BÀI THẢO LUẬN THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ CĂN BẢN đề tài phân tích 8 yếu tố trong mô hình kinh doanh của tiki

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (490.77 KB, 22 trang )

lOMoARcPSD|9242611

TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI
KHOA HỆ THỐNG THÔNG TIN KINH TẾ VÀ THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ
MÔN THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ
--------------------

BÀI THẢO LUẬN
THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ CĂN BẢN

Tên đề tài: Phân tích 8 yếu tố trong mơ hình kinh doanh của Tiki.

Nhóm thực hiện: 11
Lớp học phần: 2149PCOM0111
Giáo viên hướng dẫn: Nguyễn Minh Đức

Hà Nam – 2021

lOMoARcPSD|9242611

MỤC LỤC
GIỚI THIỆU THÀNH VIÊN...........................................................................................1
LỜI MỞ ĐẦU...................................................................................................................2
NỘI DUNG........................................................................................................................ 3
PHẦN 1: GIỚI THIỆU WEBSITE TIKI..................................................................................................3
PHẦN 2: PHÂN TÍCH 8 YẾU TỐ TRONG MƠ HÌNH KINH DOANH CỦA TIKI...............................3
1. Mục Tiêu Giá Tri..............................................................................................................................3
1.1. Lý thuyết...................................................................................................................................3
1.2. Mục tiêu giá tri của Tiki............................................................................................................4
2. Mô hình doanh thu............................................................................................................................5

2.1. Lý thuyết...................................................................................................................................5
2.2. Mô hình doanh thu của Tiki.......................................................................................................6
3. Cơ hội thi trường..............................................................................................................................7
3.1. Lý thuyết...................................................................................................................................7
3.2. Cơ hội thi trường của Tiki..........................................................................................................7
4. Môi trường cạnh tranh......................................................................................................................9
4.1. Lý thuyết...................................................................................................................................9
4.2. Môi trường cạnh tranh của Tiki.................................................................................................9
5. Lợi thế cạnh tranh...........................................................................................................................11
5.1. Lý thuyết..................................................................................................................................11
5.2. Lợi thế cạnh tranh của Tiki......................................................................................................11
6. Chiến lược thi trường......................................................................................................................13
6.1. Lý thuyết..................................................................................................................................13
6.2. Chiến lược thi trường của Tiki.................................................................................................13
7. Sự phát triển của tổ chức................................................................................................................15
7.1. Lý thuyết..................................................................................................................................15
7.2. Sự phát triển của Tiki...............................................................................................................15
8. Đội ngũ quản tri..............................................................................................................................17
8.1. Lý thuyết..................................................................................................................................17
8.2. Đội ngũ quản tri của Tiki.........................................................................................................17

LỜI KẾT......................................................................................................................... 19

lOMoARcPSD|9242611

GIỚI THIỆU THÀNH VIÊN
ST

Họ và tên

Chức danh

Mã SV

Nhiệm vụ

81

Đào Như Quỳnh

Thành viên

20D140216

Nội dung

82

Lê Thi Quỳnh

Thành viên

20D140276

Nội dung

83

Nguyễn Xuân Tài

Thành viên

20D140157

Nội dung

T

Phân việc, thuyết
84

Khuất Thi Mỹ Tâm

Nhóm trưởng

20D140217

trình, sửa nội dung,
hồn thiện Word

85

Vũ Thi Tâm

Thành viên

20D140277

Nội dung

86

Nguyễn Duy Thái

Thành viên

20D140159

Làm Word

87

Đào Thi Thanh

Thành viên

20D140219

Nội dung

Thành viên

20D140279

Làm powerpoint

88

Phạm Thi Thanh

Thanh

1

lOMoARcPSD|9242611

LỜI MỞ ĐẦU
Trong tiến trình lich sử, sự ra đời và phát triển của Internet - xa lộ siêu tốc, kết nối
toàn cầu được coi là sự bùng nổ cho một kỷ nguyên mới – kỷ nguyên số hóa và kết nối.
Sự ra đời của Internet là một bước tiến vượt bậc của khoa học kỹ thuật, liên kết toàn bộ
thế giới thực và ảo thông qua máy tính. Một trong những ngành nghề phát triển song hành
cùng Internet là Thương mại điện tử. E-commerce ra đời đã giải quyết hàng vạn vấn đề
của hệ thống truyền thông thương mại như quản tri nhân lực, quản lý hàng hóa, quản lý
khách hàng, phân phối vận chuyển, phát triển chuỗi cung ứng,…
Thương mại điện tử hiện nay trên thế giới đang phát triển ở giai đoạn đỉnh cao,
đáp ứng toàn diện nhu cầu của khách hàng, thúc đẩy sản xuất kinh doanh, phù hợp xu
hướng tồn cầu hóa hiện nay. Tuy nhiên, thương mại điện tử ở Việt Nam vẫn còn vô cùng
mới mẻ, nhiều khía cạnh vẫn chưa bắt kip sự biến đổi của nền thương mại điện tử trên thế
giới. Các hoạt động về thương mại điện tử còn chậm và chưa có tính tương tác liên kết
cao. Tuy nhiên, trong thời gian gần đây, các doanh nghiệp Việt Nam vẫn đang nỗ lực học
hỏi, tự hoàn thiện nhằm thúc đẩy sự phát triển của thương mại điện tử trong nước, thu hẹp
khoảng cách phát triển của E-commerce Việt Nam so với thế giới. Vì vậy, nhóm 11 chúng
em xin được đóng góp sự hiểu biết của mình về đề tài “Phân tích 8 yếu tố trong mơ hình
kinh doanh của Tiki”, qua đó, nhóm em cùng các bạn có thể cùng nhau hiểu rõ hơn về
trình độ phát triển của thương mại điện tử Việt Nam thông qua doanh nghiệp Tiki - một
doanh nghiệp triển khai theo mô hình bán lẻ B2C và đang trên tiến trình tiến tới B2B.
Chúng em xin chân thành cảm ơn thầy Nguyễn Minh Đức – Giảng viên học phần
Thương mại điện tử căn bản đã tận tình hướng dẫn chúng em trong suốt quá trình học tập,
nghiên cứu đề tài thảo luận này. Quá trình nghiên cứu đề tài chắc chắn còn nhiều thiếu

sót, chúng em kính mong sự góp ý chân thành của thầy cô và các bạn để đề tài nghiên cứu
được hoàn thiện hơn.

2

lOMoARcPSD|9242611

NỘI DUNG
PHẦN 1: GIỚI THIỆU WEBSITE TIKI
Tiki là doanh nghiệp kinh doanh trong ngành thương mại điện tử được thành lập
vào năm 2010, với khởi điểm ban đầu chủ yếu kinh doanh sách trực tuyến. Sau 7 năm,
Tiki.vn hiện đã trở thành một nhà bán lẻ trực tuyến đa ngành với 9 ngành hàng tiêu dùng
cơ bản, trong đó sách vẫn là một sản phẩm “nhận diện” thương hiệu doanh nghiệp. Có thể
nói Tiki đang là đối thủ lớn của Lazada với tốc độ phát triển chóng mặt. Website Tiki.vn
có hơn 300.000 sản phẩm thuộc 12 lĩnh vực điện tử, phong cách sống và sách. Tiki đạt
được tỷ lệ hài lịng cao nhất của khách hàng và tỷ lệ hồn vốn thấp nhất trong số tất cả các
nhà khai thác thương mại điện tử ở Việt Nam do khả năng kiểm soát chuỗi cung cấp hết
sức hợp lý từ các nhà chuyên môn, từ việc hợp tác với các nhãn hiệu nổi tiếng chuyên
cung cấp hàng hóa chất lượng cao đến việc quản lý kho và hậu cần, thanh toán và cung
cấp dich vụ khách hàng cao cấp. Dù hiện tại đang phải chiu sự cạnh tranh gay gắt từ các
trang Thương mại điện tử khác nhưng Tiki vẫn luôn có cho mình một chỗ đứng trên thi
trường nhờ không ngừng cải thiện dich vụ và cập nhật xu hướng mới. Có thể nói, Tiki là
một thương hiệu có độ phủ sóng rộng, uy tín cao, được nhiều người tin dùng, đặc biệt
trong thời đại thi trường đang phải chiu những biến động dữ dội cho đại dich COVID-19
như hiện nay.
PHẦN 2: PHÂN TÍCH 8 YẾU TỐ TRONG MƠ HÌNH KINH DOANH CỦA TIKI
1. Mục Tiêu Giá Tri
1.1. Lý thuyết
Mục tiêu giá tri của một doanh nghiệp là điểm cốt yếu của mô hình kinh doanh.

Mục tiêu giá tri được hiểu là cách thức để sản phẩm ha y dich vụ của một doanh nghiệp
đáp ứng được nhu cầu của khách hàng. Để phát triển và phân tích mục tiêu giá tri của một
doanh nghiệp cần trả lời các câu hỏi sau: tại sao khách hàng lại tiến hành lựa chọn doanh
nghiệp để tiến hành giao dich thay vì lựa chọn doanh nghiệp khác? Những điều gì doanh
nghiệp có thể cung cấp cho khách hàng trong khi các doanh nghiệp khác không có hoặc
không thể cung cấp? Đứng từ góc độ khách hàng thành công của mục tiêu giá tri thương
mại điện tử bao gồm: sự cá nhân hoá, cá biệt hố của các sản phẩm, giảm bớt chi phí
3

lOMoARcPSD|9242611

trong việc kiểm tra giá cả và sự thuận tiện trong giao dich thông qua quá trình quản lý
phân phối sản phẩm.
1.2. Mục tiêu giá trị của Tiki
Tiki là một website thương mại điện tử đáp ứng nhu cầu mua sắm online của
người tiêu dùng trong thời kỳ công nghệ thông tin phát triển mạnh mẽ, hàng hóa đảm bảo
uy tín chất lượng, chính sách giao hàng nhanh chóng và chế độ hậu mãi làm hài lòng bất
kỳ người mua hàng khó tính nhất.
- Tiki là một hệ sinh thái thương mại tất cả trong một, gồm các công ty thành viên như:
 TikiNOW Smart Logistics cung cấp dich vụ logistics đầu-cuối.
 Ticketbox mang đến dich vụ vé sự kiện, xem phim hàng đầu.
 Đơn vi bán lẻ Tiki Trading và Sàn Giao dich cung cấp 10 triệu sản phẩm từ 26
ngành hàng phục vụ hàng triệu khách hàng trên tồn quốc.
- Nói đến Tiki, chắc hẳn mọi người sẽ nghĩ ngay đến dich vụ cung cấp tri thức, nuôi
dưỡng tâm hồn, đó chính là sách. Ý thức được tiền thân xuất phát là một nhà cung cấp
sách và đinh hướng đa dạng hóa sản phẩm bằng cách biến mình thành sàn thương mại
điện tử của Việt Nam, do người Việt làm chủ và phục vụ người Việt, Tiki nhận thức được
rất rõ những điểm mạnh mà mình đang có.
- Hiện nay, các mặt hàng của Tiki được phân thành 16 danh mục sản phẩm như sách, đồ

điện tử, hàng tiêu dùng, đồ chơi, làm đẹp, thời trang,… Bên cạnh đó cịn được chia ra
theo từng nhãn hàng, từng công dụng, chức năng khác nhau. Hàng ngàn sản phẩm này
chắc chắn sẽ đáp ứng được đủ lượng hàng mà bạn muốn mua. Với mỗi sản phẩm, Tiki có
hiển thi đầy đủ giá cả, thông tin chi tiết, mô tả sản phẩm, review của khách hàng,…
Thuận tiện cho người tiêu dùng hiểu rõ sản phẩm cũng như dễ dàng so sánh giá cả và xem
review sản phẩm.
- Với phương châm hoạt động “Tất cả vì Khách Hàng”, Tiki luôn không ngừng nỗ lực
nâng cao chất lượng dich vụ và sản phẩm, từ đó mang đến trải nghiệm mua sắm trọn vẹn
cho Khách Hàng Việt Nam với dich vụ giao hàng nhanh trong 2 tiếng và ngày hôm sau
4

lOMoARcPSD|9242611

TikiNOW lần đầu tiên tại Đông Nam Á, cùng cam kết cung cấp hàng chính hãng với
chính sách hồn tiền 111% nếu phát hiện hàng giả, hàng nhái. Đặc biệt TIKI thực hiện
chính sách đổi trả trong vịng 30 ngày để bảo vệ quyền lợi tối đa cho khách hàng
- Thương hiệu Tiki mang dấu ấn ngay trong tên gọi của mình với 2 yếu tố rất quan trọng
với khách hàng khi mua sắm trực tuyến: Tìm kiếm – Tiết kiệm. Mua sắm trực tiếp tại
TIKI giúp mọi người tiết kiệm được nhiều thời gian, công sức mà vẫn lựa chọn được
những mặt hàng chất lượng, giá cả phù hợp và nhận được hàng nhanh chóng.
 Tất cả dành cho khách hàng là giá tri cốt lõi mà Tiki hướng đến . Tiki luôn cố gắng
cung cấp không chỉ những sản phẩm có chất lượng tốt nhất mà cịn là trải nghiệm dich vụ
hài lòng nhất tới khách hàng bằng cách thực hiện tốt cả 3 khâu chăm sóc trước – trong và sau khi mua hàng. Sau nhiều năm phát triển, Tiki đã trở thành một thương hiệu quen
thuộc với người tiêu dùng Việt, bằng chứng chính là vô số những đánh giá tốt đẹp và lời
cam kết gắn bó dài lâu trong tương lai từ phía khách hàng.
2. Mô hình doanh thu.
2.1. Lý thuyết
Mô hình doanh thu là cách thức để doanh nghiệp có doanh thu, tạo ra lợi nhuận.
Một trong những chức năng quan trọng của một tổ chức kinh doanh là tạo ra lợi nhuận.

Tuy nhiên, bản thân lợi nhuận chưa đủ để khẳng đinh sự thành công của một doanh
nghiệp. Một doanh nghiệp được xem là kinh doanh thành công cần tạo ra mức lợi nhuận
lớn hơn các hình thức đầu tư khác. Bằng không, doanh nghiệp không thể tồn tại.
a. Mơ hình doanh thu quảng cáo
Áp dụng mô hình doanh thu quảng cáo, doanh nghiệp cung cấp một website với
các nội dung hữu ích hoặc để các đối tác đưa các thông tin kinh doanh, giới thiệu các sản
phẩm hay các dich vụ hoặc cung cấp vi trí để họ quảng cáo và thu phí từ các đối tượng
quảng cáo này. Các website quảng cáo như vậy có thể thu hút sự chú ý của nhiều người và
đối với những đối tác có nhu cầu đặc biệt, doanh nghiệp có thể thu các mức phí cao hơn.
b. Mơ hình doanh thu đăng ký.
5

lOMoARcPSD|9242611

Trong mô hình doanh thu đăng ký, các thông tin hay dich vụ mà doanh nghiệp
cung cấp được đưa ra thông qua một website. Người sử dụng sẽ phải trả một khoản phí
đăng ký cho việc truy cập tới một số hoặc tồn bộ các nội dung nói trên
c. Mơ hình doanh thu phí giao dịch
Ở mô hình này, doanh nghiệp nhận được một khoản phí khi các đối tác thực hiện
giao dich thông qua website của doanh nghiệp.
d. Mô hình doanh thu bán hàng
Doanh nghiệp theo mô hình này thu được doanh thu từ việc bán hàng hoá, dich
vụ và thông tin cho khách.
e. Mơ hình doanh thu liên kết
Theo mô hình này, hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp kinh doanh được tiến
hành trên cơ sở xây dựng một website liên kết - hợp tác với các doanh nghiệp sản xuất
hay các nhà phân phối. Doanh thu của doanh nghiệp thu được là các khoản phí tham khảo
(hay phí liên kết kinh doanh) (referral fee) hoặc một khoản phần trăm trên doanh thu của
các hoạt động bán hàng thực hiện trên cơ sở các liên kết các doanh nghiệp sản xuất hay

nhà phân phối.
2.2. Mơ hình doanh thu của Tiki
a. Doanh thu quảng cáo
Tiki sẽ bán những dải băng (banner) quảng cáo trên web. Nguồn doanh thu sẽ đến
từ những người quảng cáo trả cho các quảng cáo của mình. Đối với các đối tác có nhu cầu
đặc biệt thì Tiki sẽ thu mức phí cáo hơn. Tuỳ vào hình dáng banner và số ngày quảng cáo
sẽ có phí khác nhau. Ví dụ đăng banner trong 3 ngày phí dich vụ sẽ là 3tr-4tr, trong 7
ngày sẽ có mức phí từ 5-7tr đồng. Một mặt điều này giúp kích thích mua sắm ở người tiêu
dùng, tăng lợi nhuận cho Tiki. Nhưng mặt khác, những quảng cáo này cũng làm cho
người tiêu dùng mất phương hướng trong việc xác đinh sản phẩm cần mua.
b. Doanh thu bán hàng
6

lOMoARcPSD|9242611

Việc các cá nhân, tổ chức bán hàng trên Tiki sẽ bi trừ chiết khấu % hay còn gọi là
commission trên các đơn hàng. Khoản phí hoa hồng tuỳ thuộc vào danh mục hàng hoá đối
tác kinh doanh. Với những sản phẩm thời trang như thời trang nam/nữ, thời trang mẹ&bé
phí chiết khấu là 8%. Chủ shop sẽ chiu phí 1%/1 đơn hàng thành công. Đây là khoản phí
giao dich thẻ hay thu hộ COD trên mọi đơn hàng.
Đây là nguồn doanh thu chủ yếu của Tiki
c. Doanh thu từ phí phạt
Trường hợp người bán không tuân thủ các quy đinh, chính sách của Tiki sẽ có
những mức phạt khác nhau: ví dụ như người bán hàng xác nhận đơn hàng trễ hơn 4 giờ
làm việc kể từ đơn hàng chuyển trạng thái “chờ in” là 50.000 đồng; nhà bán hàng cập nhật
giao hàng trễ hơn cam kết mà nhà bán hàng chọn trên hệ thống là 50.000 đồng…
3. Cơ hội thi trường
3.1. Lý thuyết
Cơ hội thi trường là dự báo của doanh nghiệp về thi phần của sản phẩm hay dich

vụ cụ thể, nhằm để chỉ tiềm năng thi trường của một doanh nghiệp và toàn bộ cơ hội tài
chính tiềm năng mà doanh nghiệp có khả năng thu được từ thi trường đó. Cơ hội thi
trường thường được phân nhỏ theo các vi trí đặc biệt của doanh nghiệp trên thi trường, có
thể tại thời điểm hiện tại, hoặc trong một vài năm kế tiếp và có thể xa hơn.
3.2. Cơ hội thị trường của Tiki
Tiki là doanh nghiệp kinh doanh trong ngành thương mại điện tử được thành lập
vào năm 2010, với khởi điểm ban đầu chủ yếu kinh doanh sách trực tuyến, sau 10 năm,
Tiki.vn hiện đã trở thành một nhà bán lẻ trực tuyến đa ngành với 10 ngành hàng tiêu dùng
cơ bản, trong đó sách vẫn là một sản phẩm “nhận diện” thương hiệu doanh nghiệp. Phần
lớn sản phẩm được Tiki nhập về bán, chất lượng hàng hoá và dich vụ của Tiki luôn được
đánh giá cao hơn các đối thủ. Từ đó, Tiki đã xác đinh được Brand DNA của thương hiệu
Tiki bao gồm: sản phẩm chính hãng (quản lý chặt về nhà cung cấp), giao hàng nhanh (là
đơn vi e-commerce duy nhất có kho hàng ở HN và TP.HCM) và dich vụ tốt (kế thừa giá

7

lOMoARcPSD|9242611

tri trước đây của Tiki). Để phát triển được như ngày hôm nay, Tiki đã phải nắm bắt tốt cơ
hội của thi trường Thương mại điện tử, cụ thể như:
 Việt Nam hiện được đánh giá là một trong những thi trường thương mại điện tử
phát triển nhanh nhất ở Đông Nam Á, chỉ xếp sau Indonesia. Điều này là hồn tồn
có cơ sở khi có đến 68 triệu người dùng Internet trên tổng số 97 triệu người Việt
Nam, là động cơ thúc đẩy mảng thương mại điện tử phát triển mạnh mẽ. Theo Cục
Thương mại điện tử và kinh tế số, thương mại điện tử Việt Nam tăng trưởng ấn
tượng trong năm 2020 với mức tăng 18%, quy mô thi trường 11,8 tỉ USD, ước tính
chiếm 5,5% tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dich vụ tiêu dùng cả nước.
 COVID-19 là cú huých đáng kể với thương mại điện tử, khiến nhiều doanh nghiệp
trước đây chưa từng bán trực tuyến nay bán trực tuyến, nhiều người chưa bao giờ

mua hàng trực tuyến nay mua hàng trực tuyến. Thông thường, đối với những khách
hàng mới hoặc có ít kinh nghiệm mua sắm trực tuyến, họ sẽ có xu hướng mua hàng
tại những Website có quy mô lớn, có uy tín cao trên thi trường và Tiki hội tụ đủ
những yếu tố đó. Theo đại diện của Tiki, sau giai đoạn đỉnh dich, doanh nghiệp này
ghi nhận có đến 50% người dùng trên Tiki là khách hàng mới và lần đầu mua sắm
online (trực tuyến).
 Thực tế, có tới 79% người dùng smartphone đã dùng hoặc sẵn lòng sử dụng ứng
dụng di động để mua sắm trực tuyến, điều này dẫn đến tần suất và chi tiêu cao hơn
trong nhóm đối tượng người có mua sắm trực tuyến trên Tiki. Báo cáo của iPrice
xếp hạng các ứng dụng thương mại điện tử được sử dụng nhiều nhất tại Việt Nam
năm 2020. Trong đó, top 4 là Shopee, Tiki, Lazada và Sendo. Thứ hạng top 4 này
vẫn giữ nguyên trong suốt năm, bất chấp sự cạnh tranh từ các ứng dụng nước ngoài
như Taobao, Amazon,… Điều này cho thấy người tiêu dùng Việt Nam rất trung
thành với các ứng dụng mua sắm yêu thích của họ.
 Mua sắm trên mạng xã hội cũng rất phổ biến và mức độ sử dụng tiếp tục tăng, đặc
biệt là cho danh mục thời trang và làm đẹp. Theo khảo sát, tần suất truy cập của
khách hàng khi có nhu cầu mua sắm đến các kênh thương mại điện tử là 91%, các
8

lOMoARcPSD|9242611

trang mạng xã hội là 43%, trang web của các thương hiệu chiếm 20% và các siêu
thi trực tuyến là 19%. Hầu hết mọi người truy cập đến những trang này thông qua
ứng dụng trên smartphones, các thiết bi khách và trình duyệt chỉ chiếm một phần
nhỏ. Một vài tên tuổi lớn trong ngành thương mại điện tử chiếm 91% lượng người
dùng lui tới là Shopee, Lazada, Tiki và Sendo.
4. Môi trường cạnh tranh
4.1. Lý thuyết
Môi trường cạnh tranh của doanh nghiệp nhằm nói đến phạm vi hoạt động của

các doanh nghiệp khác kinh doanh các sản phẩm cùng loại trên cùng thi trường. Môi
trường cạnh tranh của một doanh nghiệp chiu tác động bởi nhân tố như : có bao nhiêu đối
thủ cạnh tranh đang hoạt động, phạm vi hoạt động của các đối thủ ra sao, thi phần của
mỗi đối thủ đó như thế nào, lợi nhuận mà họ thu được là bao nhiêu và mức giá mà các đối
thủ đinh ra cho các sản phẩm của họ là bao nhiêu.
Nhìn chung, đối thủ cạnh tranh chia thành hai loại: đối thủ cạnh tranh trực tiếp và
đối thủ cạnh tranh gián tiếp.
-

Đối thủ trực tiếp là những đối thủ cùng kinh doanh 1 dịng sản phẩm, có cùng giá
bán, cùng phân khúc khách hàng và có năng lực cạnh tranh tương đương nhau.

-

Đối thủ gián tiếp những đối thủ không có cùng 1 loại sản phẩm hoặc dich vụ
nhưng lại đáp ứng cùng 1 nhu cầu của khách hàng. Sản phẩm của những đối thủ
gián tiếp còn được gọi là sản phẩm thay thế. Điều đó có nghĩa là chúng có thể thay
thế nhau dù không phải là cùng chung 1 sản phẩm.
Khi đã xác đinh được đối thủ cạnh tranh là ai, họ thuộc kiểu đối thủ nào thì doanh

nghiệp mới có thể đưa ra những chiến lược phù hợp để làm ra những sản phẩm tốt hơn,
vượt trội hơn họ, nắm được ưu điểm, nhược điểm của đối thủ cũng như càng hiểu rõ hơn
về tình hình của doanh nghiệp mình. Nhờ thế mà họ có thể lên kế hoạch, tạo ra các chiến
dich kinh doanh hiệu quả để giúp công ty phát triển và luôn đứng vững trên thi trường. Có
như vậy, doanh nghiệp mới có thể chiến thắng trong cuộc cạnh tranh này.

9

lOMoARcPSD|9242611

4.2. Môi trường cạnh tranh của Tiki
Xét thi trường Thương mại Điện tử trong khối Đông Nam Á, có thể nói Việt Nam
chúng ta là một nước có tốc độ phát triển kinh tế khá nhanh và vượt trội so với những
nước khác. Việt Nam đang trở thành một “miếng bánh ngon” được các nhãn hàng, nhà
bán lẻ, nhà đầu tư nhắm đến. Tuy nhiên, để dấn thân vào thi trường TMĐT ở Việt Nam
quả thực không dễ dàng khi trên thi trường đã có sẵn nhiều ông lớn, sẵn sàng chiu một
khoản lỗ khổng lồ, trong nhiều năm liên tục để xây dựng thi phần. Thêm vào đó, người
tiêu dùng Việt Nam vẫn giữ thói quen sử dụng tiền mặt và không có thói quen thanh tốn
online vì nhiều lý do khách quan. Vì vậy, khi nhắc đến thi trường Thương mại điện tử Việt
Nam, người ta sẽ lập tức nghĩ ngay đến cuộc đua giữa 4 ông lớn: Shopee, Tiki, Lazada,
Sendo. Có một điểm chung giữa 4 Website này là đều sử dụng mô hình kết hợp
(B2C/C2C). Lazada và Shopee là 2 thương hiệu quốc tế trong lúc đó các thương hiệu cịn
lại là Tiki và Sendo được sáng lập bởi các tổ chức trong nước. Vì vậy, Tiki đang rơi vào
tình thế khó khăn khi một mặt phải đối đầu với sự cạnh tranh khốc liệt từ những công ty
nước ngồi có nguồn vốn dồi dào, mặt khác phải giữ vững được danh hiệu “thương hiệu
của người Việt”. Bên cạnh đó, làm sao để có thể làm cho khách hàng hứng thú với việc
mua hàng online hơn là mua hàng truyền thống cũng là 1 vấn đề mà Tiki cũng cần giải
quyết tốt. Để làm nổi bật tính khốc liệt trong cuộc đua giành thi phần trong TMĐT cũng
như bán lẻ, chúng em xin đưa ra phân tích về 1 vài đối thủ đáng gờm của Tiki:
a. Đối thủ trực tiếp
Trong thi trường thương mại điện tử, Tiki có các đối thủ trực tiếp như: Shopee,
Lazada, Sendo,…
 Đối thủ mạnh nhất đối với Tiki đó chính là Shopee. Bởi họ có các điểm mạnh như:
Hỗ trợ phí vận chuyển cho các đơn hàng, chính sách vận chuyển cho nhà bán hàng
cực ưu đãi, liên kết với các hãng vận chuyển lớn; có các chương trình khuyến mãi,
trợ giá hấp dẫn cho nhà bán hàng và người tiêu dùng; Tích cực tổ chức chương
trình khuyến mãi, mã giao hàng free, giao hàng nhanh trong 4h; Hàng hoá đa dạng
và giá thành rẻ. Tuy nhiên, Shopee cũng có những mặt hạn chế như: Mức độ cạnh
tranh rất cao do có quá nhiều người bán hoạt động trên Shopee; Shopee vẫn chưa

10

Downloaded by tran quang ()

lOMoARcPSD|9242611

quản lý được vấn đề bán phá giá và chưa kiểm sốt chất lượng sản phẩm nên có thể
gây hoang mang cho khách hàng; Chất lượng sản phẩm còn chưa được tốt, có
những mặt hàng là hàng đểu, kém chất lượng gây mất niềm tin cho khách hàng.
 Tiki cũng phải đối mặt với một đối thủ đáng gờm là Lazada. Họ đã có những ưu
điểm vượt trội so với Tiki như: Hoạt động marketing năng động, mạnh mẽ, nhiều
khuyến mãi thu hút người dùng như Lazada đi theo hướng mua sắm kết hợp giải trí
với các chương trình livestream cùng nghệ sĩ, người nổi tiếng và các minigame…;
hàng hoá đa dạng và giá thành tương đối rẻ. Lazada cũng có những mặt không tốt
như: Các chi phí về logistics (lấy hàng, vận chuyển) khá cao; Thời gian dự kiến
giao hàng khá lâu (từ 2 – 8 ngày với giao hàng tiêu chuẩn) làm tăng tỉ lệ rớt đơn
hàng; Lazada không cho phép người nhận hàng kiểm tra sản phẩm trước khi nhận
điều này khiến cho khách hàng cảm thấy lo lắng về sản phẩm của đơn hàng mà
mình mua.
b. Đối thủ gián tiếp
Trong thi trường bán lẻ, Tiki có các đối thủ gián tiếp như: các cửa hàng bán lẻ,
cửa hàng tạp hóa, siêu thi, trung tâm thương mại,…. Có thể nhận thấy trên thi trường đã
nổi lên một số nhà phân phối bán lẻ chủ yếu bao gồm cả doanh nghiệp trong nước và
nước ngoài đang nắm giữ thi phần chủ yếu, cạnh tranh lẫn nhau và đi đầu trong những xu
hướng bán lẻ mới. Các tập đoàn lớn kinh doanh bán lẻ lớn của nước ngoài như Lotte,
Central Group, Aeon, Circle K, K Mart, Auchan, Family Mart… đã liên tục đẩy mạnh
chiến lược thâm nhập và mở rộng thi trường bán lẻ tại Việt Nam. Điều này cho thấy tiềm
năng thi trường bán lẻ Việt Nam là rất lớn nhưng cuộc đua giành thi phần trong lĩnh vực
này cũng ngày càng gay gắt. Tuy nhiên, khi đại dich Covid – 19 bùng phát, vì giai đoạn

cách ly xã hội theo lời khuyên của chính phủ, các đối thủ gián tiếp của Tiki bi ảnh hưởng
mạnh dẫn đến doanh thu giảm nhanh do người tiêu dùng không muốn ra khỏi nhà. Họ có
xu hướng đặt hàng qua Internet, điều này làm cho Tiki có lượt truy cập, lượt mua tăng
nhanh. Ngoài ra, khách hàng mua hàng trên Tiki sẽ có nhiều sự lựa chọn hơn khi mua ở
đại lý, siêu thi,.. Nếu trước khi Covid-19 xảy ra, người tiêu dùng có xu hướng mua hàng
trực tiếp qua các đại lí bán lẻ, siêu thi,... hơn là mua trên Internet, bởi họ có thể trực tiếp
11

Downloaded by tran quang ()

lOMoARcPSD|9242611

thử hàng, lấy hàng ngay đối với mặt hàng cần thiết mà không cần bỏ thời gian chờ đợi
người ship đến. Chính vì vậy, Tiki cần phải có những chương trình khuyến mại đặc biết
để thu hút khách hàng cũng như chất lượng hàng hóa phải tốt, đảm bảo độ tin cậy cho
khách hàng.
5. Lợi thế cạnh tranh
5.1. Lý thuyết
Lợi thế cạnh tranh là những gì làm cho doanh nghiệp nổi bật, trong khi các đối
thủ cạnh tranh khác lại không làm được điều này. Nhờ đó, doanh nghiệp sẽ hoạt động tốt
hơn so với những doanh nghiệp khác. Đây là yếu tố cần thiết phải có giúp công ty ngày
thành công và tồn tại lâu dài, khác biệt so với đối thủ cạnh tranh.
5.2. Lợi thế cạnh tranh của Tiki
 Có lịch sử hình thành lâu đời
Là doanh nghiệp Việt Nam được thành lập vào năm 2010. Với bề dày kinh
nghiệm như vậy, Tiki đã xây dựng được niềm tin cho khách hàng và đúng Top 2 các trang
thương mại điện tử lớn nhất Việt Nam và Top 6 các trang TMĐT lớn nhất Đông Nam Á.
 Nhận diện thương hiệu tốt
Sau 11 năm hoạt động kinh doanh, Tiki đã trở thành một thương hiệu quen thuộc

với người tiêu dùng mọi lứa tuổi, đặc biệt là các bạn trẻ; là nhà bán lẻ trực tuyến đa ngành
với 9 ngành hàng tiêu dùng cơ bản, trong đó sách vẫn là sản phẩm “nhận diện” tốt cho
Tiki.
 Chiếm thị phần cao trong thị trường thương mại điện tử
Shopee, Lazada đã chi phối một cách áp đảo thi phần Đông Nam Á nhưng riêng
tại Việt Nam, họ chưa thể làm điều này. Việt Nam dẫn đầu khu vực về phần trăm truy cập
các công ty thương mại nội đia (66%).

12

Downloaded by tran quang ()

lOMoARcPSD|9242611

Theo thống kê của công ty thương mại điện tử iPrice, website của hai gã khổng lồ
Lazada, Shopee chiếm tới 80-90% lượng truy cập toàn thi trường ở Malaysia, Thái Lan,
Philippines, Singapore. Trong khi đó, họ chỉ chiếm chưa tới 35% toàn thi phần ở Việt
Nam. Điều này cho thấy, hai ông lớn chiếm vi thế áp đảo tại các nước trong khu vực
nhưng lại vấp phải sự kháng cự khốc liệt ở Việt Nam. Tiki chính là thương hiệu nội đia
đóng góp mạnh mẽ cho thế cạnh tranh đa chiều này. Tuy vẫn bi Shopee bỏ xa về nhiều
mặt số liệu nhưng Tiki vẫn không ngừng đưa ra những sáng tạo, đổi mới nhằm giữ chân
khách hàng và những biện pháp đó đã mang lại những hiệu quả nhất đinh.
 Có nguồn tài chính lớn, mạnh, rót vốn liên tục
Trong các năm qua, Tiki luôn nhận được nhiều nguồn vốn đầu tư lớn. Nhất là đầu
năm 2018, tập đoàn JD đã bổ sung 44 triệu USD và tháng 9/2018 là 122 tỷ đồng từ VNG.
Thương hiệu này còn đạt tỷ lệ hoàn vốn thấp nhất trong tất cả những nhà khai thác thương
mại điện tử tại Việt Nam nhờ vào khả năng kiểm soát chuỗi cung cấp vô cùng hợp lý.
 Sản phẩm đáp ứng tốt nhu cầu người dùng
Một nghiên cứu đã chỉ ra: 85% khách hàng hài lòng với chất lượng và dich vụ của

Tiki; tỉ lệ đổi trả hàng tháng là 0,95% và số khách hàng hàng tháng lên tới 400.000.
 Chính sách đổi trả hàng theo quy định, tạo điều kiện thuận lợi cho người mua.
Khi nhận được sản phẩm giao sai hoặc thiếu so với đơn hàng đã đặt, khách hàng
có thể phản hồi lại cho Tiki trong 7 ngày kể từ lúc đơn hàng giao tới và sản phẩm cần
được đảm bảo giữ nguyên chưa qua sử dụng. Ngay khi nhận được thông tin, Tiki sẽ phản
hồi hướng xử lý trong vòng 3 ngày làm việc, đảm bảo tối đa quyền lợi cho khách hàng.
 Mạng lưới phân phối rộng lớn, nhanh chóng.
Với mạng lưới phân phối rộng khắp tồn quốc; theo tính tốn của Tiki, thời gian
giao hàng trung bình tồn quốc là 1,6 ngày. Đồng thời, khách hàng có thể nhận được hàng

13

Downloaded by tran quang ()

lOMoARcPSD|9242611

ngay trong 2 giờ tại Hà Nội và TP.HCM; đảm bảo chất lượng hàng hóa khi đến tay người
dùng.
 Bắt kịp xu hướng và nhu cầu khách hàng, liên tục thay đổi mình để tương tác tốt
với khách hàng
Để hỗ trợ và thu hút thêm nhiều khách hàng; Tiki luôn tung ra nhiều chương trình
khuyến mãi và truyền thông đặc biệt để đẩy mạnh nhận diện thương hiệu; nhất là đối với
các loại sản phẩm mới: đồ gia dụng, công nghệ…
6. Chiến lược thi trường
6.1. Lý thuyết
Chiến lược thi trường thương mại điện tử là kế hoạch xác đinh, đinh hướng phạm
vi ứng dụng thương mại điện tử trong ngắn hạn và dài hạn nhằm thoả mãn tốt nhất nhu
cầu của thi trường và đáp ứng mong muốn của các tác nhân có liên quan đến tổ chức.
6.2. Chiến lược thị trường của Tiki

 KOL/ Influencer marketing
Tiki đã tích cực sử dụng hình thức Influencer Marketing. Bởi lẽ, Tiki cần hướng
đến một tập khách hàng lớn hơn, mang tính đại chúng hơn. Để tăng tính cạnh tranh, Tiki
đã thực hiện dự án “Tiki đi cùng sao Việt”, đây là dự án đồng hành cùng những sản
phẩm nghệ thuật của các nghệ sĩ Việt ở nhiều lĩnh vực, nổi bật là âm nhạc và nó đã
mang lại thành công ngồi mong đợi cho Tiki trong chiến dich làm Branding.

 Nâng cao trải nghiệm người dùng
Hiện nay thói quen mua sắm tiêu dùng của Việt Nam đã thay đổi, phần lớn đều ưa
thích mua sắm trên mạng. Do đó việc mua sắm qua các trang thương mại điện tử điển
hình như Tiki.vn đã phát triển vượt bậc, nâng cao trải nghiệm người tiêu dùng như: giúp
người dùng tiết kiệm thời gian, thanh tốn thuận tiện, có điều kiện so sánh giá, được giao
hàng tận nơi, mua hàng bất cứ thời điểm nào trong ngày.
14

Downloaded by tran quang ()

lOMoARcPSD|9242611

Người tiêu dùng Việt Nam thường lựa chọn những tên tuổi lớn như Tiki.vn khi
mua sắm bởi sự đa dạng về chủng loại sản phẩm và chất lượng dich vụ. Tuy nhiên, một
danh mục sản phẩm lớn có thể khiến cho người tiêu dùng không thể tìm được những sản
phẩm thật sự phù hợp với nhu cầu của họ. Tiki đã ứng dụng công nghệ để chắc chắn rằng
người tiêu dùng sẽ tìm thấy những mặt hàng mà họ đang tìm kiếm. Tiki là minh chứng
thành công điển hình khi gia tăng sự tương tác với khách hàng và mức chuyển đổi doanh
số.

 Lấn sân sang Marketplace

Đầu năm 2017, Chiến lược marketing của Tiki là chuyển đổi mô hình kinh doanh
từ B2C sang mô hình Marketplace. Tức thay vì tự mình nhập hàng hóa về, giám sát chất
lượng và bán cho khách hàng. Giờ đây Tiki sẽ đóng vai trị một sàn giao dich trực tuyến.
Nơi các nhà cung cấp khác nhau có thể đăng tải sản phẩm của mình. Chính vì lẽ đó, số
lượng các mặt hàng được cung cấp trên Tiki đã tăng lên nhanh chóng. Thay vì đơn thuần
là sách như trước kia.
Về cơ bản, Marketplace là bước tiến hoàn chỉnh của mô hình B2C. Tiki đã rất
khôn khéo khi chọn phát triển theo hướng này.

 PR – Khẳng định thương hiệu và chiếm lĩnh thị trường bằng những cơn sốt Sales
Bên cạnh việc đa dạng hóa sản phẩm, Tiki không ngừng tung ra các chương trình
khuyến mãi và truyền thông. Đặc biệt để đẩy mạnh nhận biết về sự đa dạng, nhất là các
sản phẩm gia dụng và công nghệ.
Tuy nhiên, hiện nay số lượng bàn luận liên quan đến “sách” của người dùng vẫn
áp đảo và chiếm đa số trên tổng số bàn luận về Tiki. Điều này cho thấy việc đẩy mạnh
cộng hưởng thương hiệu về sự đa dạng của Tiki chưa thực sự mang lại kết quả. Việc hình
ảnh “nhà bán lẻ sách trực tuyến” đã ăn sâu và bám rễ trong tâm trí người dùng, địi hỏi
Tiki cần có một q trình dài với nhiều hoạt động hơn nữa để đạt mục đích truyền thông.
15

Downloaded by tran quang ()

lOMoARcPSD|9242611

7. Sự phát triển của tổ chức
7.1. Lý thuyết
Theo kinh nghiệm của nhiều doanh nghiệp kinh doanh điện tử, một kế
hoạch phát triển có tổ chức được hiểu là cách thức bố trí, sắp xếp và thực thi các công
việc kinh doanh nhằm đạt được các mục tiêu của doanh nghiệp. Thông thường, các

công việc được phân chia theo các bộ phận chức năng như bộ phận sản xuất, vận
chuyển, marketing, dich vụ khách hàng và tài chính. Ở doanh nghiệp kinh doanh
điện tử, trước tiên các nhiệm vụ (các phân công việc) cùng với các lĩnh vực chức năng sẽ
dần được hình thành. Sau đó, doanh nghiệp sẽ bắt đầu tuyển dụng các chức vụ đảm nhiệm
từng công việc cụ thể.
7.2. Sự phát triển của Tiki
Để có được vi thế trên “thương trường” và chỗ đứng vững chắc trong lòng khách
hàng như hôm nay, Tiki đã không ngừng đổi mới, hoàn thiện mình với cách tổ chức, phối
hợp nhip nhàng các bộ phận như sản xuất, kinh doanh, tài chính,… nhằm đem lại những
giá tri và trải nghiệm tốt đẹp nhất không chỉ cho khách hàng mà còn cho cả triệu trái tim
người Việt.
Thành lập từ tháng 3/2010, với niềm đam mê sách, với vốn khởi điểm 5000 USD
ông Trần Ngọc Hải Sơn (CEO – Founder of Tiki Corporation) đã tự mình khởi nghiệp và
nắm chính mọi khâu từ nhận đơn, bọc sách cho đến giao sách. Đến năm 2011 đã bắt đầu
bán thêm 300.000 sản phẩm ở 12 mặt hàng khác nhau.
Từ năm 2012 – 2017 là hành trình gọi vốn từ nhiều quỹ đầu tư trong và ngoài
nước. Đặc biệt đến năm 2018 nhận được 50 triệu USD từ SparkLabs Ventures.

16

Downloaded by tran quang ()

lOMoARcPSD|9242611

Tròn 7 năm sau ngày ra đời, vào tháng 3/2017, khi đánh giá được tiềm năng của
thi trường thương mại điện từ, Tiki nhanh chóng thay đổi “diện mạo” sang hình thức
Marketplace với những chiến lược Marketing chú trọng vào dich vụ chu đáo, chiến lược
giá tốt, hấp dẫn,… Điều này khiến Tiki “một bước” bứ t phá và trở 1 thành một trong
những công ty phát triển mạnh mẽ những năm 2015 – 2017 khiến các đối thủ phải de

chừng.
Một số dấu mốc quan trọng của Tiki giai đoạn 2010-2019

Hiện nay, Tiki đã nắm chắc vi thế top 2 chỉ sau Shopee và vượt mặt những công
ty có “hậu thuẫn” lớn từ các công ty mẹ như Lazada, Sendo,… trên các “sàn đấu” trong
lĩnh vực thương mại điện tử Việt Nam. Tiki đã trở thành đơn vi bán hàng trực tuyến đa
ngành kinh doanh 25 ngành với hơn 300.000 sản phẩm và sách vẫn là mặt hàng “tiên
phong” cũng như “dấu ấn” nổi bật thương hiệu của Startup Việt.
Không dừng lại ở đó, Tiki sẽ cịn nỗ lực hơn nữa để không chỉ trở thành một kênh
mua sắm uy tín, đáng tin cậy của người Việt mà cịn lớn mạnh với kỳ vọng trở thành một
Unicorn tiếp theo tại Việt Nam.
17

Downloaded by tran quang ()

lOMoARcPSD|9242611

8. Đội ngũ quản tri
8.1. Lý thuyết
Đội ngũ quản tri là một trong các nhân tố quan trọng nhất của một mô hình kinh
doanh chiu trách nhiệm xây dựng các mẫu công việc trong doanh nghiệp.
Một đội ngũ quản tri giỏi góp phần tạo sự tin tưởng chắc chắn đối với các nhà đầu
tư bên ngồi, có khả năng nắm bắt nhanh nhạy những diễn biến thi trường và có kinh
nghiệm trong việc thực thi các kế hoạch kinh doanh. Đội ngũ quản tri tuy không cứu vãn
một mô hình kinh doanh yếu nhưng họ có thể vận dụng những kinh nghiệm của cá nhân
vào quản lý các mô hình kinh doanh mới.
8.2. Đội ngũ quản trị của Tiki
Để đạt được những thành tựu to lớn như ngày hôm nay và trở thành 1 trong

những trang web thương mại điện tử hàng đầu Việt Nam là công sức, tâm huyết của đội
ngũ quản tri giàu năng lực, kiến thức nền tảng và kinh nghiệm nắm bắt thi trường cũng
như thực thi các kế hoạch kinh doanh. Cụ thể như sau:
 Ông Trần Ngọc Thái Sơn – người sáng lập kiêm giám đốc điều hành
-

Tốt nghiệp thạc sĩ ngành Thương mại điện tử tại Đại học New South Wales, Úc
năm 2007.

-

Sau khi tốt nghiệp thạc sĩ tại Úc, ông Sơn đã có một thời gian làm thiết kế Web cho
Impaq Interactive tại Thái Lan. Về Việt Nam, ông đã làm ở các vi trí như Giám đốc
Marketing cho Vinabook và Quản lý điều hành ở Vega.

-

Năm 2010 (thời điểm 30 tuổi), ông đã sáng lập ra Tiki với vốn khởi điểm chỉ với
5.000 USD tiền tiết kiệm của chính ông.

-

Năm 2016, ông được vinh danh trong SPARK 40 (SPARK là giải thưởng dành cho
chuyên gia, cá nhân có đóng góp nhiều nhất trong sự nghiệp phát triển Thương mại
điện tử Đông Nam Á)
 Ơng Ngô Hồng Gia Khánh – giám đốc tài chính
18

Downloaded by tran quang ()

lOMoARcPSD|9242611

- Trước khi về với Tiki, Ngô Hoàng Gia Khánh từng đảm nhiệm nhiều vi trí quan
trọng tại các công ty, tổ chức và các quỹ đầu tư nước ngoài.
- Là một trong 5 vi sếp chiêu mộ nhân tài tại Chương trình truyền hình thực tế về
việc làm “Cơ Hội Cho Ai – Whose Chance” 2019.
- Năm 2019, ông là một trong 4 doanh nhân trẻ Việt lọt vào danh sách 30 Under 30
Asia.
 Bà Sakshi Jawa – tổng giám đốc nhân sự
-

Nhiều năm kinh nghiệm làm việc cho các thương hiệu toàn cầu như Citibank,
Prudential, Amazon và Coupan.

-

Đã có các đóng góp to lớn trong việc chiêu mộ các nhân tài về với Tiki.

19

Downloaded by tran quang ()

lOMoARcPSD|9242611

LỜI KẾT
Dù hiện tại vẫn phải đối mặt với mức độ cạnh tranh gay gắt từ Shopee, Lazada, Sendo…
Tiki vẫn có đất diễn khá rộng trong thi trường thương mại điện tử. Có thể nhận thấy các
bước đi chiến lược Marketing đang hướng tới sự phát triển bền vững và độ nhận diện

thương hiệu cao. Với mục tiêu mang đến những trải nghiệm tốt nhất khi mua sắm cho
khách hàng, Tiki.vn luôn luôn cố gắng và nỗ lực không ngừng nhằm nâng cao chất lượng
dich vụ.

20

Downloaded by tran quang ()

BÀI THẢO LUẬN THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ CĂN BẢN đề tài phân tích 8 yếu tố trong mô hình kinh doanh của tiki

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về