và xây dựng lối sống
trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa”, Tạp chí Sinh hoạt lý luận, số
5, 2000; TS. Nguyễn Viết Chức (chủ biên): “Đạo đức, lối sống và đời sống văn hóa Thủ
đô trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước”, Viện Văn hóa và
Nhà xuất bản Văn hóa – Thông tin, Hà Nội, 2001; Võ Văn Thắng: “Ảnh hưởng của nền
kinh tế thị trường đối với việc xây dựng lối sống ở nước ta hiện nay”, Tap chí Cộng sản,
số 10, tr. 47-50, 2006.
Nhìn chung, các công trình nghiên cứu trên đã đề cập đến vấn đề giáo dục lối sống
cho thanh niên cũng như vấn đề vai trò của một số yếu tố đến lối sống con người Việt
Nam nói chung và của thanh niên nói riêng. Tuy nhiên, chưa có công trình nào chỉ ra
một cách trực tiếp và hệ thống những yếu tố xã hội ảnh hưởng đến lối sống của thanh
niên Việt Nam hiện nay. Điều đó cũng nói lên lý do mà tác giả lựa chọn đề tài nghiên
cứu nói trên.
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
Mục đích nghiên cứu:
Mục đích của luận văn là làm rõ các yếu tố xã hội ảnh hưởng đến lối sống của thanh

niên, từ đó đề xuất một số giải pháp cơ bản góp phần xây dựng lối sống cho thanh niên
hiện nay.
Nhiệm vụ nghiên cứu:
5

6

Để đạt mục đích trên, luận văn nhằm giải quyết một số nhiệm vụ sau đây:
- Làm rõ khái niệm lối sống và tầm quan trọng của việc xây dựng lối sống đối với
thanh niên Việt Nam hiện nay.
- Phân tích sự tác động của các yếu tố xã hội đến lối sống của thanh niên;
- Trên cơ sở đó, đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao vai trò của các yếu tố xã
hội trong việc xây dựng lối sống cho thanh niên Việt Nam hiện nay.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Luận văn nghiên cứu sự tác động của một số yếu tố xã hội đến lối sống của thanh
niên trong điều kiện hiện nay ở nước ta.
5. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu
Cơ sở lý luận:
+ Luận văn được thực hiện dựa trên cơ sở lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư
tưởng Hồ Chí Minh và quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam về thanh niên, xây dựng
lối sống và giáo dục lối sống cho thanh niên.
+ Đồng thời, luận văn cũng kế thừa có chọn lọc những tư liệu và kết quả nghiên cứu
của các công trình khác liên quan đến phạm vi nghiên cứu của đề tài.
Phương pháp nghiên cứu: Luận văn sử dụng phương pháp luận của chủ nghĩa duy
vật biện chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử, kết hợp với các phương pháp nghiên cứu
như: lôgíc-lịch sử, phân tích - tổng hợp, so sánh - đối chiếu, thống kê số liệu để chứng
minh cho các luận điểm mà tác giả đã nêu ra.
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn:
- Kết quả nghiên cứu của luận văn góp phần làm sáng tỏ thêm những luận điểm, các
vấn đề lý luận và thực tiễn về lối sống, xây dựng lối sống cho thanh niên Việt Nam hiện

nay.
- Luận văn còn góp thêm nguồn tư liệu, tài liệu tham khảo cho việc nghiên cứu và
giảng dạy các chuyên đề liên quan đến thanh niên, lối sống, giáo dục lối sống cho thanh
niên ở các trường Đại học và Cao đẳng.
- Ngoài ra, những đề xuất của tác giả trong luận văn còn góp phần nhỏ vào việc làm
cơ sở, căn cứ lý luận để các tổ chức thanh niên như: Hội Liên hiệp thanh niên, Đoàn
Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh và các tổ chức khác trong việc hoạch định chiến
lược, chính sách cụ thể nhằm xây dựng lối sống cho thanh niên trong quá trình đổi mới
hiện nay.
7. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, nội dung của luận văn
gồm 02 chương, 04 tiết.








7

8

Chương 1
QUAN NIỆM VỀ LỐI SỐNG VÀ TẦM QUAN TRỌNG CỦA VIỆC XÂY DỰNG
LỐI SỐNG ĐỐI VỚI THANH NIÊN

1.1 Quan niệm về lối sống
1.1.1. Quan điểm của Chủ nghĩa Mác-Lênin về lối sống

Lối sống là một trong những phạm trù cơ bản của chủ nghĩa duy vật lịch sử. Lối sống được
hình thành trên cơ sở những điều kiện và các mối quan hệ kinh tế xã hội của một phương thức
sản xuất nhất định, phù hợp với một hình thái kinh tế-xã hội nhất định. Lối sống bị quyết định bởi
các điều kiện sinh hoạt khách quan, đồng thời cũng phụ thuộc cả vào các nhân tố chủ quan. Lối
sống mang tính giai cấp.
1.1.2. Tư tưởng Hồ Chí Minh về lối sống
Chủ tịch Hồ Chí Minh là người đầu tiên đưa ra vấn đề xây dựng đời sống mới. Trong
nhiều bài nói, bài viết, Chủ tịch Hồ Chí Minh thường dạy cán bộ và nhân dân ta ra sức
thực hành đời sống mới. Tư tưởng đó của người được tập trung chủ yếu trong hai tác
phẩm “Đời sống mới” và “Sửa đổi lối làm việc”.
Theo quan điểm của Hồ Chí Minh, đời sống mới là Cần, Kiệm, Liêm, Chính. Đời sống mới
bắt đầu từ muôn mặt của đời sống hàng ngày, có liên quan tới mối quan hệ giữa con người với
con người trong xã hội. Xây dựng đời sống mới phải bắt đầu từ dân, hết lòng vì dân. Để xây
dựng đời sống mới thì phải đào tạo ra những người kiểu mẫu, giáo dục, rèn luyện cán bộ, đảng
viên, tạo ra những nhân tố mới để từ đó nhân ra, phát triển lên.
1.1.3. Khái niệm lối sống
Trong nền văn hoá Việt Nam cổ truyền không có khái niệm lối sống. Trước cách mạng
Tháng Tám, khái niệm phong hoá và phong tục được dùng rộng rãi trong ngôn ngữ nói và
viết. Cuộc cải biến phong hoá dân tộc ở nước ta được mở đầu từ những năm 30 của thế kỷ
XX và phát triển mạnh thành phong trào đời sống mới do Chủ tịch Hồ Chí Minh phát động
từ năm 1946. Từ những năm 70 của thế kỷ XX, một hội đồng nghiên cứu về lối sống xã hội
chủ nghĩa được thành lập và Việt Nam là một thành viên tích cực. Cho đến nay, chủ đề lối
sống đã trở thành đối tượng nghiên cứu của nhiều ngành khoa học xã hội và nhân văn ở
nước ta.
Nhìn chung, các khái niệm về lối sống đều gặp nhau ở những điểm sau: một là, xem lối
sống là một dạng hoạt động sống của con người; hai là, hoạt động sống này phụ thuộc chặt
chẽ vào phương thức sản xuất và điều kiện sống của con người; ba là, nó thể hiện đặc trưng
riêng của từng cộng đồng người.
Từ những phân tích trên, có thể đi đến một định nghĩa như sau: Lối sống là tổng hòa
những dạng hoạt động sống ổn định của cộng đồng (dân tộc, giai cấp, nhóm xã hội…) và

các cá nhân, được vận hành theo những chuẩn giá trị xã hội nào đó trong sự thống nhất với
các điều kiện của một hình thái kinh tế - xã hội nhất định.
Để hiểu rõ hơn khái niệm lối sống, có thể tìm hiểu thêm mối quan hệ giữa lối sống với
các khái niệm có liên quan như: lẽ sống, nếp sống, mức sống, phong cách sống… Mặt ý
thức của lối sống là lẽ sống, mặt ổn định của lối sống làm thành nếp sống, mặt trình độ của
9

10

lối sống làm nên mức sống, chất lượng sống, mặt riêng biệt của lối sống làm thành phong
cách sống.
1.2. Xây dựng lối sống đối với thanh niên Việt Nam hiện nay
1.2.1. Thanh niên và đặc điểm của thanh niên
Thanh niên được nhiều bộ môn khoa học nghiên cứu như sinh lý học, xã hội học, tâm lý
học lứa tuổi và các ngành khoa học khác. Cùng với các khái niệm nhi đồng, thiếu niên, phụ
lão , khái niệm thanh niên có sự biến đổi trong quá trình phát triển xã hội-lịch sử. Tùy
thuộc vào nội dung và giác độ nghiên cứu mà có nhiều cách tiếp cận về thanh niên. Tựu
trung lại, có thể rút ra một số nội dung tổng quát về quan niệm thanh niên như sau:
Thứ nhất, thanh niên với tư cách là một con người cá thể từ 15 đến 30 tuổi, đang
trưởng thành, có sự phát triển trí tuệ và nhân cách mạnh mẽ cùng với sự phát triển nhanh
chóng về thể chất và tâm lý.
Thứ hai, thanh niên là một nhóm xã hội - dân cư bao gồm tất cả những thành viên trong
một xã hội cụ thể đang ở trong độ tuổi thanh niên.
Có thể định nghĩa, thanh niên là một nhóm xã hội-dân cư có độ tuổi từ 15 đến 30 tuổi,
thuộc mọi giai cấp, tầng lớp xã hội, có mặt trong mọi lĩnh vực hoạt động xã hội, có vai trò to
lớn trong xã hội hiện tại và giữ vai trò quyết định sự phát triển trong tương lai của xã hội.
1.2.2. Vị trí, vai trò của thanh niên Việt Nam
Thanh niên là lớp người đang phát triển về nhiều mặt. Tâm sinh lý của thanh niên có
những nét đặc thù so với những đối tượng khác. Đây là lứa tuổi trẻ trung và sôi nổi, ham
học hỏi, ôm ấp nhiều khát vọng và hoài bão, sẵn sàng cống hiến tất cả sức lực và nhiệt

huyết. Họ đang có mặt khắp nơi và đóng vai trò xung kích trong mọi đơn vị xã hội, trong
mọi hoạt động xã hội.
Trong công cuộc đổi mới đất nước hiện nay, thanh niên đã và đang chứng tỏ mình ngày
càng xứng đáng với niềm tin yêu của Đảng, Nhà nước và nhân dân. Những công trình trọng
điểm của quốc gia nhiều năm trở lại đây đều có sự đóng góp nhiệt tình và hăng say của thế hệ
trẻ như: Thuỷ điện Yaly, cầu Mĩ Thuận, đường hầm xuyên đèo Hải Vân, đường Hồ Chí
Minh… Những công nghệ mới chuyển giao từ các chuyên gia nước ngoài đã được thanh niên
Việt Nam nhanh chóng tiếp thu, làm chủ và vận dụng hiệu quả ngay trong công việc.
1.2.3. Tầm quan trọng của việc xây dựng lối sống đối với thanh niên
Đạo đức, tư tưởng, lối sống của người thanh niên là lĩnh vực nhạy cảm. Hiện nay, các
thế lực thù địch của chủ nghĩa xã hội đang tìm mọi thủ đoạn nhằm tấn công và làm tha hóa
thanh niên, từ đó làm băng hoại một nguồn lực to lớn của công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ
quốc xã hội chủ nghĩa.
Xây dựng lối sống lành mạnh, tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc của thanh niên là giúp
họ tự định vị mình trong không gian văn hóa của cộng đồng, đặt họ vào một môi trường văn
hóa lành mạnh, từ đó mà định hướng đúng cho sự phát triển, hoàn thiện nhân cách của
thanh niên.
Tóm lại, thanh niên là lực lượng có thể “dời non lấp bể”. Để có thể huy động một cách
tối đa nguồn lực này, thì phải xây dựng một lối sống lành mạnh, tiên tiến, đậm đà bản sắc
dân tộc cho thanh niên với các giá trị về năng lực cống hiến, đạo đức, nếp sống văn minh, lẽ
sống cao đẹp, mức sống ngày càng được nâng cao… mà thanh niên vừa là đối tượng, vừa là
chủ thể. Hơn nữa, ngày nay, trong quá trình đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, bộ
11

12

mặt của văn minh đô thị được quyết định một phần rất lớn bởi những hoạt động của thanh
niên trong học tập, lao động, vui chơi, giải trí… nói chung là trong sáng tạo và hưởng thụ
các giá trị văn hóa.
Chương 2

NHỮNG YẾU TỐ XÃ HỘI ẢNH HƯỞNG ĐẾN LỐI SỐNG
CỦA THANH NIÊN VIỆT NAM HIỆN NAY-VẤN ĐỀ VÀ GIẢI PHÁP

2.1. Các yếu tố xã hội ảnh hưởng đến lối sống của thanh niên Việt Nam hiện nay
2.1.1. Gia đình và giáo dục gia đình
Gia đình và giáo dục gia đình có vai trò quan trọng đối với quá trình phát triển nhân
cách và định hướng lối sống của thanh niên.
Gia đình chính là cái nôi nuôi dưỡng đầu tiên, là môi trường xã hội gần gũi, quan trọng
nhất của mỗi người. Giáo dục gia đình là một khâu, một môi trường giáo dục quan trọng
bậc nhất đối với sự hình thành, phát triển nhân cách và định hướng lối sống của thanh niên.
Tuyệt đại đa số thanh niên Việt Nam hiện nay đã từng sống cùng gia đình và được thụ
hưởng giáo dục gia đình. Gia đình có vai trò quan trọng trong việc duy trì, gìn giữ và lưu
truyền các giá trị văn hóa và truyền thống tốt đẹp của dân tộc và động viên các thành viên
của mình phấn đấu theo đúng chuẩn mực xã hội. Đồng thời, gia đình còn là một trong
những yếu tố bảo vệ quan trọng nhất đối với thanh niên. Có thể nói, gia đình vừa là cái
màng lọc mà thông qua đó thanh niên tiếp nhận một cách có chọn lọc những tác động văn
hóa từ bên ngoài, vừa như cái lá chắn bảo vệ họ khỏi những tác động tiêu cực của xã hội.
Tuy nhiên, gia đình và giáo dục gia đình cũng có những ảnh hưởng tiêu cực đến lối
sống của thanh niên
Ảnh hưởng tiêu cực của gia đình đối với sự hình thành, phát triển nhân cách và định
hướng lối sống của thanh niên được thể hiện trong những phân tích về nguyên nhân phạm
tội và sa vào tệ nạn xã hội của thanh niên. Phần lớn thanh niên sa vào tội phạm, tệ nạn xã hội
hoặc lựa chọn các xu hướng lối sống tiêu cực, sa đọa như buông thả bản thân, nghiện game
online, thác loạn, thờ ơ vô cảm, hành xử hung bạo đều thiếu sự quan tâm, quản lý và giáo dục
của gia đình. Có thể chia thành những trường hợp sau:
Trường hợp thứ nhất là: những thanh niên xuất thân từ các gia đình mà chính ông bà,
cha mẹ của họ đã phạm tội hoặc sa vào các tệ nạn xã hội như buôn lậu ma túy, nghiện ma
túy, tổ chức mại dâm, cầm đầu băng nhóm phạm tội, ngoại tình, loạn luân… thì họ rất dễ bị
sa vào lối sống tiêu cực như sự nối tiếp tự nhiên truyền thống gia đình. Điển hình nhất là vụ
“mẹ ép con gái ruột bán dâm”,

Trường hợp thứ hai là: gia đình bỏ mặc, không quan tâm đến con cái. Có những gia
đình khá sung túc, nhưng do bố mẹ mải làm ăn, lo kiếm tiền hoặc có những gia đình do
hoàn cảnh kinh tế quá khó khăn nên bố mẹ không thể nuôi dạy, quan tâm đến con cái.
Trường hợp thứ ba là cách giáo dục gia đình không đúng, gây ảnh hưởng tiêu cực đến
việc phát triển nhân cách, định hướng lối sống của thanh niên, khiến cho thanh niên rơi vào
tình trạng phạm tội hoặc sa vào các tệ nạn xã hội.
2.1.2. Nhà trường và giáo dục học đường
Nhà trường và giáo dục học đường là một trong những yếu tố tác động quan trọng nhất
đối với quá trình phát triển nhân cách và định hướng lối sống của thanh niên. Bởi trong
13

14

cuộc đời mỗi người thì thời gian đi học chiếm phần lớn tuổi thanh niên. Chính tại nhà
trường và nhờ giáo dục học đường, thanh niên tiếp thu được nhiều tri thức về tự nhiên và xã
hội, các kỹ năng nghề nghiệp và kỹ năng sống, những bài học về đạo đức, pháp luật, tôn
giáo, chính trị và văn hóa… Đây là những hành trang giúp cho họ vững bước vào đời.
Những nội dung giáo dục trong nhà trường cũng có tác động quan trọng và trực tiếp đối với
sự định hướng lối sống của thanh niên, đồng thời để lại dấu ấn trong suốt cuộc đời họ.
Mặt khác, những khuyết tật hay những bất cập của nền giáo dục Việt Nam cũng là một
trong những nguyên nhân chủ yếu của xu hướng lối sống tiêu cực, không lành mạnh của
giới trẻ hiện nay.
Một là, vấn đề áp lực học tập đối với thanh niên. Nó có ảnh hưởng khá mạnh mẽ đến
đời sống tâm lý và định hướng lối sống của những thanh niên đi học.
Vấn đề thứ hai là trạng thái tâm lý căng thẳng do áp lực học đường sẽ càng gia tăng khi
học sinh, sinh viên cảm thấy hoặc cho rằng mình bị nhà trường hoặc thầy, cô giáo đối xử
không công bằng hay bị phân biệt đối xử.
Vấn đề thứ ba là hiện tượng tha hóa, biến chất, vi phạm đạo đức nghề nghiệp của một
bộ phận giáo viên, làm vẩn đục môi trường giáo dục nhà trường.
Bên cạnh những hiện tượng tiêu cực nói trên, sự bất cập của chương trình giáo dục và

trong nội dung của một số môn học cũng góp phần tạo nên những khuyết tật và thất vọng
của học sinh, sinh viên. Đó chính là sự thiếu vắng hay hết sức sơ sài của các môn học kỹ
năng sống. Đây là một trong những nguyên nhân làm phát sinh và lây lan các xu hướng lối
sống tiêu cực trong thanh niên Việt Nam hiện nay.
2.1.3. Truyền thông hiện đại, đặc biệt là internet
Các phương tiện truyền thông hiện đại, nhất là internet có tác động ngày càng mạnh mẽ,
đa dạng, đa chiều đến đời sống của thanh niên thế giới và thanh niên Việt Nam hiện nay.

Trước hết, phải ghi nhận những tác động tích cực to lớn của internet và các phương tiện
truyền thông hiện đại đối với cuộc sống nói chung và đối với lối sống của giới trẻ Việt Nam
hiện nay nói riêng.
Một là, internet và các phương tiện truyền thông hiện đại là góp phần to lớn vào việc
giúp cho thanh thiếu niên tự học tập, tự đào tạo để nâng cao năng lực của bản thân.
Hai là, internet và các phương tiện truyền thông hiện đại cũng là môi trường, là phương
tiện để thanh niên Việt Nam không ngừng mở rộng giao lưu văn hóa, làm giàu cho hành
trang văn hóa của mình.
Ba là, thông qua internet và các phương tiện truyền thông hiện đại, thanh niên Việt
Nam ngày nay cũng có điều kiện thuận lợi hơn trong việc biểu lộ ý kiến, bộc lộ bản thân và
tham gia tích cực trực tiếp hơn vào dư luận xã hội. Thông qua đó mà năng lực hội nhập với
xã hội và với toàn nhân loại của giới trẻ ngày càng được nâng cao hơn nhiều so với các thế
hệ thanh niên trước kia.
Bên cạnh đó, internet và các phương tiện truyền thông hiện đại cũng có những tác động
tiêu cực rất nghiêm trọng đến lối sống của thanh niên.
Tác động tiêu cực lớn nhất mà internet và các phương tiện truyền thông hiện đại gây ra
cho giới trẻ là dẫn dắt họ vào thế giới ảo, vừa khiến cho họ giảm thiểu hoặc mất đi những
tương tác xã hội hiện thực.
15

16

Chìm đắm trong thế giới ảo, bộ phận thanh niên này sẽ trở nên nghiện ngập những trò
chơi trực tuyến – game online hoặc những video, tiểu thuyết hoặc các mạng xã hội không
lành mạnh, trong đó ba tệ nạn phổ biến nhất hiện nay là nghiện game online bạo lực, nghiện
game online kích dục và nghiện các video, truyện, tranh ảnh khiêu dâm. Tình trạng phạm
tội hay sa ngã, tha hóa của thanh niên ở ngoài đời có mối quan hệ chặt chẽ với những game
online, tranh ảnh, tài liệu họ tiếp xúc trên internet hoặc các phương tiện truyền thông khác.
2.1.4. Đường lối của Đảng và Chính sách, pháp luật của nhà nước đối với thanh niên
Trong thời kỳ đổi mới, đường lối của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước đối
với thanh niên có nhiều ưu điểm.
Thứ nhất, chưa bao giờ Đảng và Nhà nước ta quan tâm sâu sắc đến vấn đề thanh niên
như trong thời kỳ Đổi mới.
Thứ hai, chưa bao giờ vai trò của thanh niên và của công tác thanh niên lại được Đảng
và Nhà nước đánh giá cao như trong thời kỳ Đổi mới.
Thứ ba, trong thời kỳ Đổi mới, Đảng và Nhà nước và các tổ chức thanh niên đã nỗ lực
đưa đường lối, chính sách của mình vào cuộc sống và đã góp phần tích cực vào việc xây
dựng và phát triển thế hệ thanh niên Việt Nam mới với những thế mạnh và ưu điểm căn
bản.
Bên cạnh đó, đường lối và chính sách thanh niên của Đảng trong thời kỳ Đổi mới còn bộc
lộ những hạn chế và những điểm bất cập không nhỏ.
Thứ nhất, đó là sự thiếu nhất quán trong cách xác định tuổi thanh niên ở Việt Nam.
Thứ hai, xét về nội dung, các nghị quyết của Đảng cũng như các văn bản pháp lý của
Nhà nước chủ yếu tập trung vào giải quyết một số vấn đề bức thiết, cơ bản nhất đối với
thanh niên Việt Nam hiện nay, trong khi những vấn đề liên quan đến xây dựng lối sống,
phát triển nhân cách, đạo đức, và phòng chống tội phạm và tệ nạn xã hội trong thanh niên
còn chưa được quan tâm đúng mức.
Thứ ba, thực tế cho thấy là các nghị quyết của Đảng và các văn bản pháp lý của Nhà
nước rất khó đi vào cuộc sống và phát huy đầy đủ hiệu lực thực tiễn.
2.1.5. Các tổ chức chính trị - xã hội của thanh niên
Ở đây, chúng tôi muốn nhấn mạnh tới vai trò của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh
và Hội liên hiệp Thanh niên Việt Nam. Đây là hai tổ chức chính trị-xã hội quan trọng nhất của

thanh niên Việt Nam hiện nay.
Với nhiều hoạt động sáng tạo, linh hoạt, phong phú, Đoàn và Hội đã có đóng góp to lớn và
tích cực vào việc hướng phần đông thanh niên Việt Nam tới những lý tưởng, niềm tin tốt đẹp.
Đó chính là cơ sở để hình thành nên trong giới trẻ những xu hướng lối sống mới tích cực, hiện
đại và lành mạnh.
Bên cạnh đó, trong những năm gần đây, tổ chức Đoàn và phong trào thanh niên do
Đoàn tổ chức và lãnh đạo vẫn còn nhiều hạn chế. Việc đổi mới nội dung và phương thức
hoạt động của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh và Hội Liên hiệp Thanh niên Việt
Nam chưa theo kịp sự phát triển của tình hình thanh niên; khả năng chi phối và ảnh hưởng
của Đoàn, Hội trong thanh niên chưa sâu rộng, tỉ lệ tập hợp thanh niên thấp, tính tiên
phong; gương mẫu của cán bộ đoàn, hội và đoàn viên, hội viên chưa cao. Việc quản lý, tập
hợp thanh niên trong tình hình mới khó khăn hơn. Điều kiện, phương tiện hoạt động của
Đoàn, Hội, chính sách cho cán bộ đoàn, nhất là cán độ đoàn cơ sở còn bất cập. Năng lực,
17

18

trình độ của không ít cán bộ đoàn chưa đáp ứng được yêu cầu thực tế; khả năng tập hợp, tổ
chức phong trào thanh niên trong công tác thanh niên còn hạn chế. Đoàn và các tổ chức
thanh niên khác chưa bao giờ chủ động tuyên chiến một cách kiên quyết với những vấn nạn
đó và coi việc tổ chức những phong trào, những cuộc vận động phòng chống, ngăn ngừa
những loại hình tệ nạn, tội phạm và xu hướng đó như những công tác trọng tâm, trọng điểm
của mình.
2.2. Một số giải pháp chủ yếu nhằm phát huy vai trò tích cực của các yếu tố xã hội
trong xây dựng lối sống của thanh niên Việt Nam hiện nay
2.2.1. Giải pháp liên quan đến đường lối, chính sách thanh niên của Đảng và Nhà nước

- Cần bổ sung một số nội dung trong đường lối, chính sách thanh niên của Đảng và
Nhà nước
- Cần phải chỉnh sửa và sớm ban hành Luật Thanh niên và Chiến lược phát triển

thanh niên mới.
2.2.2. Giải pháp liên quan đến các tổ chức, đoàn thể của thanh niên
- Cần phải kiện toàn hệ thống tổ chức của thanh niên
- Tiếp tục xây dựng Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh vững mạnh, thực sự là
trường học xã hội chủ nghĩa của thanh niên.
- Cần quan tâm những hình thức tổ chức thanh niên ngoài hệ thống tổ chức của Đoàn
và Hội.
2.2.3. Giải pháp liên quan đến gia đình và giáo dục gia đình dối với thanh niên
- Cần có những chế định pháp lý cụ thể đối với một số mối quan hệ gia đình
- Cần có thiết chế hỗ trợ gia đình và giáo dục gia đình
- Cần tôn vinh những gia đình, họ tộc, địa phương tổ chức tốt giáo dục gia đình đối với thế hệ
trẻ.
2.2.4. Giải pháp liên quan đến giáo dục học đường
- Cần giảm thiểu áp lực học đường đối với thanh thiếu niên.
- Cần tăng cường các hoạt động tư vấn, tham vấn trong các cơ sở giáo dục và đào tạo.
- Phải đảm bảo sự phối hợp tốt hơn nữa giữa gia đình, nhà trường, nhà nước và toàn xã hội
trong việc giáo dục thế hệ trẻ.
2.2.5. Giải pháp liên quan đến truyền thông đại chúng
- Tận dụng tối đa các ưu thế của các phương tiện truyền thông đại chúng trong việc định
hướng lối sống cho thanh niên.
- Phải có sự phối hợp đồng bộ giữa gia đình, nhà trường và xã hội trong việc định hướng cho
thanh niên về sử dụng và tiếp nhận những ảnh hưởng từ truyền thông đại chúng.
- Nâng cao trách nhiệm xã hội của truyền thông đại chúng.
2.2.6. Giải pháp liên quan đến chính bản thân thanh niên
- Tự trang bị cho mình tri thức khoa học, tri thức văn hóa và kỹ năng sống
Để cho thanh niên nước ta có đủ năng lực tự chủ, tích cực trong việc lựa chọn giá trị và định
hướng lối sống, tránh xa những lối sống tiêu cực thì họ cần phải ra sức học tập, không ngừng
nâng cao trình độ học vấn của bản thân. Bên cạnh đó, họ phải tự trang bị cho mình một hành
trang văn hóa tiên tiến, lành mạnh để hội nhập với xã hội và với nhân loại. Một hành trang vô
cùng cần thiết để thanh niên vững bước vào đời, đó chính là kỹ năng sống. Để có lối sống hiện

19

20

đại, lành mạnh, thanh niên phải có khả năng làm chủ và thực hành những kỹ năng sống cơ bản.
Những kỹ năng sống này phải phù hợp với xu thế phát triển của xã hội.
- Cần nâng cao hơn nữa năng lực hội nhập với xã hội và với thế giới
Để nâng cao năng lực hội nhập, thanh niên phải chuẩn bị tốt những điều kiện sau:
Một là, phải biết xây dựng cho mình những hoài bão, niềm tin và những ước mơ cao đẹp,
chính đáng.
Hai là, phải chuẩn bị tốt nhất cho mình hành trang để hội nhập với xã hội hiện đại. Đó chính
là tri thức, kỹ năng, kinh nghiệm, sức khỏe…
Ba là, cần rèn luyện cho mình lối sống tích cực, hiện đại và lành mạnh, tiên tiến, đậm đà bản
sắc dân tộc.
Thanh niên chính là chủ thể của lối sống thanh niên. Họ vừa là sản phẩm của lịch sử, đồng
thời họ cũng tham gia sáng tạo ra lịch sử. Lối sống của họ vừa là kết quả tác động của nhiều yếu
tố khách quan, nhưng còn là kết quả của sự lựa chọn của chính bản thân thanh niên. Họ có quyền
và có khả năng lựa chọn và tự định hướng lối sống của bản thân họ.

KẾT LUẬN
1. Lối sống là tổng hòa những dạng hoạt động sống ổn định của cộng đồng (dân tộc,
giai cấp, nhóm xã hội…) và các cá nhân, được vận hành theo những chuẩn giá trị xã hội
nào đó trong sự thống nhất với các điều kiện của một hình thái kinh tế - xã hội nhất định.
Mặt ý thức của lối sống là lẽ sống, mặt ổn định của lối sống làm thành nếp sống, mặt trình
độ của lối sống làm nên mức sống, chất lượng sống, mặt riêng biệt của lối sống làm thành
phong cách sống.
2. Thanh niên là người chủ tương lai của đất nước. Ở họ luôn tràn đầy sức sống, giàu
nhiệt huyết, năng động, sáng tạo, say mê học hỏi, sẵn sang cống hiến… Thanh niên là
nguồn lực quan trọng trong nguồn lực con người. Là một bộ phận hữu cơ của cộng đồng
dân tộc, văn hóa và lối sống của thanh niên cũng là một bộ phận hữu cơ của văn hóa và lối

sống của cộng đồng dân tộc Việt Nam. Xây dựng lối sống lành mạnh, tiên tiến, đậm đà bản
sắc dân tộc cho thanh niên là nhằm phát huy một cách tối đa nguồn lực này.
3. Có nhiều nguyên nhân trực tiếp và gián tiếp dẫn tới những xu hướng lối sống khác
nhau của thanh niên nước ta. Trong phạm vi nghiên cứu này, chúng tôi phân tích rõ tác
động của năm yếu tố: gia đình và giáo dục gia đình; nhà trường và giáo dục học đường;
truyền thông hiện đại, đặc biệt là internet; đường lối của Đảng và chính sách pháp luật của
Nhà nước đối với thanh niên; các tổ chức chính trị -xã hội của thanh niên. Đương nhiên,
ngoài những yếu tố này, còn có nhiều yếu tố khác cùng góp phần định hướng lối sống của
giới trẻ hiện nay như: môi trường xã hội nói chung, toàn cầu hóa, yếu tố thời đại, yếu tố sức
khỏe, yếu tố nghề nghiệp, yếu tố giới, yếu tố tôn giáo, sắc tộc.
4. Trên cơ sở những nghiên cứu trên, chúng tôi đã đề xuất những khuyến nghị hướng
tới năm yếu tố xã hội trên. Bên cạnh đó, chúng tôi dành riêng một nhóm giải pháp cuối
cùng để nâng cao tính tích cực xã hội, tự lập, tự chủ của thanh niên nước ta. Để xây dựng
lối sống lành mạnh, tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc cho thanh niên thì phải có sự đồng
thuận cao. Bởi bồi dưỡng, giáo dục và giúp cho thanh niên tự trưởng thành chính là chuẩn
21

22

bị cho tương lai của sự nghiệp cách mạng, của Đảng, của chế độ, của mỗi gia đình và của
từng thanh niên.
Bởi vậy, chúng tôi cho rằng nghiên cứu về thanh niên và lối sống của thanh niên ở nước
ta là công việc có tầm quan trọng đặc biệt. Vấn đề cần được tiếp tục nghiên cứu trên cơ sở
những lý luận, phương pháp nghiên cứu và cách tiếp cận hiện đại.

References.
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Hà Anh, Cuộc“ săn” trinh nữ của Hiệu trưởng Sầm Đức Xương
/>sam-duc-xuong.htm, 27/1/2010

2. Hạ Anh, Càng khá giả giới trẻ Việt Nam càng buồn chán,
/>chan-914996/, 9/6/2010
3. Ph. Ăngghen (1962), Tình cảnh giai cấp công nhân Anh, Nxb Sự thật, Hà Nội.
4. Trần Văn Bính (Chủ biên) (2000), Giáo trình lý luận văn hoá và đường lối văn hoá
của Đảng, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội
5. Bộ y tế và Tổng cục thống kê, Điều tra Quốc gia về vị thành niên và thanh niên Việt
Nam, nguồn: Tổng cục thống kê, , 2003
6. Nguyễn Viết Chức (Chủ biên) (2001), Đạo đức, lối sống và đời sống văn hóa Thủ đô
trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, Nxb Văn hóa Thông tin,
Hà Nội
7. Phạm Duy, Bức tranh toàn diện về vị thành niên và thanh niên Việt Nam, Nguồn:
Trang tin điện tử truyền thông giáo dục sức khỏe,
9/8/2010
8. Nguyễn Chí Dũng (2000), Xã hội hóa lối sống và xây dựng lối sống trong nền kinh tế
thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, Tạp chí Sinh hoạt lý luận (số 5)
9. Đảng Cộng sản Việt Nam (1993), Văn kiện Hội nghị Ban chấp hành Trung ương khóa
VII, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội
10. Đảng Cộng sản Việt Nam, (2007), Văn kiện Đảng toàn tập, Tập 52, Nxb Chính trị
Quốc gia, Hà Nội
11. Đảng Cộng sản Việt Nam (2008), Văn kiện Hội nghị lần thứ bảy Ban chấp hành
Trung ương Khóa X, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội
23

24

12. Đảng Cộng sản Việt Nam (2011), Văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XI,
Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội
13. G.E.Gle-dơ-man (1982), Lối sống xã hội chủ nghĩa,, Nxb Sự thật, Hà Nội
14. Phú Gia, Thác loạn phòng chat đêm, />Tre/191326/Thac-loan-phong-chat-dem%C2%A0.html, 12/4/2010
15. Nguyễn Hồng Hà (2005), Môi trường văn hóa với việc xây dựng lối sống và con

người Việt Nam, Nxb Văn hóa Thông tin, Hà Nội
16. Lê Thị Hà (2009), Báo cáo tổng hợp về tình hình tệ nạn xã hội năm 2009, Cục
Phòng ,chống tệ nạn xã hội, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội.
17. Thái Hà, Người trẻ ngày càng lạc quan, />Su/502019/Nguoi-tre-ngay-cang-lac-quan.html, 2/6/2010
18. Gia Hân, Giáo dục nhà trường đối với vị thành niên và thanh niên Việt Nam,
Nguồn: Tổng cục dân số-kế hoạch hóa gia đình, ,
2011
19. Nguyễn Thị Hậu, Hồ Thị Luấn, Nghiện game online: biểu hiện như nghiện ma
túy, />nhu-nghien-ma-tuy!.htm, 8/8/2009
20. Lê Như Hoa (Chủ biên) (1996), Lối sống đô thị miền Trung, mấy vấn đề lí luận và
thực tiễn, Nxb Văn hoá-Thông tin, Hà Nội
21. Lê Như Hoa (2003), Bản sắc dân tộc trong lối sống hiện đại, Viện Văn hóa, Nxb
Văn hóa thông tin, Hà Nội
22. Nguyễn Ánh Hồng (2002), Phân tích về mặt tâm lý học lối sống của sinh viên thành
phố Hồ Chí Minh trong giai đoạn hiện nay, Luận án Tiến sĩ triết học, mã số 5.06.02, Đại
học sư phạm Hà Nội.
23. Hội sinh viên Việt Nam (2004), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc Hội sinh viên
Việt Nam lần thứ VII, Nxb Thanh niên, Hà Nội
24. Th.S Nguyễn Thị Mai Hương, Th.S Nguyễn Đình Anh, Điều tra quốc gia về Vị thành niên và Thanh
niên Việt Nam lần thứ 2, Báo cáo chuyên đề thanh thiếu niên Việt Nam với việc tiếp cận và sử dụng phương tiện
truyền thông đại chúng, 2010. Nguồn: www.gopfp.gov.vn/documents/18/ /Bao+cao+truyen+thong.pdf
25. Đặng Cảnh Khanh (2006), Xã hội học Thanh niên, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội
26. Huy Kiên, Hội chứng nghiện net tại Việt Nam, />VN/xahoi/2008/3/86668.cand, 10/3/2008
27. V.I.Lênin (1978), Toàn tập, Tập 3, Nxb Chính trị, Mát-xcơ-va
25

26

28. V.I.Lênin (1978), Toàn tập, Tập 41, Nxb Chính trị, Mát-xcơ-va
29. V.I.Lênin (1981), Bàn về thanh niên, Nxb Thanh niên, Hà Nội

30. Thanh Lê (1999), Văn hóa và lối sống-hành trang vào thế kỷ 21, Nxb Khoa học Xã
hội, Hà Nội.
31. Nhật Lệ, Hội nghị báo cáo cuộc điều tra quốc gia về thanh niên Việt Nam lần thứ 2,
Nguồn: Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam, www.cpv.org.vn/Hoi-nghi-bao-cao-cuoc-
dieu-tra-quoc-gia-ve-vi-thanh-nien-va-thanh-nien-Viet-Nam-lan-thu-2/4356868.epi,
,3/6/2010.
32. C. Mác và Ph. Ăngghen (1978), Toàn tập, Tập 8, Nxb Chính trị Mát-xcơ-va
33. C. Mác và Ph. Ăngghen (1982), Bàn về thanh niên, Nxb Thanh niên, Hà Nội
34. C. Mác và Ph. Ăngghen (1993), Toàn tập, Tập 13, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội
35. C. Mác và P. Ăngghen (1995), Toàn tập, Tập 3, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội
36. Hồ Chí Minh (1970), Về giáo dục thanh niên, Nxb Thanh niên, Hà Nội
37. Hồ Chí Minh (2000), Toàn tập, Tập 4, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội
38. Hồ Chí Minh (2000), Toàn tập, Tập 5, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội
39. Phạm Đình Nghiệp (1997), Tìm hiểu một số thuật ngữ về thanh niên, Nxb Thanh
niên, Hà Nội
40. Phạm Đình Nghiệp (2004), Giáo dục lý tưởng cách mạng cho thanh niên hiện nay,
Nxb Thanh niên, Hà Nội
41. Lê Phương, Chín hình thức tham nhũng trong giáo dục />Phap-luat/9-hinh-thuc-tham-nhung-trong-giao-duc/75170976/218/, 3/12/2007
42. A. M. Ru-mi-an-txep (Chủ biên), (1986), Từ điển chủ nghĩa cộng sản khoa học,
Nxb Sự thật, Hà Nội
43. Hoàng Công Tâm, Báo động sinh viên chơi game dạy làm nhục phụ
nữ, />lam-nhuc-phu-nu/4162412.epi
44. Đoàn Văn Thái (2004), Nhiệm vụ cơ bản của thanh niên Việt Nam trong thời kỳ
công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, Nxb Thanh niên, Hà Nội
45. Đặng Quang Thành (2005), Xây dựng lối sống có văn hóa của thanh niên Thành
phố Hồ Chí Minh trong công cuộc đổi mới theo định hướng xã hội chủ nghĩa, Luận án Tiến
sĩ triết học, mã số: 62.22.85.01, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh
46. Võ Văn Thắng (2006), Xây dựng lối sống ở Việt Nam hiện nay, Nxb Hà Nội
27

28

47. Võ Văn Thắng (2006), Ảnh hưởng của nền kinh tế thị trường đối với việc xây dựng
lối sống ở nước ta hiện nay, Tạp chí Cộng sản (số 10), tr. 47-50
48. Phú Thi, Bố mẹ ơi, con cần một mái ấm,
/>mai-am.aspx, 6/7/2010
49. Phương Thư, Hai thiếu nữ bị mẹ ép bán dâm, Http::// vnexpress.net/GL/Phap-
luat/2009/10/3BA144DB/, 7/10/2009
50. Minh Tiến, Nghiện game, không thần kinh mới là chuyện lạ
t 29/3/2010
51. Tổng cục Thống kê, Kết quả điều tra biến động dân số 1-4-2006, Nguồn:
.
52. Nguyễn Thị Mỹ Trang (2006), Xây dựng lối sống cho thanh niên hiện nay, Tạp chí
Cộng sản (số 6), tr. 32-36.
53. Bùi Trần, Mạnh Dương, Thầy giáo gạ nữ sinh đổi “tình” lấy điểm

27/7/2006
54. Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh (2003), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc
Đoàn TNCS Hồ Chí Minh lần thứ VIII, Nxb Thanh niên, Hà Nội
55. Nguyễn Văn Trung (1996), Chính sách đối với thanh niên-lý luận và thực tiễn, Nxb
Chính trị Quốc gia, Hà Nội
56. Trung tâm Phát triển Hợp tác Quốc tế (2000), Thanh niên Việt Nam, Nxb Thanh
niên, Hà Nội
57. Hà Trường, Công Hòa, Vụ ma túy Trịnh Nguyên Thủy: 31 bị cáo hầu tòa, http://
tuoitre.vn/Chinh-tri-xa-hoi/Phap-luat/183325/Vu-ma-tuy-Trinh-Nguyen-Thuy-31-bi-cao-
hau-toa.html, 19/1/2007
58. PGS. TS. Phạm Hồng Tung (2010), Báo cáo tổng hợp Đề tài khoa học cấp nhà nước:
Thực trạng và xu hướng biến đổi lối sống của thanh niên Việt Nam trong quá trình đổi mới
và hội nhập quốc tế, Mã số: KX.03.16/06-10, Hà Nội.
59. Uỷ ban Khoa học Xã hội, Viện Xã hội học (1983), Nghiên cứu xã hội học về lối sống

ở Liên Xô, Nxb Khoa học Xã hội, Hà Nội
60. Văn phòng iGURU trực tuyến, Đánh giá tình hình sử dụng Internet của thanh niên
Việt Nam, />viet-nam, 11/3/2008
29

30

61. Thành Văn, Thác loạn ở chợ tình online, www.nguoiduatin.vn/thac-loan-o-cho-tinh-
online-a2351.htm, 29/3/2011
62. Chu Xuân Việt (2005), Cơ sở lý luận và thực tiễn của chiến lược thanh niên, Nxb
Thanh niên, Hà Nội
63. Huỳnh Khái Vinh (Chủ biên) (2001), Một số vấn đề về lối sống, đạo đức, chuẩn giá
trị xã hội, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
64. A. G. Xpirkin (1989), Triết học xã hội, Tập 1, Nxb Tuyên huấn, Hà Nội