TÀI LIỆU VỀ PHƯƠNG PHÁP THỰC HIỆN BÀI BÁO CÁO KHOA HỌC (SEMINAR) - TIỂU LUẬN KHOA HỌC

Tài liu v phng pháp thc hin
bài báo cáo khoa hc (Seminar) – Tiu lun
khoa hc
(Dùng cho hc viên cao hc)




Biên son: Ts. Nguyn Vn Tun
Ths. Dip Phng Chi



2

Li nói đu
Vic thc hin mt bài báo cáo khoa hc Seminar hay thc hin mt bui báo cáo khoa
hc bo v tt nghip còn ph thuc vào quy đnh v hình thc (form) ca bài vit khoa
hc trong trng hp c th, vì th không có đnh ngha thng nht, quy đnh thng nht
cho bài vit khoa hc cho mi trng hp. Tuy nhiên, vn có nhng nguyên tc c bn
cho nhng vn bn hc thut hay nhng báo cáo Seminar hc thut nh sau:
- Chng minh các khng đnh.
- V mt din gii: nhng ý tng, ý kin phi đc din gii bng ngôn ng ca
chính tác gi (nu không nó là đo vn).
- Phi có trích dn đy đ, rõ ngun.
- a ra nhng lý do, nhng cn c xác đáng.
- Ch rõ nhng nghiên cu có liên quan (ch ra tình trng nghiên cu vn đ t
trc cho ti nay cng nh các nghiên cu khác, các tác gi khác…)
- nh ngha rõ ràng các khái nim.

- S xác đnh, ch đnh rõ v ni dung
- Rõ h thng phng pháp tip cn, phng pháp nghiên cu.
- S phân bit và s phn ánh quan đim riêng ca chính tác gi.
- Loi b các mâu thun.
- Kt lun hp lý, lô-gic
- Gii thích rõ các giá tr thay vì gi thit ngm.






3

MCLC
1. Mc đích ca mt bài báo cáo khoa hc (Sê-mi-na): 4
2.  tài báo cáo Seminar 4
3. K hoch làm vic 5
4. Khía cnh ni dung ca mt bài vit khoa hc 7
5. Thit k hình thc và cu trúc chính thc cho vn bn khoa hc 11
6. Trang tiêu đ (T bìa) 12
7. Phn mc lc 14
8. Phn dn nhp 14
9. Phn ni dung chính 15
10. Tho lun v kt qu 18
11. Danh mc tài liu tham kho 18
12. Trích dn 21
13. Cách da theo, mn theo tài liu đã có 25
14. ánh giá nng lc thông qua bui tho lun Seminar 26

4

1.Mcđíchcamtbàibáocáokhoahc(Sêmina):
Trong quá trình hc tp và nghiên cu, vic thc hin nhng bài báo cáo khoa hc
(dng Seminar) là mt yêu cu tt yu trong mt nn giáo dc chuyên nghip. Bài báo
cáo khoa hc Seminar có th đc thc hin bi mt cá nhân hoc mt nhóm nghiên
cu. Trong c hai trng hp, mt bài báo cáo khoa hc cái chính vn xoay quanh mt
ch đ nht đnh đã đc đt ra trc, liên quan đn nhng câu hi đã đc đt ra trc
- đc báo cáo trong mt thi gian nht đnh, có gii hn, vi nhng phng pháp làm
vic khoa hc và đc lp. Bên cnh mc đích chng minh nng lc trong hc tp,
nghiên cu, vic thc hin bài báo cáo khoa hc (Seminar) còn là s luyn tp tt cho
nhng kì thi hc thut mang tính quc gia hay nhng bui bo v lun vn thc s/ tin
s…ca ngi hc trong tng lai.
Mt bui báo cáo Seminar nên đc công b rõ ràng t trc các ch đ, các câu hi
đt ra, gii thiu rõ ràng các ngun tài liu, qua đó mà các s liu, các thông tin, các s
kin liên quan đc hiu mt cách c th, rõ ràng, d hiu.
Mt bài Seminar tt cn phi cha đng c s trình bày các ngun tài liu có giá tr
ln nhng ý kin phê bình riêng ca tác gi hoc nhóm tác gi báo cáo.
2.ĐtàibáocáoSeminar

Các ch đ c th ca bui báo cáo khoa hc Seminar có th do ngi ch trì t
chc hi tho đa ra, hoc do chính cá nhân ngi báo cáo/nhóm báo cáo đ xut, min
sao nó phù hp vi h thng ch đ chung ca bui hi th
o. iu này cng áp dng
tng t trong trng hp ca các bui bo v lun vn tt nghip. Trong mi trng
hp, vic xác đnh đ tài/ch đ báo cáo khoa hc ch đt thành công thông qua s tho
thun vi ngi hng dn/ ngi giám sát.
V c bn, bn nên chn mt đ tài phù hp vi lnh vc nghiên cu, lnh vc ging
dy ca vin hay khoa chuyên ngành mà bn đang hc. Ch trong trng hp đó, ngi
hng dn mi có th h tr bn ti u.
Bn cng nên đt ra mt s câu hi c bn giúp bn la chn đ tài, cái mà bn quan
tâm trong sut quá trình thc hin đ tài nghiên cu:
- Mc tiêu đ tài cn đt đc là gì?
5

- Nhng yêu cn nào tôi cn có đ thc hin đc đ tài báo cáo?
- Tôi có bao nhiêu thi gian cho vic thc hin đ tài báo cáo? Khi nào phi đt đc
kt qu ?
- Nhng mong đi và yêu cu ca ngi hng dn hoc ngi giám sát là gì?
- Ai s đc vn bn nghiên cu? Nhng kin thc gì mà ngi đc phi có trc?
- Nhng nhim v nghiên cu, nhng câu hi nào thuc v đ tài này?
- Nhng câu hi này đt ra cho tôi nhng yêu cu gì?
- Tôi đã có kin thc gì v ch đ này?
-  tài nghiên cu nm v trí nào trong nghiên cu giáo dc chuyên nghip?
- Nhng phng tin (k c tài chính) nào mà tôi có đ sn sàng cho đ tài?
- Nhng ai s h tr cho các bc công vic nào?


Quy tc:
 Bn không bao gi nên báo cáo mt đ tài ngu nhiên mà bn thiu s chun b đy

đ , tc là không phi mi đ tài đu phù hp đ trình bày trong mt bui báo cáo
Seminar.
 Không nên chn nhng đ tài mang tính thi thng, cái mà bn không th x lý
ngun tài liu tham kho quá ln và phc tp.
 Tránh các đ tài quá cá nhân, s dn đn lc đ hoc có khong cách vi ch đ
chung ca bui Seminar.
 Không tìm cách gii quyt mt vn đ quá nghiêm trng, to ln bng mt bài báo
cáo Seminar.
 Nên tránh hoàn toàn các đ tài đã đc thc hin và báo cáo vô s ln trc đây.
Thay vào đó, hãy chn đi theo con đng riêng.
 Hãy lp tc vit ngay ra giy nhng ch đ tt xut hin ngu nhiên, t phát trong
đu.
3.Khochlàmvic
Vit mt bài báo cáo khoa hc Sê-mi-na là mt quá trình, trong đó nhiu bc làm
vic khác nhau phát sinh, các khái nim còn l m đc thit lp rõ, sa đi, làm sáng
6

t, chính xác hóa. Thng thì thi gian cho s lên k hoch và chnh sa vn bn khoa
hc đã đc vit cho bui Seminar còn b đánh giá thp. Vic lp ra k hoch làm vic
theo thi gian giúp cho bn có cái nhìn tng quát sau đây:

Giai đon
(pha)
Mc tiêu Khong
thi gian
Ngày
tháng
I. Lp k
hoch
(khong 30%)

Chn đ tài
Nhng câu hi đu tiên, gi thuyt, mc
tiêu, phng pháp.

Thu thp tài liu, tài nguyên.
Tìm kim h thng tài liu tham kho
La chn, xp loi tài liu tham kho
Sách tham kho nguyên gc và các bn sao
c sâu sc, trích, h thng hoá
Phác tho dàn ý thô
Chnh sa dàn ý thô, đi vào dàn ý tinh
Sp xp tài liu tham kho theo cu trúc
dàn ý

Sp xp dàn ý cùng vi s tính toán s
trang

II. Xây dng
ni dung và
vit
(khong 30%)
Vit ra nhng đim chính vi nhng t
khoá quan trng và nhng trích dn cho
mi lun đim trong dàn ý.

Vit bn tho
Tm dng

III. Duyt li
(khong 40-

50%)
Sa đi bn tho
T kim soát: soát li v ni dung
T kim soát: soát li v vn phong, ng
pháp

Nh bên ngoài khách quan kim soát: soát
li (v ni dung, ít nht cng nh bên ngoài
soát li v vn phong, ng pháp)

Cách trình bày
Kim soát ln cui
Np bài
D tr
 đ tài đc thc hin phong phú và mang tính thc nghim hn na thì cn
phi thay đi cách làm vic này. Càng tip cn vi công vic khoa hc, bn s càng bit
điu chnh các giai đon tng ng trong qúa trình làm vic cá nhân và có th rút ngn
7

các bc chi tit. Bng sau đây trình bày mt chút khác v công c h tr lp k hoch
đã đc rút ngn cho đ tài mang tính thc nghim:
Giai đon
(pha)
Mc tiêu Khong
thi gian
Ngày
tháng
I. Lp k hoch
(khong 20%)
Chn đ tài

Thu thp tài liu tham kho, tài nguyên
ánh giá tài liu tham kho, tài nguyên
II. Xây dng
ni dung và
vit/ thit k
(khong 20%)
Biên tp phác tho c s lý lun
Xác đnh phng pháp mang tính thc
nghim

Kim tra trc
Nâng cao
III. Nâng cao
d liu
(khong 20%)

Nhp d liu, kim soát d liu, phân
tích đánh giá d liu

D tho kt qu nâng cao
Gii thích d liu ln đu tiên

Tm dng

IV. Duyt li
(khong 40%)
Sa đi d tho thô
Biên tp li phn gii thích d liu
T kim soát: soát li v ni dung
T kim soát: soát li v vn phong,

ng pháp

Nh bên ngoài khách quan kim soát:
soát li (v ni dung, ít nht cng nh
bên ngoài soát li v vn phong, ng
pháp)

Cách trình bày
Kim soát ln cui
In n
Np bài
D tr




4.Khíacnhnidungcamtbàivitkhoahc
Các vn bn khoa hc đc phân bit vi các vn bn ngôn ng hàng ngày hoc các
vn bn vn xuôi bình thng khác thông qua mt s đc đim đc trng nh: tính
Lu ý: Giai đon “tm dng” gia phn thit k, vit ni dung vi phn duyt li là nht
thit phi có, là quan trng và cn thit vì cn phi gi mt khong cách tâm lý nht đnh đ
nhìn li, đ kim tra nhng đc đim c bn ca vn bn khoa hc đã thc hin (ví d nh c
cu cu trúc, logic, cách lý lun).
8

chính xác, cu trúc logic, có thut ng chuyên ngành, tính tru tng, tính khách quan,
trung lp, và thng là s dng công thc. Mt s vn bn khoa hc phn nào đó đc
nhìn nhn tiêu cc bi s dng nhiu ngôn ng chuyên ngành và các khái nim bng
ting nc ngoài.
Bài báo cáo khoa hc Seminar (hoc các đ tài nghiên cu, các lun vn tt nghip,

lun vn thc s…) cng là mt vn bn khoa hc. V c bn, mt vn bn khoa hc tt
cn phi đt ra đc mt câu hi “đu vào” và c gng tìm cách tr li nó.

Ví d:
- Trong vài nm qua s lng giáo viên đã gim đáng k . Chúng ta có th gii thích
điu này nh th nào? iu này có đúng cho tt c hoc ch cho mt s lnh vc đào
to nht đnh?
- Trong giáo dc ngh nghip t lâu khái nim “Entberuflichung” đã đc tranh lun.
S tho lun này đã phát trin nh th nào và nhng yu t nào cho thy rng mt
“Entberuflichung” din ra?
- Ti c, t lâu vai trò ca th trng lao đng bên ngoài đã có s chim u th.
Cng có mt s bng chng cho s gia tng ý ngha ca th trng lao đng bên
trong. Làm th nào đ gii thích s phát trin này?
- S toàn cu hóa và s quc t hoá có hu qu tác đng đi vi quá trình đào to
ngh. Quá trình này có th đc nhn ra nh th nào  dng phát trin chng trình
đào to ngh ln đu  nhiu nc châu Âu khác nhau?
Các ch đ sau đây là ví d minh ha tng phn cho vic câu hi không có ý ngha
khoa hc (không phù hp đ báo cáo và tho lun trong mt bui Seminar) là:
- Trình bày h thng giáo dc ngh ca c trong s so sánh vi h thng giáo dc
ngh ca Anh .
[ây không phi là mt bài vit khoa hc phù hp đ báo cáo Seminar, bi vì
đây ch là s trình bày 2 h thng giáo dc ngh, không có câu hi mang tính có vn
đ]
9

- Mô t nhng kh nng h tr đào to ngh cho nhng ngi tr có hoàn cnh khó
khn  ngng ca đào to đu tiên ca c.
[ đây không có câu hi có vn đ, ch là s mô t tình hung đn l]
- Tho lun s phát trin ca khái nim “ngh nghip” t thi Trung c đn ngày
nay.

[Mt ln na,  đây ch xoay quanh mt trình t phát trin theo thi gian ca
mt khái nim , mà không có bt k câu hi có vn đ nào có th đc nhìn thy].
- Phát trin mt chng trình chuyên nghip hoá cho giáo viên dy ngh.
[ây không phi là mt câu hi khoa hc, bi vì  đây có nguy c tr thành s
lit kê danh sách các quan đim ch quan v ni dung chng trình đào to mà
không có c s khoa hc có th kim chng đc đ đng thun hay bác b]
Mt bài vit khoa hc cho báo cáo Seminar đc đc trng bi tính đc lp,
có th tranh lun phê bình, rõ ràng và d hiu vi s tn ti nht thit ca “câu hi có
vn đ” đc đt ra, cái mà không th gii quyt bng cách tho lun vi ngôn ng
hàng ngày hay s bo v ý kin riêng ca mi ngi có th b đánh đng. Vn bn khoa
hc cho Seminar không đng ngha vi vic đa ra s khng đnh vi ý tng đã hoàn
thin trc đó và chng minh nó bng các thông tin s kin thi s, bng thông tin
mang tính tin tc hoc bng li nói ming ca các chuyên gia (kiu nh "Ban xy có ti
cuc hp cho bit rng " hay "giáo s x ti cuc hp y cho bit rng …” v.v…).
Vic tóm tt và s truyn li, lp li các bài báo khoa hc hay các nghiên cu khoa
hc khác trong đ tài thì không đ đ đc coi là s nghiên cu khoa hc đc lp. Thay
vào đó, cn phi th hin đc s gii trình có tính bình lun, phân tích, phê bình v v
trí ca các tác gi khác nhau, ngha là không ch sao chép li các ý kin ca các tác gi
mà còn phi kim tra li giá tr ca chúng, s vng vàng chc chc, kh nng thc thi,
tính logic, s mâu thun, tính hoàn thin…ca chúng.
Gi thuyt chính cng nh gi thuyt đu ra ca bn phi đc trình bày tóm tt
bng mt hoc hai câu tht rõ ràng, chính xác. Mi khái nim trung tâm ca đ tài
nghiên cu ca bn phi đc đnh ngha mt cách khoa hc, rõ ngun tài liu tham
kho, đc xác đnh mt cách rõ ràng trong mi quan h vi các khái nim trung tâm
10

đi nghch khác và đc gii hn so vi khái nim trong ngôn ng hàng ngày, đi
thng. Mi phát biu, mi gi thuyt trong đ tài đu tiên phi đc chng minh vi v
trí khoa hc ca nó.


Nguyên tc:
 Ghi li các vn đ quan tâm ca bn bng vn bn càng c th càng tt.
 Theo nguyên tc chung: Khi câu hi ca bn không th din đt đc bng mt hoc
hai câu thì có th vic xây dng các câu hi ca bn là không đ chính xác. Hãy chính
xác hoá ch đ ca bn cho đn khi bn có th ch đnh mt câu hi duy nht. iu này
áp dng không phân bit vic câu hi này có th đc chia thành nhiu câu hi đn.
c đim:
S tht đc khng đnh ca mt phát biu khoa hc phi có kh nng kim chng
đc, và v nguyên tc cng có th bác b đc, tc là các gi thuyt chính phi đc
xác đnh rõ bt ngun t ngun gc d liu nào, s dng nhng phng pháp nghiên
cu nào đ thu đc kt qu.
Cách lý lun và s minh bch v ni dung ca phát biu khoa hc ca bn phi đc
chuyn ti rõ ràng và d hiu đn ngi đc, ngha là khi bn khng đnh mt phát biu
khoa hc thì phi tht rõ ràng v ý tng, lý lun dn đn kt qu kt lun cui cùng,
điu này không ph thuc vào vic ngi đc ng h hay phn đi chúng.

Nguyên tc:
- Hãy chia tách rõ ràng gia phát biu khoa hc mang tính thc nghim hay lý thuyt
vi các quan đim và các li bình lun.
- Hãy làm cho rõ  quan đim nào, v trí nào mà bn thc hin gi đnh.
- Hãy bin gii cho nhng phát biu khoa hc ca bn và chng minh chúng bng
nhng trích dn khoa hc, nhng kt qu phng vn chuyên gia hoc các d liu
đnh lng, đnh tính.
Nghiên cu khoa hc/ thc hin vn bn khoa hc ngha là phân bit, gi khong cách vi
nhng kinh nghim đi thng hàng ngày – nhn ra các mi quan h khách quan còn b che
ph bi s nhm ln ca hiu bit ch quan, và tìm ra s thay th chính xác cho nhng

nhm ln đó.
11

5.Thitkhìnhthcvàcutrúcchínhthcchovănbnkhoahc




Phm vi:
o Mt bài báo cáo Seminar nh: t 8-12 trang,
o Mt bài báo cáo Seminar hoàn chnh: t 15-20 trang,
o Mt bài báo cáo Seminar gia kì hoc các bài nghiên cu khoa hc trong quá
trình hc tp, nghiên cu: khong 20-30 trang.
o Mt lun vn thc s: 80 trang (+ / - 10 trang)
- Bài báo hi tho phi đc son vi s tr giúp ca máy tính.
- Mi t ch đc in trên mt mt giy
- Ph bin cho vn bn khoa hc là son trong phông ch kích c 12 vi khong
cách dòng là 1,5 ln.
- Chú ý cha l đ ln (2 cm chiu ngang bên trái, 3 cm chiu ngang bên phi, trên
và di, khong 3 cm).
- S dng s trang liên tc (t trang đu tiên ca vn bn, tr trang tiêu đ không
đánh s).
- S ca các tiêu đ phi nht quán, nên s dng thng nht mt cách đnh dng
trong vn bn.
- Không nên to mc lc mt cách th công mà nên s dng công c h tr đnh dng
ca máy tính.

ng tác gi v nguyên tc là có th, nhng phi tho lun trc vi ngi hng dn
hoc ngi giám sát.
Cu trúc chính thc ca mt vn bn khoa hc

 Trang tiêu đ.
 Mc lc ni dung
Các khuyn ngh sau đây h tr cho vic thit k hình thc và cu trúc chính thc cho mt
bài báo cáo khoa hc Xê-mi-na cng nh thc hin vn bn khoa đc cho bui báo cáo Xê-
mi-na.
12

 Trang mc lc các t vit tt; Trang ch mc hình v, bng biu.
 Phn dn nhp.
 Phn chính.
 Kt lun và trin vng (và tho lun các kt qu)
 Danh mc tài liu tham kho
 Ph lc
6.Trangtiêuđ(Tbìa)
Trang tiêu đ phi cha đ nhng thông tin quan trng trên ba lnh vc:
 Xác đnh s kin (tiêu đ ca hi tho, tên ca t chc ch trì hi tho hoc các cá
nhân ch trì hi tho, hc k).
 Xác đnh bài báo cáo khoa hc (tiêu đ bài báo cáo, có th kèm ph đ).
 Xác đnh ngi báo cáo hoc nhóm ngi báo cáo: H tên, nm hc, chuyên ngành,
th t hc kì, đa ch ngi báo cáo, đa ch email.

 trang sau là ví d mu cho trang tiêu đ (t bìa)

13

i hc k thut Darmstadt
Vin S phm ngh và giáo dc
B môn S phm ngh




Hi tho: Phân tích nhu cu đào to
Trong SS 2005






Ch đ ca bài báo cáo:
Phng pháp phân tích nhu cu
(19.04.2007)

Ch trì hi tho:
Giáo s Tin s Dieter Munk








Ngi báo cáo: G. Kerschensteiner
12 đng Sophienstraße
80333 Munich

Khóa hc: K thut xây dng / Toán hc
Hc k: 7
Mã s sinh viên: 111111

14

7.Phnmclc



- Cu trúc ca vn bn khoa hc trong mc lc phi đc lit kê rõ ràng (chng 1, 2,
).
- Xin lu ý rng s phân chia thành các tiu mc trong chng ch có ý ngha khi nó
có ít nht hai lnh vc ni dung khác nhau (Ví d trong chng 1, tiu mc 1.1 ch
tn ti khi có ít nht là tiu mc 1.2).

- Ti mt đim phân chia cu trúc (ca mt vn bn khoa hc khong 15 trang chiu
dài) nên đc sp xp có ít nht là na trang, cao nht là 2-3 trang ni dung.
- Ch vit tt đc s dng ch trong khuôn kh chung đc chp nhn, nu không
phi lit kê rõ trong danh sách các t vit tt ca vn bn.
- Mc tài liu tham kho phi đc lit kê trong mc lc.
- Tt c các hình v phi đc đánh s liên tc và thng nht, tng t vi các bng
biu. Trong trng hp có c hình v ln bng biu, cn có trang mc lc hình v
riêng và mc lc bng biu riêng.
8.Phndnnhp





Phn dn nhp có th đc bt đu vi vic đa ra nh
ng câu hi đang tn ti
hin nay liên quan đn đ tài nh mt cái móc cho các đ tài hin ti, hoc đa ra s mô
t mt vn đ xác đnh liên quan đn đ tài. Sau đó nên nêu li tên đ tài báo cáo tht rõ
ràng và ch rõ ra nhng lnh vc đ tài lin k nào không đc trình bày trong báo cáo?
Nhng đim chính nào ca đ tài đc xác lp? Ti sao? T nhng c s lý lun và c
s thc tin/thc nghim nào mà đ tài đc phát trin? Nhng tác gi nào đã đc bit
Mc lc ni dung phi cha đng tên các chng, các tiu mc trong chng
và các s trang tng ng.
 phn dn nhp, cn gii thiu ch đ chính ca đ tài, ý ngha ca đ tài và cu trúc
ca đ tài.
S gii thiu v c cu ni dung chính, các d kin ni dung đc xây dng trong báo
cáo khin tác gi tr nên nh mt ngi điu khin và ngi đc nh nhng ngi xem
xét tng quan.  phn này cng cn đánh thc s quan tâm, hng thú ca đc gi.
15

nghiên cu các câu hi liên quan đn đ tài? Ti sao? Nhng ngun tài liu tham kho
chính mà bn s dng? iu quan trng là vi s giúp đ ca nhng “câu hi có vn đ
ca đ tài” đã đc xác lp trc đó, bn có th có câu tr li rõ ràng và có gii hn cho
các câu hi va nêu trên. Nh đó mà đ tài mi không tn ti nguy c đi chch, lc đ.
Gi thuyt chính phi đc xác đnh rõ ràng và chính xác trong phn dn nhp. S
chính xác hoá này giúp cho bn trong quá trình thc hin đ tài luôn luôn có th xem
li, kim tra li tng th so vi gi thuyt chính đã đ ra ca bn.
Phn dn nhp, đc bit là gi thuyt chính cng nh vic câu hi ca đ tài phi tr li
đc các câu hi sau:
 Vn đ hoc câu hi chính ca đ tài là gì (đnh ngha và gii hn) ?
 Ti sao nó quan trng?
 Ti sao nó không tm thng?
 Nhng gì bn có th đóng góp, cng hin vi các gii pháp ca đ tài nghiên cu
(mc đích ca đ tài)?
Mt bc xa hn na ca phn dn nhp là bn nên làm rõ đc cách tip cn, phng
pháp nghiên cu ca bn trong các chng cho ngi đc có th hiu đc.
9.Phnnidungchính



Phng thc:
Quyt đnh v câu hi chính ca đ tài cn đc trình bày nh th nào là bc làm vic
đu tiên. Cu trúc ca bài nghiên cu và quá trình lý lun ph thuc vào đ tài.
Phn thc nghim ca đ tài là ví d có ý ngha cho vic phân chia cu trúc, trong đó
vic xác lp câu hi và đt ra mc tiêu gn lin vi công c, phng pháp và kt qu.
Nhng gì trình bày tip sau đây s gii thiu các cách thc phân chia cu trúc ca đ tài.
Các dng cu trúc:
 Cu trúc theo thi gian:  nhng ni dung nghiên cu mang tính lch s thì s
dng cu trúc theo thi gian là phù hp. Bn cng có th đu tiên đa ra mt ch đ xác
Phn ni dung chính là ct lõi ca bài báo cáo khoa hc/ vn bn khoa

hc.
16

đnh ri sau đó mô t vic thc hin thc t. Phn c s lý thuyt (ví d nh các c s
lý lun, đnh ngha, s gii thích các khái nim) và phn c s thc tin (ví d nh c s
lch s phát trin ca vn đ nghiên cu, các mi quan h hin ti) phi đc xây dng
mt cách logic bên trong cu trúc này.
 Cu trúc theo kiu phn đ: Mt s đ tài cng có th đc trình bày di dng
phn đ (gi thuyt, phn gi thuyt và tng hp).
 Cu trúc theo h thng: Cách thc này có th đc chn khi các khía cnh ca đ
tài đc đánh giá / phân tích trên c s bình đng cnh nhau, ngha là mi chng đu
đc nghiên cu nh mt ch đ có tính h thng.
Ví d:
o Ch đ: Các ch s xã hi cho s phát trin ca nn kinh t quc dân
 Ch s đnh hng mc tiêu.
 Ch s công sut.
 Ch s đu ra so vi ch s đu vào.
 Ch s phân phi
 Ch s khách quan/ch quan
 Cu trúc din dch và quy np : Cu trúc din dch (còn gi là cu trúc suy lun,
din gii) là cu trúc da trên gi thuyt và chng minh nó bng các lun c, lun
chng. Cu trúc quy np (còn gi là cu trúc dn dt ti) thì ngc li: s dng nhng
cht liu hin có đ to ra kt lun, kt qu. Quyt đnh la chn cu trúc din dch hay
cu trúc quy np ph thuc vào cách đt câu hi và nhng cht liu hin có.
o Thit k c bn ca cu trúc này:
Din dch Quy np
Gi thuyt 1 Lun chng 1
Lun chng 1 Lun chng 2
Lun chng 2 Lun chng 3
Lun chng 3 Gi thuyt 1

Gi thuyt 2 Lun chng 1
17

Lun chng 1 Lun chng 2
Lun chng 2 Lun chng 3
Lun chng 3 Già thuyt 2

 Cu trúc nhân qu: Cu trúc nhân qu có th đc trình bày nh sau (và cu trúc
này khá ph bin trong các ngành khoa hc xã hi):
Nguyên nhân – Kt qu Hin tng – Nguyên nhân
Nguyên nhân 1 Hin tng 1
Kt qu 1 Nguyên nhân 1
Kt qu 2 Nguyên nhân 2
Kt qu 3 Nguyên nhân 3
Nguyên nhân 2 Hin tng 2
Kt qu 1 Nguyên nhân 1
Kt qu 2 Nguyên nhân 2
Kt qu 3 Nguyên nhân 3

 Cu trúc quan h : Khái nim cu trúc quan h  đây đc s dng khi các ch đ/
các tài liu hin có đc so sánh vi nhau, các ngun đc thit lp trong mi quan h
vi nhau và nhng phát hin đc đánh giá trong s so sánh. Có hai loi, c th là cu
trúc khi và cu trúc xen k.
 Cu trúc thc nghim: Có cu trúc c bn nh sau:
o Tình trng nghiên cu
o Phn lý thuyt
o Thit k các phng pháp
o Phân tích s liu
o Gii thích d liu
o Kt lun

18

Quyt đnh loi cu trúc nào ph thuc phn ln vào đ tài và phng pháp nghiên cu
ca nó. i vi công trình nghiên cu dài, có th kt hp s dng nhiu loi cu trúc
khác nhau (cho các chng, các tiu mc trong chng). iu quan trng là phi la
chn cho phù hp và d hiu.
10.Tholunvktqu
Trong mt bn tóm tt cui cùng, kt qu nghiên cu mt ln na đc h thng hoá
và tho lun da trên câu hi gc ca đ tài và khuôn kh các lý thuyt quan h. Tác gi
hoc nhóm tác gi gii thích rõ kt lun ca mình  đây. Tuy nhiên, chng này không
phi là s nhc li toàn b đ tài mà là s tóm tt ni dung nhng kt qu chính ca đ
tài.  đây cng có kh nng trình bày các d đoán hoc nhng góc nhìn m rng v đ
tài, đó là s nghiên cu đ tài vt quá khía cnh đ cp theo quan đim ca riêng bn
trong khuôn kh mt bài báo cáo Seminar. Ngoài ra, bn phi tp trung trình bày tht rõ
cách nhìn ca bn v ch đ này, và điu này phi đc tho lun d hiu và rõ ràng v
cu trúc cho ngi đc.

11.Danhmctàiliuthamkho



Trong danh mc tài liu tham kho này, các ngun tài liu tham kho phi đc trình
bày theo th t A,B,C ca h, tên tác gi. Các tài liu tham kho m rng không thuc
vn bn ca bui Seminar.
Cách thc:
 H ca tác gi đc xp theo th t bng ch cái. i vi tuyn tp ca nhiu tác
gi, cách ghi tài liu nh sau:
H, tên ca tác gi (nm xut bn): tên bài vit. Trong: H, tên ca tác gi biên tp, tên
sách/tuyn tp/ tp chí. Ni xut bn: nhà xut bn, mã s sách, trang đn.
 Ví d: Alsaker, Francoise D. (1997): Tui dy thì là mt gánh nng. Trong: Grob,

Alexander: Tr em và thanh thiu niên ngày nay có quá ti hay không? Mô t cuc sng
Danh sách tài liu tham kho phi cho phép ngi đc có th xác đnh, xác minh, kim tra
đc ngun. Chúng là nhng bng chng cho tính khoa hc ca đ tài.
19

hng ngy ca sinh viờn Thy S v Na Uy. Ni xut bn Zurich, nh xut bn
Ruegger, trang 129-148.
(Nguyờn vn: Alsaker, Franỗoise D. (1997): Pubertọt als Belastung. In: Grob, Ale-
xander: Kinder und Jugendliche heute: belastet ỹberbelastet? Beschreibung des
Alltags von Schỹlerinnen und Schỹlern in der Schweiz und in Norwegen. Chur, Zỹrich:
Rỹegger, S. 129-148.)
i vi bi bỏo, tp chớ khoa hc: H, tờn tỏc gi (nm xut bn): Tiờu ca
bi vit. Trong tp chớ: tờn tp chớ, nm (thõm niờn ca bỏo), s , trang n.
Vớ d 1: Althoff, Henry (1999): Vic chuyn i trong dy ngh ti xớ nghip giai
on 1977-1997. Trong tp chớ: o to ngh trong khoa hc v thc hnh, 28 nm,
s 1, trang. 7-11.
(Nguyờn vn: Althoff, Heinrich (1999): Der ĩbergang in die betriebliche Berufsaus-
bildung 1977-1997. In: Berufsbildung in Wissenschaft und Praxis. 28. Jg., Nr. 1, S. 7-
11)
Vớ d 2: Harney, Klaus / Kissmann, Guido (2000): Quy mụ hỡnh thnh, s thớch
nghi mang tớnh a phng v khụng gian trung hc: Chõu u nh l mt mụi trng
cho vic o to ngh ti c, trong tp chớ: Vin Nghiờn cu o to ngi lao
ng: Niờn giỏm Lao ng - Giỏo dc - Vn húa, tuyn tp 18, Bochum, trang 43-68.
(Nguyờn vn: Harney, Klaus/ Kissmann, Guido (2000): Maòstabsbildung, lokale An-
passung und hochschulischer Raumgewinn: Europa als Umwelt der beruflichen
Ausbildung in Deutschland, in: Forschungsinstitut fỹr Arbeiterbildung (Hg.): Jahrbuch
Arbeit Bildung Kultur, Band 18, Bochum, S. 43-68)
Cỏc bc:
ng b l vic ghi li tht y cỏc th mc ngun ti liu tham kho m bn
ó s dng trong quỏ trỡnh c v vit vn bn khoa hc (sao chộp, ly ý, trớch

dn, vv)
To mt danh sỏch y cỏc ti liu tham kho.
Hóy kim soỏt chc chn rng tt c cỏc dn chng v nhng on trớch dn
trong vn bn thc s tng ng vi danh sỏch ti liu tham kho cú.
20

Quy tc:
 Mi dn chng hoc trích dn có th đc sp xp mt cách rõ ràng ch mt tiêu
đ trong danh sách tài liu tham kho .
 Mi tiêu đ đã lit kê phi đc s dng thc s và đc bit đn nh là ngun
tham kho thc s ca đ tài ca bn.
 nh dng và trt t ca danh sách tài liu tham kho
đc thit lp mt ln và
duy trì nht quán.
 Tham kho nhiu tác phm ca cùng mt tác gi thì tài liu ca tác gi đó đc
sp xp theo trình t nm xut bn.
Các bin th khác:
 H, tên tác gi (nm): tên tác phm, ni xut bn.
Ví d: Bagusat, Marion (1998): S nh hng ca điu kin ging dy, điu kin hc
tp, phng pháp ging dy và đng lc lên s thành công ca giáo dc, Aachen.
(Nguyên vn: Bagusat, Marion (1998): Der Einfluss von Lehr-, Lernbedingungen,
Lehrmethoden und Motivation auf den Ausbildungserfolg, Aachen)
 H, tên tác gi: tên tác phm, ni xut bn, nm xut bn
Ví d: Bagusat, Marion: S nh hng ca điu kin ging dy, điu kin hc tp,
phng pháp ging dy và đng lc lên s thành công ca giáo dc, Aachen, 1998
(Nguyên vn: Bagusat, Marion: Der Einfluss von Lehr-, Lernbedingungen,
Lehrmethoden und Motivation auf den Ausbildungserfolg, Aachen, 1998)
 Trng hp nhiu tác gi:
H, tên tác gi 1; H, tên tác gi 2: Tên tác phm, ni xut bn, nm xut bn.
Ví d: Abel, Henry; Döring, Erich: vn đ ca tr em trong các trng dy ngh.

Braunschweig 1961
(Nguyên vn: Abel, Heinrich; Döring, Erich: Sorgenkinder in der Berufsschule. Braun-
schweig 1961)
 Trích dn t các tp chí:
H, tên tác gi: tên bài vit, trong tp chí: tên tp chí, nm thâm niên ca tp chí,
nm xut bn, s tuyn tp, trang đn
21

Ví d: Bausch, Thomas, Jansen, Rolf: i ng đào to trong thc hành xí nghip, trong
tp chí: “ào to ngh trong khoa hc và thc hành“, 24 nm, 1995, Tp 1, trang 15-23.
(Nguyên vn: Bausch, Thomas; Jansen, Rolf: Das Ausbildungspersonal in der
betrieblichen Praxis, in: Berufsbildung in Wissenschaft und Praxis, 24. Jahrgang, 1995,
Band 1, S. 15-23)
 Trích dn t tuyn tp:
H, tên tác gi: tên bài vit, trong: tên ca biên tp viên: tên ca tuyn tp, nm,
trang đn
Ví d: Beelmann, Gert; Kieselbach, Thomas; Traiser, Ute: S tht nghip ca thanh
niên
và s loi tr mang tính xã hi, trong: Zempel, Jeannette; Bacher, Johann; Moser,
Klaus (biên tp viên): T l tht nghip. Nguyên nhân, hu qu và gii pháp, nm 2001,
trang. 134-148
(Nguyên vn: Beelmann, Gert; Kieselbach, Thomas; Traiser, Ute:
Jugendarbeitslosigkeit und soziale Ausgrenzung, in: Zempel, Jeannette; Bacher, Johann;
Moser, Klaus (Hg.): Erwerbslosigkeit. Ursachen, Auswirkungen und Interventionen,
2001, S. 134-148)
 Nhiu bài vit ca cùng mt tác gi trong mt nm:
H, tên tác gi: tên bài vit, ni xut bn, nm xut bn (a) hoc (b), v.v
Ví d: Althoff, Henry: S tham gia giáo dc ca thanh thiu niên. Trong tp chí: “ào
to ngh trong khoa hc và thc hành. 23 nm, s 6, trang 21-27. 1994 (a)
12.Tríchdn

Trích dn th hin tính k tha trong nghiên cu khoa hc, không phi tt c mi
nghiên cu đu phi bt đu li t đu t con s 0 mà phi đc h tr bi nhng kt
qu nghiên cu đã có sn trc đó. Bng cách trích dn, bn có c hi tích hp các kt
qu t các nghiên cu khác vào công trình ca mình mà không cn phi t đi tái nghiên
cu đi tng đó na. Tt c các d liu khi trích dn phi thng nht, rõ ràng (rõ ràng
theo bn chính), kim chng đc và không thay đi gì (không phi rút ngn cng
không sai lch ni dung so vi bn gc)
22






- Tt c nhng ý tng đc ly t tài liu tham kho cn đc ch rõ ngun. Nghiên
cu khoa hc đòi hi s trích dn d kin tht cn thn, chính xác.
- Các bng thng kê, biu đ, đ th, hình nh, v.v phi đc nêu rõ ngun.
- Các trích dn t Internet s ch đc s dng nu ngun gc có th đc xác đnh
rõ. Trong danh mc tài liu tham kho cn nêu rõ mã URL hoc đa ch web vi
ngày tháng tn ti thông tin. Ví d: www.tu-darmstadt.de ( download ngày
01/05/2004).
- Nhng trích dn th cp (Rezitate) nên đc tránh nhng nguy c b bin dng so
vi nguyên bn.
- Các trích dn ngôn t nên đc s dng rt ít trong nhng lý lun mang tính đóng.
- Khi đc s dng trích dn, hãy chc chn rng tip qun đúng ng pháp và không
bóp méo ý tng ca ngun
Cách thc:
Phi nêu trích dn nguyên vn ngôn t hoc trích dn gián tip cùng tên ca chính tác
gi (ch không phi nh trong trng hp tham kho tuyn tp có th nêu tên biên tp
viên), vi nm xut bn, s trang (v trí trích dn) và to ra  cui vn bn mt danh

mc tài liu tham kho đy đ d kin.
Quy lut:
- Các trích dn và các dn chng không đc đt  phn chú thích mà phi đt ngay
trong vn bn.
- Bn phi trích dn bt c khi nào bn s hu trí tu ca ngi khác
(tc là khi đó không phi là kin thc ph thông thông thng hoc kin thc ca
chính bn thân bn) cho công trình nghiên cu ca mình.
Thông qua các d liu ca ngun ca thông tin, d liu ca mt vn bn khoa hc có th
đc kim tra và hiu rõ. i vi điu này, ngun gc ca trích dn
phi có th đc xác đnh rõ ràng.
23

- Trích dn phi đc đt trong du ngoc kép. ây là nguyên tc bn không đc
thay đi. Nhng thiu sót, sa cha phi đc ch rõ, nhn mnh ("ch in nghiêng
trong vn bn" hoc nhn mnh bng t “t tôi").
- Trích dn ngôn t trc tip thì theo sau phi là (tác gi, nm: trang), Ví d: (Miller
1997: 123). Nu là trích dn gián tip thì theo sau phi là (theo tác gi…nm,
trang).
Ví d: on trích dn sau: “Mc dù c s pháp lý là điu kin tiên quyt bt buc cho
nhng nguyên tc hot đng ng h nhng ngi b tàn tt mt cách toàn din và dài
hn, nhng nhng điu lut này càng ngày càng b suy yu đi bi thc t là nhng mc
đích ban đu ca chng trình h tr ngi gp khó khn h tr thanh niên khuyt tt
đã b hoãn li. iu đó mt phn đã làm phát trin công c to ra s thiu thn nhng
ni đào to ngh ti xí nghip" (LAUR-ERNST 2002, 65).
[Trong danh mc tài liu tham kho cui vn bn, ngun này đc trích dn nh sau:
Laur-Ernst, Ute (2002): Quan nim ngh nghip - s bn vng - ngay c đi vi nhng
ngi tr tui có c hi khi đu không thun li, trong: BIBB (Tp chí dy ngh): ng
h nhng ngi khuyt tt thông qua đào to ngh, Bonn, trang 52-63]
- Nhng trích dn không nguyên vn phi phn ánh chính xác ý ngha ca trích dn
gc.

- Trích dn gián tip (không thì theo sau phi là (theo tác gi…nm, trang).
- Các đnh dng ca trích dn bn s dng là gì, bn không đc thay đi nó trong
vn bn.
- Th t và đnh dng (nghiêng, tht vào, hoc tng t) mà bn đã s dng cho trích
dn cn phi đc duy trì nht quán trên toàn vn bn.
- Mi tiêu đ trích dn phi xut hin trong danh mc tài liu tham kho.
Các bin th:
- nh dng các dn chng (luôn luôn: tác gi, nm, trang).
Ví d: (Behr, 1995, trang 344)
- Trích dn gián tip tc là trích dn ca mt trích dn (tác gi gc ca trích dn,
nm, trang, trích dn trong: tác gi đã trích dn li, nm: trang).
24

Ví d: (Meier 1978: 4, trích dn trong: Mueller 1997: 123)
C hai đu phi xut hin trong danh mc tài liu tham kho. Càng tránh
trích dn gián tip càng tt bng cách tra các tài liu có trích dn gc.
- Xác đnh nhiu trang: (tác gi, nm, các trang sau)
- Nu có hn 3 tác gi thì có th không cn nêu đy đ các tên. Có th ghi: (tên tác
gi đu tiên “và các tác gi khác”, nm: trang)
Ví d: (Bardeleben và các tác gi khác, 1995: 123).
Trong danh mc tài liu tham kho cui vn bn thì phi ghi đy đ các tác
gi.
Các vn đ và s hng dn:
 Phi có s tham chiu gia danh mc tài liu tham kho đn v trí các trích dn kp
thi và đy đ đ chúng đc thêm vào danh sách tài liu tham kho, không b thiu sót.
 Nhng tài liu tham kho mà không phi là truy cp công cng hoc là nhng vn
bn không kim chng đc thì không đc phép dùng đ trích dn. Ví d nh: không
đc trích dn t các bài tp v nhà, các bài cáo ca sinh viên, các bài vit ri rc ca
các cá nhân không rõ ngun gc.
 Mt danh mc tài liu tham kho mà ch bao gm các đa ch Internet thì không phù

hp vi các tiêu chí khoa hc.
 Tài liu tham kho đc s dng không đc lit kê trong các chú thích, cng nh
không đc vit cu th theo kiu “nh trên” Ngoài ra, cách trích dn trong vn bn mà
toàn ch thy s, ví d nh [8,6,2], dù đc sp xp đúng th t trong danh mc tham
kho thì nói chung vn nên tránh. Tài liu tham kho đc s dng đ dn chng trong
vn bn không bao gi ch là mt tiêu đ ca mt tp chí hay mt cun sách.
 n gin hóa và ch vit tt:
- Mt trích dn trong vn bn gc, kéo dài khong hn hai trang, thì vit tt “trang xx
và sau đó”.
- Mt trích dn trong vn bn gc, mà kéo dài hn hai trang rt nhiu, thì vit tt
“trang xxx và nhng trang tip theo”
25

- Nu ngun mà t đó bn trích dn không có tác gi , hãy xác đnh  nhng ni thích
hp trong vn bn cng nh trong danh mc tài liu tham kho bng cách m ngoc
ghi chú: (Không có tác gi)
- Nu ngun mà t đó bn trích dn, không có du hiu ca s liu nm/tháng, hãy
xác đnh  nhng ni thích hp trong vn bn cng nh trong dnh mc tài liu
tham kho, vi m ngoc ghi chú: ( Không ghi ngày tháng).
- Nu ngun mà t đó bn trích dn không rõ đa phng, hãy xác đnh  nhng ni
thích hp trong vn bn cng nh trong danh mc tài liu tham kho bng cách m
ngoc ghi chú: (không rõ đa phng)
13.Cáchdatheo,mntheotàiliuđãcó



Cách thc:
ánh du nhng ý tng, lý lun, quan nim, đ th hoc d liu đc vay mn thông
qua các d kin v ngun thông tin trong vn bn chính và to ra  cui ca vn bn
mt danh sách đy đ các tài liu tham kho.

Quy tc:
- Bn phi luôn chng minh rõ ngun gc thông tin nu nh đó không phi là điu do
bn t suy ngh ra hay kho sát, nghiên cu ra hay cng không phi là thông tin ph
bin công cng. Vic s dng s hu trí tu ca ngi khác mà không dn rõ ngun
là hành vi trm cp trong nghiên cu.
- Bn phi nêu rõ nhng quan nim, s liu hay thông tin vay mn cùng vi tên tác
gi, nm công b và s trang ca ngun.
Các ví d:
- Bereits Müller (1978, trang 3) đã ch ra rng…
- Cách tip cn ca Meiers (1998, trang 12) cha đng
- Kho sát có liên quan ca Schmidt (1997, trang 3) đã đa ra
- Theo Schuster (1996, trang 7) nó phi đc gi đnh rng …

Ngun gc ca thông tin đc s dng phi đc xác đnh rõ ràng