Tài liệu Bài 10: Tương tác gen và đa hiệu của gen pptx

B
B
à
à
i
i
10
10
.
.
t
t
ơ
ơ
ng
ng
t
t
á
á
c
c
gen
gen
v
v
à
à
t
t
á

á
c
c
đ
đ
ộ
ộ
ng
ng
đ
đ
a
a
hi
hi
ệ
ệ
u
u
c
c
ủ
ủ
a
a
gen
gen
i.
i.
T

T
ơ
ơ
ng
ng
t
t
á
á
c
c
gen.
gen.
-
-
TTG l
TTG l
à
à
c
c
á
á
c
c
gen
gen
trong
trong
tế

tế
b
b
à
à
o
o
kh
kh
ô
ô
ng
ng
t
t
ơ
ơ
ng
ng
t
t
á
á
c
c
tr
tr
ự
ự
c

c
tiếp
tiếp
v
v
ớ
ớ
i
i
nhau
nhau
m
m
à
à
ch
ch
ỉ
ỉ
có
có
s
s
ả
ả
n
n
ph
ph
ẩ

ẩ
m
m
c
c
ủ
ủ
a
a
ch
ch
ú
ú
ng
ng
t
t
á
á
c
c
đ
đ
ộ
ộ
ng
ng
qua l
qua l
ạ

ạ
i
i
v
v
ớ
ớ
i
i
nhau
nhau
để
để
t
t
ạ
ạ
o
o
n
n
ê
ê
n
n
ki
ki
ể
ể
u

u
h
h
ì
ì
nh
nh
.
.
1.
1.
T
T
ơ
ơ
ng
ng
t
t
á
á
c
c
b
b
ổ
ổ
sung.
sung.
-

-
Trong
Trong
1
1
thí
thí
nghi
nghi
ệ
ệ
m
m
lai
lai
c
c
á
á
c
c
c
c
â
â
y
y
thu
thu
ộ

ộ
c
c
2
2
d
d
ò
ò
ng
ng
thu
thu
ầ
ầ
n
n
ch
ch
ủ
ủ
ng
ng
(
(
d
d
ò
ò
ng

ng
s
s
ố
ố
1 v
1 v


d
d
ò
ò
ng
ng
s
s
ố
ố
2)
2)
đ
đ
ều
ều
có
có
hoa
hoa
m

m


u
u
tr
tr
ắ
ắ
ng
ng
v
v
ớ
ớ
i
i
nhau
nhau
,
,
kết
kết
qu
qu
ả
ả
F
F
1

1
thu
thu
đ
đ
ợ
ợ
c
c
to
to


n
n
c
c
â
â
y
y
hoa
hoa
đ
đ
ỏ
ỏ
.
.
Cho

Cho
F
F
1
1
t
t
ự
ự
thụ
thụ
phấn
phấn
thu
thu
đ
đ
ợ
ợ
c
c
F
F
2
2
v
v
ớ
ớ
i

i
t
t
ỉ
ỉ
l
l
ệ
ệ
ki
ki
ể
ể
u
u
h
h
ì
ì
nh
nh
xấp
xấp
x
x
ỉ
ỉ
9
9
hoa

hoa
đ
đ
ỏ
ỏ
: 7
: 7
hoa
hoa
tr
tr
ắ
ắ
ng.
ng.
Gi
Gi
ả
ả
i
i
thích
thích
kết
kết
qu
qu
ả
ả
lai

lai
n
n


y
y
nh
nh


thế
thế
n
n


o
o
?
?
-Có 2 trờng hợp tơng tác gen: tơng tác giữa các alen thuộc cùng
1 gen và sự tơng tác giữa các alen thuộc các lôcut gen khác nhau
(tơng tác giữa các gen không alen).
-Hai alen thuộc cùng 1 gen (ví dụ, alen A v a) có thể tơng tác với
nhau theo những cách no?
-Các alen thuộc các lôcut gen khác nhau có tơng tác trực tiếp với
nhau không ? Có mấy kiểu tơng tác giữa các gen không alen ?
-Căn cứ trên sơ đồ lai trên bảng, hãy giải thích sự tơng tác của 2
gen A v B nằmtrên2 cặpNST tơng đồng khác nhau ?

Dòng hoa trắng 1(kiểu gen AAbb) x Dòng hoa trắng 2(kiểu gen aaBB)
F
1
: AaBb (hoa đỏ) x AaBb (hoa đỏ)
F
2
: 9 A- B- (hoa đỏ) : 3 A- bb (hoa trắng) : 3 aaB- (hoa trắng) :
1 aabb (hoa trắng)
- Vậy 2 gen A v B đã tơng tác bổ sung nh thế no?
Hai gen A và B có thể đã tạo ra các enzim khác nhau và các enzim này
cùng tham gia vào 1 chuỗi phản ứng hoá sinh để tạo nên sắc tố đỏ ở
cánh hoa.
2. Tơng tác cộng gộp.
- Thế nol tơng tác cộng gộp ?
-Quan sát đoạn phim sau đây v viết sơ đồ lai về sự tơng tác cộng
gộp của 2 gen không alen R v C lên sự hình thnh mu sắc đỏ,
trắng ở hoa mõm chó (Snapdragon flower color)?
-
-
H
H
×
×
nh
nh
tr
tr
ª
ª
n

n
b
b
¶
¶
ng
ng
nãi
nãi
l
l
ª
ª
n
n
®
®
iÒu
iÒu
g
g
×
×
khi
khi
nh
nh
÷
÷
ng

ng
c
c
©
©
y
y
hoa
hoa
mâm
mâm
chã
chã
cã
cã
c
c
ï
ï
ng
ng
ki
ki
Ó
Ó
u
u
gen
gen
RrCc

RrCc
giao
giao
phÊn
phÊn
v
v
í
í
i
i
nhau
nhau
?
?
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
1st Qtr 2nd Qtr 3rd Qtr 4th Qtr 5th Qtr
East
West
North
9/16

3/16
1/16
A B C D E
TÇn sè
Mµu hoa
A-Kh«ng cã
alen tréi
B-Cã 1 alen tréi
C-Cã 2 alen tréi
D-Cã 3 alen tréi
E-Cã 4 alen tréi
( liªn hÖ, ®èi chiÕu víi h×nh 10.1 trang 43 SGK )
ii.
ii.
T
T
á
á
c
c
đ
đ
ộ
ộ
ng
ng
đ
đ
a
a

hi
hi
ệ
ệ
u
u
c
c
ủ
ủ
a
a
gen
gen
-
-
Gen
Gen
HbA
HbA
ở
ở
ng
ng


ời
ời
bị
bị

đ
đ
ộ
ộ
t
t
biến
biến
th
th


nh
nh
gen
gen
HbS
HbS
đã
đã
t
t
á
á
c
c
đ
đ
ộ
ộ

ng
ng
đ
đ
ến
ến
s
s
ự
ự
bi
bi
ể
ể
u
u
hi
hi
ệ
ệ
n
n
c
c
ủ
ủ
a
a
nh
nh

ữ
ữ
ng
ng
tính
tính
tr
tr
ạ
ạ
ng
ng
n
n


o
o
?
?
-
-
Gen
Gen
nh
nh


thế
thế

n
n


o
o
th
th
ì
ì
đ
đ
ợ
ợ
c
c
g
g
ọ
ọ
i
i
l
l


gen
gen
đ
đ

a
a
hi
hi
ệ
ệ
u
u
?
?
-
-
H
H
ì
ì
nh
nh
10.2 v
10.2 v
à
à
SGK
SGK
trang
trang
44.
44.
C
C

ủ
ủ
ng
ng
c
c
ố
ố
đá
đá
nh
nh
gi
gi
á
á


Đ
Đ
ọ
ọ
c
c
v
v
à
à
ghi
ghi

nh
nh
ớ
ớ
tóm
tóm
t
t
ắ
ắ
t
t
cu
cu
ố
ố
i
i
b
b
à
à
i
i
.
.


H
H

ã
ã
y
y
gi
gi
ả
ả
i
i
thích
thích
c
c
á
á
c
c
m
m
ố
ố
i
i
quan
quan
h
h
ệ
ệ

gi
gi
ữ
ữ
a
a
gen
gen
v
v
à
à
tính
tính
tr
tr
ạ
ạ
ng
ng
sau
sau
đâ
đâ
y v
y v
à
à
cho
cho

biết
biết
ki
ki
ể
ể
u
u
quan
quan
h
h
ệ
ệ
n
n
à
à
o
o
l
l
à
à
chính
chính
x
x
á
á

c
c
h
h
ơ
ơ
n
n
:
:
-
-
M
M
ộ
ộ
t
t
gen
gen
quy
quy
đ
đ
ịnh
ịnh
m
m
ộ
ộ

t
t
tính
tính
tr
tr
ạ
ạ
ng.
ng.
-
-
M
M
ộ
ộ
t
t
gen
gen
quy
quy
đ
đ
ịnh
ịnh
m
m
ộ
ộ

t
t
enzim/pr
enzim/pr
ô
ô
t
t
ê
ê
in
in
.
.
-
-
M
M
ộ
ộ
t
t
gen
gen
quy
quy
đ
đ
ịnh
ịnh

m
m
ộ
ộ
t
t
chu
chu
ỗ
ỗ
i
i
p
p
ô
ô
lipeptit
lipeptit
.
.


Thế
Thế
n
n


o
o

l
l


gen
gen
đ
đ
a
a
hi
hi
ệ
ệ
u
u
A. Gen t
A. Gen t
ạ
ạ
o
o
ra
ra
nhiều
nhiều
lo
lo
ạ
ạ

i
i
mARN
mARN
.
.
B. Gen
B. Gen
đ
đ
iều
iều
khi
khi
ể
ể
n
n
s
s
ự
ự
ho
ho
ạ
ạ
t
t
đ
đ

ộ
ộ
ng
ng
c
c
ủ
ủ
a
a
c
c
á
á
c
c
gen
gen
kh
kh
á
á
c
c
.
.
C. Gen m
C. Gen m
à
à

s
s
ả
ả
n
n
ph
ph
ẩ
ẩ
m
m
c
c
ủ
ủ
a
a
nó
nó
có
có
ả
ả
nh
nh
h
h
ở
ở

ng
ng
đ
đ
ến
ến
nhiều
nhiều
tính
tính
tr
tr
ạ
ạ
ng
ng
kh
kh
á
á
c
c
nhau
nhau
.
.
D. Gen t
D. Gen t
ạ
ạ

o
o
ra
ra
s
s
ả
ả
n
n
ph
ph
ẩ
ẩ
m
m
v
v
ớ
ớ
i
i
hi
hi
ệ
ệ
u
u
qu
qu

ả
ả
rất
rất
cao
cao
.
.
B
B


i
i
t
t
ậ
ậ
p
p
về
về
nh
nh




H
H

ọ
ọ
c
c
thu
thu
ộ
ộ
c
c
ph
ph
ầ
ầ
n
n
tóm
tóm
t
t
ắ
ắ
t
t
cu
cu
ố
ố
i
i

b
b
à
à
i
i
.
.


Đ
Đ
ọ
ọ
c
c
ph
ph
ầ
ầ
n
n
t
t
á
á
c
c
đ
đ

ộ
ộ
ng
ng
c
c
ộ
ộ
ng
ng
g
g
ộ
ộ
p
p
c
c
ủ
ủ
a
a
3
3
gen
gen
(A, B
(A, B
v
v

à
à
C)
C)
quy
quy
đ
đ
ịnh
ịnh
s
s
ự
ự
t
t
ổ
ổ
ng
ng
h
h
ợ
ợ
p
p
s
s
ắ
ắ

c
c
t
t
ố
ố
m
m
ê
ê
lanin
lanin
trong
trong
da
da
ở
ở
ng
ng


ời
ời
-
-
trang
trang
43 SGK.
43 SGK.

L
L
à
à
m
m
c
c
á
á
c
c
b
b
à
à
i
i
t
t
ậ
ậ
p
p
trong
trong
SGK.
SGK.

Đ
Đ
ọ
ọ
c
c
tr
tr
ớ
ớ
c
c
b
b
à
à
i
i
11.
11.