ĐỂ MỖI TRADER TÌM ĐƯỢC
ĐÚNG CON ĐƯỜNG!
Giới thiệu:
Mỗi trader chúng ta đều đang theo đuổi sự thành công trong nghề giao dịch này, nhưng
dường như trên con đường đó có rất, rất ít người đến được điểm cuối cùng.
Theo thống kê khơng chính thức, con số được truyền tai nhau trong giới trader đó là chỉ có
khoảng 5% trader nhỏ lẻ thành cơng, kiếm sống ổn định với nghề, khoảng 5% hoà vốn và
tất nhiên 90% cịn lại là mất tiền! Nhiều người sẽ khơng tin vào con số này, nhưng nếu
bạn đã từng ở đủ lâu với nghề…bạn sẽ tin!
Mỗi cuộc chơi đều có một quy tắc, muốn chơi giỏi, chơi tốt, chúng ta phải nằm lịng cái
quy tắc đó. Vậy qui tắc của “trị chơi” trading này là gì? Đó chính là 3M, đã có nhiều bài
viết nói về vấn đề này, nhưng vẫn xin được nhắc lại ngắn gọn. Đại khái rằng sự thành
công trong trading là sự cấu thành của 3 “yếu tố M” gồm:
• Method - Phương pháp giao dịch: Chiếm khoảng 20% trong sự thành cơng;
• Money Management - Quản lý vốn: Chiếm khoảng 30% trong sự thành cơng; và
• Mindset - Tâm lý hay tư duy giao dịch: Chiếm số phần trăm còn lại.
Vậy hiển nhiên chúng ta đã biết đâu là yếu tố quan trọng nhất rồi. Thế nhưng, bạn có biết
điều gì được nhắc, được bàn luận, được quan tâm nhiều nhất trong giới trader (nhỏ lẻ)
không? Đó là Method - Phương pháp giao dịch, yếu tố ít quan trọng nhất trong quy tắc
3M. Còn Midset - Tâm lý thì được đề cập rất ít!
Một sự bất đối xứng rõ ràng đúng không?! Nguyên nhân có lẽ là vì “mức độ” rộng lớn của
phương pháp giao dịch (phân tích kỹ thuật, phân tích liên thị trường, phân tích cơ bản),
hoặc bởi thị hiếu, hoặc bởi nó khơng cần thời gian để trải nghiệm những gì được trình bày
(ví dụ như một chiến lược giao dịch có thể được hiểu và áp dụng ngay sau khi đọc, thấy
được kết quả nhanh chóng; nhưng khi nói về tâm lý giao dịch thì một người khó có thể
hiểu được ngay, họ cần thời gian trải nghiệm, thẩm thấu những gì được chia sẻ), hoặc có
thể là tổng hoà của tất cả các yếu tố trên.
Và quyển ebook này tuy nhỏ bé nhưng sẽ góp phần vào việc sửa đổi sự bất đối xứng đó.
Nó sẽ cho chúng ta một tư duy giao dịch đúng đắn hơn, đặc biệt là đối với những trader
mới, hay những trader vẫn mịn mỏi đi tìm kiến lợi nhuận, và để mỗi trader có thể đi được
nhanh, và xa hơn…
Mời mọi người cùng đọc!
MỤC LỤC
1. Hiểu về sự thật ...............................................................................................................................5
2. Lập kế hoạch giao dịch – Giao dịch theo kế hoạch ...........................................................................7
3. Nếu không muốn mất nhiều, đừng rủi ro nhiều ...............................................................................8
4. Đừng chỉ nghĩ về tiền, hãy nhìn nó một cách tương đối ................................................................. 10
5. Tiến đến sự nhận thức .................................................................................................................. 12
6. Là ơng chủ của chính mình ............................................................................................................ 14
7. Ngơn ngữ tâm trí.......................................................................................................................... 15
8. Khi ít hơn thực sự là nhiều hơn ..................................................................................................... 17
9. Vui sống với nghề ......................................................................................................................... 19
10. Công cụ giao dịch tối quan trọng ................................................................................................. 21
1. Hiểu về sự thật
Giao dịch là một cuộc chơi về xác suất.
Tưởng tượng bạn lấy một đồng xu, sau đó tung xác suất, mặt ngửa bạn thắng, mặt sấp bạn thua.
Mỗi lần bạn tung lên, luôn luôn xảy ra một trong hai trường hợp thắng hoặc thua.
Giả sử, bạn có một kỹ thuật tung đồng xu đặc biệt nào đó, mà sau mỗi 100 lần tung bạn sẽ thắng
51 lần và thua 49 lần. Chúc mừng! Bạn đã có trong tay cỗ máy in tiền , chúng ta tạm gọi đó là
“hệ thống giao dịch mặt ngửa”.
Trading cũng tương tự như vậy, nếu loại bỏ trường hợp bạn thoát lệnh hịa, sẽ ln có hai khả
năng của một giao dịch: thắng hoặc thua. Có thể bạn sẽ có một chuỗi lệnh thắng giòn giã, nhưng
rồi chắc chắn lệnh thua sẽ đến.
Hệ thống giao dịch là một công cụ giúp bạn có được một “lợi thế”, giúp bạn tìm kiếm những khả
năng xảy ra nhiều hơn.
Bất kể phương pháp giao dịch bạn sử dụng là gì, phá ngưỡng, theo trend, retracement, hay các tín
hiệu từ chỉ báo dao động…chúng đều dựa trên một nguyên lý chung đó là: khi những điều “x”
xuất hiện thì khả năng những điều “y” sẽ xảy ra sau đó.
Tất nhiên sẽ có những hệ thống tốt và những hệ thống khơng tốt, điều chắc chắn là khơng hề có
một hệ thống hoàn hảo cho bạn một tỷ lệ thắng cao khơng tưởng. Nếu vẫn đang đi tìm
những trading system như vậy, bạn đang rất lãng phí thời gian.
Mọi trader, bất kể họ có chấp nhận hay khơng đều phải có những “good day” và “bad day” những ngày thắng và những ngày thua. Điểm khác biệt đó là sau một thời gian, lũy kế lại sẽ cho
ra hai loại trader có lãi hoặc thua lỗ.
Điểm mấu chốt ở đây có lẽ là sự kiên định với hệ thống mà mình sử dụng mặc dù có thể sẽ có
những lúc bạn nhìn thấy tài khoản giảm dần đều.
Chúng ta phải nhìn cả bức tranh lớn, rằng một vài lệnh riêng lẻ chỉ là những thành phần trong
một chuỗi, không nên dành quá nhiều sự quan tâm cho nó.
Và hơn hết, giao dịch tuân theo một qui luật - qui luật xác suất.
2. Lập kế hoạch giao dịch – Giao dịch theo kế hoạch
Công việc của một trader thực thụ là giao dịch theo kế hoạch chứ không phải theo cảm xúc. Vậy
kế hoạch giao dịch lấy ở đâu? Chính bạn sẽ lập nên nó.
Các hệ thống giao dịch sẽ cho bạn những qui tắc, việc bạn cần làm đó là chuyển đổi nó vào kế
hoạch đồng thời kết hợp thêm một số qui tắc khác như quản lý vốn…
Hãy đặt bản kế hoạch này ngay tại bàn làm việc để bạn có thể ln để mắt đến nó.
Một lưu ý đó là hãy giữ bản kế hoạch đơn giản nhất có thể, vì càng đơn giản, bạn càng dễ theo
dõi và áp dụng.
3. Nếu khơng muốn mất nhiều, đừng rủi ro nhiều
Có một thực tế, những trader nhiều kinh nghiệm luôn cố gắng giảm thiểu số tiền rủi ro trên mỗi
trade, những “tay non” thì ngược lại, ln muốn đặt rủi ro ở mức cao hoặc cực cao để mong chờ
tài khoản gia tăng nhanh chóng.
Bạn có thấy sự trái ngược ở đây, người nhiều kinh nghiệm phải rủi ro nhiều hơn chứ vì họ hiểu
thị trường và có xác suất thắng cao hơn!
Đúng là họ hiểu thị trường hơn, và biết nó khó đốn thế nào nên họ mới giảm thiểu mức rủi ro
của mình.
Khi giao dịch, cảm xúc của trader đang bùng cháy, gia tăng số tiền rủi ro giống như việc đổ thêm
xăng vào vậy. Nếu quá nhiều, trader khơng thể kiểm sốt cảm xúc và dẫn đến những sai lầm đáng
tiếc.
Tóm lại có vài vấn đề cần nhớ liên quan đến rủi ro:
• Thị trường khó đốn nên đừng đặt trọng số vào một trade nào cả, hãy đối xử cơng bằng.
• Hãy khoan nghĩ đến lệnh thắng, hãy nghĩ về rủi ro trước. Muốn khơng mất nhiều thì đừng
rủi ro nhiều.
• Mức rủi ro càng cao, trader càng dễ bị cảm xúc dẫn dắt.
4. Đừng chỉ nghĩ về tiền, hãy nhìn nó một cách tương đối
Giao dịch khơng nghĩ về tiền thì nghĩ về cái gì!? Tác giả vớ vẩn thật!
Hãy khoan kết luận, đúng là tiền có một vị trí vơ cùng quan trọng trong cuộc sống. Hầu hết
những việc chúng ta làm đều xoay quanh nó, thật hiếm có một ngày mà bạn không nghĩ về tiền
phải không nào!
Tuy vậy, việc tập trung q nhiều vào tiền sẽ khơng giúp ích cho việc giao dịch của trader. Nếu
bạn giao dịch mà cứ luôn nghĩ về việc bạn sẽ lãi bao nhiêu hay hàng chục, hàng trăm, hay thậm
chí hàng ngàn $ có thể bốc hơi thì sẽ thế nào?
Các lệnh thua cũng giống như những “khoản chi” của một doanh nghiệp, không thể tránh được.
Điều quan trọng là phải tìm cách làm cho “khoản thu” lớn hơn.
Thay vì tập trung vào số tiền, bạn hãy nhìn nó một cách tương đối. Cụ thể như: phần trăm tài
khoản đã rủi ro, tỷ lệ risk:reward bình quân, lợi nhuận tiềm năng so với mức rủi ro tối đa…
Ví dụ tài khoản của bạn là $20,000 và bạn rủi ro 2% trên mỗi lệnh, sẽ tốt hơn nếu bạn nhìn số
tiền rủi ro theo kiểu tương đối (tức 2%), thay cho kiểu tuyệt đối (tức $400 trên mỗi lệnh).
Nếu trader có thể tập trung vào đúng chỗ, họ có thể khơng cần phải lo về tiền, vì tiền đã tự lo cho
nó.
5. Tiến đến sự nhận thức
Đối với những trader “non tay”, đặc biệt là những người theo trường phái day trading, hành vi
“tự hủy hoại” rất dễ được bắt gặp. Cụ thể, họ thường để cho cảm xúc quá mạnh chi phối, gia tăng
rủi ro sau mỗi lệnh thua đến khi tài khoản của họ không thể chịu đựng thêm nữa.
Chúng ta khơng thể nào loại bỏ hồn tồn cảm xúc khi giao dịch, mà chỉ có thể hạn chế nó mà
thơi. Hãy nhìn nhận đó chỉ là một phần của một chuỗi lệnh, và trong dài hạn, những lệnh thua
đơn lẻ chả là gì cả.
Nói thì dễ lắm, vậy làm sao để loại bỏ bớt đi cảm xúc khi giao dịch?! Tôi sẽ chỉ cho bạn một
cách.
Vào mỗi đầu ngày, trước khi giao dịch hãy nhắm mắt lại. Tưởng tượng ra chart giá mà bạn giao
dịch, tưởng tượng chúng dao động lên xuống. Rồi bạn vào lệnh, hãy nhắc nhở mình phải thư
giãn, điềm tĩnh, ít cảm xúc nhất có thể. Rồi tiếp tục tưởng tượng giá dao động lên xuống, tiến về
mức dừng lỗ, rồi dừng lỗ, nhưng bạn vẫn nhắc nhở mình đây chỉ là một trade mà thơi, phải bình
tĩnh.
Cứ như vậy, bạn có thể tưởng tượng vài lệnh lỗ, nhưng ln phải nhắc mình phải bình tĩnh, phải
nhìn tổng thể. Cuối cùng bạn nên đến với một lệnh thắng và có thể kết thúc giai đoạn “tưởng
tượng”.
Tuy đây có vẻ là một cách nhàm chán và tốn thời gian nhưng nó hiệu quả trong việc giúp bạn
loại bỏ cảm xúc giao dịch. Bạn đã hỏi, tôi đã trả lời, phần còn lại là của bạn.
6. Là ơng chủ của chính mình
Khi giao dịch, bạn là người chịu trách nhiệm cho chính những thành bại của mình. Khơng phải
thị trường, khơng phải hệ thống giao dịch, khơng phải Fed. Chính bạn!
Để giao dịch tốt trader cần làm theo qui tắc và đừng quá khắt khe với những sai lầm, ai cũng
phạm phải sai lầm, đặc biệt là trading thì nhiều vơ kể. Điều quan trọng là khơng bị lún sâu vào
những sai lầm đó.
7. Ngơn ngữ tâm trí
Hãy thử tiến hành thí nghiệm dưới đây:
Bạn yêu cầu một người bạn của mình đứng thẳng, dang rộng hai tay song song với mặt đất. Sau
đó nói người đó tập trung nghĩ về từ “yếu”, rồi bạn đè cánh tay của người đó xuống, bạn có thể
thấy việc này khá dễ dàng.
Cũng với điều kiện tương tự nhưng bạn yêu cầu họ tập trung nghĩ về từ “mạnh”, khi đè cánh tay
của họ xuống bạn sẽ cảm thấy lực cản rõ ràng.
Chỉ với hai từ đơn giản, kết quả có thể rất khác biệt. Một số người gọi đó là “tự kỷ ám thị”,
khơng quan trọng tên gọi hiện tượng này là gì, quan trọng là bạn hiểu rằng ngơn ngữ tâm trí có
ảnh hưởng trực tiếp đến hành động bên ngoài và chúng ta có thể tận dụng nó theo hướng có lợi
cho việc trading của mình.
Thay vì mỗi lệnh dự đốn sai bạn gọi là “thua” hãy gọi nó là “chi phí”. Với mỗi lệnh dự đốn
đúng, thay vì gọi là “thắng” bạn nên gọi là “thu nhập”.
Bản chất có thay đổi đâu, tại sao chúng ta thay đổi cách gọi làm gì!?
Việc thay đổi cách gọi này có thể giúp bạn có một tư duy tốt hơn, bớt bị quan hơn khi dự đoán
sai, q lạc quan khi đúng, thậm chí có thể thay đổi từ tư duy kiểu cờ bạc sang tư duy kiểu kinh
doanh.
Hãy thử điều này, có thể bạn sẽ cảm nhận sự trưởng thành của mình trong giao dịch.
8. Khi ít hơn thực sự là nhiều hơn
Rất nhiều trader tin rằng càng dành ra nhiều thời gian quan sát, phân tích chart thì càng có nhiều
lệnh thắng. Thực tế khơng như vậy, thậm chí ngược lại hồn tồn.
Thị trường có những giai doạn biến động khác nhau, và mỗi hệ thống giao dịch chỉ phù hợp với
từng điều kiện thị trường cụ thể. Việc của trader là phải tìm ra những thời điểm phù hợp đó. Nó
có thể là phiên Á, phiên Âu, phiên Mỹ hoặc một giờ cụ thể nào đó trong ngày.
Bên cạnh việc giảm thời gian giao dịch xuống bằng cách tìm ra những thời điểm lý
tưởng, trader còn nên thiết lập những giới hạn. Ví dụ như:
• Số lệnh thua nhiều nhất trong ngày;
• Số tiền rủi ro nhiều nhất trong ngày;
• Số lệnh tối đa trong ngày;
…
Bạn nghe mãi những điều này mà sao cứ nhắc lại? Đơn giản vì có rất ít người thực hiện được, và
họ là những người thiểu số chiến thắng.
9. Vui sống với nghề
Lý do bạn chọn nghề trading là gì?
• Bạn chán chường cơng việc hiện tại?
• Khơng muốn nhìn mặt gã sếp hay bị ai sai bảo?
• Nghe làm “trader” có vẻ kêu!?
• Hay vì trading hứa hẹn thu nhập khủng?
Nếu bạn có những câu trả lời “đúng” cho những câu hỏi trên thì thật đáng tiếc, bạn đã chọn nhầm
nghề và khơng hiểu gì về trading cả!
Bất kể ai có cái nhìn thế nào về trading, nó chỉ có mục tiêu sau cùng là tạo ra lợi nhuận. Hãy
thẳng thắn, nếu bạn đang giao dịch vì một lý do nào khác (tức những lý do mang tính cảm xúc)
thì khả năng rất cao là bạn sẽ thất bại. Một cái đầu lạnh là rất cần thiết để giao dịch thành công.
Cố gắng giữ thăng bằng cuộc sống, đừng dành toàn bộ thời gian trong ngày chỉ để phân tích chart
và giao dịch. Hãy ra ngoài, gặp gỡ mọi người và làm vài điều mình thích để lấy lại sự cân bằng!
10. Công cụ giao dịch tối quan trọng
…đợi mãi cũng đến phần cơng cụ rồi, xem có gì đặc biệt khơng! Chắc anh em đang nghĩ điều
này, nhưng mình sẽ không giới thiệu chỉ báo, hay chiến lược giao dịch nào cả. Thay vào đó là cái
mà anh em ln “lười” tạo ra – nhật ký giao dịch.
Nói thật nhé, mình chưa gặp một trader nào cho mình thấy được anh ta duy trì nhật ký giao dịch
đủ lâu. Đa phần chỉ được một thời gian là bỏ dở. Điều này rất đáng tiếc, vì nhật ký giao dịch là
một cơng cụ hữu hiệu cho phép trader có khả năng tự kiểm tra, tự đánh giá và tiến hành những
điều chỉnh cần thiết để tiến bộ.
Tất nhiên là nhật ký càng chi tiết thì càng tốt, nhưng nếu quá chi tiết nó sẽ làm bạn tốn thời gian
trong việc tạo và review. Hãy làm nó đơn giản hết mức có thể nhưng phải mang đầy đủ thông tin
mà bạn cần để tiến hành phân tích.
Nhật ký giao dịch là những hành động nhỏ nhưng có thể tạo ra những thay đổi rất lớn sau này.
--Hết--
Happy Tradings!
--------------------------------------------------------BẠN MUỐN CẬP NHẬT THÊM KIẾN THỨC TRADING? HÃY TRUY CẬP VÀO: