TIỂU LUẬN tốt NGHIỆP lớp bồi DƯỠNG LÃNH đạo cấp PHÒNG (xử lý TÌNH HUỐNG TRONG QUẢN lý GIÁO dục)

1
TIỂU LUẬN TỐT NGHIỆP
LỚP BỒI DƯỠNG LÃNH ĐẠO CẤP PHÒNG
ĐỀ TÀI: Xử lý tình huống trong quản lý giáo dục về vấn đề dạy thêm, học
thêm tràn lan trên địa bàn thị xã Bỉm Sơn
A. MỞ ĐẦU
Phòng Giáo dục và Đào tạo thị xã Bỉm Sơn luôn nhận được sự quan tâm lãnh
đạo, chỉ đạo của Thị uỷ, HĐND, UBND sự phối hợp của các cấp, các ngành và các
tổ chức đồn thể của Thị xã. Các Chủ trương, Chính sách của Đảng, Nhà nước về
Giáo dục - Đào tạo được đông đảo cán bộ, giáo viên, học sinh và nhân dân trong
Thị xã đồng tình hưởng ứng. Tồn Thị xã có 27 đơn vị Giáo dục trong đó:
Có 10 trường Mầm non, 07 trường tiểu học, 06 trường THCS, 02 trường liên
cấp TH&THCS, 02 trường THPT.
Với mục tiêu: “Phát triển giáo dục, nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi
dưỡng nhân tài, phục vụ cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, đáp ứng yêu cầu
phát triển đất nước, vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội cơng bằng, dân chủ,
văn minh”, thì việc tăng cường hiệu lực quản lý Nhà nước về giáo dục là đặc biệt
cần thiết.
Trong thời gian vừa qua dư luận, báo chí đã tốn khơng ít giấy mực để bàn về
dạy thêm, học thêm. Có ý kiến cho rằng việc dạy thêm, học thêm là nhu cầu chính
đáng của người dân, bao gồm cả người học lẫn người dạy. Song cũng có ý kiến cho
rằng việc dạy thêm, học thêm là không cần thiết, vì nó tạo áp lực học hành q lớn
cho học sinh.
Bản chất của việc dạy thêm, học thêm khơng có gì đáng phê phán, nếu như nó
được thực hiện theo đúng quy định của pháp luật, quy định của ngành Giáo dục &
Đào tạo đề ra, và được xuất phát từ nhu cầu hoàn thiện, củng cố, khắc sâu, bổ xung
kiến thức của người học, động cơ không vụ lợi của người dạy. Học thêm “Tích
cực” sẽ góp phần nâng cao mặt bằng kiến thức của người học, đồng thời sẽ là động
cơ để giáo viên không ngừng tự học để nâng cao trình độ chun mơn, nghiệp vụ.

2
Tuy nhiên, điều đáng bàn là hoạt động dạy thêm, học thêm ở nhiều nơi hiện
nay đang diễn ra tràn lan. Có nhiều lý do dẫn đến hoạt động dạy thêm, học thêm
diễn ra tràn lan, khó kiểm sốt. Về phía gia đình: Một số với mong muốn con mình
được giỏi giang bằng bạn bằng bè, nhất là phải giành được kết quả cao trong các kỳ
thi, nên khuyến khích con đi học và không ngần ngại bỏ ra một khoản tiền đóng
học phí cho con. Một số gia đình thì cho con đi học theo "Phong trào", người ta cho
con đi học thêm, thì mình cũng cho con đi học thêm, thậm chí có những gia đình, vì
sợ con ở nhà “Nhàn cư vi bất thiện” nên cũng cho con đi học, để thầy cơ quản lý
hộ. Về phía giáo viên, ở nơi này, nơi khác vẫn còn một số vì đồng tiền lơi cuốn......
nên đã lơi kéo để ép học sinh học thêm.
Qua thời gian học tập tại lớp học trực tuyến về bồi dưỡng lãnh đạo, quản lý
cấp phịng năm 2021, đã giúp tơi tiếp thu được nhiều kiến thức bổ ích cho cơng tác
của mình và mở rộng thêm hiểu biết về công tác quản lý nhà nước ở các lĩnh vực
khác một cách toàn diện hơn. Từ một tình huống cụ thể ở địa phương, liên quan
đến việc dạy thêm, học thêm tràn lan, nên tơi mạnh dạn chọn tình huống: "Xử lý
tình huống trong quản lý giáo dục về vấn đề dạy thêm, học thêm tràn lan trên
địa bàn thị xã Bỉm Sơn." để cùng tham gia giải quyết, tháo gỡ vướng mắc, góp
phần nhỏ bé vào công cuộc xây dựng đất nước Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Tôi xin chân thành cảm ơn các Thầy, Cơ giảng viên Trường Chính trị tỉnh
Thanh Hố đã tận tình hướng dẫn tơi hồn thành tiểu luận này.
B. NỘI DUNG
1. Tên tình huống: Xử lý tình huống trong quản lý giáo dục về vấn đề dạy
thêm, học thêm tràn lan trên địa bàn thị xã Bỉm Sơn.
2. Mơ tả tình huống:
2.1. Mơ tả, phân tích tình huống
Năm học 2020-2021 các trường trực thuộc phòng GD&ĐT thị xã Bỉm Sơn
gồm có 25 trường trong đó 10 trường Mầm non, 07 trường tiểu học, 06 trường
THCS, 02 trường liên cấp TH&THCS. Đối tượng cha mẹ học sinh ở đây tương đối

3
đa dạng, phần lớn là con em cán bộ công chức, viên chức nhà nước số còn lại là
con em gia đình làm cơng nhận, nơng nghiệp, ki
nh doanh, bn bán. Vào giữa tháng 12/2020, qua nghe phản ánh từ phía phụ
huynh, giáo viên và theo phản ánh từ nhân dân, thì cịn tồn tại một số thầy cơ bậc
Tiểu học và bậc THCS vẫn còn tổ chức việc dạy thêm không đúng quy định trên
địa bàn, thực trạng qua thơng tin ở một số trường cịn một số học sinh có hiện
tượng hay ngủ gật trong lớp, đến giờ ra chơi là lăn ra ngủ. Quan sát diện mạo thấy
các em có vẻ mệt mỏi, một vài em thì đi học thất thường, nghỉ học khơng lý do.
Qua tìm hiểu giáo viên chủ nhiệm về tình hình học tập của các em này, thì cơ cho
biết: Có em thì nhận thức tiến bộ hơn, song cũng có em thì lại học kém đi. Đến gia
đình các em này tìm hiểu, thì gia đình cho biết là các em sáng học chính khố,
chiều đi học thêm, tối học khuya q nên mới như vậy, gia đình hứa sẽ quan tâm
nhắc nhở các em để không xảy ra hiện tượng này nữa. Nhưng chỉ được một vài
buổi, sau các em đâu lại vào đấy.
Trước tình hình nói trên, Phịng GD&ĐT giao cho ban giám hiệu nhà trường
tìm hiểu nguyên nhân sự việc trên đối với những học sinh đó. Qua nghe phản ánh
từ phía phụ huynh học sinh, nhà trường tiếp nhận được một số thông tin như sau:
- Một bộ phận phụ huynh học sinh tâm sự: Chúng tôi đều bận công việc cả
ngày, thấy các cháu về bảo các thầy cô ở trường dạy không hay, chúng con chẳng
hiểu bài nên chúng con muốn học thêm ở nhà thầy M, thầy ấy dạy giỏi lắm, nhà
thầy ấy mở rất nhiều lớp, khối nào cũng có lớp học thêm. Thấy các cháu hăng hái
đi học nên chúng tôi cũng chiều, vả lại mình chẳng có thời gian quan tâm đến
chúng thì đành cho đi học thêm. Chúng tơi thấy chúng dắt díu nhau đi học nhộn
nhịp vui vẻ lắm nên cũng an tâm. Hôm nay nghe các thầy cô thông báo tôi mới biết
sự thể lại như vậy.
- Một số phụ huynh khác cho rằng: Nhà trường không tổ chức dạy phụ đạo
cho các cháu tại trường, nên đành phải cho chúng đến nhà thầy cơ... để học thêm.
Tiền đóng góp thì nhiều, đường xá lại xa xơi, điều kiện kinh tế của gia đình lại khó

4
khăn, mặt khác cịn phải bố trí để đưa đón các cháu nên rất mệt mỏi, nhưng để
chúng tự đi thì khơng n tâm. Biết làm thế nào được...
2.2. Nêu cơ sở pháp lý (Liệt kê các văn bản quy phạm pháp luật sẽ được áp
dụng để giải quyết tình huống)
Luật Tổ chức Chính quyền địa phương ngày 19/6/2015; Luật Sửa đổi, bổ sung
một số điều của Luật Tổ chức Chính Phủ và Luật Tổ chức Chính quyền địa phương
ngày 22/11/2019;
Luật Giáo dục ngày 14 tháng 6 năm 2019;
Thông tư 17/2012/TT-BGDĐ, ngày 16 tháng 5 năm 2012 của Bộ Giáo dục và
Đào tạo về việc ban hành quy định về dạy thêm, học thêm;
Quyết định số 2499/QĐ-BGDĐT ngày 26/8/2019 về việc công bố hết hiệu lực
các điều: 6, 8, 9, 10, 11, 12, 13 và 14 Thông tư 17/2012/TT-BGDĐ, ngày 16 tháng
5 năm 2012 của Bộ Giáo dục và Đào tạo về việc ban hành quy định về dạy thêm,
học thêm;
Chỉ thị số 666/CT-BGDĐT ngày 24/8/2020 của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT về
việc nhiệm vụ và giải pháp năm học 2020 - 2021 của ngành giáo dục;
Quyết định số 2381/2012/QĐ-UBND ngày 27/7/2012 của UBND tỉnh Thanh
Hoá về việc Quy định về dạy thêm, học thêm trên địa bàn tỉnh Thanh Hoá
Quyết định số 1100/2017/QĐ-UBND ngày 12/4/2017 của UBND tỉnh Thanh
Hoá về việc ban hành Quy định về phân công, phân cấp quản lý tổ chức bộ máy,
biên chế và cán bộ, cơng chức, viên chức thuộc UBND tỉnh Thanh Hóa quản lý;
Quyết định số 29/2020/QĐ-UBND ngày 03/7/2020 về việc sửa đổi, bổ sung một số
điều của Quy định ban hành kèm theo Quyết định số 1100/2017/QĐ-UBND ngày
12/4/2017 của UBND tỉnh Thanh Hóa;
Cơng văn số 2648/SGDĐT-GDTrH ngày 26/8/2020 của Sở GDĐT về việc tổ chức
và quản lý dạy thêm, học thêm trong nhà trường năm học 2020-2021;

5
Quyết định số 3163/QĐ-UBND ngày 06/8/2020 của Chủ tịch UBND tỉnh
Thanh Hóa về việc ban hành kế hoạch thời gian năm học 2020-2021 đối với Giáo
dục Mầm non, giáo dục phổ thông và giáo dục thường xuyên;
Quyết định số 1483/QĐ-UBND ngày 07/5/2021 của UBND tỉnh Thanh Hóa
về việc điều chỉnh khung thời gian năm học 2020-2021 đối với giáo dục mầm non,
giáo dục phổ thông và giáo dục thường xuyên
Căn cứ công văn số 2712/UBND-GDĐT ngày 27 tháng 10 năm 2020 của UBND
thị xã Bỉm Sơn về việc tăng cường công tác quản lý dạy thêm, học thêm; chấn chỉnh
hoạt động dạy thêm, học thêm từ năm học 2020-2021 trên địa bàn Thị xã;
2.3. Các bước giải quyết tình huống:
2.3.1. Phân tích các tình tiết, (sự kiện pháp lý) trong tình huống;
Để có kế hoạch, phương án xứ lý tình huống có hiệu quả trước tiên cần xác
minh tính sát thực của nội dung mà cha mẹ học sinh đã phản ánh. Sau đó đánh giá
mức độ sai phạm để đưa ra giải pháp xứ lý tình huống và ngăn chặn những tình
huống tương tự xảy ra tiếp theo. Xác định rõ nguyên nhân và hậu quả của tình
huống đã xảy ra. Cụ thể là:
* Nguyên nhân
- Do chuyển đổi từ nền kinh tế tập trung, quan liêu báo cấp sang nền kinh tế
thị trường, mà việc học thêm là nhu cầu của một bộ phận không nhỏ học sinh và
phụ huynh học sinh. Theo quy luật đã có "cầu" thì khắc có "cung".
- Dân số phát triển, cơng ăn việc làm ngày càng khó khăn, đất nơng nghiệp
ngày càng ít đi, nếu học không khá hoặc giỏi ở bậc Tiểu học và THCS sẽ không
tiếp tục theo học được tại các trường trung học phổ thơng cơng lập. Trình độ dân trí
ngày càng cao, khi mọi gia đình đều thấy rằng đầu tư cho sự học hành của con cái
là sự đầu tư chính đáng và có hiệu quả kinh tế nhất.
- Mức thu nhập giữa người lao động nông nghiệp và công chức nhà nước ngày
càng chênh lệch. Nên mọi người đều có ham muốn cho con mình bứt khỏi cuộc

6
sống gắn với nông nghiệp. Muốn vậy phải đầu tư cho con em mình học tập ngay từ
bậc Tiểu học và bậc THCS.
- Chương trình nhiều mơn q tải so với khả năng tiếp thu của học sinh. Với
thời gian cho phép của tiết học, giáo viên khó có thể truyền tải hết nội dung kiến
thức của bài một cách kỹ lưỡng, sâu sắc cho học sinh (ngay cả đối với giáo viên
khá và giỏi).
- Nhận thức của một bộ phận phụ huynh học sinh chưa đúng đắn về việc học
hành của con cái, đặc biệt là lối suy nghĩ: Phải đi học thêm mới học giỏi, mới được
lên lớp. dẫn đến lo lắng một cách thái quá.
- Do nhận thức của một số giáo viên còn hạn chế, chạy theo lợi nhuận đồng
tiền, chạy theo xu hướng thương mại hóa giáo dục, phai nhạt lý tưởng, bất chấp các
qui định về dạy thêm, học thêm đã liên tục mở các lớp dạy thêm. Thậm chí cịn trù
dập hay thiếu sự quan tâm đến những học sinh không đi học thêm ở nhà mình.
- Cơng tác tun truyền, phổ biến và tổ chức thực hiện các Thông tư
17/2012/TT-BGDĐT ngày 16/5/2012 của Bộ Giáo dục & Đào tạo ban hành Quy
định về dạy thêm, học thêm; Quyết định số 2381/2012/QĐ-UBND ngày 27/7/2012
của UBND tỉnh Thanh Hoá về việc Quy định về dạy thêm, học thêm trên địa bàn
tỉnh Thanh Hố.
- Cơng tác xã hội hóa giáo dục chưa tốt.
- Cơng tác quản lý chỉ đạo của các nhà trường về mảng dạy thêm, học thêm
cịn lỏng lẻo.
- Đời sống và chính sách đãi ngộ đối với giáo viên chưa đáp ứng với vai trị vị trí.
- Đầu tư ngân sách cho giáo dục chưa đáp ứng so với yêu cầu hiện nay.
- Việc dạy thêm, học thêm tràn lan cịn có ngun nhân từ phía người học và
gia đình người học. ở bậc tiểu học phụ huynh học sinh thường không có điều kiện
chăm sóc con cái cả ngày, do phải đi làm nên việc gửi con cái đến nhà thầy, cơ giáo
học thêm cũng là hình thức gửi con vào nhà trẻ. Bên cạnh đó, sức ép của việc con

7
cái phải đỗ đại học, trường điểm khiến nhiều phụ huynh ép con cái mình phải học
thêm ngày đêm, khơng chỉ học ở trường, ở nhà mà cịn đón giáo viên về nhà dạy.
Tất cả những nguyên nhân trên, dẫn đến muốn cho con em mình sau này có
chỗ đứng, có cơng ăn việc làm trong xã hội. Khơng cịn con đường nào khác là cho
các cháu đi học, học bằng mọi cách để có trình độ thực sự, có như vậy sau này các
cháu mới có cơ hội tìm được việc làm.
Như vậy học thêm trở thành nhu cầu thực sự của một bộ phận không nhỏ học
sinh, mà đã có “cầu” thì bắt buộc phải có “cung” đó là sự tất yếu. Chính vì vậy mà
nhiệm vụ của các trường cần phải có giải pháp quản lý chặt chẽ việc dạy và học
thêm trong và ngoài nhà trường theo đúng các quy định hiện hành.
* Hậu quả
- Việc dạy thêm, học thêm nêu trên đã vi phạm Thông tư 17/2012/TT-BGDĐT
ngày 16/5/2012 của Bộ Giáo dục & Đào tạo ban hành Quy định về dạy thêm, học
thêm; Quyết định số 2381/2012/QĐ-UBND ngày 27/7/2012 của UBND tỉnh Thanh
Hoá về việc Quy định về dạy thêm, học thêm trên địa bàn tỉnh Thanh Hố.
- Nhà trường khơng quản lý được chất lượng dạy và học của các buổi dạy
thêm học thêm. Mặt khác gia đình cũng khó bề kiểm sốt được việc học thêm của
con em mình, đã có nhiều em không đến nhà thấy cô học thêm, mà sử dụng tiền đó
để đi chơi điện tử và xa đà vào các tệ nạn xã hội.
- Việc dạy thêm, học thêm tràn lan gây tốn tiền cho gia đình học sinh một cách
không cần thiết, nhất là đối với những gia đình có thu nhập thấp.
- Làm mất cân đối trong thu nhập của giáo viên, mạnh ai người ấy làm, giáo
viên nào chấp hành tốt thì lại khơng có thu nhập thêm, dẫn đến mất đoàn kết nội bộ
trong giáo viên, ảnh hưởng xấu đến môi trường sư phạm.
- Việc dạy thêm, học thêm tràn lan với cường độ cao gây nên tình trạng vượt
quá sức tiếp thu của học sinh, làm cho các em khơng có thời gian vui chơi giải trí,
khơng có điều kiện rèn luyện thể lực, thần kinh căng thẳng, có trường hợp cịn bị
loạn trí vì học thêm quá nhiều. Học sinh bị nhồi nhét kiến thức, khơng cịn thời gian

8
tự học, tự nghiên cứu, dẫn đến giảm khả năng độc lập suy nghĩ, tư duy sáng tạo của
học sinh.
- Ngồi ra nhà nước cịn bị thất thu về thuế do không quản lý được hoạt động
dạy thêm, học thêm.
- Những tiêu cực trong việc dạy thêm, học thêm đã làm giảm lòng tin của nhân
dân đối với đội ngũ nhà giáo, đối với nhà trường và các cấp lãnh đạo.
2.3.1. Lựa chọn và áp dụng các quy phạm pháp luật để giải quyết tình huống
Trước tình hình thực tế như vậy, là một người làm công tác quản lý Nhà nước
trong ngành giáo dục cần xác định rõ mục tiêu của việc xử lý tình huống dạy thêm,
học thêm tràn lan như đã nêu, cụ thể là:
* Mục tiêu trước mắt:
- Kiểm tra việc dạy thêm, học thêm trên địa bàn Thị xã.
- Đình chỉ ngay việc dạy thêm đối với các cán bộ, giáo viên, nhân viên vi
phạm Thông tư 17/2012/TT-BGDĐT ngày 16/5/2012 của Bộ Giáo dục & Đào tạo
ban hành Quy định về dạy thêm, học thêm; Quyết định số 2381/2012/QĐ-UBND
ngày 27/7/2012 của UBND tỉnh Thanh Hoá về việc Quy định về dạy thêm, học
thêm trên địa bàn tỉnh Thanh Hố.
- Thơng báo kết quả kiểm tra về dạy thêm, học thêm. Đồng thời tuyên truyền.
phổ biến các quy định hiện hành về dạy thêm, học thêm, để họ nắm được trách
nhiệm của nhà trường là gì, trách nhiệm của giáo viên tham gia dạy thêm là gì,
trách nhiệm của học sinh và cha mẹ học sinh tham gia học thêm là gì và thực hiện
cho đúng.
- Phải có kế hoạch, phương án trước mắt trong cơng tác quản lý, chỉ đạo để
nâng cao chất lượng dạy và học. Chỉ đạo các nhà trường đảm bảo dạy đúng đủ
chương trình, đảm bảo lượng kiến thức của bài học trong buổi dạy chính khố, ban
giám hiệu nhà trường cần phải quản lý chặt chẽ chương trình, thời khóa biểu, tăng
cường kiểm tra, dự giờ thăm lớp để uốn nắn kịp thời.

* Mục tiêu lâu dài:


9
- Đưa công tác tổ chức dạy thêm, học thêm dưới sự quản lý chặt chẽ của nhà
trường theo đúng Thông tư 17/2012/TT-BGDĐT ngày 16/5/2012 của Bộ Giáo dục
& Đào tạo ban hành Quy định về dạy thêm, học thêm; Quyết định số
2381/2012/QĐ-UBND ngày 27/7/2012 của UBND tỉnh Thanh Hoá về việc Quy
định về dạy thêm, học thêm trên địa bàn tỉnh Thanh Hố.
- Tận dụng CSVC hiện có của các nhà trường, đề nghị địa phương tạo điều
kiện xây dựng thêm CSVC cho học sinh các trường được học 2 buổi/ngày, vừa đảm
bảo về mặt kiến thức, sức khỏe cho học sinh, vừa phù hợp với yêu cầu, khả năng
đóng góp của phụ huynh học sinh.
- Tạo dựng và lấy lại niềm tin của nhân dân địa phương, của các cấp lãnh đạo
đối với các thầy cô giáo và nhà trường.
- Quản lý tổ chức tốt việc dạy và học chính khố, tăng cường đổi mới phương
pháp dạy học, sử dụng triệt để đồ dùng dạy học hiện có, khuyến khích làm thêm đồ
dùng dạy học, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy và học.
- Tăng cường các buổi sinh hoạt tập thể, văn hoá văn nghệ, thể thao tạo mơi
trường vui chơi giải trí lành mạnh cho các em học sinh.
- Chăm lo đời sống vật chất, tinh thần đối với cán bộ, giáo viên, nhân viên để
họ yên tâm công tác, yêu nghề, phát huy trí thơng minh, sáng tạo trong cơng tác.
2.4. Phương án giải quyết tình huống, lựa chọn phương án và nhận xét
phương án
Vấn đề dạy thêm, học thêm tràn lan là vấn đề lo ngại, trăn trở của các nhà quản
lý và cũng là vấn đề bức xúc của toàn xã hội. Để khắc phục tình trạng nêu trên, giải
quyết những bức xúc của nhân dân để đưa các hoạt động giáo dục của nhà trường
vào nề nếp, đúng kỷ cương phép nước đã qui định, đòi hỏi các nhà quản lý phải sử
dụng và phối hợp nhiều phương pháp một cách đồng bộ thì mới có thể giải quyết
một cách có hiệu quả. Sau đây là các phương án để giải quyết tình huống nói trên:

10
2.4.1. Phương pháp thư nhất: Dạy học 1 buổi/ngày, không tổ chức dạy thêm,
học thêm trong nhà trường, tăng cường công tác quản lý, chỉ đạo và kiểm tra nội
bộ:
- Đầu năm học ban giám hiệu nhà trường phải xây dựng kế hoạch tổ chức thực
hiện nhiệm vụ năm học theo đúng chỉ đạo của Bộ GD&ĐT, Sở GD&ĐT Thanh
Hoá cũng như chỉ đạo của Phòng GD&ĐT thị xã Bỉm Sơn, đồng thời phù hợp với
tình hình thực tế của nhà trường. Từ kế hoạch của nhà trường để xây dựng kế hoạch
công tác chuyên môn, triển khai thực hiện các kế hoạch trên đến tổ chuyên môn,
đến từng giáo viên đảm bảo đủ và đúng theo kế hoạch.
- Phân công công việc cụ thể, rõ người, rõ việc, rõ thời gian, có đánh giá khen,
chê và chỉ ra hướng khắc phục tồn tại.
- Chỉ đạo các tổ chuyên môn sinh hoạt đủ số lần quy định, coi trọng hiệu quả,
tập trung tháo gỡ bài khó, vấn đề khó, đổi mới phương pháp dạy học, sử dụng đồ
dùng, soạn và giảng bằng giáo án điện tử........
- Tiến hành kiểm tra thường xuyên, kiểm tra đột xuất nếp học bộ môn của lớp
học sinh, nếp dạy của giáo viên, việc thực hiện chương trình, SGK. chế độ cho
điểm, ra đề kiểm tra, chấm chữa của giáo viên. Kiểm tra các loại sổ sách chuyên
môn theo quy định của điều lệ trường học, đúng kế hoạch đề ra, xử lý thông tin sau
kiểm tra cần đảm bảo triệt để.
- Kiểm tra toàn diện 100% giáo viên/ năm, đánh giá phân loại giáo viên cụ thể,
từ đó nhân rộng các điển hình tốt........, triển khai lồng ghép việc phụ đạo học sinh
yếu xen trong các giờ học chính khố .....
* Ưu điểm của phương án:
- Hạn chế được việc dạy thêm, học thêm tràn lan.
- Tạo điều kiện về thời gian cho học sinh tự học, tự nghiên cứu ở nhà, vui chơi
giải trí.
- Nhà trường có điều kiện về thời gian để tổ chức các chuyên đề cho giáo viên

và các hoạt động ngoại khoá, sinh hoạt tập thể, văn nghệ, thể thao...cho học sinh.


11
- Đáp ứng được nguyện vọng của một bộ phận phụ huynh học sinh, do hồn
cảnh kinh tế cịn khó khăn nên không muốn cho con đi học thêm.
* Nhược điểm của phương án:
- Không tổ chức dạy thêm, học thêm sẽ không đáp ứng được nhu cầu của một
bộ phận không nhỏ phụ huynh học sinh, dẫn đến họ sẽ cho con đi học thêm ở bên
ngồi, vì vậy các nhà trường cũng khó kiểm sốt.
- Vì dạy học có 5,6 buổi/tuần, nên thời gian dành cho việc phụ đạo học sinh
yếu, bồi dưỡng học sinh giỏi quá ít (Xen trong các buổi học chính khố). Do đó khó
có thể nâng được chất lượng của đầu yếu và đầu giỏi.
2.4.2. Phương án thứ hai: Tổ chức dạy thêm học thêm cho học sinh theo
Thông tư 17/2012/TT-BGDĐT ngày 16/5/2012 của Bộ Giáo dục & Đào tạo ban
hành Quy định về dạy thêm, học thêm; Quyết định số 2381/2012/QĐ-UBND ngày
27/7/2012 của UBND tỉnh Thanh Hoá về việc Quy định về dạy thêm, học thêm trên
địa bàn tỉnh Thanh Hoá.
* Ưu điểm của phương án: Nâng được chất lượng của đầu yếu và chất lượng
các bộ môn âm nhạc, mĩ thuật, thể dục, kỹ năng đọc, viết. Do đó nó góp phần nâng dần
chất lượng giáo dục đại trà, mặt khác còn góp phần hạn chế được việc dạy thêm, học
thêm tràn lan.
* Nhược điểm của phương án: Vì chỉ được phép nhận quản lý học sinh tiểu
học ngoài giờ học, phụ đạo cho học sinh yếu kém; bồi dưỡng nghệ thuật, thể dục
thể thao; luyện tập kỹ năng đọc, viết cho học sinh khi đã được cơ quan có thẩm
quyền cấp phép. Do đó các nhà trường khơng được tổ chức dạy thêm, học thêm đối
với các bộ mơn văn hố nhiều tiết như: Toán, Tiếng Anh, Ngữ Văn ....., và không
được tổ chức bồi dưỡng cho học sinh khá giỏi. Nên phương án này cũng sẽ không
đáp ứng được nhu cầu của một bộ phận không nhỏ phụ huynh học sinh, dẫn đến họ
vẫn sẽ cho con đi học thêm ở bên ngồi, vì vậy nhà trường vẫn khó kiểm soát.

2.4.3. Phương án thứ ba: Tổ chức dạy học 2 buổi/ngày
Thực hiện theo đúng các văn bản hiện hành, cụ thể là:


12
- Quyết định số 3163/QĐ-UBND ngày 06/8/2020 của Chủ tịch UBND tỉnh
Thanh Hóa về việc ban hành kế hoạch thời gian năm học 2020-2021 đối với Giáo
dục Mầm non, giáo dục phổ thông và giáo dục thường xuyên;
- Chỉ thị số 666/CT-BGDĐT ngày 24/8/2020 của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT về
việc nhiệm vụ và giải pháp năm học 2020 - 2021 của ngành giáo dục;
- Quyết định số 1483/QĐ-UBND ngày 07/5/2021 của UBND tỉnh Thanh Hóa
về việc điều chỉnh khung thời gian năm học 2020-2021 đối với giáo dục mầm non,
giáo dục phổ thông và giáo dục thường xuyên;
Công văn số 2648/SGDĐT-GDTrH ngày 26/8/2020 của Sở GDĐT về việc tổ chức
và quản lý dạy thêm, học thêm trong nhà trường năm học 2020-2021.
* Ưu điểm của phương án:
- Đảm bảo đủ giờ học chính khố do Bộ GD&ĐT quy định mà vẫn giảm được
khối lượng học mỗi buổi/ngày, nên không gây áp lực cho học sinh về thời gian học.
- Học sinh được tự học ngay trên lớp dưới sự hướng dẫn, tổ chức của giáo
viên, mặt khác các em còn được bố trí đọc sách tại thư viện 1 tiết/tuần. Từ đó rèn
được cho học sinh kỹ năng tự học, tự nghiên cứu ngay từ bậc tiểu học, tạo nền
móng cho việc học tập các bậc học tiếp theo.
- Thời khố biểu mỗi ngày học sắp xếp ít nhất 1 tiết hướng dẫn học ở cuối buổi
thứ hai để giúp học sinh hoàn thành các bài học trong ngày và giúp đỡ học sinh yếu,
bồi dưỡng học sinh giỏi. Vì vậy chất lượng giáo dục toàn diện được nâng cao dần,
đặc biệt là học sinh yếu được quan tâm, giúp đỡ nhiều hơn, do đó số lượng học sinh
yếu giảm đáng kể. Mặt khác còn giảm được thời gian học buổi tối cho các em.
- Trong các buổi học được xen kẽ học thêm các tiết hoạt động tập thể, âm
nhạc, mĩ thuật, tạo mơi trường vui chơi giải trí và sinh hoạt tập thể lành mạnh, bổ
ích: "Học mà chơi"; "Chơi mà học" để khơi dậy, phát huy năng khiếu của các em,

giúp các em hứng thú hơn khi học các tiết học tiếp theo và giảm được áp lực về
khối lượng kiến thức/buổi học cho các em.


13
- Hạn chế được việc đóng góp của cha mẹ học sinh, đồng thời làm thay đổi
nhận thức của cha mẹ học sinh về vấn đề dạy thêm, học thêm.
* Nhược điểm của phương án:
- Thời gian dành cho việc bồi dưỡng học sinh giỏi cịn ít, vì các em phải học
đại trà theo lớp chính khố, nên chất lượng học sinh giỏi chưa cao.
- Số buổi học/tuần nhiều, nhà trường chưa có điều kiện cơ sở vật chất để tổ
chức bán trú cho học sinh, do đó việc đi lại của học sinh cịn gặp nhiều khó khăn.
Tóm lại trong 3 phương án như đã nêu ở trên, thì phương án thứ ba: Tổ chức
dạy học 2 buổi/ngày là phương án tối ưu, khoa học và hiệu quả nhất. Nó vừa khắc
phục được việc dạy thêm, học thêm tràn lan, vừa góp phần nâng cao chất lượng
giáo dục tồn diện, không gây áp lực về thời gian, kiến thức cho học sinh. Mặt khác
còn khơi dậy và phát huy được năng khiếu cho các em học sinh.
2.4.4. Lập kế hoạch tổ chức thực hiện phương án
Để thực hiện tốt kế hoạch, từng bước nâng cao chất lượng dạy và học, thực
hiện nghiêm túc Thông tư 17/2012/TT-BGDĐT ngày 16/5/2012 của Bộ Giáo dục &
Đào tạo ban hành Quy định về dạy thêm, học thêm; Quyết định số 2381/2012/QĐUBND ngày 27/7/2012 của UBND tỉnh Thanh Hoá về việc Quy định về dạy thêm,
học thêm trên địa bàn tỉnh Thanh Hoá; Quyết định số 3163/QĐ-UBND ngày
06/8/2020 của Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa về việc ban hành kế hoạch thời gian
năm học 2020-2021 đối với Giáo dục Mầm non, giáo dục phổ thông và giáo dục
thường xuyên; Chỉ thị số 666/CT-BGDĐT ngày 24/8/2020 của Bộ trưởng Bộ
GD&ĐT về việc nhiệm vụ và giải pháp năm học 2020 - 2021 của ngành giáo dục;
Quyết định số 1483/QĐ-UBND ngày 07/5/2021 của UBND tỉnh Thanh Hóa về việc
điều chỉnh khung thời gian năm học 2020-2021 đối với giáo dục mầm non, giáo
dục phổ thông và giáo dục thường xuyên; Công văn số 2648/SGDĐT-GDTrH ngày
26/8/2020 của Sở GDĐT về việc tổ chức và quản lý dạy thêm, học thêm trong nhà trường

năm học 2020-2021.


14
Để giải quyết tình huống nói trên tơi chọn phương án 3. Kế hoạch tổ chức thực
hiện phương án 3 như sau:
Bước 1: Xây dựng kế hoạch tổ chức dạy học 2 buổi/ngày, cụ thể là:
* Chỉ đạo hội nghị cán bộ các nhà trường.
- Thành phần chủ yếu: Bí thư chi bộ, Hiệu trưởng, các phó hiệu trưởng, ban
chấp hành cơng đồn, các tổ trưởng, bí thư đồn thanh niên, tổng phụ trách đội.
- Nội dung: Kiểm tra lại cơ sở vật chất của nhà trường, rà soát lại số lớp, số
học sinh, số giáo viên. Trên cơ sở đó xây dựng kế hoạch tổ chức dạy học 2
buổi/ngày của nhà trường năm học 2020-2021 theo đúng các văn bản hiện hành
như đã nêu ở trên.
* Tổ chức họp hội đồng sư phạm nhà trường để thông qua:
- Quyết định số 3163/QĐ-UBND ngày 06/8/2020 của Chủ tịch UBND tỉnh
Thanh Hóa về việc ban hành kế hoạch thời gian năm học 2020-2021 đối với Giáo
dục Mầm non, giáo dục phổ thông và giáo dục thường xuyên.
- Công văn số 2648/SGDĐT-GDTrH ngày 26/8/2020 của Sở GDĐT về việc tổ chức
và quản lý dạy thêm, học thêm trong nhà trường năm học 2020-2021.
- Kế hoạch tổ chức dạy học 2 buổi/ ngày của nhà trường Năm học 2020-2021.
Và lấy ý kiến đóng góp của đội ngũ giáo viên, nhân viên cho bản kế hoạch trên.
* Họp ban đại diện cha mẹ học sinh của trường, ban đại diện cha mẹ học sinh
của các lớp để thông qua:
- Quyết định số 3163/QĐ-UBND ngày 06/8/2020 của Chủ tịch UBND tỉnh
Thanh Hóa về việc ban hành kế hoạch thời gian năm học 2020-2021 đối với Giáo
dục Mầm non, giáo dục phổ thông và giáo dục thường xuyên.
- Kế hoạch tổ chức dạy học 2 buổi/ ngày của nhà trường Năm học 2020-2021.
Lấy ý kiến đóng góp từ phía cha mẹ học sinh cho bản kế hoạch trên.
* Qua ý kiến đóng góp từ phía giáo viên, nhân viên và cha mẹ học sinh, ban

giám hiệu chốt kế hoạch tổ chức dạy học 2 buổi/ngày của nhà trường và lập tờ trình


15
về việc xây dựng kế hoạch dạy học 2 buổi/ngày của nhà trường năm học 20202021, để xin ý kiến chỉ đạo của Phòng GD-ĐT thị xã Bỉm Sơn.
* Sau khi Phòng GD&ĐT thị xã Bỉm Sơn duyệt và đồng ý với kế hoạch mà
nhà trường đã xây dựng thì Hiệu trưởng nhà trường sao và gửi đến ban đại diện cha
mẹ học sinh của trường, ban đại diện cha mẹ học sinh của các lớp để họ biết và
giám sát.
* Họp ban giám hiệu nhà trường và các tổ trưởng để phân công giáo viên dạy
các lớp 2 buổi/ngày, cần chọn giáo viên có sức khỏe để đảm bảo đứng lớp cả ngày,
có điều kiện về thời gian, có tinh thần trách nhiệm cao và năng lực chuyên môn khá
trở lên.
* Tổ chức khảo sát chất lượng của tất cả các lớp. Trên cơ sở chất lượng khảo
sát và kết quả năm cũ, cho giáo viên dạy đăng kí chỉ tiêu phấn đấu.
Bước 2: Chỉ đạo phân công trách nhiệm của từng thành viên trong nhà
trường.
* Hiệu trưởng: Phụ trách chung.
* Phó hiệu trưởng: Chịu trách nhiệm quản lý chặt chẽ việc thực hiện nội dung,
chương trình, SGK, thời khoá biểu, sử dụng đồ dùng dạy học, soạn và giảng bằng
giáo án điện tử, chịu trách nhiệm về chất lượng dạy của giáo viên và học của học
sinh. Trong đó:
* Khối trưởng: Kiểm tra, đơn đốc việc thực hiện kế hoạch dạy học của khối mình.
* Giáo viên dạy: Thực hiện đúng kế hoạch của nhà trường, chịu trách nhiệm
về chất lượng của lớp mình phụ trách.
* Nhân viên: Chịu trách nhiệm về mảng mình phụ trách, đặc biệt lưu ý với
nhân viên phụ trách thư viện và nhân viên phụ trách thiết bị dạy học.
Bước 3: Thực hiện các biện pháp chủ yếu, cần thiết để thực hiện kế hoạch
* Làm tốt cơng tác tun truyền đến tồn thể giáo viên, học sinh, cha mẹ học
sinh và các tầng lớp xã hội khác để họ hiểu rõ mục đích, ý nghĩa và tầm quan trọng

của việc dạy học 2 buổi/ngày đối với học sinh tiểu học.


16
* Tăng cường kiểm tra, dự giờ thường xuyên, dự giờ đột xuất giáo viên để có
biện pháp điều chỉnh kịp thời. Xử lý nghiêm minh những trường hợp vi phạm quy
chế chuyên môn, vi phạm các quy định về dạy thêm, học thêm.
* Kiểm tra sát sao việc cung cấp kiến thức cho học sinh trong mỗi giờ học,
tránh tình trạng giáo viên bớt lại kiến thức để có mưu cầu dạy thêm.
* Có kế hoạch bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ thường xuyên cho giáo viên,
đặc biệt là việc soạn và giảng bằng giáo án điện tử nhằm nâng cao chất lượng dạy
và học. Đảm bảo cung cấp đủ, đúng kiến thức của bài học, chú trọng khắc sâu kiến
thức cho học sinh và quan tâm đến học sinh yếu kém, học sinh giỏi ngay tại lớp.
* Tổ chức khảo sát chất lượng học sinh định kỳ theo kế hoạch chung của
Phòng Giáo dục & Đào tạo Bỉm Sơn, Bên cạnh đó có kế hoạch kiểm tra thường
xuyên, kiểm tra định kỳ đối vớt tất cả các lớp theo đúng phân phối chương trình.
Kiểm tra, chấm, chữa phải đảm bảo trung thực, khách quan, công bằng, đáng giá
đúng học lực của học sinh. Để từ đó có biện pháp hướng dẫn, giúp đỡ các em học
lực yếu kém trong các tiết hướng dẫn học.
* Hiệu trưởng có kế hoạch quản lý chặt chẽ, công khai, minh bạch trong việc
thu chi tài chính theo đúng quy định của nhà nước.
* Thực hiện tốt quy chế dân chủ trong cơ quan, lắng nghe ý kiến phản ánh từ
cán bộ, giáo viên, nhân viên và ban đại diện cha mẹ học sinh để rút kinh nghiệm
trong chỉ đạo.
C. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ.
1. Kết luận
Trước tình huống dạy thêm, học thêm tràn lan trên địa bạn thị xã Bỉm Sơn mà
tiểu luận đề cập, với những phương án và kế hoach giải quyết tình huống nêu trên,
qua thực tế áp dụng trong Năm học 2020-2021, thì tình hình dạy thêm, học thêm
trong và ngoài nhà trường ở bậc THCS trên địa bàn Thị xã đã có những chuyển

biến tích cực, đó là:


17
* Đã xố bỏ hồn tồn việc dạy thêm, học thêm tràn lan, trái với quy định của
Bộ Giáo dục & Đào tạo đã đề ra.
* Chất lượng đội ngũ giáo viên được nâng cao dần, có nhiều giáo viên đạt
danh hiệu chiến sĩ thi đua và lao động tiên tiến cấp Thị xã.
* Học sinh được giáo dục một cách tồn diện, có thời gian sinh hoạt ngoại
khóa, hoạt động tập thể, không bị áp lực, căng thẳng trong học tập. Buổi tối được
nghỉ ngơi, chủ động xem lại bài nếu thấy cần thiết, việc học tập của các em nhẹ
nhàng, thoải mái, nhưng hiệu quả cao hơn.
* Đời sống giáo viên phần nào được cải thiện, giáo viên an tâm bám trường,
bám lớp, có ý thức học tập, bồi dưỡng để nâng cao trình độ chun mơn nghiệp vụ,
đáp ứng kịp thời với đòi hỏi của việc đổi mới chương trình, SGK.
* Phụ huynh học sinh tin tưởng vào đội ngũ giáo viên, những gia đình có hồn
cảnh khó khăn về kinh tế cũng giảm nhẹ được gánh nặng về đóng góp.
* Khơng khí thi đua học tập giữa các em học sinh được đẩy mạnh.
2. Kiến nghị:
2.1. Đối Bộ Giáo dục & Đào tạo
- Thống nhất chỉ đạo biên soạn bộ tài liệu tham khảo cho học sinh, vì hiện nay
trên thị trường có q nhiều tài liệu tham khảo, rất khó cho việc lựa chọn của phụ
huynh và học sinh.
- Đầu tư hơn nữa trang thiết bị dạy học cho các mơn học văn hố cũng như các
mơn năng khiếu, để tăng cường giáo dục tồn diện cho học sinh.
- Quan tâm hơn nữa đến đời sống của công nhân, viên chức trong ngành giáo
dục để họ n tâm cơng tác, hết lịng với nghề, khơng phải lo dạy thêm ngồi giờ
chính khóa. Như vậy sẽ góp phần hạn chế được nạn dạy thêm, học thêm đồng thời
nâng cao chất lượng giáo dục.
2.2. Đối với UBND tỉnh Thanh Hoá và Sở Giáo dục & Đào tạo Thanh Hoá

18
- Các ngành chức năng cần phối hợp chặt chẽ với ngành Giáo dục & Đào tạo
để tăng cường công tác kiểm tra, cần có khung và mức qui định cụ thể đối với các
hình thức dạy thêm, học thêm để việc thực hiện giữa các trường được đồng bộ.
- Tạo điều kiện về thời gian và kinh phí cho cán bộ, giáo viên đi học tập,
nghiên cứu nâng cao trình độ chun mơn, nghiệp vụ, trình độ tiếp cận và sử dụng
các phương tiện dạy học hiện đại, đặc biệt là các phần mềm về ứng dụng công nghệ
thông tin.
2.3. Đối với UBND thị xã Bỉm Sơn
- Cần quan tâm đầu tư xây dựng cơ sở vật chất cho các nhà trường để có đủ cơ
sở vật chất cho 100% học sinh được học 2 buổi/ ngày.
- Có kế hoạch tập huấn bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ thường xuyên cho
giáo viên để tiếp cận được với yêu cầu đổi mới chương trình, SGK mới.
- Cần thường xuyên kiểm tra việc dạy thêm, học thêm trên địa bàn Thị xã và
xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.
Trên đây là một số giải pháp mà tôi đã làm khi xử lý tình huống về vấn đề dạy
thêm, học thêm tràn lan mà xã hội đang rất quan tâm. Chắc chắn cịn có những hạn
chế, rất mong được sự đóng góp của các thầy, cơ giảng viên trường Chính trị tỉnh
Thanh Hố để tiểu luận của tơi được hồn chỉnh và có giá trị thực tế cao hơn.
Tơi xin chân thành cảm ơn!.
Bỉm Sơn, ngày 09 tháng 11 năm 2021
Người thực hiện

Lê Viết Long