(SKKN CHẤT 2020) báo cáo kết quả nghiên cứu,ứng dụng sáng kiến một số kinh nghiệm tổ chức trò chơi học tập trong dạy học môn toán ở tiểu học

PHÒNG GD&ĐT TAM DƯƠNG
TRƯỜNG TIỂU HỌC VÂN HỘI

HỒ SƠ ĐỀ NGHỊ CÔNG NHẬN SÁNG
KIẾN CẤP HUYỆN NĂM HỌC 2018-2019

Tên sáng kiến: Một số kinh nghiệm tổ chức trò chơi học tập
trong dạy học mơn Tốn ở Tiểu học
Tác giả sáng kiến: Nguyễn Thị Thu Hằng
Chức vụ: Tổ phó tổ 4+5
Đơn vị: Trường Tiểu học Vân Hội, huyện Tam Dương, tỉnh Vĩnh
Phúc.
HỒ SƠ GỒM CĨ:
1.
2.
3.

Đơn đề nghị cơng nhận Sáng kiến cấp huyện
Báo cáo kết quả nghiên cứu, ứng dụng sáng kiến.
Giấy chứng nhận Sáng kiến cấp cơ sở.

Tam Dương, năm 2019

download by :


CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
---------------ĐƠN ĐỀ NGHỊ
CÔNG NHẬN SÁNG KIẾN CẤP HUYỆN
Kính gửi: Hội đồng Sáng kiến huyện Tam Dương

Tên tơi là: Nguyễn Thị Thu Hằng
Chức vụ (nếu có): Tổ phó tổ 4 + 5
Đơn vị/địa phương: Trường Tiểu học Vân Hội
Điện thoại: 0989903619
Tôi làm đơn này trân trọng đề nghị Hội đồng Sáng kiến huyện Tam
Dương, tỉnh Vĩnh Phúc xem xét và công nhận sáng kiến cấp huyện cho tôi đối
với sáng kiến/các sáng kiến đã được Hội đồng Sáng kiến cơ sở công nhận sau
đây:
Tên sáng kiến: Một số kinh nghiệm tổ chức trò chơi học tập trong dạy
học mơn Tốn ở Tiểu học.
(Có Báo cáo Báo cáo kết quả nghiên cứu, ứng dụng sáng
kiến và Giấy chứng nhận Sáng kiến cấp trường kèm
theo)
Tôi xin cam đoan mọi thông tin nêu trong đơn là trung thực, đúng sự thật, khơng xâm
phạm quyền sở hữu trí tuệ của người khác và hồn tồn chịu trách nhiệm về thơng tin đã
nêu trong đơn.

Xác nhận của Thủ trưởng đơn vị

Vân Hội, ngày 04 tháng 3 năm 2019
Người nộp đơn

Nguyễn Thị Thu Hằng


download by :


PHÒNG GD&ĐT TAM DƯƠNG
TRƯỜNG TIỂU HỌC VÂN HỘI

BÁO CÁO KẾT QUẢ
NGHIÊN CỨU, ỨNG DỤNG SÁNG KIẾN

Tên sáng kiến: Một số kinh nghiệm tổ chức trò chơi học tập
trong dạy học mơn Tốn ở Tiểu học
Tác giả sáng kiến: Nguyễn Thị Thu Hằng

Tam Dương, năm 2019

download by :


BÁO CÁO KẾT QUẢ
NGHIÊN CỨU, ỨNG DỤNG SÁNG
KIẾN 1. Lời giới thiệu
Trong chương trình giáo dục Tiểu học, cùng với mơn Tiếng Việt và một số
mơn học khác, mơn Tốn có vị trí quan trọng, góp phần to lớn trong q trình
đào tạo nên những con người phát triển tồn diện.
Trong quá trình dạy học, người giáo viên muốn học sinh học tốt được mơn
Tốn thì khơng nên chỉ truyền đạt, giảng giải theo các tài liệu đã có sẵn trong
sách giáo khoa, trong các sách hướng dẫn và thiết kế bài giảng một cách dập
khn, máy móc làm cho học sinh học tập một cách thụ động mà cần có những
cách thức dạy học mới. Nếu chỉ dạy học theo kiểu thầy thuyết trình, học sinh
ngồi nghe thì quá trình học tập của học sinh sẽ diễn ra thật đơn điệu, tẻ nhạt và
kết quả học tập sẽ không cao. Đây có thể coi là một trong những nguyên nhân
cản trở sự phát triển các em thành những con người năng động, tự tin, sáng tạo
sẵn sàng thích ứng với những đổi mới diễn ra hàng ngày.
Giáo dục hiện nay đòi hỏi phải đổi mới phương pháp dạy học mơn Tốn ở
bậc Tiểu học theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động sáng tạo của học sinh.

Vì vậy người giáo viên phải gây được hứng thú học tập cho các em bằng cách
lôi cuốn các em tham gia vào các hoạt động học tập. Trò chơi học tập là một
hoạt động mà các em hứng thú nhất. Thông qua các trò chơi các em sẽ lĩnh hội
những tri thức toán học một cách dễ dàng, củng cố, khắc sâu kiến thức một cách
vững chắc, tạo cho các em niềm say mê, hứng thú trong học tập, trong việc làm.
Khi đưa ra được các trị chơi tốn học một cách thường xuyên, khoa học thì chắc
chắn chất lượng dạy học mơn Tốn sẽ ngày càng nâng cao.
Mơn Tốn được đánh giá la môṭmôn hoc khô khan với co nhiêu con sơ, bai
toan, phep tinh địi hỏi hoc sinh phai suy nghi va thật sự tâpp̣ trung mơi hoc đươc
vì vậy mà co mơṭsơ em sơ hoc mơn Toan.
Chính vì những lý do nêu trên mà tôi đã chọn đề tài sáng kiến kinh nghiệm
với tiêu đề “Một số kinh nghiệm tổ chức trò chơi học tập trong dạy học mơn
Tốn ở Tiểu học” để nghiên cứu và áp dụng trực tiếp vào lớp chủ nhiệm của
mình.
2. Tên sáng kiến
“Một số kinh nghiệm tổ chức trò chơi học tập trong dạy học mơn Tốn
ở Tiểu học”.
1

download by :


3. Tác giả sáng kiến
-

Họ và tên: Nguyễn Thị Thu Hằng

-

Địa chỉ tác giả sáng kiến: Trường Tiểu học Vân Hội – Tam Dương – Vĩnh

Phúc.
-

Số điện thoại: 0989903619

-

E-mail:

4. Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến
Nhà giáo: Nguyễn Thị Thu Hằng – Giáo viên trường Tiểu học Vân Hội –
Tam Dương – Vĩnh Phúc.
5. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến
-

Sáng kiến sử dụng trong chương trình dạy học mơn Toán ở Tiểu học.

6. Ngày sáng kiến được áp dụng
-

Lần đầu từ ngày 05 tháng 9 năm 2017.

7.

Mô tả bản chất của sáng kiến

7.1.

Về nội dung của sáng kiến

7.1.1. Cơ sở lý luận của vấn đề
a) Vị trí mơn Tốn ở Tiểu học
Bậc Tiểu học là bậc học góp phần quan trọng trong việc đặt nền móng cho
việc hình thành và sự phát triển nhân cách. Mơn Tốn cũng như các môn học
khác cung cấp những tri thức khoa học ban đầu, những nhận thức về thế giới
xung quanh nhằm phát triển những năng lực nhận thức, hoạt động tư duy và bồi
dưỡng tình cảm đạo đức tốt đẹp của con người.
Mơn Tốn ở tiểu học là một mơn học độc lập chiếm phần lớn thời gian học
tập của trẻ.
Môn Tốn có tầm quan trọng to lớn. Nó là bộ mơn khoa học nghiên cứu có
hệ thống phù hợp với hoạt động nhận thức của con người.
Mơn Tốn có khả năng giáo dục rất lớn trong việc rèn luyện phương pháp
suy nghĩ, phương pháp suy luận loogic, thao tác tư duy cần thiết để con người
phát triển tồn diện, hình thành nhân cách tốt đẹp cho con người lao động trong
thời đại mới.
b)

Đặc điểm tâm lý của học sinh Tiểu học
2

download by :


Học sinh Tiểu học với sự tập trung khá yếu, dễ chán, các em tiếp thu
nhanh nhưng cũng nhanh quên khi khơng tập trung cao độ. Vì vậy nguời giáo
viên phải tạo ra hứng thú trong học tập cho các em và thường xuyên giúp các em
luyện tập.
-

Học sinh Tiểu học rấtt dễ xúc động và thích tiếp xúc với một sự vật, hiện
tượng nào đó nhất là những hình ảnh tạo ra cảm xúc mạnh.
-

Trẻ hiếu động, ham hiểu biết cái mới nên dễ tạo ra cảm xúc mới song các
em lại chóng chán. Do vậy trong dạy học, giáo viên phải sử dụng nhiều phương
pháp dạy học, trong đó có phương pháp tổ chức các trị chơi học tập để củng cố
khắc sâu kiến thức.
-

7.1.2. Cơ sở thực tiễn
a) Về phía giáo viên
Đa số giáo viên đã có ý thức tự học, tự bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên
môn nghiệp vụ đổi mới phương pháp dạy học lấy học sinh làm trung tâm nhằm
phát huy tính tích cực chủ động sáng tạo của học sinh trong quá trình học tập.
Các hình thức tổ chức dạy học nhẹ nhàng. Tuy nhiên, việc tổ chức trò chơi trong
dạy học toán chưa được chú ý đúng mức mà mới chỉ ở các tiết thao giảng và
một số ít tiết dạy học khác. Có tình trạng trên một mặt là giáo viên chưa thấy hết
được ý nghĩa tác dụng của các trị chơi trong dạy học mơn Tốn. Mặt khác, để tổ
chức trị chơi, giáo viên cần phải có thời gian để tìm hiểu, nghiên cứu và thiết kế
trị chơi phù hợp với nội dung dạy học, tạo hứng thú và phát huy tính tích cực,
sáng tạo của học sinh. Để làm được điều này khơng hề dễ dàng bởi vì hiện nay
những tài liệu về nghiên cứu thiết kế và tổ chức trị chơi học tập cịn ít, một số
tài liệu đưa ra các trò chơi còn phức tạp chưa phù hợp.
b) Về học sinh
Trên thực tế, trong tiết luyện tập hay ơn tập kiến thức mơn tốn, học sinh
thường làm bài mang tính chất bắt buộc. Khơng phải tất cả học sinh đều hứng
thú làm các bài luyện tập trong sách với các hình thức quen thuộc như giải bài
tập vào vở,..... đặc biệt những em đã biết cách làm bài thường tỏ ra chủ quan,
chán nản dẫn đến nhanh quên kiến thức.

7.1.3. Thực trạng của vấn đề
a) Thuận lợi

3

download by :


Ban giam hiêu,p̣ tô chuyên môn luôn quan tâm, tao moi điêu kiêṇ đê tôi day
hoc tôt cac môn hoc, trơ giup ki thuâṭday hoc qua cac tiêt dư giơ, rut kinh
nghiêṃ qua cac buôi sinh hoat chuyên môn.
Cac đông chi, đông nghiêpp̣ trong nha trương luôn hỗ trơ, giup đơ tôi nâng
cao trinh đô p̣chuyên môn, băt nhip đươc vơi sư đoi hoi cua xa hôịva xu thê phat
triên chung.
Tôi được đào tạo đat chuẩn vê trinh đô,p̣co long u nghê mên tre, nhiệt tình
trong cơng tác, co y thưc tư hoc hoi nâng cao năng lưc, tích cực học tập kinh
nghiêṃ day hoc vê chuyên môn, công tac chủ nhiêm,p̣ ưng dung công nghê p̣ thông
tin, …
Học sinh trong lớp đều là học sinh ngoan, thực hiện tốt các nhiệm vụ của
học sinh tiểu học.
Bản thân tôi đã thương xuyên sử dụng cac tro chơi khơi đông,p̣ tro chơi hoc
tâpp̣ vao bai day, tao đươc hưng thu cho hoc sinh trong qua trinh hoc tâp,p̣ tiêp thu
kiên thưc mơi.
b) Khó khăn
Bên cạnh những thuận lợi kể trên, khi ap dung cac tro chơi hoc tâpp̣ vao day
hoc môn Toan, cịn một số khó khăn như sau :
Cơ sơ vâṭchât, đô dung day hoc chưa thưc sư đap ưng đu nhu câu day
hoc. Đô dung đê tô chưc cac tro chơi đa sô do tôi tư lam, mât nhiêu thơi gian
-

cho viêcp̣ lam đơ dung.
-

Trình độ tiếp thu của học sinh khơng đồng đều nên việc tổ chức trị chơi

cho các em cịn khá nhiều khó khăn, mất nhiều thời gian để hướng dẫn.
7.1.4. Giải pháp khắc phục
Để nâng cao kết quả dạy học tốn thơng qua trị chơi học tập khi tổ chức và
thiết kế trò chơi phải đảm bảo các yếu tố sau:
a) Thiết kế trò chơi toán học sao cho phù hợp với nội dung từng bài học
Để tổ chức trị chơi học tập cho mơn tốn nói chung và cho từng khối lớp
nói riêng, chúng ta phải dựa vào nội dung bài học, điều kiện thời gian trong mỗỗ̃i
tiết học cụ thể để đưa ra các trò chơi cho phù hợp. Song muốn tổ chức được trị
chơi trong dạy tốn có hiệu quả cao thì địi hỏi người giáo viên phải có kế hoạch
ch̉ẩ̉n bị chu đáo, tỉ mỉ, cặn kẽ và đảm bảo các yêu cầu sau:
4

download by :


+

Trò chơi mang ý nghĩa giáo dục.

+

Trò chơi phải nhằm mục đích củng cố, khắc sâu nội dung bài học.

+

Trị chơi phải phù hợp với tâm sinh lí học sinh, phù hợp với khả năng

người hướng dẫn, sự chuẩẩ̉n bị của GV và cơ sở vật chất của nhà trường.
+

Hình thức tổ chức trò chơi phải đa dạng, phong phú.

+

Trò chơi phải được chuẩẩ̉n bị chu đáo.

+

Trò chơi phải gây được hứng thú đối với học sinh.

b)

Cấu trúc của Trò chơi học tập

+ Tên trị chơi
Mục đích : Nêu rõ mục đích của trị chơi nhằm ơn luyện, củng cố kiến
thức, kỹ năng nào. Mục đích của trị chơi sẽ quy định hành động chơi được thiết
kế trong trò chơi.
+

+

Đồ dùng, đồ chơi : Mô tả đồ dùng, đồ chơi được sử dụng trong Trò chơi

học tập.

+

Nêu lên luật chơi : Chỉ rõ quy tắc của hành động chơi quy định đối với

người chơi, quy định thắng thua của trò chơi.
+

Số người tham gia chơi: Cần chỉ rõ số người tham gia trò chơi

+

Nêu cách chơi

b. Cách tổ chức trò chơi
Thời gian tiến hành: thường từ 5 - 7 phút
Giới thiệu trò chơi:
+

Nêu tên trò chơi.

+

Hướng dẫn cách chơi bằng cách vừa mô tả vừa thực hành, nêu rõ quy

định chơi.
+

Chơi thử và qua đó nhấn mạnh luật chơi

+

Chơi thật

Nhận xét kết quả chơi, thái độ của người tham dự, giáo viên có thể nêu
thêm những tri thức được học tập qua trò chơi, những sai lầm cần tránh. Thưởng - phạt : Phân minh, đúng luật chơi, sao cho người chơi chấp nhận thoải
mái và tự giác làm trò chơi thâm hấp dẫn, kích thích học tập của học sinh. Phạt
+

5

download by :


những học sinh phạm luật chơi bằng những hình thức đơn giản, vui (như chào
các bạn thắng cuộc, hát một bài, nhảy lị cị...)
c) Quy trình thực hiện
Bước 1: Giáo viên giới thiệu tên, mục đích của trị chơi.
Bước 2: Hướng dẫn chơi. Bước này bao gồm những việc làm sau:
Tổ chức người tham gia trò chơi: Số người tham gia, số đội tham gia

-

(mấy đội chơi), quản trò, trọng tài.
-

Các dụng cụ dùng để chơi (giấy khổ to, quân bài, thẻ từ, cờ…)
Cách chơi: Từng việc làm cụ thể của người chơi hoặc đội chơi, thời gian

-

chơi, những điều người chơi không được làm…
Cách xác nhận kết quả và cách tính điểm chơi, cách xếp giải của cuộc

-

chơi (nếu có)
Bước 3: Thực hiện trị chơi
Bước 4: Nhận xét sau cuộc chơi.
Bước này bao gồm những việc làm sau:
+

Giáo viên hoặc trọng tài là HS nhận xét về thái độ tham gia trò chơi của

từng đội, những việc làm chưa tốt của các đội để rút kinh nghiệm.
+

Trọng tài công bố kết quả chơi của từng đội, cá nhân và trao phần thưởng

cho đội đoạt giải.
+

Một số học sinh nêu kiến thức, kỹ năng trong bài học mà trò chơi đã thể

hiện.
d) Một số điều cần lưu ý
Sử dụng trò chơi học tập là phương pháp có thể vận dụng để dạy học ở tất
cả các lớp của bậc học phổ thơng, trong đó có dạy học Toan ở Tiểu học.
Khi sử dụng phương pháp này, GV cần chú ý một số điểm sau:
-

Lựa chọn hoặc tự thiết kế trò chơi đảm

bảo: + Trò chơi mang ý nghĩa giáo dục
+ Trị chơi phải nhằm mục đích củng cố, khắc sâu nội dung bài học
+

Trò chơi phải phù hợp với tâm lý học sinh , phù hợp với khả năng người

hướng dẫn và cơ sở vật chất của nhà trường.
6

download by :


+

Hình thức tổ chức trị chơi phải đa dạng, phong phú

+

Trò chơi phải được chuẩẩ̉n bị chu đáo

+

Trò chơi phải gây được hứng thú đối với học sinh

Hình thức chơi đa dạng giúp học sinh được thay đổi các hoạt động học
tập trên lớp, giúp học sinh phối hợp các hoạt động trí tuệ với các hoạt động vận
động.
+

+

Luật chơi đơn giản để học sinh dễ nhớ, dễ thực hiện. Cần đưa ra các cách

chơi có nhiều HS tham gia để tăng cường kỹ năng học tập hợp tác.
+

Các dụng cụ chơi cần đơn giản, dễ làm hoặc dễ tìm kiếm tại chỡỗ̃.

+

Chọn quản trị chơi có năng lực phù hợp với yêu cầu của trò chơi.

Tổ chức chơi vào thời gian thích hợp của bài học để vừa làm cho học
sinh hứng thú học tập vừa hướng cho học sinh tiếp tục tập trung các nội dung
khác của bài học một cách có hiệu quả. Tổ chức trị chơi học tập để dạy mơn
Tốn, chúng ta phải dựa vào nội dung bài học, điều kiện thời gian trong mỗỗ̃i tiết
học cụ thể đưa các trò chơi cho phù hợp. Song muốn tổ chức được trị chơi trong
dạy tốn có hiệu quả cao thì địi hỏi mỡỗ̃i giáo viên phải có kế hoạch chuẩẩ̉n bị
chu đáo, tỉ mỉ, cận kề và đảm bảo các yêu cầu khi thực hiện.
+

e) Giới thiệu một số trị chơi tiêu biểu
Sau đây tơi xin giới thiệu một số trị chơi tiêu biểu mà tơi đã áp dụng trong
q trình dạy tốn cho học sinh:
*

Tro chơi “Truyền điện” (áp dụng cho nhiều tiết học khác nhau)

Mục đích
+ Luyện phản xạ nhanh ở các em
Chuẩn bị : Không cần chuẩẩ̉n bị bất kỳ đồ dùng nào
Cách chơi
Các em ngồi tại chỗỗ̃. Giáo viên gọi bắt đầu từ một em A xung phong. Ví
dụ: 1 em hơ to “1 km” và chỉ vào em B để truyền thì em này chỉ việc nói băng
1000m”, rồi chỉ vào C, C lại tiếp tục hô to “băng 10hm”, ...
Nếu C nói đúng thì được quyền xướng to 1 số như A rồi chỉ vào một bạn D
nào đó để “truyền điện” tiếp.

7

download by :


Cứ làm như thế nếu bạn nào nói sai thì phải nhảy lị cị một vịng từ chỡỗ̃ của
mình lên bảng, lam đôngp̣ tac bo nhung dâm, con co, gia đinh nha ga, ... Kết thúc
khen và thưởng một tràng phao tay cho những bạn nói đúng và nhanh.
Lưu ý:
+

Trị chơi này không cần phải chuẩẩ̉n bị đồ dùng, giáo cụ...

+

Trị chơi này có thể áp dụng được vào nhiều bài và có thể thay đổi hình

thức “truyền”.
+

Trị chơi này khơng cầu kỳ nhưng vẫn gây được khơng khí vui, sôi nổi,

hào hứng trong giờ học cho các em.
*

Tro chơi “Ai nhiều điểm nhất ?” (Điêm đươc tinh băng cơ)

Mục đích : Luyện tập củng cố kỹ năng cơngp̣ (trư), nhân, chia.

Chuẩn bị
+ 2 cây chậu cảnh có đánh số 1, 2
+

Một số bông hoa bằng giấy màu cứng, mặt trước màu trắng ghi các phép

tính như :
537,7 + 12,86
5618

–

4680

+ 1,527

346,46
+

Phấn màu

+

La cơ đuôi nheo nho cac mau (Co bao nhiêu phep tinh thi chuẩn bi bây

nhiêu la cơ. Sô phep tinh cua hai đôịbăng nhau)
+

Đồng hồ theo dõi thời gian

+

Chọn 3 học sinh làm giám khảo và thư ký

Cách chơi
Chia lớp làm 2 đội, khi nghe hiệu lệnh "Bắt đầu" lần lượt từng đội cử người
lên bốc hoa trên bàn giáo viên, người chơi có nhiệm vụ làm nhanh phép tính ghi
trên bơng hoa, sau đó cài bơng hoa lên cây của đội mình. Ban này làm xong cài
hoa lên cây thì lại đến lượt ban khác. Cứ như vậy cho đến hết 2 phút. Sau khi
giáo viên hô hết giờ thì 2 đội mỡỗ̃i đội cử 1 đại diện lên đọc lần lượt từng phép
8

download by :


tính trên cây của mình đồng thời giơ cho cả lớp xem bơng hoa đó. Giám khảo
đánh giá và thư ký ghi lại kết quả.
- Cách tính kêt qua
+

Mỡỗ̃i phép tính đúng được la cơ.

+

Tổng hợp số cơ của từng đội. Đội nào nhiều cơ hơn là đội đó thắng cuộc.

Lưu ý: Sau giờ chơi giáo viên nêu chia se, nhận xét, đánh giá các đội chơi
khuyến khích tổ giám khảo, thư ký, nhắc nhở các em những sai sót vấp phải để
lần sau các em chơi tốt hơn.
*

Tro chơi “Tim nha cho cac con vât””

41 x 5 – 100
253 + 10 x 4

542

293

110110
105

290

30 x 8 + 50
500 + 6 x 7
Mục đích : Luyện tập củng cố kỹ năng tinh gia tri cua biêu thưc
Chuẩn bị
+

Hinh anh cac con vâṭ

+

Hinh cac ngôi nha

9

download by :


+

Một số biêu thưc như hinh ve

+

But da

+

Đồng hồ theo dõi thời gian

+

Chọn 3 học sinh làm giám khảo và thư ký

Cách chơi : Chon 2 đội chơi, mỗi đôị4 em. Khi nghe hiệu lệnh "Bắt đầu",
hai đôịlần lượt cử ngươi nôi tiêp nhau lên tinh gia tri cua biêu thưc, nôi biêu
thưc vơi kêt qua đung (chinh la sô cua cac ngôi nha cua cac con vâṭtrong hinh).

Ban này làm xong, tim đươc nha cho cac con vâṭxong thì lại đến lượt ban khác.
Cứ như vậy cho đến hết 2 phút. Sau khi giáo viên hơ hết giờ thì 2 đội mỗỗ̃i đội cử
1 đại diện lên đọc lần lượt từng phép tính trên cây của mình. Giám khảo đánh
giá và thư ký ghi lại kết quả.
Đội nào co tim va nôi đung cac con vâṭvơi ngôi nha thich hơp va thưc hiêṇ
nhanh hơn là đội đó thắng cuộc.
Lưu ý : Sau giờ chơi giáo viên chia se, nêu nhận xét đánh giá các đội chơi,
khen ngơi hoc sinh.
*

Tro chơi “Chuyên hang lên tau” (các bài học về: Phep cơng,p̣ phep

trư,..)

Mục đích: Luyện tập củng cố kỹ năng cơngp̣ (trư) 2 số có nhớ
Chuẩn bị
+

Mỡi nhom 1 hinh ve đoan tau vơi cac toa tau. Trên mỗi toa co ghi cac

phep tinh.
+

But da

Cách chơi : Chơi theo nhom
Mỗi nhom lam lân lươt tưng phep tinh :
+

Vơi phep tinh thư nhât, điên kêt qua vao ô trông ơ cuôi dong

10

download by :


+

Chep kêt qua nay vao ô trông phia trên cua phep tinh thư hai (theo hương

mui tên)
+

Tiêp tuc cho đên khi thưc hiêṇ xong phep tinh cuôi cung

+

Nhom nao xong trươc va tinh đung se thăng cuôcp̣.

* Tro chơi “Xem tôi co sô nao ?”
VD: Bai 1 - lớp 4: Ơn tâpp̣ cac sơ đên 100000
Mục đích: Luyện tập củng cô vê đoc, viêt cac sô đên 100 000
Chuẩn bị
+

5 tâm the

+

But da

Cách chơi
Đăṭlên ban 4 tâm the. Tưng ban trong nhom nôi tiêp nhau viêt môṭchư sô
bât ki (1 ; 2 ; 3 ; 4 ; 5 ; 6 ; 7 ; 8) lên mỗi tâm the.
Tưng ban lân lươt ghep cac tâm the (băt đâu tư sô minh đa viêt) va đoc to
sô vưa lâpp̣ đươc.
Vơi 4 tâm the đo, đô ban săp xêp cac tâm the sao cho lâpp̣ đươc sô be nhât,
ghi sô đo vao vơ.
Tra lơi câu hoi: Sô be nhât, sô lơn nhât vưa lâpp̣ đươc gôm co bao nhiêu chuc
nghin? Bao nhiêu nghin? Bao nhiêu trăm? Bao nhiêu chuc? Bao nhiêu đơn vi?
Nhom nao thưc hiêṇ đung va nhanh nhât la thăng cuôcp̣.
*

Tro chơi: Xếp hàng thứ tự (Áp dụng cho các tiết học: So sánh các số)

Mục đích: Giúp học sinh củng cố cách so sánh và sắp xếp các số thập
phân, phân số theo thứ tự từ bé đến lớn và ngược lại.
Chuẩn bị: Giáo viên chuẩẩ̉n bị 2 lá cờ hiệu (Cờ giấy nhỏ, 2 lá có màu khác
nhau)
Học sinh mỡỗ̃i đội 5 mảnh bìa (Có kích thước 10 x 15 cm) trong mỡỗ̃i
mảnh bìa có ghi các số thập phân, phân số lớn bé khác nhau. (mỗỗ̃i đội 5 em)
Thời gian chơi: 3 phút

11

download by :


Cách chơi: Hai đội trưởng lên nhận bìa của tổ và phát bìa cho mỡỗ̃i bạn ở
đội mình. Giáo viên yêu cầu hai đội quan sát, tự so sánh các số vừa nhận trong
nhóm với nhau (trong 1, 2 phút ). Khi GV hô hiệu lệnh và giơ 2 lá cờ trên 2 tay

về hai phía (sang ngang) yêu cầu các em nghe, giơ biển lên cao và xếp mỗỗ̃i đội
một hàng ngang, bắt đầu từ GV. Khi thầy đưa 2 lá cờ song song về phía trước
các em tập hợp hàng dọc.
Giáo viên bắt đầu hô các cách khác nhau như: “Tập hợp theo thứ tự từ
bé đến lớn”; “Tập hợp theo thứ tự từ lớn đến bé” sau hai ba lần thi thay đổi các
biển giữa hai đội.
Ban thư ký ghi kết quả và tổng hợp điểm. Mỗỗ̃i lần xếp hàng đúng thứ tự,
nhanh, không ồn ào, xô lấn, làm lộn xộn, ghi 10 điểm. Xếp chậm, không thẳng
hàng, mất trật tự trừ 2 điểm . Đội nào xếp sai khơng ghi điểm. Sau 3 phút kết
thúc trị chơi đội nào nhiều điểm sẽ thắng cuộc .
*

vi

Tro chơi “Chuyên hôp” qua” (các bài học về đơn vị đo,..) :

Mục đích: Luyện tập củng cố kỹ năng ghi nhơ tên va ki hiêụ cua cac đơn
đo diêṇ tich đa hoc
Chuẩn bị
+

Môṭhôpp̣ qua

+

Cac the ghi tên cac đơn vi đo diêṇ tich đa hoc

+

Phân mau

Cách chơi : Chơi ca lơp
Ca lơp xêp vong tron, quan tro đưng ơ giưa. Ca lơp vưa hat vưa truyên tay
nhau hôpp̣ qua. Trong hôpp̣ qua co cac the ghi tên nhưng đơn vi đo diêṇ tich đa hoc
băng chư (met vuông, héc- tô-mét, đề- ca-mét...). Khi quan tro hô “dưng”, hôpp̣
qua trên tay ngươi nao, ngươi đo se bôc lây môṭthe, đoc tên đơn vi đo diêṇ tich
cua minh va viêt ki hiêụ cua đơn vi đo ây lên bang.
Ban thưc hiêṇ đung đươc ca lơp đôngp̣ viên, khen băng 1 trang phao tay.
Ban nao ghi sai cac ki hiêụ cua đơn vi đo diêṇ tich thi thưc hiêṇ cac đôngp̣
tac bo nhung dâm, gia đinh nha ga, ...

12

download by :


*

Tro chơi “Thi giai toan – Chinh phuc đỉnh cao” (Áp dụng trong bài

phép nhân, phép chia hoăcp̣ phep công,p̣ phep trư)
Mục đích: Luyện kĩ năng tính cac phep tinh công,p̣ trư, nhân, chia, đã học
Chuẩn bị
+ 1 bảng phụ hoặc 1 tờ bìa cứng ghi nội dung như sau:

99+1=…
(35+21):7=…
(24+32):4=…
(15+6):3=…

15:3+6:3=…

Cách chơi
+ Phấn màu hoặc bút dạ

Chọn 2 đội chơi . Mỡỗ̃i đội 3 em lên bảng, có nhiệm vụ điền kết quả vào
các phương trình. Khi nghe hiệu lệnh “Bắt đầu” 2 đội bắt đầu nhẩẩ̉m nhanh rồi
ghi kết quả vào từng phép tính một, em này điền xong thì lại đến em khác, từ
dưới lên: cứ như vậy đội nào leo lên dốc “99 + 1”trước là đội đó thắng cuộc.
+

+

Nếu đội leo lên đỉnh dốc trước mà làm khơng đúng hết thì ta tính số bậc

(làm phép đúng) của cả hai đội để lựa chọn.
Đội thắng cuộc được thưởng 1 tràng pháo tay. Đội thua cuộc thì phải hát
tặng các bạn 1 bài hát hoăcp̣ lam cac đôngp̣ tac tao không khi hoc tâpp̣ vui ve trươc
lơp.
+

Lưu ý: Trị chơi này có thể áp dụng chơi khởi động trong nhiều bài học nội
dung khác nhau ta chỉ cần thay các phép tính phù hợp là được.
* Tro chơi “Thi căt, ghép hinh”
Ví dụ 1: Bai 61 lớp 4: Hinh binh hanh
13

download by :

Mục đích: Luyện tập kỹ năng căt, ghep hinh va liên hê đp̣ ên cach tinh

-

diêṇ tich hinh binh hanh dưa vao cach tinh hinh chư nhâṭđa hoc.
-

Chuẩn bị: Theo nhom

+

Cac tâm bia ve săn hinh binh hanh ABCD trên đo

+

Thươc ke, ê ke, keo

- Cách chơi : Chơi theo nhom
+ Lây môṭtơ bia đa ve săn hinh binh hanh ABCD trên đo
A

B

D
+

Dung thươc ke va ê ke ve đương AH vuông goc vơi canh DC.

+

Căt phân hinh tam giac AHD va ghep như hinh ve đê đươc hinh chư nhâṭ

ABIH.
A

D
+

H

B

C

A

H

B

C

Nhom nao thưc hiêṇ đung va nhanh hơn la thăng

cuôcp̣. * Ví dụ 2: Lớp 4 - Bai 87: Diêṇ tich hinh thoi
+

Cho bôn hinh tam giac, mỗi hinh như hinh sau :

Hay ghep 4 hinh tam giac đo thanh

Môṭhinh thoi

Mơṭhinh chư nhâṭ

* Tro chơi “Sơ hay chữ ?”
Ví dụ: Lớp 4 – bài 100: Ôn tâpp̣ vê cac phep tinh vơi sô tư nhiên
14

download by :

I


Mục đích: Luyện tập củng cố vê biêu thưc co chưa chư ; côngp̣ (trư) vơi
(cho) sô 0 ; tinh chât giao hoan, kêt hơp cua phep côngp̣.
Chuẩn bị
+

Hinh cac qua tao, hoa, ... co ghi cac biêu thưc chưa hoan chinh như hinh ve.

+

But da

Cách chơi
- Cac nhom 4 ban nhâṇ but da va hinh cac qua tao co nôịdung sau :

a+b =b+ …
b+0 =…+b
=…

Thao luâṇ đê điên sô hoăcp̣ chư vao chỗ châm cho đung rôi dan lên bang.
Trong 2 phut, nhom nao xong trươc va đung thi đươc khen.
-

Nhom đươc khen noi cho ca lơp biêt tinh chât nao cua phep côngp̣ va phep

trư đa đươc dung đê điên nhanh va đung.
*

Tro chơi “Gà mẹ tìm con (Áp dụng cho các tiết học: cộng trừ, nhân,

chia phân số, số thập phân)
Mục đích: Củng cố các phép tính phân số, số thập phân.
Chuẩn bị: 5 con gà mẹ làm bằng bìa cứng có ghi phép tính. 5 con gà con
làm bằng bìa cứng có ghi kết quả tính.
Thời gian chơi: 3-5 phút
Cách chơi: Tổ chức cho HS chơi cá nhân. Gọi 10 HS xung phong lên chơi:
5 em cầm 5 con gà mẹ, 5 em cầm 5 con gà con. Yêu cầu HS cầm gà mẹ tìm
đúng gà con của mình (sao cho phép tính trên mình gà mẹ tương ứng với kết quả
tính trên mình gà con). Cặp nào tìm đúng, nhanh nhất sẽ thắng cuộc. Cặp nào
tìm sai sẽ bị phạt và nhảy lị cị.
* Trị chơi “Vui cùng đường gấp khúc” (Bài Đường gấp khúc lớp 2)
Mục đích: Củng cố học sinh nhận biết đường gấp khúc, biết tính độ dài
đường gấp khúc.
Chuẩn bị:
15

download by :

+

2 chiếc thước đo có chia vạch xăng – ti – mét.

+

2 sợi dây đồng hoặc đây thép nhỏ dài 20cm.

Cách chơi:
+

Gọi 2 học sinh xung phong lên chơi (1 nam+ 1 nữ).

+

Phát cho mỗỗ̃i em 1 chiếc thước và 1 sợi dây đồng.

+

Yêu cầu 2 em tìm cách uốn (nắn) sợi dây thành đường gấp khúc theo yêu

cầu của giáo viên ( VD: hai em cùng uốn sợi dây thành hai đoạn gấp khúc: một
đoạn 6cm và một đoạn dài 14 cm hay uốn thành 3 đoạn: 8cm; 5cm và 7cm,….)

14cm

7 cm

6cm

5cm
8cm

Khi nghe lệnh: “Bắt đầu!” 2 em thực hiện, em nào xong đúng yêu cầu và
nhanh hơn sẽ thắng cuốc và được tuyên dương. Nếu cùng đúng và cùng xong thì
sẽ có thêm câu hỏi phụ (VD: Độ dài của đường gấp khúc tạo bởi sợi dây đó có
thay đổi khi số đoạn thẳng thay đổi khơng? Vì sao?, ...)
* Tro chơi “Ai nhanh hơn”
Mục đích : Luyện tập vê cac sô chia hêt cho 2, cho 5, ...(tuy theo bai giao
viên vâṇ dung)

4660

Chuẩn bị : Cac tâm bia co ghi sô

15

Cach chơi :

28

Cho cac tâm bia, chăng han :

3
4

47

29

12
Chia thanh cac nhom, mỗi ban trong nhom lân lươt

29chon :

a) Sô chia hêt cho 2 la b) Sô chia hêt cho 5 Nhom nao thưc
hiêṇ đung va nhanh nhât la thăng ccp̣.
Trị chơi “Hái hoa tốn học” (Áp dụng cho các tiết học: Diện tích hình
bình hành, Diện tích hình thang, Hình vng, Hình hộp chữ nhật, Hình lập
phương, Ơn tập về hình học cuối năm....)
*

16


download by :


Mục đích
Giúp học sinh nhớ lâu các cơng thức tính chu vi, diện tích các hình chữ
nhật, hình vng, hình bình hành, hình thoi...Từ đó vận dụng linh hoạt, kết hợp
với kỹ năng tính nhẩẩ̉m để tính chu vi, diện tích của hình với số đo cho trước …
-

-

Phát triển khả năng diễn đạt rõ ràng, mạch lạc.

Chuẩn bị: Giáo viên chuẩẩ̉n bị một cây cảnh đặt lên bàn giáo viên làm cây
hoa. Treo sẵn trên cây các bông hoa được cắt bằng giấy màu trong có ghi nội

dung câu hỏi. (Tuỳ theo nội dung bài học để giáo viên chọn nội dung ghi trong
hoa)
Ví dụ: Khi dạy bài: “Ơn tập hình học” ở cuối năm giáo viên có thể chọn
nội dung:
+)

Muốn tìm diện tích hình vng
Một cạnh nhân bốn ra ngay khó gì?

Bạn hãy cho biết hai câu thơ trên đúng hay sai ? Hãy tính nhẩẩ̉m
nhanh diện tích hình vng mà cạnh bằng 30m?
+)

Nêu quy tắc tính diện tích hình bình hành?

+) Đố bạn điền tiếp những từ thích hợp và chỡỗ̃ trống trong bài thơ sau :
Diện tích chữ nhật là gì ?
Lấy dài…………..tức thì ra ngay.
Chu vi chữ nhật dễ thay.
Lấy ……………nhân hai là thành.
+)

Muốn tính diện tích hình thang
Đáy lớn, đáy bé ta mang......vào
Rồi đem ....với chiều cao
......lấy nửa thế nào cũng ra.

+) Một hình lập phương có độ dài cạnh 5cm .
Bạn A nói: Diện tích xung quanh hình lập phương bằng 125 cm2
Bạn B nói: 125 cm2 là diện tích tồn phần của hình lập phương.

Theo bạn ai nói đúng? ai nói sai? vì sao?
+) Em hãy điền những từ thích hợp vào chỡỗ̃ chấm của 2 câu thơ sau: Nói
về cơng thức tính vận tốc:

17

download by :


Trên đường kẻ chậm với người mau.
Hai kẻ đồng chiều muốn gặp nhau.
Vận tốc đơi bên ………………….
………………chia với khó chi đâu.
9cm
6cm

+) Hình bên tên gọi là gì ?
Chu vi, diện tích em thì tính mau?
Thời gian chơi: 3 - 5 phút.

Cách chơi: Chơi thi đua giữa cá nhân. Học sinh xung phong lên hái hoa và
đọc to, rõ ràng nội dung câu hỏi cho cả lớp cùng nghe sau đó mới trả lời kết quả.
Nếu bạn hái hoa trả lời chính xác, diễn đạt trơi chảy, gọn gàng, các bạn ở dưới
lớp vỗỗ̃ tay thật to để cổ vũ cho bạn. Nếu bạn trả lời đúng kết quả nhưng diễn đạt
chưa mạch lạc, thì lớp vẫn vỡỗ̃ tay khuyến khích bạn song nhỏ và ngắn hơn. Nếu
bạn trả lời sai giáo viên gợi ý vẫn khơng trả lời được thì phải nhảy cị cị về chỡỗ̃.
* Trị chơi “Bác đưa thư”
Mục đích: Giúp cho học sinh thuộc lịng các bảng cộng, trừ, nhân, chia và
kết hợp rèn thói quen nói từ “Cám ơn!” khi được người khác giúp đỡ mình.
Chuẩn bị

+

Các tấm thẻ bìa ghi “số nhà” (là kết quả các phép tính )

+

Các phong bì thư , mỡỗ̃i chiếc ghi một phép tính mà kết quả là các “số nhà”

+

Một tấm biển ghi “Nhân viên Bưu điện”.

Cách chơi
+

Gọi một số em lên tham gia chơi, phát cho các em các tấm thẻ ghi “số nhà”

+

Chọn 1 em đóng vai bác đưa thư là nhân viên bưu điện đeo tấm biển

“Nhân viên Bưu điện” và cầm các phong bì thư.
Bắt đầu chơi thì lần lượt từng em cầm thẻ ghi số nhà nói: “ Bác đưa thư ơi,
cháu có thư không ạ? Bác đưa giúp cho cháu, cháu ở số nhà 34 ạ!” Khi nói đến
câu 34 thì giơ thẻ thẻ cho cả lớp xem. Lúc này nhiệm vụ của bác đưa thư là
nhẩẩ̉m thật nhanh và tìm chiếc phong bì có ghi phép tính mà kết quả là số nhà
bạn đó (số 34) đưa cho bạn đó, nếu phép tình và kết quả là đúng thì chủ nhà nói
lời “Cảm ơn” bác đưa thư. Cứ như thế trò chơi tiếp tục.

18

download by :


Tóm lại: Để dạy học tốt theo hướng đổi mới, lây hoc sinh lam trung tâm,
ngươi giao viên cân co sư tim toi, sang tao, thiêt kê bai day sao cho dê hiêu nhât,
phu hơp vơi đôi tương hoc sinh lơp minh chu nhiêṃ va tim nhưng tro chơi hoc
tâp,p̣ tao hưng thu cho hoc sinh hoc tâpp̣. Người giáo viên biêt phôi hơp nhịp
nhàng giữa các hoạt động của thầy và trò, để định hướng cho học sinh con
đường tự lĩnh hội, tự phát hiện ra kiến thức mới. Từ đó học sinh tiếp thu bài học
một cách nhẹ nhàng, hiệu quả.
7.2. Về khả năng áp dụng của sáng kiến
Sáng kiến có thể áp dụng ở tất cả các lớp trong trường Tiểu học của huyện
Tam Dương trong giảng dạy mơn Tốn.
Các giải pháp mà tơi đưa ra có thể làm tài liệu tham khảo cho tất cả các
giáo viên làm cơng tác giảng dạy mơn Tốn ở cấp Tiểu học.
8.

Nhữữ̃ng thơng tin cần được bảo mật: Khơng có.

9.

Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến

-

Nhà trường tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học đáp

ứng được nhu cầu dạy và học.
Giáo viên phải có lịng u nghề, mến trẻ, có tính kiên trì và chịu khó,

biết giúp đỡ học sinh lúc khó khăn, say mê tìm hiểu và nghiên cứu các tài liệu
để tìm ra những trị chơi học tập phù hợp với từng bài học.
-

Việc tổ chức trò chơi trong các giờ học tốn là vơ cùng cần thiết. Song
khơng nên quá lạm dụng phương pháp này, ở mỗỗ̃i giờ học ta chỉ nên tổ chức cho
các em chơi từ 1 đến 2 trò chơi trong khoảng từ 5 đến 7 phút. Do vậy, người
giáo viên cần có kỹ năng tổ chức, hướng dẫn các em thực hiện các trò chơi thật
hợp lý và đồng bộ, phát huy được tối đa vai trò của học sinh.
-

Khi tổ chức trò chơi học tập vào dạy học mơn Tốn, chúng ta phải dựa
vào nội dung bài học, vào điều kiện cơ sở vật chất của trường, thời gian trong
từng tiết học mà lựa chọn hoặc thiết kế các trò chơi cho phù hợp. Song để tổ
chức được trị chơi tốn học có hiệu quả địi hỏi mỡỗ̃i người thầy phải có kế
hoạch, ch̉ẩ̉n bị thật chu đáo cho mỡỗ̃i trị chơi.
-

Ch̉ẩ̉n bị kĩ nội dụng bài dạy trước khi lên lớp, nghiên cứu kĩ tài liệu làm
đồ dùng dạy học, thiết kế các đồ dùng cho học sinh tham gia trò chơi phải khoa
học và sáng tạo. Cụ thể là giáo viên phải chuẩẩ̉n bị một kế hoạch dạy học sao cho
tất cả học sinh đều được làm việc.
-

19

download by :


10. Đánh giá lợi ích thu được do áp dụng sáng kiến

10.1. Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp
dụng sáng kiến theo ý kiến của tác giả
Sau khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm: “Một số kinh nghiệm tổ chức trò
chơi học tập trong dạy học mơn Tốn ở Tiểu học” tơi thấy kết quả mà mình
thu được rất khả quan, các em học tập ngày càng tiến bộ. Tôi đã tạo được hứng
thú học tập cho các em, giúp các em phát huy được tính chủ động, sáng tạo trong
học tập và ngày càng u thích học tập mơn Tốn.
Dưới đây là bảng so sánh kết quả giáo dục mơn Tốn trước và sau khi áp
dụng sáng kiến:
Bảng so sánh kết quả giáo dục mơn Tốn lớp 5D
(năm học 2017 – 2018) trước và sau khi áp dụng sáng kiến

Thời gian

Khảo sát đầu năm
Cuối học kì 1
Cuối năm
Bảng so sánh kết quả giáo dục mơn Tốn lớp 5C
(năm học 2018 – 2019) trước và sau khi áp dụng sáng kiến

Thời gian

Khảo sát đầu năm
Cuối học kì 1
Giữa học kì II