Tài liệu Kỹ thuật chụp hình docx

Kỹ thuật chụp hình
Với đề tài này, tôi xin trình bày một số kỹ thuật chụp hình mô hình, hy vọng có
thể hữu ích với các bạn trong việc lưu giữ lại những tác phẩm của mình. Tôi chỉ hướng
dẫn cách chụp đơn giản nhất bởi phông đen và 01 đèn và với những thiết bị tối thiểu
và dễ kiếm nhất.
Trang bị:
Một máy chụp hình kỹ thuật số: Tôi chỉ đề cập đến máy kỹ thuật số chứ
không nói đến máy cơ, vì thế bạn nào đang sử dụng máy cơ thì coi như tôi rất tiếc
không giúp gì được. Bạn chọn máy kỹ thuật số nào cũng được, độ phân giải tối đa chỉ
cần cỡ 3.0 là OK. Nhưng máy phải có chế độ chụp Manual, và phải có chế độ chụp
Macro, nếu có cả chế độ Super Macro thì quá tốt. Máy KTS có một ưu điểm nổi bật là
bạn có thể thấy ngay kết quả tấm hình, nếu không đạt, bạn lại điều chỉnh và chụp lại
ngay.
Chân máy: loại nhỏ, ngoài tiệm bán khoảng 50,000 một cái. Nếu bạn không
dùng chân máy thì có thể kê máy lên bất cứ cái gì, miễn là nó tạo cho bạn một góc
chụp ưng ý và không làm cho máy bị rung khi chụp là được. Bởi vì những tấm hình
chụp mô hình chủ yếu là tốc độ chậm, do đó việc giữ cho máy cố định hoàn toàn là
điều bắt buộc. Với tốc độ chậm thì cho dù bạn có nín thở, có gồng tay kiểu gì nó vẫn
rung. Khi rung tay thì hình sẽ bị mờ và với màn hình của máy KTS thì bạn sẽ không
nhận ra vì nó quá nhỏ, đến khi đã load hình lên xem mà phát hiện ra thì mất công phải
chụp lại.
Đèn: Tôi chọn loại đèn bàn sử dụng đèn noen, bóng dài. Loại đèn có cánh tay.
Sở dĩ tôi chọn loại đèn nay thay cho loại bóng tròn hoặc đèn Halogen vì thứ nhất nó có
màu sáng trắng nên sẽ tạo cho tấm hình có màu sắc trung thực hơn là màu sáng vàng
từ đèn Halogen. Thứ hai, do bòng đèn dài nên nó cho một khu vực sáng rộng hơn thay
vì khu vực sáng tập trung một chỗ như đèn có bóng tròn. Thứ ba, nó có cánh tay điều
chỉnh nên ngoài việc bạn di chuyển nó xa hoặc gần vật thể, bạn còn có thể kéo nó lên
cao hoặc xuống thấp, nói chung là với đèn loại này bạn có nhiều tùy chọn cho khu vực
sáng hơn để tạo ra nhiều độ sáng.
Phông: Tôi thường làm phông đen, như đã có nói trong một đề tài là phông đen
thì dễ chuẩn bị nhất, và nó làm nổi vật thể chụp hơn là phông sáng. Phông sáng có 2

loại, một là phông hoàn toàn màu sáng, hai là phông với cảnh vật dưới ánh sáng ban
ngày, cảnh vật này có thể là cảnh vật thật, cũng có thể là một bức hình chụp khác được
dựng để làm phông. Tôi tìm mua một tấm vải đen khổ 2m x 3m, loại vải rủ để bạn
không cần phải ủi nó, khi treo nó lên nó cũng đủ nặng để tạo độ căng cho phông. Loại
vải gì thì tôi chịu vì không rành lắm.
Chuẩn bị:
Bạn căng phông đen lên bất cứ thứ gì, miễn là nó cho bạn một nền màu đen đủ
lớn để choáng hết khung hình, có thể căng lên cánh cửa phòng, bàn làm việc, v.v. và
phông không được có khoảng cách so với nền của vật thể.
Bạn để mô hình cách phông nửa mét là được rồi. Sau đó bố trí đèn. Bên trái hay
bên phải tùy theo ý đồ thể hiện của bạn. Nhưng đừng để bóng đèn vuông góc với mô
hình mà nên để song song, như thế khu vực sáng sẽ choàng từ đầu đến cuối mô hình.
Nếu bạn để mô hình lên nền nhà (giống như tôi hay làm), tốt nhất nên quét dọn
sạch sẽ khu vực quanh mô hình, nếu không lên hình bạn sẽ thấy có những cọng tóc,
hoặc tệ nhất là cọng "gì đó", hoặc móng tay, hoặc v.v và v.v. Đặt một cái gối, hoặc
một cái chăn ở chỗ mà bạn sẽ nằm trên đó mà thao tác, không phải tì người xuống nền
gạch sẽ không thoải mái, vì với cách chụp này bạn bắt buộc phải nằm xuống. Thoải
mái cũng là một yếu tố quyết định hiệu quả của tấm hình. Hãy tưởng tượng một tấm
hình sẽ như thế nào nếu bạn chụp với trạng thái là "chụp cho rồi vì nằm xuống nền nhà
nó lạnh quá".
Tôi hay chọn các chụp để trên nền nhà vì nó tạo một mặt phẳng rộng nhất, thay
vì để trên bàn thì sẽ bị các góc cắt của cạnh bàn.


Tiến hành chụp:
Sau khi đã chọn được góc chụp ưng ý, bạn điều chỉnh đèn chụp, nhìn vào hình
minh họa bạn sẽ thấy tôi chỉ sử dụng 2 cách đánh đèn, cách thứ nhất tôi để cho quầng
sáng rọi phía trước mô hình, nhưng rìa của quầng sáng vẫn trùm lên trên mô hình. Nếu
bạn để rìa quầng sáng ra xa phía trước mô hình thì sau khi chụp bạn sẽ thấy mô hình
chỉ sáng ở dưới bụng, còn phần lưng và đuôi thì tối, như thế không đạt. Với cách đánh

đèn phía trước mô hình, tôi thường điều chỉnh tốc độ là từ 1 đến 1/4 với khẩu độ từ 5.6
đến 7. Tùy vào màu của mô hình mà tôi điều chỉnh khẩu độ, nếu mô hình màu sáng thì
tôi điều chỉnh khẩu độ sang 7, nếu màu tối tôi điều chỉnh sang 5.6 (khoảng này có thể
biến thiên được). Tuy nhiên bạn cũng lưu ý điều chỉnh độ sáng của đèn bằng cách di
chuyển nó. Với máy KTS thì bạn có thể chụp thử thoải mái, điều chỉnh thoải mái
nhưng chỉ nên để tốc độ từ 1 đến 1/8 thôi, còn khẩu độ thì cũng chỉ ở khoảng từ 4 đến
7. Tốt nhất là bạn cứ để tốc độ 1/4, sau đó cứ điều chỉnh khẩu độ dần dần, đến khi nào
bạn thấy hình vừa ý thì thôi.
Tôi không khi nào chụp mô hình bằng ánh sáng trời, vì với điều kiện đó thì tốc
độ chụp tối thiểu cũng đã là 1/150, khoảng rõ của vật thể sẽ bị thu hẹp lại. Tôi ví dụ
nếu bạn lấy nét ngay chong chóng máy bay thì chỉ cần ra đến khu vực kính buồng lái
là đã mờ câm rồi.
Ở một khoảng cách khá gần, bạn sẽ phải điều chỉnh sang chế độ Macro, nếu
không thì máy sẽ không lấy nét được (xem hình). Với máy của tôi, nó sẽ có âm thanh
thông báo máy đã lấy nét, nếu không nghe âm thanh đó hoặc thấy chữ AF màu đỏ hiện
lên tức là vật thể nằm quá gần. Biểu tượng của Macro là hình một bông hoa Tulip
(trong hình nó nằm ở phía trên bên trái màn hình máy KTS)
Với khoảng cách cực gần (dùng để chụp chi tiết) thì bắt buộc phải sử dụng
Super Macro. Biểu tượng của Super Macro là hình một cái kính lúp và bông hoa Tulip
(xem hình)
Với cách đánh đèn lên trần nhà, tôi thường để tốc độ là 15 giây và khẩu độ từ
5.6 đến 8. Với cách này bạn sẽ không thể đủ ánh sáng trên mô hình để lấy nét, vì thế
cách tôi hay làm là để một cái đèn bàn ở phía sau máy chụp hình, sau khi đã lấy nét,
tôi chỉnh sang chế độ chụp tự động, khi máy đang đếm ngược để chụp thì tôi cũng đủ
thời gian để tắt đèn bàn nhằm trả lại độ sáng ban đầu. Cách này cho bạn một tấm hình
sáng đều, thích hợp nếu bạn muốn chụp với phông sáng. Bạn có thể tham khảo hình
trong mục máy bay 1/32, bài F-4C Phantom II của Tamiya để thấy hai hiệu quả hình
khác nhau.

Hình đầu tiên có biểu tượng Macro bên trên phía tay trái của màn hình máy
KTS.
Hình thứ hai có biểu tượng của Super Macro, cũng ở vị trí tương tự.


Ví dụ minh họa:
Tôi chụp Control Panel của chiếc F/A-18 1/32 của Academy. Với tấm đầu tiên
tôi để chế độ tự động, do đó máy chỉnh tốc độ là 1/34 với khẩu độ là 3. Bạn sẽ thấy chỉ
có bảng điện tử trên cùng bên tay trái là rõ, còn bên phải, phía dưới và đằng sau Panel
đều mờ.
Tấm thứ hai tôi điều chỉnh tốc độ là 1/6 và khẩu độ là 7. Bây giờ thì bạn thấy rõ
là một khu vực đều rõ.
Tấm thứ 3 do vật thể bây giờ đã có màu tối hơn nên tôi phải điều chỉnh tốc độ
chậm hơn là 1/4 nhưng khẩu độ vẫn là 7.
Tấm thứ tư do chụp với cục pin có màu sáng nên lại phải điều chỉnh trở lại là
1/6 và khẩu độ là 7.




Tôi chụp chiếc P-47 Thunderbolt.
Nếu bạn muốn chụp theo góc độ thẳng từ đầu máy bay vào để tạo ấn tượng thì
nên chú ý tốc độ và khẩu độ để cho vùng ảnh rõ rộng hơn.
Với tấm thứ nhất tôi để nguồn sáng mạnh, chiếu thẳng vào mô hình, khi đó tốc
độ là 1/40 và khẩu độ là 2.8. Tôi lấy nết ngay tại đầu máy bay (chỗ caro đen trắng).
Bạn sẽ thấy bắt đầu từ khu vực buồng lái sẽ bị mờ ra phía sau đuôi. Và ngay cả chong
chóng cũng bị mờ.
Với tấm thứ hai, tôi điểu chỉnh nguồn sáng bằng cách kéo đèn lên cao hơn,

xoay đèn để cho quầng sáng chỉ vừa choàng lên mô hình. Tốc độ bây giờ là 1/4 và
khẩu độ là 7, vẫn lấy nét ở đầu máy bay như cũ. Lần này tấm hình cho thấy máy bay rõ
đều từ đầu đến đuôi.

Chúc các bạn thử nghiệm thành công