Tăng cường đầu tư trực tiếp của các doanh nghiệp việt nam sang CHDCDN lào

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNGăI HC NGOIăTHNG
o0o


Công trình tham d Cuc thi
Sinh viên nghiên cu khoa hcăTrngăi hc Ngoiăthngă2013


Tên công trình
TNGăCNGăUăTăTRC TIP
CA CÁC DOANH NGHIP VIT NAM SANG CHDCND LÀO


Nhóm ngành: Kinh doanh và qun lý 3 (KD3)



Hà Ni, tháng 5 nm 2013




MC LC
LI M U 1
CHNGăI:ăKHÁIăQUÁTăV UăTăTRC TIPăNC NGOÀI VÀ
GII THIU V MỌIăTRNGăUăTăCA CHDCND LÀO 4
1.1. Khái quát v đu t trc tip ra nc ngoài (FDI) 4
1.1.1. Khái nim FDI 4
1.1.2. c đim ca FDI 5

1.1.3. Các hình thc FDI 6
1.1.4. Vai trò ca FDI đi vi các nc 8
1.1.5. Các nhân t nh hng vic đu t ra nc ngoài 11
1.2. Gii thiu v môi trng đu t ca CHDCND Lào 13
1.2.1. iu kin t nhiên, xã hi và kinh t nh hng ti thu hút FDI 13
1.2.2. Khung chính sách thu hút FDI ca CHDCND Lào 18
CHNGăII:ăTHC TRNG HOTăNGăUăTăTRC TIP CA
CÁC DOANH NGHIP VIT NAM SANG CHDCND LÀO 21
2.1. C s pháp lý cho hot đng đu t trc tip ra nc ngoài ca Vit Nam 21
2.2.1. Vit Nam 21
2.1.2. CHDCND Lào 22
2.1.3. Quan h hp tác gia Vit Nam và CHDCND Lào 24
2.2. Tình hình FDI ca các doanh nghip Vit Nam sang CHDCND Lào giai
đon 2000 -2012 28
2.2.1. Tng giá tr vn đu t 28
2.2.2. C cu vn đu t theo ngành 30
2.2.3. C cu đu t theo vùng lưnh th 33
2.2.4. Hình thc đu t 34




2.2.5. Hot đng ca mt s d án đu t đin hình 35
2.3. ánh giá thc trng FDI ca các doanh nghip Vit Nam sang Lào 38
2.3.1. Thành tu 38
2.3.2. Hn ch: 41
CHNGăIII:ăGIIăPHÁPăTNGăCNGăUăTăTRC TIP CA CÁC
DOANH NGHIP VIT NAM SANG CHDCND LÀO 44
3.1. Kinh nghim đu t trc tip sang Lào ca mt s quc gia 44
3.1.1. Thái Lan 44

3.1.2. Trung Quc 45
3.1.3. Bài hc đi vi các doanh nghip Vit Nam 48
3.2. Trin vng FDI ca các doanh nghip Vit Nam sang Lào 49
3.2.1. Nhng c hi 49
3.2.2. V thách thc 51
3.2.3. Nhng lnh vc thu hút FDI ca Lào: 52
3.2.4. nh hng phát trin quan h Vit Nam – Lào: 53
3.3. Gii pháp tng cng đu t trc tip ca các doanh nghip Vit Nam sang
CHDCND Lào 54
3.3.1. Nâng cao nhn thc v tm quan trng ca FDI 54
3.3.2. Nghiên cu k môi trng đu t ca CHDCND Lào 55
3.3.3. Xây dng chin lc đu t linh hot 56
3.3.4. Tng cng vai trò ca hip hi các nhà đu t ti Lào nhm to s liên
kt mnh m gia các nhà đu t. 57
3.3.5. Nâng cao nng lc cnh tranh ca các doanh nghip Vit Nam khi đu t
vào Lào 58
3.3.6. La chn lnh vc đu t phù hp 59




3.4. Mt s kin ngh đi vi Nhà nc 60
3.4.1. Ban hành chính sách u đưi, khuyn khích các doanh nghip đu t trc
tip ra nc ngoài 60
3.4.2. Hoàn thin h thng các chính sách, quy đnh v hot đng đâu t trc
tip ra nc ngoài 62
3.4.3. Nâng cao hiu qu công tác qun lý nhà nc 63
3.4.4. Tng cng hot đng xúc tin đu t 63
3.4.5. Tng cng mi quan h đc bit Vit- Lào 64
KT LUN 65

DANH MC TÀI LIU THAM KHO 66








DANH MC BNG BIU,ăSă

Bng 1.1: Mt s ch tiêu kinh t ca CHDCND Lào 16
Bng 1.2: Các thông s vin thông nm 2012 ti CHDCND Lào 18
Bng 1.2: Các quc gia có hip đnh đu t song phng (BITs) vi CHDCND Lào 19
Bng 2.1: u t trc tip ca doanh nghip Vit Nam ti CHDCND Lào giai đon
2000-2012 28
Bng 2.2: u t trc tip ca các doanh nghip Vit Nam sang CHDCND Lào
theo ngành giai đon 2000- 2012 31


Biu 1.1: C cu kinh t ca Lào giai đon 2000-2011 17
Biu 2.1: Tng trng v s d án và vn đu t trc tip sang Lào giai đon 2000-
2012 29
1



LI M U

1. Tính cp thit caăđ tài:

Trong xu th hi nhp kinh t hin nay, đu t trc tip ra nc ngoài tr
thành xu hng tt yu ca các nc trên th gii. ó không ch là đc quyn ca
các nc có nn kinh t phát trin mà ngay c đi vi các nc có nn kinh t đang
phát trin; trong đó có Vit Nam, dòng đu t ra cng đư phát trin mt cách mnh
m. u t ra nc ngoài s giúp doanh nghip m rng th trng, nâng cao hiu
qu sn xut kinh doanh, tn dng ngun tài nguyên, chi phí vn chuyn hàng
hóa…; đng thi tng cng nng lc khoa hc k thut, nâng cao nng lc qun lý
ca bn thân doanh nghip. Theo s liu thng kê t Cc u t nc ngoài- B K
hoch và u t, tính đn tháng 10 nm 2012, tng s d án đu t ra nc ngoài
ca Vit Nam là 737 d án vi vn đng ký đt khong 15,086 t USD.
CHDCND Lào là quc gia cùng nm trong khu vc ông Nam Á, có nhiu
đim tng đng, vi ngun tài nguyên thiên nhiên phong phú và đc bit có mi
quan h thân thit vi Vit Nam. Vì th, trong nhiu nm qua, Lào luôn là đt nc
thu hút nhiu vn đu t nht t các doanh nghip Vit Nam. Tuy nhiên, vic đu t
trc tip sang Lào ca các doanh nghip Vit Nam vn cha tng xng vi tim
nng ca quc gia này, đng thi hiu qu đu t cha cao. Do vy, vic phân tích
và đánh giá hot đng đu t trc tip ca các doanh nghip Vit Nam sang Lào
trong nhng nm qua cng nh phân tích nhng đim mnh, đim yu s là nhng
cn c c th giúp các doanh nghip đa ra nhng gii pháp thit thc nhm tng
cng đu t trc tip sang Lào. Chính vì vy, nhóm nghiên cu đư la chn đ tài
“Tngăcngăđuătătrc tip ca các doanh nghip Vit Nam sang CHDCND
Lào” làm đ tài nghiên cu.
2. Tng quan tình hình nghiên cu:
Hin nay, vn đ đu t trc tip ra nc ngoài nói chung và sang CHDCND
Lào nói riêng đư nhn đc khá nhiu s quan tâm t các nhà nghiên cu. Cho ti
nay, đư có nhiu công trình nghiên cu v vn đ này, đin hình:
2

Th nht là lun án tin s kinh t ca VILAYVONG BOUDDAKHAM nm
2011: u t trc tip nc ngoài trong phát trin kinh t- xã hi  CHDCND Lào.
Lun án nghiên cu tình hình đu t nc ngoài vào CHDCND Lào giai đon 1988
– 2008 và đa ra gii pháp thu hút đu t đ phát trin kinh t - xã hi ti Lào. Tuy
nhiên, công trình cha đi sâu nghiên cu đu t trc tip ca các doanh nghip Vit
Nam sang Lào.
Th hai là lun án tin s Qun tr kinh doanh ca Nguyn Vn An nm 2012:
Nghiên cu phát trin đu t trc tip ca các doanh nghip Vit Nam vào lnh vc
công nghip  CHDCND Lào. Lun án nghiên cu thc trng đu t vào lnh vc
công nghip ca các doanh nghip Vit Nam sang Lào. Tuy nhiên, lun vn ch tp
trung vào lnh vc công nghip mà cha đ cp đn các lnh vc khác.
Nhìn chung, các công trình trên tip cn di nhng góc đ khác nhau c v lý
thuyt ln thc tin đu t ra nc ngoài, tuy nhiên trong bi cnh toàn cu hóa
hin nay, đc bit trong thi kì làn sóng đu t trc tip ra nc ngoài ca các
doanh nghip Vit Nam tng trng mnh m thì vic đi sâu nghiên cu FDI ca
Vit Nam sang CHDCND Lào là yêu cu cn thit. Vi đ tài này, nhóm nghiên
cu t vic đánh giá thc trng và trin vng đu t ca các doanh nghip Vit Nam
sang Lào, s đa ra đa ra nhng các gii pháp nhm tng cng hot đng đu t trc
tip ca các doanh nghip Vit Nam sang Lào phù hp trong giai đon hin nay.
3. Mc tiêu nghiên cu:
 tài phân tích nhng ni dung sau:
Th nht, tìm hiu v môi trng đu t ca CHDCND Lào.
Th hai, nghiên cu thc trng hot đng đu t trc tip ca các doanh
nghip Vit Nam sang CHDCND Lào.
Th ba, đa ra gii pháp tng cng đu t trc tip ca các doanh nghip
Vit Nam sang Lào.
4. Phngăphápănghiênăcu:
Trong quá trình thc hin đ tài, nhóm nghiên cu s dng ngun tài liu th
cp, t đó thu thp, tng hp thng kê, phân tích và d báo xu hng đu t trc
tip ca Vit Nam sang Lào.

3



5. iătng nghiên cu và phm vi nghiên cu:
 i tng: u t trc tip ra nc ngoài ca các doanh nghip.
 Phm vi:  tài tp trung nghiên cu tình hình đu t trc tip ca các
doanh nghip Vit Nam sang CHDCND Lào trong giai đon t nm 2000 đn 2012.
6. Kt qu nghiên cu d kin:
 tài có th đc dùng làm tài liu tham kho và hc tp đi vi các c quan
qun lý ca nhà nc và các trng đi hc khi kinh t cng nh các doanh nghip
đư hoc s đu t sang CHDCND Lào.
7. Kt cuăđ tài
Ngoài mc lc, li m đu, kt lun và danh mc tài liu tham kho, đ tài
gm có 3 chng:
Chng I: Khái quát v đu t trc tip nc ngoài và gii thiu v môi
trng đu t ca CHDCND Lào
Chng II: Thc trng hot đng đu t trc tip ca các doanh nghip Vit
Nam sang CHDCND Lào
Chng III: Gii pháp tng cng đu t trc tip ca các doanh nghip
Vit Nam sang CHDCND Lào.

4



CHNGăI:ăKHÁIăQUÁTăV UăTăTRC TIPăNC NGOÀI VÀ
GII THIU V MỌIăTRNGăUăTăCA CHDCND LÀO

1.1. Khái quát v đuătătrc tipăraănc ngoài (FDI)

1.1.1. Khái nim FDI
FDI là hình thc đu t xut hin khi mt nhà đu t  mt nc mua tài sn 
mt nc khác vi ý đnh qun lý nó.
Theo khái nim ca Qu tin t quc t IMF, FDI là nhng hot đng nhm
đt đc nhng li ích lâu dài trong doanh nghip hot đng trên lưnh th ca mt
nn kinh t khác nn kinh t nc ch đu t, mc đích ca ch đu t là giành
quyn qun lý thc s doanh nghip.
T chc Hp tác và Phát trin kinh t OECD thì li tip cn FDI theo mt
hng khác. Theo t chc này, đu t trc tip đc thc hin nhm thit lp các mi
quan h kinh t lâu dài vi mt doanh nghip, đc bit là nhng khon đu t mang li
kh nng to nh hng đi vi vic qun lý doanh nghip nói trên bng cách:
- Thành lp hoc m rng mt doanh nghip hoc mt chi nhánh thuc toàn
quyn qun lý ca ch đu t.
- Mua li toàn b doanh nghip đư có.
- Tham gia mt doanh nghip mi.
- Cp tín dng dài hn (>5 nm).
T đó, Lut đu t ca Vit Nam đnh ngha: “u t trc tip ra nc ngoài
là vic nhà đu t đa vn bng tin và các tài sn hp pháp khác t Vit Nam ra
nc ngoài đ tin hành hot đng đu t”. Tuy nhiên, khái nim này mi nêu hình
thc mà cha nhc đn mc đích ca đu t ra nc ngoài là tìm kim li nhun.
Tóm li, FDI là mt hình thc đu t quc t trong đó ch đu t ca mt
nc đu t toàn b hay phn đ ln vn đu t cho mt d án đu t  nc khác
nhm giành quyn kim soát hoc tham gia kim soát d án đó. Vn đu t có th
là tài sn hu hình (tin mt, máy móc thit b, quy trình công ngh, các loi hp
đng và giy phép có giá tr, ); tài sn vô hình (quyn s hu trí tu, kinh nghim
qun lý, ) hoc tài sn tài chính (c phn, c phiu, trái phiu, giy ghi n, ).
5

Quyn kim soát- quyn tham gia vào vic đa ra các quyt đnh quan trng liên
quan đn chin lc, chính sách phát trin ca công ty, là du hiu quan trng nht
đ phân bit FDI vi các hình thc đu t quc t khác.
1.1.2. c đim ca FDI
1.1.2.1. FDI ch yu là đu t t nhân vi mc đích li nhun
Theo quy đnh ca nhiu quc gia, FDI là đu t t nhân. Tuy nhiên, lut pháp
ca mt s nc quy đnh trong trng hp đc bit FDI có th có s tham gia góp
vn ca Nhà nc.
Dù ch th là t nhân hay nhà nc thì mc đích u tiên hàng đu vn là li
nhun. Do vy, các nc tip nhn đu t cn xây dng cho mình mt hành lang
pháp lý đ mnh và các chính sách thu hút FDI hp lý đ hng FDI vào phc v
các mc tiêu phát trin kinh t, xư hi ca nc mình, tránh tình trng FDI ch phc
v mc đích tìm kim li nhun ca ch đu t.
1.1.2.2. Ch đu t nc ngoài phi đóng góp mt t l vn ti thiu
Ch đu t trc tip nc ngoài phi đóng mt lng vn ti thiu theo quy
đnh ca tng nc qua đó h có quyn đc trc tip tham gia điu hành đi tng
mà h b vn tham gia đu t. Phn vn ti thiu thay đi tu theo tng nc t 10
đn 25%. Có nc quy đnh là 25%, hoc có nc quy đnh có c phn tuy di
25% nhng nu có mt trong nhng điu kin sau đây đu đc xem là đu t trc
tip: c nhân viên qun lý hoc nhân viên k thut đn xí nghip đu t, cung cp
k thut, cung cp nguyên liu; mua sn phm ca xí nghip, giúp đ tin vn, cho
vay hoc đu t theo hình thc thng mi có hoàn tr.
Li ích và quyn qun lý điu hành doanh nghip FDI ph thuc vào t l vn
góp. T l vn góp càng cao thì có li nhun cng nh quyn ra quyt đnh càng
ln. Nu nhà đu t góp 100% vn thì doanh nghip đó hoàn toàn do ch đu t
nc ngoài điu hành và qun lý.
1.1.2.3. FDI không làm phát sinh n cho nc tip nhn đu t
FDI là hình thc đu t trong đó ch đu t t quyt đnh đu t, sn xut,
kinh doanh và chu trách nhim v l, lưi. Hình thc này mang tính kh thi và hiu
6

qu kinh t cao, hn na không đ li gánh nng n hoc nhng ràng buc v chính
tr cho nc tip nhn đu t.
1.1.2.4. FDI thng kèm theo chuyn giao công ngh cho nc tip nhn đu t
Thông qua hot đng FDI, nc tip nhn đu t có th tip thu khoa hc
công ngh, bí quyt k thut tiên tin, kinh nghim t chc qun lý hin đi ca
nc đi đu t hoc nc đi đu t s tn dng đc s u tiên, điu kin thun li
mà nc tip nhn đu t trc tip dành cho mình đ phát huy li th v ngun
nhân lc trình đ cao, phng tin đu t…mà khi đu t trong nc s không có
đc.
1.1.3. Các hình thc FDI
1.1.3.1. Theo cách thc xâm nhp, FDI bao gm 2 hình thc:
a) u t mi:
Khái nim: đu t mi là vic nhà đu t tin hành xây dng các c s kinh
doanh hoàn toàn mi  nc ngoài hoc m rng c s kinh doanh hin có.
u đim: hình thc đu t này đem li li nhun cao, phù hp vi môi trng
có tính cnh tranh không cao, th trng nhiu tim nng.
Nhc đim: giá tr đu t ban đu thng ln và tính ri ro cao.
b) Mua li và sáp nhp (M&A):
Khái nim: M&A là hình thc đu t di dng nhà đu t tin hành mua li
và sáp nhp các doanh nghip hin có  nc ngoài vào c s kinh doanh ca mình,
hoc mua c phiu đ tham gia điu hành doanh nghip đó.
u đim: hình thc đu t này đc tin hành nhanh chóng, ít ri ro, giúp nhà
đu t tng li th v quy mô, tn dng li th ca đi tác v th trng, uy tín,
công ngh và trình đ qun lý.
Nhc đim: các nhà đu t có th gp tr ngi trong liên kt hot đng ca
công ty do khác bit v vn hóa, suy ngh gia công nhân c và nhà điu hành mi
hoc đnh giá tài sn mua li quá cao dn đn li nhun thp.

1.1.3.2. Theo lut đu t  Vit Nam, FDI bao gm các hình thc pháp lý ch
yu sau:
a. u t theo hình thc hp đng
7



Khái nim: Hp đng hp tác kinh doanh là vn bn ký kt gia hai hay nhiu
bên đ tin hành đu t kinh doanh  mt quc gia trong đó quy đnh trách nhim
và phân chia kt qu kinh doanh cho mi bên mà không thành lp pháp nhân mi.
Các hình thc: hp đng xây dng- kinh doanh- chuyn giao (BOT), hp
đng xây dng- chuyn giao- kinh doanh (BTO) và hp đng xây dng- chuyn
giao (BT).
u đim: giúp nhà đu t thâm nhp vào nhng lnh vc hn ch đu t, th
trng truyn thng ca nc ch nhà: vin thông, du khí hoc th trng mi
mà nhà đu t cha bit rõ.
Nhc đim: thi gian đàm phán và thc thi thng kéo dài, d tht bi do
mc đích thiu nht quán gia các bên.
b. Doanh nghip liên doanh
Khái nim: Doanh nghip liên doanh là doanh nghip đc thành lp ti nc
ch nhà trên c s hp đng liên doanh ký gia hai bên hoc các bên nc ch nhà
vi các bên nc ngoài đ đu t, kinh doanh ti nc ch nhà.
u đim: giúp nhà đu t tn dng đc h thng phân phi có sn ca nc
ch nhà; đu t vào lnh vc d thu li, lnh vc b cm hoc hn ch đi vi hình
thc doanh nghip 100% vn nc ngoài; thâm nhp th trng truyn thng ca
nc ch nhà, không mt thi gian, chi phí cho vic nghiên cu th trng mi và
xây dng các mi quan h, đng thi chia s chi phí và ri ro đu t.
Nhc đim: Có s khác bit v nhìn nhn chi phí đu t gia hai bên đi tác,
cn nhiu thi gian thng tho mi vn đ liên quan đn d án đu t, đnh giá tài sn
góp vn, vn đ gii quyt vic làm cho ngi lao đng ca đi tác trong nc; thiu

ch đng trong qun lý điu hành doanh nghip, s khác bit v tp quán vn hóa.
c. Doanh nghip 100% vn nc ngoài
Khái nim: Doanh nghip 100% vn nc ngoài là doanh nghip thuc s hu
ca nhà đu t nc ngoài, do nhà đu t nc ngoài thành lp ti nc ch nhà, t
qun lý và chu trách nhim v kt qu kinh doanh.
8



u đim: nhà đu t có th ch đng trong qun lý điu hành doanh nghip,
trin khai nhanh d án đu t, đc quyn ch đng tuyn chn và đào to ngun
nhân lc đáp ng nhu cu phát trin chung.
Nhc đim: Ch đu t chu toàn b ri ro trong đu t, chi phí nghiên cu
tip cn th trng mi cao, không thâm nhp đc nhng lnh vc có nhiu li
nhun cn th trng trong nc ln, khó quan h vi các c quan qun lý nhà nc
ca nc ch nhà.
1.1.4. Vai trò ca FDI đi vi các nc
1.1.4.1. i vi nc ch đu t
a. Tích cc
Th nht, FDI giúp nc ch đu t bành trng sc mnh kinh t và nâng
cao uy tín chính tr trên trng quc t. Thông qua uy tín ca các doanh nghip mà
v th ca quc gia đó trên trng quc t nói chung, trong đu t trc tip nc
ngoài nói riêng ngày càng đc nâng cao, quc gia đó s có ting nói mnh m và
có trng lng trong các din đàn kinh t và các t chc kinh t th gii.
Th hai, nc ch đu t có th s dng li th ca ni tip nhn vn gim
chi phí, nâng cao hiu qu s dng vn và t sut li nhun, khc phc tình trng
tha vn tng đi. Khi đu t trc tip ra nc ngoài, các quc gia này s đem các
ngun lc có li th ca mình đ tin hành đu t. Các ngun lc s đc khai thác
ti đa trong môi trng kinh doanh rng ln hn, vi mt đ cnh tranh thp hn
vi nhng ngành mà quc gia đó có th mnh.

Th ba, FDI giúp nc ch đu t m rng th trng tiêu th sn phm, khc
phc tình trng lưo hóa sn phm. Trong giai đon đu vòng đi ca sn phm mi,
giai đon th nghim sn xut đc tin hành tp trung ti chính quc gia đó, các
doanh nghip có th thc hin xut khu trc tip sn phm. Khi sn phm đư tr
nên tiêu chun hoá trong giai đon phát trin, sn phm đư “bưo hoà”  th trng
trong nc, nhà sn xut s tích cc đy mnh đu t trc tip ra nc ngoài nhm
tn dng li th chi phí thp (yu t đu vào, u đưi ca nhà nc tip nhn đu t)
và quan trng hn là nhm ngn chn kh nng mt th trng vào tay các nhà sn
9



xut đa phng. Các nhà sn xut s tin hành di chuyn máy móc, thit b và công
ngh sn xut sang các nc đó đ sn xut, kéo dài “tui th” ca sn phm.
Th t, các nhà đu t có th tìm kim các ngun cung nguyên, nhiên liu n
đnh. Ngun lc và kh nng khai thác các ngun lc là vn đ quan trng đ gim
thiu chi phí trong quá trình sn xut kinh doanh ca mi doanh nghip, góp phn
đc lc cho doanh nghip nâng cao sc cnh tranh và tng li nhun. Khi tin hành
sn xut kinh doanh, mi nhà qun lý đu phi luôn tìm cách ti thiu hoá chi phí
và ti đa hoá li nhun nên h c gng s dng các ngun lc sao cho có hiu qu
nht và đu t trc tip ra nc ngoài là mt gii pháp.
Th nm, FDI giúp các nc đu t tránh đc hàng rào thu quan và hàng
rào bo h phi thu quan ca nc tip nhn đu t. Hu ht các quc gia trên th
gii đu s dng hàng rào thu quan cng nh các hàng rào phi thu quan đ kim
soát vic xut nhp khu hàng hoá và dch v. Trong các trng hp nh vy, các
nhà sn xut thay vì xut khu hàng hoá, h xut khu t bn hay đu t trc tip
nc ngoài đ gim chi phí và tránh đc hàng rào bo h thng mi ca các
nc, d dàng hn trong vic đa hàng hoá thâm nhp vào th trng nc ngoài.
Th sáu, các nhà đu t có th đi mi c cu sn phm, áp dng công ngh
mi, nâng cao cht lng ngun nhân lc, nng lc cnh tranh. Quá trình đy mnh

đu t trc tip ra nc ngoài luôn gp phi s cnh tranh gay gt đn t các nhà
đu t nc ngoài khác cng nh hàng rào tiêu chun k thut ca nc nhn đu
t.  chin thng trong cnh tranh, m rng sn xut tng li nhun, các nhà đu
t nc ngoài tích cc ci tin k thut, nâng cao trình đ công ngh, hp lý hoá
sn xut, tng nng sut lao đng; mt khác, không ngng nâng cao trình đ công
ngh, trình đ ngun nhân lc, trình đ t chc qun lý sn xut. Kt qu là trình đ
ngun nhân lc ca các doanh nghip ngày càng cao, đáp ng yêu cu đòi hi ca
sn xut.
b. Tác đng tiêu cc
 Qun lý vn và công ngh tht thoát, khó kim soát hn.
 S n đnh ca đng tin: do ph thuc vào ngun nguyên liu, sn phm
tiêu th  các th trng bên ngoài…
10



 Cán cân thanh toán quc t b thâm ht do đem tin ra nc ngoài đu t.
 Vic làm và lao đng trong nc: có th gây ra tht nghip cho lao đng
trong nc.
1.1.4.2. i vi nc nhn đu t
a. Tác đng tích cc
Th nht, FDI b sung mt lng vn ln cho đu t phát trin. Trong các
ngun vn nc ngoài thì vn FDI đc đánh giá là rt quan trng đi vi nhiu
nc. FDI chim mt t trng đáng k trong tng vn đu t toàn xư hi ca các
nc đang và kém phát trin. Hn na, s có mt ca ngun vn này góp phn to
điu kin cho ngun vn nhà nc tp trung vào các vn đ kinh t xư hi, thúc đy
đu t trong nc phát trin, t đó các tim nng trong nc đc khai thác vi
hiu qu cao.
Th hai, FDI giúp nc nhn đu t có đc công ngh phù hp, nâng cao
cht lng ngun nhân lc. FDI có th mang li công ngh cho các nc thông qua

con đng chuyn giao t nc ngoài vào, hoc xây dng các c s nghiên cu và
phát trin, đào to cho đi ng lao đng  nc ch nhà đ phc v cho các d án
đu t.
Th ba, FDI giúp nc nhn đu t chuyn dch c cu theo hng tích cc.
FDI ch yu đc tin hành bi các TNC và thng tp trung vào các ngành công
nghip và dch v, góp phn tng nhanh t trng v sn lng, vic làm, xut
khu,… ca các ngành công nghip, dch v trong nn kinh t ca các nc đang
phát trin, gim t trng các ngành truyn thng.
Th t, FDI góp phn n đnh kinh t v mô, thay đi các cân đi ln ca nn
kinh t ca các nc đang phát trin theo hng tích cc.
Th nm, FDI giúp nc nhn đu t m rng th trng xut khu, tng nng
lc cnh tranh trên th gii. Không ch đáp ng nhu cu ni đa, FDI ngày càng
hng mnh vào xut khu. Ngun ngoi t đáng k t xut khu đư giúp các nc
đang phát trin ci thin cán cân thng mi.
11



Th sáu, FDI giúp nc nhn đu t m rng quan h hp tác quc t, đy
nhanh hi nhpthông qua thu hút các ngun vn khác, phát trin ngoi thng,
tham gia vào các dây chuyn sn xut toàn cu…
b. Tác đng tiêu cc
 Nn kinh t ph thuc vào các doanh nghip FDI
 Ô nhim môi trng
 Trit tiêu kh nng cnh tranh ca các doanh nghip trong nc, có th dn
đn đc quyn
 Các vn đ xư hi phát sinh.
Tóm li, vic tin hành FDI gia các nc trên th gii vi nhau tt yu dn
đn có s di chuyn các ngun lc tài chính, công ngh, k nng, bí quyt, kinh
nghim t quc gia này sang quc gia khác. S di chuyn này va có tác đng tích

cc ln tiêu cc đn s phát trin kinh t - xư hi ca mi quc gia, vì vy mi quc
gia cn có s cân nhc trên c hai khía cnh, va s dng các ngun lc trong nc
tham gia vào các hot đng hp tác quc t; va khai thác và s dng có hiu qu
các ngun lc t bên ngoài thông qua hot đng FDI phc v cho s phát trin kinh
t - xư hi ca quc gia mình.
1.1.5. Các nhân t nh hng vic đu t ra nc ngoài
1.1.5.1. Ch đu t
a. Li th đc quyn:
Khi tin hành đu t FDI ra nc ngoài, các doanh nghip gp phi rt nhiu
bt li: s khác bit v vn hóa, th ch, ngôn ng, thông tin th trng,…  có
th tn ti, các doanh nghip này phi s hu mt s li th cnh tranh đc bit gi
là li th đc quyn. Các li th này phi là li th riêng ca doanh nghip, sn sàng
chuyn giao trong ni b doanh nghip và gia các nc.
b. Li th ni b hóa:
Các hình thc m rng hot đng ra nc ngoài gm: xut khu, cp giy
phép qun lý, nhng quyn thng mi, liên doanh, doanh nghip 100% vn nc
ngoài,… vi các hình thc theo th t có chi phí giao dch gim, chi phí qun lý và
quyn kim soát tng lên. Khi th trng bên ngoài không hoàn ho, các doanh
12



nghip có đc li th ni b hóa khi la chn hình thc FDI. Chính các li th ni
b hóa giúp các MNC tin hành hot đng kinh doanh đng b và hoàn chnh, sn
xut  nhiu nc và s dng thng mi trong ni b doanh nghip đ lu chuyn
hang hóa, dch v và các yu t vô hình gia các chi nhánh ca chúng.
1.1.5.2. Nc ch đu t
a) Các bin pháp khuyn khích đu t
 Tham gia các hip đnh đa và song phng v đu t
 Chính ph bo him cho các hot đng đu t ra nc ngoài

 u đưi thu và tài chính
 Khuyn khích chuyn giao công ngh
 Tr giúp tip cn th trng, u đưi thng mi cho hàng hóa ca các nhà
đu t
 Cung cp thông tin, tr giúp k thut
b) Các bin pháp hn ch đu t
 Hn ch chuyn vn ra nc ngoài
 Hn ch bng thu
 Hn ch tip cn th trng
 Cm đu t vào mt s nc
1.1.5.3. Môi trng đu t
Theo Hi ngh ca Liên hip quc v Thng mi và Phát trin (UNCTAD),
các yu t quyt đnh FDI ca nc tip nhn đu t đc chia thành 3 nhóm:
Th nht là khung chính sách v FDI ca nc nhn đu t gm các quy đnh
liên quan trc tip đn FDI và các quy đnh có nh hng gián tip đn FDI.
Các quy đnh và chính sách liên quan trc tip FDI bao gm các quy đnh v
vic thành lp và hot đng ca các nhà đu t nc ngoài, các tiêu chun đi x
vi FDI và c ch hot đng ca th trng trong đó có s tham gia ca thành phn
kinh t có vn đu t nc ngoài.
Mt s các quy đnh, chính sách trong mt s ngành, lnh vc khác cng có
nh hng đn quyt đnh ca ch đu t: chính sách thng mi, chính sách t
13



nhiên hóa, chính sách tin t và chính sách thu, chính sách t giá hi đoái, chính
sách liên quan đn c cu các ngành kinh t và các vùng lưnh th, các quy đnh
trong hip đnh quc t mà nc nhn đu t tham gia ký kt…
Th hai là các yu t ca môi trng kinh t.
Tùy đng c ca ch đu t nc ngoài mà có th có các yu t ca môi

trng kinh t nh hng đn dòng vn FDI:
Các ch đu t có đng c tìm kim th trng s quan tâm đn dung lng
th trng và thu nhp bình quân đu ngi; tc đ tng trng ca th trng; kh
nng tip cn th trng khu vc và th gii; các s thích đc bit ca ngi tiêu
dùng và c cu th trng.
Các ch đu t tìm kim ngun nguyên liu và tài sn s quan tâm đn tài
nguyên thiên nhiên; lao đng cha qua đào to vi giá r; lao đng có tay ngh;
công ngh, phát minh, sáng ch và các tài sn doanh nghip sang to ra; c s h
tng phn cng.
Các ch đu t tìm kim hiu qu s chú trng đn chi phí mua sm các ngun
tài nguyên; các chi phí đu vào khác: chi phí vn chuyn và thông tin liên lc; chi
phí mua bán thành phm; tham gia các hip đnh hi nhp khu vc to thun li cho
vic thành lp mng li các doanh nghip toàn khu vc.
Th ba là các yu t to thun li trong kinh doanh bao gm: chính sách xúc
tin đu t; các bin pháp u đưi khuyn khích đu t; gim các tiêu cc phí bng
cách gii quyt nn tham nhng, ci cách th tc hành chính đ nâng cao hiu qu
hot đng ca b máy qun lý nhà nc; nâng cao cht lng các dch v tin ích xư
hi đ đm bo cuc sng cho các ch đu t nc ngoài; các dch v hu đu t.
1.2. Gii thiu v môiătrngăđuătăca CHDCND Lào
1.2.1. iu kin t nhiên, xã hi và kinh t nh hng ti thu hút FDI
1.2.1.1. iu kin t nhiên
a. a lý
Lào nm  khu vc ông Nam Á, trung tâm ca tiu vùng sông Mê Kông,
phía Bc giáp Trung Quc,Tây Bc giáp Mianma; Tây Nam giáp Thái Lan; Nam
giáp Campuchia và phía ông giáp Vit Nam. Ngoi tr cánh đng Chum  min
14



Bc, thung lng sông Mê-công và các cao nguyên thp  min Nam, đa hình ch

yu là đi núi.
Do v trí đa lý đc bit ca mình, Lào đc xem là mt đa bàn trung chuyn
quan trng ca vùng ông Nam Á lc đa t Tây sang ông, t Bc xung Nam và
ngc li. V trí đa lý này đư thúc đy các nc ASEAN và Trung Quc đy mnh
các n lc hp tác vi Lào đ m rng th trng. Vì vy đây cng là điu kin
thun li đ Lào đy nhanh quá trình hi nhp vi các nc trong khu vc và quc
t, t đó có điu kin phát trin kinh t trung và dài hn.
b. Tài nguyên thiên nhiên
Thiên nhiên đư u đưi cho đt nc nhiu loi tài nguyên không nhng phong
phú v s loi, s lng và c v cht lng: đt đai màu m, đng c bao la, rng
nhiu g quý, tim lc thy đin di dào và rt giàu khoáng sn.
t đai
Theo s liu ca T chc Nông nghip và Lng thc Liên Hp Quc, đt
nông nghip  Lào có mt din tích khá ln 2378 nghìn ha chim khong 10,3%
tng din tích đt vi nhiu loi nh: đt phù sa, đt bi trm tích, đt đ bazan và
đt đi núi. t phù sa tp trung  4 đng bng ln Viên Chn, Savannakhet, Khm
mun, Champassak, đt bi t trm tích chim hàng chc vn ha  các cánh đng
nh Mng Sinh, Nm Thà, Chum So vi din tích Lào thì đt phù sa và đt bi
trm tích chim din tích rng hn c và là nhng loi đt thích hp cho vic trng
cây lng thc, cây hoa màu, cây n qu. t đ bazan tp trung  cao nguyên
Booloven cùng vi đa th bng phng, khí hu mát m thun li cho vic trng các
loi cây công nghip nh bông, chè, lc, đ tng, cà phê…
Tài nguyên rng
Lào là ni hi t nhiu loi đng thc vt ph bin ca khu vc ông Nam Á.
Thm thc vt đa dng, gm rng già nhit đi vi các cây ly g thân cao, to,rng
tha mây xt, rng thông, tre, na, đng c…Rng chim ti khong 47% din tích
nc Lào, vi nhiu loi g quý him, lâm sn. Rng là mt ngun tài nguyên vô
giá và rt quan trng trong đi sng ca nhân dân Lào.
V khoáng sn
15

Tr lng khoáng sn ti Lào khá phong phú và đc tri rng trên khp các
vùng ca c nc, gm các loi khoáng sn vi tr lng cao nh đng, st, than,
chì, km, mangan, km, vàng…. Vi 511 đim khai khoáng có trin vng, tng d
tr qung ca Lào c tính 31 triu tn, trong đó 12 triu tn qung vàng, 162 triu
tn qung đng, 26 triu tn qung st, 8 triu tn qung thch cao.
V tim nng thy đin
Lào có tim nng ln trong vic phát trin lnh vc nng lng nh vào s di
dào ca các dòng sông. Da vào tim nng này Lào có th xây dng 120 nhà máy
thy đin vi tng công sut khong 30.000MW. Tính đn nay, Lào đư xây dng 17
đp thy đin vi công sut 25.000 MW.
Tóm li, ngun tài nguyên thiên nhiên ca Lào v đt đai, rng, khoáng sn và
thy đin rt phong phú, có tim nng ln trong vic phát trin mt s lnh vc nh trng
cây công nghip, khai khoáng, nng lng… ây cng là nhng lnh vc hin thu hút
các nhà đu t trc tip nc ngoài đu t sang Lào và thu đc li ích kinh t ln.
1.2.1.2. iu kin kinh t
Kinh t ca Lào đt đc tc đ phát trin cao và khá n đnh trong nhng
nm gn đây.Trong nhng nm gn đây, tng trng GDP ca Lào luôn đt đc
tc đ khá cao. Tuy nhiên, Lào vn thuc nhóm nc có thu nhp thp và theo xp
loi ca IMF, GDP bình quân đu ngi ca Lào đng th 128 trên tng s 168
nc so sánh

16



Bng 1.1: Mt s ch tiêu kinh t ca CHDCND Lào
Ch tiêu
kinh t
nă
v
2000
2005
2008
2009
2010
2011
2012
GDP (giá
hin ti)
T
USD
1,64
2,73
5,29
5,6
6,86
8,3
9,22

Tngătrng
GDP thc t
T
USD
6,3
6,8
7,8
7,5
8,1
8,0
8,3
GDP/ngi
USD
308,38
473,75
878,94
915,75
1105,44
1320,26
1454
Tngăch s
giá tiêu
dùng
%
25,1
7,2
7,6
0,0
6,0
7,6

5,1
T l lãi sut
thc t
%
5,77
16,75
13,9
28,54
11,45
-
-
Cán cân
thngămi
%
GDP
-14,12
-12,34
-12,2
-9,21
-2,37
-6,21
-
Ngun: International Monetary Fund: Laos- All economic indicators
V c cu kinh t, trong nhng nm gn đây, khu vc dch v duy trì đc tc
đ tng trng khong 10%, công nghip 7% - 10%, nông nghip 2% - 4%. T
trng trong c cu GDP, khu vc nông nghip chim 31% - 33%, công nghip 26%
- 28%, dch v trên 40%. C cu kinh t này cho thy trình đ ca nn kinh t Lào
vn  mc rt thp, vi nông nghip vn là hot đng ch yu.
17

Biu 1.1:ăCăcu kinh t ca CHDCND LƠoăgiaiăđon 2000-2011

Ngun: World Bank: Lao PDR- Productive sectors
Hin nay, quc gia này đang thc hin kinh t th trng, tích cc đi mi ci
cách môi trng kinh t đ thu hút nhiu nht FDI. C cu kinh t đang thay đi
tích cc theo hng công nghip hóa hin đi hóa nh có nhng chính sách xây
dng nn kinh t nhiu thành phn. Chin lc đi lên t nn kinh t th trng đang
đc Lào trin khai mnh m, to điu kin thun li cho hot đng FDI ca Vit
Nam nói riêng và ca các nc vùng Châu Á nói chung.
V c s h tng, nhìn chung, c s h tng ca CHDCND Lào còn cha phát
trin. Theo s liu thng kê t CIA World Factbook, tính đn nm 2007, Lào có
39.568 km đng b, trong đó t l mt đng ri nha rt thp, c s h tng giao
thông đng b còn lc hu, đang đc chú trng ci to. Ngoài ra, tính đn nm
2012, Lào có 42 sân bay vi 9 sân bay có đng bng tri nha và 4600 km đng
thy. C s h tng vin thông ca Lào, nh có s u tiên phát trin ca nhà nc
có nhng bc phát trin mi trong nhng nm qua: mc dù mt đ s dng thuê
bao c đnh còn rt thp nhng thuê bao s dng đin thoi di đng tng lên đáng
k. Tuy nhiên, vic ph cp Internet còn ít và ch yu tp trung  khu vc thành th.
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%

100%
2000 2005 2008 2009 2010 2011
Dch v
Nông nghip
Công nghip
18




Bng 1.2: Cácăthôngăsăvinăthôngănmă2012ătiăCHDCNDăLƠo
năvătính:ăNgi
S thuê bao c đnh
110.000
S thuê bao di đng
4.600.000
S thuê bao s dng Internet
55.000
Ngun: : Laos- Telecoms, mobile, broadband and
forecasts
1.2.1.3. V vn hóa và xã hi
Quy mô dân s ca CHDCND Lào nh nhng phát trin nhanh, phân b
không đu và mt đ dân s thp; cht lng dân s và ngun nhân lc tng lên
nhng cha cao
Theo Cc Thng kê Lào, nm 2009, tng dân s ca nc này là 6.127.910
ngi, xp th 105 trong tng s 206 nc và vùng lãnh th trên th gii. Dân s
Lào đang tng nhanh, và, nu vi tc đ nh hin nay, dân s Lào s tng gp đôi
trong khong 28 - 30 nm ti: Mt đ dân s  Lào thp, ch có 28 ngi/km
2
, xp

th 158/206 nc và vùng lãnh th, nhng dân s phân b rt không đng đu
H thng giáo dc ca Lào dù đào to đt nhiu thành tu nhng trình đ phát
trin còn thp. c tính dân s trong đ tui lao đng ca Lào nm 2010 vào
khong 3,88 triu ngi trong đó lao đng không đc đào to chim trên 80%.
Tuy nhiên hin nay hn ch này đc khc phc dn khi h thng giáo dc đào to
ca Lào đc nâng cp theo chính sách ca Nhà nc.
1.2.2. Khung chính sách thu hút FDI ca CHDCND Lào
Vi nhng đc đim v tài nguyên thiên nhiên, xã hi và kinh t ca mt nc
cha phát trin, CHDCND Lào đang không ngng m rng quan h giao lu vi
các nc trong khu vc và trên th gii, khc phc tình trng lc hu trên mi lnh
vc, c v kinh t và xã hi, ci thin chính sách thu hút đu t nhm nhanh chóng
thu hút vn, công ngh, k thut tiên tin cùng kinh nghim qun lý nhà nc, qun
lý kinh t và xã hi ca các nc phát trin. C th:
19



1.2.2.1. Trên phng din quc t
Trong khu vc, Lào là mt thành viên ca ASEAN (chính thc gia nhp
23/07/1997) và đư tham gia ký kt các tha thun hp tác ca t chc này, bao gm
khu vc mu dch t do ASEAN (AFTA), khu vc đu t ASEAN (AIA). Quc gia
này đng thi là thành viên sáng lp ca T chc chin lc hp tác kinh t
Ayeyarwady - Chao Phraya - Mê Kông (ACMECS) – mt t chc nhm mc đích
tng cng các hot đng hp tác kinh t gia các nc ông Nam Á lc đa.
Trên th gii, Lào đư tham gia vào các t chc hp tác quc t h tr đu t nh
T chc Hi quan Th gii (WCO), T chc S hu Trí tu Th gii (WIPO). Ngày
02/02/2013, Lào đư chính thc tr thành thành viên th 158 ca T chc Thng mi
Th gii (WTO). Vic gia nhp WTO s to c hi cho quc gia này m rng quan h
thng mi và thu hút thêm các ngun vn đu t ca nc ngoài, to ra c s vng
chc đ thc hin đc nhng mc tiêu thoát nghèo, ngày càng phát trin đi lên.

V các hip đnh đu t song phng (BITs), tính đn ht nm 2011, CHDCND
Lào đư tham gia ký kt hip đnh đu t song phng vi 23 quc gia, c th:
Bng 1.2: Các quc gia có hipăđnhăđuătăsongăphngă(BITs)ă
vi CHDCND Lào
STT
Quc gia
NmăkỦăkt
STT
Quc gia
NmăkỦăkt
1
Pháp
1989
13
Thy S
1996
2
Thái Lan
1990
14
Thy in
1996
3
Ma-lai-xi-a
1992
15
Cu Ba
1997
4
Trung Quc

1993
16
Sing-ga-po
1997
5
Úc
1994
17
an Mch
1998
6
Mông C
1994
18
n 
2000
7
In-đô-nê-xi-a
1994
19
My-an-ma
2003
8
Vng quc Anh
1995
20
Hà Lan
2003
9
c

1996
21
Pakistan
2004
10
Hàn Quc
1996
22
Nht Bn
2008
11
Nga
1996
23
Cam-pu-chia
2008
12
Vit Nam
1996



Ngun: Foreign Agricultural Investment Country Profile: Lao People’s
Democratic Republic
20



1.2.2.2. Trên phng din quc gia
V c s lut pháp, CHDCND Lào đang n lc ci thin h thng quy đnh,

lut pháp, to quy trình thông thoáng đ thu hút đu t. Ngày 08/07/2009, quc hi
Lào đư ban hành Lut khuyn khích đu t, trong đó quy đnh v các nguyên tc th
tc và biên pháp v vic khuyn khích qun lý đu t đ hot đng đu t đc
thun li, đm bo quyn và li ích ca nhà đu t, Nhà nc và nhân dân nhm
tng cng đu t trong và ngoài nc, góp phn quan trng trong vic phát trin
vng chc kinh t xã hi.