Phân tích đề lập dàn ý bài văn nghị luận

Phân tích
đề, lập dàn
ý bài văn
nghị luận
Ngữ văn 11


NỘI DUNG CHÍNH

Phân tích đề

Lập dàn ý


I
Phân tích đề


1. Phân tích ngữ liệu

Đề 2

Đề 1
Từ ý kiến dưới đây, anh (chị) suy nghĩ gì về việc
“chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới?”
“Cái mạnh của con người Việt Nam là sự thông minh
và nhạy bén với cái mới … Nhưng bên cạnh cái mạnh
đó vẫn tồn tại khơng ít cái yếu. Ấy là những lổ hổng
về kiến thức cơ bản do thiên hướng chạy theo những
môn học “thời thượng”, nhất là khả năng thực hành
và sáng tạo bị hạn chế do lối học chạy, học vẹt nặng

nề …”

Tâm sự của Hồ
Xuân Hương trong bài
Tự tình II.

Đề 3
Về một vẻ đẹp của bài thơ
Câu cá mùa thu (Thu điếu)
của Nguyễn Khuyến.


Câu hỏi

Câu 1
Đề có định hướng
cụ thể hay địi hỏi
người viết phải tự
xác định hướng
triên khai?

Câu 2
Vấn đề cần nghị
luận của mỗi đề
là gì?

Câu 3
Phạm vi bài viết đến
đâu? Dẫn chứng, tư
liệu thuộc lĩnh vực

đời sống xã hội hay
văn học?


Trả lời
Đề 1

Đề 2

Đề 3

Câu 1

Có định hướng cụ thể

Câu 2

Suy nghĩ của anh/chị chuẩn bị
hành hành trang vào thế kỉ mới

Những tâm sự của Hồ
Xuân Hương trong bài
Tự tình II.

Một vẻ đẹp trong bài Câu
cá mùa thu

- Phạm vi: Những hành trang
cần chuẩn bị khi bước vào thế
kỉ mới.

- Dẫn chứng, tư liệu: Những
vấn đề thuộc đời sống xã hội.

Phạm vi: Những vấn đề
liên quan đến nội dung
và nghệ thuật của bài
thơ Tự tình.
- Dẫn chứng, tư liệu: bài
thơ Tự tình, tác giả Hồ
Xuân Hương. (ngắn gọn)

- Phạm vi: Những vấn đề
liên quan đến nội dung và
nghệ thuật của bài thơ Câu
cá mùa thu.
- Dẫn chứng, tư liệu: bài
thơ Câu cá mùa thu, tác
giả Nguyễn Khuyến. (ngắn
gọn)

Câu 3

Người viết phải tự xác định


Cách phân tích
đề

- Cần đọc kĩ và xác định chính xác đề thuộc
dạng bài nào.

- Xác định Vấn đề nghị luận (nếu đề đã chỉ rõ
nội dung thì người viết phải tuân theo yêu cầu
của đề tuyệt đối, ngược lại thì người viết được
tự do triển khai trong phạm vi tư liệu)
-Xác định rõ thao tác nghị luận.
-Xác định phạm vi tư liệu.


II
Lập dàn ý


1. Ngữ liệu
Xác lập luận điểm, luận cứ cho đề 1, 2

Thơng minh
Nhạy bén với cái
mới...

NGƯỜI VIỆT NAM
CŨNG KHƠNG ÍT
NHỮNG ĐIỂM YẾU

PHÁT HUY NHỮNG ĐIỂM
MẠNH KHẮC PHỤC
NHỮNG ĐIỂM YẾU

Hạn chế về kiến
thức

Phát huy sự thông
minh, nhạy bén với
cái mới

Khả năng thực hành
và sáng tạo bị hạn
chế

Bổ sung kiến thức
Chống học lệch.
Chống học chay học vẹt.


1. Ngữ liệu
Xác lập luận điểm, luận cứ cho đề 1, 2

Nỗi cô đơn, buồn tủi
và lời thách thức
duyên phận.

Nỗi phẫn uất, phản
kháng trước duyên
phận của mình.

Gắng gượng vươn lên
nhưng vẫn rơi vào bi
kịch.

Cô đơn, buồn tủi.

Phẫn uất

Chán chường

Thách thức duyên
phận

Phản kháng

Buồn tủi, xót xa


1. Ngữ liệu
* Lập dàn ý cho các đề 1

1. Mở bài:
Nêu vấn đề cần nghị luận.
- Giới thiệu câu nói của Vũ Khoan
và nội dung của đề .
- Chép lại câu nói của Vũ Khoan.


2. Thân bài:
Triển khai vấn đề bằng cách phân tích và chứng minh các ý của vấn
đề theo trình tự logic:
a. Cái mạnh của con người Việt Nam ;
- Thông minh (dẫn chứng).
- Nhạy bén trước cái mới ( dẫn chứng)
b. Cái yếu của con người Việt Nam :
- Hổng về kiến thức do học lệch…

- Khả năng thực hành và sáng tạo có nhiều hạn chế do lối học chay học vẹt.
c. Phát huy điểm mạnh, khắc phục điểm yếu:
- Điểm mạnh cần phát huy : trí thơng minh và sự nhạy bén…
- Khắc phục điểm yếu: không học lệch; Không học chay - học vẹt


1. Ngữ liệu
* Lập dàn ý cho các đề 1

3. Kết bài:
Tóm lược lại vấn đề nghị
luận, Đánh giá, mở rộng
vấn đề.


* Kết luận


a. Khái niệm
Lập dàn ý là quá trình người
viết tìm và sắp xếp các ý cơ
bản của bài văn theo trình
tự hợp lí, logic.


B. Các bước lập dàn ý

Xác định luận điểm

Xác lập luận cứ

Sắp xếp luận điểm,
luận cứ theo một
trình tự lơgic ở mỗi
phần bố cục của
bài văn:

Lưu ý : Cần đánh số thứ tự trước mỗi luận điểm,
luận cứ để dễ phân biệt đâu là ý lớn, đâu là ý
nhỏ trong dàn bài


c. Kết cấu dàn bài

Dàn bài

Mở bài:
Giới thiệu và định
hướng triển khai
vấn đề,

Thân bài:
các luận điểm, luận cứ
được sắp xếp theo một
trình tự lo gic.

Kết bài:
Tóm lược nội dung đã
trình bày hoặc nêu
những nhận định, bình

luận, mở rộng vấn đề.


III. Luyện tập


Đề bài
Phân tích đề và lập dàn ý cho đề
bài sau:
Suy nghĩ của anh (chị) về giá trị
hiện thực của đoạn trích Vào phủ
chúa Trịnh (trích Thượng kinh kí sự
- Lê Hữu Trác)


Phân tích đề

Vấn đề nghị luận
giá trị hiện thực của
đoạn trích Vào phủ
chúa Trịnh

Thao tác nghị luận
Phân tích, bình luận

Phạm vi tư liệu
Đoạn trích Vào phủ
chúa Trịnh

Lập dàn ý

Dẫn dắt và nêu
vấn đề nghị
luận

Mở bài

- Khái quát về đoạn
trích
- Bức tranh hiện
thực nơi phủ chúa
(Quang cảnh, cung
cách sinh hoạt)
- Thái độ của tác giả
đối với hiện thực
nơi phủ chúa
- Đánh giá chung

Tóm lược nội
dung đã trình
bày hoặc nêu
những nhận
định, bình luận,
mở rộng vấn
đề.

Thân bài

Kết bài

¡Thanks!

CRÉDITOS: Esta plantilla de presentación
fue creada por Slidesgo, que incluye
iconos de Flaticon, infografía e imágenes
de Freepik
Por favor, conserva
esta diapositiva para
atribuirnos