chiến lược đầu tư trực tiếp ra nước ngoài của các công ty xuyên quốc gia trung quốc và bài học linh nghiệm dành cho việt nam

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC NGOI THNG
o0o



Công trình tham d Cuc thi
Sinh viên nghiên cu khoa hc Trng i hc Ngoi thng 2013




Tên công trình


CHIN LC U T TRC TIP RA NC
NGOÀI CA CÁC CÔNG TY XUYÊN QUC GIA
TRUNG QUC VÀ BÀI HC KINH NGHIM CHO
VIT NAM



Nhóm ngành: KD2


Hà Ni, tháng 5 nm 2013
i

DANH MC BNG CH CÁI VIT TT

TNC : Công ty xuyên quc gia

UNCTAD : Hi ngh LHQ v thng mi và phát trin
OECD: T chc hp tác kinh t và phát trin
WIR : Báo cáo đu t th gii
SAFE: Cc qun lí Nhà nc v ngoi hi Trung Quc
OFDI: u t trc tip ra nc ngoài
MOFCOM: B thng mi Trung Quc
WTO :T chc Thng mi Th gii
IMF: Qu Tin t Quc t
NDRC: y ban Phát trin và Ci cách Trung Quc
CNPC: Tng công ty du khí quc gia Trung Quc
CNOOC: Tng công ty Du khí Ngoài khi Quc gia Trung Quc
ECLAC : y ban Liên hp quc v kinh t khu vc M Latinh và Caribê
FTAs: Hip đnh thng mi t do
CSCEC: Tp đoàn K Thut và Xây dng Nhà nc Trung Quc
R&D : Nghiên cu và phát trin
M&A: Mua li và sáp nhp
SMEs: Doanh nghip va và nh
PVN: Tng công ty Du khí Vit Nam
EVN: Tp đoàn in lc Vit Nam
NHNNVN: Ngân hàng Nhà nc Vit Nam





ii


DANH MC BNG
Bng 1. u t trong lnh vc nông nghip ca Trung Quc vào châu Phi 27

Bng 2. Trung Quc h tr các trung tâm công ngh nông nghip  châu Phi 29
Bng 3. Lng vn đu t FDI ca Trung Quc vào th trng Châu Phi t nm
2004 - 2010 (n v: triu USD) 30
Bng 4. Top các quc gia, vùng lãnh th thuc Châu Phi nhn đu t nhiu nht t
Trung Quc trong giai đon 2003-2008 (n v: USD) 31
Bng 5. Giá tr háng hóa xut khu sang Châu Phi ca Trung Quc t nm
2004 – 2009 (n v: triu USD) 33
Bng 6. Danh sách các công ty xuyên quc gia Trung Quc hot đng trong lnh
vc du khí có mt trong bng xp hng “Fortune Global 500” nm 2009 39
Bng 7. Danh sách các công tuy xuyên quc gia hot đng trong lnh vc
khai khoáng có mt trong danh sách “Fortune Global 500” nm 2009 (Billion
of dollars) 41
Bng 8. Mt s d án đu t c s h tng ti M La-tinh và vùng Caribê ca các
công ty xuyên quc gia Trung Quc nm 2009-2010 44
Bng 9. Mt s d án đu t lnh vc sn xut ti M La-tinh và vùng Caribê ca
các công ty xuyên quc gia Trung Quc t nm nm 1998 - 2011 46
Bng 10. Lng vn đu t FDI ca Trung Quc ti khu vc M La-tinh theo
tng nm và t l so vi tng lng FDI ca Trung Quc đu t ra th gii t nm
2004-2009. 50
Bng 11. Lng vn đu t vào các ngành công nghip nng lng, khai khoáng
và luyn kim ca TNCs Trung Quc ti nhng quc gia M La-tinh ni bt t nm
2005-2012 (n v: t USD) 52
Bng 12. Thng mi xut nhp khu gia M La-tinh và Trung Quc t nm
2001-2010 (n v: t USD) 53
iii

DANH MC HÌNH
Hình 1. u t ca Trung Quc trong ngành du khí  Châu Phi t nm 2000 đn
2009 22
Hình 2. Các mt hàng ch yu Châu Phi nhp khu t Trung Quc (cp đ HS4)

1995-2008 24
Hình 3. Các mt hàng ch yu Châu Phi xut khu sang Trung Quc ( cp đ
HS4) 1995-2008 24
Hình 4. Tng lng vn h tr ca chính ph Trung Quc cho s phát trin c s
h tng ti Châu Phi t nm 2007-2010 (n v: t USD) 34
Hình 5. T l hàng hóa xut khu t Trung Quc sang M La-tinh nm 2009 53
Hình 6. Phân b đu t ca Trung Quc ra th gii 59

iv


MC LC
LI M U 1
CHNG I: KHÁI QUÁT V CÁC CÔNG TY XUYÊN QUC GIA VÀ VAI
TRÒ CA CHIN LC U T I VI HOT NG U T TRC
TIP NC NGOÀI CA TRUNG QUC 5
1.1.Khái quát v các công ty xuyên quc gia Trung Quc 5
1.1.1.Khái nim công ty xuyên quc gia (TNCs) 5
1.1.2.Kt cu ca công ty xuyên quc gia 6
1.2.Chin lc đu t vƠ vai trò ca chin lc đu t đi vi hot đng đu t
trc tip ra nc ngoài ca các công ty xuyên quc gia Trung Quc 7
1.2.1.Khái nim “chin lc” và “chin lc đu t trc tip nc ngoài” 7
1.2.2.Vai trò chin lc đu t đi vi hot đng đu t ra nc ngoài ca các
công ty xuyên quc gia Trung Quc 9
CHNG II. CHIN LC U T TRC TIP NC NGOÀI TI
MT S TH TRNG MI NI CA CÁC CÔNG TY XUYÊN QUC
GIA TRUNG QUC 11
2.1.Chin lc đu t ch yu ca các công ty xuyên quc gia Trung Quc và
các chính sách ca chính ph đi vi hot đng đu t trc tip nc ngoài 11
2.1.1.Các chin lc đu t ch yu ca các công ty xuyên quc gia Trung Quc11

2.1.2.Nhng chính sách ca chính ph Trung Quc đi vi hot đng đu t trc
tip nc ngoài 13
2.1.2.1.Xây dng các c quan hoch đnh và ban hành chính sách phát
trin OFDI 13
2.1.2.2.Các chính sách h tr đu t trc tip ra nc ngoài ca Trung Quc 15
2.2. Chin lc đu t FDI ca TNCs Trung Quc ti các th trng tiêu biu17
2.2.1. Chin lc đu t ca TNCs Trung Quc ti th trng Châu Phi 17
2.2.1.1. Môi trng đu t ti Châu Phi 17
2.2.1.2. Chin lc đu t ca TNCs Trung Quc ti Châu Phi 20
v

2.2.2 . Chin lc đu t ca TNCs Trung Quc ti th trng M La Tinh và
vùng Caribbean 36
2.2.2.1. Môi trng đu t ti M La Tinh và vùng Caribbean 36
2.2.2.3. ánh giá kt qu chin lc đu t ca các TNCs Trung Quc ti M
La Tinh và vùng Caribbean 50
2.3. Mt s bài hc kinh nghim rút ra t hot đng đu t FDI ca các TNCs
Trung Quc 56
2.3.1. Bài hc thành công ca các TNCs Trung Quc 56
2.3.1.1.S kt hp cht ch gia chính ph và các TNCs Trung Quc 57
2.3.1.2.S rõ ràng trong đng c đu t FDI ca các TNCs 59
2.3.2.Bài hc cha thành công ca các TNCs Trung Quc 60
2.3.2.1.Hn ch trong các vn đ điu hành ca các c quan nhà nc 60
2.3.2.2.Hn ch trong kh nng điu hành, qun lí ca các TNCs Trung Quc
đ có th phát huy ti đa hiu qu chin lc 61
CHNG III: MT S KIN NGH I VI VIC XÂY DNG CHIN
LC THÚC Y U T TRC TIP NC NGOÀI CA VIT NAM
TRÊN C S NGHIÊN CU CÁC KINH NGHIM T TRUNG QUC 63
3.1. Tình hình chin lc đu t trc tip ra nc ngoài ca các doanh nghip
Vit Nam đn nay 63

3.1.1. Thc trng chin lc đu t ra nc ngoài ca các doanh nghip Vit
Nam 63
3.1.1.1.Tìm kim tài nguyên: 64
3.1.1.2.Tìm kim th trng: 66
3.1.1.3.Tìm kim hiu qu: 67
3.1.2. ánh giá tình hình chin lc đu t trc tip ra nc ngoài ca các doanh
nghip Vit Nam hin nay 67
3.1.2.1.Tích cc 68
3.1.2.2.Hn ch 69
3.2.Mt s kin ngh đi vi vic xây dng chin lc thúc đy đu t trc tip
nc ngoài ca Vit Nam 70
vi

3.2.1.  xut chin lc đu t cho các doanh nghip Vit Nam ti hai th
trng Châu Phi, M La Tinh và vùng Caribbean 70
3.2.1.1. La chn chin lc đu t 70
3.2.1.2. La chn th trng đu t 71
3.2.1.3. La chn lnh vc đu t ch lc có kh nng cnh tranh 71
3.2.1.4. La chn hình thc đu t 74
3.2.1.5. Nghiên cu th trng 74
3.2.1.6. Lên k hoch, trin khai và qun lí d án 74
3.2.2. Kin ngh đi vi chính ph nhm mc đích thúc đy hot đng đu t trc
tip ra nc ngoài ca Vit Nam 75
3.2.2.1. Kin ngh Chính ph gia tng vic qun lí chin lc OFDI 75
3.2.2.2. Kin ngh nhm hoàn thin lut pháp v đu t trc tip ra nc ngoài77
3.2.2.3. Kin ngh v chính sách h tr, u đưi ca Nhà nc 78
3.2.2.4. Các chin lc h tr dài hn 80
KT LUN 82

vii

TÓM TT  TÀI
 tài: “Chin lc đu t trc tip ra nc ngoài ca các công ty xuyên
quc gia Trung Quc và bài hc kinh nghim cho Vit Nam” gm 3 chng:
Trong Chng I, phn đu, đ tài đa ra mt s nhng khái nim, đc đim
c bn v công ty xuyên quc gia – nhng ch th trc tip thc hin quá trình đu
t ra nc ngoài. Tip đó, chú trng làm rõ tm quan trng ca các chin lc đu
t đi vi hot đng đu t ra nc ngoài ca các công ty xuyên quc gia, đc bit
là các công ty xuyên Trung Quc.
Trong Chng II, đ tài tp trung nghiên cu vic áp dng các chin lc
đu t trc tip ra nc ngoài ca các công ty xuyên quc gia Trung Quc ti hai
th trng Châu Phi và M La-tinh. Thông qua vic đánh giá nhng kt qu đu t
đư đt đc, đ tài nhn mnh vic tìm ra nhng bài hc thành công và cha thành
công trong vic áp dng các chin lc đu t y. Nhng bài hc thành công và
cha thành công đóng vai trò quan trng nh nhng kinh nghim quí báu giúp ích
thúc đy hot đng đu t trc tip ra nc ngoài ca các doanh nghip Vit Nam.
Trong Chng III, vi mc đích kin ngh nhng gii pháp thúc đy hot
đng đu t ra nc ngoài ca Vit Nam, phn đu đ tài tp trung ch ra đc tình
hình đu t cng nh các chin lc đang đc các doanh nghip Vit Nam áp
dng trong vic thúc đy hot đng đu t ra nc ngoài hin nay. Sau đó, qua quá
trình đánh giá các chin lc đu t, nhóm nghiên cu ch ra nhng mt s nhng
mt hn ch còn tn ti trong vic áp dng các chin lc đu t y. Cui cùng, đ
xut các kin ngh, gii pháp thúc đy hot đng đu t trc tip ra nc ngoài ca
các doanh nghip Vit Nam trong tng lai da trên vic hc hi nhng bài hc
thành công và cha thành công trong quá trình đu t ca các TNCs Trung Quc.

1

LI M U

1. Tính cp thit ca đ tài
T do hóa đu t trc tip nc ngoài đang là xu th phát trin mnh m
trong bi cnh toàn cu hóa hin nay và thu hút đc s tham gia ca nhiu các
quc gia và công ty xuyên quc gia (TNCs) trên th gii. Mc dù, các TNCs có
ngun gc t các nc phát trin.Tuy nhiên ngày nay,  các nc đang phát trin
cng đư xut hin nhiuTNCs, vi s phát trin ngày càng mnh m và tr thành
các ch th quan trng trong nn kinh t th gii. Ni bt trong nhng nm gn đây
là s ln mnh các TNCs Trung Quc. ây là các TNCs đc xp hng mt trong
50 TNCs ni ting trên toàn cu.  đt đc kt qu nh vy, nhà nc Trung
Quc và các TNCs Trung Quc và các TNCs Trung Quc đư có nhng chính sách,
chin lc phát trin rt đúng đn.
Trong nhng nm qua, cùng vi vic tng cng thu hút FDI t bên ngoài,
các doanh nghip Vit Nam đư tng bc đy mnh hot đng đu t kinh doanh ra
th trng th gii.Tuy nhiên, so vi Trung Quc, khái nim công ty xuyên quc
gia (TNCs)  Vit Nam còn khá mi m và hiu qu hot đng đu t trc tip ra
nc ngoài ca các doanh nghip Vit Nam còn cha cao.Sau khi là thành viên
chính thc ca t chc thng mi th gii WTO vào nm 2007, bên cnh nhng
thun li đt đc, chúng ta cng phi đi mt vi nhiu nhng thách thc, khó
khn mi khi tham gia vào th trng quc t.  hot đng đu t kinh doanh ra
th trng nc ngoài có đc nhng kt qu thành công,chính ph và doanh
nghip Vit Nam cn có nhng hc hi t th gii, đc bit là Trung Quc- mt đt
nc có rt nhiu nhng đc đim tng đng vi Vit Nam v kinh t, chính tr và
vn hóa…Vì vy,nghiên chin lc đu t trc tip ra nc ngoài ca các TNCs
Trung Quc là mt điu rt cn thit đ Vit Nam có th rút ra nhng bài hc kinh
nghim quí báu khi các doanh nghip Vit Nam tham gia và th trng th gii.
T nhng phân tích trên, nhóm nghiên cu quyt đnh chn đ tài: “CHIN
LC U T TRC TIP RA NC NGOÀI CA CÁC CÔNG TY
XUYÊN QUC GIA TRUNG QUC VÀ BÀI HC KINH NGHIM DÀNH
CHO VIT NAM”cho công trình nghiên cu ca nhóm.
2

2. Tng quan tình hình nghiên cu
Vào nm 1982, mt trong nhng công trình nghiên cu đu tiên có đ cp
đn hot đng đu t ca Trung Quc ra nc ngoài đc thc hin bi các nhà
kinh t quc t nh là Dunning and Gray. Trong quá trình nghiên cu, h đư ch ra
đc nhng đc đim ni bt nht ca trong hot đng đu t ca Trung Quc ra
nc ngoài. Bng phng pháp thu thp x lý s liu và kim đnh mô hình, các
nhà kinh t cng đư c gng xây dng li nhng lý thuyt thông thng trong thi
đim y, đ xut xem xét thêm nhng khía cnh mi giúp gii thích thêm v chin
lc hot đng ca các TNCs Trung Quc.
Do hot đng đu t mi ch ni lên nh mt hin tng nên nhng công
trình nghiên cu hot đng đu t ca Trung Quc ra th trng nc ngoài có s
lng khá hn ch. Mt s công trình tiêu biu có th k tên nh:
Nm 2007, Diego Quer ca đi hc Alicante, Tây Ban Nha trong bài nghiên
cu v FDI ca TRung Quc ra nc ngoài trong tài liu “Driving Factors,
theoretical background and strategic implications”cng đư kt lun ch ra nhng
nguyên nhân chính thu hút vn đu t FDI ra nc ngoài ca Trung Quc nh tìm
kim tài nguyên, tìm kim th trng, tìm kim tài sn.
Tìm hiu nhng báo cáo và phân tích ca nhóm các nhà nghiên cu
thuc Transnational Corporations Review (TNCR). Con đng phát trin ca
các hot đng đu t ra nc ngoài ca Trung Quc đc tác gi Yongjin Zhang
nghiên cu trong cun sách “ China’s emerging global Business” .Nghiên cu tp
trung vào s chuyn đi kinh t Trung Quc và s gia tng các TNCs Trung Quc
cùng vi s gia tng các TNCs ca nhóm nc đang phát trin. Trong cun “The
rise of Chinese transnational corporations” ca Anna Zorska đư nghiên cu khá
đy đ v s phát trin ca các TNCs Trung Quc ti Châu Âu và Châu Á
Ngoài các nghiên cu tiêu biu trên, vn còn mt s nghiên cu ca các nhà
kinh t c trong và ngoài nc khác đu cho nhng kt qu đáng chú Ủ. Tuy nhiên,
đim hn ch ca các nghiên cu đó là đa phn vn mang màu sc đi sâu vào lỦ
lun, kt qu thc nghim ch trên các th trng tiêu biu nh Châu Âu và Châu

Á. Các tài liu nghiên cu v hot đng đu t FDI ca Trung Quc ti hai th
3

trng mi là Châu Phi và M La Tinh không nhiu quy mô ch dng li  mc bài
báo nghiên cu khoa hc nên thông tin và s liu cung cp còn hn ch.c bit
cha tìm thy tài liu ng dng dành cho s phát trin ca các doanh nghip Vit
Nam.
Chính vì vy, k tha nhng đc đim tích cc ca các bài nghiên cu tiêu
biu trc, trong đ tài, nhóm nghiên cu xin đi sâu vào phân tích các chin lc
đu t ca TNCs Trung Quc trên hai th trng tiêu biu, có tm quan trng : khu
vc M La-tinh cùng vùng Caribbean và Châu Phi. Qua đó, khái quát, rút ra đc
nhng bài hc quý báu cho chính ph và doanh nghip Vit Nam đ có nhng
chin lc đu t phù hp nhm phát trin hot đng đu t trc tip nc ngoài.
3. i tng nghiên cu và mc tiêu nghiên cu
i tng nghiên cu: Chin lc đu t trc tip ra nc ngoài ca các
TNCs Trung Quc
Mc tiêu nghiên cu : Nghiên cu các chin lc đu t OFDI ca các
TNCs Trung Quc trong thi gian qua đ nhìn nhn chính xác v mt thành công
và không thành công ca các TNCs này. T đó, rút ra đc nhngbài hc kinh
nghim quý báu cho Vit Nam đ góp phn hình thành chin lc đu t phù hp
thúc đy hot đng đu t trc tip ca Vit Nam ra nc ngoài ti mt s th
trng mi ni.
4. Phng pháp nghiên cu
K tha t nhng tài liu nghiên cu nh sách, tp chí v TNCs và nghiên
cu v Trung Quc đ chn lc kin thc.
S dng các phng pháp phân tích, tng hp, thng kê, đnh tính… đ bài
vit tng tính logic, tính cht ch và tính thuyt phc.

5. Phm vi nghiên cu:
Nghiên cu chin lc đu t FDI ca các TNCs Trung Quc ti hai khu

vc là Châu Phi, Châu M La Tinh và vùng Caribbean
Gii hn khong thi gian nghiên cu hot đng ca các TNCs Trung Quc
t nm 2004 đn nay.
4

6. Kt qu nghiên cu d kin
Các kt qu mong mun đt đc qua nghiên cu đ tài này nh sau: Th
nht, các chin lc và nng lc cnh tranh ca các TNCs Trung Quc khi đu t
kinh doanh ra th trng nc ngoài và c th hn là  hai th trng Châu Phi, M
La Tinh và vùng Caribbean. Th hai,nhn đnh tác đng ca chin lc đu t FDI
t các TNCs Trung Quc đi vi s phát trin ca đt nc Trung Quc và đt
nc nhn đu t. Cui cùng, t nhng phân tích  trên,nghiên cu tìm ra nhng
mt thành công và không thành công ca các chin lc đu t trc tip nc ngoài
t các TNCs Trung Quc đ rút ra bài hc kinh nghim cho Vit Nam.
7. Kt cu ca đ tài
Chng I : Khái quát v các công ty xuyên quc gia Trung Quc và vai
trò ca chin lc đu t đi vi hot đng đu t trc tip nc ngoài ca
Trung Quc
Chng II: Chin lc đu t trc tip nc ngoài ti mt s th trng
mi ni ca các công ty xuyên quc gia Trung Quc
Chng III: Mt s kin ngh đi vi vic xây dng chin lc thúc đy
đu t trc tip nc ngoài ca Vit Nam trên c s nghiên cu các kinh
nghim t Trung Quc
5


CHNG I: KHÁI QUÁT V CÁC CỌNG TY XUYÊN QUC GIA VẨ VAI
TRọ CA CHIN LC U T I VI HOT NG U T TRC
TIP NC NGOẨI CA TRUNG QUC
1.1.Khái quát v các công ty xuyên quc gia Trung Quc

1.1.1.Khái nim công ty xuyên quc gia (TNCs)
S phát trin liên tc v quy mô, c cu t chc và phng thc s hu
ca các công ty xuyên quc gia trong nhng thp k va qua đư làm ny sinh
nhiu quan nim và đnh ngha khác nhau v khái nim này. Hin nay, cha có
mt đnh ngha thng nht v công ty xuyên quc gia nhng các t chc quc t
cng đa ra nhng đnh ngha khác nhau.
Theo Lut d tho ca Liên hip quc v qun lí TNC (đon 1) đư đnh ngha
“công ty xuyên quc gia” có ngha là “ mt doanh nghip bao gm nhiu thc th
ti hai hay nhiu nc, không xét đn hình thc pháp lí và lnh vc hot đng, min
là các thc th này vn hành theo mt h thng ra quyt đnh, cho phép có đc các
chính sách gn kt và mt chin lc chung thông qua mt hay nhiu trung tâm ra
quyt đnh. Trong đó, các thc th này đc kt ni vi nhau, thông qua vic s
hu hoc cách khác, khin cho mt hoc nhiu thc th có th có đc nh hng
đáng k đn hot đng ca nhng thc th khác và đc bit là chia s tri thc,
ngun lc và trách nhim vi nhng thc th khác”
Trong hng dn đi vi các Công ty đa quc gia ca OECD (đon 8) mô t
mt công ty đa quc gia nh “ Nhng công ty này thng bao gm các công ty
hoc các thc th khác mà quyn s hu chúng là thuc t nhân, chính ph hoc
hn hp, đc thành lp ti các nc khác nhau và đc liên kt ti mc mt hoc
nhiu thc th có th có mt mc đ nh hng hiu qu đn hot đng ca nhng
thc th khác, đc bit có th chia s tri thc và ngun lc vi các thc th khác.
Mc đ t ch ca mi thc th trong mi quan h vi các thc th khác ca mi
công ty đa quc gia rt khác nhau, ph thuc vào bn cht ca mi quan h vi các
thc th này và lnh vc hot đng liên quan”
6

Theo đnh ngha ca Din đàn Liên Hp Quc v Thng mi và Phát trin
(UNCTAD) : “ Công ty xuyên quc gia là nhng công ty có trách nhim hu hn
hoc vô hn bao gm các công ty m và chi nhánh nc ngoài ca chúng. Các công
ty m đc đnh ngha là các công ty kim soát tài sn ca nhng thc th kinh t

khác  nc ngoài, thng đc thc hin thông qua vic s hu mt t l vn nht
đnh. Mc góp c phn 10% hoc cao hn đi vi các loi c phiu thng hoc c
phiu có quyn biu quyt đi vi công ty trách nhim hu hn hoc tng đng
vi công ty trách nhim vô hn, thng đc xem là ngng ca các công ty khác
Ba khái nim trên đu nhn mnh đn kt cu t chc ca TNC đó là bao
gm nhiu thc th đc thành lp ti các nc khác nhau, vn hành theo mt h
thng chung, đc bit có th chia s tri thc và ngun lc cho nhau. Tuy nhiên 
khái nim ca OECD bt đu nhn mnh thêm vào hình thc s hu TNCs đó là
thuc v t nhân, chính ph hoc hn hp. Khái nim ca UNCTAD tip tc b
sung hai thut ng công ty m và công ty con và xác đnh s kim soát tài sn ca
các thc th kinh t  nc ngoài, quy đnh v mc vn góp và thi hn ca TNCs.
C ba khái nim bên cnh nhng nhn đnh và xu hng tip cn chung ging nhau
và chúng còn b sung cho nhau đ hoàn thin hn cho ngi tip cn khi nghiên
cu v các công ty xuyên quc gia.
T mt s quan nim và đnh ngha trên có th rút ra khái nim chung v
công ty xuyên quc gia nh sau : Công ty xuyên quc gia là công ty tin hành đu
t trc tip nc ngoài bao gm mt công ty m mang quc tch nht đnh và các
công ty con thuc s hu mt phn hay toàn b hot đng trong các d án FDI
ti nhiu quc gia trong đó công ty này có quyn qun lí hoc kim soát mt cách
đáng k (Cách hiu ca UNTAD trong các báo cáo đu t th gii(WIR))
Trong khuôn kh đ tài này, công ty xuyên quc gia đc hiu vi khái nim
nh trên và đc gi tt là TNCs (Transnational Corporation).
1.1.2.Kt cu ca công ty xuyên quc gia
Công ty m ( parent Enterprise): là công ty kim soát tài sn ca nhng
thc th kinh t khác  nc ngoài, thng đc thc hin qua mt t l vn
nht đnh.
7

Công ty con ( Subisidiary Enterprise): là mt doanh nghip có t cách
pháp nhân hoc không có t cách pháp nhân, c trú ti mt nc khác, s hu

mt t l vn góp cho phép có li ích lâu dài, trc tip có quyn s hu trên
mt na quyn biu quyt ca các c đông và có quyn ch đnh hay bãi nhim
phn ln thành viên ban giám đc, qun lí hay thanh tra.
Công ty liên kt ( Associate Enterprise): là công ty liên doanh nc ch
nhà. Trong đó, nhà đu t có vn s hu ít nht 10% vn nhng không ln hn
mt na quyn biu quyt ca các c đông.
Công ty chi nhánh ( Branch Enterprise): là công ty không phi liên
doanh và có toàn b vn hoc vn  nc ch nhà.
Chi nhánh nc ngoài ( Foreign Affiliate) : Là công ty liên doanh hoc
không phi liên doanh mà nhà đu t là công ty m  nc ngoài s hu mt s
vn c phn cho phép tham gia điu hành công ty. Trong báo cáo đu t th
gii thì chi nhánh nc ngoài bao gm c công ty con và công ty liên kt, công
ty chi nhánh.
1.2.Chin lc đu t vƠ vai trò ca chin lc đu t đi vi hot đng đu t
trc tip ra nc ngoƠi ca các công ty xuyên quc gia Trung Quc
1.2.1.Khái nim “chin lc” và “chin lc đu t trc tip nc ngoài”
Chin lc là mt khái nim rng, có ngun gc t quân s, đó là phng
cách đ chin thng trong mt cuc chin tranh. Chin lc trong quân s đc
đnh ngha là chng trình hành đng, k hoch hành đng đc thit k đ đt
đc mt mc tiêu c th, là t hp các mc tiêu dài hn và các bin pháp, các cách
thc, con đng đt đn mc tiêu đó
1
. Tn dng nhng ni dung t ngha gc,
khái nim chin lc đư đc m rng và s dng trong nhiu lnh vc khác nhau,
đc đit là trong kinh t.
Trong kinh t, chin lc đc chia thành chin lc kinh doanh và chin
lc đu t.
+ Chin lc kinh doanh:Trong mi thi k, tùy vào mc đích nghiên cu, khái
nim chin lc kinh doanh li đc đnh ngha theo nhng cách khác nhau.

1

8

Theo đnh ngha ca General Ailleret, chin lc kinh doanh là vic xác đnh
nhng con đng và nhng phng tin vn đ đt ti mc tiêu đư xác đnh thông
qua chính sách.
F.J Gouilart li cho rng chin lc kinh doanh là toàn b các quyt đnh
nhm vào vic chim đc các v trí quan trng phòng th và to ra các kt qu s
dng ngay đc.
Chin lc doanh nghip là nhm phác ha nhng qu đo tin trin đ vng
chc và lâu dài, chung quanh qu đo đó có th sp xp nhng quyt đnh và hành
đng chính xác ca doanh nghip – Alain Charlee Martinet.
2

Tuy có các đnh ngha khác nhau, nhng tt c đnh ngha đu xoay quanh:
chin lc kinh doanh là các k hoch trong dài hn đc thit k theo xâu chui,
mt lot nhng hot đng nhm đ to ra li th cnh tranh lâu dài so vi các đi
th.
+ Chin lc đu t:
Chin lc đu t là mt phn thuc chin lc kinh doanh ca doanh
nghip. Nó đc đnh ngha là mt k hoch dài hn ca nhà đu t la chn
nhng lnh vc đu t, cách thc đu t da trên s xem xét các yu t: mc tiêu,
ri ro và nhu cu vn cho tng lai.
3

+ chin lc đu t trc tip ra nc ngoài:
Mc dù vic xây dng các chin lc cho hot đng đu t nc ngoài đư
đc phát trin t khá lâu, hin nay vn cha có mt đnh ngha, h thng c th
làm rõ ràng khái nim “chin lc đu t trc tip ra nc ngoài” là gì? Tuy vy,

qua nhng khái nim v chin lc đu t, đu t trc tip ra nc ngoài, chin
lc đu t ra trc tip ra nc ngoài có th đc hiu nh sau: “là mt k hoch
dài hn ca nhà đu t doanh nghip hoc cá nhân la chn nhng lnh vc đu t,
cách thc đu t hp lý khi thc hin hot đng đu t trc tip ra nc ngoài”.

2

3

9

1.2.2.Vai trò chin lc đu t đi vi hot đng đu t ra nc ngoài ca
các công ty xuyên quc gia Trung Quc
Chin lc đu t là mt phn quan trng trong hot đng đu t. Khi mt
doanh nghip mun đu t ra nc ngoài và mc tiêu tr thành các TNCs thì bên
cnh vic nghiên cu v d án, vn đu t, hình thc đu t, qui mô, phm vi th
trng, kt cu mô hình công ty… thì chin lc đu t là mt phn không th
thiu. Nó giúp các TNCs phát huy ti đa tim nng hin có và đt đc thành công
 các th trng la chn. Nu hoch đnh chin lc không phù hp thì chc chn
s không th cnh tranh đc vi các TNCs khác trên trng quc t.
Chính ph Trung Quc và các TNCs Trung Quc hiu rõ s quan trng ca
chin lc đu t vì vy đư bit vn dng tng chin lc  tng th trng c th.
Kt qu thu đc đó là chin lc đu t đc áp dng đư mang li rt nhiu ích li
cho hot đng đu t trc tip nc ngoài ca Trung Quc.
Th nht, tip cn đc vi nhiu th trng trên th gii đ có th sn xut
và tiêu th hàng hóa. Nh có chin lc tìm kim xâm nhp th trng mà các
TNCs Trung Quc mi phát huy ht kh nng v vn, qun lí d án và m rng th
trng trên khp th gii. Vn đu t trc tip nc ngoài ca Trung Quc ri khp
trên các Châu lc : Bc M nh Hoa Kì, Canada, Cuba…; Nam M tiêu biu nh
Brazil, Venezuela, Uruguay…; Châu Âu tiêu biu là các nc Anh, Pháp, Thuy

S…Tiu vùng Sahara Châu Phi nh Nigeria, Nam Phi, Công gô, Khu vc  Rp
nh - Rp- xê-út, An-giê-ri, Tiu vng quc  Rp Thng Nht; Khu vc Tây Á
nh Iran, Kazakhstan, ; ông Á vi Indonesia, Vit Nam, Singapo,… Châu Úc vi
Australia. T đó mà th trng tiêu thu hàng hóa Trung Quc đc m rng trên
toàn cu mang li ngun doanh thu ln cho các TNCs, to đà cho hot đng đu t
tip tc phát trin và m rng thêm.
Th hai, đáp ng đc nhu cu v tài nguyên nhiên liu phc v phát trin
công nghip trong nc
Chin lc tìm kim tài nguyên nhiên liu đư có vai trò quan trong nht trong
hot đng đu t trc tip nc ngoài ca các TNCs Trung Quc, tha mãn mc
tiêu ban đu v nhu cu bc thit ca quc gia đi vi ngun nhiên liu nhm phát
10

trin công nghip. ng thi cng là đ tit kim ngun tài nguyên nhiên liu có
hn ca đt nc, gi gìn s phát trin kinh t bn vng, gim thiu ô nhim môi
trng.
Chin lc tìm kim tài nguyên còn b tr cho các chin lc khác phát trin
nh chin lc tìm kim th trng, tìm kim hiu qu. Nó khin các TNCs Trung
Quc không nhng khai thác đc nhiên liu nhp khu v quc gia mà còn tiêu th
mt lng ln hàng hóa và s dng đc rt nhiu lao đng Trung Quc.
Th ba, gim chi phí sn xut, tng kh nng cnh tranh và gim t l tht
nghip
Nh có chin lc tìm kim hiu qu mà hot đng đu t trc tip nc
ngoài ca các TNCs Trung Quc thu đc rt nhiu thành công. Tn dng li th
ca nc nhn đu t v mt bng, đt đai, nguyên nhiên liu và nhân công r…các
TNCs Trung Quc đư cnh tranh vi các TNCs khác trên th gii nh chi phí sn
xut thp, giá thành sn phm r và cht lng tt. ng thi khi dch chuyn sn
xut sang nc ngoài các TNCs Trung Quc và chính ph Trung Quc thc hin
chin dch đa lao đng Trung Quc sang làm vic  nc ngoài làm gim t l tht
nghip trong nc.

Th t, phát trin hot đng R&D và chuyn giao công ngh
Trong chin lc cnh tranh, các TNCs Trung Quc luôn coi công ngh là
yu t quan trng, gi v trí hàng đu. Do đo, thúc đy đi mi công ngh bng
hot đng nghiên cu và phát trin (R&D) là nhim v sng còn ca các công ty.
i đu trong đi mi công ngh đng ngha vi nâng cao nng lc cnh tranh,
chim lnh th trng và gi v trí đc quyn.
Do thc hin chin lc tìm kim tài sn chin lc mà hin nay Trung
Quc đang s hu mt s thng hiu ln, xây dng đc nhiu phòng R&D ti
Châu Á, Châu Phi, Bc M và Nam M v các lnh vc vin thông, tin hc, công
ngh đin t và nông nghip.
Th nm, chin lc đu t phù hp thúc đy các TNCs ngày càng ln
mnh. Nh đó mà các TNCs tng doanh thu, tng li nhun,m rng ngun vn,
m rng phm vi th trng, hình thành thng hiu, nâng cao kh nng cnh
tranh.
11


CHNG II. CHIN LC U T TRC TIP NC NGOẨI TI
MT S TH TRNG MI NI CA CÁC CỌNG TY XUYÊN QUC
GIA TRUNG QUC
2.1. Chin lc đu t ch yu ca các công ty xuyên quc gia Trung Quc vƠ
các chính sách ca chính ph đi vi hot đng đu t trc tip nc ngoƠi
2.1.1. Các chin lc đu t ch yu ca các công ty xuyên quc gia
Trung Quc
Chin lc kinh doanh ca các công ty xuyên quc gia trên th gii nói
chung và công ty xuyên gia ca Trung Quc nói riêng đu b nh hng bi hai mô
hình lí thuyt đc xây dng bi John Dunning và James Markusen vào thi đim
cui nm 1890 đu nm 1990. Vi thi đi toàn cu hóa hin nay, hai mô hình này
có nhiu đim không phù hp vi thc t nhng phn ln nó vn còn nhng giá tr
ng dng đi vi chin lc kinh doanh ca các công ty xuyên quc gia. Các TNCs

Trung Quc đư vn hành chin lc kinh doanh đu t nc ngoài theo lý thuyt
truyn thng này vào thu đc nhiu thành công. Không dng li  đó các TNCs
Trung Quc cùng các nhà hoch đnh chính sách chính ph Trung Quc không
ngng đi mi phát trin thêm chin lc đ đt đc hiu qu đu t cao nht.
Theo cách tip cn ca Dunning v chin lc ca các công ty xuyên quc
gia trong nhng nm 1990 ( Dunning,1993) có 4 chin lc đin hình. Bn chin
lc này gn đây đư đc điu chnh và đa vào khuôn kh tng quát hn. ó là,
chin lc tìm kim tài nguyên, tìm kim th trng, tìm kim hiu qu, tìm kim
tài sn chin lc. ( Dunning, 2006; Dunning & NarulW,2004).
Chin lc tìm kim tài nguyên: Theo Dunning v c bn chin lc này
phát trin khi các công ty ln gi vng đn v sn xut ca mình  các nc phát
trin. Hot đng đu t ra nc ngoài đ đm bo vic cung ng tài nguyên, nguyên
liu. Các nc đang phát trin (nc nhn đu t) s sn xut sn phm. Các nc
công nghip phát trin (nc đu t) thc hin khâu hoàn thin sn phm. Sau đó,
mt lng ca sn phm hoàn chnh li đc xut khu ngc tr li nc nhn đu
t (Yeasts, 2001). Các công ty xuyên quc gia áp dng chin lc này  nhng
12

quc gia s hu mt li th tuyt đi trong ngun tài nguyên thiên nhiên. Nh vy,
chin lc đu t FDI này nhm mc đích sn tìm các yu t đu vào giá r, tr
lng ln đ tip tc hot đng x lí, ch bin hoàn thin sn phm.
Chin lc tìm kim th trng:Theo nghiên cu ca Dunning đây là hin
tng các công ty xuyên quc gia đt các công ty con ti các quc gia khác đ tip
cn th trng nc ngoài. Chin lc đu t FDI này ch yu đ cung cp hàng
hóa và dch v cho nc ch nhà. Các ch đu t thc hin chin lc tìm kim th
trng luôn quan tâm đn các yu t nh dung lng th trng, tc đ tng trng
ca th trng, kh nng tip cn th trng và khu vc th gii, s thích ca ngi
tiêu dùng nc nhn đu t và c cu th trng.
Chin lc tìm kim hiu qu: ây là chin lc các công ty xuyên quc
gia t chc li hot đng ca h trên quy mô toàn cu. Nó ging nh sn xut quc

t theo phng pháp outsouring chính là vic chuyn giao mt s hot đng giá tr
gia tng sang các đa đim khác ngoài nc ch đu t và các nc tiêu dùng hàng
hóa cui cùng. Mc tiêu c bn ca chin lc tìm kim hiu qu là tn dng li th
đa đim ca nc ch nhà c th là nc có chi phí lao đng thp, chi phí mua các
yu t đu vào thp. Theo nh Dunning quá trình này đi kèm vi vic đóng ca các
nhà máy có chi phí sn xut cao hn ca các nc ch đu t.
Chin lc tìm kim tài sn chin lc: Theo Dunning thì chin lc tìm
kim tài sn chin lc là các công ty có tài sn nm  nc ngoài. Tài sn sn đó
có kh nng tng nng sut, tng kh nng cnh tranh ví d nh các phòng thí
nghim, c s h tng công ngh, các nhà máy công ngh cao, tài sn tài
chính…Các tài sn chin lc đc các công ty xuyên quc gia tìm ra trong quá
trình mua li hoc liên kt hp tác nghiên cu vi các công ty ca nc nhn đu
t. Vì vy h va tn dng đc k nng có sn ca h  nc ngoài va có trong
tay các tài sn chin lc.
Các TNCs Trung Quc đư áp dng gn nh trit đ lí thuyt này cho hot
đng đu t trc tip nc ngoài ti các th trng trên th gii và th hin rõ nht 
hai th trng là Châu Phi và Châu M La Tinh cùng vùng Caribbean.
13

2.1.2. Nhng chính sách ca chính ph Trung Quc đi vi hot đng
đu t trc tip nc ngoài
T nm 2000, Trung Quc bt đu thc hin chin lc “ Vn ra bên
ngoài”, đy mnh hot đng đu t trc tip nc ngoài. Trên c s “ K hoch 5
nm ln th 10”, chin lc “ Vn ra bên ngoài” ca Trung Quc đư phát trin
toàn din v c s lng và cht lng. Trong nhng nm gn đây, hot đng đu
t trc tip ra nc ngoài ca Trung Quc tng mnh. n cui nm 2009, tng giá
tr đu t trc tip nc ngoài ca Trung Quc (OFDI) đư đt ti 5,6 t đô la M
(MOFCOM, NBS và SAFE 2009). Theo các s liu chính thc trên din đàn đu t
ca B k hoch và đu t ca Vit Nam cp nht, đu t ra nc ngoài (OFDI) ca
Trung Quc trong 2012 là hn 77 t USD, tng lên 12,6%. Nhng bc tin “ nhy

vt” ca Trung Quc đang đc các nhà nghiên cu và hoch đnh chin lc ca
nhiu nc quan tâm.  đt đc thành tu đáng k trên, các chính sách ca chính
ph Trung Quc đóng vai trò vô cùng quan trng trong vic to điu kin thun li
và khuyn khích hot đng đu t trc tip nc ngoài đi vi các công ty Trung
Quc.
2.1.2.1. Xây dng các c quan hoch đnh và ban hành chính sách phát trin
OFDI
 xây dng chin lc cho các công ty Trung Quc đu t ra nc ngoài,
chính ph nc này đư không ch ban hành các chính sách u đưi mà còn xây dng
mt b máy t chc và qun lí các hot đng OFDI vô cùng hiu qu. Các c quan
hành chính trung ng chu trách nhim chính thc hoch đnh chính sách. Chính
quyn trung ng đc phân loi thành bn cp đ
Cp đ th nht, Hi đng Nhà nc là c quan xp hng cao nht trong
chính ph trung ng. Vai trò ca hi đng Nhà nc là xây dng và phát trin
chính sách, pháp lut và các quy đnh cng nh phi hp phát trin kinh t quc
gia.(Zhao 2006).
Cp đ th hai , cp B c quan có liên quan trong qun lỦ đu t ra nc
ngoài: B Thng mi (MOFCOM) và Cc qun lỦ Nhà nc v ngoi hi (SAFE).
14

B Thng mi (MOFCOM) ,trách nhim chính đi vi hot đng OFDI
ca Trung Quc là:
• Giám sát hot đng OFDI ca Trung Quc bng cách son tho và thc
hin các chính sách, các quy đnh
• i din choTrung Quc ti T chc Thng mi Th gii (WTO) và các
t chc kinh t quc t khác thc hin các cuc đàm phán song phng và đa
phng v đu t tiêu biu là đu t trc tip ra nc ngoài
• m bo s liên kt ca pháp lut kinh t và thng mi ca Trung Quc
vi các điu c quc t, tha thun quc t và chính sách vin tr nc ngoài
Cc Qun lý ngoi hi (SAFE) thuc Ngân hàng ca Trung Quc chu trách

nhim qun lý dòng chy ngoi hi . Hin nay,c cu ca SAFE đc chuyn dch
nhm tng cng OFDI. Nhim v ca SAFE:
• Báo cáo cán cân thanh toán và các d liu lên Hi đng Nhà nc và Qu
Tin t Quc t (IMF)
• a ra các khuyn ngh trao đi chính sách đi ngoi ca Ngân hàng nhân
dân Trung Quc
• Giám sát vic chuyn ngoi t ra và vào Trung Quc theo các tài khon vn
ca cán cân thanh toán
• Qun lý d tr ngoi hi ca Trung Quc
Cp đ th ba, y ban Phát trin và Ci cách (NDRC), có trách nhim phê
duyt các chính sách đu t ra nc ngoài. Vai trò ca h ch yu là đ h tr các
b và đm bo rng các chính sách va ban hành đc phi hp nhp nhàng vi các
chính sách khác hin thi. Chc nng ca nó bao gm các quy đnh ca chính ph
v vn đ đu t, các ngành công nghip (Pearson 2005) và phát trin chin lc,
cân bng ,ti u hóa các khon đu t ca Trung Quc  nc ngoài (Munro và
Yan 2003) Trong vai trò này, NDRC đư ban hành các hng dn liên quan đn vn
đ doanh nghip trong nc vay vi lãi sut u đưi (Schwartz 2005)
Cp đ th t bao gm các B, ngành, Mi B ph trách các chính sách
trong lnh vc riêng ca mình.
15

2.1.2.2. Các chính sách h tr đu t trc tip ra nc ngoài ca Trung
Quc
 Ci cách v vic qun lí ngoi hi
Nm 2002, da trên quyt đnh ca Hi đng Nhà nc , cc Qun lí ngoi
hi Trung Quc hy b h thng đánh giá ri ro và các quy đnh tin gi, li nhun
đu t  nc ngoài. Nm 2003, th tc kim tra ngun ngoi hi đư đc đn gin
hóa thông qua "Thông t v kim tra đn gin hóa các ngun ngoi hi”. Nm
2006, hn ngch trao đi nc ngoài đư b hy b trong “Thông t v vic điu
chnh mt s chính sách trao đi nc ngoài”. Tt c các chính sách này làm tng

s tin li cho các công ty và giúp thúc đy hot đng đu t ra nc ngoài.
 Ci cách bin pháp qun lí các doanh nghip tham gia hot đng đu t
trc tip nc ngoài
Vào đu nm 2003, 5 thành ph và các tnh ven bin đư đc chn là đa
đim đu tiên cho ci cách thí đim h thng qun lỦ đu t nc ngoài: Thng
Hi, Giang Tô, Chit Giang, Sn ông và Qung ông. Nm 2004, Hi đng Nhà
nc công b Quyt đnh v ci cách h thng qun lỦ đu t. Mi mt chính sách
đư đc ban hành vào nm 2003 và 2004. Ni dung các chính sách là cp phép cho
các công ty t do hn trong các quyt đnh đu t  nc ngoài.
Trong nm 2009, MOFCOM ban hành “ Phng pháp qun lý hot đng
đu t  nc ngoài ". Tài liu này xác đnh li các khon đu t  nc ngoài, đn
gin hóa th tc cp phép và cho phép nhiu công ty t ra quyt đnh đu t. Trong
nm 2009, Chính ph Trung Quc công b “h thng trao đi chính sách đu t
nc ngoài”. Tài liu này tóm tt nhng ci cách trong nhng nm gn đây và tip
tc đn gin hóa th tc trao đi nc ngoài. Chính sách này đư loi b mt s yêu
cu phc tp. C th, công ty ch cn np mt h s khi thc hin chuyn đi ngoi
t. Các giy t chính đc ghi nhn bao gm: mt giy phép, mt tuyên b v
ngun ngoi hi, giy phép kinh doanh hoc mã s c quan đng kỦ, giy cp phép
đu t và giy chng nhn chuyn ngoi hi trong giai đon đu ca d án.
16

 Hình thành các ngun qu đc bit đ h tr cho doanh nghip đu t
trc tip ra nc ngoài
Các qu đc bit ca Chính ph Trung Quc là mt ngun h tr cn thit
cho các công ty xuyên quc gia tích cc đu t vào các lnh vc thm dò và khai
thác tài nguyên  nc ngoài. Nm 2004, đ khuyn khích và h tr các công ty
tham gia đu t tài nguyên  nc ngoài và giúp cho vic s dng các ngun tài
nguyên  nc ngoài hiu qu hn, B Tài chính và B Thng mi Trung Quc đư
phi hp đ ban hành chính sách tài tr trc mt phn kinh phí cho các d án đu
t khai thác tài nguyên ngoài nc và các d án hp tác kinh t - k thut. Các d án

đ điu kin bao gm các tài nguyên nh du khí, phi kim loi và kim loi. Nm
2005, Chính ph Trung Quc m rng phm vi các d án đ điu kin và đn gin
hóa các th tc hng tài tr. Hn na, đ khuyn khích các công ty kho sát đa
cht và các t chc khai thác tài nguyên  nc ngoài (không k du và khí t
nhiên), B Tài chính tuyên b dành u tiên cho các d án kho sát, khai thác
khoáng sn có trin vng tt, tr lng ln và li nhun d kin s cao. Bên cnh
đó Trung Quc còn có chính sách h tr cho hot đng nghiên cu công ngh, to
điu kin cho các công ty Trung Quc phát trin ti nc ngoài, h tr kinh phí các
dch v thit k, t vn mà các doanh nghip Trung Quc s dng trong quá trình
đu t trc tip ra nc ngoài.
 H tr tín dng
Trong nm 2005, đ khuyn khích các công ty t nhân đu t ra nc ngoài,
MOFCOM và EXIM Bank ban hành "Thông t v vic nhp khu và đc quyn bo
him tín dng xut khu cho doanh nghip” . Chính sách này nhm h tr các công
ty t nhân đu t phát trin ra th trng quc t. Tip theo vn trong 2005, Ngân
hàng Phát trin Trung Quc (CDB) và NDRC công b “Thông t v vic tng
cng h tr tài chính cho các d án quan trng  nc ngoài”. Thông qua chính
sách này, CDB và NDRC đư phát trin mt k hoch h tr tài chính cho các d án
quan trng  nc ngoài mi nm. Theo k hoch, CDB sp xp mt hn ngch tín
dng t vn c phn ca mình đ h tr cho các d án đu t đáng k  nc ngoài.
17

 Chính sách thu
 phát trin chin lc thúc đy các doanh nghip Trung Quc tin hành
đu t trc tip nc ngoài Chính ph Trung Quc đư có nhng chính sách ci
thin, min gim và xóa b mt s loi thu. Cc qun lí Thu Nhà nc Trung
Quc (SAT) đư ci thin vic đánh thu  nc ngoài đ h tr các công ty Trung
Quc đu t thun li. n nm 2007, Trung Quc đư kỦ các hip đnh đu t song
phng và đa phngvi hn 110 quc gia, t đó giúp to ra mt môi trng thun
li cho các công ty Trung Quc đu t ra nc ngoài tiêu biu nh:

Tha thun thng mi t do Trung Quc-ASEAN (2002), Trung Quc-
Pakistan Hip đnh Thng mi t do (2003), Trung Quc-Chile Hip đnh thng
mi t do (2005), Hip đnh Thng mi khu vc châu Á-Thái Bình Dng (2005),
Hip đnh Thng mi t do Trung Quc-New Zealand (2008), Thng mi t do
Trung Quc-Singapore (2008) và Thng mi t do Trung Quc-Peru(2009). Ti
Din đàn Trung Quc - Châu Phi (2006), Trung Quc sn sang kí kt các hip đnh
thng mi t do vi các nc  châu Phi khi có điu kin thun li. Ni dung ca
các hip đnh nêu trên ph thuc vàonhu cu và điu kin c th ca mi bên. Chc
nng chính ca các tha thun là thúc đy thng mi phát trin gia các nc và
vn đ quan trng là s tha thun trong vic min gim, xóa b các thu quan và
hn ngch không cn thit đ các nhà đu t Trung Quc có điu kin thun li đ
phát trin.
2.2. Chin lc đu t FDI ca TNCs Trung Quc ti các th trng tiêu biu
2.2.1. Chin lc đu t ca TNCs Trung Quc ti th trng Châu Phi
2.2.1.1. Môi trng đu t ti Châu Phi
a) Giàu tài nguyên nhiên liu phc v cho sn xut phát trin công
nghip
Ngun tài nguyên di dào đư khin Châu Phi đc xem là châu lc có kho
tàng khoáng sn đáng chú Ủ nht trên trên th gii. Cho đn na th k trc, nhng
cuc thm dò cho thy tr lng khoáng sn hu nh vô tn  châu lc này. vùng
Trung Phi, vàng nm c  vùng ven bin ln trong ni đa. Nhng tr lng vàng