Tiết 7 : Tập làm văn
BỐ CỤC CỦA VĂN BẢN
I. Bố cục của văn bản:
Đọc văn bản “ Người thầy đạo cao đức trọng”
Ví dụ: Văn bản
Người thầy đạo cao đức trọng
- --- Bố cục : ba phần
+ Phần 1 (MB) :
Câu mở đầu
+ Phần 2 (TB) :
Học trị theo học
rất đơng ….. có
khi khơng cho
vào thăm.
+Phần 3 (KB) :
Câu cuối
Ví dụ: Văn bản
Người thầy đạo cao đức trọng
- -- Bố cục : ba phần
+ Phần 1 (MB) : Câu mở đầu
- > Giới thiệu ông Chu Văn An
+ Phần 2 (TB) : Học trị theo học rất đơng…..có khi khơng cho vào thăm.
- >Cơng lao, uy tín, tính cách của ông Chu Văn An
+Phần 3 (KB) : Câu cuối
- >Tình cảm của mọi người đối với ơng Chu Văn An
- Mối quan hệ giữa các phần trong văn bản:
+ Gắn bó chặt chẽ với nhau, phần trước là tiền đề cho phần sau.
+ Các phần đều tập trung làm rõ chủ đề của văn bản là
Người thầy đạo cao đức trọng
Tiết
Tập làm văn
Tiết 6: Tập
làm7:văn
BỐ
BẢN
BỐCỤC
CỤCCỦA
CỦA VĂN
VĂN BẢN
I/ Bố cục của văn bản:
1/ Ví dụ:
2/ Ghi nhớ:
- Bố cục của văn bản là sự tổ chức các đoạn văn thể hiện chủ đề .
Văn bản thường có bố cục ba phần
- Phần Mở bài có nhiệm vụ nêu ra chủ đề của văn bản. Phần Thân
bài thường có một số đoạn nhỏ trình bày các khía cạnh của chủ
đề. Phần Kết bài tổng kết chủ đề của văn bản
II/ Cách bố trí, sắp xếp nội dung phần thân bài
của văn bản:
Ví dụ:
1. Văn bản: Tơi
đi học
- Phần TB: Hồi tưởng lại những
kỉ niệm và cảm xúc về buổi tựu
trường đầu tiên
Thứ tự trình bày
- Hồi tưởng
- Theo thứ tự thời gian (trên đường đến
trường, trên sân trường, trong lớp
học); theo sự liên tưởng đối lập những
cảm xúc về cùng một đối tượng (trước
đây và buổi tựu trường đầu tiên)
2. Văn bản: Trong lòng mẹ
Nội dung phần thân bài được sắp xếp theo diễn biến tâm lí
a/ Tình cảm và thái độ:
-Tình cảm: Thương mẹ sâu sắc
-Thái độ: Căm ghét những kẻ nói xấu mẹ, những cổ tục đã đầy đọa mẹ
b/ Niềm vui sướng cực độ của bé Hồng khi được ở trong lòng mẹ.
Ví dụ:
3. Khi tả người, vật, phong cảnh
- Tả người, vật, con vật: Theo chỉnh thể -> bộ phận hoặc tình cảm, cảm xúc.
- Tả phong cảnh:
+ Khơng gian - Thời gian
+ Từ ngoại cảnh -> cảm xúc hoặc ngược lại).
4. Văn bản: Người thầy đạo cao đức trọng
- Có 2 nhóm sự việc về thầy Chu Văn An:
+ Các sự việc nói về Chu Văn An là người tài cao.
+ Các sự việc nói về Chu Văn An là người đạo đức, được học trị
kính trọng
Từ các bài tập trên chúng ta rút cách sắp xếp nội dung
phần Thân bài cả văn bản là
Tiết
7 :văn
Tập làm văn
Tiết 6: Tập
làm
BỐ
BẢN
BỐCỤC
CỤCCỦA
CỦA VĂN
VĂN BẢN
I/ Bố cục của văn bản:
II/ Cách bố trí, sắp xếp nội dung
phần thân bài của văn bản:
2/ Ghi nhớ:
Nội dung phần thân bài được trình bày tùy thuộc vào kiểu
văn bản, củ đề, ý đồ giao tiếp của người viết. Nhìn chung
nội dung ấy thường được sắp xếp theo trình tự thời gian
và không gian, theo sự phát triển của sự việc hay theo
mạch suy luận, sao cho phù hợp với sự triển khai chủ đề
và sự tiếp nhận của người đọc.
III- Luyện tập
Bài tập 1: (SGK- trang 26)
Phân tích cách trình bầy ý trong đoạn trích
Trả lời:
a/ Theo khơng gian:
-Giới thiệu đàn chim từ xa tới gần.
-Miêu tả đàn chim bằng những quan sát mắt thấy, tai nghe.
-Xen với miêu tả là cảm xúc và những liên tưởng, so sánh.
=> Trình tự ấn tượng về đàn chim từ gần đến xa
b/ Theo không gian hẹp: miêu tả trực tiếp núi Ba Vì.
Theo khơng gian rộng: miêu tả Ba Vì trong mối quan hệ hài hòa với
các sự vật xung quanh nó.
C/ Bàn về mối quan hệ giữa sự thật lịch sử và truyền thuyết (Cách lí giải mang
đậm mầu sắc huyền thoại dân gian về những đoạn kết bi tráng của một số anh
hùng dân tộc được nhân dân ta tôn vinh, ngưỡng mộ.)
- Luận cứ về lời bàn trên.
- Phát triển lời bàn bằng luận chứng.
Bài tập 2: Trình bày về lịng thương mẹ của bé Hồng
trong đoạn trích “Trong lịng mẹ”
- Phản ứng với người cơ xấu bụng.
- Hình dung về mẹ, nghĩ đến cảnh thiếu thốn của mẹ khóc thầm.
- Gần một năm mẹ không gửi thư, không lời nhắn thương mẹ
vô cùng.
- Tình thương mẹ trỗi dậy mãnh liệt: bật thành tiếng khóc, nước
mắt đầm đìa.
- Từ tình thương biến thành lịng căm giận những cổ tục
“Giá những cổ tục…mới thơi”.
- Những tiếng gọi mẹ (Mợ ơi!...) khao khát gặp mẹ.
- Sung sướng đắm mình trong lịng mẹ tình yêu mẹ nồng thắm.
- Xúc động khi gặp mẹ thương mẹ sâu đậm
Bài 3:
- Các ý a,b còn sắp xếp lộn xộn và chưa hợp lý
- Sửa chữa:
a. - Giải thích nghĩa đen của câu tục ngữ: Đi một ngày đàng học
một sàng khơn
- Nghĩa bóng của câu tục ngữ: Đi một ngày đàng học một sàng
khơn
b. Chứng minh tính đúng đắn của câu tục ngữ:
- Những người thường xuyên chịu khó hồ mình vào đời sống sẽ
nắm chắc tình hình, học hỏi được nhiều bổ ích.
- Các vị lãnh tụ bơn ba tìm đường cứu nước
- Trong thời kỳ đổi mới, nhờ giao lưu với nước ngồi, ta học tập
được cơng nghệ tiên tiến của thế giới.