CHĂM SÓC TRẺ SƠ SINH KHỎE
MẠNH VÀ TRẺ SƠ SINH NON
THÁNG.
I.
•
•
•
•
•
CHĂM SĨC TRẼ SƠ SINH KHỎE
MẠNH:
1.TIÊU CHUẨN TRẼ SƠ SINH KHỎE MẠNH:
-Đủ tháng:tuổi thai từ đủ tuần 37 đến hết tuần 41.
-Cân nặng lúc sanh >2500gr.
-Apgar 1´= 8 điểm, 5´= 9 hoặc 10 điểm.
-Bú khỏe, khơng ói, có tiểu, tiêu trong vịng 24 giờ sau
sanh.
• -Khơng dị tật bẩm sinh.
2.CHĂM SĨC NGAY SAU ĐẺ:
•
•
•
•
•
2.1.Giữ ấm cho trẻ:
-Đèn sưởi ấm
-Nhiệt độ phịng 28-30oc.
-Lau khơ trẻ ngay sau sinh bằng khăn khơ, mềm và sạch.
-Mặc áo, đội nón, quấn tả, khăn ấm ngay sau làm rốn và đặt trẻ
nằm cạnh mẹ.
2.2.Chăm sóc thường qui:
•
•
•
•
•
•
•
-Rốn:kẹp, cắt rốn(kẹp rốn bằng kẹp nhựa vô khuẩn, sát khuẩn bằng
cồn 70o, băng rốn bằng gạc mỏng vô khuẩn và không quá chặt.
-Mắt:rửa mắt bằng nước muối sinh lý, lau sạch và nhỏ mắt mỗi bên
một giọt argyn.
-Kiểm tra miệng, vịm họng, hậu mơn để phát hiện dị tật bẩm sinh,
theo dõi phân su.
-Đánh giá hiện trạng, giới tính, cân đo chiều dài cơ thể.
-Cho trẻ bú mẹ càng sớm càng tốt và tiếp tục ủ ấm.
-Tiêm VitaminK1 1mg(TB) liều duy nhất,tiêm chủng BCG, VGB.
-
3.THEO DÕI VÀ CHĂM SĨC
NHỮNG NGÀY TIẾP THEO:
•
•
•
•
•
•
•
3.1.Theo dõi hằng ngày:
-Màu da:mới lọt lịng da đỏ sau đó chuyển hồng hào, từ 3-5 ngày
tiếp theo da trẻ có màu vàng nhẹ, môi hồng(vàng da sinh lý xuất
hiện từ ngày thứ 3 đến ngày thứ 8 ở trẻ non tháng, vàng da bắt đầu
từ mặt rồi lan ra toàn thân và tứ chi, phân vàng, nước tiểu vàng
trong.Nếu trẻ bỏ bú, vàng da tăng lên, trương lực cơ tăng lên đó là
vàng da bệnh lý.)
-Nhịp thở bình thường 40-50 l/p
-Nhịp tim bình thường 120-140 l/p
-Thân nhiệt bình thường 36,5oc -37,4oc.
-Tiêu hóa phân vàng 3-4 l/ngày.
-Tiết niệu theo dõi nước tiểu.
3.2.Chăm sóc rốn:
•
•
-Là q trình liên tục phải làm từ ngay sau sinh→rụng, lên sẹo khô, phải
đảm bảo vô khuẩn.
-Cách chăm sóc:
Rốn bình thường:giữ khơ, thống, sạch, cuống rốn sẽ rụng tự nhiên sau 6-8
ngày.
Rốn mới rụng phải giữ rốn khô,sạch cho đến khi liền sẹo.
Trường hợp chảy máu rốn khi chưa rụng thì kẹp chặt lại, nếu chảy máu khi
đã rụng thì chấm Nitrat bạc 5% và băng ép, nếu khơng cầm thì thêm quanh
mạch máu rốn và tiêm bắp Vitamin K 5mg.
Rốn hôi, rỉ máu, quanh rốn nổi mẩn hay ẩm ướt, chậm rụng vẫn sát khuẩn
hằng ngày bằng cồn 70o hoặc chấm thêm Bêtadin 10%.
Trường hợp rốn rụng nhưng cịn lõi, gây tiết dịch vàng có thể gây nhiễm
trùng thì chấm Nitrat bạc 5% hoặc đốt điện.
3.3. Chăm sóc da và giữ vệ
sinh:
•
-Vệ sinh thân thể, tắm bằng nước sạch, ấm 35-37o, trong phịng có
nhiệt độ >25o, tránh gió lùa, tránh xây xát da,tránh nước vào
rốn,tai,thời gian tắm bé khơng q 10p.
• -Lau mắt bằng nước sạch trước khi tắm.
• -Đồ vải dùng cho bé phải được thay giặt hằng ngày.
3.4.Giữ ấm:
Nằm phịng ấm, áo trẻ phải sạch và
ấm.
•
3.5.Khuyến khích cho trẻ bú sớm và ni bằng sữa mẹ hồn toàn
cho đến 6 tháng tuổi.
II.CHĂM SĨC SƠ SINH NON
THÁNG:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Sơ sinh non tháng là những trẻ sinh ra trước 37 tuần.
1.Những nguy cơ thường gặp ở trẻ non tháng:
1.1.Ngay sau sinh:
-Dễ bị ngạt.
-Hạ thân nhiệt.
-Hạ đường huyết.
1.2.Những ngày tiếp theo:
-Suy hô hấp.
-Nhiễm khuẩn/
-Xuất huyết
-Vàng da.
-Rối loạn tiêu hóa, viêm ruột.
2.Chăn sóc hằng ngày và theo
dõi:
•
•
•
2.1.Giữ ấm:
-Phương pháp cho trẻ nằm trong lồng ấp:trẻ<2000gr cần duy trì
nhiệt độ 33-34o, trẻ<1500gr duy trì 34-35o.
-Phương pháp da kề da:dễ thực hiện, đơn giãn,tiện lợi,kinh tế và có
nhiều ưu điểm:
Giữ được thân nhiệt bình thường cho trẻ
Trẻ nằm gần vú mẹ nên bú được thường xuyên.
Giúp trẻ thở đều hơn và tốn ít năng lượng nên phát triển nhanh
hơn.
Tránh nôn và trào ngược dạ dày.
Gắn bó tình cảm giữa mẹ và con.
Giảm được tỷ lệ bệnh lây lan trong bệnh viện.
2.2.Dinh dưỡng:
•
-Nguyên tắc cơ bản:
Sữa mẹ là tốt nhất
Bú sớm tránh hạ đường huyết
Cho bú nhiều lần trong ngày
Lượng sữa tăng từ từ nhưng trẻ bú càng nhiều càng tốt.
Trẻ không bú được phải đổ bằng muỗng
2.2.Dinh dưỡng(tt)
• -Trẻ quá non<1500gr phải kết hợp truyền G10%
• -Trẻ<34 tuần chưa có khả năng mút vú thì cho
ăn bằng muỗng hoặc thông dạ dày hoặc đổ sữa
mẹ từng giọt vào miệng.
• -Bổ sung Vitamin D 80-100UI/ngày
•
Vitamin C 50mg/ngày
•
Vitamin E 5-10UI/ngày
•
Vitamin K1 1mg(TB) liều duy nhất sau
sinh.
2.3.Vệ sinh chăm sóc da và rốn:
•
•
-Vệ sinh chăm sóc phải đảm bảo vô khuẩn
-Tắm bằng nước sạch, ấm, khăn mềm ,tắm nửa người trên lau khô,
ủ ấm rồi tắm phần cịn lại
• -Thay băng rốn và sát khuẩn bằng cồn 70o hằng ngày sau khi tắm
cho tới khi rốn rụng và khô thành sẹo
2.4.Theo dõi:
• Vì trẻ non tháng thường gặp phải nhiều nguy cơ bệnh lý
trong thời kỳ sơ sinh nên cần phải theo dõi sát để kịp
thời phát hiện:
• -Thở nhanh > 60 l/p
• -Nơn, sặc
• -Xanh tím mặt, mơi, đầu chi
• -Tiêu chảy nhiều lần, phân nhiều nước hoặc có máu
• -Các bất thường về cơ, xương, khớp, thị giác, thính giác
và vận động
• -Khi chuyển sơ sinh non tháng lên tuyến trên phải ủ ấm
bằng phương pháp da kề da.