Đánh giá tiềm năng nguồn lợi cá nổi vùng biển vịnh bắc bộ

n li cá ni vùng bin
vnh Bc B

Nguyn Th o

i hc Khoa hc T nhiên
Luchuyên ngành: Hc; Mã s: 60 44 97
ng dn: 
o v: 2012


Abstract: Tng quan v ngun li cá ni vnh Bc B: Khái quát v ngun li cá ni
vnh Bc B; Mt s  ng cá. Tin hành nghiên cu: Mô hình
hoá quá trình chuyng trong qun xã sinh vt ni bi
quá trình sn xut vt cht hu sut sinh thái trong qun xã sinh vt ni
binh tr ng và kh i thác ngun li cá ni nh. Trình bày các kt
qu  ng ngun li cá ni nh Vnh Bc B
trình sn xup ca TVN trong vnh Bc Bn xut th cp
cnh Bc Byng trong vnh Bc Bc
tính tr ng và kh n li cá ni nh vnh Bc B.

Keywords: Hc; Vnh Bc b; ng; H
sinh thái bin; Cá ni


Content
MỞ ĐẦU
Phát trin kinh t xã hi cho dù  hình thn lin vi vic
khai thác, s dng các ngu ng yêu cu phát trin bn vng
kinh t xã hc, nhng nghiên cn v tài nguyên sinh vt bit tích
cc nhm m c v khai thác, s dng hp lý tài nguyên bin Vit Nam - ngun tài

nguyên thiên nhiên quý giá góp phn to nên v a kinh ta chính tr vô cùng quan trng
ca Bi c bit, vin li sinh vt bin có giá tr kinh t, chú
trn ngun li vùng bin xa b  xây dng b t thy sn theo
mùa và quy hoch, qun lý tài nguyên bin theo vùng lãnh th.
 vùng bic ta, ngh khai thác cá ni nh n ti t rc khi ngh khai
n. Bin Vit Nam li nm trong khu vc nhii gió
mùa và có khu h cá bin thuc khu h ng vt  - n Vit
Nam không ch ng v thành phn nhii
v nhm sinh vt h c không ln. Theo thng kê ca B
Thy sc ch yu có chiu dài nh ng loài
  c nh     m s ng không nh  y rng vic
nghiên c ng và kh n li cá ni nh là quan trng và cn
thit. La chn nghiên cu ca lui hn  i tng là cá ni nh  thành phn thc
a chúng ch yu là sinh vt ni.

  

 , 




 . 



 t, sinh khi và tr ng cá
ni d ng chuyn hóa qua các bng trong h sinh thái bin,



 ên  . 

































 , 







 

 (10-2012) 














 ( 3S, 


28, 2012) [2].
Lum phn m u, ni dung, kt lun, danh mc tài liu tham kho và các ph
lc. Ni dung chính c b c:
ng quan ngun li cá ni vnh Bc B
m vi,  và ngun s liu s dng
Kt qu nghiên c ng và kh n li cá ni
nh vnh Bc B.


TÓM TT CÁC NI DUNG CHÍNH
Bin Vic chia thành 4 vùng ch yu: Bc B, Trung B và
Tây Nam B. Các hong khai thác hi sc phân chia thành ngh cá
ven b và ngh cá xa b, d ng  mi vùng bin. Ranh gic
ng sâu 50m  vùng bin Trung B và 30m  các vùng bin còn li. Mùa v
khai thác ch yu có 2 v: v cá nam (tháng 5-10) và v cá bc (tháng 11-ng vi hai
mùa gió: mùa c (FICen  Trung tâm thông tin thy sn).
Da theo quan h vi nhi, khu h cá vnh Bc B c to thành bi các nhóm loài
 nhóm nhii rng nhit, nhóm nhii hp nhit, i và cn nhit i, t
thành phn nhii chim s ng ch ycó th coi khu h cá vnh Bc B là
mt khu h cá nhii không hoàn toàn vi hai nhóm chính là nhóm hp nhit và nhóm rng
nhit. Thuc nhóm th nht là nhng loài cá nhii (191 loài, chim 25,6% tng s loài ca
khu h) mà gii hn phân b phía bc ca chúng là tây bc Binh Bc B là gii
hn phân b phía nam ca chúng. Thuc nhóm th hai là nhng loài phân b rt rng trong vùng
bin nhii c 
chim 63,7% tng s loài trong vnh.
Du ki chia cá bin Vit Nam thành 4 nhóm chính: cá tng trên
(cá ni), cá tng trong rn san hô. Trong nhóm cá ni có khong 260 loài,
chim 15% tng s loài cá trong vùng bing sng  tng c bên trên, tp trung
hng ngày nng m và thi tit thun lng ni lên sát m
ni c mõm hoi m th hoc bt mi. Cùng vi s nh

Bc B trong thi gian mùa hè và ra khi va mt s loài cá ni
ng di chuyi ca phn ln cá t phía bc và tây vnh n phía
nh trong c li trong mùa xuân hè.
ng thi vi s di chuyn theo chiu ngang, còn có hing theo chiu thng
t tng mt xung tc li theo mùa.Ví d, v mùa lnh, nhi c bin 


 gim thp, nhng loài cá n  i vùng bin, nhng loài cá ni ven b
c ln xung tc sâu. Các loài cá thu, cá ng c ln,
phân b ch yu  n ca vnh và di chuyn vào gn b trong mùa sinh sn.
c chia thành nhóm cá ni l, cá c, c
nhóm cá nh n, cá bc má, cá ch c tính bt
mt ni cá khác hot vn h
Cá ni nhc bit là nhng loài thuc ging cá nc, cá trích, , 
b rng khp vùng bin ven b c ta. ng khai thác chính c


, cá ni nh  83% 



 










 
 . 









 1991  
 t b các khu bin ven b tây vnh Bc B  ,  khong 390
 tn 





 kh  t ( 






48,4  31,3). 








   2006: tr ng cá ni
433,1  tn, kh ,5  t.










 ,  


(ch yu  





 






 , ) 
 , 

191,7  2005 253,3  2010 
268,2  . 





 83%  2010-2011 
















 210-223 

 u tra, nghiên cu ngun li cá ni nh 








 vnh Bc B  là:
Trong nhng  1972, Trm Nghiên cu Cá bin (nay là Vin Nghiên cu Hi
sn khai mt s ni dung nghiên cu cá ni  mt s tnh trng Ninh,
ng Bình và ti 1976, Vin Nghiên cu Hi sn t
chu tra ngun li cá ni vùng bin ven b phía tây vnh Bc B (cán b khoa hc c
 nh trm ven bin t Qun Qung Bình thu thp s liu v tình hình
ngun li và hin trng khai thác).
c Vit Nam hoàn toàn thng nhn Nghiên cu Hi
sn tip nhn tàu nghiên cu Bin a Na Uy. Tàu hic trang b i
i kéo tng gii vây và h thng máy dò thng b. T -1981,
Vin Nghiên cu Hi sn tin hành 24 chuyu tra nghiên cu tng hng, ngun
li cá bin  vnh Bc B và vùng bin Thun Hi  Minh Hi.
-1988: Vit Nam hp tác vi Liên Xô tio sát ngun
li hi sn bin Vit Nam.
 1997: D án kho sát ngun li bin Vit Nam do JICA (Nht Bn) tài tr
u tra ngun li cá n yu là cá ng vùng bin xa b
t ng Hi (Qun Cà Mau.
 1998: D n li sinh vt bin Vit Nam (ALMRV  Giai
n I) s dng tàu HL 408 nghiên cu ngun li hi sn  c xa b  sâu trên 50 m
ti vnh Bc B  Nam B.
 1998: D n ngun li hi su king các

vùng trm phc v mc tiêu phát trin lâu bn ngành hi sn vùng bin gn b 
G u tr ng và kh i nh (ch yu là cá
nc, cá trích, cá b bin Vim cp B, mã
s KC.CB.01-14 do thn Vi nhim vi ni dung bao gm các v
ch y âm và ng dng trong nghiên cu ngun li cá ni nh; (ii)
Kt qu n trng và kh n li cá ni nh  bin Vi
2003-2005; (iii) Kt qu  s phn hi âm ca mt s loài cá ni nh; (iv) Hin trng
mt s ngh khai thác cá ni nh  Vit Nam; (v) Hin trng phân b trng cá, cá bt ca mt s
loài cá ni nh  bin Vit Nam; và (vi) Các yu t hc và thu sinh vt có liên quan
 bin Vit Nam.
Trong các CB
 

 Nam nói chung và  






p . 












 
             

h,  



khai thác.
      16,5
o

phía nam,  110
o
, 



 



, 



 

















 Hinh và
Hinh Hp tác ngh cá Vit Nam - Trung Quc trong , 25-12-2000 




 .
u 2 trong Hinh phnh vnh Bc B m ni tun t t ca sông
Bc Luân n ca vnh chia vnh Bc B ra làm hai. Ca vnh lng thng t o Cn C,
tnh Qung Tr, Vio Hi Nam, Trung Qun 9
nh hi phnn 21 chia c quyn kinh t.
u 3, phn II ca Hinh Hp tác ngh cá Vit Nam - Trung Quc trong vnh Bc
B t nht trí thit l
c quyn kinh t ca mc, nm v phía bc ca vnh Bc B,
v phía nam ca tuyn 20
0

N nh trong Hinh phân
nh vnh Bc B (gi ti lý v mi phía.
Vùng bin nghiên cu bao trùm toàn b vnh Bc B là mt trong nhng vnh ln  ông


 a th gii, có din tích khong 126.250 km
2
(36.000 hi lý vuông), chiu ngang ni
rng nht khong 310 km (176 hi lý), ni hp nht  ca vnh rng khong 220 km (119 hi lý).
Vnh có hai ca, eo bin Qunh Châu nm gia bán o Lôi Châu và o Hi Nam vi b rng
khong 19 hi lý và ca chính ca vnh t o cn c (Vit Nam) ti mi Oanh Ca (o Hi
Nam, Trung Quc) rng khong 112 hi lý. Chiu dài b bin phía Vit Nam khong 763 km,
phía Trung Quc khong 695 km. Phn vnh phía Vit Nam có khong 2.300 hòn o, á ven b,
có o Bch Long V nm cách t lin Vit Nam khong 110 km, cách o Hi Nam 130 km.
Vnh Bc B có v trí chin lc quan trng i vi Vit Nam và Trung Quc c v kinh t ln
quc phòng, an ninh. Vnh là ni cha tài nguyên thiên nhiên bin, c bit là hi sn và du khí.
V hi sn, i b phn các ngtrng chính nm gn b bin Vit Nam và tây nam o Bch
Long V. Vnh Bc B là mt trong nhng ngtrng và ngun cung cp hi sn quan trng cho
hai nc Vit Nam và Trung Quc. Khu vc gia vnh và ca vnh có bn trng Sông Hng có
kh nng cha du khí. Vnh Bc B là ca ngõ giao lu ln và lâu i ca Vit Nam ra th gii,
trong ó có Trung Quc, có tm quan trng c bit vi s phát trin kinh t, thng mi quc t
cng nhbo v an ninh, quc phòng ca nc ta.






 , 























 4 

(

 

 ):







 , 





, 














chung.
Tr c xem là s ng cá th hay khng ca  mt
khu vc 

 nhnh   . Xác nh tr ng là mt

trong nhng ni dung ca ving qun th, 

 nh: (i) s
ng (cá th) hoc khi ng (kg, tn) c tính trên m din tích hoc th tích,
và (ii) m khai thác t ng (



 ) t khai thác
c mà không làm n qun th.
 Vit Nam hin nay, hai ph bin  nh tr ng là: Các
c tinh s ng hoc trng p
biu th sng cá thông qua các thông s ca vic khai thác.   chng th
pháp nghiên cu ca tác gi, lu  v cách tính và mt s c
m ca các 
u và bt li
m trng
 âm
a trên din tích ci kéo

ng th
Ngoài ra, trên th gii   ng nghiên c n p tài
nguyên hi sn và sc ti cng bin da trên mt kênh thông tin quan trng là quá
trình chuy   ng trong h sinh thái bin. H      n vic
nghiên cu chuyng và vt cht ca quá trình sn xup trong h sinh thái
bin nhii c công b trên th gii trong nhng t qu nghiên cu
phân tích các mi quan h gi ng và các ngun li sinh vt thông qua xích dinh
ng trong bin; các ng ca s bii xu th chuyng lên ngun li
sinh vt bin. Nghiên cu quá trình chuyng và vt cht, quá trình sn xut và
i ch sinh thái bin Vit Nam c chú ý trin khai

t nhng nu bng ving sc sn xup và mô hình hoá chu trình
vt cht trong h sinh thái bin. Tip cn ng nghiên cu tiên tin p theo ca
lu trình bày c th ng trong h sinh thái bi áp
d ng và kh n li cá ni nh  .
Bên c







 , 




 gi thit v s ng nht sinh khi ca toàn b qun th cá 



 ,


 c Vit Nam quan tâm nghiên
cn Tác An (Vin H i hc Khoa hc T
nhiên Hà Ni), 




 (







).
Theo m cn li cá ni có th c tính
t  tha cá có trong vùng bin th m bo cho mng
( ) cá nhnh sinh sng  trong vùng bin. Tng khng cá trong mt
c và trong mt thi khoc các nhà nghiên cu ngun li bin coi là tr
ng  cá bin trong thi kho,  c 




.
c chuyn hóa qua các bng ca chui th
sinh thái bin tuân theo mt chui quy lu (2.2):
- ng mt trc vt ni bin nh quang hp
- ng t thc vt nng vt ni nh ng vt nc vt ni
- ng t ng vt ni lng vt bc cao nh ng vt b
ng vt ni (nghiên cu này gii hng vt bc cao là cá ni nh - ng v
hay dng cá hic vng vt ni)



Hình 2.2: chuyng qua các bng

trong chui th









a trên lý thuynh tranh trong qun xã sinh vt
ni bi xây dng, phát tric qun lý bi Phòng Tài nguyên và
ng Bing, Thu i hc Khoa hc T
i hc Quc gia Hà Ni. Mô hình vit bng ngôn ng lp trình PASCAL, tính toán sinh
kht thc vt nng vt ni  



 các trm (nhiu tng)
 khu v sâu nh nh Bc B. 





 :










 

Th nhng vt ni s dng thc vt ni làm th này là quan h theo
kit d - vt mng vt nc coi là vt d, thc vt nc coi là vt
mi. Trong quan h này, sinh khi ca qun th ng vt n dng th
sinh khi thc vt ni gi tiêu thi quan h cnh tranh gia hai qun th
khác loài.
ng
t nhiên (1)
Thc vt ni
(2)
ng vt
ni (3)
Cá ni nh
(4)
Th hai, do sc ép ca s  ng cá th ca qun th, các cá th buc phi cnh
 duy trì s ng  mc cân bng. Trong quan h này, mt phn s ng cá th 
b loi ra khi qun th c cht) làm cho sinh khi ca qun th suy gim.
i quan h cnh tranh cùng loài.
Ngoài hai quá trình trên, nhing sinh khi qun th 
quang hng, hô hp, cht t (hình 2.3).

Hình 2.3: Các quá trình ng ti s phát trin ca qun xã sinh vt ni bin
Trong hình 2.3, K
0

, K
1
, K
4
 t riêng hô hp, quang hp và cht t nhiên ca qun
th thc vt ni; K
3
, K
2
, K
5
 t riêng hô hp, lc ly tht t nhiên ca qun
th ng vt ni. Tc  riêng ca mc hiu là t bii ca m
khng nghiên c
Theo nguyên lý bo toàn, t toàn phn bii n hoc sinh khi ca mt hp
phi s t các quc làm gim n hoc sinh
khi ca hp ph mô hình cnh tranh gia hai qun th khác loài ca Volterra kt
hp vng lc bing sinh kh



 ng
thc vt ni vng vt ni c din t  dF/dt = (K
1
 K
0
 K
4
  b
1

K
2
Z)F
dZ/dt = (b
1
b
2
K
2
F  K
3
 K
5
 (2.1)

3
) - sinh khi ca qun th thc vt ni ng vt ni; b
1
- h
s chn lc th nhiên cng vt ni i vi thc vt ni; b
2
- h s ng hóa 


 ; - h s suy gim khng do cnh tranh cùng loài ca các qun th thc
vt ni ng vt ni.
Xét h u trong v ph nht biu din t phát
trin t nhiên ca qun th thc vt ning th nht (K
1
) biu din t 

ng thun túy (hay t ting th u din ng ca s 
ng (có th hing th 
1
K
2
Z) biu din s suy gim
sinh khi vt mi thc vt ni do vt d ng vt ni 
th hai ca h c hi.
K
1


K
3


Thc vt ni
ng vt ni
K
0


K
4


K
5

K
2

riêng (Ki, i=0 5a các quá trình sinh- nêu trên vào
   (







 ,  , 



,








 ) 
















 trong [17] và
  1):
- Mô hình v s phát trin t nhiên ca qun th thc vt ni
- Mô hình v s phát trin t nhiên ca qun th ng vt ni
- 















 Cc điu kiê
̣
n gia
̉
i ba
̀
i toa
́
n




 2.1  , 
 -Kuta, Adamxo, 










 -Kutta.















:
- 

2 


0
, Z
0

0
.
- 































  K
i
.
- 






 ( )  
i
 (
 ).
-  : 





  






 (












 ).
 Gii bi ton dng
Vi mu hin trng ca quá trình sn xut vt cht hn xã
sinh vt ni  vùng bin ti mt thc trung bình trong mt thi kho
c giu kin dng.






















 a quá trình nêu trên







 , ,  . 










 (







 ) 








 .
 Kutta vc áp dng cho bài toán dng, song cn phi kim tra
tính hi t. C th, vu ki  ng (  )
i trong sut quá trình lp, nu tc tính th  ln mà nghic ch
sai khác vi nghim  c th n-1 mt giá tr  t
n ta dng:
Max (|F
n
 F
n-1
|  |Z
n
 Z
n-1
 (2.2)
Vi cách x lý này, nghiu có th cho tùy ý khác 0. 

































 . 
 












 .
























 (F) 



(Z)  




















 .
 Sơ đồ khối lp trnh gii bi ton
-Kutta gii mô hình cc l  kh
hình 2.4.


 khi lp trình gii mô hình cnh tranh
   dng kênh ca Odum (hình 2.5) v s chuyng qua bc

ng bt k và nguyên lý b t ca b 
c biu di
P
i
= A
i
- R
i

Gán thông s sinh thái, thông s u khi
c s ling ti tt c các tng ca các trm
kho sát
 bc x và các t riêng ca các quá trình
phát trin qun th (K
0
,K
1
,K
4
,K
5
) ti tt c tng và các
trm
Tính K
2
, K
3
và gii bài toán dng b
Runge  Kutta ti mt tc ca 1 trm (nghim ban
0)

Kim tra hi
t
Kim tra tính ht s tng
c
Kim tra tính ht s
trm
t sinh hp, th cp ti các tng
mi trm; Tính các giá tr tích phân, hiu qu sinh

Xut kt qu
Kt
thúc
S dng
nghim
va tính
u
vào
i
tc
tính toán
i
trm tính
S

S

S

Bu
t, A  ng hóa, R  hô hp. Nu i là bp thì ngu

ng nhp vào (P
i-1
ng bc x quang h
i
c gt thô
và P
i
t tinh.

Hình 2. ng qua bng i bt k
(

 , B
i
 sinh khi, A
i
 ng hóa, R
i
 hô hp, P
i
 t,
P
i-1
 t ca bc (i-1), NU
i-1
 ng th

 ,
NU
i

 c s dng )


 



 







 , 

 (i=0 5) 

















  , 

 
 :
 sn xup ca thc vt ni
 : P
t
= 0,4.K
1
.F
Hô hp ca qun th TVN : R
F
= 0,4.K
0
.F
p tinh: P
n
= P
t
- R
F
n xut th cp ca ng vt ni
 : A
Z
= 0,4.b
1

.F.b
2
.K
2
.Z
Hô hp ca qun th  R
Z
= 0,4.K
3
.Z
t th cp c P
Z
= A
Z
- R
Z
Trong các  trên, 



 -khô/m
3
t và
hô hp tính bng mgC/m
3
/ngày; các t  là 1/ngày, riêng K
2
là m
3
/mg/ngày. H

s 0,4 cho bing C chim 40% trng khô ca sinh vt.
P
i-1
A
i

NU
i

NU
i-1
R
i

P
i

B
i


t s hiu qu n trong tc quang hp















 , 




















 

 1 m

2
 
















( ).   2.6 















 22

3 



 0,5m, 10

20m.





:
- Giá tr c ti tc coi là trung bình
cho lp 0-0,5m trên cùng.
- Trung bình cng các giá tr c ti tng 0,5 và
c coi là trung bình cho lp 0,5-10m.
- Trung bình cng các giá tr  c ti tng 10 và
c coi là trung bình cho lp 10-20m.
- Giá tr  c ti t  c coi là trung bình
cho l
- 




  trung bình v dày l
ng dc kt qu.
2.6: 


















 , 












 1 . 






















 , 
 .











 ,   -
2


 /m
2
.,





















 1 m
2





. 

































(











 ).
 :
i vi bp:

H s P/B ngày ca qun th thc vt ni (TVN): H
1
= P
n
* /(0.06 .F*)
Hiu qu chuyn hng t nhiên: H
2
= 9.375.P
n
* /(I
SURF
.10
4
.60.G)
Hiu qu t ng: H
td
= P
t
* / R
F
*
\i vi bc th cp :
H s P/B ngày ca qun th ng vt nN): H
3
= P
Z
* /(0.06 .Z*)
Hiu qu chuyng qua 2 bc TVN-: H
4
= P

Z
*/ P
n
*
Trong các công thc này, các kí hiu có ch s (*) là giá tr 








trong cc thit din 1m
2
t mt ti lp quang hp (ho sâu cn quan tâm ),


 *, Z* tính bng mg-
2
(theo t l cht khô chim 15% ch s 0.06 cho
bing C ching ch calo ca 1 mgC có trong sn phm, I
SURF
là
bc x 

 t bin (cal/cm
2
.), 






 .
2.2.3. Xc đnh tr lưng v kh năng khai thc ngun li c ni nh
















 .   l 


 






 



  ti

 
ên cho   (  




  ).

5
 /



 cá ni nh 
6

2 

ng vt ni  cá ni nh, 










   ,
:
H
5
/H
3
= H
3
/H
1
 H
6
/H
4
= H
4
/H
2

Vy 

 ,  








 i nh 





 
sau:
 : P
CNN
= H
6
.P
Z
  : B
CNN
= P
CNN
/H
5




 : TL
CNN

=B
CNN
+P
CNN

  



 








 
















 ,




 (P
CNN
).
Áp dng mô hình này, nghiên c dng các s liu v t







 3D











 nh Bc B 





 0,25 







  d
liu h ti b môn Hi hc Khoa hc t i
hc Quc gia Hà Ni; t




















 
 và c
  c, 




 nh Bc B .
Trường độ sâu
Phn ln din tích vnh Bc B  sâu t quá 100m,  trung tâm vnh vào
khong 50  75m. 

 phía ngoài ca vi 175m (hình 2.7). Theo tính
toán, bc x quang hp   sâu trên 125m có giá tr  ng quang hp (<0,003
cal/cm
2
/phút) nên các tính toán ch thc hin t sâu gii hn 125m.
Trường nhiệt độ
Vi phm vi nghiên cu là toàn vnh Bc B,  n ng ca vùng ca
sông nên yu t sinh thái ch o chi phi s phát trin ca sinh vt ni ch c gii hn  nhit
.

 


-24
o
, tháng 7
-30,5
o
C, ong mùa gió tây nam, k
  (hình 2.8 và
2.9).                   

o
C.
            

O
C, -29,5
o
C, x
.
-24
o
C. Tháng 7, 
-29
o
C.
-23
o

-29,5
o

C (hình 2.14, 2.15).
 
-23
o
-26
o



S khác bi nhi các tng trong tháng 1 cho thy xáo trn thng
c din ra mnh m. Trong mùa này, nhi c mt bin gi
chóng khin mt s khu vc trung tâm và ca vnh có nhi các t
không nhiu so vi các tc phía trên.
Phân b nhi c bin trong các tháng còn li c th hin trong ph lc 2, cho
thy tính cht mùa th hin rõ nét  nn nhith so vi mùa hè vi xu
th phân b c nhau.
S hong ca hai long trc tip không ch
ti nhi c bin mà còn tn các khc có nhng tính cht
nhit mui ng ca h thc lng
xut hi thng gió mùa tây nam thng tr,
vào vnh Bc B chuyn di tính cht nóng, m xut hin t
i toàn b h thng khí hu ti vùng bin nghiên cu
so v  hong mnh m
ca h thy khc lnh ép sát b t phía bc xut
hin khu vc lnh trong vng ca nhi  bc xung nam. Mùa gió tây
nam, nhi trung bình ca các tng mng trong
khong 29-30,5
o
C, tng 20m gim xung trong khong 25-28
o

n tng 50m nhit
 gim mng trong khong 20-25
o
C. Xu th chung ca nhi c bin tng mt
trong thi gian này  mt s vùng gn b ln hình.
Trường bức xạ tự nhiên trung bình thng trên mặt biển v cc tham số sinh thi của mô hình
cạnh tranh
 













 (cal/cm
2
/) 41% 











nhiên.   (xem
phn P1.3, ph lc 1), 











 15 (


). Có th hiu là nu giá tr  bc x quang hp là 0.1737 cal/cm
2
/  1
cm
2









 ng 1  0.1737 


















 

. Mt  24 

, 






 8-10 

 








(thc t có 12 

 

, 

khong thi gian do mâ

là khong 1-2


, ng mây). Khi nhân cho s gi sáng trong ngày 
 1 . Tuy nhiên,









 







 ,  và
vi quy lut giuc 

 ( phía ngoài ca  ti 125 ,








 ). 

, 













, 











 (hoc 125m) 
thc vt ni trong cc 












 trong sn php.
Kt qu tính toán cho thy,  bc x t nhiên trên mt bin vùng vnh Bc B
nm trong khong 0.3717 - 0.5542 cal/cm
2
/phút, trung bình là 0.4910 cal/cm
2
/phút. Vào tháng 1
i ding bc x t nhiên trên mt bin vùng nghiên cng trong
khong 0.3876 - 0.4237 cal/cm
2
/phút, trung bình 0.4073 cal/cm
2
/phút, xu th phân b n
v phía nam. Các giá tr  ng    i din mùa hè) là 0.5515  0.5537
cal/cm
2
/phút, trung bình 0.5473 cal/cm
2
/phút, xu th phân b c vi tháng 1.
 C 2.1 , 



















 , 
 ].
KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU CHUYỂN HÓA NĂNG LƯỢNG VÀ ĐÁNH GIÁ TRỮ
LƯỢNG NGUỒN LỢI CÁ NỔI NHỎ
VỊNH BẮC BỘ
Đặc trưng quá trình sn xuất sơ cấp của TVN trong vịnh Bắc Bộ
Trong các tháng v cá nam, sinh khi ca thc vt ni có giá tr bii t 677-742 mg-
i/m
3
 tng mt, nh dn  tng 20m là 626-725 mg-
3
và tng 50m là 557-724 mg-

3
. C v cá nam, giá tr trung bình sinh khi ca thc vt ni  tng mt là 733 mg-
3
, con s này gim d sâu còn 725  tng 20m và 643  tng 50m. Quy lu
ng vi xu th ph bin ca nhi và  bc x vào mùa hè có giá tr cao  lc

trên mt và gim dn  sâu.
V cá bc vi giá tr sinh khi ca thc vt ni  tng mt t 322-734 mg-
3
,
bikhong 352-728 mg-
3
 tng 20m và 496-726 mg-
3
tng 50m.
Giá tr trung bình ti các tng là 630, 629 và 644; cao  t
bc.
Có th thy, mùa gió tây nam (v cá nam) c xem là mùa phát trin ca thc vt ni
nên các giá tr thn so vi c (v cá bc)
ng phát trin ca thc vt ni ti vnh Bc B n
t bc xut giá tr cao  khu vc ven b Qung Bình, Qung Tr o Hi Nam,
khong 65 - 70 mgC/m
3
/. p tinh ca thc vt ni là khong
45-68 mgC/m
3
/.
ng phát trin ca thc vt ni trong mùa gió tây nam ti vnh Bc B n
t b    khu v c ca v t giá tr cao  trung tâm vnh, khong 68 - 74
mgC/m
3
/.       p tinh ca thc vt ni là khong 55 - 68
mgC/m
3
/.
y, p tinh ca thc vt ni trong mùa gió tây nam có giá tr 

so vc. So vi các thi k i là
thi k phát trin mnh ca thc vt ni do nhi c gim th bc x không ln.
c bit, s gim thp ca nhi c ti các tng trong u là tháng 1 vi giá
tr t 18-24
o
C là không thun li cho s phát trin ca thc vt ni, nht là  phía bc v
i k có sinh khi thc vt ni thp nh.
Đặc trưng qu trnh sn xuất thứ cấp của ĐVN trong vịnh Bắc Bộ
Trong mùa gió tây nam, sinh khi cng vt ni trong các tháng có giá tr bii t
61-78 mg-
3
 tng mt, 75-88 mg-
3
 tng 20m và 68-85 mg-
3
tng 50m. C
v cá nam, tng mt có giá tr sinh khng vt ni trung bình là 67 mg-
3
, xun
tng 20m sinh khi  t 84 mg-
3
và gim nh xung 77 mg-
3
 tng 50m.
V cá bc vi sinh khi cng vt ni  tng mt giá tr trung bình trong các tháng
bin thiên t 36-85 mg-
3
. Giá tr t khong 43-88 mg-
3
 tng 20m và 59-79

mg-
3
tng 50m.
ng vt ni phát trin mnh  tng 20m và 50m. V cá nam, sinh khi ca
ng vt ni n mt chút so vi v cá bc.
n vi xu th dn t bc xut trong
khong 0.5-0.9 mgC/m
3
/, cao nht  khu vc ven b Qung Bình, Qung Tr o Hi
Nam, khong 0.8-0.9 mgC/m
3
/.
ng phát trin cng vt ni trong mùa gió tây nam ti vnh Bc B ng
n t b  khu vc ca vt giá tr cao nht  trung tâm vnh Bc
B, khong 0.80.9 mgC/m
3
/t th cp cng vt ni khong
0.70.8 mgC/m
3
/.
y, t th cp cng vt n cao
i trong mùa gc. Do các sn php là thc vt np mt
ngung vt ni nên phân b t th c
phân b cp.
Đặc trưng chuyển hóa năng lượng trong vịnh Bắc Bộ
 





















 .
3.3: 




P/B
a
TVN



a
N.



T.nhiên



P/


c


TVN-



/B
a
cá ni nh



-
cá ni nh
H
1

H
2

H
3

H
4

H
5

H
6

1
2.0120
0.0118
0.0745
0.0114
0.0864
0.0230
2
1.9772
0.0098
0.0679
0.0106
0.0688
0.0241
3
1.9526
0.0089
0.0680

0.0106
0.0744
0.0264
4
1.9433
0.0091
0.0738
0.0113
0.0843
0.0295
5
1.9365
0.0096
0.0794
0.0118
0.1010
0.0292
6
1.9266
0.0098
0.0808
0.0119
0.1018
0.0283
7
1.9186
0.0097
0.0804
0.0118
0.1047

0.0276
8
1.9273
0.0097
0.0807
0.0118
0.1050
0.0276
9
1.9678
0.0105
0.0829
0.0121
0.1049
0.0272
10
2.0154
0.0121
0.0858
0.0125
0.1131
0.0263
11
2.0336
0.0135
0.0866
0.0127
0.1108
0.0248
12

2.0280
0.0136
0.0828
0.0124
0.1053
0.0234

1.9661
0.0106
0.0790
0.0118
0.0977
0.0268

1.9818
0.0115
0.0832
0.0122
0.1073
0.0261

1.9580
0.0098
0.0741
0.0113
0.0861
0.0267
   i di     ng bc x t nhiên
c tích lu vào sn php, tic tích lu
vào sn phm th cng vt ni) ng t ng vt ni c tích lu

vào cá ni nh. Các giá tr i din mùa hè) là 0.97%, 1.18% và 2.76%.
ng 3,68. 10
-4
% nng bc x t c tích
n phm cá ni nh vnh Bc B, giá tr ng trong mùa hè là 2.95. 10
-4
%.
Ước tính trữ lượng và kh năng khai thc nguồn lợi cá nổi nhỏ vịnh Bắc Bộ
Sinh khối cá ni nh
Trong tháng 1, phân b sinh khi cá ni nh ng tp trung  khu vc gia v 
18-21
o
Nt giá tr 1700-2100 ti. T, giá tr này khong 1700-
1800 ti và t cao nht ti khu vc ven b , Qung Bình, Qung Tr o Hi
Nam vi giá tr trên 2100 tni. Khu vc ca vnh, sinh khi gim dni 1600
ti.
Trong tháng 4, sinh khi cá ni nh ut giá tr 1800-2400 ti, cao
nhi 2400 ti. n tip gia các mùa
nên sinh khi cao g cá nam.
Trong tháng 7, sinh khi cá ni nh ut giá tr 1600-2400 ti,
ti.
Trong tháng 10, phân b sinh khi cá ni nh  tháng 7.
Năng suất cá ni nh
Trong tháng 1, phân b t cá ni nh tp trung  khu vc gia và thiên lch v
phía nam vt giá tr 190-210 t t
n t bc xung nam, t 125-210 ti /tháng, tuy nhiên, khu vc ca v
tuyn 17
o
N, kinh tuyn 109
o

E tr ra) giá tr gim xung còn khong 190 ti /tháng.
Trong tháng 4, xu th phân b t cá ni nh  tháng 1t giá tr 145-175
thung. Khu vt cao tp trung  trung tâm và
thiên lch v phía nam vùng nghiên cu (tr khu vc  c ca vt cao nht ti
khu vc ven b   ng Bình, Qung Tr o Hi Nam vi giá tr 175-225 tn/ô
i/tháng. Khu vc nh c ca vnh tip giáp vi Bit tht giá
tr i 145 ti/tháng.
Trong tháng 7
200- -270

s

Trong tháng 10, bc tranh phân b t cá ni nh vn bo toàn tính cht phân b
ca v  ng gc li tháng 1. Giá tr t cá
ni nh n t n 255 ti/tháng t khu vc ca vnh vào trong v
lên phía bt giá tr ln nht trên 255 ti/tháng trong phng sâu 20-50m.
n có giá tr t cao khong 215-255 ti/tháng.
Ước tính tr lưng ngun li cá ni nh


 



 














 (




 ca qu) trong cc thit din mt inh
c t





 i nh   vnh
Bc B.
 
3.60-



 .

4: 


V
















(%)

356
412
768
53.68

187
216
403
53.60


169
196
365
53.77



135
160
295
54.34

490
573
1063
53.87

103
121
224
54.07

Toàn vùng bin nghiên cu có tng tr ng cá ni nh 1063 nghìn tm
sinh khi 490 nghìn tt sinh hc 573 nghìn t ng tính trên mi
 nm trong khong 3450-5000 tm sinh khi 1456-2313 ti
t 1513-3074 tn/ô n li này phân b tp trung ch yu  gia vnh.

Hình 3.14: 




 54
 / 41 / 
   


vào tháng 1.

Hình 3.15: 

428
451
492
535
542
526
517
513
509
491
453
429
Tr. bình 490
37
32
37
45
55
54
54

54
54
56
50
45
573
0
200
400
600
800
1000
1200
T1
T2
T3
T4
T5
T6
T7
T8
T9
T10
T11
T12
Cả năm
Năng suất cá nổi (nghìn tấn/ tháng)
Sinh khối cá nổi (nghìn tấn)
Trên  


.
 trung bình tháng
 

TB t
nam
TB t


20.96
15.04

18.67
13.65

14.49
12.23
Ton vng nghiên cứu
54.12
40.91

11.69
8.47


dung



TT





n)

khai thác


(%)

1


390.000
156.000
40.00


và nnk, 1991,
1994 [13]

48.409
31.364
64.79
2


500.000
200.000

40.00

61.646
24.658
40.00
3


524.000
209.600
40.00

698.307
279.323
40.00
4


316.000
126.000
39.87

190.679
76.272
40.00
5


10.000
2.500

25.00
6



433.100
216.500
49.99
Ng
2006 [9]
7



402.827
215.932
53.60


8



365.422
196.491
53.77
9




294.958
160.292
54.34
10

h cá chung)

223.711
120.970
54.07




KẾT LUẬN CHUNG
1. 




















 


    
  

 ,   



 1063 nghìn
/,  





 573  /, 




 54 /, 41 /.
2. 






  





 , 






   403  /







 216 
/, 










 .
3. 

 ,   
 , 

















 . 































 .

                





References
Tiếng Việt
1.  (2009), m phân b và bit sinh hp  vùng bin
phía tây vnh Bc B, Tp chí Khoa h, 25(1S), tr.21.
2. , Nguyo, Bùi Thac tính tr ng ti
kh    n li cá ni nh vùng bin vnh Bc B Tp chí Khoa hc
, 28(3S), p.9-15.