B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC NGOI THNG
o0o
CÔNG TRÌNH THAM D CUC THI
SINH VIÊN NGHIÊN CU KHOA HC TRNG I HC
NGOI THNG 2013
Tên công trình:
HOT NG QUNG CÁO TRÊN TRUYN HÌNH TI VIT NAM
Nhóm ngành: Kinh doanh và Qun lý 2 (KD2)
Hà Ni, tháng 05 nm 2013
1
DANH MC BNG BIU
Bng 1: 10 công ty qung cáo nhiu nhtătrênătiăviătrongănmă2008 - 44 -
Bng 2: Bng giá qung cáo trên truyn hình trong nhng khung gi đt nht ca
mt s kênh truyn hình ti Vit Nam - 47 -
Bng 3: 10 mu qung cáo gnăđâyăđc yêu thích nht - 60 -
Bng 4: 5 mu qung cáo gnăđâyăgâyănătng không tt cho khán gi - 61 -
BIU
Biuăđ 1: T l khán gi theo dõi qungăcáoătrênăcácăphngătin - 52 -
Biuăđ 2: Mcăđíchăxemăqung cáo trên truyn hình - 53 -
Biuăđ 3:ăHànhăđngăkhiăcóăchngătrìnhăqung cáo ct ngang - 54 -
Biuăđ 4: Mcăđ quanătâmăđn mu qung cáo - 55 -
Biuăđ 5: Yu t gây nătng trong qung cáo - 56 -
Biuăđ 6: nhăhng ca qungăcáoăđnătâmătríăngi tiêu dùng - 58 -
Biuăđ 7: nhăhng ca qungăcáoăđn hành vi mua sm - 59 -
MC LC
M U - 1 -
CHNG I: TNG QUAN V QUNG CÁO TRÊN TRUYN HÌNH - 4 -
I. QUNG CÁO VÀ LCH S PHÁT TRIN CA QUNG CÁO - 4 -
1. Khái nim qung cáo - 4 -
2. S ra đi và phát trin ca qung cáo - 6 -
3. Vai trò ca qung cáo - 8 -
3.1. Là kênh thông tin - 8 -
3.2. Thúc đy kinh t phát trin - 9 -
4. Phân loi qung cáo - 11 -
4.1. Theo khách hàng mc tiêu - 12 -
nông nghip. - 12 -
4.2. Theo khu vc đa lý - 13 -
4.3. Theo phng tin qung cáo - 13 -
4.4. Theo mc đích qung cáo - 13 -
5. Các phng tin qung cáo - 14 -
5.1. Nhóm phng tin nghe nhìn - 14 -
5.2. Nhóm phng tin in n - 15 -
5.3. Nhóm phng tin qung cáo ngoài tri - 15 -
5.4. Nhóm phng tin qung cáo di đng - 16 -
5.5. Các phng tin qung cáo khác - 16 -
II. QUNG CÁO TRÊN TRUYN HÌNH (TELEVISION ADVERTISING) - 17
-1. Khái nim ốà đẾ đim - 17 -
1.1. Khái nim - 17 -
1.2. c đim - 18 -
2. Các thành phn tham gia vào mt thông đip qung cáo - 19 -
2.1. ài truyn hình (Television Network) - 19 -
2.2. Hãng qung cáo (The Advertising Agency) - 21 -
2.3. Ngi thuê qung cáo (The Advertiser, The Sponsor) - 22 -
3. Các hình thc qung cáo trên truyn hình - 22 -
3.1. Qung cáo bng thông đip đc lp vi chng trình (Spot Commercial)
- 23 -
3.2. Qung cáo bng chng trình, tit mc truyn hình (Time Commercial- 23
4. So sánh qung cáo trên truyn hình vi các hình thc qung cáo khác - 24 -
4.1. So sánh vi phát thanh - 24 -
4.2. So sánh vi phng tin in n - 25 -
4.3. So sánh vi phng tin Internet - 25 -
CHNG II: THC TRNG HOT NG QUNG CÁO TRÊN TRUYN
HÌNH TI VIT NAM - 26 -
I. LCH S PHÁT TRIN CA HOT NG QUNG CÁO TRÊN
TRUYN HÌNH TI VIT NAM - 26 -
1. Thi k trc đi mi - 26 -
2. Thi k đi mi - 26 -
II. MT S VN PảÁP LÝ LẤÊN QUAN N HOT NG QUNG
CÁO TRÊN TRUYN HÌNH TI VIT NAM - 27 -
1. Vn đ bo v quyn li ngi tiêu dùng - 27 -
2. Vn đ cnh tranh không lành mnh - 29 -
3. Vn đ bo v vn hoá, thun phong m tc và đo đc xã hi - 30 -
4. Vn đ bo h quyn s hu trí tu - 31 -
ẤẤẤ. ÁNả ẢẤÁ ảOT NG QUNG CÁO TRÊN TRUYN HÌNH TI
VIT NAM - 33 -
1. V đài truyn hình - 33 -
1.1. Truyn hình tng t (Analog Television) - 33 -
1.2. Truyn hình s (DTV- Digital Television) - 38 -
2. V hãng qung cáo - 40 -
2.1. Hãng qung cáo nc ngoài - 40 -
2.2. Hãng qung cáo trong nc - 42 -
3. V ngi thuê qung cáo - 44 -
4. Chi phí qung cáo truyn hình - 46 -
4.1. Chi phí thc hin thông đip qung cáo - 46 -
4.2. Chi phí phát sóng - 47 -
5. Cht lng qung cáo truyn hình - 49 -
5.1. Cht lng âm thanh, hình nh - 49 -
5.2. Cht lng ni dung - 50 -
6. Thái đ ca công chúng vi qung cáo truyn hình - 51 -
6.1. Mc đích xem qung cáo trên truyn hình - 52 -
6.2. ảành đng khi chng trình qung cáo xut hin trên truyn hình . - 54 -
6.3. Mc đ quan tâm đn mu qung cáo - 55 -
6.4. Yu t gây n tng trong qung cáo truyn hình - 56 -
6.5. nh hng ca qung cáo truyn hình - 57 -
6.6. Mt s mu qung cáo n tng - 60 -
7. Nhng thành tu và hn ch - 61 -
7.1. Thành tu - 61 -
7.2. Hn ch - 62 -
CHNG III: MT S GII PHÁP NHM PHÁT TRIN HOT NG
QUNG CÁO TRÊN TRUYN HÌNH TI VIT NAM TRONG THI GIAN
TI - 64 -
Ấ. I VẤ NảÀ NC - 64 -
1. Hoàn thin khung pháp lý - 65 -
2. Tng cng hiu qu qun lý Nhà nc - 68 -
ẤẤ. I VẤ ÀẤ TRUYN HÌNH - 70 -
1. Thu hút qung cáo - 71 -
2. Kim tra cht lng chng trình qung cáo - 72 -
ẤẤẤ. I VI HÃNG QUNG CÁO - 73 -
1. Hãng qung cáo nc ngoài - 73 -
2. Hãng qung cáo trong nc - 74 -
ẤV. I VẤ NẢI THUÊ QUNG CÁO - 77 -
1. Nhn thc rõ quy trình ca mt chin dch qung cáo truyn hình - 77 -
2. m bo tính hp pháp ca mu qung cáo - 78 -
3. m bo chi phí qung cáo hp lý - 79 -
KT LUN - 82 -
TÀI LIU THAM KHO - 84 -
- 1 -
M U
I. Tính cp thit ca đ tài
Khiănóiăđn Marketing chúng ta không th không nhc ti qung cáo, bi
qung cáo là mt trong nhng công c nhm xúc tin và h tr kinhădoanhăđnăgin,
đc s dng ph bin nht.ăHàngă nm,ă trênăth giiă cácă côngă tyăđưă chiă raă mt
khon tin không nh đ thc hinăcácăchngătrìnhăqung cáo. Cùng vi s phát
trin ca khoa hc- k thut, có rt nhiu loi hình qung cáo miăraăđi. Tuy nhiên,
không th ph nhn rng hin nay, hình thc qungăcáoăđc các doanh nghipăaă
chung nht là qungăcáoăquaăphngătin truyn hình, biănóălàăcáchăthuăhútăngi
tiêuădùngăđn vi các doanh nghip có hiu qu nht.
nc ta, ngành qung cáo trên truyn hình mi ch thc s phát trin sau
khiăđtănc chính thcăbc vào công cucăđi mi. Vic chuynăhng sang nn
kinh t th trngăđnhăhng xã hi ch ngha,ăđm bo quyn t do sn xut và
kinhădoanhăđưăny sinh s cnh tranh gia nhng doanh nghip sn xut nhng mt
hàngătngăt nhau. Ngoài vic chú trngăđn chtălng, giá c, doanh nghip còn
coi qungăcáoănhălàămtăvăkhíăchinălcăđ loi b đi th và tn ti trên th
trng. Cùng vi s phát trin ca kinh t, nhu cu qung cáo trên truyn hình ca
các doanh nghipăcàngătngăcao.ăDoăvy, th trng qung cáo trên truyn hình ti
Vit Nam tuy còn mi m, mi tri qua lch s phát trinăhnă20ănm,ănhngăđâyălàă
mt th trng rt timănng,ărt cnăđc phát trinătrongătngălai.
Nhn thcăđc vai trò quan trng ca qungăcáoăcùngăỦănghaălỦălun và thc tin
caănó,ăđc bit là qung cáo trên truyn hình nc ta hinănay,ănênăchúngăemăđưăquyt
đnh chn vnăđ “Hot đng qung cáo trên truyn hình ti Vit Nam”ălàmăđ tài
nghiên cu khoa hc.
II. Tình hình nghiên cu
Có khá nhiu tác gi đưăđ cpăđnăđ tài qung cáo trên truyn hình ti Vit Nam
trong các nghiên cu caămình,ăsauăđâyălàămt s nghiên cu tiêu biu:
- Qung cáo truyn hình trong kinh t th trng: Phân tíẾể ốà đánể Ểiá
(TELEVISION ADVERTISING IN MARKET ECONOMY-ANALYSIS AND
- 2 -
EVALUATION) caăăGiáoăsăàoăHuăDng- Vinăi hc Quc t Josai (J.I.U)-
Tokyo. Cun sách có phm vi nghiên cu rngăvàăđc coi là cun cm nang cho
các nhà kinh doanh ln các nhà chuyên môn v qung cáo. Tác phmăđưătrìnhăbàyă
mt cách chính xác các lý lunăcnăbn và gii thích rt t m v lch s, chcănngă
và ni dung ca các hotăđng qung cáo, nht là qung cáo trên truyn hình ti
Vit Nam.
- Nghiên cỐ táẾ đng ca qung cáo và khuyn mụi đi vi nỂi tiêu
dùng ca tp th giáoăviênătrngăi hc kinh t thành ph H Chí Minh, công
trìnhăđưăđaăraănhngăđánhăgiáăv hotăđng qung cáo và khuyn mãi thông qua
điu tra trc tipătháiăđ caăngi tiêu dùng.
- Hot đng qung cáo ca Vit Nam: Thc trng và gii pháp, khóa lun
tt nghip ca Nguyn Th Thanh, sinh viên lpă CNă 12Că trngă i hc Ngoi
Thng,ăđ tài có phm vi rng,ăđánhăgiáăv thc trng hotăđng qung cáo nói
chungăvàăđaăraămt s giiăphápăđ phát trin hotăđng qung cáo trong thi gian
ti.
- Pháp lut v qung cáo ca Vit Nam: Mt s bt cp và gii pháp, khóa
lun tt nghip caăVăThanhăHng,ăsinhăviênăK41ătrngăi hc Ngoiăthng,ă
đ tài ch yu nghiên cu v h thngăphápălỦăliênăquanăđn hot đng qung cáo
ti Vit Nam.
- S phát trin ca qunỂ ẾáỊ tểnỂ mi Trung Quc và bài hc kinh
nghim cho Vit Nam, khóa lun tt nghip ca Nguyn Lan Yn, sinh viên K42
trngăi hc Ngoiăthng,ăđ tài nghiên cu v qungăcáoăthngămi ti Trung
Quc, t đóăliênăh đn tình hình phát trin ti VităNamăvàăđaăraănhng bài hcăđ
phát trin hotăđng qung cáo ti Vit Nam.
III. Mc tiêu nghiên cu
Mc tiêu nghiên cuăđ tài này là:
Th nht, tìm hiu nhngănétăcăbn mang tính khái lun chung v hotăđng
qung cáo nói chung và qung cáo trên truyn hình nói riêng.
Th hai,ăphânătích,ăđánhăgiáăthc trng hotăđng qung cáo trên truyn hình
ti Vit Nam trong thi gian qua.
- 3 -
Th ba,ăđ xut mt s gii pháp nhm phát trin hotăđng qung cáo trên
truyn hình nc ta trong thi gian ti.
IV. i tng nghiên cu
iătng nghiên cu caăđ tài này là hotăđng qung cáo trên truyn hình
ti Vit Nam trong nhngănmăgnăđây.
V. Phm vi nghiên cu
Phm vi nghiên cu caă đ tài là tình hình phát trin ca qung cáo trên
truyn hình ti VităNamătrongă10ănmătr liăđây.
VI. Phng pháp nghiên cu
tài kt hp giaăhaiăphngăphápăch yuălà:ăđiu tra trc tip và thu thp,
tng hp, phân tích d liu th cp.
VII. Kt cu ca công trình nghiên cu:
Ngoài phn Mc lc, M đu, Kt lun và Tài liu tham kho,ăđ tài gm ba
chng:
Chng I: Tng quan v qung cáo trên truyn hình
Chng II: Thc trng hot đng qung cáo trên truyn hình ti Vit Nam
Chng III: Mt s gii pháp nhm phát trin hot đng qung cáo trên
truyn hình Vit Nam trong thi gian ti
Doătrìnhăđ và thi gian có hn, nên công trình nghiên cu s không tránh
khi nhng thiu sót, chúng em kính mong nhnăđc s phê bình và góp ý ca các
thy,ăcôăđ côngătrìnhăđc hoàn thinăhn.
- 4 -
CHNG I: TNG QUAN V QUNG CÁO TRÊN
TRUYN HÌNH
I. QUNG CÁO VÀ LCH S PHÁT TRIN CA QUNG CÁO
1. Khái nim qung cáo
Trong th gii hinănay,ăconăngi đangăsng chung vi qung cáo, nhng
câu slogan trong qung cáo “NétănhăSony”,ă“Neptune- đim 10 cho chtălng”,…
không bit t lúcănàoăđưăđc s dngănhănhng câu khu ng quen thuc trong
đi sng. Qungăcáoăđưăthâmănhp rt sâu rng vào trong cuc sng ca mi chúng
ta bng nhng hình thc rt tinh vi và sáng toămàăconăngi không ý thcăđc
nhngăvn b qung cáo chi phi,ăđóăcngălàămcăđíchăca nhà sn xut khi sáng to
ra mt sn phm qung cáo. Qung cáo trong th gii hinăđi không ch là mt
hotăđng nhm mcăđíchăkinhăt mà còn là mt hotăđng sáng to ngh thut. Mi
hình nh qungăcáoăđcăcoiănhălàămt tác phm hi ha và mi mu qung cáo
trên truynăhìnhăcngăgingănhălàămtăthc phim rt ngnănhngăchaăđngăđy
đ Ủănghaămàăngi sn xut mun truynăđtăđnăngi xem. Qungăcáoăđưăsángă
to ra th ngôn ng riêng,ăcôăđngănhngănóiăđc nhiu nht. Vy thc cht qung
cáo là gì? Hotăđng qung cáo nhm mcăđíchăgìăvàăqungăcáoăcóăvaiătròăgìăđi vi
xã hi?
Trc tiên hãy tìm hiu th nào là qung cáo. tr li cho câu hi, qung
cáoălàăgìăcngăkhôngăh đn gin, bi vi miăgócăđ nhìn nhnăkhácănhau,ăngi ta
liăđaăraănhng khái nimăkhôngăđng nht. Trên th gii hin nay tn ti rt nhiu
khái nim qungă cáo,ă theoă c tính có khong trên 80 khái nim v qung cáo.
Cùng vi s phát trin ca kinh t th trng và khoa hc công ngh, các hình thc
qungăcáoă ngàyă càngă đaădng và phong phú, do vy, khái nim qungă cáoăcngă
ngàyăcàngăđc m rng.
Nhà qungă cáoăRobertă Leducăđưăđaă raă kháiănim qungă cáoă đnă gin và
ngn gn:ă“Qung cáo là tt c nhngăphng tin thông tin và thuyt phc qun
chúng mua mt món hàng hay mt dch v".
- 5 -
Trong Pháp lnh qung cáo 2001, khái nim qungăcáoăđc nêu nhăsau:ă
“Qung cáo là gii thiuăđnăngi tiêu dùng v hotăđng kinh doanh, hàng hoá,
dch v, bao gm dch v có mcăđíchăsinhăli và dch v không có mcăđíchăsinhă
li”.ăTrongăđó,ădch v có mcăđíchăsinhăli là dch v nhm to ra li nhun cho t
chc, cá nhân cung ng dch v và dch v không có mcăđíchăsinhăli là dch v
không nhm to ra li nhun cho t chc, cá nhân cung ng dch v.
TheoăWikipedia,ă“Qung cáo là hình thc tuyên truyn, gii thiu thông tin
v sn phm, dch v, công ty hay ý tng, qung cáo là hotăđng truyn thông phi
trc tip giaăngi viăngiămàătrongăđóăngi mun truyn thông phi tr tin
choăcácăphngătin truynăthôngăđiăchúngăđ daăthôngătinăđn thuyt phc hay
tácăđngăđnăngi nhn thông tin”.
Còn theo Hip hi Marketing M (AMA - American Marketing Association),
qung cáo là bt c loi hình nào ca s hin din không trc tip ca hàng hóa hay
dch v hayătătngăhànhăđngănàoămàăngi ta phi tr tinăđ nhn bităngi
qung cáo.
Thông qua khái nim ca AMA, có th hiu qung cáo theo ba khía cnh.
Th nht, qung cáo là bt k loi hình nào, nó có th là mt du hiu, hinătng,
phác ha hay mtăthôngăđip qung cáo trong mt t báo,ătrênăchngătrìnhătiăviă
hay trên mngăInternet,… Th hai, nó có tính hin din không trc tip,ăđiu này
khngăđnh hình thc trc tip bán hàng không phi là qung cáo. Và cui cùng,
qung cáo nhm khuchătrngăv sn phm, dch v hayăỦăđ hànhăđng. Thông
thng, qung cáo nhm mcăđíchătruynăđt thông tin v sn phm và dch v ch
ítăngi bit rngănóăcònăđc s dng nhm mcăđíchătruyn bá rngărưiătătng
hayăỦăđ. Chng hn, trong các dp bu c tng thng ti M, các ng c viên luôn
tn dngăcácăphngătin qungăcáoăđ th hinătătng, lpătrng ca mình và
nhm nhnăđc s ng h ca dân chúng. Ti Vit Nam, vic tuyên truyn qung
cáo v vnăđ thu thu nhp cá nhân gnăđâyătrênăcácăphngătinăthôngătinălàăđ
ngi np thu hiu rõ mcăđíchăca thu, cách thc np thu và s tin np,…
cngălàăvíăd v qung cáo v Ủăđ hayătătng.
- 6 -
Khó có th lit kê htăđc các khái nim v qung cáo, tuy nhiên thông qua
mt s khái nim nêu trên, có th thyăđc mt s đcăđim chung vê qung cáo.
Trc ht, qung cáo là mtăthôngăđip có th đcăđápăli.ăiu này là hin nhiên,
bi không phi miăthôngăđip qungăcáoăđcăđaătiăngiăxemăđuăđc tt c
ngi xem tip nhn,ă điuă đóă cònă ph thuc vào nhiu yu t nhă trìnhă đ ca
ngi xem, mcăđ hp dn caăthôngăđip qungăcáo,…
Th hai, mcăđíchăcui cùng ca qung cáo là li nhun, thông qua qung
cáo doanh nghip mun thông báo, thuyt phcăngi tiêu dùng v sn phmăđ h
quanătâm,ătinătng ri tin ti mua sn phmăđó.ăTc là doanh nghip mun s
dng qungăcáoăđ đy mnh vic tiêu th hàng hóa, dch v t đóănângăcaoădoanhă
thu,ă tngă li nhun. Chúng ta vnă thng bt gp nhng loi qung cáo phi li
nhunănhăqung cáo v tătng,ăỦăđ, chng hn thông báo hay rao vt,… nhngă
trong nn kinh t th trng, loi qung cáo nhm mc tiêu li nhun ph binăhnă
rt nhiu.
Th ba, qungăcáoăthngăđcăđaălênăcácăphngătinăthôngătinăđiăchúngănhă
truynăhình,ăphátăthanh,ăbáoăchí,ăInternet,… biăđâyălàăcáchăcóăth tip cnăđc s
lngăđôngăđoăngi tiêu dùng nhanh chóng và có hiu qu nht.
Th t,ăqung cáo không dành riêng cho mt cá nhân c th nào. Mt doanh
nghip qung cáo sn phm caămìnhălàăđ tngădoanhăs, cho nên đngănhiênăh
mun nhiuăngiă chúăỦăđnănó.ăâyălàăđim khác bit gia qung cáo và chào
hàng, bi cùng là gii thiu v sn phmă nhngă chàoă hàngă làă dànhă choă mt s
khách hàng c th vàăcngăch gi cho mt s điătng nhtăđnh ch không phi
hng ti miăngi tiêu dùng.
2. S ra đi và phát trin ca qung cáo
S tn ti và phát trin ca qung cáo gn lin vi nhngăđiu kin kinh t xã
hi nhtăđnh bao gm s phát trin caăcácăphngătinăthôngătinăđi chúng, ca
hotăđng sn xut, ca các ngành dch v, và s phát trin trong nhu cu ca ngi
tiêu dùng.
Trong tác phm “Klepper’săAdvertisingăProcedure”,ăOtto Klepper cho rng
qungăcáoăđưătriăquaăbaăgiaiăđon phát trin ln [14].
- 7 -
* Ảiai đon 1: Thi k tin Marketing (The Pre-Marketing Era)
âyălàăthi k kéo dài nhtănhngăliăcóăbc tin chm nht trong lch s
ngành qung cáo. Thi k này btăđu t khi có s traoăđi hàng hóa trong thi tin
s và kt thúc vào gia th k XVII. Triăquaăhàngănghìnănmănhngănhng hình
thc liên lc giaă ngiă muaă vàă ngi bán vn rtă thôă s.ă Nhng ting rao hay
nhng bin hiu trong nhngăquánăru là cách thc hu hiu nht vào thi đóămàă
ngi bán s dngăđ tip cn khách hàng ca mình.
* Ảiai đon 2: Thi k thông tin liên lc đi chúng (The Mass
Communication Era)
Thi k này btăđu t khi chic máy in đuătiênăraăđi vàoănmă1654 cho
đn gia th k XX. Trong thi k này, doanh nghip đưă tip cn sâu rng vi
nhngăphânăđon lnăhnăca th trng nh vàoăcácăphngătin qung cáo hin
điăhnănh báo in và các phngătin thu phát sóng. Cuc cách mng công nghip
th k XIXăđưăto ra rt nhiu nhng máy móc hinăđi giúp sn xut phát trinăvt bc.
Hàng hóa xut hin ngày càng nhiu vi chng loiăđaădng và giá c phiăchng.ăS
cnh tranh tr nên khc lităhnăvàămunăbánăđc hàng các doanh nghip buc phi
đaăraănhng chinălc tip th sn phmăđcăđáoăhn,ăvàă thi k đóăqungăcáoăđưă
đc chn la là mt trong nhng công c xúc tin tt nht.
* Ảiai đon 3: Thi k nghiên cu (The Research Era)
Thi k này btăđu t thp niên 40-50 ca th k XX. Trong thi k này,
bên cnh vic phát trinăvt bc v chtălng qungăcáo,ăđc bit là qung cáo
trên truyn hình, nhng k thut qung cáo mi choăphépăxácăđnh và tip cn vi
nhng th trng mc tiêu nh hn.ă
Theo O.Klepper, hin nay, qung cáo đangăbtăđuăbc vào k nguyên th
t đóălàăk nguyên ca công ngh tng tác (The Interactive Era).ăâyălàăthi k
màăngi tiêu dùng s dngăcácăphngătin liên lcătheoăcăch tngătác,ătc là
ngi tiêu dùng không th đng trong vic nhnă thôngă đip mt chiu t các
phngătin qung cáo mà s quytăđnh vicăphngătin có th tip cn mình khi
nào và đâu.ăHin nay, tiăcácănc tiên tin, công ngh nàyăđưăđc s dng và
- 8 -
đemăli hiu qu đángăk,ănhngăvnăchaăthc s thay th đc nhngăphng
thc qung cáo truyn thng.
Qung cáo hinăđi ch thc s phát trin trong khong 300ănmătr liăđây,
nóăđưăđtăđc nhng tin b màăchínhăconăngiăchúngătaăcngăkhôngăth ng ti
đc. Qung cáo phát trin là nh vào s tin b ca khoa hc công ngh,ănhngă
ngc li, chính s phát trin ca qung cáo là yu t kích thích s sáng to,ăđi
mi trong công ngh đ có th toăraăđc nhng mu qung cáo mi chtălng
hn.
3. Vai trò ca qung cáo
Nhà Marketing ni tingăStewartăH.ăBrittăđưănóiămt câu rt thú v v qung
cáo:ă“Làm kinh doanh mà không qung cáo có khác nào nháy mt vi bn gái trong
bóng ti, ch có mình bn bit bnăđangălàmăgì,ăngoàiăraăchng còn ai bit”. Hay nhà
qungăcáoăngi Pháp Robert Guerin tngănói:ă“Khíătri gmăcóădngăkhí,ănită
và… qungăcáo”.ăóăch là hai trong s rt nhiu câu nói ni ting đưăđánhăgiáărt
cao vai trò ca qung cáo trong nn kinh t th trng hin nay. Vy, qung cáo có
thc s cn thit không? Qungăcáoăcóăvaiătròănhăth nàoăđi vi doanh nghip,
viăngi tiêu dùng và vi toàn xã hi? Tìm hiu vai trò ca qungăcáoăcngălàăđ
tr li cho nhng câu hi này.
Qungă cáoă cóă haiă vaiă tròă chínhă đi vi xã hi, va là kênh thông tin cho
doanh nghipăvàăngiătiêuădùng,ăđng thi cngălàăyu t thúcăđy s tngătrng
nn kinh t xã hi.
3.1. Là kênh thông tin
âyălàăvaiătròăcăbn nht ca qung cáo. S hình thành và phát trin ca
qungăcáoăcngălàăđ hoàn thin vai trò này mt cách toàn din nht.
3.1.1. Kênh thông tin cho doanh nghip
Sau khi qungăcáoăđcăphátăđi,ăvic nghiên cu phn ng ca khán gi đi
vi qung cáo, s thayăđi v doanh s, th phn ca sn phmăđc qung cáo hay
ca doanh nghip là thông tin quan trng giúp doanh nghip nm btăđc th hiu
ngiătiêuădùng,ătìnhă hìnhăcngănhăxuăhng phát trin ca th trng. Da vào
- 9 -
phân tích th trng sau qung cáo, doanh nghip có th lp ra nhng chinălc xúc
tin bán hàng hiu qu hnătrongătngălai.
3.1.2. Kênh thông tin cho ngi tiêu dùng
Choădùăđaăs ngiătiêuădùngăđuănghărng h không thích xem qung cáo
nhngăkhôngăth ph nhn rng qung cáo có tác dng ln trong vicăgiúpăngi
tiêuădùngăcóăđc nhiu la chnăphongăphúăhn,ăt đóăcóăth chnăraăđc sn
phm phù hp nht vi mình. Mt sn phmăđnăginănhădu giăđu, nuănhă
không có qung cáo chc hn miăngi ch bităđn mt hai loi du gi là cùng,
tuy nhiên thông qua xem qung cáo, chúng ta mi bităđc hin nay trên th trng
có ti hàng chc loi du giăđuăkhácănhau.ăVàăngi tiêu dùng có th s dng
nhiu loi duăkhácănhauăđ tìm ra loi phù hp nht vi nhu cu và s thích ca
mình.
Hnăna, thông qua qungăcáoăngi tiêu dùng mi bităđn nhng sn phm
hoàn toàn miămàăconăngi chaăcóănhuăcu,ăđóălàăkh nngăto ra nhu cu cho
ngi tiêu dùng ca qung cáo.
3.2. TểúẾ đy kinh t phát trin
Trong hotă đngă thngă mi hin nay, qung cáo là mtă ngànhă đóngă gópă
đángăk vào tng GDP ca mt quc gia. Tínhăđnănmă2009,ădoanhăthuăt hot
đng qung cáo chim gi 0,9% GDP toàn th gii. Ti M, ngành qung cáo
chim 2,1% GDP
tngăđngăkhong 350 t USD (nmă2008), t l này ti Hàn
Quc là 1,05% GDP [23]. Còn ti Vit Nam, doanh thu t qungă cáoă trongă nmă
2008ăcngăđt con s 584 triu USD và theo d đoánănmă2009ăconăs này s tngă
lênă16,6%ăvàăđt mc 681 triu USD, cao nht t trcăđn nay [26].
Ngoài ngun doanh thu khng l, qung cáoă cònă đóngă gópă vàoă s tngă
trng ca nn kinh t thông qua nhng khía cnh sau:
*Thúc đy quá trình tiêu th sn phm
Qung cáo là mt mt xích quan trngăđ sn phm có th đn viăngi tiêu
dùng. Trc ht, qung cáo giúpăngi tiêu dùng bităđn sn phm,ăgiaătngănhuă
cu s dng sn phm, giúp cho quá trình phân phi din ra thun liăhn,ăthuăhútă
thêm khách hàng mi và gi chânăkháchăhàngăc.ăHnăna, qung cáo có th đnh
- 10 -
v sn phm trong tâm trí caăkháchăhàng.ăiu này rt quan trng,ăđc bit đi vi
nhng sn phmăđưăcóămt trên th trng t lâu, munăthuăhútăđc s quan tâm
caăngi tiêu dùng, mt cách hu hiu nht là qung cáo cho sn phm. Chng hn,
sn phm ht nêm t thtăKnorr,ăđưăxut hin trên th trng t nmă2001,ănhng
đc tính, chtă lng sn phm huă nhă khôngă thayă đi,ă nhngă vi s đi mi
thng xuyên các chin dch qungăcáoăđưăgiúpăsn phm t làm mi mình và hin
nay, ht nêm Knorr vnăđcăhnă60%ăngiătiêuădùngăaăthíchăs dng [25].
* Thúc đy sn xut phát trin
Qung cáo đóngăvaiătròălàătrungăgianăđ đaăsn phmăđn viăngi tiêu
dùng. Qung cáo kích thích tiêu dùng xã hiătngălên,ăt đó lng sn phm tiêu th
cngăgiaătng và theoăđó, các doanh nghipăcngătngăcng hotăđng sn xutăđ
nâng cao li nhunăđng thi to ra sn phm nhiuăhnăphc v cho nhu cu khách
hàng. Nhăvy, sn xutăcngăphátătrinăhnănh qung cáo.
* Tác đng đn cnh tranh
Trong nn kinh t th trng, song hành vi s raăđi ca hàng lot nhng
sn phm, dch v là s cnh tranh gia các sn phm cùng loi, các sn phm
tngăt hay sn phm thay th,…ăngàyăcàngăgayăgtăhn.ă to ra s khác bit
cho sn phm caămình,ăđ ngi tiêu dùng chú ý và s dng sn phm ca mình
ch không phi ca doanh nghip khác buc các doanh nghip phi t làm khác bit
sn phm ca mình so vi sn phm khác. Và s khác bităđóăchínhălàăqung cáo.
Trong th trng bt git, nhng sn phm ni đaănhăVìăDân,ăDaso,ăHoaăMădù
chtălng có th không thua kém các sn phmăliênădoanhănhngăkhôngăth chim
lnhăđc th trngătrongănc, có l mt phn vì nhng qung cáo ca h không
“đp”ănhăqung cáo caăOmo,ăTide,ăViso,… Do vy, qung cáo thc s là mt
công c cnh tranh hu hiu,ăđc bităđi vi sn phm mà chtălng gia các nhà
sn xut khác nhau không có s khác bit rõ nét.
* Tác đng đn giá c hàng hóa, dch v
V vnăđ này, có hai lung ý kinătráiăngc nhau. Khi doanh nghip tin
hành qung cáo, chi phí thc hin chin dch qung cáo phiăđc cng vào giá
thành sn phm,ădoăđóăqung cáoălàmătngăgiáăthànhăsn phm. Tuy nhiên, nu xét
- 11 -
theo khía cnh khác, qung cáo giúp doanh nghip tin cn vi khách hàng nhanh
hn,ăgimăđcăchiăphíătrungăgian,ăđng thiătngălng tiêu th, nh đóăquyămôă
sn xutăđc m rng.ăTheoăđó,ăcôngăsut nhà xng,ănhânăcôngăđcăhuyăđng
tiăđaăvàăkt qu là chi phí sn xutăđc ct gim, và giá thành sn phmăcngă
gim theo. Nhăvy, xét v mt kinh t thìăaiăđc li t qung cáo? Câu tr li là
c ngi tiêu dùng ln doanh nghip. Bi,ăthôngăthng, t l chi phí qung cáo ch
chimădi 10% tng chi phí, cho nên, hiu qu kinh t t vicăgiaătngădoanhăs
bán ra s bùăđpăđc chi phí qung cáo. Th nên, li nhun ca nhà sn xutătngă
và giá thành sn phmăcngă mc phiăchng.ăTrongătrng hp khác, nu doanh
nghipăđuătăln cho qung cáo (chng hn sn phm hàng hiu cao cp hay sn
phmă cóă thngă hiu ln), mcă đíchă làă toă raăđng cp riêng cho sn phm ca
mình thì h buc phiătngăgiáăđ duy trì li nhun, nhngăngi tiêu dùng dù phi
mua vi mc giá cao vn vui v bi h muaăthêmăđc giá tr tinh thn,ăđóălàăcm
giác hài lòng, yên tâm khi s dng sn phm.
* Tác đng đn vòng đi sn phm
Doanh nghip có th dùng qungăcáoănhălàăcôngăc đ tácăđng hiu qu
đnăvòngăđi sn phm, giúp kéo dài tui th ca sn phm.ăVàoăgiaiăđon thâm
nhp, vic qung cáo dn dp s giúp sn phm tip cn th trng nhanh chóng
hn,ăđng thi qung cáo giúp kéo dài thi gian caăgiaiăđonătngătrng và chín
mui ca sn phm.ăDoăđó,ămt sn phm nh qung cáo có th có ch đng lâu
hnătrênăth trng.ăVàăngiăđc li nht chính là các doanh nghip, bi chi phí
cho qungăcáoăđ tnăkémăhnănhiu so vi vic nghiên cu và tìm kim sn phm
mi.
Mc dù qung cáo hin nay còn rt nhiu vnăđ bt cp nhngăkhôngăth
ph nhn rng hotăđngăthngămi ngày nay không th thiuăđc qung cáo bi
nó có vai trò rt quan trngăđi vi hotăđng kinh t nói riêng và toàn xã hi nói
chung.
4. Phân loi qung cáo
Có nhiuăcáchăđ phân loi qung cáo, mi chuyên gia li phân loi qung
cáo theo nhng cách khác nhau. Nhà kinh t hc William E. Arens trong tác phm
- 12 -
Advertising Contemporary đưăphânăloi qung cáo theo các khía cnh khách hàng
mc tiêu, phmăviăđaălỦ,ăphngătin qung cáo, và mcăđíchăqung cáo [16].
4.1. Theo khách hàng mc tiêu
Theo cách phân loi này, có hai loi hình qung cáo là qungăcáoăchoăngi
tiêu dùng và qung cáo cho doanh nghip. Qung cáo cho ngi tiêu dùng hng
đn nhngăngi mua sn phmăđ tiêu dùng cho bn thân hoc cho nhu cu cá
nhân ca ngi khác. Còn qung cáo cho doanh nghip li hngă đn điătng
mua sn phm, dch v đ phc v cho sn xut hoc trong kinh doanh. Hình thc
qungăcáoănàyăthng xut hin trong các n phm chuyên ngành, các hi ch hay
giăthăqung cáo trc tip ch ít khi s dngăcácăphngătinăthôngătinăđi chúng.
Trong loi hình qung cáo này, tác gi phân chia thành bn loi qung cáo khác
nhau: qung cáo công nghip (Industrial Advertising), qungăcáoăthngămi (Trade
Advertising), qung cáo chuyên ngành (Professional Advertising) và qung cáo
nông nghip (Agricutural Advertising). Nuănhăqung cáo công nghip hngăđn
nhng doanh nghip sn xutătrongălnhăvc công nghip thì qungăcáoăthngămi
hngăđnăngi trung gian tc là doanh nghip bán buôn và bán l, h mua sn
phm và dch v đ bán li cho khách hàng ca h. Còn qung cáo chuyên ngành li
tp trung vào điătngăđc cpăphépăđ hành ngh theo mt quy ch hành ngh
hoc tiêu chun ngh nghip nàoăđó. óălàănhngăngi có chuyên môn nhtăđnh
v mt ngành ngh nàoăđó,ăchng hnănhăbácăs,ăk s,ălutăs,ăkinătrúcăs,…
Hình thc qung cáo này nhm thuyt phc nhngăngiăđóămuaăsn phmăđng
thi thuyt phc khách hàng ca chính h s dng sn phmăđó.ăChng hn, mt
công ty chuyên sn xut thuc qung cáo mt loi thucăchoăbácăsălàănhm mc
đíchăbácăsăs kêăđnăhoc gii thiu loi thuc này cho bnh nhân ca mình. Qung
cáo nông nghip li tp trung vào điătngăkhác,ăđóălàănhng doanh nghip hot
đng trong ngành nông nghip hay kinh doanh nhng sn phm thuc nông nghip.
- 13 -
4.2. Theo khu vẾ đa lý
Theo William E. Arens, nu phân chia theo khu vcăđa lý s có bn loi
hình qung cáo bao gm qungăcáoăđaăphng,ăqung cáo khu vc, qung cáo quc
gia và qung cáo quc t. Mi loi hình hngăđn nhng th trng khác nhau.
Qungăcáoăđaăphng đc thc hin bi các doanh nghip mà khách hàng ca h
gii hn trong mt thành ph hay mt khu vcăthngămi. Qung cáo khu vc là
hình thc qung cáo cho sn phm bán mt vùng, khu vcănhng không phi trên
c nc. Qung cáo quc gia có th trng rngăhnălàăhngăđn khách hàng
nhiu khu vc trên phm vi lãnh th mt quc gia. Cui cùng, qung cáo quc t là
qung cáo có th trng mc tiêu rng nhtăđóălà th trngănc ngoài.
4.3. TểỀỊ ịểnỂ tin qung cáo
Qungăcáoăđc thc hin thông qua rt nhiuăphngătin khác nhau, tuy
nhiên có th phână làmă nmă nhómă chính.ă Nhómă th nht là qung cáo trên các
phngă tin in nă nh báo chí, t ri,ă catalogue,ă lch qung cáo, niêm giám,…
Nhóm th hai là qungăcáoătrênăcácăphngătinăngheănhìn:ătiăvi,ăradio,ăInternet,…
đâyăcngălàă nhómăphngătinăđc s dng ph bin nht. Nhóm th ba là các
hình thc qung cáo ngoài tri nh:ăhpăđènăqung cáo, bin qungăcáoăđin t,
pano qungăcáo,ăđènămàuăun, binătônăcóăđènări,… Nhóm th tălàăqung cáo trên
cácăphngătinădiăđng: qungăcáoătrênăcácăphngătin giao thông (xe buýt, tc
xi), trên vt phm qungăcáoă(m,ăáo). Ngoài bn nhómăphngătin qung cáo trên,
chúng ta còn bt gpăcácăphngătin qung cáo khác: qung cáo bng nhng s
kin l nhăkhinhăkhíăcu, vòiăphunănc, qung cáo tiăđaăđim bán hàng, ti sân
vnăđng,…
4.4. Theo mẾ đíẾể qỐng cáo
Phân loi theo mcăđíchăqung cáo s có ba nhóm khác nhau, mi nhóm là
hai hình thc qung cáo vi nhng mcăđíchătráiăngc nhau.
Th nht là qung cáo sn phm (product Advertising) và qung cáo phi sn
phm (Non-product Advertising). Qung cáo sn phm nhm mcăđíchăxúcătin bán
hàng hóa, dch v, còn qung cáo phi sn phm li hngăđn qung bá mcăđích,
chcănngăca mt đoànăth, t chc ch không qung bá mt sn phm c th.
- 14 -
Tip theo là qung cáo li nhun (Commercial Advertising) và qung cáo phi
li nhun (Non-commercial Advertising). Qung cáo li nhun là qungăcáoăđ gii
thiu hàng hóa, dch v hayăỦătng vi mc đíchăto li nhun. Trongăkhiăđó,ăqung
cáo phi li nhun li đc bo tr bi hay bo tr cho mt t chc t thin, mt nhóm
ngi hay mt t chc chính tr,ătônăgiáo,…
Nhóm th ba là qungă cáoă hànhă đng (Action Advertising) và qung cáo
nhn thc (Awareness Advertising). Qungăcáoăhànhăđng nhm mcăđíchăto ra
nhu cu mun mua sn phm ngay lp tc cho nhngă ngiăđưă xemă qung cáo.
Ngc li, qung cáo nhn thc c gng xây dng hình nh ca sn phm hay to
dng s quen thuc v nhãn hiu, bao bì sn phmătrongătâmătríăngi tiêu dùng.
5. Các phng tin qung cáo
Mt sn phm qung cáo mun tip cn đc vi khách hàng cn phi thông
qua mtăphngătin trung gian nhtăđnh.ăCácăphngătin này chính là mt yu t
quan trng nhăhngăđn s phát trin ca qung cáo. Cùng vi s phát trin ca
khoa hc k thut, ngày càng có nhiu loiăphngătin qung cáo miăraăđi giúp
cho qung cáo có th đn vi tng cá nhân, tip cn ti tng ngóc ngách ca cuc
sng. Có rt nhiuăphngătinăđ qung cáo t nhng hình thcăsăđng, r tin
nhăs dng t riăđn vic s dngăcácăphngătin truynăthôngăđi chúng hiên
đi, tnăkémănhăphátăthanhătruyn hình. Mi hình thc mang li nhng hiu qu
nhtăđnh.
5.1. Nểóm ịểnỂ tin nghe nhìn
âyălàănhómăphngătinăđc s dng nhiu nhtăvàăcngăđcăđánhăgiáălàă
nhómăphngătinăđemăli hiu qu cao nht khi mun tip cn vi s lngăđôngă
đoăngi tiêu dùng. Nhómăphngătin nghe nhìn bao gm: qung cáo trên truyn
hình, qung cáo trênă đàiă phátă thanh,ă qungă cáoă trênă Internet,…ă Qung cáo trên
truyn hình là hình thcăđc s dng ph binăvàăđcăaăchung nht trên th
gii hin nay bi nhngăuăđimăvt tri ca nó, mc dù hin nay có rt nhiu
hình thc qungăcáoăkhácăđcăđáo,ămi là xut hinănhngăcác chuyên gia d đoánă
rngătrongă10ănmăti, qung cáo truyn hình vn gi đc v tríăđc tôn v doanh
thuă trongă lnhă vc qungă cáo,ă đc bit là tiă cácă ncă đangă phátă trin. Radio là
- 15 -
phngătin truynăthôngălâuăđi, nó có th truyn tin ti thính gi bt c niăđâu,ă
nhà,ătrênăđngăđi,ăđangăvuiăchiăhayăthmăchíăđangălàmăvic. Hình thc qung
cáoătrênăđàiătruyn thanh gi đâyăítăđcăaăchung tiăcácănc phát trin bi nó
có hn ch rt ln v s truynăđt thông tin, nó ch cho phép khán gi đc nghe
ch không th nhìnăđc. Khác viăradio,ăInternetălàăphngătin truyn thông mi
raăđi và phát trin vài chcănmătr liăđây,ătuyănhiên,ăcôngăngh truyn thông hin
đi này liăđangăđc rt nhiu hãng ng dngăđ qung cáo v sn phm ca mình
vàăđâyăcngălàăphngătinăđeăda v tríăđc tôn ca qung cáo truyn hình trong
tngălai.
5.2. Nểóm ịểnỂ tin in n
âyălàănhómăphngătin qungăcáoăraăđiăđu tiên trong lch s, do s xut
hin ca nhiuă phngă thc qung cáo hină đi, quy mô caă nhómă phngă tin
qung cáo này b thu hp,ănhngănóăvn gi mt v trí nhtăđnh trong ngành công
nghip qung cáo. Qung cáo trên báo in, tp chí là hình thc ph bin nht ca
nhómăphngătin in n. Theo thng kê, bình quân trong mt ngày có khong 70%
ngiăđiălàmăđc mt t báoănàoăđó.ăQung cáo trên báo in và tpăchíăđ tn kém
hnăqungăcáoătrênăcácăphngătin nghe nhìn, cho nên hình thcănàyăthngăđc
s dngăđ kt hp viănhómăphngătinăngheănhìnăđ to hiu qu tiău.ăBênă
cnh qung cáo báo chí, doanh nghip s dng các hình thc in catalogue, t ri,ă
lch, poster,…ăđ qung cáo. Các hình thc này tuy ít tnăkémănhngăhiu qu đt
đcăkhôngăcaoăđc bit vi nhng doanh nghipăchaăcóătênătui trên th trng.
5.3. Nhóm phnỂ tin qung cáo ngoài tri
Nhómăphngătin này thngăđc s dng ti các thành ph ln,ăniăcóă
dân s đông,ămtăđ giaoăthôngădàyăđc.ăCácăphngătin qung cáo ngoài tri ph
bin hin nay là panô, hpăđènămàu,ăbngăđin t,… Ngiătaăthngăđt nhng
phngătin qung cáo này ti ch có nhiuăngiăđiăliănhăti các nút giao thông,
trc ca trung tâm mua sm ln,… âyălàămtăphngătin nhc nh khách hàng
rt tt, mtăngiăthngăxuyênăđiăquaămt nút giao thông có th nhìn thy qung
cáo vài chc ln mt tháng;ăđng thi, hình thc qung cáo này là phn b sung rt
tt cho ni dung qungăcáoătrênăcácăphngătinăkhácăđ duy trì nhãn hiu hàng hóa
- 16 -
trcăcôngăchúng,ăđc bit có giá tr đi vi nhngăhàngăhóaăcóăuyătín,ăcóăthngă
hiu. Tuy nhiên, ni dung qung cáo ngn, không gii thiuăđyăđ thông tin cho
kháchă hàngă vàă ngiă xemă cngă khôngă th đc k ni dung qung cáo là nhng
nhcăđim ln ca loi hình qung cáo này. Do vy,ăngi thit k loi qung cáo
cn to ra sn phm qung cáo nătng, d nhìn, d nh đ ngiăđc có th chú ý
đn qung cáo dù ch xem qua trong vài giây.
5.4. Nểóm ịểnỂ tin qung cáo di đng
Nhómăphngătin này có hai hình thc qung cáo chính là qung cáo trên
cácăphngătin giao thông và qung cáo trên các vt phm qung cáo. Qung cáo
trên cácăphngătin giao thông đc s dng khá ph bin. Chúng ta có th bt gp
nhng poster qungăcáoătrênănhngăphngătin giao thông công cngănhăxeăbuỦt,ă
xe tc xi,ăhayătrênăxeăôătôăkhách,ătrênătàu,ămáyăbay,… cngănhăqung cáo trên các
phngătin ngoài tri. Loi hình qung cáo này thng ch đcăxemălt qua, cho
nên đc s dng ch yuăđ nhc nh ngi tiêu dùng v sn phmăđc qung
cáo. Qung cáo trên các vt phm qung cáo là hình thc qung cáo bng cách in
các biuătng, logo ca công ty lên qunăáo,ămănón, cc chén và các vt phm
khác đ tng kèm cho khách hàng khi h mua hàng hay nhân mt s kinăđc bit.
Khi khách hàng s dng nhng vt phmăđóăthìănhng biuătngăđiăkèmătrênăvt
phm s là cách qung cáo gián tip cho sn phm. âyălàăcáchăkhéoăléo đ nhc
nh khách hàng v sn phm ca công ty.
5.5. CáẾ ịểnỂ tin qung cáo khác
Ngoài nhng hình thc qung cáo ph bină trên,ăngàyă nay,ăngiă taă cngă
nghăraărt nhiu hình thc qungăcáoăđc bit nhm thu hút s quan tâm ca khách
hàng. Chng hn, qung cáo hình nh sn phm trên mt khinh khí cu hay qung
cáo bng nhng s kin l, qung cáo ti ca hàng, hay qung cáo bng cách tài tr
cho nhng t chc t thin, qung cáo thông qua mt s kin th thao,… Vi s
sáng to caăconăngi, ngày càng có nhiu nhng chiêu thc qung cáo mi khác
l, to nătng mnhăchoăngi xem và lôi cunăđc rt nhiuăkháchăhàngăđn vi
sn phm ca doanh nghip.
- 17 -
Mi mtăphngătin qungăcáoăđu có nhngăuăđimăvàănhcăđim riêng,
choănênăđ đtăđc hiu qu cao nht khi s dng qung cáo, không nhng cn
quanătâmăđn chtălng, ni dung ca sn phm qungăcáoămàăcònăđc bit chú ý
đn vic la chnăphngătin qung cáo nào phù hp nht vi mc tiêu ca nhà
sn xut khi gii thiu sn phmăđnăngi tiêu dùng. Ngày nay, vi s phát trin
ca công ngh và sc sáng to không ngng caăconăngi, có rt nhiuăphngă
tin qung cáo miăraăđi đcăđáo và hp dn, toăđc s chúăỦăđc bit ca khán
gi,ăđiuăđóăkhôngănhng to li th cnh tranh cho các sn phm mà còn thit lp
nhngăbc ngot ln trong lch s phát trin ca ngành qung cáo nói chung.
II. QUNG CÁO TRÊN TRUYN HÌNH (TELEVISION ADVERTISING)
1. Khái nim vƠ đc đim
1.1. Khái nim
Qung cáo trên truyn hình là hình thc qungăcáoăraăđiătngăđi mun,
qungăcáoăđu tiên xut hin trên truyn hình là vào ngày 01/04/1941,ăhưngăđng h
Bulova đưăphi tr 9USD cho mt v trí trên kênh truyn hình WNBC (mt kênh
caă đàiă truyn hình NBC, M)ă trc trnă đu bóng chày giaă haiă đi Brooklyn
Dodgers và Philadelphia Phillies [43]. T đóă đnă nayă đưă cóă hàngă t thôngă đip
qungăcáoăđcăphátăđiăthôngăquaătruyn hình.
Theo Wikipedia, qung cáo trên truyn hình là mtă chngă trìnhă kéo dài
trong mt khong thi gian nhtăđnh trên truynăhìnhăđc mt t chc sn xut và
tr tin đ truynăđt mtăthôngăđip [40].
Trongăđó,ăthôngăđip là bt k suyăngh,ăỦătng đc din đt ngn gn, rõ
ràng hay kín đáo, đc thit k/son tho vi hình thc thích hp đ truyn đn đi
tng bng nhng phng tin truyn thông khácănhau,ăthôngăđip thng có ni
dung ngn gn (t ng, âm thanh hoc du hiu) [23].
Nhăvy, qung cáo trên truynăhìnhăcngăgingănhăcácăphngătin qung
cáoăkhácăđu nhm truynăđt mtăthôngăđipănàoăđóăđnăngiăxem,ănhngăđiu
khác bităcăbn nht ca qung cáo trên truyn hình là nó là mtăchngătrìnhăđc
phát sóng trên truyn hình. Chính vì s khác bit này, qung cáo trên truyn hình có
- 18 -
nhngăđcăđim ni bt,ăđcăđáoăđ hp dnăngi xem hnăhn cácăphngătin
khác.
1.2. Ế đim
Qung cáo trên truyn hình có bnăđcăđim chính th hin rõ s khác bit
ca hình thc này vi nhng hình thc qung cáo khác.
u tiên là tính quy mô. Truyn hình là phng tin tip cn đc vi hu
ht mi đi tng. Tiăcácănc phát trin, hu ht h giaăđìnhănàoăcngăs hu ít
nht mt chic máy thu hình. Ti M, hnă98%ăh giaăđìnhăcóăítănht mt ti vi và
trung bình mt h giaăđìnhăxemătruynăhìnhăhnă7ăgi mtăngày.ăc bit truyn
hình rt ph bin vi nhngă ngiă đ tui t 18ă đn 34, nhngă điă tngă đc
hng tiătrc tiên ca các nhà qung cáo [2]. Còn ti Vit Nam, t l s h gia
đìnhăcó máy truyn hình cngăkhá cao,ănmă2008 con s này là khong 80%. C
nc hin nay có hn 15 triu ti vi, và mi nm s lng ti vi tng lên 10 % (1,5
triu máy) [10]. Không có mt phng tin nào khác ngoài truyn hình trong gi
phát hình chính có th tip cn đc gn 60% h gia đình trong c nc [35].
Thăhaiălà tính nghăthut. Nhngăđcătínhăvăâmăthanhăvàăhìnhănhăđư to
choătruynăhìnhăkhănngăđcăđáoăduyănhtătrongăvicătruynăbá thôngăđipăqungă
cáoăquaăvicăsădngăâmăthanhăvàăcácăhìnhănhăchuynăđng.ăSăktăhpăcaăhaiă
yuătănàyăkhinăchoăcácăqungăcáoăđcăphátătrênătruynăhìnhăsngăđng,ălôiăcună
vàăthúăvăhnănhiuăsoăviăbtăcăhìnhăthc nào khác. Choănên,ăhotăđngăsángătoă
raănhngăsnăphmăqungăcáoătrênătruynăhìnhăđcăcoiălàămtăhotăđngănghăthută
trongăđóăcóăsăktăhpăcaăcácăbămônănghăthutănhăâmănhc,ăhiăha,ăkăxoă
hìnhănh,… Nhiuănhàănghiênăcu còn khngăđnhăđâyăkhôngăkhácăgìăhotăđngăcaă
cácănhàălàmăphimătàiăba,ăsángătoăraămtăđonăphimăccăngnănhngăvnătruynăđtă
đyăđăniădung,ăỦănghaăđnăngiăxem.
Nhcăđnăqungăcáoătrênătruynăhìnhălàăphiănhcătiăchiăphí,ăbiătheoăthngă
kê thìăkhôngăcóămtăphngătinăqungăcáoănàoăliătnăkémănhăqungăcáoătrênătiă
vi. Thôngăthng,ăđăthcăhinămtăqungăcáoătruynăhìnhădoanhănghipăphiăbăraă
haiăloiăchiăphí:ăchiăphíăthcăhinăthôngăđipăqungăcáoăvàăchiăphíăphátăsóngătrênă
truynă hình.ă ă nhngă côngă tyăln,ă chiă phíă thcă hin qungă cáoă trênă truynă hìnhă
- 19 -
chimămtătălăkháălnătrongătoànăbătngăchiăphíădànhăchoăqungăcáoăcaăcácăcôngă
ty. Theoă că tính,ă mtă doanhă nghipă bìnhă thngătiăMăsăsădngăkhongă4%ă
tngădoanhăthuăvàoătipăthăhàngănmăvàăphnălnănàyălàăvàoăqungăcáoătruynăhình,ă
điăviănhngăcôngătyămăphmăthìăconăsănàyăthmăchíălênătiă33% biăhìnhănhă
trongămtăcôngăchúngărtăquanătrngăviăh [7]. Chiăphíătuytăđiăcaăqungăcáoă
trênătruynăhìnhălnănhngăxétăvăchiăphíătính theoăđuăngiătipăcnăđcăliăthp.ă
Nuăchúngătaăphânătíchăchiăphíăqungăcáoătrênătruynăhìnhăđăxemăchiăphíătipăcnă
1000 ngi, taăsăthyărngătruynăhìnhăcóăchiăphíătngăđiărtăcnhătranhăsoăviă
các phngătinăkhác. Nguyênănhânăkhinăcho chi phí này thpălà doăđâyălàăphng
tinăphátăsóngăbngăhìnhănhăđcănht, trongăgiăphátăhìnhăcóăthăvnătiămtăsă
rtălnăngiăxem.
QungăcáoătruynăhìnhăcóătácăđngăsâuăscăđnătâmălỦăngiăxem.ăâyălàăđcă
đimăniăbtăcaăqungăcáoătruynăhìnhăsoăviăcácăhìnhăthcăkhác,ămtăđonăqungăcáoă
chăvàiăchcăgiâyănhngăcóăthăđemăđnăcmăgiácăthoiămái,ăvuiăvănhăxemămtăthcă
phimăngnăđyăỦănghaăvàăngcăli,ăcóăthăkhinăkhánăgiăvôăcùngăbcăbi,ăbcăxúcă
munăttătiăviăluôn. Doăvy,ăđăđánhăgiáăsăthànhăcôngăcaămtăsnăphmăqungăcáoă
trênătruynăhình,ăđiuătraătháiăđăcaăngiăxemăđiăviăcácăqungăcáoăđưăđcăphátă
sóng làăphngăthcăhiuăquănht.
2. Các thành phn tham gia vào mt thông đip qung cáo
Mtă muă qungă cáoă mună đcă toă raă vàă phátă sóngă trênă đàiă truynă hìnhă
thngă phiăcóă săthamăgiaă caă baă thànhă phnă chă yuă làă đàiă truynă hình,ă hưngă
qungăcáoăvàăngiăthuêăqungăcáoăhayănóiăcáchăkhácălàăcácădoanhănghipămună
qungăcáoăchoăsnăphmăcaămình.ă
2.1. ài trỐyn hình (Television Network)
àiătruyn hìnhălàăcăquan,ătăchcăsădngăphngătinătruynăhìnhăđăđaăsnă
phmăqungăcáoăđnăviăngiătiêuădùng. Nhngăchngătrìnhătruynăhìnhăđuătiênă
đcăphátăsóngătănhngănmăđuăcaăthăkăXX,ămiăđuănóăchălàăhìnhănhăgmă
16ăđngă k. Ngày nay, các chngătrìnhă truynăhìnhă đưăđcăphátă sóngăviăkă
thutăâmăthanhăsngăđngăvàăhìnhănhăscănét,ăcóăthătruynătiătrcătipănhngăhìnhă
nhăđnăngiăxemătăkhongăcáchăhàngăngànăcâyăs.ăBanăđu,ăđàiătruynăhìnhăsă
- 20 -
dngă hă thngă phátă sóngă trênă mtă đt,ă hă thng truynă hìnhă tngă t (Analog
Television),ănghaălàătínăhiuăcaăđàiăphátăđi,ăkhiătiăviănhnăđc,ăgiiăđiuăchăsă
nhnăđcăktăquălàătínăhiuătngătănhătínăhiuăgcăcaăâmăthanhăvàăhìnhănh.ă
Doăvy,ăbtăkătiăviănàoăcóăngătenăvàănmătrongăvùngăphăsóngăđuăcóăthăbtăđcă
tínăhiu,ăđàiătruynăhìnhăkhôngăthăthuăphíăsădngăđc,ăchoănênăđâyăcònăgiălàă
truynăhìnhăminăphí.ăSauăđó,ăviăsăphátătrinăcaăkhoaăhcăkăthut,ăcôngănghă
truynăhìnhăđưăcóăsăthayăđiăvăchtăbngăvicăsăhóaătínăhiuătruynăhình.ăCôngă
nghătruynăhìnhăsă(DTV- DigitalăTelevision)ăcóăuăđimăhnăhnănhătínhăchngă
nhiuăcao,ăchtălngăhìnhănhăvàăâmăthanhăđngăđu. Khánăgiămunăxemăđcă
kênhătruynăhìnhăthìăphiănhăđnănhngăthităbăđcăbit,ădoăvy,ătruynăhìnhăsăcóă
thăthuătinătăkhánăgiănênăcònăđcăgiălàătruynăhìnhătrătină(PayăTV). Có hai
loiătruynăhìnhăsăchínhălà hăthngătruynăhìnhăcápă(CATV-Cable Television) và
hăthngătruynăhìnhăsăvătinhă(DTH- Direct To Home). TiăMăsauăsăxutăhină
caămngăcápăvàămngăvătinh,ăthătrngăcaăhăthngătruynăhìnhăthuăphátăbngă
ngătenăđưăgimăsútătă90%ănmă1978ăđnăcònă50%ănmă1994ăvàăđnănayăchínhăphă
MăđưăkỦăquytăđnhăchmădtăvicăphátăsóngătruynăhìnhăbngătínăhiuăanalogătrênă
diătnăcôngăcngăsauăngàyă12/6/2009 [17].ăTiăVităNam,ădoăcôngănghăđiăsauănênă
truynăhìnhătngătăvnăcònărtăphăbinănhngătrongătngălaiăkhôngăxa,ăcôngă
nghătruynăthngănàyăsăphiănhngăchăchoănhngăcôngănghăhinăđiăhn.
Chcănngăchínhăcaăđàiătruyn hình là thu và phát sóng nhngăchngătrìnhă
phóng s, tin tc, khoa hc, gii trí, phim truyn,…ă vàă t chc thc hin các
chngătrìnhătròă chiă truyn hình, dină đàn,ăchngătrìnhăhpătác,…ăđ phc v
khán gi xem truyn hình. Ngun thu nhp caăđàiătruyn hình min phí là t các
chngătrìnhăqung cáo, t tinăbánăchngătrình,ătin tr cp ca chính ph đi vi
cácăđàiătruynăhìnhătrungăng.ăi vi mng cáp và mng v tinh, h còn có thu
nhp t tin thuê caăngiăxem.ăNhng, qung cáo vn là mt ngun thu ch yu
mà mi đàiătruyn hình luôn mun khai thác mt cách trităđ.
Trong mt quy trình thc hin mtăthôngăđip qung cáo trên truynăhình,ăđàiă
truyn hình có chcănngăthc hin công vic cui cùng là phát sóng mu qung cáo
trong khung gi nhtăđnh theo yêu cu caăngi thuê qung cáo.