B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM
Nguyn Trng Khng
LI ÍCH VÀ CHI PHÍ
CA D ÁN METRO TP.H CHÍ MINH
LUN VN THC S KINH T
TP.HCHÍMINH–NĂM2010
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM
CHNG TRÌNH GING DY KINH T FULBRIGHT
Nguyn Trng Khng
LI ÍCH VÀ CHI PHÍ
CA D ÁN METRO TP.H CHÍ MINH
Chuyên ngành: Chính sách công
Mã s: 603114
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC:
1. Tin s Trn Ngc Anh
2. Thc s Nguyn Xuân Thành
TP. H CHÍ MINH – NM 2010
Li cam đoan
Tôi cam đoan lun vn này hoàn toàn do tôi thc hin. Các đon trích dn và s liu s
dng trong lun vn đu đc dn ngun và có đ chính xác cao nht trong phm vi hiu bit
ca tôi. Lun vn này không nht thit phn ánh quan đim ca Trng i hc Kinh t
Thành ph H Chí Minh hay Chng trình ging dy kinh t Fulbright.
Ngi cam đoan
Nguyn Trng Khng
MC LC
0
M U
110
1
1
CHNG 1 BI CNH GIAO THÔNG THÀNH PH H CHÍ MINH
111
3
2
1.1 Tình hình gia tng nhu cu giao thông và h tng giao thông TP.HCM
112
3
3
1.1.1 Tình hình gia tng nhu cu giao thông
113
3
4
1.1.2 H tng giao thông TP.HCM
114
9
5
1.2 Phát trin giao thông công cng và h thng tàu đin ngm (MRT)
115
12
6
CHNG 2 MÔ T D ÁN MRT
116
14
7
2.1 Tuyn đng
117
14
8
2.2 Ch đu t
118
18
9
CHNG 3 PHÂN TÍCH LI ÍCH VÀ CHI PHÍ TÀI CHÍNH CA D ÁN MRT
119
19
10
3.1 Phng pháp phân tích
120
19
11
3.2 Doanh thu t vé
121
20
12
3.2.1 D báo nhu cu giao thông đi vi MRT
122
20
13
3.2.2 Kt qu c lng doanh thu t vé ca d án:
123
24
14
3.3 Doanh thu ngoài vé:
124
25
15
3.4 Chi phí đu t:
125
26
16
3.5 Chi phí hot đng và bo trì:
126
27
17
3.6 Huy đng vn và chi phí vn tài chính:
127
29
18
3.7 Ngân lu và kt qu thm đnh tài chính trên quan đim tng đu t:
128
31
19
3.8 Phân tích đ nhy và ri ro
129
32
20
CHNG 4 PHÂN TÍCH LI ÍCH VÀ CHI PHÍ KINH T CA D ÁN MRT
130
35
21
4.1 Phng pháp phân tích:
131
35
22
4.2 Ngân lu và kt qu thm đnh kinh t:
132
40
23
4.3 Phân tích đ nhy và ri ro:
133
41
24
4.4 Phân tích phân phi
134
42
25
CHNG 5 XUT CHÍNH SÁCH
135
47
26
5.1 C ch qun lý vn hành h thng:
136
47
27
5.2 C ch gim gánh nng ngân sách cho thành ph:
137
51
28
KT LUN
138
56
29
TÀI LIU THAM KHO
139
59
30
PH LC
140
62
DANH MC BNG BIU, HÌNH V VÀ PH LC
HÌNH
31
Hình 1-1: T sut di dân thun và t trng dân s các tnh (1994 -1999)
141
4
32
Hình 1-2: Bin đng dân s giai đon 2000 – 2008
142
5
33
Hình 1-3: Dân s thành ph ti các thi đim tng điu tra (triu ngi)
143
6
34
Hình 1-4: Ùn tc giao thông trên xa l Hà Ni
144
7
35
Hình 1-5: Dân s thành ph và xe c gii đng ký
145
8
36
Hình 1-6: Mi quan h gia s hu phng tin giao thông và GDP theo đu ngi (USD)
146
9
37
Hình 2-1: Các tuyn MRT theo Quy hoch đc duyt
147
15
38
Hình 2-2: Các tuyn MRT “ti u” theo đ xut chnh sa quy hoch
148
16
39
Hình 3-1: D báo dân s vùng nghiên cu ca d án (nghìn ngi)
149
21
40
Hình 3-2: D báo vic làm theo loi khu vc nghiên cu (nghìn ngi)
150
21
41
Hình 3-3: xut c cu huy đng vn thc hin d án
151
29
42
Hình 3-4: Kt qu phân tích ri ro đi vi NPV tài chính
152
33
43
Hình 4-1: Minh ha thng d tiêu dùng to ra bi d án
153
36
44
Hình 4-2: Kt qu phân tích ri ro đi vi NPV kinh t
154
42
45
Hình 5-1: Kt qu phân tích ri ro đi vi ngân lu hot đng
155
48
46
Hình 5-2: C ch PPP qun lý vn hành h thng MRT
156
49
BNG
47
Bng 1-1: So sánh mt đ dân s gia TP.HCM vi các thành ph Châu Á khác
157
6
48
Bng 1-2: Quan h gia quy mô dân s và các phng tin giao thông cn có
158
13
49
Bng 2-1: L trình và chiu dài các tuyn
159
17
50
Bng 3-1: Ngân lu tài chính ca d án
160
19
51
Bng 3-2: T l lng khách thc t so vi lng khách cân bng
161
24
52
Bng 3-3: Ngân lu doanh thu t vé (triu USD)
162
25
53
Bng 3-4: Ngân lu doanh thu ngoài vé ca d án (triu USD)
163
26
54
Bng 3-5: So sánh chi phí đu t ca tuyn s 2 vi các d án khác.
164
27
55
Bng 3-6: Ngân lu chi phí đu t d án (triu USD)
165
27
56
Bng 3-7: S tàu vn hành qua các nm
166
28
57
Bng 3-8: S km đng ray vn hành qua các nm
167
28
58
Bng 3-9: Ngân lu chi phí hot đng và bo trì (triu USD)
168
29
59
Bng 3-10: Tóm tt k hoch tài chính ca d án
169
30
60
Bng 3-11: Ngân lu n vay (triu USD)
170
31
61
Bng 3-12: Ngân lu tài chính ròng d án (triu USD)
171
32
62
Bng 3-13: nhy ca NPV, IRR tài chính đi vi lng khách cân bng, chi phí đu t đn v,
WACC và giá vé
172
32
63
Bng 4-1: Ngân lu kinh t (triu USD)
173
40
64
Bng 4-2: nhy ca NPV kinh t đi vi lng khách trng thái cân bng, chi phí đu t đn v
và chi phí vn kinh t
174
41
65
Bng 4-3: Ngân lu ngân sách ròng (Triu USD)
175
43
66
Bng 4-4: Gánh nng tài chính d án mang li cho ngân sách
176
44
67
Bng 4-5: Ngân lu thng d tiêu dùng (Triu USD)
177
45
68
Bng 5-1: Ngân lu hot đng ca d án (triu USD)
178
47
69
Bng 5-2: nhy ca ngân lu vn hành vi lng khách d báo
179
48
70
Bng 5-3: Mc tr giá vé khi qun lý vn hành h thng MRT theo c ch PPP
180
50
71
Bng 5-4: Gánh nng đi vi ngân sách sau khi thành ph đm nhn vic tr giá vé metro
181
51
72
Bng 5-5: Ngân lu ngân sách TP.HCM và kh nng tr n ca ngân sách sau khi đc Chính ph tr
n thay 75% khon vay
182
52
73
Bng 5-6: T l phân chia ngân sách gia TP.HCM và Trung ng (t VN)
183
53
74
Bng 5-7: T l ngân sách thành ph gi li tng thêm đ xut cho tng giai đon
184
53
75
Bng 5-8:T l tng thêm ca ngân sách gi li và gánh nng ngân sách
185
54
PH LC
76
Ph lc 1: GDP thành ph H Chí Minh
186
62
77
Ph lc 2: Tin đ thc hin d án (Ngun: MVA 2008[19])
187
63
78
Ph lc 3: Các thông s gi đnh
188
64
79
Ph lc 4: Kt qu d báo lng hành khách (lt/ngày)
189
66
80
Ph lc 5: Ngân lu doanh thu t vé (triu USD)
190
67
81
Ph lc 6: Ngân lu doanh thu ngoài vé (triu USD)
191
68
82
Ph lc 7: Ngân lu chi phí hot đng và bo trì (triu USD)
192
69
83
Ph lc 8: Ngân lu n vay (triu USD)
193
70
84
Ph lc 9: Ngân lu tài chính ròng trên quan đim tng đu t (triu USD)
194
71
85
Ph lc 10: Gi đnh phân phi xác sut ca các thông s ri ro
195
72
86
Ph lc 11: Ngân lu và kt qu thm đnh kinh t trên quan đim tng đu t (triu USD)
196
78
87
Ph lc 12: Ngân lu và kt qu thm đnh trên quan đim ngân sách (triu USD)
197
79
88
Ph lc 13: Gánh nng tài chính d án to ra cho ngân sáchThành ph
198
80
89
Ph lc 14: Ngân lu thng d tiêu dùng (Triu USD)
199
81
90
Ph lc 15: Ngân lu và gánh nng ngân sách sau khi thành ph tr giá vé metro
200
82
91
Ph lc 16: Ngân lu và gánh nng ngân sách Thành ph sau khi đc Chính ph tr n thay
201
83
1
0
M U
Nhu cu giao thông ca Thành ph H Chí Minh (TP.HCM) tng nhanh nhng h
thng c s h tng giao thông li không đáp ng kp mc tng trng này. Xây dng h
thng tàu đin metro, xe đin trên mt đt và monorail (h thng MRT) là gii pháp gii quyt
vn đ trên đã đc Th tng Chính ph phê duyt
0
1
. D án này đã có 2/6 tuyn metro (tuyn
1,2) đc nghiên cu kh thi và bt đu trin khai. Tuy nhiên, vic nghiên cu tng th d án
này có kh thi v mt kinh t, tài chính hay không s là c s đ thành ph ra các quyt đnh
chính sách đ thc hin d án thành công.
Lun vn thm đnh tính kh thi ca d án đc đ xut điu chnh theo hng ti u.
D án tr giá khong 12,7 t USD (giá nm 2010) vi thi gian xây dng kéo dài khong 15
nm (2010 – 2025). Tác gi phân tích kinh t và tài chính đi vi các dòng ngân lu ca d
án. Phân tích đ nhy và phân tích ri ro cng đc thc hin đ xác đnh các bin s có nh
hng quan trng đn giá tr hin ti ca các dòng ngân lu d án, mc bin thiên sut sinh li
ca d án. T đó, tác gi đ xut các chính sách nên áp dng cho d án.
D án kh thi v mt kinh t vi NPV kinh t là 17,78 t USD vi xác sut dng là
66,52%. Nh vy, d án nên đc thc hin vì mang li li ích cho xã hi. Tuy nhiên, d án
không kh thi v mt tài chính, NPV tài chính bng -7,78 t USD vi xác sut âm là 96,31%.
iu này gây khó khn cho vic qun lý vn hành h thng và tr n vay. Lun vn đ xut
hai chính sách h tr tài chính đ gii quyt các tr ngi này.
1
Tedi South (2008)[3]
2
B cc lun vn gm 07 phn. Sau phn m đu là phn bi cnh giao thông Thành ph
(Chng 1); Chng 2 mô t d án; Chng 3 thc hin phân tích v mt tài chính; Chng 4
phân tích v mt kinh t; Chng 5 phân tích các đ xut chính sách; và phn cui cùng là kt
lun.
3
CHNG 1
1
BI CNH GIAO THÔNG THÀNH PH H CHÍ MINH
1.1
9
Tình hình gia tng nhu cu giao thông và h tng giao thông TP.HCM
Ùn tc giao thông ti TP.HCM hin là vn đ báo đng. Nghiên cu ca Khoa K thut
Giao thông, i hc Bách khoa thành ph nm 2007
1
2
cho bit tc nghn giao thông làm thành
ph thit hi trên 13.000 t đng mi nm. S liu ca nghiên cu này cho thy vi mc thu
nhp bình quân ca ngi dân thành ph khi đó là 1.500 USD/ngi/nm thì bình quân mi
gi ngi lao đng có mc tin công là 0,72 USD/ngi. Mi khi kt xe vi thi gian bình
quân là 45 phút thì thit hi là 0,54 USD/ngi. Và vi 60 đim kt xe khi đó thì con s thit
hi là rt ln nh trên; đó là cha tính đn lãng phí nhiên liu, ô nhim to ra cho sc khe
con ngi, hiu sut lao đng gim do tâm trng mt mi, đình đn hot đng kinh doanh trên
các tuyn đng, gim tính cnh tranh trong thu hút đu t ca thành ph iu đáng lo ngi
là xu th ùn tc này ch có tng ch không gim. Nm 2009 có 74 v ùn tc ln kéo dài trên
30 phút, tng 26 v (35%) so vi nm 2008, trong đó đa s v kéo dài trên 1 gi. Thi gian
xy ra ùn tc giao thông kéo dài t 30 phút - 01 gi (10 v); t 01 gi - 02 gi (34 v); t 02
gi - 04 gi (21 v); t 04 gi tr lên (09 v)
2
3
.
Có th nói tình hình ách tc giao thông nghiêm trng xy ra là kt qu ca mt quá
trình phát trin không đng b gia tng trng kinh t và c s h tng giao thông. Nhu
cu giao thông ca thành ph không ngng tng lên trong khi h thng giao thông chm đc
ci thin.
1.1.1
27
Tình hình gia tng nhu cu giao thông
28
Vi vai trò là trung tâm kinh t ln nht c nc, tc đ tng trng GDP ca
TP.HCM luôn cao hn tc đ tng trng ca c nc. T trng GDP ca thành ph chim
xp x 1/5 c nc
92
(xem ph lc 1)
, điu này làm cho thành ph tr thành trung tâm thu hút
2
Ngi Lao ng Online (2007) [10].
3
Báo cáo tình hình ùn tc giao thông nm 2009 [1].
4
dân nhp c. Hình 2-1 cho thy trong 17 tnh thành có t sut di dân thun dng (giai đon
1994 – 1999) thì thành ph có t sut cao nht vi s dân nhiu hn hn các tnh khác.
Hình 1-1: T sut di dân thun và t trng dân s các tnh (1994 -1999)
Ghi chú: T sut di dân thun đc tính nh sau: (s dân chuyn đn - s dân chuyn đi)/tng
s dân.
Ngun: Tác gi v da vào s liu ca ng Nguyên Anh (2004) [8]
S liu giai đon 2000 – 2008 cho thy dân s TP.HCM bin đng ch yu là do tng c
hc, hình di đây cho thy t l tng dân s c hc luôn cao hn gn gp đôi t l tng t
nhiên.
5
Hình 1-2: Bin đng dân s giai đon 2000 – 2008
Ngun: Tác gi v da vào s liu ca Cc thng kê TP.HCM, niên giám thng kê 2008, trang 29 [5].
Nh vy, nhp c c hc là yu t chính yu nht làm dân s thành ph tng nhanh kéo
theo s gia tng nhu cu giao thông. S liu ti các thi đim tng điu tra di đây cho thy
trong các thp niên 80, 90 và 2000, tc đ tng ca dân s thành ph thp niên sau luôn cao
hn thp niên trc đó, ln lt bng 16,61%/nm; 26,3%/nm; và 41.41%/nm. S dân ti
thi đim điu tra nm 2009 đã xp x bng vi mc d báo cho nm 2010 theo quy hoch
tng th kinh t - xã hi ca thành ph là 7.230.107 ngi
3
4
.
4
UBNDTP (1996), trang 103 [11].
6
Hình 1-3: Dân s thành ph ti các thi đim tng điu tra (triu ngi)
Ngun: Tác gi v da vào s liu ca Tng cc thng kê
Mt so sánh trong nghiên cu ca ADB cho thy mt đ dân s TP.HCM vào nm
2003 tuy thp hn các thành ph khác các nc Châu Á khác trong khu vc đã có h thng
metro, nhng mt đ dân s trung bình khu vc trung tâm thì cao hn hn (45.000
ngi/km
2
- xem bng 2-1).
Bng 1-1: So sánh mt đ dân s gia TP.HCM vi các thành ph Châu Á khác
Ch s Bangkok Kuala
Lumpur
Manila Hong Kong Singapore Thành ph H
Chí Minh
Din tích
(km2)
1.565 243 636 1.098 648 2.095
Dân s
(ngi)
6.502.000
(2003)
1.300.050 9.599.800 6.700.000 4.200.000
(2002)
6.117.000
(2004)
Mt đ dân
(ngi/km2)
- 4.155 (trung bình)
- 20.000 đn 30.000
ngi vùng trung
tâm
5.350 15.094 - 5.700
(trung bình)
- 30.000
vùng trung
tâm
6.481 - 2.920 (trung
bình)
- Trung bình
khong 45.000
ngi 7 qun
trung tâm.
Ghi chú: S liu dân s nu không có ghi chú là dân s nm 2000
Ngun: ADB 2007, trang 9 [12]
7
iu này cho thy h thng giao thông công cng ca TP.HCM tuy không hin đi bng
các thành ph đc so sánh nhng li phi gánh chu áp lc giao thông vùng ni đô ln hn
gp ri.
Tình trng
này khin cho
h thng giao
thông hin nay
ca thành ph
có biu hin quá
ti.
Hình 1-4: Ùn tc giao thông trên xa l Hà Ni
Ngun: truy cp trang web ca Chính ph vào ngày 15/3/2010
/>PORTAL&pers_id=28213338&item_id=40655320&p_details=1
Nhu cu giao thông ca ngi dân thành ph tng nhanh còn th hin vic phng tin
giao thông cá nhân gm xe ô tô và xe máy tng nhanh. Tính bình quân mi ngày có 100 xe ô
tô và 1.000 xe máy đng ký mi ti thành ph, ngoài ra hàng ngày còn có khong 1.000.000
8
xe hai bánh và 60.000 ô tô mang bin s các tnh lu thông trên đa bàn thành ph
4
5
. Nm
2007, s lng xe máy đã đt mc 2 ngi/phng tin.
Hình 1-5: Dân s thành ph và xe c gii đng ký
Ghi chú: Nhng nm đ trng là do không có s liu.
Ngun: Tác gi v da vào s liu ca Nguyn Xuân Thành (2008) [9].Trích ngun s liu dân s đc ly t
Niên giám Thng kê TP.HCM. S liu đng ký xe c gii nm 1990-1996 t JBIC, “Vn ti công cng đô th
Vit Nam: Ci thin khuôn kh lut đnh, bài nghiên cu s 4 ca JBIC, 12/1999, tr. 5 & 8 và nm 2000-2007 t
Phòng Cnh sát Giao thông ng b T
P.HCM.
Tc đ tng xe con trong giai đon 2004 – 2007 là 20,7%/nm, nâng tng s xe con vào
nm 2007 lên 400.000 xe (k c xe taxi và các xe không thuc t nhân). Trong tng lai, vi
mc sng ngày càng cao chc chn xu hng tng các phng tin cá nhân s ngày càng
5
Báo cáo tình hình ùn tc giao thông nm 2009 [1].
9
nhanh (Hình 2-6) và thành ph s phi đi mt vi nn ách tc giao thông, tai nn giao thông,
ô nhim… nu h thng giao thông không đc đu t nâng cp.
Hình 1-6: Mi quan h gia s hu phng tin giao thông
và GDP theo đu ngi (USD)
Ngun: Tác gi v da vào s liu ca MVA (2009) trích ngun Houtrans (JICA.2004) [4]
1.1.2
29
H tng giao thông TP.HCM
Hin trng mng li giao thông ca thành ph đc trình bày trong Quy hoch giao
thông
5
6
cho thy hin nay giao thông thành ph ph thuc gn nh hoàn toàn vào mng li
đng b. Phng thc vn chuyn hành khách đô th bng đng st hin không đc s
dng. Phng thc vn chuyn đng thy b hn ch bi tình trng ln chim, bi lp trên
các sông - kênh, bi kh thông thuyn ca các cu và bi ch đ bán nht triu vi mc dao
6
Tedi South (2008)[3]
10
đng ln nên cha to thành h thng liên hoàn đ khai thác các li th ca vn ti đng
thy.
H tng giao thông đng b đc đánh giá là cha tng xng vi nhu cu. Tng
chiu dài đng các cp hng ca Thành ph theo Báo cáo quy hoch hin khong 3.000 km.
Trong đó ch có khong 14% s đng có lòng đng rng trên 12m thun li đ vn chuyn
hành khách bng xe buýt, 51% rng t 7m – 12m ch có th cho xe ô tô và mini buýt lu
thông, còn li là đng có b rng di 7m ch đ cho xe hai bánh lu thông.
Din tích đt dành cho giao thông ch khong 9% - 17% din tích chung hu ht các
qun, thp hn mc yêu cu ca đô th loi đc bit là 24% - 26%
6
7
. T l này còn có th nh
hn khi các đng các qun mi có mt đng thp so vi mc nc triu
7
8
và hn 50%
din tích Thành ph cao hn mc nc bin cha ti 2m nên có nhiu kh nng b ngp
8
9
.
Thành ph có hn 1.350 nút ct giao thông vi 120 nút quan trng nhng ch có 9 nút là giao
ct khác mc. Mt s nút quan trng còn giao ct đng mc vi c đng st. H thng bn –
bãi đ xe chim din tích khong 0,1% din tích đô th theo đánh giá trong Báo cáo quy hoch
là còn ít. Phn ln các bn – bãi nm trong ni đô, nhng v trí không phù hp, hn ch v
mt bng nên góp phn làm phc tp thêm tình hình giao thông.
H thng giao thông công cng theo quy hoch
9
10
phi đáp ng 60%-70% nhu cu đi li
trong thành ph th nhng theo tính toán ca MVA (2009), giao thông công cng ch chim
di 5% th phn. các thành ph có mc đ phát trin tng t, th phn ca xe buýt thng
7
Ngh đnh s 11/2010/N-CP v qun lý và bo v kt cu h tng giao thông đng b.
8
Tedi South (2008), trang 2-1 [3].
9
Tedi South (2008) [3] trích ngun Vin Qui hoch đô th TP.HCM và Công ty t vn Nikken Sekkki, “Nghiên
cu điu chnh qui hoch chung xây dng TP.HCM đn nm 2025”, cho UBND TP.HCM, 2008, trang 1-1.
10
UBNDTP (1996) [11].
11
chim 50% - 60%
10
11
. áng lo ngi hn, giao thông công cng Thành ph đã có bc phát trin
tht lùi mt cách nghiêm trng. Nu nm 1976, thành ph có 1.000 xe buýt đáp ng 10% nhu
cu ca 3 triu dân lúc đó thì nm 2004, thành ph có 2.840 xe buýt đáp ng 3,2% nhu cu đi
li ca 6,2 triu ngi
11
12
.
Nguyên nhân là do hot đng ca h thng xe buýt b hn ch bi nhng yu kém ca c
s h tng giao thông đng b k trên, có đn 35% mng li đng rng di 7m đã làm
gim mc đ bao ph ca mng li tuyn, gim hiu qu khai thác. Quan trng hn, h thng
xe buýt thành ph còn b hn ch do c ch qun lý điu hành mang tính hành chính. Trung
tâm Qun lý và điu hành vn ti hành khách công cng trc thuc S Giao thông vn ti chu
trách nhim điu hành các doanh nghip kinh doanh vn ti công cng.
C ch này không to ra s gn kt gia li nhun và trách nhim phc v ca doanh
nghip cng nh s phi hp hot đng gia các doanh nghip đ hình thành h thng mng
liên hoàn, trung chuyn thun tin trong khi đây li là yu t sng còn ca mt h thng giao
thông công cng. Tedi South (2008) cho bit ch s ph mng xe buýt (ch tính các đng có
b rng trên 7m) là 1,15km/km, điu này cho thy vic t chc các tuyn không khoa hc gây
nên s trùng lp tuyn.
Nh vy, có th thy rng h tng giao thông yu kém cn đc ci thin, đc bit là h
thng giao thông công cng.
11
Nguyn Xuân Thành (2008), trang 3 [9].
12
Tedi South 2008, trang 2-1 [3]
12
1.2
10
Phát trin giao thông công cng và h thng tàu đin ngm (MRT)
12
13
Trc áp lc nhu cu giao thông gia tng và thit hi ln gây ra bi nn kt xe, chính
quyn thành ph đã đ ra trong Quy hoch phát trin giao thông và thc hin đng thi các
chính sách sau đ ci thin tình hình giao thông:
1. Phát trin h thng đng b hin hành.
2. Hn ch phng tin cá nhân.
3. Phát trin h thng giao thông công cng (xe buýt và MRT).
Theo Quy hoch phát trin giao thông, đ t chc giao thông cho mt đô th ln, trc
tiên cn hình thành mng li đng c s bao gm các tuyn giao thông quá cnh, đi ngoi:
đng hng tâm, đng vành đai, đng xuyên tâm các cp hng. Tuy nhiên, vic phát trin
thêm s lng đng mi trong mng li s ch thc hin các vùng ngoài đng vành đai
s 2 nh C Chi, Bình Chánh, mt phn do mng li đng c s vùng ni đô đã đc đnh
hình, mt phn là do vic m thêm đng ni đô là không hin thc do mc đ đô th hóa
cao
13
14
. Vi đnh hng nh vy, gii pháp th nht có tác dng khá hn ch trong vic gim
bt áp lc nhu cu giao thông vùng ni đô và tác dng cng ch là tm thi. Vic m rng,
làm mi đng có th làm gim tc nghn nhng mt khác có th khuyn khích thêm phng
tin cá nhân tham gia giao thông khi thành ph vn là trung tâm kinh t có sc thu hút dân
nhp c ln và lâu dài.
Chính sách hn ch phng tin cá nhân nh thu phí ô tô, phí x thi…cng s không
th thc hin đc nu không phát trin h thng giao thông công cng làm phng tin thay
13
Mass Rapid Transit.
14
Tedi South (2008) [3]
13
th. Mt khác, nu ch thc hin riêng gii pháp này s hn ch giao thông và có th gây nh
hng tiêu cc cho nn kinh t thành ph.
Do vy, trong h thng các gii pháp, xây dng mt h thng giao thông công cng hin
đi s là gii pháp ct lõi. Kinh nghim t các nc khác cng cho thy phát trin h thng
giao thông công cng cn phù hp vi quy mô dân s (Bng 2-2). Dân s thành ph hin nay
là trên 7 triu ngi và theo d báo ca Quy hoch phát trin giao thông thì đn nm 2020 s
đt 10 triu, khu vc ni thành là 6 triu dân, lu lng giao thông trên các tuyn đng chính
trung tâm s đt khong 16 – 26 nghìn lt ngi/gi/hng.
Bng 1-2: Quan h gia quy mô dân s và các phng tin giao thông cn có
Quy mô dân
(1.000 ngi)
Lu lng ti đa
(ngi/gi/hng)
Phng tin vn chuyn
15 - 20 - Phng tin cá nhân
20 - 60 < 1.000 Xe buýt + xe cá nhân
60 - 100 1.000 – 2.000 Xe buýt là chính + xe cá nhân
100 - 300 2.000 – 6.000 Xe buýt là chính + taxi + xe cá nhân
300 - 500 6.000 – 8.000 Xe đin + Xe buýt + taxi + xe cá nhân
500 – 1.000 8.000 – 12.000 ng st nh + Xe đin + Xe buýt + taxi + xe cá nhân
>1.000 >12.000
ng st ni ô – ngoi ô; tàu đin ngm và các
phng tin k trên.
Ngun: Tedi South 2008, trang 6-2 [3]
Khi đi chiu hin trng dân s và d báo ca Quy hoch vi bng 2-2, ta thy hin
nay h thng giao thông công cng ca thành ph l ra đã phi có h thng đng st ni ô –
ngoi ô; tàu đin ngm kt ni vi mng li xe buýt cùng s h tr ca các phng tin khác.
Nh vy, xây dng mt h thng MRT kt hp tt vi h thng xe buýt đc ci tin
đng thi áp dng các bin pháp hn ch phng tin giao thông ít hiu qu chuyên ch s là
mt gii pháp ti u cho thành ph. H thng này s góp phn thúc đy s hình thành các đô
th v tinh xung quanh thành ph khi mà nh nó vic đi li khong cách xa đc nhanh
chóng, an toàn, chính xác và điu này cng giúp làm gim áp lc giao thông trong ni đô.
14
CHNG 2
2
MÔ T D ÁN MRT
2.1
11
Tuyn đng
Quy hoch h thng MRT ca thành ph đã đc Th tng phê duyt vào tháng
01/2007 gm các tuyn nh hình 3-1. Mng li đng st đô th bao gm 06 tuyn đng st
metro, 02 tuyn monorail và 01 tuyn xe đin mt đt vi tng chiu dài 109km vi các hng
tuyn nh sau:
Tuyn 1: Bn Thành – Sui Tiên, dài 19,7 km (Tuyn màu cam).
Tuyn 2: Tham Lng – Bn Thành - Th Thiêm, dài 12,3km (Tuyn màu đ).
Tuyn 3: Min ông – Phú Lâm, dài 13 km và s đc kéo dài theo hng Bc đn Th
c (Tuyn màu xanh dng đm).
Tuyn 4: Ngã sáu Gò Vp – Khánh Hi, dài 11,3km và s đc kéo dài theo c hai
hng (Tuyn màu xanh lá).
Tuyn 5: on cong bán nguyt v phía Tây - Bc t Bình Thnh qua Phú Nhun sau đó
chy v hng Bình Chánh, dài 17km (Tuyn màu hng).
Tuyn 6: on Bc – Nam ni Tuyn s 2 vi Tuyn s 3 nm khu vc phía Tây
thành ph, dài 6km (Tuyn màu nâu đ).
Tuyn xe đin mt đt (X1): Th Thiêm – Bn xe min Tây, dài 12,5km (Tuyn màu
đen).
Tuyn monorail phía Nam (X2): on cong bán nguyt v phía ông Nam, ni qun
2, qun 7 và chy dc theo đi l Nguyn Vn Linh và gp tuyn s 5 Bình Chánh, dài 14km
(Tuyn màu xám).
15
Tuyn monorail phía Bc (X3): Công viên phn mm Quang Trung – Nguyn Oanh,
làm dch v gom khách cho tuyn s 4, dài 8,5km (Tuyn màu xám).
Hình 2-1: Các tuyn MRT theo Quy hoch đc duyt
Ngun: Trang web ca Ban Qun lý đng st đô th ( />
Tuy nhiên, trc thc trng thay đi ca nhu cu giao thông thành ph và yêu cu phi
có tm nhìn xa hn, thành ph đã xúc tin đ xut chnh sa bng quy hoch này theo hng
ni dài Tuyn 1 và chnh sa hng Tuyn s 3, c th nh hình 3-2.
16
Hình 2-2: Các tuyn MRT “ti u” theo đ xut chnh sa quy hoch
Ngun: MVA (2009) [4]
Tuyn 1: Kéo dài v hng Tây Nam theo hng Tuyn s 3 c (màu vàng).
Tuyn 2: Kéo dài theo hng Bc đn bn xe An Sng (màu đ).
Tuyn 3: Mt Tuyn s 3 mi chy song song vi hng c (màu xanh dng).
Tuyn 4: iu chnh đon vòng qua ch Bn Thành đi sát b sông (màu xanh lá).
Kéo dài tuyn xe đin mt đt (X1) v phía Bc trung chuyn cho Tuyn s 3 mi và
m rng nng lc tip cn ca mng li ti khu vc trung tâm (tuyn màu nâu).