4 cong nghe 7 phuong pháp lồng ghép giáo dục môi trường vào môn học công nghệ 7

MUA TRC TIP LIấN H T, ZALO: 0946.734.736
I. Đặt vấn đề
Chúng ta biết rằng, môi trờng là một vấn đề bức xúc, có
tính toàn cầu. Với sự phát triển chóng mặt của khoa học kỉ
thuật làm thay đổi, cải thiện cuộc sống và nhu cầu của con
ngời làm cho môi trờng đứng trớc hiểm hoạ.
Do nhận thức không đầy đủ về tính giới hạn của nguồn
tài nguyên thiên nhiên, cùng với sự bùng nổ của dân số, quá
trình đô thị hoá và công nghiệp hoá, Con ngời đà khai thác
thiên nhiên một cách quá đáng dẫn đến tài nguyên thiên nhiên
ngày một suy kiệt, chất lợng môi trờng sống ngày càng bị
thoái hoá, ô nhiễm. Hậu quả của nó mà chính bản thân con
ngời phải gánh chịu là vô cùng to lớn. Đó là sự xói mòn đất đai,
sự hoang mạc hóa, môi trờng sống kém chất lợng, đa dạng sinh
học bị giảm sút, ma axít, tạo lỗ thủng từng ôzôn..... Bảo vệ
môi trờng sống là vấn đề cấp bách có tính toàn cầu.
Cũng nh nhiều nớc đang phát triển khác trên thế giới có
thu nhập thấp, dân số đông, Việt Nam đang phải đối đầu
với những vấn đề gây cấn do tài nguyên thiên nhiên ngày
càng cạn kiệt, môi trờng ngaỳ càng xuống cấp.
- Nạn phá rừng
- Khai thác quá mức tài nguyên sinh học
- Tài nguyên đất xuống cấp
- Thiếu nớc ngọt và ô nhiễm nớc ngọt
- Nạn ô nhiễm gia tăng
- Hậu quả của chất độc hoá học của Mỹ
- Dân số tăng nhanh và đói nghèo......
1


MUA TRỰC TIẾP LIÊN HỆ ĐT, ZALO: 0946.734.736

Tríc nh÷ng nguy cơ đó, thế giới nói chung và dân tộc
Việt Nam nói riêng, việc giáo dục bảo vệ môi trờng là một giải
pháp hữu hiệu nhằm phát triển ở ngời học sự hiểu biết và
quan tâm đến các vấn đề môi trờng, bao gồm các kiến thức
về môi trờng, thái độ, hành vi ứng xử với môi trờng, trách
nhiệm và kỷ năng giải quyết các vấn đề về môi trờng và khả
năng vận động những ngời khác cùng thực hiện.
Giáo dục bảo vệ môi trờng là một quá trình lâu dài, phải
thực hiện từ tuổi mẫu giáo, tiếp tục ở giáo dục phổ thông, và
có thể nói quá trình đó phải đợc giáo dục tích cực trong suốt
cuộc đời của mỗi con ngời.
Mặc dù Chính phủ Việt Nam đà ký rất nhiều công ớc về
môi trờng, nh:
-Công ớc liên qua đến bảo vệ di sản văn hoá và
thiên nhiên thế giới ngày 19/ 10/ 1982.
-Công ớc về đa dạng sinh học, ngày 16/11/1994.
-Công ớc chống sa mạc hoá ...
Trên các tạp chí hằng ngày hay trên các phơng tiện thông
tin đại chúng, và hơn thế nữa trong chơng trình bồi dỡng thờng xuyên cho giáo viên chu kì III (2004-2007) về tuyên
truyền GDMT song điều đó không mang lại kết quả theo yêu
cầu khiến nỗi bức xúc lớn nhất cho toàn xà hội không chỉ riêng
tôi.
Là một giáo viên đang giảng dạy trực tiếp tại trờng THCS
bản thân tôi nhận thấy việc lồng ghép GDMT vào môn học là
một yếu tố cần thiết và thiết thực bởi lứa tuổi học sinh THCS
đây chính là tiền đề giúp các em hình thành kiÕn thøc, kü
2


MUA TRC TIP LIấN H T, ZALO: 0946.734.736

năng ngay về bảo vệ môi trờng ngay từ thời điểm ban đầu.
Hơn nữa trong chơng trình Công Nghệ 7 những kiến thức
liên quan đến môi trờng lại chỉ đợc thể hiện trong chơng
trình SGK một cách chung chung. Vì vậy, đòi hỏi ngời giáo
viên phải biết vận dụng kiến thức đà có và những kiến thức
liên quan đến môi trờng để khắc sâu kiến thức cho học
sinh. Để quá trình giáo dục môi trờng cho học sinh có kết quả
cao, cụ thể là thông qua bộ môn Công nghệ, học sinh lớp 7 có
kiến thức tơng đối đầy đủ, toàn diện về Môi trờng, trong
phạm vi bài viết này, tôi mạnh dạn chia sẻ cùng quý đồng
nghiệp đề tài: Phơng pháp lồng ghép Giáo dục môi trờng vào môn học công nghệ 7
Để khẳng định những suy nghĩ của bản thân tôi,về
việc giáo dục học sinh ý thức bảo vệ môi trờng, cuối (Năm học:
2006-2007) tôi đà tiến hành khảo sát học sinh khèi 7 víi mét
sè néi dung c©u hái nh sau.
Câu 1:Em hÃy nêu tầm quan trọng của rừng. Rừng có ảnh
hởng gì đối với môi trờng?
Câu 2: Em cần làm gì để chống ô nhiễm môi trờng?
Bảo vệ ô nhiểm môi trờng.
Kết quả khảo sát về ý thức Bảo vệ môi trờng nh sau:
Lớp

TS

7A
7B

40
40

7C
7D

38
40

Loại G
SL
%
0
0
0
0
0
0

0
0

Loại K
SL
%
7
17,5
3
7,5
4

Loại TB
SL

%
25
62,5
22
55

10,5 18

5

12,5 19
3

Loại
SL
8
15

Y,K
%
20
37,

47,4 16

5
42,

47,5 16

1
40


MUA TRỰC TIẾP LIÊN HỆ ĐT, ZALO: 0946.734.736
7E

39

0

0

4

10,2 17

43,6 18

46,
2

II : giải quyết vấn đề
Trong sách giáo khoa Công nghệ 7, Nông Nghiệp đợc
biên soạn 4 phần: Trồng Trọt, Lâm Nghiệp, Chăn Nuôi, Thuỷ
Sản. ở đây, các em sẽ đợc học những kiến thức phổ thông cơ
bản, những nguyên lý kỉ thuật và quy trình sản xuất theo
một hệ thống về cây trồng, vật nuôi đợc thực hiện theo thao
tác kỉ thuật đơn giản. Với phơng thức đa GDBVMT vào môn
học thuận lợi nhất là tích hợp và lồng ghép.

Tích hợp là sự kết hợp một cách hệ thống kiến thức công
nghệ và kiến thức bảo vệ môi trờng liên quan, làm cho nó có
mối quan hệ chặt chẽ với nhau .
Lång ghÐp lµ thĨ hiƯn sù lång ghÐp néi dung bài học về
cấu trúc có thể đa vào bài học một mục, một đoạn một số
câu hỏi, hình ảnh có nội dung về giáo dục môi trờng .
Những nội dung cơ bản về giáo dục môi trờng nằm ngoài
phạm vi sách giáo khoa và tăng thêm hiểu biết về môi trờng
thông qua giảng dạy môn công nghệ 7.
- Tầm quan trọng của công tác bảo vệ môi trờng.
- Thế nào là sự ô nhiễm môi trờng.
- Tác hại của sự ô nhiễm môi trờng đến con ngời .
- Hậu quả của việc sử dụng phân bón hoá học trong sản
xuất nông nghiệp.
- ô nhiễm môi trờng nớc, môi trờng thuỷ sản.
- Phá rừng ngập mặn để nuôi tôm, hậu quả của sinh thái
kinh tế.
4


MUA TRỰC TIẾP LIÊN HỆ ĐT, ZALO: 0946.734.736
- Khai th¸c bảo vệ rừng, bảo vệ lá phổi xanh của nhân
loại .
- ô nhiễm môi trờng do phân bón rác thải sinh hoạt.
- Phơng pháp bảo vệ đất.........
Dựa vào các nội dung vừa xác định ở trên và nội dung
SGK Công nghệ 7 ta có thể lập đợc bảng xác định nội dung
kiến thức bảo vệ môi trờng có thể lồng ghÐp.
T
T

1
2
3
4
5

Néi dung GDMT

Bµi cã thĨ lång

TiÕt PPCT

ghÐp
1, 6
7; 9; 13; 44

1, 4
5; 6; 10 ;39

22

20

50; 52; 56

44; 46; 50

B¶o vƯ đất
Tác hại sử dụng phân
bón hoá học trong

trồng trọt
Khái niệm về môi trờng
ô nhiễm môi trờng nớc,
nguồn lợi thuỷ sản
Khai thác bảo vệ rừng,

22;24;28;29

20;22;25;26

bảo vệ lá phổi xanh
của nhân loại
Trên đây là một số mảng kiến thức có thể đa vào giáo
dục cho học sinh về bảo vệ môi trờng, nó hoàn toàn không
phải là sự sắp xếp đơn thuần các nội dung dạy học có sẵn
trong SGK mà là những nội dung khoa học, cần thiết cho quá
trình học tËp cđa häc sinh.
Song cịng t thc vµo néi dung giáo dục môi trờng mà
ta có thể thiết kế đợc một bài giảng thích hợp.

5


MUA TRC TIP LIấN H T, ZALO: 0946.734.736
Bài giảng dành cho việc lồng ghép giáo dục môi trờng
vào trong tiết học.

Bài giảng ngoại khoá

đa dạng sinh học,bảo vệ rừng....

Trong phạm vi bài viết này, tôi không tham vọng sẽ trình
bày hết phơng pháp dạy học theo cách lồng ghép, tích hợp tất
cả những điều đà đợc trình bày ở trên. Tôi chỉ đơn cử một
ví dụ, một bài giảng về lồng ghép giáo dục thức bảo vệ rừng
nhằm khắc sâu kiến thức bảo vệ rừng.
Bài giảng mẩu
Tên bài giảng . Bảo vệ rừng.
Loại hình.Lồng ghép tích hợp kiến thức giáo dục môi trờng.
Môn Công Nghệ 7. Bài 29 . Tiết ppct 26 .Bảo vệ và khoanh
nuôi rừng
Thời gian .Đợc lồng ghép xen kẻ vào nội dung bài khoảng 10
phút
Mục tiêu:
Hiểu đợc vai trò của rừng đối với môi trờng.
Biết tình hình và phơng pháp bảo vệ rừng bảo vệ cuộc
sống cđa chóng ta.
Cã ý thøc tham gia b¶o vƯ rõng
Chn bị:Chuẩn bị giáo viên . Giáo viên chuẩn bị phiếu học
tập .
Một số hình ảnh, đoạn phim minh hoạ cho bài học.Máy chiếu
Một số tranh ảnh học sinh su tầm liên quan đến bài học.
Nội dung thực hiện .
Để khắc sâu kiến thức bảo vệ rừng, ý nghĩ rừng là một bộ
phận quan trọng của môi trờng sinh thái có giá trị to lớn đối với
6


MUA TRC TIP LIấN H T, ZALO: 0946.734.736
đời sống sản xuất của xả hội. Do đó cần có ý thức biện pháp
bảo vệ rừng, phục hồi rừng.

Giáo viên chiếu ra một số hình ảnh minh hoạ cho học
sinh .

Tình hình mét sè khu rõng cđa níc ta hiƯn nay.

7


MUA TRC TIP LIấN H T, ZALO: 0946.734.736

Giáo viên phát phiếu câu hỏi số 1
Em hÃy cho biết tình hình rõng níc ta hiƯn nay?

8


MUA TRC TIP LIấN H T, ZALO: 0946.734.736
-Rừng đang bị tàn phá một cách nghiêm trọng.
-Chặt phá rừng, hiện tợng du canh du c , chặt phá
rừng làm nơng rẫy,cháy rừng,
-Độ che phủ của rừng bị giảm
-Khai thác quá mức tài nguyên rừng...

Giáo viên chiếu ra một số hình ảnh

Hình ảnh về tác hại của việc phá rừng

9

MUA TRỰC TIẾP LIÊN HỆ ĐT, ZALO: 0946.734.736

10


MUA TRC TIP LIấN H T, ZALO: 0946.734.736

Giáo viên phát phiếu học tập số 2.
Em hÃy đánh dấu (Đ)vào câu em cho là đúng,dấu (S)
vào câu em cho là sai về hậu quả của việc phá rừng?
- Mất cân bằng hệ sinh thái....
-Giảm đa dạng sinh học.....
-Đất đai mầu mỡ.......
-Xói mòn đất, ô nhiểm nguồn nớc.....
-Thiên tai ngày một tăng (Lủ lụt, hạn hán, bảo...)....
-Thay đổi khí hậu.....
-Tăng diện tích đất trồng trọt....
- Cạn kiệt nguồn sinh học, thiếu gỗ, nguyên liệu khác
cho cuộc sống con ngời.
- Làm mất nơi tham quan, học tập, nghiên cứu, vui
chơi giải trí.
Giáo viên tiếp tục chiếu lên một số hình ảnh
11


MUA TRỰC TIẾP LIÊN HỆ ĐT, ZALO: 0946.734.736

12

MUA TRỰC TIẾP LIÊN HỆ ĐT, ZALO: 0946.734.736

13


MUA TRC TIP LIấN H T, ZALO: 0946.734.736
Giáo viên đặt câu hỏi?
Em có nhận xét gì về bức tranh
Chúng ta ngăn chặn nạn buôn bán các loài hoang dÃ.bởi việc
tiêu diệt các loài hoang dà cũng ảnh hởng đến đa dạng sinh
học, cũng chính là tiêu diệt chính bản thân chúng ta.
Giáo viên chiếu lên một số hình ảnh

14


MUA TRC TIP LIấN H T, ZALO: 0946.734.736

Giáo viên đặt câu hỏi .
Em phải làm gì để bảo vệ môi trờng ?
Hởng ứng phong trào tết trồng cây
Tuyên truyền ý thức bảo vệ môi trờng, tích cực tham gia
trồng cây, gây rừng.Bảo vệ rừng.
Thu gom rác thải sinh hoạt đúng quy định ....
15


MUA TRC TIP LIấN H T, ZALO: 0946.734.736
IV.Kết quả đạt đợc.
Trên đây chỉ là một nội dung lồng ghép giáo dục môi trờng vào một tiết học, cũng tơng tự nh những nội dung trên mà

ngời giáo viên thiết kế giờ dạy tơng tự thì kết quả học sinh
tiếp thu kiến thức về môi trờng, ý thức bảo vệ môi trờng của
học sinh THCS đợc hình thành . Để chứng minh điều đó tôi
tiến hành làm thực nghiệm một lần nữa để so sánh kết quả
sau khi áp dụng phơng pháp lồng ghép vào cuối (Năm học
2007-2008). Tôi sử dụng lại câu hỏi nh ban đầu để khảo sát
sự hiểu biết của học sinh.
Câu 1: Em hÃy nêu tầm quan trọng của rừng. Rừng có ảnh
hởng gì đối với môi trờng?
Câu 2: Em cần làm gì để chống ô nhiễm môi trờng?
Bảo vệ ô nhiểm môi trờng.
Với kết quả đạt đợc nh sau:
Loại G
Loại K
Loại TB
Loại Y,K
Lớp TS
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
7A 41
7
17,1 20
48,9 14
34

0
0
7B 38
5
13,2 18
47,3 15
39,5 0
0
7C 35
4
11,4 16
45,7 15
42,9 0
0
7D 39
6
15,4 17
43,6 16
41
0
0
7E 37
6
16,3 14
37,8 17
45,9 0
0
V. Kết luận
Vấn đề bảo vệ môi trờng là một trong những vần đề quan
tâm hàng đầu của loài ngời, nó là nhu cầu cấp thiết hiện nay

của hành tinh chúng ta.Tầm quan trọng của nó đà vơn ra
ngoài một quốc gia, một khu vực, trở thành mối quan tâm
quấc tế. Bởi vậy kiến thức bảo vệ môi trờng phải đa vào hệ
thống chơng trình giáo dục, các nhà trờng, đặc biệt ở THCS
từng bớc gióp con ngêi tõ lóc míi lín ®Õn khi kÕt thúc cuộc đời
có ý thức tự giác bảo vệ môi trờng, biến thành những phong
trào tự giác rộng rÃi nhằm bảo vệ và cải tạo môi trờng.
Chúng ta cũng nhận thức đợc rằng, tơng lai và phúc lợi
của nhân dân Việt Nam tuỳ thuộc vào khả năng sản xuất tài
nguyên và môi trờng Việt Nam.
Trên đây là một số kinh nghiệm nhỏ của cá nhân tôi thu
nhận và đúc rút kinh nghiệm qua 6 năm dạy bộ môn Công
nghệ tại trờng. Vì thời gian hạn hẹp, đề tài tôi lựa chän,
16


MUA TRỰC TIẾP LIÊN HỆ ĐT, ZALO: 0946.734.736
nghiªn cøu cã phần hạn chế. Mong quý thầy, cô cùng bạn bè
đồng nghiệp đóng góp bổ sung ý kiến, xây dựng cho đề
tài, để tôi tiếp tục nghiên cứu và viết đề tài này đợc hoàn
thiện hơn vào lần sau.
VI . Kiến nghị
-Để đề tài đợc hoàn thiên hơn và đợc bạn đọc nghiên cứu
áp dụng rộng rÃi tôi kiến nghị.
-Cần có đủ cơ sở vật chất phục vụ môn học. Tranh ảnh,
bản đồ , bảng phụ, đặc biệt là tranh vẽ phóng to các hình
ảnh minh họa các nguyên nhân , tác hại của sự huỷ hoại môi trờng ,đoạn phim về hậu quả mất cân bằng sinh thái, hình ảnh
các thiên tai trên thế của thế giới...
-Có thể áp dụng phơng pháp lồng ghép giáo dục bảo vệ
môi trờng vào các môn học khác nh ( Sinh Học, Hóa Học, Hoạt

động ngoài giờ lên lớp....)
-Cần bồi dỡng thêm kiến thức về môi trờng cho giáo viên
một cách có quy mô rộng rải để khi giáo viên dạy học bộ môn
có thể áp dụng để giáo dục môi trờng theo quan điểm phát
triển bền vững..

Tôi xin chân
thành cảm ơn

!

17