BÀI 3:
PHÂN TÍCH CƠNG VIỆC
QUẢN TRỊ NHÂN SỰ - 451067
MỤC TIÊU CỦA BÀI HỌC
Học viên hiểu được:
Nội dung, vai trị, ý nghĩa của phân tích cơng việc
Thực hiện phân tích cơng việc, xây dựng bảng mơ tả công
việc và tiêu chuẩn công việc
QUẢN TRỊ NHÂN SỰ - 451067
3.1 KHÁI NIỆM, Ý NGHĨA CỦA PHÂN TÍCH
CƠNG VIỆC
3.1.1 Khái niệm
Phân tích cơng việc là một tiến trình xác định một cách có hệ thống các nghiệp vụ
và các kỹ năng cần thiết để thực hiện các công việc trong một doanh nghiệp hoặc
trong một tổ chức.
Phân tích cơng việc là những công việc, thủ tục xác định quyền hạn trách nhiệm,
kỹ năng theo yêu cầu của công việc và xác định nên tuyển những người như thế
nào để thực hiện công việc tốt nhất.
QUẢN TRỊ NHÂN SỰ - 451067
3.1 KHÁI NIỆM, Ý NGHĨA CỦA PHÂN TÍCH
CƠNG VIỆC
3.1.2 Ý nghĩa
Phân tích cơng việc cung cấp cho nhà quản trị một bản tóm tắt các
nhiệm vụ và trách nhiệm của một cơng việc nào đó, mối tương quan
của cơng việc đó với cơng việc khác; kiến thức, kỹ năng cần thiết
và các điều kiện làm việc.
QUẢN TRỊ NHÂN SỰ - 451067
3.1 KHÁI NIỆM, Ý NGHĨA CỦA PHÂN TÍCH
CƠNG VIỆC
Phân tích công việc
Tiêu chuẩn công việc
Mô tả công việc
Tuyển dụng
QUẢN TRỊ NHÂN SỰ - 451067
Đào tạo
Huấn luyện
Đánh giá
Xác định giá
Trả công
trị công việc
Khen thưởng
3.2 NỘI DUNG CẦN THU THẬP – TRÌNH TỰ
PTCV
3.2.1 Những thông tin cần thu thập
Điều kiện làm việc:
Điều kiện tổ chức hoạt động
Lương
Khen thưởng
Tầm quan trọng của công việc
QUẢN TRỊ NHÂN SỰ - 451067
3.2 NỘI DUNG CẦN THU THẬP – TRÌNH TỰ
PTCV
3.2.1 Những thông tin cần thu thập (tt)
Hoạt động làm việc của NV:
Phương pháp làm việc
Mối quan hệ trong thực hiện công việc
Cách thức làm việc với khách hàng
Cách thức phối hợp hoạt động với các nhân viên khác
QUẢN TRỊ NHÂN SỰ - 451067
3.2 NỘI DUNG CẦN THU THẬP – TRÌNH TỰ
PTCV
3.2.1 Những thơng tin cần thu thập (tt)
Phẩm chất cần có của NV:
Trình độ học vấn
Kiến thức
Kinh nghiệm
QUẢN TRỊ NHÂN SỰ - 451067
3.2 NỘI DUNG CẦN THU THẬP – TRÌNH TỰ
PTCV
3.2.1 Những thông tin cần thu thập (tt)
Kỹ năng
Độ tuổi, giới tính
Ngoại hình
Sức khỏe
QUẢN TRỊ NHÂN SỰ - 451067
3.2 NỘI DUNG CẦN THU THẬP – TRÌNH TỰ
PTCV
3.2.1 Những thông tin cần thu thập (tt)
Trang thiết bị:
Chủng loại, số lượng
Tính năng
Cách thức sử dụng
QUẢN TRỊ NHÂN SỰ - 451067
3.2 NỘI DUNG CẦN THU THẬP – TRÌNH TỰ
PTCV
3.2.1 Những thông tin cần thu thập (tt)
Tiêu chuẩn thực hiện công việc:
Quy định về tiêu chuẩn hành vi
Tiêu chuẩn kết quả thực hiện công việc
QUẢN TRỊ NHÂN SỰ - 451067
3.2 NỘI DUNG CẦN THU THẬP – TRÌNH TỰ
PTCV
3.2.2 Nội dung, trình tự thực hiện phân tích cơng việc
Q trình thực hiện phân tích cơng việc thường bao gồm 06 bước:
Bước 1: xác định mục đích của PTCV
Phân tích để làm gì?
Hình thức thu thập thơng tin nào là phù hợp nhất?
QUẢN TRỊ NHÂN SỰ - 451067
3.2 NỘI DUNG CẦN THU THẬP – TRÌNH TỰ
PTCV
3.2.2 Nội dung, trình tự thực hiện phân tích cơng việc (tt)
Bước 2: thu thập thông tin cơ bản
Sơ đồ tổ chức
Quy trình, quy định
Các văn bản về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn
MTCV cũ
QUẢN TRỊ NHÂN SỰ - 451067
3.2 NỘI DUNG CẦN THU THẬP – TRÌNH TỰ
PTCV
3.2.2 Nội dung, trình tự thực hiện phân tích cơng việc (tt)
Bước 3: lựa chọn các vị trí đặc trưng để thực hiện PTCV
Vị trí đại diện cho nhóm cơng việc tương đương
Vị trí quản lý trực tiếp
Vị trí đồng nghiệp trong quy trình sản xuất
QUẢN TRỊ NHÂN SỰ - 451067
3.2 NỘI DUNG CẦN THU THẬP – TRÌNH TỰ
PTCV
3.2.2 Nội dung, trình tự thực hiện phân tích cơng việc (tt)
Bước 4: áp dụng các phương pháp PTCV
Quan sát
Bấm giờ
Chụp ảnh
Phỏng vấn
Bảng câu hỏi
QUẢN TRỊ NHÂN SỰ - 451067
3.2 NỘI DUNG CẦN THU THẬP – TRÌNH TỰ
PTCV
3.2.2 Nội dung, trình tự thực hiện phân tích cơng việc (tt)
Bước 5: kiểm tra, xác minh thông tin
Kiểm tra, xác minh với các vị trí liên quan như quản lý trực tiếp, nhân
viên dưới quyền, đồng nghiệp …
QUẢN TRỊ NHÂN SỰ - 451067
3.2 NỘI DUNG CẦN THU THẬP – TRÌNH TỰ
PTCV
3.2.2 Nội dung, trình tự thực hiện phân tích cơng việc (tt)
Bước 6: xây dựng MTCV và Tiêu chuẩn công việc
Xây dựng MTCV, TCCV dựa trên kết quả phân tích theo mẫu của doanh nghiệp
QUẢN TRỊ NHÂN SỰ - 451067
3.2 NỘI DUNG CẦN THU THẬP – TRÌNH TỰ
PTCV
3.2.3 Các phương pháp thu thập thông tin
3.2.3.1 Quan sát tại nơi làm việc
Phù hợp với những cơng việc có thể đo lường, dễ quan sát
Xác định được thời gian thực hiện, mức độ thường xuyên, tính phức tạp của công việc
Xác định được các thiết bị, công cụ, nguyên vật liệu sử dụng
Phù hợp với các việc được chuẩn hóa theo dây chuyền cơng nghệ hoặc có tính lặp đi lặp lại
QUẢN TRỊ NHÂN SỰ - 451067
3.2 NỘI DUNG CẦN THU THẬP – TRÌNH TỰ
PTCV
Nhược điểm:
Thơng tin có thể thiếu chính xác do NV biết mình đang bị quan sát.
Khắc phục:
Sử dụng công cụ hỗ trợ: camera…
Quan sát theo chu kỳ của một việc hoàn chỉnh
Trao đổi thêm với đối tượng quan sát
QUẢN TRỊ NHÂN SỰ - 451067
3.2 NỘI DUNG CẦN THU THẬP – TRÌNH TỰ
PTCV
3.2.3.2 Tiếp xúc trao đổi (hoặc phỏng vấn)
Phỏng vấn cá nhân hoặc nhóm thực hiện cơng việc
Phỏng vấn cấp trên trực tiếp
Ưu điểm: Có thể phát hiện các thơng tin và mối quan hệ quan trọng mà
PP khác không thực hiện được
QUẢN TRỊ NHÂN SỰ - 451067
3.2 NỘI DUNG CẦN THU THẬP – TRÌNH TỰ
PTCV
3.2.3.2 Tiếp xúc trao đổi (hoặc phỏng vấn)
Nhược điểm:
Người được hỏi có thể cung cấp thơng tin khơng chính xác
Tốn thời gian và chi phí
Phụ thuộc vào kỹ năng người phỏng vấn
QUẢN TRỊ NHÂN SỰ - 451067
3.2 NỘI DUNG CẦN THU THẬP – TRÌNH TỰ
PTCV
Khắc phục:
Nghiên cứu kỹ cơng việc trước khi phỏng vấn
Có kỹ năng phỏng vấn
Xác định mục đích và thiết lập mối quan hệ
Cấu trúc câu hỏi
Kiểm tra thông tin trong khi phỏng vấn
QUẢN TRỊ NHÂN SỰ - 451067
3.2 NỘI DUNG CẦN THU THẬP – TRÌNH TỰ
PHÂN TÍCH CÔNG VIỆC
3.2.3.3 Bảng câu hỏi
Phương pháp hữu hiệu nhất để thu thập thông tin.
Dễ thực hiện hơn PP phỏng vấn
Một bản câu hỏi có thể áp dụng đối với nhiều vị trí
Phân tích để có được thông tin cơ bản, đặc trưng.
QUẢN TRỊ NHÂN SỰ - 451067
3.2 NỘI DUNG CẦN THU THẬP – TRÌNH TỰ
PHÂN TÍCH CƠNG VIỆC
3.2.3.3 Bảng câu hỏi (tt)
Nhược điểm:
Có thể bị hiểu sai câu hỏi
Phụ thuộc vào kỹ năng trình bày của người được hỏi
Phụ thuộc yếu tố tâm lý của người được hỏi
QUẢN TRỊ NHÂN SỰ - 451067
3.2 NỘI DUNG CẦN THU THẬP – TRÌNH TỰ
PHÂN TÍCH CÔNG VIỆC
3.2.3.3 Bảng câu hỏi (tt)
Khắc phục:
Chuẩn bị kỹ bản câu hỏi.
Thiết kế câu hỏi đơn giản, gọn, rõ ràng
Giải thích rõ mục tiêu
Thử nghiệm trước khi áp dụng chính thức
Thực hiện tại nơi làm việc
QUẢN TRỊ NHÂN SỰ - 451067