Bài giảng môn Ngữ văn lớp 9 năm học 2021-2022 - Bài 11: Đoàn thuyền đánh cá - Huy Cận (Trường THCS Thành phố Bến Tre)

ĐỒN THUYỀN ĐÁNH CÁ

 (Huy Cận)
I. Đọc ­ hiểu chú thích:
  1. Tác giả: Huy cận nhà thơ tiêu biểu trong phong trào thơ mới.
   ­ Trước CM TTám 1945: hồn thơ buồn
   ­  Sau CM TTám 1945: hồn thơ đổi mới, vui khoẻ
   ­ Thơ viết nhiều về vũ trụ và con người
  2.Tác phẩm:
   ­ Xuất xứ: “Đồn thuyền đánh cá” của Huy cận, sáng tác nhân một chuyến đi thực tế ở Hịn Gai 4.10.1958, thời 
kỳ miền Bắc đang tiến lên xây dựng chủ nghĩa xã hội, trích tập thơ “Trời mỗi ngày lại sáng”.
   ­ Thể thơ: Tự do
   ­ PTBĐ: Biểu cảm + miêu tả
II. Đọc – hiểu văn bản:
1. Đọc VB
2. Nhan đề và cấu trúc văn bản:
  ­ Nhan đề: Hình ảnh gợi cảm xúc về cuộc sống mới của những con người lao động trên biển.
  ­ Cấu trúc: 3 phần Chặt chẽ theo trình tự thời gian


3. Phân tích: 
a. Cảnh đồn thuyền ra khơi: 
  => So sánh, hình ảnh gợi sự liên tưởng
 => Đồn thuyền ra khơi trong cảnh hồng hơn tuyệt đẹp. Lời thơ ca ngợi nhiệt tình và khí thế lao động của 
những ngư dân. 
b. Cảnh đồn thuyền đánh cá trên biển: 
* Thiên nhiên trên biển:
­ Thiên nhiên đẹp, thơ mộng, hữu tình ­>Biển đẹp.
­ Nhiều lồi cá biển ngon nổi tiếng ­> Biển giàu.
 ­ Biển ân tình.
* Con người trên biển:

­ Con người ngang tầm với thiên nhiên
­ Con người làm chủ thiên nhiên; lao động hăng say.
=> Hình ảnh thơ đẹp mang cảm hứng lãng mạn đầy sáng tạo, độc đáo.
=> Biển giàu đẹp, ân tình, con người lao  động hăng say, mang tư thế của con người làm chủ thiên nhiên, u 
nghề, u biển.
c. Cảnh đồn thuyền trở về: 
=> Điệp cấu trúc câu, hình  ảnh khoa trương,  ẩn dụ  độc 
đáo.
 => Đồn thuyền trở về trong khí thế hứng khởi. Qua đó 
thể hiện niềm vui  thắng lợi và cái đẹp của thành quả lao 
động.


III. Tổng kết:
  ­ Sử dụng bút pháp lãng mạn với các biện pháp đối lập, so sánh, nhân hóa, nói q. Ngơn ngữ thơ giàu hình 
ảnh, nhạc điệu, gợi liên tưởng.
­ Bài thơ thể hiện nguồn cảm hứng lãng mạn ngợi ca biển cả lớn lao, giàu đẹp; ngợi ca nhiệt tình lao động vì 
sự giàu đẹp của đất nước của những con người lao động mới.
IV. Luyện tập:
­ Đọc diễn cảm ­ Học thuộc lịng bài thơ.
­ Trình bày cảm nhận của em về vẻ đẹp của con người lao động mới trong bài thơ.

Soạn bài
    Bếp lửa