(SKKN mới NHẤT) SKKN một số biện pháp phát huy tính tích cực nhận thức của trẻ 5 6 tuổi qua trò chơi học tập (1)

Một số biện pháp phát huy tính tích cực nhận thức của trẻ 5 - 6 tuổi
qua trò chơi học tập
Đối với trẻ mầm non nói chung và trẻ mẫu giáo (5-6 tuổi) nói riêng, ở độ tuổi
này trẻ rất hiếu động, thích tị mị, khám phá những cái mới lạ nhưng lại mau
qn vì vậy việc phát triển tính tích cực cho trẻ khơng hề đơn giản. Đối với trẻ
hoạt động vui chơi là hoạt động chủ đạo, trẻ học mà chơi - chơi mà học, trẻ
tiếp thu những kiến thức, kinh nghiệm khi được truyền đạt một cách dễ hiểu,
gần gũi với trẻ. Đặc biệt là thông qua các hoạt động để tổ chức trò chơi học
tập mới tạo ra hứng thú kích thích trẻ tìm tịi, khám phá giúp trẻ hình thành,
phát triển nhân cách tồn diện về mọi mặt và trẻ tích lũy thêm những kinh
nghiệm sống, những kỹ năng học tập mới tốt hơn. Trò chơi học tập khơng chỉ
có nguồn sống ni dưỡng trẻ về cả thể chất lẫn tâm hồn mà là nguồn thông
tin vô tận, là điều kiện thuận lợi để phát huy khả năng độc lập, óc sáng tạo
của trẻ. Mong muốn của giáo viên là rất lớn nhưng tùy thuộc vào nhận thức
của trẻ, mỗi cháu có trình độ nhận thức khác nhau. Là giáo viên đang trực
tiếp dạy lớp mẫu giáo 5 - 6 tuổi tôi băn khoăn suy nghĩ phải thế nào để trẻ
phát huy được tính tích cực nhận thức của mình. Đó chính là lý do tơi chọn đề
tài “Một số biện pháp phát huy tính tích cực nhận thức của trẻ 5 - 6 tuổi qua
trò chơi học tập”
I. PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
                             “Trẻ em như búp trên cành
                 Biết ăn, biết ngủ, biết học hành là ngoan”
Trẻ em là nguồn hạnh phúc của mỗi gia đình, là tương lai của đất
nước. Những người làm cha, làm mẹ sẽ hạnh phúc biết bao khi con của mình
là những đứa trẻ khỏe mạnh, thơng minh, chủ động sáng tạo tự tin trong mọi
tình huống. Vì vậy bảo vệ và chăm sóc trẻ em là trách nhiệm của toàn Đảng,
toàn dân, toàn xã hội và của mỗi gia đình. Do đó sự nghiệp giáo dục được

download by :

Đảng và nhà nước ta xem là quốc sách hàng đầu. Đây chính là nền tảng hình
thành và phát triển nhân cách của con người mới trong xã hội mới.
Giáo dục Mầm non là ngành học mở đầu trong hệ thống giáo dục quốc
dân, chiếm vị trí quan trọng trong ngành giáo dục. Giáo dục Mầm non có
nhiệm vụ xây dựng những cơ sở ban đầu, đặt nền móng cho việc hình thành
nhân cách con người. Chính vì vậy việc bảo vệ chăm sóc giáo dục trẻ khơng
phải chỉ là trách nhiệm mỗi gia đình mà cịn là trách nhiệm của tồn xã hội.
Đối với trẻ mầm non nói chung và trẻ mẫu giáo (5-6 tuổi) nói riêng, ở
độ tuổi này trẻ rất hiếu động, thích tị mị, khám phá những cái mới lạ nhưng
lại mau quên vì vậy việc phát triển tính tích cực cho trẻ khơng hề đơn giản.
Đối với trẻ hoạt động vui chơi là hoạt động chủ đạo, trẻ học mà chơi - chơi
mà học, trẻ tiếp thu những kiến thức, kinh nghiệm khi được truyền đạt một
cách dễ hiểu, gần gũi với trẻ. Đặc biệt là thơng qua các hoạt động để tổ chức
trị chơi học tập mới tạo ra hứng thú kích thích trẻ tìm tịi, khám phá  giúp
trẻ hình thành, phát triển nhân cách tồn diện về mọi mặt và trẻ tích lũy
thêm những kinh nghiệm sống, những kỹ năng học tập mới tốt hơn. Trị chơi
học tập khơng chỉ có nguồn sống ni dưỡng trẻ về cả thể chất lẫn tâm hồn
mà là nguồn thông tin vô tận, là điều kiện thuận lợi để phát huy khả năng độc
lập, óc sáng tạo của trẻ. Mong muốn của giáo viên là rất lớn nhưng tùy thuộc
vào nhận thức của trẻ, mỗi cháu có trình độ nhận thức khác nhau. Là giáo
viên đang trực tiếp dạy lớp mẫu giáo 5 - 6 tuổi tôi băn khoăn suy nghĩ phải
thế nào để trẻ phát huy được tính tích cực nhận thức của mình. Đó chính là lý
do tôi chọn đề tài “Một số biện pháp phát huy tính tích cực nhận thức của trẻ
5 - 6 tuổi qua trò chơi học tập”
2. Điểm mới của đề tài
Trẻ 5 - 6 tuổi là những chủ thể của hoạt động nhận thức, trẻ có năng lực
riêng, có khả năng tư duy, thích khám phá thế giới xung quanh. Chúng rất
thích được thực hành, trải nghiệm qua các đồ dùng đồ chơi, qua các trò chơi.

download by :


Bởi lẽ qua đó khơng những giúp trẻ thỏa mãn nhu cầu chơi mà còn thỏa mãn
cả nhu cầu nhận thức, trẻ tham gia chơi sẽ giải quyết được các vấn đề cùng
cô cùng bạn.
Trong xu thế phát triển của toàn cầu, đất nước ta đang trên đà phát
triển ngày càng đổi mới về mọi mặt của toàn xã hội. Là một giáo viên tôi luôn
mong muốn dạy dỗ các cháu sao cho các cháu theo kịp với sự phát triển
chung của đất nước. Chính vì vậy việc phát huy tính tích cực nhận thức cho
trẻ thơng qua trị chơi học tập có vị trí rất quan trọng góp phần phát triển
toàn diện và chuẩn bị tâm thế cho trẻ bước vào lớp một. Trong các trò chơi
đặc biệt là trị chơi học tập, địi hỏi sự hoạt động trí tuệ rất phức tạp, trẻ phải
huy động trí tuệ của mình tới mức tối đa để giải quyết nhiệm vụ nhận thức
mà trị chơi đặt ra. Vì thế, nó tạo điều kiện để nâng cao tính tích cực nhận
thức của trẻ.
Hiện nay chúng ta thực hiện theo mục tiêu giáo dục lấy trẻ làm trung
tâm, tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên hướng dẫn, tổ chức cho trẻ chơi ở
mọi lúc mọi nơi và có thể tổ chức dưới nhiều hình thức khác nhau tùy theo
điều kiện, nhận thức của trẻ. Qua trị chơi trẻ được học cùng cơ, cùng bạn,
cùng tham gia khám phá, giải quyết các vấn đề để đi đến những kết luận cụ
thể. Sử dụng trò chơi làm phương tiện giáo dục thiết thực phù hợp với từng
cá nhân, tạo điều kiện cho trẻ phát triển về mọi mặt “đức, trí, thể, mĩ”
* Phạm vi áp dụng của đề tài:
“Một số biện pháp phát huy tính tích cực nhận thức của trẻ 5 - 6 tuổi qua
trị chơi học tập” của trường tơi được áp dụng rộng rãi trong toàn trường
mầm non từ lứa tuổi nhà trẻ đến mẫu giáo và đặc biệt là trẻ 5 - 6 tuổi.
 
II. PHẦN NỘI DUNG
2.1. Thực trạng tình hình

download by :


Năm học 2018 - 2019 tôi được nhà trường phân cơng dạy lớp mẫu giáo
lớn. Lớp có 2 giáo viên, 2/2 giáo viên đạt trình độ trên chuẩn. Trong lớp có số
lượng 29 trẻ: 15 nam, 14 nữ, trong số đó có nhiều trẻ được bố mẹ nng
chiều từ nhỏ nên dẫn đến tính ỷ lại và một số trẻ lại nhút nhát, thiếu tự tin
không dám tham gia vào các hoạt động cùng các bạn, hoạt động của lớp.
Với đặc điểm tình hình như vậy khi thực hiện đề tài này tơi thấy có một
số thuận lợi và khó khăn sau:
a.     Thuận lợi:
Được Ban giám hiệu nhà trường luôn quan tâm giúp đỡ, chỉ đạo sâu sát
về bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ, kỹ năng sư phạm và đầu tư trang thiết
bị đầy đủ, cơ sở vật chất ngày càng tăng trưởng.
Bản thân cũng được nhà trường tạo điều kiện đi dự các lớp tập huấn,
bồi dưỡng kiến thức chuyên mơn thơng qua các đợt chun đề do phịng,
trường tổ chức và được học hỏi qua thăm lớp, dự giờ của đồng nghiệp nên đã
tích lũy một số kiến thức nhất định khi tổ chức cho trẻ hoạt động vui chơi, đặc
biệt là các trò chơi học tập. Bản thân luôn hiểu rõ được đặc điểm tâm lý, nhận
thức của trẻ. Ở trường cơ giáo với vai trị là người mẹ hiền thứ hai của trẻ tơi
ln có tấm lịng bao dung, độ lượng phải coi trẻ như con của mình, ln tâm
huyết với nghề, có ý thức học tập nâng cao trình độ chun mơn về mọi mặt,
ln tìm tòi nghiên cứu các tài liệu, sáng tạo linh hoạt trong việc giảng dạy,
có ý thức phấn đấu vươn lên.
Phụ huynh quan tâm, đặc biệt là phụ huynh nhận thức rõ tầm quan
trọng của việc phát huy tính tích cực nhận thức của trẻ 5 - 6 tuổi qua trò chơi
học tập và rất quan tâm đến việc học tập của các cháu.
Mơi trường tập thể chị em đồn kết, yêu thương, quan tâm giúp đỡ lẫn
nhau trong công việc. Cùng nhau trao đổi kinh nghiệm từ đó rút ra những bài

học kinh nghiệm cho bản thân.
b.     Khó khăn:

download by :


Phần đơng gia đình trẻ làm nghề nơng, cuộc sống cịn nhiều khó khăn,
mọi người bận bịu với cơng việc đồng áng nên việc chăm sóc, giáo dục trẻ
chưa được coi trọng. Việc giáo dục trẻ còn theo lối cứng nhắc, gị bó khơ khan
tạo cho trẻ sự nhàm chán vì vậy trẻ chưa thực sự tham gia hoạt động, chưa
tích cực chủ động thực hiện các nhiệm vụ của mình để tìm ra kết quả, cịn phụ
thuộc vào cơ giáo.
Một số phụ huynh chưa hiểu được tầm quan trọng của giáo dục mầm
non, chưa thực sự quan tâm đến việc tổ chức cho trẻ chơi, chưa biết được lợi
ích của trị chơi học tập đối với trẻ.
Diện tích phịng học cịn chật hẹp.
Qua khảo sát tình hình đầu năm để biết được mức độ khả năng của trẻ
khi tham gia vào hoạt động nhằm phát huy tính tích cực nhận thức của trẻ,
kết quả như sau:
* Trình độ nhận thức của trẻ:
Qua khảo sát thực tế ban đầu tôi nhận thấy việc phát huy tính tích cực
nhận thức của trẻ qua trò chơi học tập còn nhiều hạn chế, cụ thể như sau:
Trẻ tuy cùng độ tuổi nhưng có cháu sinh đầu năm, cháu sinh cuối năm
nên nhận thức của trẻ chưa đồng đều, hoạt động của nhiều trẻ còn chậm,
nhút nhát, chưa tự tin.
- 55 - 60% trẻ có kỹ năng nghe, hiểu lời của người khác và nói cho người
khác hiểu.
- 47 % trẻ có hứng thú với nhiệm vụ nhận thức, thể hiện lòng ham hiểu
biết về thế giới xung quanh, thích khám phá, tham gia, hoạt động cùng cơ và
các bạn.

- 45% trẻ có một vài biểu hiện của tính tự chủ và có sáng kiến, chủ động
tìm kiếm, lựa chọn phương thức giải quyết những nhiệm vụ đặt ra.

download by :


- 40 - 42% trẻ có kỹ năng vận dụng những điều đã biết vào trong điều
kiện, hoàn cảnh mới và xử lý thông tin nhận được bằng các thao tác tư duy
như so sánh, phân tích, tổng hợp và khái quát hóa.
- 45 - 47% trẻ biết tập trung chú ý để hồn thành nhiệm vụ được giao.
* Trình độ nhận thức của phụ huynh
Nhận thức về tầm quan trọng trong việc giáo dục trẻ ngay từ lứa tuổi
mầm non của phụ huynh chưa đồng đều.
Phụ huynh chưa chú ý đến việc phát huy tính tích cực cho trẻ thơng qua
trị chơi học tập.
Với tình hình thực tế của lớp tôi phụ trách như vậy nên tôi băn khoăn lo
lắng suy nghĩ, tìm tịi “Một số biện pháp phát huy tính tích cực nhận thức của
trẻ 5 - 6 tuổi qua trị chơi học tập”
Xuất phát từ tình hình trên của lớp nên bản thân tôi mạnh dạn đưa ra
một số giải pháp như sau:
2. Các giải pháp:
2.1. Xây dựng môi trường chơi đa dạng, hấp dẫn và mang tính phát
triển:
Để xây dựng mơi trường chơi mang tính phát triển thì giáo viên xây
dựng mơi trường sao cho đảm bảo an tồn, vệ sinh, thuận tiện, hấp dẫn có
sức lôi cuốn trẻ tham gia chơi, thường xuyên thay đổi, bổ sung, làm mới phù
hợp với nội dung chơi của trẻ, tạo điều kiện cho trẻ bộc lộ tính chủ động, độc
lập, sáng tạo của trẻ trong khi chơi. Nhờ có sự bổ sung, thay đổi đồ chơi, vật
liệu chơi cho trẻ một cách thường xuyên giúp trẻ có điều kiện tiếp xúc với đồ
chơi, tạo cho trẻ cơ hội được chơi, được biến đổi vật liệu chơi, tạo ra đồ chơi

cho mình, cho nhóm chơi. Chính cái đó tạo cho trẻ có hứng thú chơi, giúp trẻ
tích cực, chủ động tham gia vào trị chơi góp phần phát triển tính tự lập và
sáng kiến của trẻ trong trị chơi.

download by :


Về việc xây dựng môi trường chơi cho trẻ tôi ln bố trí chổ chơi rộng
rãi, hợp vệ sinh, có lối đi lại để trẻ có thể chơi một mình hoặc chơi theo nhóm.
Tơi ln sưu tầm, cung cấp cho trẻ nguyên vật liệu, đồ dùng, đồ chơi, tài liệu
học tập, phương tiện máy móc để phục vụ trị chơi một cách sinh động.
Đồ chơi ở các góc phải để vừa tầm với trẻ để trẻ dễ lấy, thuận tiện cho
trẻ sử dụng. Đặc biệt là đồ dùng đồ chơi phải đảm bảo toàn với trẻ, sắp xếp
đồ chơi theo trạng thái mở để kích thích trẻ hứng thú chơi. Đồ dùng đồ chơi
có ký hiệu kèm theo, cơ bố trí các đồ dùng đồ chơi, tài liệu đa dạng phong
phú, sinh động tránh bày quá niều làm phân tán trẻ khi chơi.
2.2. Sưu tầm và xây dựng nguồn trò chơi học tập phong phú, đa
dạng phù hợp với trẻ theo chủ đề.
Như chúng ta đã biết trò chơi học tập đóng vai trị quan trọng trong q
trình nhận thức của trẻ. Qua trò chơi trẻ được cũng cố kiến thức trên tiết học
một cách tự nhiên, nhẹ nhàng. Chính vì vậy trị chơi càng nhiều, càng đa dạng
phong phú thì càng tạo điều kiện cho trẻ được chơi, được trải nghiệm, khám
phá, cung cấp cho trẻ những biểu tượng về cuộc sống xung quanh, tạo hứng
thú cho trẻ và kích thích trẻ cố gắng, nổ lực hồn thành nhiệm vụ được giao.
Khi lựa chọn trị chơi học tập tơi chú ý các điều kiện sau:
+ Trò chơi phải mang tính học mà chơi, chơi mà học.
+ Trị chơi phải phù hợp với lứa tuổi, phù hợp với nhận thức của trẻ.
+ Trò chơi phải tạo điều kiện tốt cho trẻ phát triển trí tuệ
+ Trị chơi  đưa ra địi hỏi sự cố gắng về trí tuệ, nổ lực vượt qua một số
khó khăn để hồn thành nhiệm vụ được giao.

+ Trị chơi thoải mái, hấp dẫn có sức cuốn hút với trẻ.
Ví dụ: Qua đề tài “Làm quen một số loại quả” ở chủ đề thế giới thực vật
tôi lựa chọn trò chơi “Chiếc túi kỳ lạ”. Với trò chơi này tôi cho trẻ chỉ sờ tay
vào túi và chọn quả theo yêu cầu của cô, qua yêu cầu như vậy trẻ sẽ tư duy,
suy nghĩ, sờ mó để cho quả theo yêu cầu của cô.

download by :


 + Giáo viên tự nghĩ ra trò chơi học tập hoặc sưu tầm chúng trong dân
gian, trong các tài liệu mầm non theo các chủ đề
Ví dụ: Trị chơi câu đố và giải đáp (Hãy hãy đốn xem, tìm ra chổ nào
sai….)
Trị chơi ghép tranh hồn chỉnh từ nhiều phần theo mẫu cho trước hoặc
theo trí tưởng tượng, sáng tạo của trẻ (Ghép tranh theo mẫu, ghép tranh tự
do theo ý thích, trị chơi kể chuyện theo tranh…)
2.3. Tìm hiểu đặc điểm tâm sinh lý, nhu cầu nhận thức của trẻ.
Trong năm học này trẻ của lớp tơi có nhiều cháu nhút nhát, không tự
tin tham gia các hoạt động ở trong lớp. Để thu hút sự chú ý của các cháu,
trước tiên chúng tơi tìm hiểu mong muốn, sở thích của các bé và cùng bé đề
ra những quy định chung của lớp như “Mạnh dạn tham gia chơi với bạn,
đoàn kết với các bạn, nhường đồ chơi cho bạn”. Đến cuối tuần chúng tôi tập
trung trẻ lại cho trẻ tự nhận xét xem mình đã thực hiện tốt nội quy chưa. Bé
nào tiến bộ sẽ được một phiếu bé ngoan, được cô ghi tên ở bảng vàng bé
ngoan của lớp, còn những bé chưa thực hiện được tốt nội quy thì vẫn phải
phấn đấu bao giờ ngoan mới được thưởng.
Lớp tơi cũng có một số trẻ sức khỏe yếu, hay nghỉ dài ngày. Vì vậy, trẻ
khơng mạnh dạn tham gia vào các trò chơi cùng các bạn. Để giúp các cháu
mạnh dạn, thích đi học đến lớp, chúng tôi lôi cuốn trẻ vào các hoạt động tập
thể, khéo léo gợi ý những trẻ mạnh dạn tham gia vào trò chơi cùng các bạn

như cùng vẽ tranh, cùng chơi, làm đồ chơi…dần dần các bé đã quen hơn với
môi trường tập thể và thích đi học….
Bên cạnh đó để phát huy được tính tích cực nhận thức của trẻ thì trước
hết mỗi giáo viên phải hiểu đươc đặc điểm tâm lý, nhu cầu nhận thức và hoàn
cảnh của trẻ. Vào đầu năm học, tôi đã tổ chức nhiều hoạt động, nhiều trị chơi
và theo dõi q trình hoạt động của trẻ, đặt ra câu hỏi để trẻ trả lời, quan sát
sự hứng và tập trung của trẻ và kết quả của trẻ đạt được bao nhiêu.

download by :


Ví dụ: Khi cho trẻ chơi trị chơi với các con vật, cơ chú ý quan sát xem trẻ
có hứng thú chơi hay không. Cô đặt ra câu hỏi để trẻ phát triển nhận thức, tư
duy của mình và tìm ra câu trả lời: Các con đang chơi với các con vật gì? Con
vật đó sống ở đâu ? Con vật đó đẻ con hay đẻ trứng ?...Qua câu trả lời của trẻ
tơi có thể phân tích cho trẻ hiểu thêm và từ đó trẻ khắc sâu được kiến thức
của mình.
Đặc biệt hồn cảnh gia đình có vai trị rất quan trọng đối với trẻ, những
trẻ được sống trong gia đình đầy đủ vật chất, được sự quan tâm chăm sóc
giáo dục thì trẻ có điều kiện phát triển về đặc điểm tâm sinh lý, phát triển
nhận thức, tư duy. Từ đó trẻ chủ động thực hiện cơng việc, tính tích cực nhận
thức của trẻ được nâng lên. Những trẻ có hồn cảnh khó khăn, ít được quan
tâm chăm sóc của người lớn hoặc quan tâm chưa đúng khoa học nên khả
năng thụ động, tính tích cực nhận thức của trẻ còn nhiều hạn chế.
Để tạo điều kiện cho trẻ phát huy tính tích cực trong mọi hoạt động làm
tiền đề cho trẻ phát triển tâm sinh lý của trẻ sau này tôi đã vạch ra kế hoạch
tổ chức nhiều trị chơi, khuyến khích trẻ tham gia nhằm góp phần phát triển
cho trẻ một cách toàn diện.
2.4. Lập kế hoạch tổ chức cho trẻ chơi
Việc lập kế hoạch cho trẻ chơi là khâu đầu tiên không thể thiếu được

trong công tác tổ chức trị chơi học tập, nó có vai trị định hướng trong hoạt
động của cơ và trẻ nhằm phát huy tính độc lập chủ động của trẻ. Dựa vào tình
hình của lớp và kế hoạch chung của nhà trường, tôi đã xây dựng kế hoạch cả
năm, tháng, chủ đề, tuần, ngày cụ thể. Được sự đồng ý của ban giám hiệu tôi
phân công cụ thể nội dung, phần hành công việc cho giáo viên trong lớp. Dựa
vào những nội dung đã đề ra để đánh giá lại những việc đã làm được và chưa
làm được để rút kinh nghiệm cho các chủ đề sau.
     Khi lập kế hoạch tổ chức chơi cho trẻ ở lớp cần đảm bảo một số yếu tố
sau: Xác định mục đích yêu cầu của trò chơi. Đây là phần quan trọng nhất và

download by :


căn cứ vào khả năng chơi thực tế của trẻ. Lựa chọn nội dung, hình thức chơi
linh hoạt phù hợp mục đích, yêu cầu đặt ra. Sắp xếp nội dung chơi có hệ
thống, nâng dần mức độ khó của chúng đối với trẻ. Phương tiện cần thiết như
địa điểm chơi, thời gian chơi và đồ dùng đồ chơi, vật liệu chơi…
Điều đáng lưu ý là việc lập kế hoạch tổ chức cho trẻ chơi nhằm phát triển
khả năng chơi, phát huy được tính tích cực tham gia chơi của trẻ.
Ví dụ: Chủ đề “Phương tiện giao thơng” chọn trị chơi “Về đúng bến”. Qua
trò chơi này giúp trẻ biết được nơi hoạt động của xe máy, xe ô tô, xe đạp đi
trên đường bộ, ca nô, tàu thủy đi lại dưới nước và máy bay bay trên trời…
2.5. Kết hợp biện pháp dùng lời với biện pháp trực quan và biện
pháp thực hành trong quá trình tổ chức cho trẻ chơi.
Như chúng ta đã biết việc kết hợp các biện pháp bằng lời nói với biện
pháp trực quan cùng với thực hành trải nghiệm đóng vai trị hết sức quan
trọng trong việc tổ chức cho trẻ chơi trò chơi học tập ở trường mầm non. Cần
có sự kết hợp các biện pháp để có sức lơi cuốn trẻ, tạo hứng thú, giúp trẻ dễ
dàng lĩnh hội nhiệm vụ nhận thức từ đó góp phần phát triển nhận thức cho
trẻ.

Giáo viên là người chỉ dẫn, giảng giải bằng ngôn ngữ nhẹ nhàng tác động
sâu sắc đến suy nghĩ và hành động của trẻ, lời nói của cơ giáo tạo cho trẻ có
khả năng nghe và hiểu người khác nói và dạy cho trẻ cách nói chuyện cho
người khác hiểu ý của mình.
Bản thân tơi khơng chỉ cung cấp đầy đủ cho trẻ về điều kiện cơ sở vật
chất mà còn tổ chức hướng dẫn trẻ cách chơi, cùng tham gia chơi với trẻ,
khuyến khích, động viên giúp trẻ phát triển, tìm tòi, giải quyết vấn đề trong
khi chơi.
Khi tổ chức trò chơi cơ có thể đứng ngồi bao qt trẻ, nếu trẻ khá thì cơ
chỉ cần dùng lời gợi ý để trẻ tự kiểm tra, tự làm. Cịn trẻ yếu thì cô cùng hoạt
động với trẻ, không được làm thay trẻ.

download by :


Ví dụ: Cho trẻ chơi “Đốn các con vật qua sự miêu tả bằng lời”
Mục đích trẻ biết được đặc điểm cấu tạo, và tên gọi của một số con vật
quen thuộc. Qua trò chơi này trẻ sẽ nhớ lâu hơn về đặc điểm, cấu tạo, môi
trường sống…
2.6. Tăng cường tổ chức cho trẻ chơi với các hình thức chơi khác
nhau (cá nhân, nhóm, tập thể) và cho trẻ tự tổ chức chơi dưới nhiều
hình thức.
Việc tăng cường cho trẻ chơi với nhiều loại trị chơi học tập với các hình
thức chơi khác nhau nhằm thực hiện một số mục tiêu giáo dục nhất định như
cũng cố kiến thức, hình thành kỹ năng thực hành chơi, phát triển tính độc lập,
phát triển năng lực nhận thức, tư duy của trẻ.
Mặt khác cần cho trẻ chơi trị chơi dưới nhiều hình thức khác nhau
nhằm hình thành và phát triển kỹ năng chơi của trẻ. Có kỹ năng chơi trẻ mới
tự chơi, tự vận dụng những cái đã biết vào hoàn cảnh mới. Từ đó trẻ lĩnh hội
được những kiến thức, kinh nghiệm tạo điều kiện tích cực cho trẻ chủ động

và có sáng kiến trong khi chơi.
Giáo viên cần xác định rõ mục tiêu của buổi chơi, tạo môi trường chơi và
chọn thời điểm thích hợp, thời gian cho trẻ chơi. Lựa chọn trị chơi phù hợp
với các nhóm, cá nhân… Trước khi chơi cô giáo cần cung cấp thêm kinh
nghiệm bằng cách trị chuyện, đàm thoại giúp trẻ có một số biểu tượng về thế
giới xung quanh.
2.7. Phối hợp với phụ huynh
Có thể nói rằng biện pháp phối hợp với phụ huynh là một biện pháp hết
sức quan trọng nhằm đem lại hiệu quả cao đối với sự nhận thức của trẻ.
Thơng qua việc trị chuyện với gia đình khi đón trẻ, trả trẻ, trong các buổi họp
phụ huynh tôi đã trao đổi để phụ huynh biết tầm quan trọng của việc phát
huy tính tích cực nhận thức thơng qua trị chơi học tập, nó góp phần phát
triển trí tuệ, qua đó trẻ học được những cái hay, cái đẹp, biết yêu lối sống

download by :


lành mạnh, ghét những thói hư tật xấu, giúp trẻ phát triển một cách tồn
diện, hài hịa, tích lũy được những kinh nghiệm sống, làm nền tảng vững chắc
cho trẻ bước vào lớp một.
Trong bảng thông tin của lớp  tôi tuyên truyền với phụ huynh về những
nội dung, yêu cầu của giờ hoạt động nói chung và trị chơi học tập nói riêng.
Phụ huynh cần tổ chức cho trẻ những trị chơi học tập đơn giản cũng góp
phần phát huy tính tích cực nhận thức cho trẻ.
Hiểu được ý nghĩa của hoạt động này phụ huynh sẽ tạo mọi điều kiện tốt
nhất như đóng góp nguyên vật liệu phục vụ cho việc làm đồ dùng đồ chơi, tạo
điều kiện tốt nhất cho trẻ chơi và vui chơi cùng trẻ.
2.8. Thường xuyên kiểm tra, đánh giá kết quả chơi
Đánh giá kết quả chơi trị chơi học tập của trẻ có một vai trị quan trọng
then chốt của q trình tổ chức trẻ chơi. Dựa trên kết quả đánh giá đó giáo

viên có thể xác định được chất lượng và hiệu quả của những biện pháp sử
dụng, phát hiện ra những thiếu sót, tồn tại của chúng để từ đó điều chỉnh và
khắc phục, đưa ra kế hoạch mới.
Khi đánh giá kết quả chơi, bản thân tơi đã xây dựng những tiêu chí đánh
giá trẻ nhất định. Thu thập thông tin xác định những hiểu biết, kỹ năng chơi
của trẻ. So sánh kiến thức và kỹ năng hiện tại của trẻ với mức độ trước đó.
3. Kết quả đạt được
Với những biện pháp như vậy cuối học kỳ I lớp tôi đã đạt được kết quả
đáng phấn khởi:
a. Đối với trẻ:  Chất lượng giáo dục trên trẻ tăng lên rõ rệt. Tỷ lệ trung
bình trở lên đạt 97%. Trong đó, tỷ lệ khá giỏi chiếm 70 - 75%
95% trẻ trẻ có hứng thú với nhiệm vụ nhận thức, thể hiện lòng ham hiểu
biết về thế giới xung quanh, thích khám phá, tham gia, hoạt động.

download by :


90 - 92% trẻ có biểu hiện của tính chủ động và tự lập như có sáng kiến,
chủ động tìm kiếm, lựa chọn phương thức giải quyết những nhiệm vụ đặt ra,
biết tự kiểm tra kết quả của trò chơi.
100% trẻ có kỹ năng nghe, hiểu lời người khác nói và nói cho người khác
hiểu tốt hơn.
85% trẻ có kỹ năng vận dụng những điều đã biết vào trong điều kiện,
hồn cảnh mới và xử lý thơng tin nhận được bằng các thao tác tư duy như so
sánh, phân tích, tổng hợp và khái quát hóa
85% trẻ tập trung chú ý và nổ lực cố gắng vượt qua khó khăn để hoàn
thành nhiệm vụ được giao.
b. Đối với giáo viên:
Nắm chắc phương pháp, tự tin, linh hoạt hơn trong các tiết dạy. Bản
thân biết lập kế hoạch và thực hiện phù hợp với độ tuổi mà mình phụ trách,

nắm vững đặc điểm tâm sinh lý của trẻ lớp mình phụ trách để từ đó đưa ra
những biện pháp giáo dục trẻ tốt hơn.
Có được nhiều trị chơi  sinh động, hấp dẫn để tổ chức cho trẻ chơi
Đúc rút được nhiều kinh nghiệm cho bản thân, được phụ huynh và đồng
nghiệp tin tưởng.
c. Đối với phụ huynh:
Bản thân tôi cũng đã nâng cao nhận thức cho phụ huynh về việc giáo dục
cho trẻ theo nguyên tắc “Học mà chơi, chơi mà học” và nhận thức được vai
trò của trò chơi trong việc giáo dục phát triển nhân cách cho trẻ. Phụ huynh
rất quan tâm, phấn khởi, thường xuyên chăm lo, trao đổi hỏi thăm tình hình
của con em mình, làm cho phụ huynh tin tưởng yên tâm khi đưa con đến
trường
* Bài học kinh nghiệm

download by :


Qua việc thực hiện đề tài “Một số biện pháp phát huy tính tích cực nhận
thức của trẻ 5 - 6 tuổi qua trị chơi học tập”, bản thân tơi rút ra một số kinh
nghiệm sau:
Xây dựng kế hoạch tổ chức cho trẻ chơi phải đảm bảo các yêu cầu giáo
dục có tính mục đích, tính định hướng, tính phát triển, tính thực tiễn.
Phải nắm vững đặc điểm tâm sinh lý của trẻ để  chọn trò chơi phù hợp
với độ tuổi, phù hợp với nhận thức của trẻ.
Giáo viên không ngừng học tập, bồi dưỡng kiến thức về chuyên môn
nghiệp vụ.
Chuẩn bị đầy đủ các điều kiện, phương tiện để tổ chức trị chơi học tập
một cách có hiệu quả.
Tích cực lồng ghép tổ chức cho trẻ học mà chơ qua trò chơi học tập ở
mọi lúc, mọi nơi vào tất cả các giờ hoạt động.

Giáo viên phải linh hoạt sáng tạo tạo ra những tình huống có vấn đề, tính
tìm kiếm và cuốn hút trẻ vào trò chơi ấy.
Thường xuyên sưu tầm và xây dựng nguồn trò chơi đa dạng, phong phú
theo chủ đề.
Phối hợp, thống nhất với phụ huynh về nội dung, cách tổ chức hoạt động
vui chơi cho trẻ. Đồng thời phối hợp với phụ huynh để sưu tầm các nguyên
vật liệu, phế thải làm đồ chơi cho trẻ.
Thường xuyên đánh giá, kiểm tra kết quả chơi.
Làm được những điều trên thì mới nâng cao việc phát huy tính tích cực
nhận thức cho trẻ 5 - 6 tuổi qua trò chơi học tập.
 
III. PHẦN KẾT LUẬN
1. Ý nghĩa của đề tài:
       Có thể nói rằng việc “Phát huy tính tích cực nhận thức của trẻ 5 - 6
tuổi thông qua trò chơi học tập” là sự kết hợp của nhiều biện pháp, chúng

download by :


hồn thiện và hỗ trợ cho nhau. Đó là mối quan hệ hợp tác giữa cô và trẻ, giữa
các trẻ với nhau, phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý, đặc biệt là hoạt động
nhận thức của trẻ 5 - 6 tuổi, từ đó giúp trẻ hồn thành nhiệm vụ đã được đặt
ra.
Qua trò chơi học tâp trẻ được học mà chơi, chơi mà học. Đặc biệt nhờ có
sự hỗ trợ tích cực của cơ giáo mà trẻ có thể tự giải quyết những vấn đề mà
trẻ không thể tự làm được. Những niềm vui vô bờ do kết quả chơi mang lại
giúp trẻ phát triển toàn diện nhân cách của mình. Chỉ có trị chơi trẻ mới
phát huy hết tính tích cực, chủ động của mình một cách tồn diện. Thơng qua
đó trẻ vươn lên khám phá tìm tịi thế giới xung quanh để làm thỏa mãn nhu
cầu nhận thức và nhu cầu chơi của trẻ.

Việc phát huy tính tích cực nhận thức cho trẻ 5 - 6 tuổi thơng qua trị
chơi học tập có ý nghĩa vơ cùng quan trọng và hết sức cần thiết. Trò chơi học
tập khơng chỉ dạy cho trẻ trí thơng minh, lịng dũng cảm mà còn giáo dục trẻ
tự tin vào bản thân, tính hài hước, tính tổ chức, tính kỷ luật cao.
2. Kiến nghị, đề xuất:
Với việc phát huy tính tích cực nhận thức của trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi qua
trị chơi học tập là việc làm thật khơng hề đơn giản. Để trẻ đạt được kết quả
như mong muốn tôi mạnh dạn đề xuất một số vấn đề sau:
* Đối với giáo viên:
Giáo viên phải thực sự yêu nghề mến trẻ. Nắm rõ đặc điểm tâm sinh lý
của trẻ ở độ tuổi mà mình phụ trách.
Lập kế hoạch tổ chức cho trẻ khám phá khoa học một cách cụ thể rõ
ràng và phù hợp với độ tuổi và có sự phối hợp với các giáo viên khác trong
lớp.
Sưu tầm nguồn trò chơi phong phú, thường xuyên làm mới trò chơi, đồ
dùng đồ chơi phải đẹp hấp dẫn lôi cuốn được sự chú ý của trẻ.
Tổ chức cho trẻ chơi ở mọi lúc mọi nơi.

download by :


* Đối với phụ huynh:
Cần quan tâm hơn nữa đến việc phát huy tính tích cực nhận thức của
con mình, thường xuyên trao đổi với giáo viên về khả năng nhận thức của trẻ
để cùng với giáo viên thực hiện tốt các hoạt động giáo dục cho trẻ..
Phụ huynh quan tâm đóng góp nguyên vật liệu để làm đồ dùng đồ chơi
phục vụ cho các hoạt động của trẻ.
* Đối với phòng - sở:
Tổ chức các buổi tập huấn về chuyên môn cho giáo viên
Cung cấp thêm các trang thiết bị, đồ dùng đồ chơi phục vụ công tác giáo

dục trẻ.
Với nhận thức của tôi trong khi viết đề tài khơng tránh khỏi những thiếu
sót. Tơi kính mong sự góp ý giúp đỡ tận tình của các đồng chí trong hội đồng
khoa học nhà trường, phòng giáo dục để bản thân tơi có nhiều kinh nghiệm
hơn trong việc phát huy tính tích cực nhận thức cho trẻ 5 - 6 tuổi qua trò chơi
học tập, đáp ứng với nhu cầu giáo dục trong giai đoạn hiện nay.
GV. Võ Thị Duyên Hải

download by :