KIỂM TRA BÀI CŨ
Emhãynêucáctínhchất hóa họccủa amin
và hoàn thành các phương trình:
- Propylamin tan trong nước
- Anilin tác dụng với axit clohidric, axit nitrơ
ở nhiệt độ thấp, nướcbrom
- Axit axetic tác dụng NaOH, với ancol etyic
có xúc tác là axit vô cơ
TRẢ LỜI
* Tính chất hóa họccủa amin: tính bazơ, phản ứng
với axit nitrơ, phản ứng thếởnhân thơmcủa anilin
* Phản ứng: -Phản ứng củaamin
CH
3
CH
2
CH
2
NH
2
+ H
2
O CH
3
CH
2
CH
2
NH
3
+
+ OH
-
+ HCl Æ
C
6
H
5
NH
2
+ HONO + HCl C
6
H
5
N
2
+
Cl
-
+2H
2
O
+ Br
2
Æ + 3HBr
NH
2
NH
3
+
Cl
-
0 – 5
o
C
NH
2
NH
2
Br
Br
Br
TRẢ LỜI
-Phản ứng củaaxit:
CH
3
COOH + NaOH Æ CH
3
COONa + H
2
O
CH
3
COOH + C
2
H
5
OH Æ CH
3
COOC
2
H
5
+ H
2
O
H
+
Tiết 20:
I. Định nghĩa, cấutạo, danh pháp
1.Đ ị nh nghĩa
Amino axit là loạihợpchấthữucơ tạpchứcmà
phân t
ử chúa đồng thời nhóm amino (NH
2
) và
nhóm cacboxyl (COOH)
Ví dụ:
H
2
N – CH
2
– COOH, R – CH – COOH
NH
2
R –CH –CH
2
– COOH,
NH
2
NH
2
COOH
Em hãy nhận
xét điểm
giống nhau
của các amino
axit bên ?
I. Định nghĩa, cấutạo, danh pháp
2. Cấutạophântử:
(Dạng phân tử)(Dạng ion lưỡng cực)
R – CH – COO
-
+
NH
3
R – CH – COOH
NH
2
I. Định nghĩa, cấutạo, danh pháp
3. Danh pháp
Ví dụ:
CH
3
-CH-COOH
NH
2
Tênthaythế: Axit 2-aminopropanoic
Tên bán hệ thống: Axit α-aminopropionic
I. Định nghĩa, cấutạo, danh pháp
3. Danh pháp
+ Tên thay thế: Axit + vị trí nhóm NH
2
–
amino + tên thay thế của axit cacboxylic
tương ứng
+ Tên bán hệ thống: Axit + vị trí nhóm NH
2
bằng chữ cái Hi Lạp( β, α, γ) – amino + tên
thông thường của axit cacboxylic tương ứng
Amino axit thiên nhiên: α-amino axit
CH
3
-CH-COOH hay CH
3
-CH-COO
-
NH
2
+
NH
3
Công thức Tên thay thế Tên bán hệ
thống
Tên
thường
Kí
hiệu
NH
2
CH
2
COOH
Axit
aminoetanoic
Axit
aminoaxetic
Glyxin Gly
CH
3
-CH-COOH
NH
2
Axit
2-
aminopropanoic
Axit α-amino
propionic
Alanin Ala
CH
3
- CH - CHCOOH
CH
3
NH
2
Axit 2-amino-3-
metylbutanoic
Axit α-amino
isovaleric
Valin Val
P-HOC
6
H
4
CH
2
-CH-COOH
NH
2
Axit 2-amino-
3(4-
hidroxiphenyl)
propanoic
Axit α–amino-
β-(p-hidroxyl
phenyl)
propinoic
Tyrosin Tyr
HOOC-[ CH
2
]
2
-CH-COOH
NH
2
Axit 2-amino
pentandioic
Axit α–amino
glutamic
Axit
glutamic
Glu
H
2
N-[ CH
2
]
4
-CH-COOH
NH
2
Axit 2,6-diamino
hexanoic
Axit 2-amino
glutaric
Lysin Lys
II. Tính chấtvậtlí
- Chấtrắndạng tinh thể không màu, vị hơi
ngọt
- Nhiệt độ nóng chảy cao
- Dể tan trong nước
III. Tính chấthóahọc
Tính chấtcủa
axit cacboxylic
(axit)
Amino axit
Tính chấtcủaamin
(bazơ)
Dd Glyxin
Dd Axit
glutamic
Dd lysin
Emhãymôtả hiệntượng khi cho quỳ tím vào 3 lọ
dung dịch sau ? Giảithích?
III. Tính chất hóa học
1. Tính axit, bazơ của dung dịch amino
axit
* Giả sử amino có dạng
(H
2
N)
n
–R –(COOH)
m
- Nếu n > m amino có tính bazơ
- Nếu n = m amino có tính trung tính
- Nếu n < m amino có tính axit
III. Tính chấthóahọc
1. Tính axit bazơ của dung dịch amino axit
* Phản ứng vớiaxitvôcơ mạnh
H
2
NCH
2
COOH + HCl Æ ClH
3
NCH
2
COOH
Hoặc
+
H
3
NCH
2
COO
-
+ HCl Æ ClH
3
NCH
2
COOH
* Phản ứng vớibazơ vô cơ mạnh
H
2
NCH
2
COOH + NaOH Æ H
2
NCH
2
COONa
Hoặc
+
H
3
NCH
2
COO
-
+ NaOH Æ H
2
NCH
2
COONa
III. Tính chất hóa học
2. Phản ứng este hóa nhóm COOH
H
2
NCH
2
COOH + C
2
H
5
OH
H
2
NCH
2
COOC
2
H
5
+ H
2
O
Khí HCl
Bài tậpvậndụng
Câu 1:Hợp chấtnàosauđây không phảilà
hợpchất amino axit
A. CH
3
CONH
2
B. CH
3
CH(NH
2
)COOH
C. HOOCCH(NH
2
)CH
2
COOH
D. CH
3
CH(NH
2
)CH
2
COOH
Bài tậpvậndụng
Câu 2: Để chứng minh amino axit là hợp
chấtlưỡng tínhta có thể dùng phản ứng của
chấtnàylầnlượtvới
A. Dung dịch HCl, dung dịch Na
2
SO
4
B. Dung dịch KOH và CuO
C. Dung dịch KOH, dung dịch HCl
D. Dung dịch NaOH dung dịch NH
3
Bài tậpvậndụng
Câu 3:Phát biểunàosauđây đúng?
A. Phân tử các amino chỉ có một nhóm NH
2
và
một nhóm COOH
B. Dung dịch của các amino axit đều không làm
đổimàuquỳ tím
C. Dung dịch các amino axit đềulàmđổimàu
quỳ tím
D. Các amino axit dềulàchấtrắn ở nhiệt độ
thường
Bài tậpvậndụng
Câu 4: pH của dung dịch cùng nồng độ mol củaba
chấtNH
2
CH
2
COOH, CH
3
CH
2
COOH và
CH
3
CH
2
NH
2
tăng theo trậttự nào sau đây
A. CH
3
CH
2
NH
2
<NH
2
CH
2
COOH < CH
3
CH
2
COOH
B. CH
3
CH
2
COOH < NH
2
CH
2
COOH < CH
3
CH
2
NH
2
C. NH
2
CH
2
COOH, < CH
3
CH
2
COOH < CH
3
CH
2
NH
2
D. CH
3
CH
2
COOH < CH
3
CH
2
NH
2
< NH
2
CH
2
COOH
C
ẢM
Ơ
N
QU
Ý
T
H
Ầ
Y
C
Ô
!