(SKKN CHẤT 2020) một số biện pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm cho trẻ 5 – 6 tuổi ở trường mầm non

download by :
BÁO CÁO KẾT QUẢ
NGHIÊN CỨU, ỨNG DỤNG SÁNG
KIẾN 1. Lời giới thiệu
Các nhà giáo dục đều phải thừa nhận một điều rằng cách tiếp cận tốt nhất
để giáo dục trẻ 0 -11 tuổi đó là lấy trẻ làm trung tâm và ứng dụng các phương
pháp dạy học tích cực để thúc đẩy sự phát triển tính chủ động, khả năng tư duy
phản biện và giải quyết vấn đề cho trẻ. Các cách tiếp cận tốt thường thể hiện
tính tích hợp cao và kết nối việc học với thực tế đời sống của trẻ.
Hiện nay trên thế giới có một số mơ hình, cách tiếp cận trong giáo dục đầu
đời được các nhà chuyên gia giáo dục đánh giá cao. Điển hình như các mơ hình
đã có từ lâu nhưng hiện vẫn có giá trị là Montessori (Italy) hay các mơ hình mới
được xây dựng gồm Reggio Emilia (Italy), High Scope (Mỹ)…
Mỗi đứa trẻ là một cá thể riêng biệt, chúng khác nhau về thể chất, tinh thần,
tình cảm, xã hội, trí tuệ, hồn cảnh gia đình, văn hóa và tâm lý. Hơn thế nữa
chúng đang ở thời kỳ 4.0, một thời kỳ mà nền văn hóa của thế hệ mạng internet.
Do đó, mỗi trẻ em có hứng thú, cách học và khả năng học tập khác nhau đều có
thể đi đến thành cơng. Trẻ học bằng chơi tốt nhất khi có người lớn hỗ trợ và mở
rộng những gì chúng đang hứng thú và đang thực hiện. Song song với việc lập
kế hoạch giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, mỗi nhà trường cũng cần phải xây dựng
môi trường hoạt động cho trẻ được trải nghiệm. Môi trường giáo dục trong
trường mầm non là những điều kiện, yếu tố tự nhiên – xã hội cần thiết trực tiếp
ảnh hưởng đến hoạt động chăm sóc, giáo dục trẻ ở trường mầm non. Hiệu quả
của những hoạt động này nhằm góp phần thực hiện tốt mục tiêu, nhiệm vụ chăm
sóc giáo dục trẻ. Vì vậy cần có nhiều cách phân loại mơi trường giáo dục: nhưng 1
cũng có quan điểm cho rằng, môi trường giáo dục mầm non bao gồm mơi trường tự
nhiên (như các điều kiện khơng khí, ánh sáng, nguồn nước, cây xanh,
địa điểm trường) và môi trường xã hội (bao gồm: bầu khơng khí giao tiếp trong
trường mầm non, phong cách làm việc, mối quan hệ giữa con người với con
người, giữa trường mầm non với các tổ chức kinh tế, xã hội, văn hóa khác…).
Một quan điểm khác lại phân chia môi trường giáo dục thành môi trường vật

chất và môi trường xã hội. Môi trường vật chất trong trường mầm non bao gồm
các trang thiết bị, đồ dùng, đồ chơi, không gian phục vụ cho việc tổ chức các
hoạt động sinh hoạt hằng ngày của trẻ. Môi trường vật chất tạo cho trẻ những cơ
hội tốt để trẻ thỏa mãn nhu cầu hoạt động và phát triển tồn diện về mặt thể
chất, trí tuệ thẩm mĩ, đạo đức, xã hội. Môi trường xã hội được hiểu là toàn bộ
những điều kiện xã hội như chính trị, văn hóa, các mối quan hệ giúp trẻ hình
thành nhân cách con người của thời đại hiện nay. Môi trường xã hội đặc biệt


download by :
được nhấn mạnh ở đây là môi trường giao tiếp trong trường mầm non, bao gồm
sự giao tiếp giữa cô và trẻ, giữa trẻ với trẻ và giữa trẻ với những người xung
quanh. Môi trường này vừa mang tính chất sư phạm, vừa mang tính chất gia
đình. Việc phân loại mơi trường có thể khác nhau, song đều quan trọng đối với
giáo dục mầm non. Theo cá nhân tơi, mơi trường đó cần phải phù hợp với các
điều kiện cần thiết để kích thích trẻ hoạt động một cách hứng thú, tích cực, thỏa
mãn nhu cầu của trẻ… qua đó, trẻ phát triển nhân cách được tốt hơn và thuận
lợi.
Với vai trò to lớn của bậc học mầm non được xem là nền tảng, là cơ
sở, tạo tiền đề cho các bậc học tiếp theo. Do vậy mục tiêu, nhiệm vụ của
giáo dục mầm non là vô cùng quan trọng, giúp trẻ phát triển toàn diện về
thể chất, tinh thần, tình cảm, trí tuệ, thẩm mỹ, hình thành những yếu tố đầu
tiên của nhân cách con người trong thời đại 4.0, chúng ta phải chuẩn bị
hành trang cho trẻ tính tích cực, ham học hỏi thích khám phá. Để trẻ bước
vào lớp một ở trường phổ thông. Việc giúp trẻ lĩnh hội được các nội dung
kiến thức để hoàn thiện bản thân là mong muốn chung của tồn xã hội, nhà
trường và gia đình. Nếu ngay từ khi học mẫu giáo, trẻ đã nắm vững được
những khái niệm đơn giản trong cuôcc̣ sông hang ngay hiêu môṭ sô đăcc̣
điêm cua sư vât,c̣ hiêṇ tương xung quanh tre thì sau này trẻ sẽ vững vàng,
tự tin khi linh hôịcác kiến thức để chuân bi vao lớp 1. Không những thế,

theo ý kiến các chuyên gia tại module mầm non thì các nhà giáo dục đều
phải thừa nhận một điều rằng “Cách tiếp cận tốt nhất để giáo dục trẻ đó là
lấy trẻ làm trung tâm và ứng dụng các phương pháp dạy học tích cực nhằm
thúc đẩy sự phát triển, tính chủ động, khả năng tư duy phản biện và giải
quyết vấn đề của trẻ”.
Để đạt được hiệu quả cao trong công tác giáo dục không ai khác là đội
ngũ giáo viên đây chính là nhân tố quyết định chất lượng giáo dục. Nhiệm
vụ năm học 2018 – 2019 của ngành học mầm non là tiếp tục thực hiện nền
giáo dục có chất lượng trong chương trình giáo dục mầm non mới, tổ chức
tốt các hoạt động cho trẻ theo hướng lấy trẻ làm trung tâm.
Muốn nâng cao chất lượng giáo dục thì trước hết phải nâng cao chất
lượng đội ngũ giáo viên giỏi về chuyên môn, vững vàng về nghiệp vụ, có
phẩm chất đạo đức tốt, có kỹ năng nghiệp vụ sư phạm, nhiệt tình yêu nghề
mến trẻ gần gũi trẻ. Biết ứng dụng công nghệ thông tin và khai thác những
thông tin trên mạng nhằm áp dụng vào các hoạt động thiết thực một cách
hợp lý và mang tính giáo dục cao. Biết phối hợp chặt chẽ với cha mẹ trẻ để
ni dưỡng chăm sóc giáo dục trẻ. Tăng cường tổ chức các hoạt động cho
trẻ theo hướng lấy trẻ làm trung tâm.


download by :
Tại trường Mầm non Thanh Vân. Đội ngũ giáo viên đã thực hiện được
chương trình giáo dục mầm non mới song khi thực hiện giáo dục “Lấy trẻ làm
trung tâm” nói riêng bản thân tơi cịn lúng túng, trong cách lựa chọn biện pháp,
hình thức tổ chức các hoạt động sao cho trẻ hoạt động được tích cực và hứng
thú, nói chung cịn một số giáo viên chưa có kinh nghiệm thực tiễn trong việc tổ
chức các hoạt động theo hướng lấy trẻ làm trung tâm. Đa số cịn dạy trẻ theo
hướng cơ hướng dẫn nhiều, nói nhiều, trẻ ít được thực hành và trao đổi. Bản
thân tôi cũng như đồng nghiệp được tham gia lớp học bồi dưỡng thường xuyên
của phòng giáo dục và Đào tạo Tam Dương trong đó có module mầm non đề cập

đến phương pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, thiết kế môi trường giáo dục
lấy trẻ làm trung tâm và cách lập kế hoạch trên quan điểm giáo dục lấy trẻ làm
trung tâm. Bản thân tôi đã nắm bắt và áp dụng ngay trong trường học nơi đơn vị
tôi công tác.
Đây là bài học mang nhiều lợi ích cho bản thân tôi cũng như đồng nghiệp
giáo viên trong trường Mầm non Thanh Vân khi tổ chức hoạt động cho trẻ theo
hướng “Lấy trẻ làm trung tâm”. Cách tổ chức này đối với đội ngũ giáo viên
trong trường tơi vẫn cịn hạn chế. Xuất phát từ những lý do trên, tôi lựa chọn đề
tài “Một số biện pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm cho trẻ 5 - 6 tuổi ở trường
mầm non”.
2. Tên sáng kiến
“Một số biện pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm cho trẻ 5 – 6 tuổi ở
trường mầm non”.
3. Tac giả sang kiên
Họ và tên: Nguyễn Thị Hiền
Địa chỉ tác giả sáng kiến: Trường mầm non Thanh Vân - huyện Tam
Tỉnh Vĩnh Phúc.
Số điện thoại: 0983923048

3

Dương –

Gmail:
4. Chủ đầu tư sáng kiến Họ
và tên: Nguyễn Thị Hiền

5. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến
Các biện pháp sư phạm giúp trẻ phát huy mọi khả năng, tiềm lực trong mọi
hoạt động trên cơ sở lấy trẻ làm trung tâm trong trường mầm non Thanh Vân Huyện Tam Dương - Tỉnh Vĩnh Phúc

6. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu hoặc áp dụng thử:
- Sáng kiến được áp dụng lần đầu: Ngày 15 tháng 02 năm 2018


download by :
7. Mô tảả̉ bảả̉n chất của sáng kiến
7.1. Cơ sở lý luận và thực trạng vấn đề nghiên cứu
7.1.1. Cơ sở lý luận
Trong lý luận dạy và học có những quan niệm khác nhau về vai trị của nhà
giáo dục và vai trò của học sinh, nhưng quy tụ lại có hai hướng: Hoạt động lấy
giáo viên làm trung tâm hoặc hoạt động lấy trẻ làm trung tâm, những năm gần
đây các tài liệu giáo dục và dạy học ở nước ngồi và trong nước thường nói tới
việc cần thiết phải chuyển từ dạy học lấy giáo viên làm trung tâm sang dạy học
lấy trẻ làm trung tâm, đây là một xu hướng tất yếu của nền giáo dục mà chúng ta
nên áp dụng và đổi mới.
Vậy trong công tác giảng dạy người giáo viên luôn quan tâm trước hết đến
việc hồn thành trách nhiệm của mình là truyền thụ tới trẻ cho hết nội dung quy
định trong chương trình, cố gắng làm cho mọi trẻ đều hiểu và nhớ những lời cơ
dạy. Cũng từ đó hình thành phương pháp học thụ động, thiên về ghi nhớ, khơng
chịu suy nghĩ. Vậy để khắc phục tình trạng đó, cần phát huy tính tích cực chủ
động học tập của trẻ, quan tâm đến nhu cầu khả năng của mỗi cá nhân trẻ trong
tập thể lớp. Các phương pháp “Dạy học tích cực”, “Lấy người học làm trung
tâm” đã đưa lại hiệu quả cao.
Theo tiến sĩ Phan Thị Thu Hiền, chuyên gia về giáo dục đầu đời tại Việt
Nam cho biết “Cách tiếp nhận tốt nhất để giáo dục các phương pháp dạy học
tích cực nhằm thúc đẩy sự phát triển tính chủ động, khả năng tư duy phản biện
và giải quyết vấn đề cho trẻ là cách tiếp cận tốt, thường thể hiện tính tích hợp
cao và kết nối việc học với thực tế đời sống của trẻ”.Hiện nay trên thế giới có
một số mơ hình, cách tiếp cận trong giáo dục

4

đầu đời được các nhà chuyên gia giáo dục đánh giá cao.Mỗi mơ hình, cách tiếp cận có
thể có những ưu điểm và nhược điểm khác nhau, nhưng hầu hết
các nhà giáo dục hàng đầu trên thế giới đều thừa nhận những mơ hình kể trên
đáng để nhân rộng.
Tại trường Mầm non Thanh Vân, căn cứ vào kế hoạch nhiệm vụ năm học
2018 - 2019 của trường: Chương trình giáo dục Mầm non theo Thơng tư
17/2009/TT-BGDĐT ngày 25 tháng 7 năm 2009 của Bộ trưởng Bộ Giá dục và
Đào tạo Ở lứa tuổi Mầm non: Hoạt động chủ đạo của trẻ “Học mà chơi, chơi mà
học”, thông qua các hoạt động đa dạng phong phú trẻ tích lũy kinh nghiệm và
lĩnh hội kiến thức trong cuộc sống hàng ngày.
Chương trình giáo dục mầm non mới là lấy trẻ làm trung tâm, tạo điều kiện
cho mỗi đứa trẻ được hoạt động tích cực phù hợp với sự phát triển của bản thân
trẻ, đáp ứng tối đa nhu cầu và hứng thú của trẻ trong quá trình giáo dục.


download by :
Thực tế cho thấy việc tổ chức các hoạt động theo hướng lấy trẻ làm trung
tâm đã tạo ra một không gian mở cho trẻ chủ động phát huy tính tích cực và
sang tạo, khuyến khích trẻ phát triển tư duy và phương pháp giải quyết vấn đề.
Các nhà giáo dục đều thừa nhận một điều rằng cách tiếp cận tốt nhất để giáo dục
trẻ mầm non đó là xây dựng mơi trường lấy trẻ làm trung tâm để thúc đẩy sự
phát triển tính chủ động khả năng tư duy cho trẻ. Các cách tiếp cận tốt thường
thể hiện tính hợp lí cao và kết nối việc học và đời sống của trẻ. Mỗi đứa trẻ là
một cá thể riêng biệt chúng khác nhau về thể chất, tâm lí, tình cảm, xã hội, trí
tuệ và hồn cảnh gia đình. Do đó mỗi trẻ em đều có hứng thú và cách học và tốc
độ học tập khác nhau và đều có thể thành cơng. Trẻ học bằng chơi tốt nhất khi
có người lớn hỗ trợ và mở rộng những gì chúng đang hứng thú và đang thực
hiện. Mỗi nhà trường cũng cần phải xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm

cho trẻ được trải nghiệm. Môi trường giáo dục trong trường mầm non là rất
quan trọng trực tiếp ảnh hưởng đến hạt động chăm sóc và giáo dục trẻ. Hiệu quả
của việc tao mơi trường nhằm góp phần thực hiện tốt mục tiêu, nhiệm vụ chăm
sóc giáo dục trẻ
7.1.2. Thực trạng việc nâng cao việc sử dụng biện giáo dục lấy trẻ làm
trung tâm đối với trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi ở trường mầm non
Với một số biện pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm cho trẻ 5 - 6 tuổi tôi áp
dụng giáo viên và trẻ 5 tuổi trường mầm non Thanh Vân - Tam Dương - Vĩnh
Phúc.
* Về cơ sở vật chất
Năm học 2018-2019 nhà trường có 2 khu một khu lẻ và một khu trung tâm với

5

tổng diện tích là 19.000m2, tổng số phòng học cho cả hai khu là 17 phịng học,
Trong đó có 5 lớp 5 tuổi. Các lớp học có nhà vệ sinh khép kín sạch sẽ, thống mát, có
đủ diện tích cho trẻ hoạt động. Khn viên rộng rãi có tường bao quanh, sân chơi
được lát gạch, đổ bê tơng và có mái che, hệ thống bồn hoa được bố trí đẹp mắt đảm
bảo đúng tiêu chí môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.
Hàng năm nhà trường được SGD&ĐT, PGD&ĐT cấp phát một số đồ dùng
phục vụ cho các hoạt động của cô và trẻ. Ngồi ra nhà trường đơn đốc giáo viên
làm bổ sung thêm rất nhiều đồ dùng đảm bảo đẹp mắt và bền nhằm phục vụ các
hoạt động;
Ngoài ra nhà trường được sở giáo dục đầu tư, xây dựng thêm hai dãy nhà
lớp, học với diện tích rộng rãi thống mát ở cả khu trung tâm có 6 lớp và khu lẻ
thơn Đình có 4 lớp đã đi vào sử dụng


download by :
* Về đội ngũ giáo viên

Nhà trường có tổng sơ can bơ,c̣giao viên, nhân viên hơp đơng: 39 trong đo
co 2 can bô c̣quan ly; 28 giao viên; 1 kê toan; 1 nhân viên y tê; 5 nhân viên nâu
ăn; 2 bao vê c̣kiêm vê sc̣ inh.
Trong đó giáo viên 5 tuổi có 6
+ Cao đẳng, đại học: 6/6 = 100 %
Đội ngũ giáo viên trẻ tuổi, năng động nhiệt tình say mê u nghề
mến trẻ, tích cực học hỏi nâng cao trình độ chun mơn nghiệp vụ. Nhà
trường tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên đi học nâng cao trình độ
chun mơn. Vào các dịp hè được tham gia học bồi dưỡng chuyên môn
của Sở GD&ĐT, phòng giáo dục và đào tạo và của trường mở. Dự và dạy
các hoạt động chun mơn của phịng, chuyên đề của trường, dự giờ
đồng nghiệp tạo điều kiện cho giáo viên được học tập nâng cao kiến thức
chuyên môn nghiệp vụ. Bản thân đã được bồi dưỡng về các nội dung
giáo dục cho trẻ đặc biệt là xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm
trung tâm ở trường mầm non.
* Về số nhóm lớp và trẻ
Nhom lơp: 17 nhom lơp trong đo nha tre 3; mâu giao 14 trong đo nhom lơp
mâu giao 5 - 6 tuôi co 5 lơp
Tông sô tre: 497 tre trong đo:
Nha tre 68 tre, mâu giao 429 tre;
Tre 3 tuôi: 105 tre; Trẻ 4 tuổi: 159; Tre 5 tuôi: 165 tre;
a) Thuận lợi
- Về phía nhà trường:
Đươc sư quan tâm chi đao sat sao vê nhiêṃ vu cu thê năm hoc 2018 - 2019
cua cac câp: Sơ giao duc & đao tao tinh Vinh Phuc; Phong giao duc & đao tao
Tam Dương; Trương mâm non Thanh Vân va sư quan tâm cua đang, chinh
quyên đia phương. Như phòng học cho trẻ đủ, rộng rãi, thoáng mát về mùa hè,
ấm áp về mùa đông;
Ban giám hiệu nhà trường thường xuyên tổ chức các buổi bồi dưỡng
chuyên môn cho giáo viên;

Phát tài liệu, tập san để giáo viên tham khảo;
Thường xuyên phát động phong trào giáo dục lấy trẻ làm trung tâm;
Nhất là đươc sư ung hô c̣ va tao điêu kiêṇ cua ban giam hiêụ trương mâm
non Thanh Vân - Tam Dương - Vinh Phuc.


download by :
- Bảả̉n thân
Bản thân tơi có trình độ chuyên môn trên chuẩn, được tập huấn về modul
xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm năm học 2018 – 2019 tôi được phân
công chủ nhiệm lớp 5 – 6 tuổi C;
Tích cực nghiên cứu tài liệu, thích tạo môi trường cho trẻ được tiếp cận với
cái mới;
Là một giáo viên lâu năm trong nghành, có tác phong nhanh nhẹn, có tinh
thần trách nhiệm nhiệt tình, ln chấp hành tốt trong mọi phong trào.
- Về phía trẻ
Trẻ cùng một độ tuổi có nhận thức đồng đều. Trẻ đi học đều, tích cực tham
gia các hoạt động.
- Về phía phụ huynh
Phụ huynh ủng hộ một số kinh phí. Mua đủ đồ dùng cá nhân, học phẩm
phục vụ trực tiếp trẻ.
b) Khó khăn:
- Đối với nhà trường
+ Có 2 khu ở cách xa nhau; Giáo viên còn thiếu chưa đủ định biên.
+ Chỉ có 2 Ban giám hiệu, nên mọi việc cịn gặp nhiều khó khăn.
- Đối với giáo viên:
+
Việc lựa chọn các kỹ năng đưa vào từng chủ đề dạy trẻ còn chưa khoa
học. Trong thực tế khi giáo viên cho trẻ tiếp xúc với môi trường
giáo dục lấy trẻ làm trung tâm thì cịn lúng túng, chưa linh hoạt, sáng tạo

trong q trình giảng dạy. Chưa có nhiều kỹ năng trong việc sử dụng biện pháp
gây hứng thú, thường là câu hỏi đóng, khơng lấy trẻ làm trung tâm nên chưa
phát huy tính tích cực, chủ động của trẻ.
- Đối với trẻ:
Khả năng nhận thức của trẻ chưa đồng đều, hầu hết trẻ là con em nông thôn
nên việc được tiếp cận với môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, qua nhiều
hình thức là hạn chế. Bên cạnh đó một số lại quá hiếu động, hay đùa nghịch,
thường xuyên nói chuyện trong giờ hoạt động chung.
Trẻ bị ảnh hưởng nhiều bởi cuộc sống hiện đại như mạng Internet, chơi
game, hoạt hình khơng có nội dung giáo dục.
Trẻ được bố mẹ ông bà chiều chuộng, sống trong mơi trường được bao bọc
nên cịn dựa dẫm, ỷ nại chưa có thói quen tự lập.


download by :
- Đối với phụ huynh:
Một số phụ huynh cịn mải làm kinh tế nên khơng có nhiều thời
gian quan tâm đến con và chưa hiểu tầm quan trọng của việc giáo dục
lấy trẻ làm trung tâm. Còn một số phụ huynh có quan điểm sai về giáo
dục lấy trẻ làm trung tâm, phụ huynh cho rằng đã là dạy thì dậy thế nào
từ xưa đến nay vân dạy thế mà vân giỏi, vẫn biết. Vậy nội dung đó hụ
huynh cho là khơng cần thiết trẻ cịn nhỏ chưa cần cung cấp, khi nào lớn
trẻ sẽ tự biết.
- Về cơ sở vật chất:
Nhà trường chưa tổ chức được nhiều hoạt động ngoại khóa, các nội
dung thực hành giáo dục lấy trẻ làm trung tâm chưa được chú ý, đơi khi
thực hiện cịn mang tính hình thức
Mơi trường và đồ dùng phục vụ cho hoạt động chưa nhiều, còn sơ
sài và chưa phong phú chưa thu hút được sự tham gia của trẻ.
Đa số các giáo viên còn trẻ nên kinh nghiệm còn nhiều hạn chế trong

việc tổ chức hoạt động theo hướng lấy trẻ làm trung tâm. Bên cạnh đó tài
liệu để phục vụ chun đề cịn nghèo nàn và đặc biệt trẻ mẫu giáo đang
bước đầu hình thành, phát triển về các tác phẩm tạo hình, thể chất…nên
việc thực hiện chuyên đề gặp rất nhiều khó khăn. Ngồi ra, cha mẹ trẻ đa
phần ở nơng thơn, cuộc sống khó khăn ngày nay cũng khiến cha mẹ quá
bận rộn, khơng có thời gian quan tâm đến giá trị của môi trường giáo dục
lấy trẻ làm trung tâm đối với sự phát triển của trẻ
7.1.3. Thực trạng việc sử dụng biện pháp giáo dục lấy trẻ làm
trung tâm đối với trẻ mẫu giáo 5- 6 tuổi
Thực tế trong giảng dạy cho trẻ 5 - 6 tuổi trong trường hiện nay, còn nhiều
vấn đề cần khắc phục như: Sự am hiểu tính cách độ tuổi từng trẻ, cách xây dựng
kế hoạch, lựa chọn chỉ số, lối dẫn dắt lôi cuốn trẻ, đa số còn dạy trẻ theo hướng
lấy giáo viên làm trung tâm, cơ hướng dẫn nhiều, nói nhiều, trẻ ít được thực
hành, trao đổi, một phần cũng do đồ dùng đồ chơi ít, chưa đầy đủ để trẻ hoạt
động.
Để tháo gỡ khó khăn này, tơi đã chọn phương pháp giáo dục lấy trẻ làm
trung tâm, thiết kế môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm và cách lập kế
hoạch trên quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. Vì vậy địi hỏi người giáo
viên phải có trình độ chuyên môn cao, sáng tạo, năng động, bên cạnh đó phải
đầu tư thời gian nghiên cứu tài liệu, Cách bố trí mội trường hoạt động, đồ dùng,
đồ chơi phong phú và sáng tạo, bền đẹp, hấp dẫn, an toàn cho trẻ, Chú trọng đến
việc sử dụng có hiệu quả, khơi dậy ở trẻ tính


download by :
tích cực trong giảng dạy để trẻ đạt được kết quả tốt nhất khi cho trẻ tự khám phá
tìm tịi cái mới trong mọi hoạt động. Chất lượng giáo dục trẻ 5 – 6 tuổi tại
trường mầm non Thanh Vân.
Tổng số trẻ: 165 trẻ; nữ: 10 trẻ; dân tộc: 2 trẻ; Khuyết tật: 0 trẻ.
Với những lý do trên tôi tiến hành khảo sát chất lượng đầu vào của giáo

viên và trẻ ngay từ đầu tháng 2 năm 2018 với những tiêu chí phù hợp để nắm
bắt đươc sự hiểu biết và nhận thức của giáo viên, của trẻ.
Biểu 1: Khảả̉o sát với giáo viên dạy lớp 5 – 6 tuổi lần 1 tháng 8 năm 2018

TT

Nôịdun

TSGV

GD lấy t

tâm trong

1

kế hoạch

mầm non

GD lấy t
tâm trong

2

sử dụng

giáo dục
mầm non

GD lấy t

3

tâm tron
6

4

hoạt độn

GD lấy t
tâm tron
hoạt độn

GD lấy t
5

tâm trong
cha mẹ

GD lấy t
tâm trong


6

và giáo d

tộc hiểu

hồn cản
Nhìn vào biểu 1 tơi thấy vân con 16,7% khơng có ý kiến gì và 16,7% giao
viên cho răng không cân thiêt, GD lấy trẻ làm trung tâm trong xây dựng kế


download by :
hoạch giáo dục trẻ mầm non; còn 16,7% giáo viên cho răng không cần thiết GD
lấy trẻ làm trung tâm trong xây dựng và sử dụng môi trường giáo dục tại trường
mầm non; ,16,7% giao viên khắng định răng khơng cần và 33,3 giáo viên khơng
có ý kiến gì về GD lấy trẻ làm trung tâm, trong tổ chức hoạt động chơi; còn GD
lấy trẻ làm trung tâm trong hợp tác với cha mẹ thì 16,7% khơng có ý kiến gì;
cuối cùng là GD lấy trẻ làm trung tâm trong Chăm sóc và giáo dục trẻ Dân tộc
hiểu số và trẻ có hồn cảnh khó khăn16,7% giao viên khắng định răng không
cần và 33,3 giáo viên không có ý kiến gì
Sơ giao viên cho răng khơng cân thiêt không cân thiêt Các nội dung khảo sát
trên là cho rằng trẻ cịn nhỏ, khơng biết gì nên khơng cần thiết;
Kha năng con han chê nên ngai, không chiu nghiên cưu, chưa chu trong đâu
tư chut thơi gian vao công viêcc̣ nay.
Bảả̉ng 2: Khảả̉o sát chất lượng của trẻ 5 – 6 tuổi lần 1 tháng 8 năm 2018
STT

1
2
3
4

Tiêu chí
Trẻ tự tin, hứng thú tham gia vào
các hoạt động.
Trẻ có ý thức tự thực hiện tốt

yêu cầu của từng hoạt động
Trẻ vận dụng linh hoạt, sáng tạo
vào thực tế.
Trẻ có kỹ năng sử dụng ngơn
ngữ rõ ràng, mạch lạc

Nhìn vào biểu 2 tôi thấy vân con 24,2% trẻ chưa tự tin, hứng thú tham gia
vào các hoạt động; 29,1% trẻ chưa có ý thức tự thực hiện tốt yêu cầu của từng
hoạt động; còn 34,5% trẻ chưa biết vận dụng linh hoạt, sáng tạo vào thực tế; và
25,5% trẻ chưa có kỹ năng sử dụng ngơn ngữ rõ ràng, mạch lạc.
Vơi kêt qua ơ bang 2 cho thây ti lê c̣ tre chưa đạt tiêu chí: Trẻ tự tin, hứng
thú tham gia vào các hoạt động. Trẻ có ý thức tự thực hiện tốt yêu cầu của từng
hoạt động. Trẻ vận dụng linh hoạt, sáng tạo vào thực tế. Có kỹ năng sử dụng
ngơn ngữ rõ ràng, mạch lạc.
Giao viên chưa có kế hoạch hoạt động cho trẻ được trải nghiệm, để trẻ
lĩnh hội và tích lũy vốn kinh nghiệm của trẻ vào thực tế, Tuy nhiên còn một số


giáo viên còn ngại, chưa mạnh dạn đổi mới phương thức dạy học. Tổ chức hình
thức GD lấy trẻ làm trung tâm ;


download by :
-

Giáo viên tổ chức các giờ hoạt động chung cịn gị bó, chưa sáng tạo, chưa

gây được hứng thú cho trẻ, chưa biết cách lấy trẻ làm trung tâm trong các giờ học.

Công tác phối kết hợp của giáo viên với cha mẹ học sinh trong việc cho

trẻ tự học, tìm tịi trải nghiệm, trao đổi cịn chưa cao.
-

Trẻ trong cùng độ tuổi nhưng khả năng tiếp thu khơng đồng đều.

Kinh nghiệm nhận thức của trẻ cịn nghèo, khả năng chú ý, ghi nhớ và
khả năng diễn đạt của trẻ còn hạn chế.
Trẻ chưa biết cách giải quyết tình huống có vấn đề, cịn lóng ngóng, chưa
tích cực sáng tạo, còn dựa vào sự can thiệp của giáo viên.
Ví dụ: Khi trẻ chơi cùng bạn, trẻ gặp tình huống khó, trẻ khơng tự tìm cách
giải quyết hay trao đổi với bạn mà dễ dàng bỏ cuộc, hay nhờ đến sự giải quyết
của giáo viên.
-

Các học liệu cho trẻ trong mọi hoạt động cịn ít, chưa phong phú, đa dạng.

Trẻ mới bước sang tuổi thứ 5 nên một số trẻ còn nhút nhát chưa phát huy
hết năng lực của trẻ.
Tính sáng tạo trong sự thiết kế bài dạy cho trẻ theo hướng lấy trẻ làm
trung tâm chưa cao, dẫn đến khi thực hiện chương trình đổi mới cịn nhiều khó
khăn. Từ những hạn chế trên đã làm cho đội ngủ giáo viên thiếu sự tự tin khi lập
kế hoạch và soạn giảng, bởi giáo viên quen cách dạy truyền đạt nên giờ học đối
với trẻ còn nhàm chán, bởi cơ nói và làm cịn trẻ thụ động.
* Ngun nhân chủ quan: Đề tài đã tập trung khai thác, nêu bật lên những
phương pháp, cách làm gần gũi với giáo viên đứng lớp. Các biện pháp dễ hiểu
dễ áp dụng trong thực tế.
- Nhà trường đặc biệt là chuyên môn và tổ khối luôn đề cao việc giảng dạy
“Lấy trẻ làm trung tâm” đây chính là nịng cốt của việc dạy và học dựa trên nhu
cầu và năng lực của trẻ.
- Trẻ cùng độ tuổi, luôn đi học chuyên cần.

Trẻ mầm non rất thích được nghe và làm những cái mới, thích được tìm
hiểu, sáng tạo dựa trên những điều đã hiểu biết, nên khi đưa trẻ vào các bài
giảng hay các hoạt động khác như hoạt động góc mà giáo viên nắm được kỹ
năng, phương thức học “Lấy trẻ làm trung tâm” Thì sự phát triển tư duy của trẻ
mang lại càng cao.
Về phía phụ huynh cũng dành nhiều thời gian quan tâm hơn đến con
em mình, Phối kết hợp với nhà trường trong quá trình giúp đỡ trẻ học tốt,
và phần đa phụ huynh đã thừa nhận cách cho trẻ học theo hướng “Lấy trẻ


download by :
làm trung tâm” trẻ phát triển các mặt rất mạnh, đặc biệt ý thức của trẻ phát triển
vược bật, trẻ ít khi nhờ người khác làm giúp vì trẻ tự giải quyết được và tự hịa
về điều đó
*
Nguyên nhân khách quan: Giáo viên chưa linh hoạt trong cách tổ chức
dạy học lấy trẻ làm trung tâm và sử dụng các biện pháp, thủ thuật giúp trẻ phát
huy tối ưu khả năng nhận thức của trẻ.
Cơ sở vật chất còn thiếu, một số giáo viên còn hạn chế về công nghệ
thông tin, chưa mạnh dạn cho trẻ tự thảo luận khám phá, đơi khi giáo viên cịn
ơm đồm quá nhiều đồ dùng vào trong tiết dạy nhưng chưa khai thác sử dụng
triệt để vì cơ cịn làm nhiều và nói nhiều chưa thực sự lấy trẻ làm trung tâm nên
chưa mang lại hiệu quả cao trong giờ học, chưa sáng tạo trong cách tổ chức tiết
học.
* Phân tích đánh giá các vấn đề về thực trạng mà đề tài đặt ra:
-Việc xây dựng thiết kế các phương pháp, biện pháp thủ thuật theo mục
đích lấy trẻ làm trung tâm là rất cần thiết, giúp giáo viên xây dựng kế hoạch phù
hợp với độ tuổi và đối tượng lĩnh hội kiến thức.
Trong mọi hoạt động nhà giáo dục đều lấy trẻ làm trung tâm thì sẽ giúp trẻ
hiểu và ghi nhớ rất nhanh những việc tốt, việc gì khơng tốt, việc nên làm, việc

không nên làm một cách dễ dàng. Chính vì vậy việc giúp trẻ học tốt, thể hiện
được nhu cầu hứng thú của chính bản thân điều này giữ một vai trò hết sức quan
trọng trong quá trình lĩnh hội tri thức của trẻ.
Khơng những nhà giáo dục mà hơn ai hết chính cha mẹ học sinh đều

12

mong muốn trẻ hình thành và phát triển nhân cách sớm, đặc biệt là có thói
quen tốt và
hành vi đạo đức tốt, để hình thành nhân cách cho trẻ sau này.
Với vai trò quan trọng như vậy, nếu chúng ta không làm tốt hoạt động lấy trẻ
làm trung tâm, giúp cho trẻ thể hiện nhận thức của trẻ thì có mang lại được kết
quả như mong đợi hay không? Hay chúng ta cứ tiếp tục dạy trẻ theo kiểu cô nói
trẻ lắng nghe nếu việc dạy học của giáo viên khơng đổi mới kịp thời thì vơ tình
chúng ta đang kìm hảm sự phát triển về mọi mặt của trẻ. Làm sao tiềm năng
trong mỗi trẻ được khơi nguồn và phát triển.
Muốn vậy giáo viên phải lựa chọn những đề tài và hình thức tổ chức hoạt
động như thế nào nhằm thu hút lôi cuốn trẻ, không để trẻ nhàm chán. Vậy muốn
trẻ hứng thú không bị nhàm chán trong các hoạt động, trước hết chúng ta phải
giải quyết các vấn đề trên và thay đổi cách tổ chức giờ học, cách truyền đạt,
cách đầu tư chuẩn bị đồ dùng, nghiên cứu các đề tài tạo trẻ


download by :
hứng thú hơn với tất cả hoạt động trong một ngày ở trường mầm non. Trước đây
trẻ chưa làm được thì cơ làm thay nhưng khi đã tổ chức hoạt động lấy trẻ làm
trung tâm thì cơ giáo chỉ giữ vai trị tổ chức, gợi mở, cơ cho trẻ hoạt động: thảo
luận theo nhóm, sau đó cho từng nhóm lên thuyết trình, các nhóm cịn lại lắng
nghe, thuyết trình của nhóm bạn để hổ trợ cho sự thiếu hụt mà đội bạn chưa tìm
ra.

Lấy trẻ làm trung tâm thì mỗi giáo viên cần phải giàu tri thức, sáng kiến,
linh hoạt trong cách tổ chức và áp dụng được những thủ thuật tạo ra nguồn cảm
hứng cho trẻ, kích thích tư duy trẻ hoạt động, có thể trong một hoạt động nhưng
quá tình hoạt động của trẻ lại mang lại những nhận thức khác nhau cách lĩnh hội
khác nhau về nhận thức.
Qua kết quả trên tôi đã nắm được tình hình thực tế về cơ sở vật chất, năng
lực giáo viên, sự quan tâm của phụ huynh và khả năng của trẻ khi tham gia cùng
cô trong mọi hoạt động. Để tôi đề ra những giải pháp sử dụng tốt hơn các biện
pháp sư phạm giúp trẻ phát huy mọi tiềm lực trong mọi hoạt động trên cơ sở lấy
trẻ làm trung tâm
7.2. Khảả̉ năng áp dụng của sáng kiến
Sau khi biết được ưu, nhược điểm của việc giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
Để góp phần tích cực vào những hạn chế tôi mạnh dạn đưa ra một số giải pháp,
Các biện pháp sư phạm giúp trẻ phát huy mọi tiềm lực trong mọi hoạt động trên
cơ sở lấy trẻ làm trung tâm đạt hiệu quả như sau:
7.2.1 Biện pháp 1: Bồi dưỡng chuyên môn và nâng cao trách nhiệm
xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm

13

Chất lượng chuyên môn phụ thuộc rất lớn vào bản thân mỗi giáo viên
do đó
yếu tố con người đóng vai trị quyết định mà các văn kiện của Đảng
và Nhà nước đều nêu rõ trong chỉ thị 40/CT/TW ngày 15/6/2004 của Ban bí thư
TW Đảng về việc xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ
quản lý giáo dục. Người thầy cần giỏi về chuyên môn, đồng thời lại phải tốt về
nhân cách mới thực hiện được nhiệm vụ của mình, thực sự là những “Kỹ sư tâm
hồn”.
Do vậy việc bồi dưỡng về nhận thức và chuyên môn của bản thân mỗi giáo
viên là một việc làm vô cùng cần thiết giúp giáo viên có nhận thức đúng đắn

trang bị cho giáo viên những hiểu biết, các kiến thức về chuyên môn giúp giáo
viên chủ động, tự tin trong quá trình tổ chức các hoạt động chăm sóc giáo dục
trẻ.


download by :
Từ nhận thức về ý nghĩa của việc tự học tự bồi dưỡng, nên bản thân tôi
luôn tham gia đầy đủ các buổi bồi dưỡng chuyên môn do Phịng GD&ĐT tổ
chức, các buổi sinh hoạt chun mơn tại nhà trường, lắng nghe và ghi chép một
cách nghiêm túc, mạnh dạn trao đổi với giảng viên, CBQL các trường những
vấn đề còn chưa rõ, chưa hiểu, những vấn đề mà tôi quan tâm về đổi mới
phương pháp giảng dạy lấy trẻ làm trung tâm.
Xác đinh được mục tiêu, tôi tự học, tự nghiên cứu tài liệu cũng là một việc
làm không thể thiếu được trong việc nâng cao nghiệp vụ của giáo viên nên tơi
đã tìm kiếm những tài liệu, sách vở về đổi mới phương pháp giảng dạy lấy trẻ
làm trung tâm, kỹ năng nghiệp vụ của giáo viên và tự đọc, tự nghiên cứu để rút
ra được những vấn đề cần thiết đối với giáo viên trong việc đổi mới phương
pháp giảng dạy.
Dự giờ thao giảng có vai trị cực kỳ quan trọng trong việc bồi dưỡng và tự
bồi dưỡng của mỗi giáo viên, qua dự giờ thao giảng cả người dạy và người dự
đều rút ra được những kinh nghiệm về chun mơn cho mình. Để giúp bản thân
hiểu sâu sắc vấn đề đổi mới phương pháp và đối chiếu giữa kiến thức sách vở
với thực tiễn tôi đã mạnh dạn xây dựng một số hoạt động vào đầu năm học tổ
mẫu giáo đã phân cơng tơi, tổ chức một hoạt động góc để tổ chuyên môn và
đồng nghiệp kiến tập dự giờ, thông qua các tiết kiến tập dự giờ, tôi được nghe
đồng nghiệp thảo luận, góp ý rút kinh nghiệm, được nghe các đồng chí CBQL
phân tích cụ thể hoạt động đó là: Đã đổi
mới chưa? Đổi mới ở điểm nào? Đã lấy trẻ làm trung tâm chưa, có gì khác 14 so với cách
tổ chức hoạt động khác và hoạt động đó đã thực sự mang lại
hiệu quả chưa?... Từ đó rút ra được những kinh nghiệm cho bản thân trong việc

đổi mới phương pháp tổ chức giảng dạy và việc vận dụng lấy trẻ làm trung tâm
vào quá trình hoạt động của trẻ.
Tham gia các buổi chuyên đề cấp huyện, tìm hiểu và học bồi dưỡng thường
xuyên đặc biệt là học module mầm non trực tuyến, ví dụ chuyên đề được tổ
chức ở phòng giáo dục năm học 2017 - 2018 là chuyên đề “ Chuyên đề giáo dục
lấy trẻ làm trung tâm”. Năm thứ hai.
Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm được xem như một quan điểm dạy học chi
phối cả mục tiêu, nội dung, phương pháp, hình thức tổ chức và cả quan điểm
dạy học. Do vậy, để xây dựng được môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm


download by :
một cách hiệu quả, tơi đã tích cực tham gia và thực hiện một số công việc như
sau:
Bản thân tôi được tham gia xây dựng và thiết kế môi trường giáo dục lấy
trẻ làm trung tâm tại trường mầm non Thanh Vân.

Hình ảnh tham gia xây dựng vườn hoa, bồn hoa của các cô trường mầm non
Thanh Vân

15

Hình ảnh tham gia xây dựng khu
vận động

Hình ảnh tham làm cầu khỉ ở khu
vận động


download by :

Hình ảả̉nh: Tổ tham gia thiết kế và xây dựng phối hợp với phụ huynh xây
dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm tại trường mầm non
Thanh Vân.
Bản thân tôi cùng tổ thiết kế và xây dựng một số khu vực cho trẻ hoạt động
trải nghiệm như sau:
Khu vườn cổ tích

Khu vận động của bé
Gian hàng chợ quê

16

Còn một số khu vực cho trẻ trải nghiệm như chơi với cát nước; vườn hoa;
vườn rau…
Ngoài xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm tơi tích cực
nghiên cứu, sáng tạo thiết kế đồ dùng, đồ chơi cho trẻ vừa chơi, vừa học.


download by :

Đồ dùng tự tạo phục vụ các hoạt động giáo dục
Đây là hoạt động trong các phong trào của nhà trường. Thông qua hội
thi giáo viên dạy giỏi mà còn thi thiết kế đò dùng, đồ chơi tự tạo từ các nguyên
liệu phế thải, vải vụn, nguyên vật liệu thiên nhiên phục vụ cho các lĩnh vực phát
triển. Qua đó đánh giá được trình độ chun mơn, khả năng, năng lực của từng
giáo viên trong sử dụng đồ dùng trực quan, sử lý tình huống, cách đặt câu hỏi
đàm thoại, kết quả đạt được trên trẻ...
7.2.2. Biện pháp thứ hai: Xác định mục tiêu cho trẻ hoạt động lấy trẻ
làm trung tâm.

Đây là biện pháp quan trọng, mỗi giáo viên cần phải có đó là sự sáng tạo
trong thiết kế xây dựng, lựa chọn đề tài cũng như tạo dụng cụ dạy học đồ dùng
đồ chơi, cách sưu tầm tranh ảnh, xây dựng mơ hình và lựa chọn mơi trường hoạt
động học trong và ngồi lớp cho trẻ giúp trẻ có điều kiện tiếp cận và trải
nghiệm. Gây được sự tị mị thích khám phá của trẻ hơn. Bên cạnh đó, để phát
huy tính tích cực, chủ động của trẻ trong các hoạt động, cô giáo cần gợi ý một số
câu hỏi hoặc các tình huống khi trẻ đang trải nghiệm trên một thiết bị nào đó
hoặc một mơi trường nào đó để trẻ suy nghĩ và vận dụng vào thực tể mà trẻ dã
và đang trải nghiệm. Nêu được cái mà trẻ suy nghĩ và cảm nhận riêng, hay trí
tưởng tượng sáng tạo của trẻ
Ví dụ: Tiết khám phá “Một số loại hoa” Tôi tổ chức cho trẻ khám phá trải
nghiệm khu vườn hoa trong sân trường

17


download by :

Cho trẻ trải nghiệm ở vườn hoa: Trước khi vào vườn hoa cô giáo dục trẻ
không đùa nghịch, không hái hoa, bẻ cành hoa sẽ hỏng không còn đẹp nữa. Mà
các con sẽ nhẹ nhàng cùng quan sát, khám phá xem trong vườn hoa có gì bí
mật không nhé: Cô nhẹ nhàng gợi ý con vuốt nhẹ lên bơng hoa nào! Con cảm
nhận được diều gì? Ngồi mềm và êm con cịn phát hiện có gì khác khơng nào?
Mùi hương; cịn gì nữa?....
Ví dụ; Hoạt động là quen với toán chủ đề thế giới động vật: Sau khi xác
định dược mục đích yêu cầu của hoạt động tôi nghiên cứu làm nhũng đồ dùng
sinh động hấp dẫn trẻ. Khi có đủ đồ dùng, đồ chơi để trẻ trải nghiệm thì trẻ
thấy hứng thú và tích cực hoạt động

18

Ví dụ: trong lĩnh vực phát triển nhận thức ở chủ đề TGTV, Tết và mùa
xuân tôi sẽ chuẩn bị gian hàng ngày tết để các nhóm phân cơng nhau đi siêu thị,
sau đó về từng nhóm sẽ kiểm tra xem nhóm mình mua được nhũng gì? Cái đó để
làm gì? Và được bao nhiêu?...


download by :

Đồ dùng tự tạo Của hàng ngày tết
Thiết bị dạy học và môi trường giảng dạy là quá trình phối hợp linh hoạt và
hợp lý sau những trải nghiệm trẻ sẽ đúc kết những kinh nghiệm. Tuy nhiên việc
đổi mới hình thức trong phương pháp dạy học nhằm tích cực hố các hoạt động
dạy học, khuyến khích bản thân chủ động, sáng tạo, dạy học tập trung vào trẻ,
lấy trẻ làm trung tâm để phát triển mọi khả năng của trẻ, tổ chức hướng dẫn trẻ
học tập bằng cách tự khám phá, phát hiện những đặc điểm nổi bật của sự viêc,
hiện tượng. Từ đó trẻ có niềm tin trong lao động, học tập, vui chơi.
Tổ chức hoạt động tôi xây dựng như sau:
* Đối với giáo viên:
Nghiên cứu kỹ nội dung đề tài, xác định mục tiêu, trọng tâm, kiến thức,
kỹ năng của hoạt động và các hình thức tổ chức hoạt động diễn ra trong tiết dạy.
Chuẩn bị: Môi trường, đồ dùng, trang thiết bị đủ cho hoạt động đó. Hệ
thống câu hỏi, mục đích giải quyết, dự kiến các tình huống ở trẻ và hướng khắc
phục.
Lựa chọn hình thức tổ chức hoạt động phù hợp với điều kiện cơ sở vật
chất của lớp, phù hợp với đề tài và lĩnh vực đúng theo kế hoạch. Để
tổ chức tốt hoạt động, phải tuỳ từng nội dung và mục đích cụ thể của bài
dạy để xác định cách tổ chức hoạt động cho trẻ như thế nào để có kết quả
cao nhất.
* Đối với trẻ:
Phải khuyến khích trẻ mạnh dạn tham gia vào các hoạt động cùng cô và

các bạn, giúp trẻ tự tin trong giao tiếp, tạo sự gần gũi giữa cô với trẻ, tạo tâm thế
thoải mái cho trẻ khi bước vào hoạt động.
Giúp trẻ chủ động, tích cực trong qúa trình chiếm lĩnh tri thức, tạo cơ hội
cho tất cả trẻ đều được tham gia vào q trình nhận thức, tìm tịi, khám phá tri
thức, trẻ được thể hiện sự hiểu biết, suy nghĩ của trẻ thông qua các hoạt động cụ
thể.
7.2.3. Biện pháp ba: Thực hiện tổ chức tốt biện pháp giáo dục lấy trẻ
làm trung tâm thông qua các hoạt động giáo dục


download by :
Ở
độ tuổi 5-6 tuổi, hoạt động chủ đạo của trẻ “Chơi mà học, học mà chơi”
thông qua các hoạt động đa dạng phong phú mà trẻ lĩnh hội tri thức trong cuộc
sống xung quanh trẻ, chương trình giáo dục mầm non mới lấy trẻ làm trung tâm,
tạo điều kiện cho mỗi đứa trẻ được hoạt động tích cực phù hợp với sự phát triển
của bản thân trẻ, đáp ứng được tối đa nhu cầu và hứng thú, dựa vào khả năng
của mỗi trẻ.
* Khám phá khoa học: Ví dụ: 1
Đề tài: Tìm hiểu về lợi ích của nước đối với con người, động vật và cây cối
Chủ đề: Nước và hiện tượng tự nhiên
-

Khi gây hứng thú xong tơi tiến hành nội dung chính như sau;

-

Bước 1: Cho trẻ quan sát một chai nước lavi

+ Cơ có gì đây, chai đựng gì?

- Cơ rót nước ra cốc
+

Nước đang chảy như thế nào?

+

Nước ở thể gì?

À
nước có thể chảy từ nơi này đến nơi khác, từ nơi cao xuống nơi thấp
hơn và nó là chất lỏng có thể đựng được vào bất cứ dụng cụ nào như chai, bình,
cốc xơ, chậu, ấm siêu. Vì nó ở thể lỏng nên khi chúng ta cầm nó vẫn bị chảy
xuống
- Cho trẻ uống nước?
+ Bây giờ con thấy trong người thế nào?
- Cho trẻ nhận xét về màu sắc, mùi vị
-

Giới thiệu nước sạch là nước đã được đun sôi để nguội như nước khoáng,

nước lọc nước ngọt
Giáo dục trẻ: Nước tốt cho cơ thể như vậy các con phải làm gì?
- Uống đủ nước cho cơ thể khỏe mạnh da dẻ hồng hào, không bị khô,
Khi tổ chức hoạt động khám phá khoa học tôi đã chia trẻ thành từng nhóm,
mỗi nhóm nhỏ có một đội trưởng, nhằm cho các thành viên tự quan sát, thảo
luận, trao đổi. Rồi mời nhóm thuyết trình ý kiến của nhóm mình đưa ra.
- Cho trẻ quan sát các thí nghiệm
+

Chia tổ (Trẻ tự về đội mình thích, mỗi tổ 8 bạn)

+

Tổ 1: Thí nghiệm với các chú cá và 2 chiếc bình


download by :
+ Tổ 2 Thí nghiệm với 2 chậu cây xanh
+ Tổ 3 Thí nghiệm với những chiếc khăn dính bụi
bẩn - Cho trẻ ở 3 tổ quan sát
Mời lần lượt đại diện trẻ của mỗi tổ nêu đối tượng quan sát thí nghiệm
mà đội mình quan sát

Hình ảnh trẻ quan sát thí nghiệm theo nhóm tiết KPKH
- Cơ đi từng tổ đưa ra tình huống cần giải
quyết + Con quan sát được gì?
+ vì sao nó lại như vậy?
+ Gợi ý để trẻ đưa ra phương án giải quyết
+

Mời trẻ tổ khác đưa ra các thắc mắc Sau đó cho trẻ thực hành thí

nghiệm. Mở nhạc bài cùng nhau đua tài)
+

Tổ 1 cho cá vào cả hai bình 1 bình có nước một bình khơng có nước cho

trẻ nhận xét và đổ nước vào bình cá
+ Tổ 2 tưới cây

+ Tổ 3 giặt khăn với nước

-

Hỏi các tổ con đã được thực hành thí nghiệm gì và điều gì xẩy ra

-

Vì sao lại như vậy?


download by :
Cơ chốt kiến thức:
Qua đó giáo viên sẽ là người tổng hợp mọi ý kiến của các nhóm và bổ sung
ý kiến, đưa ra kết quả chung cho cả lớp hiểu vấn đề:
Nước để con người uống cho cơ thể khỏe mạnh nước dùng trong sinh
hoạt hàng ngày như giặt quần áo, nước giúp các con vật bơi lội nhanh nhẹn,
các con vật và cây cối cần có nước để duy trì sự sống, cây xanh sẽ tươi hơn tốt
hơn và lớn nhanh hơn khi được tưới nước đầy đủ.
Cô sẽ gợi ý cho những trẻ năng động, linh hoạt đóng vai trị chủ đạo, làm
trưởng nhóm để có thể bao qt, xây dựng trong q trình chơi của nhóm.

22

Hình: Trẻ đại diện trong nhóm nêu ý kiến
Trẻ đại diện đại diện trong nhóm nêu ý kiến của nhóm mình, và các nhóm
chú ý, bổ sung ý kiến.
Tổ chức tốt hoạt cho trẻ theo biện pháp và hình thức lấy trẻ làm trung tâm
đã tạo ra được một khơng gian mở cho cơ và trẻ.
Ví dụ 2: Khi cho trẻ trải nghiệm ở vườn rau cô giáo là người tổ chức cho

trẻ vừa lao động: Như bắt sâu, nhổ cỏ … Qua đó giáo dục trẻ biết chăm sóc rau,
lựa tay nhẹ nhàng nhổ cỏ, vạch lá nhẹ tay để bắt sâu, nhặt lá bỏ lá hỏng … hay
trẻ cịn biết về cơng việc của các bác nông dân và


download by :
trẻ biết trân trọng sản phẩm của nghề nông. Thông qua việc trải nghiệm trẻ biết
đặc điểm của một số loại rau: Như màu sắc, lợi ích của một số loại rau: Rau
ngót, rau dền, Rau mùng tơi, rau muống … Và trẻ được trải nghiệm với thiên
nhiên, hưởng khơng khí củà nắng và gió các buổi trời mát hay buoir sang, buổi
chiều mát. Cô giáo tổ chức cho trẻ ra trải nghiệm vườn rau.

Hinh ảả̉nh trẻ chăm sóc vườn rau cơ và trẻ trường mầm non Thanh vân
Nhìn chung ở lứa tuổi Mầm non sự hình thành và phát triển nhân cách của
trẻ diễn ra không phải qua các tiết học của môn khoa học riêng lẻ. mà của người 23
dạy hoạt động theo quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. Các hoạt động này giúp
trẻ trải nghiệm, lĩnh hội, tích lũy những kinh nghiệm. Khám phá những hiểu biết mới
về sự tự nhiên xã hội, khoa học, kỹ thuật, bồi dưỡng năng lực nhận thức, khả năng vận
động để trẻ từng bước hòa nhập vào thế giới xung quanh. Từ đó sẽ giúp trẻ lĩnh hội
kiến thức ở các hoạt động tiếp theo
7.2.4. Biện pháp bốn: Lựa chọn nội dung và trò chơi phù hợp để rèn
luyện tính tích cực hoạt động của trẻ.
Nói đến việc giáo dục ở trường mầm non thì khơng thể khơng nói đến việc
thực hiện chương trình, chương trình là phương tiện cơ bản để giáo dục tồn
diện. Muốn thực hiện tốt chương trình thì địi hỏi người giáo viên phải nắm
được nội dung chương trình giáo dục mầm non.