Bài giảng đánh giá kiến thức chăm sóc bệnh hen của bà mẹ có con đang điều trị tại khoa nội tổng quát 2 bệnh viện nhi đồng 1 thông qua công tác giáo dục sức khỏe

HỘI NGHỊ KHOA HỌC NHI KHOA NĂM 2020
ĐÁNH GIÁ KIẾN THỨC CHĂM SÓC BỆNH HEN CỦA BÀ MẸ CÓ CON ĐANG ĐIỀU TRỊ
TẠI KHOA NỘI TỔNG QUÁT 2 BV NHI ĐỒNG 1 THÔNG QUA CÔNG TÁC GIÁO DỤC SỨC KHỎE
Ths.ĐD: Nguyễn Thị Rảnh
Bệnh viện Nhi Đồng 1

Bệnh viện Nhi Đồng 1

341 Sƣ Vạn Hạnh, P10, Q10, TPHCM

(028) 39271119

nhidong.org.vn

1


NỘI DUNG

1

Đặt vấn đề
2 Mục tiêu nghiên cứu
3 Phương pháp nghiên cứu
4 Kết quả & bàn luận

5

Bệnh viện Nhi Đồng 1

Kết luận & kiến nghị

341 Sƣ Vạn Hạnh, P10, Q10, TPHCM

(028) 39271119

nhidong.org.vn

2


NỘI DUNG

1

Đặt vấn đề
2 Mục tiêu nghiên cứu
3
4

5

Bệnh viện Nhi Đồng 1

Phương pháp nghiên cứu

Kết quả & bàn luận

Kết luận & kiến nghị

341 Sƣ Vạn Hạnh, P10, Q10, TPHCM

(028) 39271119

nhidong.org.vn

3


ĐẶT VẤN ĐỀ
HEN TE
bệnh mãn tính,
gây thiệt hại, tử
vong…
Nâng cao kiến

NGHIÊN CỨU

thức chăm sóc
cho bà mẹ

Chƣơng trình tƣ
vấn, GDSK cho
bà mẹ

Bệnh viện Nhi Đồng 1

341 Sƣ Vạn Hạnh, P10, Q10, TPHCM

(028) 39271119

nhidong.org.vn

4


NỘI DUNG

1 Đặt vấn đề
2

Mục tiêu nghiên cứu

3 Phương pháp nghiên cứu

4

Kết quả & bàn luận

5 Kết luận & kiến nghị

Bệnh viện Nhi Đồng 1

341 Sƣ Vạn Hạnh, P10, Q10, TPHCM

(028) 39271119

nhidong.org.vn

5

MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU

Mô tả kiến thức của bà mẹ có con bị hen trước và sau cơng tác
GDSK

1

4

Bệnh viện Nhi Đồng 1

2

Xác định tỷ lệ % bà mẹ hài lịng với buổi tư vấn

3

So sánh điểm trung bình kiến thức của bà mẹ trước và sau
GDSK
Phân tích một số yếu tố ảnh hưởng việc thay đổi kiến thức của bà
mẹ trước và sau công tác GDSK

341 Sƣ Vạn Hạnh, P10, Q10, TPHCM

(028) 39271119

nhidong.org.vn

6

NỘI DUNG

1

Đặt vấn đề
2
3

4
5

Bệnh viện Nhi Đồng 1

Mục tiêu nghiên cứu
Phương pháp nghiên cứu

Kết quả & bàn luận

Kết luận & kiến nghị

341 Sƣ Vạn Hạnh, P10, Q10, TPHCM

(028) 39271119

nhidong.org.vn

7

PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

Phƣơng pháp chọn mẫu:
 Chọn mẫu toàn bộ
 BM có con từ 2 tuổi đến 15 tuổi

 Đang được điều trị hen tại Khoa Nội Tổng Quát 2
 Không thuộc tiêu chuẩn loại trừ và đồng ý tham gia nghiên cứu
Thiết kế nghiên cứu
Mô tả cắt ngang có phân tích

Thời gian nghiên cứu
Từ 03/2018 đến 06/2018

Bệnh viện Nhi Đồng 1

341 Sƣ Vạn Hạnh, P10, Q10, TPHCM

(028) 39271119

nhidong.org.vn

8


PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

Phƣơng pháp thu thập số liệu
Kiến thức: PV trực tiếp BM thời gian 20 phút

Xử lý và phân tích số liệu

Dữ liệu sau khi thu thập sẽ được làm sạch, mã hoá
Thống kê bằng phần mềm SPSS 20.0
Phân tích: sử dụng tần số và tỉ lệ %
Sử dụng kiểm định Paired Samples Test

Bệnh viện Nhi Đồng 1

341 Sƣ Vạn Hạnh, P10, Q10, TPHCM

(028)3927119

nhidong.org.vn

9


PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
Bộ câu hỏi
Phần A: Thông tin người chăm sóc
Phần B: Đặc điểm trẻ
Phần C: Kiến thức về quản lý hen: 25 câu hỏi

 Kiến thức chung (6 câu)
 Biểu hiện hen (5 câu)
 Yếu tố khởi phát (5 câu)
 Hiểu biết về thuốc (5 câu)
 Cách sử dụng thuốc dự phòng (4 câu)

Bệnh viện Nhi Đồng 1

341 Sƣ Vạn Hạnh, P10, Q10, TPHCM

(028)3927119

nhidong.org.vn

10


PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
Cách tính điểm đánh giá hiểu biết của BM về
kiến thức QLH
Tổng điểm = 25. Dựa theo cách tính điểm phân loại trong y tế số điểm tương đương mức độ
hiểu biết.

Bệnh viện Nhi Đồng 1

Điểm trung bình

Điểm tƣơng đƣơng

Phân loại

ĐTĐ ≥ 20

ĐTĐ > 80%

Tốt

16 ≤ ĐTĐ <20

65% < ĐTĐ ≤80%

Khá

12 ≤ ĐTĐ <16

50% < ĐTĐ ≤ 65%

Trung bình

ĐTĐ < 12

ĐTĐ ≤ 50%

Kém

341 Sƣ Vạn Hạnh, P10, Q10, TPHCM

(028)3927119

nhidong.org.vn

11


Cách tính điểm đánh giá hiểu biết của BM về
kiến thức QLH

Đánh giá hài lịng tài liệu truyền thơng và hoạt động buổi tư vấn của bà mẹ theo thang đo
Liker từ 1 đến 5 điểm tương đương 5 mức độ:
 1: rất khơng hài lịng,
 2: khơng hài lịng,

 3: bình thường,
 4: hài lịng,
 5: rất hài lịng.

Bệnh viện Nhi Đồng 1

341 Sƣ Vạn Hạnh, P10, Q10, TPHCM

(028)3927119

nhidong.org.vn

12


NỘI DUNG

1

Đặt vấn đề
2

Mục tiêu nghiên cứu

3 Phương pháp nghiên cứu

4

Kết quả & bàn luận

5 Kết luận & kiến nghị

Bệnh viện Nhi Đồng 1

341 Sƣ Vạn Hạnh, P10, Q10, TPHCM

(028) 39271119

nhidong.org.vn

13


KẾT QUẢ & BÀN LUẬN
Bảng 1: Đặc điểm của trẻ tham gia NC
Đặc điểm trẻ
Tuổi của
bé

Giới tính
Tiền sử
gia đình

Tần số
(n = 119)

Tỉ lệ %

Từ 2 đến
dưới 5 tuổi

91

76.5

Từ 5 đến
dưới 12 tuổi

25

21

Từ 12 đến
dưới 15 tuổi

3

2.5

Nam

75

63

Nữ

44

37

Có

28

23.5

Khơng

91

76.5

Đặc điểm trẻ
Dị ứng
Số lần
nhập viện
Quản lý
hen tại
bệnh viện

Tần số
(n = 119)

Tỉ lệ %

Có

26

21.8

Khơng

93

78.2

Có

37

31.1

Khơng

82

68.9

Có

62

52.1

Khơng

57

47.9

 Tuổi: # Soc J.R và CS Mehal JM và CS,
 Giới tính: # Jones Bartlett Learning (2011)
 Tiền sử gia đình, dị ứng, số lần NC :# GINA 2010

Bệnh viện Nhi Đồng 1

341 Sƣ Vạn Hạnh, P10, Q10, TPHCM

(028)3927119

nhidong.org.vn

14


KẾT QUẢ & BÀN LUẬN
Bảng 2: Đặc điểm của bà mẹ tham gia NC
Đặc điểm của mẹ
Tuổi

Địa chỉ

Trình độ học

vấn
Nghề nghiệp

Bệnh viện Nhi Đồng 1

Tỷ lệ %

Từ 18 đến 30 tuổi

42

Từ 31 đến 40 tuổi

53.8

Trên 40 tuổi

4.2

Tỉnh

36.6

TP Hồ Chí Minh

62.2

khác
Thấp(Cấp 1, Cấp 2, Cấp 3)

4.2
47,1

Trung cấp, cao đẳng

15.1

Đại học,sau đại học

37.8

CNVC

33.6

Nội trợ

25.2

Kinh doanh, buôn bán

21.8

341 Sƣ Vạn Hạnh, P10, Q10, TPHCM

(028)3927119

 Độ tuổi, trình độ
học vấn :
# Lê Trọng Chiểu

và cộng sự(2012)
 Nghề nghiệp: cao
hơn Lê Trọng
Chiểu và cộng sự

nhidong.org.vn

15


KẾT QUẢ & BÀN LUẬN
Bảng 3: Tiếp cận thông tin

Thông tin về
hen

Tiếp cận thơng tin

Tỷ lệ %

Chưa tìm hiểu

37

Thơng tin đại chúng (đài phát

35.3

 Thông tin về hen từ
thông tin đại chúng:

cao hơn Nguyễn Thị
Thúy (2009)

thanh, sách, báo,Ti vi..)

Thông tin về
dùng thuốc

Bệnh viện Nhi Đồng 1

Nhân viên Y Tế

26.9

Khác

0.8

Thuốc uống

16.8

Thuốc phun

55.5

Khác

27.7

341 Sƣ Vạn Hạnh, P10, Q10, TPHCM

(028)3927119

 Sử dụng khi trẻ bị hen:
#Trƣơng Thị Bích
Uyên, (2016)

nhidong.org.vn

16


KẾT QUẢ & BÀN LUẬN
Biểu đồ 1. Hiểu biết chung bệnh hen phế quản
120
99,1

100

95,7

100

94,9

100
87,4

80

74,8

71,8
63,9

59,7

60

61,3

61,3

Trước GDSK

Sau GDSK
40
20
0

Di truyền

Viêm mãn tính

Nhiễm trùng

Điều trị

Phòng ngừa

Hen

 Sau GDSK kiến thức BM cải thiện rất cao phù hợp nghiên cứu Baldacci S và cộng
sự (2012)
Bệnh viện Nhi Đồng 1

341 Sƣ Vạn Hạnh, P10, Q10, TPHCM

(028)3927119

nhidong.org.vn

17


KẾT QUẢ & BÀN LUẬN
Biểu đồ 2. Dấu hiệu nhận biết bệnh hen
120

80

100

99,1

100
77,3

81,5

99,1
85,7

97,4

97,4

84

61,3
60

Trước GDSK
Sau GDSK

40
20
0
Ho kéo dài

Ho đêm, gần
sáng

Khị khè

Khó thở

Đau ngực

 Kết quả phù hợp với Pabhakaran L và cộng sự tại Singapore [2008]
Bệnh viện Nhi Đồng 1

341 Sƣ Vạn Hạnh, P10, Q10, TPHCM

(028)3927119

nhidong.org.vn

18


KẾT QUẢ & BÀN LUẬN
Biểu đồ 3. Yếu tố khởi phát cơn hen
120
99,1

100
80

99,1

97,4

100

99,1

79,8

74,8
66,4

68,1
58

60

Trước GDSK
Sau GDSK

40
20
0

Khói, bui, thuốc
lá, chất nặng
mùi..

Vận động

Tiếp xúc thú nuôi Thức ăn dị ứng Thay đổi thời tiết

 Kết quả : # Genny Carrillo Zuniga và cộng sự(2012) và cao hơn Trƣơng Thị Bích Uyên
Bệnh viện Nhi Đồng 1

341 Sƣ Vạn Hạnh, P10, Q10, TPHCM

(028)3927119

nhidong.org.vn

19


KẾT QUẢ & BÀN LUẬN
Biểu đồ 4. Kiến thức sử dụng thuốc
120
97,4

100

76,5

80

98,3

97,4

96,6

79,5
73,1

61,3

Sau GDSK

60

40

Trước GDSK

45,4

39,5

20
0

Cắt cơn
Sabutamol

Phòng ngừa
dạng uống

Phòng ngừa
dạng phun

Phòng ngừa
dạng hít

Kháng sinh điều
trị hen

 Chƣa tìm thấy NC tƣơng đồng trong và ngoài nƣớc
Bệnh viện Nhi Đồng 1

341 Sƣ Vạn Hạnh, P10, Q10, TPHCM

(028)3927119

nhidong.org.vn

20


KẾT QUẢ & BÀN LUẬN
Biểu đồ 5. Cách sử dụng thuốc dự phòng
120
98,3

100

99,1

98,3

97,4

Trước GDSK
80

Sau GDSK
63

60
47,9

43,7

39,5

40
20
0

Bệnh viện Nhi Đồng 1

Kiểm tra thuốc

Kỹ thuật xịt thuốc

341 Sƣ Vạn Hạnh, P10, Q10, TPHCM

Súc họng sau xịt Vệ sinh buồng đệm

(028)3927119

nhidong.org.vn

21


KẾT QUẢ & BÀN LUẬN
Biểu đồ 6. Đánh giá hoạt động của buổi tƣ vấn GDSK
100%

0

0

16

90%

17,7

80%
70%

Khơng

60%
50%

Có
100

100

40%

84

82,3

Nhớ nội dung

Hiểu nội dung

30%
20%
10%
0%
Được thông báo

Bệnh viện Nhi Đồng 1

Nhận được tài liệu

341 Sƣ Vạn Hạnh, P10, Q10, TPHCM

(028)3927119

nhidong.org.vn

22


KẾT QUẢ & BÀN LUẬN
Biểu đồ 7. Đánh giá hài lịng về tài liệu truyền thơng

100%
90%

80%
49,6
70%

52,1

50,4

52,9
Rất hài lịng

60%

Hài lịng

50%

Bình thường

40%
30%

Khơng hài lịng
42,9

43,7

45,4

42

4,2
0

Màu sắc

2,5
1,7
Nội dung

3,4
1,7
Tiện lợi

Rất khơng hài lịng

20%
10%
0%

Bệnh viện Nhi Đồng 1

6,7
0,8
Hình ảnh

341 Sƣ Vạn Hạnh, P10, Q10, TPHCM

(028)3927119

nhidong.org.vn

23

KẾT QUẢ & BÀN LUẬN
Biểu đồ 8. Đánh giá hài lịng với hoạt động buổi tƣ vấn

100%
Rất hài lịng

90%
80%

47,1

47,9

47,1

47,9

48,7

52,1

70%

Hài lịng

60%

Bình thường

50%

Khơng hài lịng

40%
30%

46,2

45,4

37,8

33,6

15,1

18,5

Khơng gian

Địa điểm

42,9

37,8

8,4

10,1

Thời lượng

Nội dung
được tư vấn

Rất khơng hài lòng

20%
10%
0%

Bệnh viện Nhi Đồng 1

6,7

6,7

Lịch hẹn

Thời gian

341 Sƣ Vạn Hạnh, P10, Q10, TPHCM

(028)3927119

nhidong.org.vn

24

KẾT QUẢ & BÀN LUẬN
Biểu đồ 8. Đánh giá hài lịng với hoạt động buổi tƣ vấn
100%

90%

Rất hài lịng

80%
49,6
70%

51,3

54,6

58,8

56,3

Hài lịng

60%

Bình thường

50%

Khơng hài lịng

40%

Rất khơng hài lịng

30%

45,4

46,2

37,8

20%

37

40,3

4,2

3,4

10%
0%

Bệnh viện Nhi Đồng 1

5
Thái độ của TVV

2,5
Cách giải đáp
thắc mắc của
TVV

7,6

Lắng nghe, chia Kỷ năng trình
Cách giao tiếp
sẻ TVV
bày và phàn hồi ứng xử của TVV
của TVV

341 Sƣ Vạn Hạnh, P10, Q10, TPHCM

(028)3927119

nhidong.org.vn

25