Một số tác động của dịch bệnh covid 19 đến tỷ lệ thất nghiệp của việt nam và giải pháp

1

TRƯỜNG ĐẠI HỌC LAO ĐỘNG - XÃ HỘI
KHOA QUẢN TRỊ KINH DOANH

TIỂU LUẬN
HỌC PHẦN KINH TẾ VĨ MÔ
CHỦ ĐỀ TIỀU LUẬN: MT S TC ĐNG CA DCH
BNH COVID-19 ĐN T L THT NGHIP CA VIT
NAM V GII PHP.
Họ tên sinh viên

: Ngc Ngân H

Ngy sinh

: 20/09/2001

SBD

: 97

M Sv

: 1115020070

Lớp tín chỉ

: H 2021_06

GV hướng dn

: Đo Th Thu Hin

Học kỳ: H - Năm học: 2020-2021


2

MC LC
A. LỜI NI ĐẦU
B. MC LC
CHƯƠNG I: MỘT S L LUẬN CƠ BẢN VỀ THT NGHIP
1.1.

Khi nim tht nghip v đo lưng tht nghip……………………………….. 5

1.2.

Phân loi tht nghip………………………………………………………….. 5
1.2.1. Tht nghip t nhiên……………………………………………………… 6
1.2.2. Tht nghip chu k……………………………………………………….. 7

1.3.

Tc đng tht nghip………………………………………………………….. 7
1.3.1. Đi vi tht nghip t nhiên………………………………………………. 7
1.3.2. Đi vi tht nghip chu k……………………………………………...… 8

CHƯƠNG II: NHNG TC ĐỘNG CỦA DỊCH BNH COVID-19 ĐẾN T L
THT NGHIP CỦA VIT NAM

2.1. Khi qut tnh hnh kinh t v vic lm trưc khi xy ra dch bnh Covid- 19… 8
2.2. Din bin ca dch bnh Covid- 19  Vit Nam…………………………………. 10
2.3. Nhng tc đng ca dch bnh Covid- 19 đn t l tht nghip…………………. 11
2.4. Chnh sch v mô nhm gim t l tht nghip  Vit Nam …………………….. 12
CHƯƠNG III: MỘT S GIẢI PHP GIẢM T L THT NGHIP CỦA VIT
NAM DO TC ĐỘNG CỦA DỊCH BNH COVID- 19
3.1.

Gii php gim t l tht nghip do tc đng ca dch bnh Covid- 19………. 13

C. KẾT LUẬN
TI LIU THAM KHẢO


3

Biu đ 1: Tăng trưng GDP giai đon 2016-2020…………………………………… 9
Bng 1 : Tnh hnh dch COVID-19 ti Vit Nam……………………………………. 11


4

LỜI NI ĐẦU
Vi s pht trin vưt bc ca khoa học kỹ thut ngy nay đã to ra không t s nhy vọt
v mọi mặt , đã đưa nhân loi tin xa hơn na. Trong nhng năm gần đây chúng ta đã đt
đưc mt s thnh tu pht trin rc rỡ v khoa học kỹ thut, cc ngnh như du lch, dch
vụ, xut khẩu, lương thc thc phẩm sang cc nưc … Đng sau nhng thnh tu chúng
ta đã đt đưc, cũng có khơng t vn đ m Đng v nh nưc ta cần quan tâm như: t nn
xã hi, lm pht, vic lm v tnh trng tht nghip. Nhưng có lẽ điu đưc quan tâm hng
đầu có lẽ l vn đ vic lm v tnh trng tht nghip hin nay. Tht nghip dưng như l

vn đ c th gii đang v cần đưc quan tâm. Bt k mt quc gia no dù nn kinh t có
pht trin đn đâu đi chăng na th vẫn tn ti tht nghip đó l vn đ khơng trnh khỏi
chỉ có điu l tht nghip đó  mức đ thp hay cao. Nó cịn kéo theo nhiu vn đ đng
sau dẫn đn tnh trng lm suy gim nn kinh t, s gia tăng ca cc t nn xã hi như c
bc, trm cắp, lm sói mịn np sng lnh mnh, ph vỡ nhiu mi quan h. To ra s lo
lắng cho ton xã hi. Trong công cuc đổi mi đt nưc ta hin nay, vn đ tht nghip v
cc chnh sch gii quyt vic lm đang l vn đ nóng bỏng v khơng kém phần bức bch
đang đưc ton xã hi quan tâm.
Đt nưc ta đang trong qu trnh chuyn sang kinh t pht trin, chúng đang từng bưc
đổi mi, nhm nâng cao đi sng vt cht, tinh thần cho nhân dân, kinh t v mô đã vch
rõ nhng vn đ pht sinh trong đó th hin  nhng vn đ: tht nghip, vic lm, lm
pht, t l phân hóa giu ngho…cho nên vn đ đặt ra cho nưc ta hin nay gii quyt vn
đ tht nghip ổn thỏa đã v đang l vn đ cp bch v tht s rt cần thit đ đưa nn kinh
t đt nưc đi lên. Trong tnh trng c nưc đang cùng nhau phn đu phòng chng dch
bênh covid 19 th t l tht nghip ngy mt gia tăng. Nhiu doanh nghip đi đn b vc
ph sn, nhng công nhân lao đng t do v lao đng trong nh my cũng b nh hưng.V
vy nên em chọn vn đ đ nghiên cứu: “Mt s tc đng ca dch bnh Covid- 19 đn t
l tht nghip  Vit Nam” đ thy đưc tnh trng tht nghip tc đng đn tăng trưng,
pht trin kinh t Vit Nam. Qua đó tm hiu đưc cc bin php ca Đng v nh nưc
trưc tnh hnh tht nghip đang ngy cng gia tăng trầm trọng.


5

NỘI DUNG
CHƯƠNG I: MỘT S L LUẬN CƠ BẢN VỀ THT NGHIP
1.1.

Khi nim tht nghip v đo lưng tht nghip:

* Tht nghip l vn đ mi ny sinh trong thi k chuyn đổi nn kinh t cơ ch k
hoch ho tp trung sang cơ ch th trưng. Tuy chưa có văn bn php quy v tht nghip
cũng như cc vn đê có liên quan đn tht nghip, nhưng có nhiu công trnh nghiên cứu
nht đnh chỉ ra rng “Tht nghip l nhng ngưi có vic lm hoặc khơng có vic lm
trong đ tuổi lao đng v có nhu cầu mong mun v nỗ lc tm kim vic lm”.
Ngưi có đ tuổi lao đng l nhng ngưi  đ tuổi có quyn li lao đng theo quy đnh
ca hin php.
Lc lưng lao đng l s ngưi trong đ tổi lao đng đang có vic lm, chưa có vic lm
nhưng đang đi tm kim vic. Lc lưng lao đng không tnh đn cc đi tưng: học sinh,
sinh viên, ni tr, tn tt …
Ngưi có vic lm l nhng ngưi có cơng ăn vic lầm ti cc doanh nghip, cơ s kinh
t văn hóa xã hi …
Ngưi tht nghip l ngưi hin đang chưa có vic lm nhưng đang mong mun v tm
kim vic lm.
* Có ba phương php đ đo lưng tht nghip: lc lương lao đng, t l tham gia lc
lưng lao đng v t l tht nghip.
Lc lưng lao đng: Gm nhng ngưi sẵn sng v có kh năng lao đng. Nhng ngưi
đang có vic lm v nhng ngưi tht nghip.
Lc lưng lao đng = S ngưi có vic lm + S ngưi tht nghip
T l tham gia lc lưng lao đng: T l phần trăm ca lc lưng lao đng so vi quy mô
dân s trưng thnh:
T l tham gia Lc lưng lao đng lưng lao đng =

𝐿ư󰈨𝑐 𝑙ươ󰈨𝑛𝑔𝑙𝑎𝑜 đô 𝑛
󰈨 𝑔
𝐷â𝑛 𝑠ố 𝑡𝑟ưở𝑛𝑔 𝑡ℎà𝑛ℎ

∗ 100(%)

T l tht nghip l t l phần trăm ca lc lương lao đng b tht nghip =

𝑠ố 𝑛𝑔ườ𝑖 𝑡ℎấ𝑡 𝑛𝑔ℎ𝑖ệ𝑝
𝑠ố 𝑛𝑔ườ𝑖 𝑡𝑟𝑜𝑛𝑔 𝑙ự𝑐 𝑙ượ𝑛𝑔 𝑙𝑎𝑜 đô𝑛𝑔
1.2.

∗ 100(%)

Phân loi tht nghip:

Kinh t v mô thưng chia tht nghip thnh hai nhóm: tht nghip di hn v nhng bin
đng ca tht nghip trong ngắn hn. Khi nim tht nghip t nhiên đưc dùng đ chỉ mức


6

tht nghip tn ti ngay c trong di hn. Tht nghip chu k biu th s khc bit gia tht
nghip thc t so vi mức tht nghip t nhiên do nhng bin đng ca nn kinh t trong
ngắn hn.
1.2.1. Tht nghip t nhiên:
Tht nghip t nhiên đưc dùng đ chỉ mức tht nghip m bnh thưng nn kinh t tri
qua. Mức tht nghip đưc duy tr ngay c trong di hn. Cc dng tht nghip đưc tnh
vo tht nghip t nhiên gm có tht nghip tm thi, tht nghip cơ cu v tht nghip
theo lý thuyt Cổ đin.
- Tht nghip tm thi: đưc bắt ngun từ s dch chuyn bnh thưng ca th trưng lao
đng. Mt nn kinh t vn hnh tt l nn kinh t có s ăn khp gia lao đng v vic lm.
Trong mt nn kinh t phức tp, chúng ta không th hy vọng nhng s ăn khp như vy
xut hin tức th v trên thc t ngưi lao đng có nhng s thch v năng lc khc nhau,
trong khi vic lm cũng có nhng thuc tnh khc nhau. Hơn na, cc thông tin v ngưi
mun tm vic v chỗ lm vic cịn trng khơng phi lúc no cũng ăn khp ging nhau như
s cơ đng v mặt đa lý ca ngưi lao đng cũng không th din ra ngay lp tức. V vy,
chúng ta cần phi d tnh v coi mt mức tht nhip nht đnh l cần thit v l điu đng

mong mun trong cc xã hi hin đi. Ngưi lao đng thưng không nhn ngay công vic
đầu tiên đưc yêu cầu v doanh nghip không thuê ngưi lao đng đầu tiên np đơn xin
vic. Tri li, họ cần bỏ ra thi gian v sức lc cần thit đ to ra s ăn khp tt nht gia
ngưi lao đng v doanh nghip.
Mt ngun quan trọng ca tht nghip tm thi l thanh niên mi gia nhp lc lưng lao
đng. Ngun khc l nhng ngưi đang trong qu trnh chuyn vic. Mt s có th bỏ vic
do không tho mãn vi công vic hin ti hay điu kin lm vic hin ti; trong khi mt s
khc có th b sa thi. Bt k lý do l g th họ vẫn cần phi tm mt công vic mi, nhưng
điu ny cần có thi gian v cần phi chp nhn tht nghip trong mt thi gian nht.
- Tht nghip cơ cu:đưc pht sinh từ s không ăn khp gia cung v cầu trên cc th
trưng lao đng cụ th. Mặc dù s ngưi đang tm vic lm đúng bng s vic lm còn
trng, nhưng ngưi tm vic v vic tm ngưi li không khp nhau v kỹ năng, ngnh ngh
hay đa đim. S thay đổi đi km vi tăng trưng kinh t lm thay đổi cơ cu ca cầu lao
đng. Cầu lao đng tăng lên  cc khu vc đang m rng v có trin vọng, trong khi li
gim  cc khu vc đang b thu hẹp hoặc t trin vọng hơn. Cầu lao đng tăng đi vi nhng
ngưi lao đng có nhng kỹ năng nht đnh v cầu lao đng gim đi vi cc ngnh, ngh
khc. S thay đổi theo hưng m rng khu vc dch vụ v ti cơ cu trong tt c cc ngnh
trưc s đổi mi v cơng ngh có li cho nhng cơng nhân có trnh đ học vn cao hơn.
Đ thch ứng nhng thay đổi đó, cu trúc ca lc lưng lao đng cần thay đổi.


7

- Tht nghip theo lý thuyt Cổ đin: Mt nguyên nhân khc góp phần gii thch ti sao
chúng ta quan st thy có mt s tht nghip ngay c trong di hn l s cứng nhắc ca tin
lương thc t. Mô hnh Cổ đin gi đnh rng tin lương thc t điu chỉnh đ cân bng th
trưng lao đng, đm bo trng thi đầy đ vic lm. Điu ny phù hp vi cch tip cn
cân bng th trưng, đó l gi c sẽ điu chỉnh đ đm bo cân bng gia cung v cầu. Tuy
nhiên, thc t cho thy l tht nghip luôn tn ti. Cc nh kinh t Cổ đin cho rng cc lc
lưng khc nhau trên th trưng lao đng, gm có lut php, th ch v truyn thng, có th

ngăn cn tin lương thc t điu chỉnh đ mức đ duy tr trng thi đầy đ vic lm. Nu
tin lương thc t không th gim xung mức đầy đ vic lm th tht nghip sẽ xut hin.
Loi tht nghip ny thưng đưc gọi l tht nghip theo lý thuyt Cổ đin
Ba nguyên nhân ch yu có th lm cho tin lương thc t cao hơn mức cân bng th
trưng trong cc nn kinh t hin đi, đó l: lut tin lương ti thiu; hot đng công đon;
v tin lương hiu qu. C ba lý thuyt ny đu gii thch lý do tin lương thc t có th
duy tr  mức “qu cao” khin mt s ngưi lao đng có th b tht nghip.
1.2.2. Tht nghip chu k:
Tht nghip chu k đưc dùng đ chỉ nhng bin đng ca tht nghip từ năm ny đn
năm khc xung quanh mức tht nghip t nhiên v nó gắn lin vi nhng bin đng kinh
t trong ngắn hn. Cc nn kinh t thưng xuyên bin đng, th hin bng tăng trưng cao
trong mt s thi k v tăng trưng thp trong cc thi k khc v thm ch có th suy
thoi. Khi nn kinh t m rng, tht nghip chu k bin mt hoặc ngưc li, khi nn kinh
t thu hẹp, tht nghip chu k rt cao.
Tht nghip chu k xut hin khi tổng cầu không đ đ cân đi vi ton b sn lưng
tim năng ca nn kinh t hay sn lưng thc t thp hơn sn lưng tim năng v điu ny
gây ra suy thoi. Tht nghip chu k có th đo lưng bng s ngưi có th có vic lm khi
sn lưng  mức tim năng trừ đi s ngưi hin đang lm vic trong nn kinh t. Trong di
hn, nn kinh t có th t quay tr li trng thi ton dụng thông qua s điu chỉnh ca tin
lương v gi c nên tht nghip chu k sẽ t mt đi. Tuy nhiên, trong ngắn hn, tht nghip
chu k l mt phần trong tổng s tht nghip m Chnh ph có th góp phần gim bt bng
cch sử dụng chnh sch ti khóa v tin t đ tăng tổng cầu, chứ không phi bng cch ch
cho tin lương v gi c gim.
1.3.

Tc đng tht nghip:
1.3.1. Đi vi tht nghip t nhiên:

Không phi mọi b phn ca tht nghip đu phn nh s lãng ph ngun lc. Trong mt
chừng mc no đó tht nghip t nhiên có th l mt điu tt, ngưi ta không chp nhn

công vic đầu tiên m họ đưc yêu cầu. Qu trnh tm vic sẽ giúp ngưi lao đng có th


8

kim đưc vic lm tt hơn, phù hp hơn vi nguyn vọng v năng lc ca họ. Điu ny
cịn có mt li ch xã hi: lm cho lao đng v vic lm ăn khp vi nhau hơn v do đó
cc ngun lc sẽ đưc sử dụng mt cch có hiu qu hơn, góp phần lm tăng tổng sn lưng
ca nn kinh t trong di hn.
Tht nghip cũng có ngha l cơng nhân có nhiu thi gian nghỉ ngơi hơn. Bng cch từ
bỏ lm vic, mt s ngưi sẽ nhn thy rng nghỉ ngơi thêm mang li cho họ nhiu gi tr
hơn so vi khon thu nhp m họ có th nhn nu lm vic.
Tuy nhiên chỉ mt phần nhỏ ca tht nghip t nhiên thuc loi ny. Mt s công nhân b
mt vic trong thi gian di khơng có cơ hi thc s tm đưc vic lm. Điu quan trọng
cần hiu l phi chăng nhng tr ngi đ có vic l do s khim khuyt ca th trưng v
liu cc khuyt đim y có th khắc phục bng cc chnh sch.
1.3.2. Đi vi tht nghip chu k:
Khi tht nghip ca mt nn kinh t tăng lên mt cch đng bo đng trong mt nn kinh
t. Tht nghip tc đng đn tăng trưng kinh t v lm pht. T l tht nghip cao thưng
đi đôi vi cắt gim sn xut ca nhiu doanh nghip, nhiu ngnh, do đó sn lưng, doanh
thu, thu nhp gim sút. Xét  phm vi ton b nn kinh t, tht nghip lm cho tăng trưng
kinh t thp hoặc khơng có tăng trưng, đơi khi gim sút nghiêm trọng, nh hưng đn mức
sng ca ngưi lao đng v nhân dân. Tht nghip đang l mt nỗi lo ln gây nhiu h lụy
v tr thnh gnh nặng cho xã hi. Tc đng ca tht nghip gây nguy him cho an sinh xã
hi v s pht trin bn vng trong mt nn kinh t. Tht nghip gia tăng lm trt t xã hi
khơng ổn đnh, biu tnh địi lm vic, quyn sng … tăng lên lm cho hin tưng tiêu cc
xã hi pht sinh nhiu hơn.
CHƯƠNG II: NHNG TC ĐỘNG CỦA DỊCH BNH COVID-19 ĐẾN T L
THT NGHIP CỦA VIT NAM
2.1.

Khi qut tnh hnh kinh t v vic lm trưc khi xy ra dch bnh Covid- 19:

* Trưc khi xy ra dch bnh Covid- 19:
Đi dch Covid-19 gây nh hưng ton din, sâu rng đn tt c quc gia, hin vẫn din
bin phức tp. Kinh t ton cầu rơi vo suy thoi nghiêm trọng. Vit Nam l mt quc gia
có đ m nn kinh t ln, hi nhp quc t sâu rng, cũng chu nhiu tc đng ca dch
bnh Covid-19. Mặc dù nưc ta đã có s kim sot dch bnh thnh công vi bưc đầu,
nhưng Covid-19 đã nh hưng không nhỏ đn tt c cc lnh vc kinh t - xã hi, gây gin
đon chuỗi cung ứng sn xut v lưu thơng hng hóa, mt s ngnh như: xut, nhp khẩu
hng không, du lch, dch vụ lưu trú, ăn ung, y t, gio dục, vic lm b tc đng trc tip;
nhiu doanh nghip ph sn, gii th, tm dừng hot đng, thu hẹp quy mô…


9

Biểu đồ 1:Tăng trưởng GDP giai đoạn 2016 -2020 (Đvt: %)

8

6.21

6.81

7.08

7.02

6
4

2.91

2
0
2016

2017

2018

2019

2020

Năm 2020 đi dch Covid đưc bùng pht mnh mẽ  nưc ta lm cho nn kinh t b suy
gim so vi năm 2019. Tổng sn phẩm trong nưc (GDP) năm 2019 đt kt qu n tưng,
tăng trưng kinh t năm 2019 đt 7,02% vưt mục tiêu ca Quc hi đ ra từ 6,6 – 6,8 %.
Đây l năm thứ hai liên tip tăng trưng kinh t Vit Nam đt trên 7% k từ năm 2011. Bên
cnh đó, thng kê cho tht năm 2019, kinh t v mô ổn đnh, lm pht đưc kim sot thp
nht trong 3 năm qua. Công nghip ch bin, ch to v dch vụ th trưng đóng vai trị
đng lc pht trin kinh t đt nưc. Kim ngch xut nhp khẩu hng hóa vưt mc 500 t
USD. Cơ cu lao đng chuyn dch theo hưng tch cc. T l tht nghip, thiu vic lm
gim dần, thu nhp ca ngưi lao đng tăng lên.
T l tht nghip chung ca c nưc năm 2019 l 1,98% (quý I l 2,00%; quý II l 1,98%;
quý III l 1,99%; quý IV l 1,98%), trong đó t l tht nghip chung khu vc thnh th l
2,93%; khu vc nông thôn l 1,51%.
T l thiu vic lm ca lao đng trong đ tuổi năm 2019 ưc tnh l 1,26% (quý I/2019
l 1,21%; quý II v quý III cùng l 1,38%; quý IV ưc tnh l 1,07%), trong đó khu vc
thnh th l 0,67%; khu vc nông thôn l 1,57%.

* Sau khi xy ra đi dch Covid- 19 :
Năm 2020 đưc xem l mt năm ca nhng khó khăn v thch thức ln đi vi kinh t
th gii nói chung, trong đó có Vit Nam. Kinh t th gii đưc d bo suy thoi nghiêm
trọng nht trong lch sử, tăng trưng ca cc nn kinh t ln đu gim sâu do nh hưng
tiêu cc ca dch Covid-19. Tuy nhiên, kinh t Vit Nam vẫn duy tr tăng trưng vi tc đ
tăng GDP ưc tnh đt 2,91%.Quý I tăng 3,68%; quý II tăng 0,39%; quý III tăng 2,69%;
quý IV tăng 4,48%, tuy l mức tăng thp nht ca cc năm trong giai đon 2011-2020
nhưng trong bi cnh dch Covid-19 din bin phức tp, nh hưng tiêu cc ti mọi lnh
vc kinh t – xã hi th đây l thnh công ln ca Vit Nam vi mức tăng trưng năm 2020
thuc nhóm cao nht th gii. Trong năm 2020, t l tht nghip ưc khong 2,26%, trong
đó t l tht nghip khu vc thnh th l 3,61%; khu vc nông thôn l 1,59%. T l tht
nghip trong đ tuổi lao đng l 2,48%; t l tht nghip khu vc thnh th l 3,88%; khu
vc nông thôn l 1,75%. T l tht nghip ca thanh niên (từ 15-24 tuổi) năm 2020 ưc
tnh l 7,1%, trong đó khu vc thnh th l 10,63%; khu vc nơng thôn l 5,45%. T l
thiu vic lm ca lao đng trong đ tuổi ưc tnh l 2,51%, trong đó t l thiu vic lm
khu vc thnh th l 1,68%; t l thiu vic lm khu vc nông thôn l 2,93%.


10

Tổng cục Thng kê đnh gi, tnh hnh lao đng, vic lm quý IV/2020 có nhiu du hiu
khi sắc so vi quý trưc nhưng do nh hưng ca dch Covid -19 nên t l tht nghip,
thiu vic lm tnh chung c năm 2020 cao hơn năm 2019 trong khi s ngưi có vic lm,
thu nhp ca ngưi lm cơng ăn lương thp hơn năm trưc. Cũng theo đơn v ny, tnh
chung năm 2020, c nưc có 16,5 nghn lưt h thiu đói, gim 75,9% so vi năm trưc,
tương ứng vi 66,5 nghn lưt nhân khẩu thiu đói, gim 76,1%.
2.2.

Din bin ca dch bnh Covid- 19  Vit Nam:

Bưc vo năm 2021, dch Covid-19 (đưc đnh gi l dch bnh ti t nht trong khong
100 năm tr li đây) bùng pht  nhiu nưc đã tc đng sâu rng ti sức khỏe v đi sng
ca cng đng quc t, ti s pht trin kinh t - xã hi trên quy mô ton cầu. Ti nưc ta,
vi chin lưc phù hp v s vo cuc quyt lit ca cc b, ngnh liên quan, chnh quyn
cc cp v cng đng dân cư, Vit Nam đã v đang kim sot tt dch bnh. Vit Nam đưc
Tổ chức Y t th gii v cng đng quc t đnh gi l mt trong s t quc gia có hot
đng chng dch hiu qu nht trong bi cnh l nưc có thu nhp trung bnh thp, đầu tư
cho y t còn nhiu hn ch. Ngay từ khi ghi nhn ca bnh đầu tiên (ngy 23-1-2020), trên
cơ s kinh nghim trong vic phòng, chng dch SARS (năm 2003), cúm A/H1N1 (năm
2009), Vit Nam đã trin khai cc bin php quyt lit nhm ngăn chặn s xâm nhp, lây
lan ca dch bnh.
Vi s chỉ đo thng nht từ Trung ương đn đa phương vi tinh thần “chng dch như
chng giặc”, ton b h thng chnh tr đã vo cuc v huy đng đưc s tham gia ca ton
th ngưi dân, to s đng thun cao trong ton xã hi đ thc hin cc bin php chng
dch mt cch mnh mẽ, huy đng đưc cc ngun lc ln trong thi gian ngắn phục vụ
cơng tc phịng, chng dch bnh. Thc t chng dch Covid-19 ti Vit Nam ngay từ ngy
đầu cho đn nay đưc cc cơ quan chuyên môn đ ra mt chin lưc hp lý v duy tr xuyên
sut, nht qun v đưc chứng minh qua thc tin l phù hp v hiu qu. Chin lưc đó
l: “ngăn chặn; pht hin; cch ly; khoanh vùng dp dch v điu tr hiu qu” . Đây l đt
dch lần thứ 4 ti Vit Nam đang din bin theo chiu hưng phức tp, nhiu thch thức vi
đa ổ dch, đa ngun lây v đa bin chng. Trong hai tuần qua, s ca mắc mi trong nưc
tăng k lục, lần đầu tiên ghi nhn bin th có tc đ lây nhim mnh nht th gii, 10 cơ s
y t phi cch ly, phong tỏa…Tnh Đn sng 19/8, Vit Nam đã cha khỏi 115.059 bnh
nhân COVID-19, trong s cc ca đang điu tr có 670 ca nặng v nguy kch. 5 tỉnh, thnh
ph ghi nhn s mắc cao l TP. H Ch Minh, Bnh Dương, Long An, Đng Nai v Bắc
Giang.
K từ đầu dch đn nay Vit Nam có 312,611ca nhim, đứng thứ 73/222 quc gia v vùng
lãnh thổ, trong khi vi t l s ca nhim/1 triu dân, Vit Nam đứng thứ 170/222 quc gia
v vùng lãnh thổ (bnh quân cứ 1 triu ngưi có 3.071 ca nhim).

11

BẢNG 1: Tnh hnh dch COVID-19 ti Vit Nam
Tổng s ca ghi nhn

Tổng s ca hin ti

Tổng s ca tử vong

Tổng s ca hi phục

312,611

185,393

7,150

120,059

Đt dch thứ 4 (từ ngy 27/4/2021 đn nay):
S ca nhim mi ghi nhn trong nưc l 297.920 ca, trong đó có 108.534 bnh nhân đã
đưc cơng b khỏi bnh.
Có 06/62 tỉnh, thnh ph đã qua 14 ngy không ghi nhn trưng hp nhim mi trong
nưc: Qung Ninh, Bắc Kn, Tuyên Quang, Lai Châu, Ho Bnh, Hi Phịng.
Có 05 tỉnh, thnh ph khơng có ca lây nhim thứ pht trên đa bn trong 14 ngy qua: Kon
Tum, H Giang, Yên Bi, Thi Bnh, Bắc Giang.
05 tỉnh, thnh ph ghi nhn s mắc cao l TP. H Ch Minh (160.117), Bnh Dương
(52.346), Long An (16.007), Đng Nai (14.945), Bắc Giang (5.795).
2.3.

Nhng tc đng ca dch bnh Covid- 19 đn t l tht nghip:

* Đi vi vic lm:
Năm 2020, t l tht nghip  Vit Nam l 2.4%, tăng 0.4 đim phần trăm so vi năm
2019, trong đó khu vc nông thôn l 1.8% v thnh th l 3.5%. Cụ th trong quý I/2020,
vo giai đon đầu ca đi dch Covid-19, tỉ l tht nghip vẫn đt mức gần tương đương
vi cùng k năm 2019 l 2.1%. Tuy nhiên, sang quý II/2020, vo giai đon bùng pht ca
đi dch, vic p dụng Chỉ th 16/CT-TTg khin cho tỉ l tht nghip tăng lên đn 2.6%,
trong đó khu vc thnh th b nh hưng nặng n hơn do đặc thù l nơi tp trung nhiu
công ty, x nghip, khu công nghip,… Vi tỉ l tht nghip tăng 1.4% so vi cùng k năm
trưc. Quý III/2020, Vit Nam chu nh hưng tiêu cc ca đt bùng pht dch Covid lần
thứ 2 nên tỉ l tht nghip trong c nưc đã gim 0.1% so vi quý II v tip tục gim 0.1%
trong quý IV. Đng chú ý l tỉ l ny gim đng k  khu vc thnh th, lần lưt còn 3.7%
v 3.4% trong quý III v quý IV/2020.
T l n gii tham gia lc lưng lao đng  Vit Nam l hơn 70%, chim gần mt nửa
lc lưng lao đng. Năm 2020, tỉ l tht nghip đi vi lao đng n tăng đng k so vi
năm 2019 trong khi tỉ l ny gim đi vi lao đng nam.
Ngoi lao đng n chu nh hưng nghiêm trọng bi đi dch Covid-19 th lao đng trẻ
cũng l đi tưng cần quan tâm. Tỉ l tht nghip  lao đng trẻ tuổi (15 đn 24 tuổi) năm


12

2020 l 7.6%, tăng 0.7 đim phần trăm. Trong khi đó tỉ l ny đi vi lao đng tuổi trưng
thnh (25 tuổi tr lên) l 1.8%, tăng 0.2 đim phần trăm so vi năm 2019. Nguyên nhân
mt phần do lao đng trẻ tuổi đa s lm vic trong nhng lnh vc chu nh hưng nặng n
ca đi dch như dch vụ lưu trú v ăn ung, kinh doanh, thương mi bn buôn bn lẻ v
sn xut,…
* Đi vi thu nhp:

Từ 2018-2019, thu nhp bnh quân thng ca lao đng tăng 15%, bưc sang năm 2020
khi dch Covid-19 bắt đầu xut hin  Vit Nam th chỉ tăng 3% so vi năm 2019. Quý 2
năm 2020 đưc ghi nhn l chu nh hưng nhiu nht bi dch bnh Covid-19 khi thu nhp
ca lao đng sụt gim đng k so vi quý I cùng năm: gim 13% so vi quý I, tương đương
vi 988.084 đng/ngưi/thng. Hầu ht thu nhp ca lao đng  cc nhóm ngnh kinh t
đu sụt gim. Đng k nht l thu nhp ca lao đng  nhóm hot đng ngh thut, gii tr
gim 14% so vi cùng k năm 2019. Tip theo l nhóm lao đng trong lnh vc dch vụ lưu
trú v ăn ung gim 11% so vi quý II/2019. Ngoi ra cc hot đng vn ti, kho bãi gim
5%, giúp vic nh gim 4%, bn buôn bn lẻ, sửa cha gim 3%,… Bên cnh đó, nhng
nhóm ngnh vẫn duy tr đưc tc đ tăng v thu nhp lao đng như y t (tăng 8%), gio
dục (tăng 7%), thông tin truyn thông (tăng 5%), khai khong (tăng 9%)... so vi cùng k
năm trưc. Đa s nhng ngnh kinh t vẫn duy tr đưc tc đ tăng trong thu nhp l do có
th chuyn đổi hnh thức lm vic sang trc tuyn khi xy ra dch bnh. Vic chuyn đổi
phương thức lm vic ny cho phép ngưi lao đng duy tr đưc hot đng ngh nghip v
đm bo thu nhp ngay c khi nhng bin php phòng chng dch bnh nghiêm ngặt nht
đưc đưa ra. Tuy nhiên, không phi tt c lao đng đu đưc hưng li từ hnh thức lm
vic ny.
2.4.

Chnh sch v mô nhm gim t l tht nghip  Vit Nam:

S suy gim ca hot đng kinh t v nhng hn ch vic đi li ca ngưi dân đang tc
đng đn c ngnh sn xut v dch vụ. Cc chuỗi cung ứng ton cầu v khu vc đã b gin
đon. Cc ngnh dch vụ, du lch, l hnh v bn lẻ l nhng ngnh đặc bit d b tổn
thương. Nhn thức chung ca cc quc gia l COVID-19 có tc đng vơ cùng ln ti nn
kinh t, đòi hỏi nhng phn ứng chnh sch nhanh v quyt lit đ khắc phục. Vi vic p
dụng chnh sch cô lp v cch ly đ kim sot dch, cc chnh sch kinh t v mơ sẽ đóng
vai trị quan trọng trong vic đm bo nhng mục tiêu sau: Đm bo nhân lc, vt lc cho
công tc chng dch. Đm bo nhng nhu cầu thit yu cho đi sng ca ngưi dân. Hỗ tr
cc doanh nghip vừa v nhỏ - đi tưng có tim lc ti chnh hn ch, d tổn thương do

hot đng sn xut b ngưng tr. Duy tr tnh thanh khon ca h thng ti chnh. Hỗ tr
mt s ngnh chu nh hưng trc tip từ chnh sch kim sot dch bnh như hng không,
du lch, bn lẻ …


13

CHƯƠNG III: MỘT S GIẢI PHP GIẢM T L THT NGHIP CỦA VIT
NAM DO TC ĐỘNG CỦA DỊCH BNH COVID- 19
3.1.

Gii php gim t l tht nghip do tc đng ca dch bnh Covid- 19:

Đi dch Covid-19 khin th trưng lao đng Vit Nam gặp nhiu sóng gió vi hng triu
ngưi lao đng b nh hưng tiêu cc do mt vic lm, phi nghỉ giãn vic/nghỉ luân phiên,
gim gi lm, gim thu nhp,… Lần đầu tiên trong 10 năm qua, nn kinh t Vit Nam
chứng kin s sụt gim nghiêm trọng v s ngưi tham gia th trưng lao đng v s ngưi
có vic lm. Thu nhp bnh quân ca ngưi lao đng cũng theo đó b thâm hụt. Cc chỉ tiêu
v t l tht nghip, t l thiu vic lm v t l lao đng có vic lm phi chnh thức đu
tăng cao tri ngưc hẳn vi xu th gim trong cc năm gần đây. Tuy nhiên, vi quyt tâm
ca Chnh ph v s đng lòng gắng sức ca nhân dân, tnh hnh lao đng vic lm trong
nhng thng cui năm 2020 đã đưc ci thin đng k. Kt qu ny góp phần vừa thc hin
mục tiêu phịng chng dch vừa đm bo tăng trưng kinh t v pht trin đt nưc.
Mt l, tip tục tp trung tho gỡ khó khăn cho doanh nghip sn xut, ci cch quy
trnh, th tục đ doanh nghip tip cn cc chnh sch hỗ tr đơn gin, thun tin, kp thi
nhm kch thch nn kinh t cũng như nhu cầu sử dụng lao đng. Nhng bin php ny
không chỉ giúp cc doanh nghip v ngưi lao đng thot khỏi nguy cơ ph sn, mt vic
v gim thu nhp m còn to đng lc thúc đẩy sn xut kinh doanh pht trin.
Hai l, tch cc trin khai cc gói hỗ tr đặc thù, đa dng hóa cc hnh thức tr cp, m
rng cc chương trnh đo to hưng nghip phù hp vi nhiu đi tưng, đặc bit l lao

đng n, lao đng khơng có trnh đ chuyên môn kỹ thut, lao đng phi chnh thức nhm
ổn đnh an sinh xã hi, to đng lc cho ngưi lao đng lm vic, góp sức vo qu trnh
phục hi v pht trin kinh t.
Ba l, th trưng lao đng Vit Nam có khong 75% lao đng khơng đưc đo to chuyên
môn kỹ thut. Đây l hn ch ln ca nn kinh t Vit Nam trong bi cnh đi dch vẫn
đang lan rng v cuc cch mng công nghip lần thứ 4 đang din ra mnh mẽ trên ton
th gii. Cht lưng ngun lao đng chưa cao sẽ l ro cn ngăn cch cơ hi thch ứng v
bắt kp vi cc xu hưng công ngh mi, cc phương thức kinh doanh mi ca th gii. V
vy, trong thi gian ti, Vit Nam cần tch cc đổi mi, trin khai cc chnh sch đo to,
đo to li nhm nâng cao cht lưng ngun nhân lc thch ứng vi yêu cầu tăng trưng v
pht trin kinh t.
Hon thin th ch, xây dng nh nưc kin to, pht trin, liêm chnh l khâu đt ph
chin lưc ca Vit Nam trong giai đon 10 năm ti. Đ duy tr li th cnh tranh thc cần
phi có cc quỹ hỗ tr thu mua hoặc hỗ tr xut khẩu giúp đm bo ngun cung pht trin
ổn đnh, vừa đm bo an ninh lương thc, vừa giúp cho li th cnh tranh ca Vit Nam
đưc duy tr bn vng.


14

KẾT LUẬN
Trong nhng năm qua, Vit Nam đã đặt ra mục tiêu tăng trưng kinh t nhanh v bn
vng nhm phù hp vi xu th kinh t th gii v đp ứng đưc yêu cầu pht trin ni ti
ca nên kinh t đt nưc.Năm 2020, mặc dù b chu nh hưng ca đi dch ton cầu
nhưng tc đ tăng trưng kinh t  Vit Nam vẫn đưc duy tr ổn đnh, nh nưc có
nhng chnh sch hỗ tr ngưi dân trưc đi dch nhm ci thin đi sng ca nhân dân
trưc cuc đi dch ton cầu.
Trong bi cnh tnh hnh kinh t cũng như chnh tr vit nam hin nay th chúng ta có
rt nhiu vn đ cần đưc quan tâm. Có lẽ vn đ nóng bỏng nht hin nay khơng chỉ có
Vit nam chúng ta quan tâm, m nó đưc c th gii quan tâm đó l vn đ tht nghip.

Vi kh năng nhn thức cũng như hn ch ca bi vit chnh v th m bi vit ny chúng
ta không phân tch kỹ từng vn đ cụ th. Như vy từ nhng lý do phân tch  trên,cũng
như tnh hnh thc t hin nay  Vit Nam ta có th thy đưc tầm quan trọng ca vic
qun lý Nh nưc đi vi cc chnh sch như ngy nay. Có đưc điu đó l phụ thuc vo
mỗi con ngưi chúng ta, nhng ch nhân tương lai ca đt nưc. Đặc bit đây cũng l vn
đ m chúng ta cần phi ht sức quan tâm v cần luôn trau di kin thức, tn dụng thi
gian v nâng cao năng lc đ theo kp vi s pht trin ca nn kinh t trong thi k đổi
mi.


15

DANH MC TI LIU THAM KHẢO
1. Gio trnh Kinh t V mô- Trưng ĐH Lao đng- xã hi
2. Thông tin v tnh hnh dch bnh Covid-19
3. S liu thng kê theo dch Covid- 19
4.
5.