Luận văn
Đề tài: Hội nhập quốc tế trong lĩnh vực
ngân hàng
1
MC LC
Trang s
Phn m u
4
Chng I: Ni dung c bn v hi nhp quc t trong lnh vc ngân
hàng
1.1 Xu hng và tác ng ca quá trình hi nhp kinh t quc t
1.2 Hi nhp quc t trong lnh vc ngân hàng
1.2.1 Yêu cu c bn v hi nhp quc t trong lnh vc ngân hàng
1.2.2 Xu hng ca quá trình hi nhp quc t trong lnh vc ngân hàng
1.2.3 Tác ng c bn ca hi nhp quc t trong lnh vc ngân hàng
1.3 Kinh nghim ca mt s nc, khu vc trên th gii trong quá trình hi
nhp quc t trong lnh vc ngân hàng
1.3.1 Kinh nghim ca Trung Quc
1.3.2 Kinh nghim ca Hungary
1.3.3 Mt s quc gia Châu M La Tinh
7
7
8
8
11
14
22
23
25
27
Chng II: Tác ng ca Hip nh thng mi Vit – M ti h thng
ngân hàng thng mi Vit Nam
2.1 Thc trng h thng ngân hàng thng mi Vit Nam
2.1.1 Khái quát chung
2.1.2 Nhng kt qu ch yu ã t c
2.1.3 Nhng hn ch và yu kém
2.1.4 Nhng nguyên nhân ca nhng tn ti, yu kém
2.1.4.1 Nguyên nhân khách quan
2.1.4.2 Nguyên nhân ch quan
2.2 Hip nh thng mi Vit - M
2.2.1 Khái quát chung v Hip nh
2.2.2 Các ch i x theo Hip nh thng mi Vit - M
2.2.3 Các cam kt ca Vit Nam trong lnh vc dch v ngân hàng
2.3 Li th và khó khn ca h thng ngân hàng thng mi Vit Nam trong
vic thc hin Hip nh thng mi Vit - M
2.3.1 Li th
28
28
28
29
34
40
40
41
42
42
43
45
49
49
2
2.3.2 Khó khn
2.4 ánh giá khái quát v các ngân hàng thng mi M
2.5 Tác ng ca Hip nh thng mi Vit - M có kh nng nh hng
tiêu cc ti h thng ngân hàng thng mi Vit Nam
2.5.1 i vi dch v tin gi
2.5.2 i vi hot ng tín dng
2.5.3 i vi ngoi t và kinh doanh ngoi t
2.5.4 i vi dch v thanh toán và chuyn tin
2.5.5 i vi hot ng tài tr thng mi quc t và nghip v PNRR
2.5.6 Nguy c b thôn tính, sáp nhp
2.5.7 Nguy c chy máu ngun nhân lc có cht lng cao
2.5.8 Làm gim giá tr thng hiu ca các NHTM trong nc
2.5.9 Chim lnh th phn các sn phm dch v trên TTV và TTTT
2.6 C hi ca các NHTMVN trong tin trình hi nhp
51
54
56
56
57
58
58
59
59
60
61
61
61
Chng III: Gii pháp hn ch tác ng tiêu cc ca Hip nh thng
mi Vit – M ti h thng ngân hàng Vit Nam
3.1 K hoch nh hng tng th và l trình v hi nhp ca ngành ngân hàng Vit Nam
3.1.1 K hoch nh hng tng th
3.1.1.1 Các nguyên tc ch o
3.1.1.2 Các mc tiêu
3.1.1.3 Trin khai thc hin
3.1.2 L trình hi nhp
3.2 Gii pháp hn ch tác ng tiêu cc ca Hip nh thng mi Vit -
M ti h thng ngân hàng thng mi Vit Nam
3.2.1 Gii pháp chung cho toàn h thng ngân hàng thng mi
3.2.2 Gii pháp b sung i vi các NHTMNN
3.3 Mt s kin ngh
3.3.1 Kin ngh vi Chính ph
3.3.2 Kin ngh vi NHNN
65
65
65
66
67
71
75
76
76
81
85
85
86
KT LUN
90
3
BNG CH VIT TT
WTO T ch!c thng mi Th gii
GATS Hip nh chung v thng mi dch v
NHNN Ngân hàng Nhà nc
NHTMNN Ngân hàng Thng mi Nhà nc
NHTMCP Ngân hàng Thng mi C phn
NHTM Ngân hàng Thng mi
NSNN Ngân sách Nhà nc
ASEAN Hip hi các quc gia ông Nam Á
NHTG Ngân hàng Th gii
CAR T" l an toàn vn
IAS Chun mc k toán quc t
VAS Chun mc k toán Vit Nam
VTC Vn t có
TTTT Th tr#ng tin t
TTV Th tr#ng vn
PNRR Phòng ng$a ri ro
PHN M U
I. Tính cp thit ca tài
Theo nhiu chuyên gia kinh t th gii, Vit Nam là nc có chính sách ci cách
kinh t khá thành công trong nhng nm qua. Trong xu hng chung hi nhp
kinh t quc t và toàn cu hóa, Vit Nam ã tham gia ký kt Hip nh thng
mi, dch v ca khu vc ASEAN (AFTA), Hip nh thng mi Vit - M,
khong trên 80 Hip nh song phng và a phng khác, và %c bit là ang
trong quá trình hoàn tt khâu àm phán gia nhp WTO. Qúa trình m ca hi
nhp to ra cho Vit Nam nhiu c hi phát trin, nhng ng th#i c&ng a n
nhiu khó khn, thách th!c.
Có th kh'ng nh, quan h kinh t - thng mi gia Vit Nam và M ang
ngày càng c ci thin rõ rt k t$ khi hai nc bình th#ng hóa quan h song
phng. M là mt quc gia có nn kinh t phát trin vào bc nht trên th gii.
Trong xu hng toàn cu hóa và hi nhp kinh t th gii, ngoi tr$ mt s ít các
quc gia c lit kê vào dng %c bit cha có quan h ho%c không có quan h
kinh t, thng mi vi M, s còn li chc chn không mt quc gia nào trên
th gii li không mong mun thúc y quan h kinh t thng mi gia h( và
Hoa K). Tuy nhiên, iu ó c&ng %t các quc gia này vào nhng tình th phi
nghiên c!u, cân nhc k l*ng nhng vn có kh nng gây nên tác ng tiêu
cc i vi nn kinh t quc gia nói chung và i vi t$ng ngành kinh t nói
riêng trong quá trình thc hin Hip nh thng mi vi M.
Hip nh thng mi Vit - M ã ly các nguyên tc và chun mc ca Hip
nh v thng mi dch v (GATS) ca WTO làm c s iu ch nh chung các
lnh vc, trong ó có lnh vc ngân hàng vi nhng cam kt khá ci m t$ phía
Vit Nam. Theo hip nh, các ngân hàng ca M s+ c m rng phm vi hot
ng, cung cp nhiu dch v, sn phm ngân hàng mi ti th tr#ng Vit Nam.
Nh chúng ta ã bit, h thng ngân hàng là mt trong nhng trung gian tài
chính óng vai trò vô cùng quan tr(ng i vi tng trng và phát trin kinh t.
Khi tham gia hip nh thng mi Vit - M, h thng ngân hàng thng mi
5
ca Vit Nam s+ b cnh tranh gay gt bi các ngân hàng ca M có quy mô ln
v vn, công ngh hin i và trình qun lý tiên tin, trong khi ó s bo tr
t$ phía Chính ph Vit Nam i vi h thng ngân hàng thng mi trong nc
s+ ngày càng gim i áng k nh,m dn to lp mt sân chi bình 'ng cho các
ngân hàng M. iu tt yu là, mt phn th tr#ng tài chính Vit Nam s+ b
iu tit bi các trung gian tài chính ca M và Chính ph Vit Nam s+ g%p
nhiu khó khn, thách th!c mi trong quá trình kim soát th tr#ng này. Bên
cnh ó, khng hong tài chính thp niên 90 ca các nc Châu Á mà h thng
ngân hàng là mt mt xích quan tr(ng chính là mt bài h(c ln cn phi rút kinh
nghim cho các nc ang phát trin nh Vit Nam trong quá trình hi nhp
kinh t quc t.
Xut phát t$ nhng lý do trên, vic nghiên c!u tài "Gii pháp hn ch tác
ng tiêu cc ca hip nh thng mi Vit - M ti h thng ngân hàng Vit
Nam" s+ có ý ngha quan tr(ng giúp cho các nhà hoch nh chính sách tài chính
tin t và nhng ng#i hot ng thc ti-n trong h thng ngân hàng thng mi
Vit Nam hình dung c nhng c hi, khó khn s+ g%p phi và các gii pháp
nh,m hn ch nhng tác ng không mong mun ti hot ng ca h thng
ngân hàng Vit Nam trong quá trình thc thi Hip nh.
II. Mc tiêu ca tài
• Nghiên c!u các ni dung c bn v hi nhp quc t trong lnh vc ngân
hàng và kinh nghim ca mt s quc gia, khu vc trên th gii trong quá
trình m ca hi nhp quc t trong lnh vc ngân hàng; các ni dung c bn
ca Hip nh thng mi Vit - M v thng mi, dch v nói chung và c
th trong lnh vc ngân hàng nói riêng;
• Phân tích ánh giá thc trng h thng ngân hàng thng mi Vit Nam và
d báo các tác ng có kh nng nh hng tiêu cc ti h thng ngân hàng
thng mi Vit Nam trong quá trình thc thi Hip nh;
• xut các gii pháp nh,m hn ch nhng tác ng tiêu cc trong quá trình
trin khai thc hin Hip nh thng mi Vit - M ti h thng ngân hàng
thng mi Vit Nam, qua ó nâng cao s!c cnh tranh ca các ngân hàng
6
thng mi Vit Nam trong bi cnh hi nhp quc t nói chung và thc thi
Hip nh nói riêng, m bo hot ng hiu qu - h. tr tích cc cho các
hot ng kinh t khác.
III. i tng và phm vi nghiên c u
• i tng nghiên c u: Nghiên c!u các tác ng tiêu cc ca Hip nh
thng mi Vit - M ti h thng ngân hàng Vit Nam.
• Phm vi nghiên c u: Các tác ng tiêu cc ca Hip nh thng mi Vit
- M ti h thng ngân hàng thng mi Vit Nam, không bao gm các ngân
hàng liên doanh ho%c các ngân hàng nc ngoài hin ang hot ng ti Vit
Nam. Các phân tích, ánh giá và kt lun liên quan c a ra trên c s
thc trng ca các ngân hàng trong nc.
IV. Phng pháp nghiên c u
Các phng pháp lun ch yu c s dng bao gm phng pháp phân tích,
tng hp, so sánh, logic và d báo nh tính. Các s liu th! cp c thu thp t$
nhiu ngun áng tin cy bao gm NHNN, IMF, NHTG, t$ các nghiên c!u có
trc, t$ báo chí và các ngun khác c khai thác trên mng Internet.
V. Kt cu ca tài
Tên tài: "Gii pháp hn ch tác ng tiêu cc ca Hip nh thng mi Vit -
M ti h thng ngân hàng Vit Nam". Ngoài phn m u, kt lun, bng ch
d/n ch vit tt, tóm tt tên các bng biu và tài liu tham kho, ni dung ca
tài bao gm 3 Chng, c th:
Chng 1: Ni dung c bn v hi nhp quc t trong lnh vc ngân hàng
Chng 2: Tác ng ca Hip nh thng mi Vit - M ti h thng ngân
hàng thng mi Vit Nam
Chng 3: Gii pháp hn ch tác ng tiêu cc ca Hip nh thng mi Vit -
M ti h thng ngân hàng thng mi Vit Nam.
CH!"NG 1
N#I DUNG C" BN V$ H#I NHP QU%C T
TRONG L&NH V'C NGÂN HÀNG
1.1 Xu hng và tác ng ca quá trình hi nhp kinh t quc t
Hi nhp kinh t là xu th tt yu và là mt yêu cu khách quan i vi bt k)
quc gia nào trong quá trình phát trin. Xu hng này ngày càng hình thành rõ
nét, %c bit là nn kinh t th tr#ng ang tr thành mt sân chi chung cho tt
c các nc; th tr#ng tài chính ang m rng phm vi hot ng gn nh
không biên gii, v$a to iu kin cho tng c#ng hp tác, v$a làm sâu sc và
gay gt thêm quá trình cnh tranh.
i vi các quc gia ang phát trin và ang trong quá trình chuyn i, yêu cu
hi nhp kinh t càng tr nên cp thit và có ý ngha; nó òi h0i các quc gia này
không th !ng ngoài tin trình hi nhp kinh t quc t trên tt c các m%t nu
mun thành công trong phát trin kinh t. Xu hng hi nhp kinh t quc t òi
h0i các quc gia trên th gii phi tham gia ngày mt sâu rng hn vào các giao
lu kinh t quc t, %c bit v thng mi, tài chính, u t và vic tham gia
vào các c ch kinh t - thng mi quc t quy mô toàn cu và khu vc.
Hi nhp kinh t s+ mang li nhng li ích cn bn, lâu dài nht là i vi nhng
quc gia có kh nng iu ch nh c cu kinh t và các chính sách thích hp. Nó
c&ng s+ to ra c hi các nc có th cùng hp tác, thng nht to s!c mnh
s!c cnh tranh và àm phán vi các quc gia ln, ngn ng$a c kh nng
b chèn ép, b cô lp trong àm phán - thc hin thng mi và u t quc t.
Qua ó, v th quc gia s+ ngày càng c nâng cao. ây c&ng chính là lý do
cn bn mà phn ln các nc, các t ch!c kinh t khu vc, th gii cam kt
thúc y quá trình ci cách phát trin kinh t gn vi hi nhp quc t. Song
song vi nhng li ích và c hi do hi nhp kinh t quc t to ra, các quc gia
c&ng s+ i m%t vi nhiu nguy c, thách th!c %c bit trong vn áp lc cnh
tranh ngày càng cao ngay c trên th tr#ng trong t$ng nc. y chính là ng
lc quan tr(ng thúc y các doanh nghip trong nc phi c cu li sn xut,
nâng cao trình qun lý và nâng cao kh nng cnh tranh.
8
Thc t, ã có không ít quc gia thành công sau quá trình hi nhp và ã tr
thành nhng nc công nghip mi nh# tham gia tích cc vào quá trình hi nhp
kinh t quc t. Tuy nhiên, h( c&ng ã phi i m%t và chu nhiu thit thòi trc
nhng nguy c thách th!c trong giai on u ca qúa trình hi nhp. Vic áp
dng các nguyên tc ca T ch!c thng mi th gii (WTO) hay thc hin các
hip nh thng mi song phng, a phng òi h0i các nc, nht là các
nc ang phát trin, phi iu ch nh sâu sc các chính sách kinh t, nâng cao
nng lc cnh tranh và iu ch nh c cu kinh t cho phù hp. Thc t cho thy,
càng tích cc và ch ng hi nhp bao nhiêu thì các chi phí và thua thit trong
giai on u hi nhp càng thp so vi vic kéo dài quá trình hành ng.
Hi nhp kinh t quc t luôn song hành vi hai m%t: c và mt. Tuy nhiên,
không mt quc gia nào c tt c và c&ng không mt quc gia nào mt tt c,
ch có mt tình hung chc chn mt ht ó là co mình li, óng ca và c tuyt,
khc t$ vi xu hng hi nhp.
1.2 Hi nhp quc t trong lnh vc ngân hàng
1.2.1 Yêu cu c bn v hi nhp quc t trong lnh vc ngân hàng
Có th kh'ng nh, hi nhp quc t ca mt quc gia m!c cao nht là gia
nhp T ch!c thng mi Th gii. Trong quá trình àm phán gia nhp WTO,
quc gia xin gia nhp phi ký kt hàng lot hip nh song phng và a phng
vi hu ht các quc gia thành viên ca WTO theo các nguyên tc c bn và l
trình m ca quy nh trong Hip nh chung v thng mi dch v (GATS)
nh ch i x quc gia, quy ch ti hu quc, tính minh bch ca các chính
sách liên quan n hot ng thng mi dch v. Nhìn chung các Hip nh
song phng và a phng c ký kt c&ng ch!a ng các ni dung yêu cu
ch yu ca GATS, ch khác v th#i im có hiu lc (th#i gian bt u thc
hin các cam kt).
Hip nh chung v thng mi, dch v (GATS) là mt h thng các qui nh
mang tính a biên iu ch nh các hot ng thng mi dch v, nó chính là c
s pháp lý cho vic àm phán WTO, APEC, ASEAN Hip nh này c a
ra ti các vòng àm phán Uruguay bao gm các ngha v và nguyên tc c bn,
9
các ph lc ca t$ng chuyên ngành, các cam kt c th ca m.i nc nh,m mc
ích m ca th tr#ng. 29 iu khon ca GATS c áp dng cho tt c các
ngành dch v, các iu khon qui nh, các nguyên tc mà tt c các nc phi
tuân th, trong ó, các nguyên tc òi h0i cam kt trong lnh vc ngân hàng là:
(i) Liên quan ti ni dung m ca th tr#ng dch v ngân hàng thông qua
các phng th!c cung cp dch v, m.i thành viên s+ dành cho dch v
ngân hàng hay nhà cung cp dch v ngân hàng ca bt k) mt thành viên
nào khác s ãi ng không kém phn thun li hn s ãi ng vi nhng
iu kin, iu khon c th ca thành viên ó.
(ii) Trong cam kt m ca dch v ngân hàng, tr$ khi có trong danh mc cam
kt c th, các thành viên s+ không ban hành thêm hay áp dng nhng
bin pháp c nêu di ây dù qui mô vùng hay toàn lãnh th:
- Hn ch s lng nhà cung cp dch v ngân hàng dù di hình th!c hn
ngch v s lng, c quyn, toàn quyn cung cp dch v ngân hàng
ho%c yêu cu áp !ng nhng nhu cu kinh t;
- Hn ch v tng giá tr các giao dch v dch v ngân hàng và tài sn dù
di hình th!c hn ngch v s lng hay yêu cu pháp áp !ng các nhu
cu kinh t;
- Hn ch v tng s các hot ng tác nghip hay tng s lng dch v
ngân hàng u ra tính theo s lng n v di hình th!c hn ngch hay
yêu cu phi áp !ng các nhu cu kinh t;
- Hn ch v tng s ng#i c tuyn dng trong mt lnh vc c th hay
mt nhà cung cp dch v c phép tuyn dng và nhng ng#i cn thit
và liên quan trc tip vi vic cung cp dch v ngân hàng di hình th!c
hn ngch hay yêu cu phi áp !ng các nhu cu v kinh t;
- Các bin pháp hn ch hay yêu cu phi mang mt hình th!c pháp nhân
c th hay liên doanh, thông qua ó nhng nhà cung cp dch v ngân
hàng có th cung cp dch v; và
10
- Hn ch vic tham gia óng góp vn ca bên nc ngoài di hình th!c
t" l phn trm ti a c phiu nc ngoài c phép nm gi ho%c tng
giá tr u t nc ngoài tính n hay tính gp.
Nhng vn không a vào cam kt và nhng u ãi ng nhiên cho các
nc thành viên bao gm:
(i) Tr$ khi g%p tình hung bo v cán cân thanh toán, mt thành viên s+
không áp dng hn ch v thanh toán và chuyn tin quc t cho các dch
v vãng lai liên quan n các cam kt c th ca mình;
(ii) M.i thành viên s+ cho phép ng#i cung cp dch v ngân hàng ca nc
thành viên khác c a ra các dch v ngân hàng mi trên lãnh th ca
mình;
(iii) M.i nc thành viên s+ cho phép ng#i cung cp dch v ngân hàng tip
cn h thng thanh toán bù tr$ do Nhà nc iu hành và tip cn các th
th!c cp vn và tái cp vn trong quá trình kinh doanh thông th#ng;
(iv) M.i nc thành viên s+ cho phép ng#i cung cp dch v ngân hàng ca
bt k) nc thành viên nào khác quyn c thành lp và m rng hot
ng tr(ng lãnh th nc mình k c vic mua li các doanh nghip hin
ti hay mt t ch!c thng mi;
(v) Trong nhng tr#ng hp nht nh, tr cp có th tác ng bóp méo dch
v thng mi, các thành viên s+ tin hành àm phán nh,m nh ra nhng
quy tc a biên cn thit tránh nhng tác ng bóp méo;
(vi) M.i thành viên s+ không tr l#i chm tr- khi có yêu cu ca bt k) thành
viên nào khác v nhng thông tin c th v bt k) bin pháp nào c áp
dng chung hay v hip nh quc t.
Nhìn chung, khi xem xét các yêu cu ca các t ch!c quc t và khu vc cho
thy, m%c dù có th có s khác nhau ít nhiu v phng th!c hi nhp và các yêu
cu c th, tuy nhiên chúng u nht quán vi mc tiêu chung là tin ti t do
hóa th tr#ng trên phm vi toàn cu và khu vc, và vi các nguyên tc ca
11
WTO là không phân bit i x, minh bch, không s dng hàng rào phi thu
quan, và phm vi áp dng ngày càng rng hn. Các quc gia ang phát trin
cha có iu kin thc hin ngay lp t!c nhng yêu cu ó thì có th th0a thun
mt l trình các bin pháp thc hin trong mt khong th#i gian nht nh.
thc hin nguyên tc không phân bit i x và áp dng qui ch ti hu quc
i vi nhau, các nc ang phát trin phi cam kt d* b0 các hàng rào v lut
pháp, thc hin i x bình 'ng gia các t ch!c tín dng trong và ngoài nc.
iu ó %t h thng ngân hàng non tr1 ca các nc ang phát trin phi i
m%t vi các ngân hàng nc ngoài có trình phát trin cao hn. Vic phi óng
ca các ngân hàng không s!c cnh tranh có th d/n n s sp ca nhiu
t ch!c kinh t vi qui mô khác nhau, gây xáo ng và hong lon trên th
tr#ng tài chính và tin t. Nhng h qu v xã hi và tâm lý ca các nhà u t
trong nc, ngoài nc và ng#i dân quy mô và c#ng khác nhau có th
d/n n nhng h qu chính tr không th xem th#ng. Thêm vào ó, vic chp
nhn các chun mc quc t trong kinh doanh tt yu d/n n s chp nhn các
th ch quc t trong dàn xp tranh chp và vic th$a nhn các chun mc quc
t trong h thng lut pháp quc gia.
1.2.2 Xu hng ca quá trình hi nhp quc t trong lnh vc ngân hàng
Hi nhp quc t trong lnh vc ngân hàng ca mt nn kinh t c th hin
thông qua m!c m ca v hot ng ngân hàng gia nn kinh t ó vi cng
ng tài chính, tin t khu vc và quc t. M!c m ca hi nhp quc t v
hot ng ngân hàng là m!c quan h giao lu v ngân hàng (gm các quan h
tín dng, tin t và dch v ngân hàng) ca mt nn kinh t vi phn còn li ca
th gii, là quá trình t do hóa khu vc tài chính tin t, tín dng ngân hàng, tháo
d* các rào cn ngn cách khu vc này vi phn còn li ca th gii.
T$ nhng nm 1970, nn kinh t th gii chuyn sang mt mô hình phát trin
mi. iu ó là do s bùng n ca cuc cách mng công ngh thông tin, th
tr#ng toàn cu m rng và ch ngha t bn quc t phát trin. Tc giao dch
tin t hin nay ã ln hn nhiu so vi hot ng thng mi hàng hóa. Nm
12
1995, trao i ngoi t ã gp hn 70 ln so vi thng mi quc t v hàng hóa.
Nhng hn ch v công ngh ã gim, giao dch vn và dch v tài chính c
tin hành thun li hn nh# nhng tin b nhanh chóng trong lnh vc công ngh
thông tin. Trong khi ó, các giao dch v hàng hóa v/n b hn ch do chm thay
i hn v phng pháp ch to, phân phi và lu chuyn. Thêm vào ó, s thay
i trong t ch!c tài chính trong nc và quc t ã làm tng m!c bin ng v
tài chính quc t và kh nng hàng hóa tài chính. Cùng vi vic phá v* ch t"
giá hi oái c nh ca h thng Bretton Woods vào u nhng nm 1970, mc
tiêu cn bn ca hot ng trao i ngoi t c chuyn t$ các giao dch tin t
phc v thng mi hàng hóa sang trao i tin t vi t cách là hàng hóa. S
lng các nc bt u m ca th tr#ng, ni l0ng c ch kim soát vn và
trong lnh vc tài chính ngày càng tng.
Tính lu ng ngày mt cao hn ca vn quc t, vic toàn cu hóa các th
tr#ng tài chính và s phát trin ca các công c tài chính mi khin mt chính
sách tài chính óng tr nên rt tn kém và ít hiu qu. Thc t ó ã buc các
nc ang phát trin tin ti th tr#ng tài chính m và hi nhp hn vi nhng
m!c khác nhau. Hi nhp hot ng tài chính trong nc ra quc t có nhng
u th nht nh i vi tt c m(i nc. Cnh tranh nc ngoài buc các t
ch!c tín dng trong nc phi hot ng có hiu qu hn và m rng phm vi
cung cp dch v. Nó c&ng y nhanh s chuyn giao công ngh tài chính, iu
%c bit quan tr(ng i vi các nc ang phát trin. Nhng nc thành công
trong vic hi nhp h thng ngân hàng vào th tr#ng th gii có th tip cn
nhiu hn vi vn và các dch v tài chính nh hoán i và cho phép a dng
hóa ri ro.
Có th thy r,ng, hi nhp quc t và hp tác quc t ã tr thành mt trào lu
và xu hng tt yu lan rng n tt c các nc trên th gii vi tc và qui
mô ngày mt tng nhanh. Vi vic xác lp mt ng tin chung, mt siêu ngân
hàng trung ng và xóa b0 hoàn toàn nhng hn ch v tài chính gia các nc
trong khu vc, có th nói, Châu Âu ã tr thành ng#i i tiên phong trong quá
trình hi nhp ngân hàng, tài chính cp khu vc. Trên phm vi toàn cu, các
13
ngân hàng ca các nc EU ã có m%t trên hu khp các th tr#ng tài chính
các quc gia trên th gii.
Các nc ang phát trin c&ng ã nhn th!c rõ li ích ca xu th hi nhp toàn
cu, dn d* b0 nhng hn ch v xâm nhp th tr#ng i vi các t ch!c tài
chính nc ngoài, qua ó thúc y quá trình t i mi ca các ngân hàng trong
nc. Mt s nc cho phép ngay các t ch!c tài chính nc ngoài m chi
nhánh cung cp dch v, s khác li cho phép m vn phòng i din. Trong mt
s tr#ng hp khác nh Hng Kông, Panama và Singapore li xem xut khu
dch v tài chính nh mt ngun gii quyt vic làm và ngoi hi. Thc hin các
cam kt hi nhp ng ngha vi vic quc gia ó cho phép các t ch!c ngân
hàng nc ngoài hot ng trong cùng mt môi tr#ng pháp lý nh ngân hàng
trong nc và áp dng các quy nh l0ng hn cho các t ch!c tài chính nc
ngoài.
tng tính hiu qu trong vic phân b các ngun lc c&ng nh phá b0 s kìm
hãm i vi khu vc tài chính, vào u nhng nm 80, Hàn Quc ã áp dng
mt s chính sách cnh tranh trong th tr#ng tài chính b,ng vic gim iu tit
i vi các t ch!c phi ngân hàng, ni l0ng áng k hàng rào ngn cn vic xâm
nhp th tr#ng. Các t ch!c tài chính nc ngoài bao gm các ngân hàng và
công ty bo him nhân th( c phép m chi nhánh. Các ngân hàng thng mi
thuc s hu ca Chính ph c phép t nhân hóa. Chính ph c&ng ã xóa b0
lãi sut cho vay u ãi và không thc hin thêm bt k) mt chng trình tín
dng ch nh nào, ng th#i c&ng thúc y cnh tranh mnh hn gia các t
ch!c tài chính b,ng cách cho phép h( m rng phm vi cung cp dch v.
S hi nhp ca th tr#ng tài chính trong nc và trên th gii không ch th
hin trong t do hóa thng mi i vi các dch v tài chính mà còn th hin
các tài sn tài chính. Các hn ch i vi các dòng vn ã c ni l0ng nhiu
nc phát trin th#ng n,m trong mt chng trình ci cách m rng ln. Các
dòng vn ã hoàn toàn c th ni Argentina, Chile, Malaysia, Mexico,
Philipines, Thailand, Uruguay. Ngày càng có nhiu nc ang phát trin khuyn
khích s tham gia ca nc ngoài vào các th tr#ng ch!ng khoán trong nc.
14
Tuy nhiên, trong mt th gii ngày càng c quc t hóa và toàn cu hóa, t do
hóa trên quy mô toàn cu thì vic xóa b0 quy ch i vi các th tr#ng ã làm
tng thêm bt n tài chính. Trc khi tin hành t do hóa, các ngân hàng thng
mi c qun lý rt ch%t ch+. Các trung gian tài chính này hot ng theo
hng trc tip nhn tin gi ca khách hàng và cho vay ti các doanh nghip
thng mi và công nghip ln, th#ng là thuc s hu hay có mi quan h mt
thit vi nhà nc. Do vy, h( tránh c cnh tranh mnh m+ và v/n thu c
li nhun, tuy hiu qu còn thp. Khi g%p khng hong gây phá sn hàng lot thì
kt qu hot ng ca các trung gian tài chính v/n có th d oán trc c
c&ng nh có s h. tr t$ phía nhà nc.
Khi xem xét toàn b quá trình phát trin hàng nm ca h thng ngân hàng cho
thy các ngân hàng ln các nc phát trin him khi g%p tht bi. Tuy nhiên,
ngày nay do xóa b0 các quy ch kim soát ã làm gia tng thêm nh hng ca
các tác ng tiêu cc t$ bên ngoài. Hot ng ca các ngân hàng ã chuyn t$
th tr#ng trong nc bo h sang mt môi tr#ng mi và không n nh - th
tr#ng c t do hóa, t" giá th ni và áp lc phi thu c li nhun cao hn
trong mt th gii tng trng kinh t thp hn và m!c cnh tranh gay gt
hn. Th tr#ng toàn cu mi hình thành phi i phó vi ri ro trong hot ng
kinh doanh v dch v ngân hàng vn d ã nhy cm. Trong môi tr#ng mi,
các ngân hàng buc phi chp nhn ri ro cao hn gi khách hàng, vn và giá
tr c phn ca h(. Vic tham gia ca các t ch!c tín dng nc ngoài có th
không mang li li ích nh mong mun i vi th tr#ng cnh tranh trong nc
trong khi làm gim i quyn t ch ca chính sách tài chính và tin t trong
nc.
1.2.3 Tác ng c bn ca hi nhp quc t trong lnh vc ngân hàng
Trong thp k" qua, nhiu quc gia có nn kinh t chuyn i trên th gii ã
nhanh chóng hi nhp quc t trong lnh vc ngân hàng thông qua vic tháo b0
các rào cn hn ch s u t trc tip ca nc ngoài vào h thng tài chính ca
h(. Theo ó, s lng các nh ch tài chính trong nc có vn ch s hu ca
nc ngoài ã tng lên mt cách nhanh chóng. Nghiên c!u tác ng ca quá
15
trình hi nhp quc t trong lnh vc ngân hàng, tài chính cho thy các tác ng
có c hai m%t: (i) tích cc và (ii) tiêu cc, c th nh sau:
1.2.3.1 Tác ng tích cc:
a) To ra ngu(n vn mi và a n các thông l quc t trong hot ng
giám sát ngân hàng
Mt vn khá %c trng các quc gia ang phát trin ho%c có nn kinh t
chuyn i là các thành viên sáng lp, c ông, các c quan ch qun và khách
hàng ln ca các ngân hàng thng mi th#ng có mi quan h rt gn g&i. Các
ngân hàng nc ngoài khi tham gia hot ng ti các th tr#ng ca các quc gia
ang phát trin ho%c kém phát trin th#ng không dính dáng ho%c liên quan và
rt cn tr(ng trong vic cho vay các hot ng có tính liên h mt thit này. Mt
thc t là, s tham gia th tr#ng ca các ngân hàng nc ngoài ã mang li các
ngun vn mi cho nhiu quc gia ang phát trin ã t$ng tri qua các cuc
khng hong và ng th#i h( c&ng mang n nhng thông l quc t trong hot
ng giám sát ngân hàng.
b) Ngu(n vn c phân b) hiu qu hn
Hi nhp quc t trong lnh vc ngân hàng tài chính s+ khin cho ngun vn tr
nên s2n có hn trên th tr#ng do tit kim t nhân s+ gia tng. Lãi sut c t
do hóa và tr nên thc dng to ra s hp d/n i vi ng#i gi tin tit kim.
S giao ng ca lãi sut c&ng nh t" sut li t!c s+ khin cho vn c phân b
vào nhng ni thc s có nhu cu v vn và nhng ni vn c s dng mt
cách có hiu qu. iu này có ngha là, vn s+ c lu chuyn mt cách hiu
qu t$ ni d th$a ti ni khan him thông qua c ch th tr#ng t do.
c) Ci thin s hiu qu ca h thng ngân hàng trong nc
Vic cho phép các ngân hàng nc ngoài tham gia vào th tr#ng trong nc có
th góp phn ci thin s hiu qu và n nh ca h thng ngân hàng trong
nc. iu này có c là do các ngân hàng nc ngoài tham gia vào vic ci
thin cht lng, giá c và cung !ng các công c tài chính mi cho th tr#ng
16
trong nc, nâng cao các k nng và trình qun lý c&ng nh tng c#ng tính
cnh tranh th tr#ng trong nc.
Thêm vào ó, do các ngân hàng nc ngoài có kh nng tip cn tt hn ti các
ngun vn bên ngoài, vì vy h( có nhiu hình th!c tài tr và cho vay phù hp
hn so vi ngân hàng trong nc. Các ngân hàng nc ngoài d#ng nh c&ng
nm gi các danh mc u t tín dng a dng hóa hn và do ó s+ không b nh
hng bi nhng cn sc ho%c th#i k) khng hong các quc gia h( n u
t. S hin din ca các nh ch tài chính nc ngoài s+ giúp cho các nh ch
tài chính trong nc có c hi tip cn c vi các th tr#ng vn quc t; áp
dng các công c và k thut tài chính mi; ci tin khuôn kh giám sát và iu
tit…qua ó nâng cao hiu qu hot ng ca các ngân hàng trong nc.
d) Nâng cao trình qun lý ca các ngân hàng trong nc
S có m%t ca các ngân hàng nc ngoài s+ là iu kin hot ng chuyn
giao công ngh di-n ra và c thc hin. Các ngân hàng nc ngoài s+ thuê
ng#i bn a có trình cao. Sau khi làm vic ti các ngân hàng nc ngoài, s
lao ng c các ngân hàng nc ngoài tuyn dng s+ thu np c k nng và
công ngh ngân hàng quc t và có kh nng chuyn giao cho các ngân hàng
trong nc khi h( quay tr li làm vic cho các ngân hàng trong nc. S có m%t
ca các ngân hàng nc ngoài c&ng s+ góp phn ci thin trình qun lý tín
dng và qua ó s+ ci thin s phân b các ngun tín dng cho nn kinh t. Có
nhiu quan im cho r,ng, các ngân hàng nc ngoài có kh nng tt hn trong
vic nh giá, ánh giá ri ro i vi các công c tài chính phái sinh vì h( có
kinh nghim hn trên thng tr#ng quc t.
e) Ci thin s )n nh ca h thng ngân hàng trong nc
Các nhà nghiên c!u trên th gii ã ch ra r,ng, s tham gia ca các ngân hàng
nc ngoài có th áp !ng ngun vn tín dng cho nn kinh t và góp phn làm
cho h thng ngân hàng lành mnh hn c&ng nh góp phn gim các cú sc t$
bên ngoài (nh khng hong). Th tr#ng tài chính trong nc s+ có s n nh
hn bi vì các chi nhánh ngân hàng nc ngoài ho%c các ngân hàng con ca h(
17
có th có c s tr giúp vn khi cn thit t$ ngân hàng m3 trong tr#ng hp
bt n.
S tham gia ca các ngân hàng có uy tín, có quy mô hot ng toàn cu vào th
tr#ng trong nc có th c coi là s nhp khu c ch qun lý cho h thng
tài chính ca quc gia ó. iu này hoàn toàn úng trong tr#ng hp mt chi
nhánh ngân hàng nc ngoài hot ng di s kim soát thng nht theo các
iu kin ca Hip c Balse. Gi nh, có mt ngân hàng con ca mt ngân
hàng nc ngoài (là mt pháp nhân c lp vi tài sn có riêng) có hot ng ti
mt quc gia nào ó, do hiu !ng danh ting nên buc các ngân hàng m3 s+ phi
giám sát ch%t ch+ các hot ng ca ngân hàng con. Khi ngân hàng nc ngoài
tham gia cung cp mt sn phm dch v mi cho th tr#ng, nó buc i ng&
thanh tra ngân hàng quc gia ó phi c nâng cp, ci thin có kh nng
áp !ng c yêu cu thanh tra theo chun mc quc t i vi hot ng ca h
thng ngân hàng thng mi.
Ng#i ta c&ng cho r,ng, s có m%t ca các ngân hàng nc ngoài c&ng góp phn
làm tng tính n nh ca h thng ngân hàng trong nc b,ng cách cho phép
nhng khách hàng gi tin trong nc có th m tài khon và chuyn sang gi
ti ngân hàng nc ngoài ti nc ó nu nhng ng#i gi tin không tin tng
vào s n nh ca các ngân hàng trong nc khi có khng hong xy ra, iu
này s+ giúp n nh tng s tin gi ca c h thng.
Theo kt qu nghiên c!u gn ây cho thy, các ngân hàng nc ngoài quy mô
ln có chi nhánh ho%c ngân hàng con th#ng không "tháo chy" trong tr#ng
hp có khng hong xy ra ti quc gia mà h( có chi nhánh ho%c ngân hàng con
hot ng. Rt có th nguyên nhân chính d/n n vic không tháo chy ca các
ngân hàng nc ngoài là vì h( ã phi b0 ra mt khon vn ln u t vào các
tài sn c nh thit lp mng li chi nhánh và có c th phn. Thc t,
các ngân hàng có vn ch s hu ln th#ng bn vng và n nh hn trong vic
cung cp tín dng cho khách hàng sau th#i k) khng hong. Theo kt qu nghiên
c!u ca nhà kinh t h(c Clark Et Al (2000) cho thy, huy ng vn ca các ngân
hàng nc ngoài ti Argentina trong th#i k) khng hong tài chính vào gia thp
18
k" 90 tng trng áng k và theo mt nghiên c!u khác ca Kraft (2002) thì các
chi nhánh ngân hàng nc ngoài ã óng vai trò là nhng ni u t an toàn cho
nhng ng#i gi tin trong th#i k) khng hong ngân hàng Croatia vào nm
1998.
f) Cht lng dch v tài chính tt hn vi chi phí thp hn
Hu ht các ngân hàng nc ngoài u thc hin c ch công b thông tin minh
bch, thc hin ch k toán theo chun mc quc t. S cnh tranh cung cp
các dch v tài chính cho khách hàng c&ng nh trong vic nhn c ngun tài
tr hay các dch v tài chính s+ buc các ngân hàng trong nc phi t$ng bc
áp dng các thông l quc t nh các chi nhánh ngân hàng nc ngoài, nh# ó
thông tin tng th v tình trng h thng ngân hàng s+ c ci thin, th tr#ng
tài chính trong nc s+ hot ng có k" lut hn và có kh nng cnh tranh cao
hn do gim thiu c s bt cân x!ng v m%t thông tin và qua ó gim các
hiu !ng bt li nh s la ch(n i nghch và ri ro o !c. Kt qu là các
khách hàng ca ngân hàng s+ có c các dch v tài chính vi cht lng cao
và chi phí thp hn.
1.2.3.2 Tác ng tiêu cc
a) Tác ng tiêu cc ti h thng tài chính và nn kinh t trong nc
Mt s nghiên c!u gn ây ch ra r,ng, vic tham gia ngày càng nhiu và càng
sâu ca các ngân hàng nc ngoài vào th tr#ng trong nc c&ng ny sinh
nhng tác ng tiêu cc i vi h thng tài chính và nn kinh t ti các quc gia
ang phát trin. Do có kh nng nm bt thông tin trên toàn cu và có nhiu la
ch(n v a im u t, vì vy, các ngân hàng nc ngoài th#ng có xu hng
'b0 chy" khi mà s u t ca h( không t c nh mong i. Ngc li, do
các nhà u t trong nc th#ng có nhng li ích bt di bt dch nên không th
b0 ngay c s u t ca h( và do ó th#ng chu các chi phí giao dch cao
hn.
Qúa trình hi nhp quc t trong lnh vc ngân hàng càng mnh m+ thì s tác
ng và nh hng l/n nhau gia các th tr#ng tài chính có th xy ra. Là mt
19
phn ca các tp oàn tài chính ngân hàng có quy mô hot ng trên toàn cu, vì
vy các chi nhánh ngân hàng nc ngoài ho%c ngân hàng con ca h( có th
không b nh hng tiêu cc trong nhng th#i im mà h thng ngân hàng, tài
chính ca quc gia ni h( u t b ri vào tình trng khó khn. Tuy nhiên, do
các tp oàn ngân hàng quc t luôn áp dng thng nht mt chính sách chung
cho các ngân hàng con, chi nhánh ca mình trên toàn cu, chính vì vy trong
tr#ng hp có mt s kin xy ra ti mt quc gia nào ó ho%c i phó vi
nhng cú sc t$ chính quc gia ca ngân hàng m3, các ngân hàng nc ngoài
th#ng áp dng nhng chính sách ho%c nhng c ch có th gây tác ng tiêu
cc n h thng ngân hàng, tài chính ca nc s ti.
Nghiên c!u thc nghim ca Peek và Rosengren (1997, 2000) ã ch ra r,ng
nhng vn ca h thng tài chính, ngân hàng ca Nht Bn xy ra vào cui
nhng nm 80 và u nhng nm 90 ã lan truyn sang nc M thông qua hot
ng ca các ngân hàng Nht Bn ti th tr#ng M. Thêm vào ó, mt nghiên
c!u khác ca Golderg (2001) ã ch ra r,ng nh hng ca các ngân hàng M
i vi các quc gia ang phát trin th#ng phn ánh tình trng và nhng bin
ng v iu kin nn kinh t ca nc M hn là s tng trng và lãi sut ca
các nc ang phát trin ni mà h( có các chi nhánh ho%c ngân hàng con hot
ng.
%c bit khi chi nhánh ngân hàng nc ngoài ho%c ngân hàng con chim lnh
phn ln trong quy mô hot ng và vn s hu trong tng s các ngân hàng
nc ngoài có m%t ti nc s ti (quc gia ni mà các ngân hàng nc ngoài có
chi nhánh ho%c ngân hàng con) thì tác ng tiêu cc có th xy ra i vi nn
kinh t ca quc gia s ti trong tr#ng hp có mt cú sc xy ra ti quc gia
ca ngân hàng m3. Theo mt nghiên c!u ca Hull (2002), trong s 5 ngân hàng
nc ngoài ln nht ti New Zealand chim trên 90% tng tài sn ca h thng
ngân hàng có 4 ngân hàng ca Australia. Hull kt lun r,ng, chính s tp trung
s hu ca các nhà u t Australia và s ph thuc l/n nhau gia hai nn kinh
t New Zealand và Australia có th d/n n vic nu nn kinh t Australia b mt
n nh thì nó có kh nng nh hng tiêu cc n New Zealand. 4 nhiu quc
20
gia Châu M La Tinh, các ngân hàng ca Tây Ban Nha ã chim mt v trí quan
tr(ng trong h thng ngân hàng ca các quc gia này. (Bng 1 di ây cho thy
s tham gia ca các ngân hàng nc ngoài vào các h thng ngân hàng M La
Tinh và ông Âu).
Bng 1: S tham gia ca các ngân hàng s hu t nhân và nhà nc trong các h thng
ngân hàng ca khu vc Châu M la tinh và ông Âu
Các ngân hàng nc ngoài Khu vc/Quc gia Các ngân
hàng nhà
nc
Ngân
hàng s
h*u t
nhân
T)ng Châu Âu M Khác
Quc gia có t+
tr,ng ngân hàng
tham gia ln nht
M la tinh
% % % % % %
Argentina 32,5 19,1 48,4 33,6 12,1 2,7 Tây Ban Nha
(17,9%)
Brazil 46 27 27 15,7 5,3 6,1 Tây Ban Nha
(5,3%)
Bolivia 18,2 56,5 25,3 10,4 4,5 10,4 Tây Ban Nha
(10,4%)
Chile 12,9 45,5 41,6 32,4 5,5 3,8 Tây Ban Nha
(30,6%)
Peru 10,8 43,2 46 34,8 5,6 5,6 Tây Ban Nha
(17,1%)
Mexico - 17,7 82,3 53,7 23,7 4,8 Tây Ban Nha
(41,5%)
ông Âu
Rumania 41,8 3 54,9 46 4,5 4,4 Aó (21,7%)
Ba Lan 23,1 5,4 71,5 60,2 10,4 0,9 Italy (16,6%)
Slovakia 33 6,4 60,5 51,8 2,8 5,9 Luxembourg
(34,9%)
Bulgaria 18,1 10,3 72 62,9 1,3 7,8 Italy (27%)
Cng hòa Séc 4,3 25,7 70 58,1 6,3 5,6 Áo (40,5%)
Estonia - 2 98 98 - - Thy in (86,3%)
Hungari 44,6 3,2 52,2 39,2 8,6 4,4 Áo (17,8%)
Slovenia 14,3 19,6 66,2 66,2 - - B (44,5%)
Ngun: Juan Cardenas, Juan Pablo Graf, Pascual O' Dogherty: "Foreign banks entry in
emerging market economies: a host country perspective”.
21
b) Tác ng n hiu qu kinh doanh ca các ngân hàng trong nc
Các nghiên c!u gn ây cho thy có s khác bit trong vic tham gia th tr#ng
ca các ngân hàng nc ngoài vào các quc gia ang phát trin và các quc gia
công nghip phát trin. 4 các quc gia ang phát trin, các chi nhánh ngân hàng
nc ngoài ti ây th#ng có chênh lch lãi sut u ra và lãi sut u vào cao
hn, có kh nng sinh li cao hn so vi các ngân hàng trong nc; trong khi ó
các quc gia công nghip phát trin thì tình hình li ngc li.
Các nghiên c!u c&ng cho thy r,ng, vi s tham gia ngày càng nhiu ca các
ngân hàng nc ngoài s+ làm cho chênh lch lãi sut cho vay, kh nng sinh li
và chi phí chung ca các ngân hàng trong nc gim i. Thêm vào ó, các tác
ng n hiu qu kinh doanh ca các ngân hàng nc ngoài i vi h thng
ngân hàng trong nc th#ng xy ra ngay sau khi có s gia nhp ca các ngân
hàng này vào th tr#ng trong nc và không ph thuc vào th phn mà h(
chim lnh sau khi gia nhp.
c) Tác ng n danh mc tín dng ca các ngân hàng trong nc
Thc t cho thy, trong mt s tr#ng hp, s tham gia ca các ngân hàng nc
ngoài không óng vai trò tích cc trong vic phân b hiu qu các ngun vn tín
dng cho nn kinh t. Trong nhiu tr#ng hp, các ngân hàng nc ngoài ch
"ch(n ming ngon" và tình trng này rt ph bin các quc gia kém phát trin.
Các ngân hàng nc ngoài ch ch(n nhng khách hàng làm n có lãi, ri ro thp
nht và y các doanh nghip còn li c coi là có m!c ri ro cao hn cho
ngân hàng trong nc làm cho danh mc tín dng ca các ngân hàng trong nc
tr nên ri ro hn. Khi các ngân hàng nc ngoài thc hin chin dch "ch(n
ming ngon" thì h( ch ch(n nhng khách hàng kh0e mnh, có tín nhim cao
và thông th#ng h( ánh giá m!c ri ro tt hn các ngân hàng trong nc,
ho%c h( tìm cách khác chuyn ri ro cho phía ngân hàng trong nc nh ch
cho vay bán buôn, cho vay thông qua các ngân hàng trong nc.
22
d) Tác ng n ngu(n nhân lc có trình chuyên môn cao
Các nghiên c!u thc nghim cho thy, khi các tp oàn ngân hàng nc ngoài
tham gia m chi nhánh ho%c thành lp ngân hàng con các th tr#ng ca các
quc gia ang phát trin trong bi cnh hi nhp kinh t quc t và toàn cu hóa,
chi nhánh các ngân hàng nc ngoài ho%c ngân hàng con th#ng nhanh chóng
thu hút mt lc lng lao ng có trình cao vào làm vic do có ch tin
lng hp d/n. Thông th#ng, m!c lng bình quân mà các chi nhánh ngân
hàng nc ngoài ho%c ngân hàng con ca h( tr cho lao ng có trình cao gp
khong 4 n 6 ln so vi các ngân hàng trong nc tr. Chính vì vy, các ngân
hàng nc ngoài s+ nhanh chóng thu hút c ngun nhân lc có cht lng tt
nht t$ các ngân hàng trong nc sang làm vic. Hin tng "chy máy cht
xám” này rt ph bin và tr thành mt xu hng tt yu các quc gia ang
phát trin khi quá trình hi nhp kinh t di-n ra ngày càng mnh m+ và sâu sc.
Nu không có chính sách thu hút, tuyn dng, ãi ng và phát trin ngun nhân
lc úng n và phù hp, chc chn các ngân hàng trong nc s+ b mt i mt
lc lng cán b tt nht ca h(. Rõ ràng là, yu t con ng#i óng vai trò cc
k) quan tr(ng i vi bt k) mt t ch!c, nh ch nào. Nó quyt nh s thành
công ca t ch!c ó, %c bit trong iu kin cnh tranh ngày càng gay gt và
khc nghit và trong bi cnh hi nhp quc t. Có c lc lng cán b có
trình cao, c ào to cn bn s+ góp phn ch cht trong vic tip cn và
nm bt nhng yêu cu mi, công ngh tiên tin và òi h0i ca mt t ch!c trong
quá trình hi nhp quc t.
e) Tác ng n hot ng qun lý, giám sát trong hot ng ngân hàng
S tham gia ca các ngân hàng nc ngoài vào th tr#ng trong nc c&ng ng
ngha vi vic nhp khu công ngh qun lý cho ít nht mt b phn ca h
thng ngân hàng và có th s+ góp phn ci thin cht lng cán b và chun mc
thanh tra giám sát ngân hàng. Tuy nhiên, mt s nhà quan sát li cho r,ng khi
hot ng ngân hàng vt ra kh0i phm vi mt quc gia thì vn giám sát,
qun lý li tr nên rt ph!c tp. Trong quá trình hi nhp quc t, các h thng
ngân hàng m.i quc gia u gn kt ch%t ch+ và ph thuc, ch c l/n nhau
23
trong hot ng ca mình, vì vy cn phi có nhng gii pháp mang tính chun
mc v m(i khía cnh trong hot ng thanh tra giám sát ngân hàng.
1.3 Kinh nghim ca mt s nc, khu vc trên th gii trong quá trình hi
nhp quc t trong lnh vc ngân hàng
T$ nm 1989, cùng vi quá trình chuyn i t$ nn kinh t k hoch hóa tp
trung sang kinh t th tr#ng, nhiu nc xã hi ch ngha c&ng ã tin hành ci
cách h thng ngân hàng. Ngay t$ th#i im ó, các nc có các iu kin ban
u không ging nhau ã có cách tip cn khác nhau v bc i và cách th!c
tin hành ci cách. Các nc Liên Xô c& và ông Âu ã la ch(n gii pháp m
ca, hi nhp nhanh vi cng ng tài chính khu vc và quc t, qua ó th
tr#ng iu ch nh h thng dn theo hng phù hp hn. Trong khi ó, các nc
có nn kinh t chuyn i Châu Á li ch(n cách th!c ci cách theo giai on,
t$ thc t úc kt ra bài h(c làm c s cho quá trình ci cách tip theo. Cho n
nay, khó có th nói c mô hình nào là t0 ra u vit hn trong vic thit k
chính sách thúc y s phát trin ca h thng ngân hàng. Tuy nhiên, kinh
nghim ci cách hi nhp quc t ca các nc này rt áng chúng ta xem
xét và h(c h0i.
1.3.1 Kinh nghim ca Trung quc
Trung quc là mt trong 30 quc gia n xin gia nhp T ch!c thng mi
th gii. C&ng nh m(i quc gia khác xin gia nhp WTO, Trung quc buc phi
tip tc thc hin ci cách kinh t và chuyn i nn kinh t theo hng th
tr#ng. Trong nm 1999 và u nm 2000, Trung quc ã tng c#ng àm phán
song phng vi Chính ph ca các nc thành viên WTO. n tháng 3 nm
2000, Trung Quc ã kt thúc quá trình àm phán vi 21 thành viên ca WTO,
trong ó có M. Trung Quc ã tr thành thành viên chính th!c ca WTO nm
2001. Trong lnh vc tài chính và ngân hàng, Trung Quc ã tin hành m ca,
hi nhp khá mnh m+. Cho phép các ngân hàng và t ch!c tín dng nc ngoài
tip cn th tr#ng trên các lnh vc nh:
24
(i) Cho phép c nhn tin gi và các qu hoàn tr khác t$ công chúng
không hn ch;
(ii) Cho vay các loi, bao gm tín dng tiêu dùng, tín dng th chp, bao
thanh toán và tài tr các giao dch thng mi;
(iii) Thuê mua tài chính;
(iv) Tt c các hot ng thanh toán và chuyn tin;
(v) Giao dch b,ng tài khon ca mình hoc cho tài khon ca khách hàng
thông qua trao i, th tr#ng trao tay ho%c là các công c ca th
tr#ng tin t (séc, tín phiu, ch!ng ch tin gi…), ngoi t, các sn
phm phái sinh bao gm giao dch tng lai và quyn ch(n, các công
c t" giá và lãi sut, bao gm các công c nh hoán i (Swap), và k)
hn (Forward), các ch!ng khoán có kh nng chuyn i;
(vi) Tham gia vào vic phát hành tt c các loi ch!ng khoán;
(vii) Qun lý tài sn nh tin m%t và qun lý u t tài chính, qun lý qu
hu trí và dch v y thác.
Ngoài ra, Trung Quc c&ng cam kt loi tr$ nhng hn ch v a lý i vi vic
tip cn th tr#ng ca các ngân hàng nc ngoài và to c hi cho các ngân
hàng nc ngoài tham gia vào hot ng kinh doanh trong nc. Trung Quc
c&ng s+ ci thin c hi cho các nhà cung cp bo him nc ngoài và tng s
lng giy phép sau hot ng; d* b0 tt c các hn ch v nh lng, a lý và
c phn nc ngoài sau 5 nm hot ng. Hng Kông và Trung Quc ang thc
hin nhng cam kt mi v cung cp tái bo him qua biên gii và ni l0ng các
iu kin cp phép thành lp ngân hàng mi. Thêm vào ó, Trung Quc c&ng
m rng cam kt i vi cho thuê tài chính, cung cp qua biên gii ca các dch
v t vn tài chính và các hot ng b tr khác.
giúp cho h thng ngân hàng !ng vng sau khi m ca, Chính ph Trung
Quc ang n. lc ci t li h thng ngân hàng mà mt trong nhng nhim v
hàng u là làm trong sch các khon n xu trên bng cân i ca các ngân