Tài liệu SỰ THAM GIA, PHỐI HỢP CỦA GIA ĐÌNH VÀ CỘNG ĐỒNG VỚI TRƯỜNG MẦM NON TRONG CHĂM SÓC – GIÁO DỤC TRẺ - Nhà Trẻ doc

Website hỗ trợ giảng dạy và chăm sóc trẻ em
www.mamnon.com
Trẻ em hôm nay – Thế giới ngày mai
PHẦN SÁU
SỰ THAM GIA, PHỐI HỢP CỦA GIA ðÌNH
VÀ CỘNG ðỒNG VỚI TRƯỜNG MẦM NON
TRONG CHĂM SÓC – GIÁO DỤC TRẺ
Việc chăm sóc và giáo dục trẻ em ñược chia sẻ trách nhiệm giữa gia
ñình, các nhà giáo dục và cộng ñồng. Trường mần non chia sẻ trách nhiệm
với gia ñình, cộng ñồng ñể thúc ñẩu và tạo ñiều kiện tối ưu cho việc chăm
sóc – giáo dục trẻ em.
I – SỰ PHỐI HỢP GIỮA TRƯỜNG MẦN NON VỚI GIA ðÌNH
1. Nội dung phối hợp giữa trường mần non và gia ñình
ðể góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc – giáo dục trẻ em ở
trường mần non, nhà trường và nhóm trẻ cần tạo ñiều kiện ñể gia ñình có thể
tham gia vào nhiều hoạt ñộng khác nhau. Có thể nên lên một số nội dung
phối hợp sau ñây:
1.1. Phối hợp thực hiện chương trình chăm sóc bảo vệ sức
khỏe cho trẻ
- Tham gia tổ chức khám sức khỏe, theo dõi sức khỏe của trẻ theo
ñịnh kỳ. ðối với trẻ ở lứa tuổi nhà trẻ, các cô giáo cần hướng dẫn cha mẹ và
các thành viên trong gia ñình phải ñặc biệt chú trọng khâu chăm sóc trẻ:
chăm sóc trẻ ăn, ngủ ñúng chế ñộ dinh dưỡng và khẩu phần ăn của từng ñộ
Website hỗ trợ giảng dạy và chăm sóc trẻ em
www.mamnon.com
Trẻ em hôm nay – Thế giới ngày mai
tuổi, tạo cho trẻ luôn có trạng thái vui vẻ. ðối với trẻ càng nhỏ, càng cần tạo
sự tiếp xúc da thịt thường xuyên ñể trẻ cảm nhận ñược tình cảm gắn bó và
an toàn, ñồng thời phát hiện sớm những thay ñổi tâm – sinh lý bất bình
thường ở trẻ ñể có thể chẩn trị va can thiệp sớm.
- Phòng chống suy dinh dưỡng và béo phì cho trẻ.

- ðóng góp tiền ăn, các hiện vật theo yêu cầu của nhà trường.
1.2. Phối hợp thực hiện chương trình giáo dục trẻ
- Tham gia xây dựng kế hoạch giáo dục của nhà trường, nhóm.
- Tham gia vào các hoạt ñộng thực hiện các nội dung giáo dục trẻ phù
hợp với chương trình. ðể làm tốt ñiều này, nhà trường cần tuyên truyền ñể
cha mẹ hiểu rằng tác ñộng giáo dục bắt ñầu ngay từ khi ñứa trẻ còn nằm
trong bụng mẹ, trẻ sơ sinh ñã có khả năng nghe, nhìn, cảm nhận. Người
chăm sóc trẻ cần thường xuyên ôm ấp, âu yếm, trò chuyện, tiếp xúc qua da
với trẻ ñể tạo cho trẻ cảm giác yên ổn, vui vẻ là tiền ñề cho trẻ trở nên tự tin.
3 năm ñầu tiên là cơ hội cho cả cuộc ñời của trẻ, vì vậy tác ñộng giáo dục 3
năm ñầu của cuộc ñời có tính chất quyết ñịnh cho các giai ñoạn phát triển
sau. Cha mẹ và những người chăm sóc – giáo dục trẻ cần tranh thủ cơ hội
này ñể giao tiếp, chơi với trẻ, cho trẻ ñược hoạt ñộng tích cực nhằm thúc ñẩy
sự phát triển nhanh chóng của trẻ ở giai ñoạn này.
- Tạo ñiều kiện cho trẻ ñược tự do tìm tòi khám phá trong môi trường
an toàn theo khả năng và sở thích của mình ñể trở thành ñứa trẻ tò mò, sáng
tạo, tự tin và luôn ñược hạnh phúc vì mọi người xung quanh yêu thương, gần
gũi trẻ.
Website hỗ trợ giảng dạy và chăm sóc trẻ em
www.mamnon.com
Trẻ em hôm nay – Thế giới ngày mai
- Chú ý luôn cuốn các thành viên trong gia ñình, ñặc biệt các thành
viên là nam giới (ông, bố, anh, chú, bác) tham gia vào việc chăm sóc và dạy
trẻ.
- Coi trọng việc phát hiện và can thiệp sớm: ðối với trẻ lứa tuổi nhà
trẻ, vấn ñề phát hiện sớm những sự phát triển không bình thường là cực kỳ
quan trọng. Chính vì ñược phát hiện sớm mà nhiều khuyết tật của trẻ có thể
ñược bù ñắp và thích nghi, có khi tiến tới bình thường nếu ñược giúp ñỡ kịp
thời và ñúng ñắn. Nhà trường cần cung cấp và giới thiệu cho các bậc cha mẹ
trẻ biết các mốc phát triển bình thường của trẻ, những vấn ñề cần lưu ý trong

sự phát triển của trẻ ñể có thể phát hiện và can thiệp sớm.
Ví dụ: khi thấy trẻ có những biểu hiện như: “Trẻ không mỉm cười lúc
2 tháng tuổi, không chú ý và không có phản xạ với các âm thanh, không nhìn
theo vật chuyển ñộng lúc 3 tháng tuổi, người trẻ mềm oặt như búp bê vải,
mắt luôn bị chảy nước hoặc bị lác trong hoặc lác ngoài, không cười thành
tiếng lúc 7, 8 tháng tuổi, lúc 2 tuổi không biết làm theo những chỉ dẫn ñơn
giản, không nói ñược câu 2 từ…” thì bố mẹ và cô giáo cần tìm ñến sự tư vấn
của các nhà chuyên môn ñể có những chẩn trị và can thiệp sớm, kịp thời ñối
với trẻ.
- Tạo môi trường an toàn về tình cảm cho trẻ: ðối với trẻ nhỏ, nếu lần
ñầu tiên trẻ ñến nhà trẻ thì ñó là một sự khó khăn lớn ñối với trẻ cũng như
ñối với ba mẹ. Bởi vì ở nhà mẹ con gắn bó với nhau gần như suốt ngày, còn
ñến trường ñứa trẻ phải vào một môi trường hoàn toàn mới. Vì vậy, giáo
viên cần tư vấn cho bố mẹ, các thành viên của gia ñình biết cách chuẩn bị
cho trẻ tiếp nhận sự thay ñổi ñó ñể tránh cho trẻ bị stress. Ở lớp, cô giáo cần
tạo môi trường làm sao cho trẻ cảm thấy ở nhóm, lớp cũng như ở nhà.
Website hỗ trợ giảng dạy và chăm sóc trẻ em
www.mamnon.com
Trẻ em hôm nay – Thế giới ngày mai
Khuyên các bà mẹ không nên ñể lộ sự lo âu, quá lưu luyến khi tạm biệt trẻ ở
trường. Lúc về nhà, bố mẹ nên lắng nghe những câu chuyện của trẻ về
trường lớp, các bạn (nếu bé kể), hoặc hỏi han về trẻ nhừng gì ñã xảy ra ở
lớp, cố gắng ñộng viên và khuyến khích trẻ ñể tạo cho trẻ cảm giác tự tin khi
ñến lớp. Gia ñình cũng cần thiết trao ñổi với giáo viên những ñặc ñiểm riêng
của con mình, ví dụ như thói quen ăn uống, sức khỏe, cá tính… ñể giáo viên
có biện pháp chăm sóc – giáo dục phù hợp.
1.3. Phối hợp kiểm tra ñánh giá công tác chăm sóc – giáo
dục trẻ của trường, nhóm trẻ
- Tham gia cùng với ban giám hiệu nhà trường kiểm tra ñánh giá chất
lượng chăm sóc – giáo dục:

+ Theo dõi ñể phát hiện những tiến bộ, thay ñổi, những biểu hiện của
trẻ diễn ra hang ngày, trao ñổi kịp thời ñể giáo viên có sự ñiều chỉnh trong
nội dung và phương pháp chăm sóc – giáo dục trẻ.
+ Tham gia ñóng góp ý kiến với nhà trường về chương trình và
phương pháp chăm sóc – giáo dục trẻ. ðề xuất nhà trường hướng dẫn các
bậc cha mẹ thực hiện việc chăm sóc – giáo dục trẻ ở gia ñình có hiệu quả
hơn.
- ðóng góp ý kiến về các mặt khác như: môi trường trường học, cơ sở
vật chất, trang thiết bị, ñồ dùng, ñồ chơi của nhóm, lớp, thái ñộ, tác phong,
hành vi ứng xử của giáo viên và nhân viên trong trường với trẻ và phụ
huynh.
1.4. Tham gia xây dựng cơ sở vật chất
Website hỗ trợ giảng dạy và chăm sóc trẻ em
www.mamnon.com
Trẻ em hôm nay – Thế giới ngày mai
- Tham gia lao ñộng vệ sinh trường lớp, trồng cây xanh, làm ñồ
dùng, ñồ chơi cho trẻ.
- ðóng góp xây dựng, cải tạo trường, nhóm, công trình vệ sinh
theo quy ñịnh và theo thỏa thuận.
- ðóng góp những hiện vật cho nhóm, lớp hoặc trường mần non
như bàn, ghế, thang leo, cầu trượt, các vật liệu cho trẻ thực hành.
2. Hình thức phối hợp của nhà trường với gia ñình
- Qua bảng thông báo hoặc qua góc “Tuyên truyền cho cha mẹ” của
nhà trường hoặc của mỗi nhóm, lớp: thông tin tuyên truyền tới phụ huynh
các kiến thức chăm sóc – giáo dục trẻ hoặc thông báo về nội dung hoạt ñộng,
các yêu cầu của nhà trường ñối với gia ñình, hoặc những nội dung mà gia
ñình cần phối hợp với cô giáo trong việc thực hiện chương trình chăm sóc –
giáo dục trẻ.
- Trao ñổi thường xuyên, hang ngày trong các giờ ñón, trả trẻ.
- Tổ chức họp phụ huynh ñịnh kỳ (3 lần/ 1 năm) ñể thông báo cho gia

ñình những công việc, thảo luận về các hình thức phối hợp giữa gia ñình và
nhà trường (họp ñầu năm) hoặc kết hợp phổ biến kiến thức chăm sóc – giáo
dục trẻ cho cha mẹ.
- Tổ chức những buổi sinh hoạt, phổ biến kiến thức chăm sóc – giáo
dục theo chuyên ñề ñặc biệt hoặc khi có bệnh dịch.
- Thông qua các ñợt kiểm tra sức khỏe cho trẻ.
Website hỗ trợ giảng dạy và chăm sóc trẻ em
www.mamnon.com
Trẻ em hôm nay – Thế giới ngày mai
- Thông qua các hội thi, hoạt ñộng văn hóa văn nghệ.
- Cán bộ, giáo viên ñến thăm trẻ tại nhà.
- Hòm thư cha mẹ.
- Phụ huynh tham quan hoạt ñộng của trường mần non.
- Thông qua các phương tiện truyền tin ñại chúng (ñài truyền hình,
truyền thanh…).
3. Một số công việc giáo viên cần làm ñể thu hút sự tham gia, phối
hợp của cha mẹ
ðể tạo sự tin tưởng và thu hút sự tham gia của phụ huynh vào các
hoạt ñộng chăm sóc – giáo dục trẻ của lớp và của nhà trường, giáo viên
cần phải:
- Lắng nghe ý kiến của cha mẹ trẻ, chủ ñộng xây dựng mối quan
hệ tốt với phụ huynh. Sẵn sàng tư vấn và giúp ñỡ các kiến thức chăm sóc –
giáo dục trẻ khi gia ñình có yêu cầu.
- Thông tin ñầy ñủ cho cha mẹ trẻ về chương trình chăm sóc –
giáo dục trẻ em ở trường, nhóm bằng nhiều hình thức khác nhau như họp
phụ huynh, bảng thông báo, góc trao ñổi với phụ huynh… Ví dụ: trước ngày
tiếp nhận trẻ vào trường, cần có những hướng dẫn cho bố mẹ, giới thiệu
những hoạt ñộng trong ngày ở trường của giáo viên và của trẻ.
- Nếu trẻ lần ñầu tiên ñến lớp, cô giáo cần trao ñổi cụ thể chế ñộ
sinh hoạt của trẻ ở trường, nắm bắt những thông tin, ñặc ñiểm của trẻ, cho

Website hỗ trợ giảng dạy và chăm sóc trẻ em
www.mamnon.com
Trẻ em hôm nay – Thế giới ngày mai
bố mẹ làm quen trẻ với nhóm, với các bạn và cô giáo. Thời gian ñầu có thể
cho bố mẹ vào lớp chơi với trẻ, ñón trẻ về sớm, có thể cho trẻ mang theo ñến
nhóm những ñồ chơi ưa thích mà trẻ thường chơi ở nhà ñể tránh sự hụt hẫng
ban ñầu.
- Liên lạc thường xuyên với gia ñình ñể tìm hiểu việc sinh hoạt
của trẻ ở gia ñình, thông tin cho cha mẹ trẻ biết tình hình của trẻ ở nhóm,
những thay ñổi của trẻ nếu có ñể kịp thời có những biện pháp tác ñộng chăm
sóc – giáo dục phù hợp.
- Cần thống nhất với các bậc cha mẹ về nội quy, các hình thức và
biện pháp phối hợp giữa phụ huynh và nhà trường, nhóm trong từng giai
ñoạn và cả năm học.
- Trong quá trình phối hợp với các bậc cha mẹ, giáo viên cần căn
cứ vào ñiều kiện và hoàn cảnh cụ thể của từng gia ñình ñể có hình thức phối
hợp phù hợp và mang lại hiệu quả cao nhất.
- Trong khi lập kế hoạch tuần, tháng giáo viên cần ñưa nội dung
phối hợp với gia ñình vào kế hoạch, cần nêu những yêu cầu cụ thể về vấn ñề
cần phối hợp với gia ñình. Ví dụ: từ ngày…ñến ngày… yêu cầu phụ huynh
ñọc cho trẻ nghe thơ, truyện về các con vật mà nhóm ñang làm quen (con
mèo, con gà…), phụ huynh ñóng góp nguyên vật liệu cho nhóm (hộp, chai,
lọ cũ…), nhắc nhở phụ huynh ở nhà tạo ñiều kiện cho trẻ củng cố kỹ năng
rửa tay, rửa mặt. Những yêu cầu này giáo viên nên thông báo cho phụ huynh
trong giừo ñón, trả trẻ và ở góc “tuyên truyền cho cha mẹ”. Sau một thời
gian ñưa ra yêu cầu phối hợp với phụ huynh, giáo viên có thể ñưa ra một số
Website hỗ trợ giảng dạy và chăm sóc trẻ em
www.mamnon.com
Trẻ em hôm nay – Thế giới ngày mai
thông tin: thông báo những phụ huynh ñã thực hiện yêu cầu, hoặc nhắc lại

yêu cầu với một số phụ huynh.
- Khi ñánh giá sau chủ ñề, giáo viên phải có phần nhận xét về
công tác phối hợp với gia ñình phục vụ cho hoạt ñộng chăm sóc – giáo dục
trẻ (những gì ñã thực hiện ñược, còn tồn tại gì, có gì cần rút kinh nghiệm,
hướng giải quyết như thế nào?).
4. Phối hợp giữa gia ñình và nhà trường trong vấn ñề chăm sóc –
giáo dục trẻ khuyết tật
ðối với những gia ñình có trẻ khuyết tật, cần nói rõ ñể các bậc cha mẹ
hiểu rằng cha mẹ không nên che dấu khuyết tật của con mình mà nên mạng
dạn và thẳng thắn trao ñổi với giáo viên về những hạn chế của trẻ. Gia ñình
nên cho trẻ ñến học lớp mẫu giáo hòa nhập ñể tạo cơ hội cho trẻ ñược giao
tiếp với những người xung quanh. Bố mẹ nên cùng giáo viên giúp ñỡ trẻ
khắc phục những thói quen không tốt, trong trường hợp cần thiết có thể cùng
giáo viên tìm ñến tư vấn của các nhà chuyên môn ñể ñược giúp ñỡ. Cần giải
thích ñể phụ huynh biết rằng nguy cơ lớn nhất của khuyết tật xảy ra ở tuổi
tiền học ñường có thể dẫn tới ngưng trệ quá trình phát triển bình thường, gây
trở ngại ñối với khả năng thích nghi của trẻ và hạn chế quá trình hình thành
sự thành thục và tính ñộc lập ở trẻ. ða số trẻ khuyết tật có khả năng thích
nghi hoặc có thể ñược phục hồi hoặc bù trừ nếu ñược phát hiện sớm và có
các biện pháp xử lý thích hợp.
Chất lượng chăm sóc – giáo dục trẻ trong trường mần non phụ thuộc
nhiều vào sự tham gia ñóng góp của gia ñình trẻ. Vì vậy, trong quá trình
giáo dục, nhà trường và giáo viên cần phải có sự phối hợp chặt chẽ với gia
Website hỗ trợ giảng dạy và chăm sóc trẻ em
www.mamnon.com
Trẻ em hôm nay – Thế giới ngày mai
ñình bằng nhiều nội dung, hình thức phong phú ñể tạo ñiều kiện cho công
tác chăm sóc – giáo dục trẻ có hiệu quả.
II – SỰ PHỐI HỢP CỦA CỘNG ðỒNG TRONG CHĂM SÓC –
GIÁO DỤC TRẺ

Quá trình chăm sóc – giáo dục trẻ ở lứa tuổi mần non mang ñặc tính
xã hội hoá cao, ñể thực hiện có hiệu quả quyền ñược chăm sóc – giáo dục trẻ
em ở lứa tuổi này cần thiết có sự kết hợp chặt chẽ giữa nhà trường – gia ñình
và ñặc biệt là cộng ñồng xã hội.
1. Nội dung phối hợp với ban ngành, ñoàn thể
1.1. Tham mưu với cấp ủy ðảng, chính quyền ñịa phương.
Các nhà quản lý giáo dục mần non phải chủ ñộng tham mưu kịp thời
với các cấp ủy ðảng, chính quyền ñịa phương về kế hoạch hoạt ñộng của
nhà trường ñể các cấp lãnh ñạo ñưa ra chương trình, mục tiêu phát triển kinh
tế - xã hội của ñịa phương hàng năm. Cụ thể các nội dung cần tham mưu:
- Tăng cường cơ sở vật chất cho trường mần non (trường sở, thiết
bị, ñồ dùng, ñồ chơi…).
- Chỉ tiêu huy ñộng trẻ trong ñộ tuổi ñến lớp.
- Hỗ trợ ñời sống giáo viên, ñặc biệt giáo viên ngoài biên chế.
- Quy hoạch, cấp ñất cho trường mần non ñáp ứng nhu cầu chăm
sóc giáo dục trẻ.
1.2. Phối hợp với Hội phụ nữ
Website hỗ trợ giảng dạy và chăm sóc trẻ em
www.mamnon.com
Trẻ em hôm nay – Thế giới ngày mai
- Nâng cao nhận thức và năng lực của phụ nữ, của nhân dân ñể họ
tham gia tích cực vào việc tổ chức, quản lý thực hiện các hoạt ñộng chăm
sóc – giáo dục trẻ, huy ñộng các gia ñình ñưa trẻ trong ñộ tuổi ñến lớp.
- Huy ñộng sự tham gia của các tầng lớp phụ nữ vào các hoạt ñộng lập
kế hoạch xây dựng, ñóng góp bảo vệ các công trình phúc lợi, các hoạt ñộng
chăm sóc giáo dục trẻ.
- Các cơ sở mần non phối hợp với ñôi ngũ tuyên truyền viên của hội
liên hiệp phụ nữ trang bị cho hội viên phụ nữ những kiến thức nuôi dậy con
theo khoa học theo các nội dung: cho trẻ bú sữa mẹ ngay sau khi sinh càng
sớm càng tốt, cho trẻ ăn ñủ chất dinh dưỡng, cách chế biến các bữa ăn ñủ

dinh dưỡng cho trẻ từ thực phẩm có sẵn của gia ñình, ñịa phương, tiêm
chủng các bệng truyền nhiễm nguy hiểm, theo dõi biểu ñồ tăng trưởng ñế
phát hiện trẻ còi xương, suy dinh dưỡng hoặc béo phì, ñảm bảo an toàn về
thể chất và tâm lý cho trẻ…
- Các cơ sở mần non cùng với Hội phụ nữ thực hiện các dự án như
giáo dục dinh dưỡng, VAC cho các ñối tượng ñược hưởng là bà mẹ có thai,
có con suy dinh dưỡng.
- Phối hợp tổ chức các hội thi “Kiển thức mẹ, sức khỏe con”, “Mẹ
duyên dáng, con khỏe ngoan” ñể ñộng viên ñông ñảo các tầng lớp phụ nữ
học tập trau dồi kiến thức và nuôi dạy con nên người.
- Vận ñộng cha mẹ ñóng góp xây dựng trường lớp, chi trả lương cho
cô, vận ñộng các ban ngành, các tổ chức kinh tế… ñầu tư cơ sở vật chất thiết
bị cho giáo dục mần non.
Website hỗ trợ giảng dạy và chăm sóc trẻ em
www.mamnon.com
Trẻ em hôm nay – Thế giới ngày mai
1.3. Phối hợp với trung tâm y tế cùng chăm lo sức khỏe cho trẻ
- Tạo môi trường sạch sẽ, ñảm bảo vệ sinh an toàn.
- Khám sức khỏe ñịnh kỳ cho trẻ.
- Hướng dẫn các bậc cha mẹ chăm sóc con ngay từ khi còn mang thai
như chế ñộ ăn uống, nghỉ ngơi, khám thai ñịnh kỳ.
- Hướng dẫn các bậc cha mẹ phòng chống một số bệnh thường gặp ở
trẻ em: các bệnh về hô hấp, còi xương, suy dinh dưỡng, tiêm chủng ñúng
lịch, ñủ mũi…
1.4. Phối hợp với Ban dân số - gia ñình và trẻ em
Có chương trình hành ñộng về trẻ em, phát ñộng tháng hành ñộng vì
trẻ em ñể bảo vệ và thực hiện quyền trẻ em.
1.5. Phối hợp với ñoàn thanh niên
Phát ñộng phong trào làm ñồ chơi, ñồ dùng học tập cho trẻ, ñóng góp
công sức lao ñộng xây dựng cơ sở vật chất cho các cơ sở giáo dục mần non,

phổ biến kiến thức chăm sóc – giáo dục trẻ.
1.6. Phối hợp với Hội nông dân và các tổ chức khác
- Cùng với hội nông dân tham mưu với chính quyền ñịa phương tạo
ñiều kiện cấp ñất có mặt bằng phù hợp với nhu cầu của trường mần non, có
ñất ñể làm VAC ñể bổ sung chất dinh dưỡng trong bữa ăn hàng ngày cho trẻ,
tạo môi trường xanh, sạch, ñẹp.
Website hỗ trợ giảng dạy và chăm sóc trẻ em
www.mamnon.com
Trẻ em hôm nay – Thế giới ngày mai
- Ngoài ra, các cơ sở mần non có thể kết hợp với hôi cựu chiến binh,
hội người cao tuổi, hôi chữ thập ñỏ… ñể tạo thành một lực lượng hung hậu,
rộng khắp ủng hộ tích cực cho sự nghiệp phát triển giáo dục mần non của ñịa
phương.
2. Hình thức phối hợp hoạt ñộng
- Thông qua các ñại hội, hội nghị, các cuộc họp thường kỳ của ñịa
phương mà cán bộ, giáo viên của trường ñược tham gia.
- Nhà trường có góc tuyên truyền cho cha mẹ.
- Qua các buổi họp phụ huynh của nhà trường.
- Thông qua các phương tiện truyền thông ñại chúng: ñài phát thanh,
truyền hình, sách báo, tranh…
- Qua các buổi họp phổ biến kiến thức của hội phụ nữ.
- Qua các buổi họp của hôi nông dân, thôn, xóm…
- Tổ chức các hội thi.
- Thành lập các câu lạc bộ tư vấn về chăm sóc – giáo dục trẻ thơ.