(SKKN mới NHẤT) SKKN một số biện pháp rèn đọc diễn cảm cho học sinh lớp 5 trong giờ tập đọc

Một số biện pháp rèn đọc diễn cảm cho học sinh lớp 5 trong giờ dạy
Tập đọc

CNG HềA X HI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
ĐỘC LẬP TỰ DO HẠNH PHÚC
*********************

SÁNG KIẾN KINH NGHIM
S YU L LCH
Họ và tên

: Lê Thị Hồng Thơm

Ngày sinh

: 24 - 8 - 1965

Ngày vào ngành

: 1 - 9 - 1988

Chức vụ

: Giáo viên

Đơn vị công tác

: Trờng Tiểu học Cổ Đô - Ba

Vì - Hà Nội
Trình độ chuyên môn : Đại học Tiểu học.

Hệ đào tạo
Khen thởng

Lê Thị Hồng Thơm

: Từ xa.
: Giáo viên giỏi cấp Huyện.

1
Tiểu học Cổ Đô

download by :

Trờng


Một số biện pháp rèn đọc diễn cảm cho học sinh lớp 5 trong giờ dạy
Tập đọc

Phần I: M U
I. Lí DO chọn đề TàI :
1. Cơ sở lý luận:
Có thĨ nãi bậc Tiểu học lµ bậc häc quan trọng, t nn móng
cho vic hình thành nhân cách ca hc sinh, nền móng đó cần
phải đợc xây dựng thật vững chắc.Vì vậy, mỗi giáo viên Tiểu
học cần trang bị cho mình vốn kiến thức, phơng pháp cơ bản
của việc dạy học nhằm đáp ứng mục tiêu của giáo dục hiện nay
đó là: Giáo dục con ngời Việt Nam phát triển toàn diện về mọi
mặt. Ngời giáo viên cần biết kết hợp hài hoà giữa vốn kiến
thức, kinh nghiệm của bản thân và sách giáo khoa để truyền

thụ cho học sinh giúp các em tiếp nhận đợc kiến thức và có
những hiểu biết nhất định về cuộc sống từ đó đáp ứng đợc
yêu cầu, đòi hỏi của xà hội.
Vic vn dng đổi mới phương pháp dạy học một cách sáng tạo, linh hoạt
có hiệu quả ở Tiểu học trong những năm gần đây đã được các nhà nghiên cứu,
cán bộ quản lí giáo dục, giáo viên trực tiếp giảng dạy coi đây là khâu đột phá. Đổi
mới phương pháp dạy học là giúp học sinh phát huy tính tích cực, tự giác, chủ
động, sáng tạo; rèn thói quen và khả năng tự học, tinh thần hợp tác, kĩ năng vận
dụng kiến thức vào những tình huống khác nhau trong học tập và trong thực tiễn;
có niềm vui hứng thú trong học tập. Đổi mới phương pháp dạy học có thể hiểu là
tìm ra con đường ngắn nhất để đạt chất lượng và hiệu quả cao.Với cách nhìn từ
phương pháp mới, giáo viờn cú th thc hin vic ci tin phơng pháp d¹y
häc nói chung và mơn Tiếng Việt nói riêng nhằm gây hứng thú học tập, tạo niềm
tin, niềm vui bằng sự hình thành và phát triển ở học sinh các kĩ năng sử dụng
Tiếng Việt: nghe, nói, đọc, viết để hc sinh giao tip. Thụng qua vic dy Ting
Lê Thị Hồng Thơm

2
Tiểu học Cổ Đô

download by :

Trờng


Một số biện pháp rèn đọc diễn cảm cho học sinh lớp 5 trong giờ dạy
Tập đọc

Vit gúp phn rốn luyện thao tác tư duy. Mơn Tiếng Việt có nhiệm vụ hình thành
năng lực hoạt động ngơn ngữ cho học sinh. Năng lực ngôn ngữ được thể hiện

trong bốn dạng hoạt động, tương ứng với chúng là bốn kĩ năng: nghe, nói, đọc,
viết. TËp ®äc là phân mơn của chương trình Tiếng Việt bậc Tiểu học.Vì thế
phân mơn Tập đọc có vị trí đặc biệt trong chương trình Tiểu học. Nó đảm nhiệm
việc hình thành và phát triển cho học sinh kĩ năng đọc, một kĩ năng quan trọng
hàng đầu của học sinh Tiểu học đồng thời làm cơ sở, nền móng cho mọi sự phát
triển. Đọc trở thành nhiệm vụ cấp thiết của mỗi người đi học. Biết đọc con người
đã nhân khả năng tiếp nhận th«ng tin lên nhiều lần, từ đây họ biết tìm hiểu,
đánh giá cuộc sống, nhận thức các mối quan hệ tự nhiên, xã hội. Nhờ đọc mà con
người bày tỏ ý kiến của mình. Từ đó con người có điều kiện tự học và hiểu biết
các mơn học khác. Như vậy có thể khẳng định rằng đọc là cầu nối của mọi tri
thức, của mọi mơn học. Đọc chính là học, học nữa, học mãi, đọc để tự học, học cả
đời. Bởi vậy dạy cho học sinh biết đọc, đọc đúng, đọc hiểu và đọc diễn cảm là
một việc làm cần thiết và cú ý ngha rt quan trng.
ở Tiểu học, các môn học có quan hệ mật thiết với nhau,
trong đó môn Tiếng Việt cã một vị trÝ hết sức quan trọng đối vi
các em hc sinh vì hoạt động học trong môn Tiếng Việt là thực
hiện mục tiêu: Hình thành và phát triển ở học sinh các kĩ
năng ( nghe, nói, đọc, viết ), để học tập và giao tiếp trong các
môi trờng hoạt động của lứa tuổi. Lớp 5 là lớp cuối cấp Tiểu học
- giai đoạn hoàn thành mục tiêu đặt ra cho môn Tiếng Việt ở
toàn cấp. Trong môn Tiếng Việt ở lớp 5 thì phân môn Tập đọc
hớng tới giúp học sinh củng cố, nâng cao kĩ năng đọc trơn, đọc
thầm đà đợc hình thành ở lớp dới. Tiếp tục rèn luyện kĩ năng
đọc diễn cảm là kĩ năng bắt đầu đợc rèn luyện từ lớp 4. Phân
môn Tập đọc lớp 5 còn giúp học sinh nâng cao kĩ năng đọc hiểu văn bản để nắm và vận dụng đợc một số khái niệm nh
đề tài, cốt truyện, nhân vật, tính cách,...để hiểu ý nghĩa của
Lê Thị Hồng Thơm

3
Tiểu học Cổ Đô

download by :

Trờng


Một số biện pháp rèn đọc diễn cảm cho học sinh lớp 5 trong giờ dạy
Tập đọc

bài và phát hiện một vài giá trị nghệ thuật trong các bài văn, bài
thơ. Phân môn Tập đọc lớp 5 còn giúp học sinh më réng vèn
hiĨu biÕt vỊ tù nhiªn, x· héi và con ngời để góp phần hình
thành nhân cách của con ngêi míi. Thùc tÕ, chóng ta cã thĨ
thÊy r»ng hoạt động đọc diễn ra ở mọi nơi, mọi lúc trong cuộc
sống nh đọc thông tin, th từ, sách báo,.... Đối với học sinh thông
qua đọc các em nắm đợc kiến thức và những hiểu biết về
thiên nhiên, cuộc sống con ngời, văn hoá và văn học của Việt
Nam và nớc ngoài. Đặc biệt, đọc các tác phẩm văn học, các em
cảm nhận đợc cái hay, cái đẹp trong cuộc sống và đợc bồi dỡng
thêm về vốn hiểu biết của mình.

2. Cơ sở thực tiễn:
Trong quá trình giảng dạy ở Tiểu học, tôi thấy việc giúp
các em học tốt môn Tiếng Việt là điều thật cần thiết, đặc
biệt là việc rèn đọc diễn cảm cho các em học sinh lớp 4,5. Bởi lẽ,
cã cảm thụ tèt học sinh mới diễn tả tốt t¸c phẩm bằng việc đọc diễn
cảm - tr¸i li c din cm càng tt mt tác phm, các em càng cm
th sâu sc hn ý ngha nhân vn và tình cm, thm mĩ ca tác
phm đó. Vic rèn khả năng đọc diễn cảm phải được tiến hµnh song
song với việc bồi dưỡng năng lực cảm thụ văn học cho học sinh.

HiƯn nay, häc sinh TiĨu häc ®· cã điều kiện thuận lợi cho việc
rèn đọc nh chơng trình sách giáo khoa phù hợp với nhận thức của
học sinh; sự sắp xếp các bài đọc trong sách Tiếng Việt lôgíc,
chặt chẽ; sự quan tâm của thầy cô, bạn bè và gia đình;... song
việc rèn đọc diễn cảm của học sinh hiện nay cha đạt hiệu quả
cao, đặc biệt là häc sinh líp 5. Mét sè häc sinh tiÕp thu tốt thì
chỉ cần nghe giáo viên đọc và hớng dẫn cách đọc là các em có
thể đọc diễn cảm đợc một bài văn hay một bài thơ theo đúng
yêu cầu. Nhng bên cạnh đó có những học sinh khả năng đọc còn
Lê Thị Hồng Thơm

4
Tiểu học Cổ Đô

download by :

Trêng


Một số biện pháp rèn đọc diễn cảm cho học sinh lớp 5 trong giờ dạy
Tập đọc

hạn chế do phát âm cha chuẩn, do ảnh hởng của phơng ngữ
hoặc do bản thân học sinh cha tự cố gắng tích cực rèn đọc,
tiếp thu kiến thức một cách thụ động, máy móc và còn xem nhẹ
phân môn Tập đọc nhất là hoạt động rèn đọc. Thực tế, trong
các giờ dạy Tập đọc, một số giáo viên còn cha chú ý rèn đọc diễn
cảm cho mọi đối tợng học sinh mà chỉ tập trung rèn đọc ở
những em khá - giỏi còn những em nhận thức chậm, cha chăm
học thì cha đợc chú ý rèn đọc. Bởi vậy, chất lợng đọc diễn cảm

của học sinh cha cao. Đặc biệt là học sinh lớp 5 - lớp cuối cấp
Tiểu học.
Chính vì vậy, là mt giáo viên c phân công trực tiếp
ging dy lp 5, tôi t thy trách nhim ca mình là phi luôn c
gng học hỏi, tìm hiểu nguyên nhân và có những biện pháp
để rèn đọc diễn cảm cho mọi đối tợng học sinh trong lớp, góp
phần nâng cao cht lng dy- hc môn Tiếng Việt nói chung và
phân môn Tập đọc nói riêng nhm bi dng, xây dng cho hc
sinh mt tâm hn p, mt nhân cách vn hóa mang đậm bản sắc
d©n téc Việt Nam. Với lý do nh đà trình bày, tôi mạnh dạn chọn,
nghiên cứu và thực hiện tài:

"Một số biện pháp rèn c din cm cho hc
sinh lp 5 trong giờ dạy Tập đọc".

II . Phạm vi của đề tài :
Nghiên cứu về một số biện pháp rèn đọc diễn cảm cho học
sinh lớp 5 trong các giờ dạy Tập đọc.
III. MC đích nghiên cứu:
- Giúp học sinh lớp 5 đọc diễn cảm tốt các bài Tập đọc trong
chơng trình học.
- Góp phần nâng cao chất lợng dạy - học phân môn Tập đọc ở
Lê Thị Hồng Thơm

5
Tiểu học Cổ Đô

download by :

Trờng

Một số biện pháp rèn đọc diễn cảm cho học sinh lớp 5 trong giờ dạy
Tập đọc

lớp 5 nói riêng, môn Tiếng Việt ở Tiểu học nói chung.
IV. Đối tợng nghiªn cøu:
Học sinh líp 5D - Trường TiĨu häc Cỉ Đô
V. Thời gian nghiên cứu:
Từ đầu năm học đến cuối năm học (2013 - 2014).

Phần II: NI DUNG đề tài
i. Thực trạng :
1) Mục đích, yêu cầu của phân môn Tập đọc lớp 5,
giúp học sinh :
Củng cố, phát triển kĩ năng đọc trơn, đọc thầm đà đợc
Lê Thị Hồng Thơm

6
Tiểu học Cổ Đô

download by :

Trờng


Một số biện pháp rèn đọc diễn cảm cho học sinh lớp 5 trong giờ dạy
Tập đọc

hình thành ở các lớp dới; tăng cờng tốc độ đọc, khả năng đọc lớt

để chọn thông tin nhanh; khả năng đọc diễn cảm.
Phát triển kĩ năng đọc- hiểu lên mớc cao hơn; nắm và
vận dụng đợc một số khái niệm nh đề tài, cốt truyện, nhân vật,
tính cách,...để hiểu ý nghĩa của bài và phát hiện một vài giá
trị nghệ thuật trong các bài văn, bài thơ.
Mở rộng vốn hiểu biết về tự nhiên, xà hội và con ngời để
góp phần hình thành nhân cách của con ngời mới.
2) Nội dung dạy học Tập đọc lớp 5 :
Thông qua 62 bài tập đọc thuộc các loại hình văn bản
nghệ thuật, báo chí, khoa học ( có 46 bài văn xuôi, 18 bài thơ ),
phân môn Tập đọc lớp 5 tiếp tục củng cố, nâng cao kĩ năng
đọc trơn, đọc thầm, tiếp tục rèn luyện kĩ năng đọc diễn cảm là kĩ năng bắt đầu đợc rèn luyện từ lớp 4.
Qua phần hớng dẫn s phạm cuối mỗi bài tập đọc, phân
môn Tập đọc còn giúp học sinh nâng cao kĩ năng đọc- hiểu
văn bản.
Cùng với các phân môn Kể chuyện, Tập làm văn, phân
môn Tập đọc còn xây dựng cho học sinh thói quen tìm đọc
sách ở th viện, dùng sách công cụ và ghi chép những thông tin
cần thiết khi đọc.
Nội dung các bài tập đọc trong sách Tiếng Việt 5 có tác
dụng mở rộng tầm hiểu biết, tầm nhìn về tự nhiên, xà hội và
đời sống, bồi dỡng t tởng, tình cảm và nhân cách cho học sinh.
3) Về học sinh :
Là giáo viên đợc Nhà trờng phân công trực tiếp giảng dạy ở
lớp 5, năm học 2013- 2014, ngay từ đầu năm học tôi nhận thấy
chất lợng đọc diễn cảm cđa häc sinh líp 5 cha cao, trong líp sè
häc sinh đọc diễn cảm tốt chủ yếu là những em học giỏi, còn
nhiều em đọc cha diễn cảm thậm chí có những em còn đọc
Lê Thị Hồng Thơm

7
Tiểu học Cổ §«

download by :

Trêng


Một số biện pháp rèn đọc diễn cảm cho học sinh lớp 5 trong giờ dạy
Tập đọc

chậm, đọc sai, đọc cha lu loát. Các em cha chăm chỉ luyện
đọc, còn coi nhẹ việc học phân môn Tập đọc nhất là về rèn
đọc diễn cảm. Trong giờ học tập đọc các em cha tự mình tìm
cách đọc hay mà còn đọc vẹt.
4) Về giáo viên :
Đa số giáo viên đều nhận thức đúng về vai trò của việc
đọc diễn cảm ở lớp 5, nắm đợc yêu cầu, nội dung và quy trình
dạy Tập đọc. Song , thực tế trong giờ dạy tập đọc một số giáo
viên còn cha chú ý rèn đọc diễn cảm cho mọi đối tợng học sinh
trong lớp mà chỉ tập trung gọi đọc bài ở những em học tốt còn
những em khác thì cha đợc chú ý rèn đọc thờng xuyên cho nên
chất lợng đọc diễn cảm của học sinh cha cao.
Mặt khác, trong quá trình giảng dạy Tập đọc một số giáo
viên còn cha mạnh dạn áp dụng việc đổi mới phơng pháp cho phù
hợp với mọi đối tợng học sinh của lớp mình, cha phát huy đợc
tính tích cực của học sinh.
5) Về phía gia đình học sinh :
Các em sống ở khu vực nông thôn, cha mẹ các em hầu
hết đều làm nghề nông nên không có điều kiện mua sách báo,

truyện đọc cho các em đọc và việc rèn đọc cho các em khi học
ở nhà lại càng khó khăn hơn. Đặc biệt là một số học sinh ở xóm
Vạn Chài, bố mẹ các em thờng xuyên đi làm ăn xa, không có thời
gian để qua tâm đến việc học tập của các em. Những em này
thờng không tự giác học tập, kết quả học tập cha tốt, còn nhiều
hạn chế kĩ năng đọc - hiểu.

Ii. Kết quả KHảO sáT thực tế :
Khi đợc phân công giảng dạy lp 5D - Trờng Tiểu học Cổ
Đô, trong những tuần đầu năm học 2013 - 2014, tôi tin hành
iu tra c th v tình hình lp và khảo sát chất lợng học tập
ca học sinh trong lp. Phân môn Tập đọc, tôi tiến hành khảo
Lê Thị Hồng Thơm

8
Tiểu học Cổ Đô

download by :

Trờng


Một số biện pháp rèn đọc diễn cảm cho học sinh lớp 5 trong giờ dạy
Tập đọc

sát chất lợng đọc cđa c¶ líp ( 28 häc sinh líp 5D) do tôi dạy, cho
thấy:

Tổn
g số

Hs

Thời
điểm

28

Đầu năm
học

Hs đọc
diễn cảm
tốt

Hs đọc lu
loát, bớc đầu
có diễn cảm

Hs đọc
còn chậm,
cha lu loát

SL

%

SL

%

SL

%

5

17,9

13

46,4

10

35,7

Qua tìm hiu tôi nhn thy s d các em đọc cha diễn cảm là
do các nguyên nhân sau:
Do vn t ng của các em còn hn ch nên cha hiu hết
nghĩa của t trong vn bn dn n đọc ngt, ngh không úng và
c lp t hoc vp nhiu.
Do nhn thc của các em v tm quan trng của phân môn
Tập đọc cha đúng nên các em cha có ý thc t rèn luyn.
Do trình độ nhận thức của một số em còn hạn chế.
Các em cha cm nhn c ý ngha ni dung và ngh thut
ca bài c.
Điều kiện để bộc lộ năng lực của học sinh còn ít nên cha
phát huy hết khả năng của mình.
Sau khi khảo sát chất lợng đọc và tìm ra đợc nguyên nhân
vì sao chất lợng đọc diễn cảm của học sinh trong lớp còn nhiều

hạn chế nh vậy, tôi đà tìm biện pháp, xây dựng kế hoạch và áp
dụng triệt để các biện pháp trong từng tiết dạy tập đọc nhằm
rèn luyện kĩ năng đọc diễn cảm cho học sinh lớp mình. Kế
hoạch này đợc tôi áp dụng cho học sinh lớp 5D do tôi giảng dạy
và chủ nhiệm trong năm học 2013 - 2014 với các bớc tiến hành
Lê Thị Hồng Thơm

9
Tiểu học Cổ §«

download by :

Trêng


Một số biện pháp rèn đọc diễn cảm cho học sinh lớp 5 trong giờ dạy
Tập đọc

nh sau:

IIi. Các Biện pháp thực hiện :
1. Luyện đọc đúng:
Vấn đề đọc đúng đối với học sinh là đặc biệt quan
trọng vì mun đọc được diễn cảm bµi văn, bµi thơ trước hết hc
sinh phi c đúng và đọc lu loát bài vn, bài th ó. Vì vậy,
trong thi gian dạy mt tit Tp c ở lớp 5, để học sinh đọc diễn
cảm tốt, giáo viên cn phi phân chia thi gian dành cho luyn
c và tìm hiu bài mt cách hp lý tránh sa vào ging vn mà
cng tránh tình trng ch luyn c mà không tìm hiu c ni
dung, ngh thut ca bài dn ti không din t ht c cảm xóc

của t¸c phẩm đã. ViƯc híng dÉn häc sinh luyện đọc đúng từ ngữ
khó, câu khó trong bài là không thể thiếu đợc trong mỗi giờ dạy
Tập đọc. Vì các em có đọc đúng thì mới hiểu để đọc diễn
cảm đợc. Mặt khác, luyện đọc đúng từ ngữ còn giúp các em có
kĩ năng viết đúng chính tả. Chính vì vy, trong mỗi giờ dậy
Tập đọc, tôi luôn dành thời gian hợp lý cho học sinh luyện đọc
đóng.
Th«ng thường học sinh hay đọc sai những từ hoặc cụm từ mà
các em cha hiu úng ngha ca nó trong bài vn, bài thơ hoặc
do cách phát âm không chuẩn của phơng ngữ. Tuy nhiên, cng
có nhiu t, cm t do c t trong mt câu dài hoc do s thay
i ca ph âm u, ca vn mà nu phát âm nhanh hoc chun
b tâm th không k s d c sai, c nhầm.
Vì vy, công việc u tiên ca vic hớng dẫn học sinh luyn
c đúng là tìm ra nhng t ng trong bài mà các em d đọc sai
nht luyn c. Vic làm này, nhìn qua thì chng có gì c
bit thm chí có giáo viên còn có thể bỏ qua v× cho rằng nã chỉ
quan trọng với học sinh lớp dưới, cßn ở lớp 5 học sinh ®· thµnh kĩ
năng rồi. Thực ra, việc luyện đọc ®óng li có mt ý ngha quan
Lê Thị Hồng Thơm

10
Tiểu học Cổ Đô

download by :

Trờng


Một số biện pháp rèn đọc diễn cảm cho học sinh lớp 5 trong giờ dạy

Tập đọc

trng. Thông qua luyn c t ngữ, tôi có th giúp hc sinh cng c
v ngha của từ, v cách c đúng t ngữ, t ó tìm ra c cách
ngt, nghỉ hi úng trong mỗi câu, cng có th giúp hc sinh
quen vi vic s dng b máy phát âm mt cách iêu luyn để
dn ti c lu loát, diễn cảm.
Để làm tốt bớc này, trong các giờ dạy Tập đọc, tôi thờng cho
học sinh phát hiện rồi tôi ghi lên bảng nhng t ngữ học sinh dễ
đọc sai nht qua ln c bài ni tip đầu tiên ca học sinh, rồi hớng dẫn luyện đọc đúng cho cả lớp và nhất là luyện đọc cho
các em đọc còn hay vấp, hay sai.
Ví dụ:
* Khi dạy bài : Kỳ diệu rừng xanh ( Nguyễn Phan HáchTiếng việt 5, tập 1).
Học sinh luyện đọc đúng các từ ngữ sau:
Loanh quanh, lúp xúp, màu sặc sỡ, rực lên, chồn sóc,
rào rào chuyển động, giang sơn vàng rợi.
* Bài: Tiếng đàn ba-la-lai-ca trên sông Đà (Quang HuyTiếng việt 5, tập 1)
Học sinh luyện đọc đúng các từ ngữ sau :
- ba-la-lai-ca, chơi vơi, lấp loáng, ngẫm nghĩ.
- Say ngủ cạnh dòng sông, bỡ ngỡ giữa cao nguyên.
* Bài: Chuyện một khu vờn nhỏ (Văn Long - Tiếng Việt 5,
tập 1).
Học sinh luyện đọc đúng các từ ngữ sau:
Leo trèo, ngọ nguậy, cái vòi voi, cuốn chặt, xòe ra,
sà xuốn, cành lựu, săm soi, líu ríu.
* Bài: Mùa thảo quả (Ma Văn Kháng- Tiếng việt 5, tập1)
Học sinh luyện đọc đúng các từ ngữ sau :
Đản Khao, Chin San, lớt thớt, quyến, ấp ủ, lan toả, sự
Lê Thị Hồng Thơm

11
Tiểu học Cổ Đô

download by :

Trờng


Một số biện pháp rèn đọc diễn cảm cho học sinh lớp 5 trong giờ dạy
Tập đọc

sinh sôi.
*Bài : Bầm ¬i (Tè H÷u- TiÕng viƯt 5, tËp 2).
Häc sinh lun đọcđúng các từ ngữ :
Tiền tuyến, ớt áo,
chiều.

heo heo gió nói, sím sím chiỊu

Cã thĨ thÊy, lun ®äc ®óng tõ ngữ cho học sinh cũng là
giúp học sinh quen với các từ, các cụm từ tránh ngắt nhịp sai và
cũng là để đọc đúng âm đầu, vần của tiếng trong tõ, ®ång
thêi ®Ĩ thay ®ỉi nhanh, un chun t thÕ của lỡi khiến học
sinh có thể đọc lu loát, diễn cảm bài văn, bài thơ. Bên cạnh đó,
thông qua việc đọc đúng còn giúp các em ghi nhớ các từ ngữ
khó để viết đúng chính tả.
Đối với những câu dài trong bài văn hoặc một số câu
thơ, học sinh rất hay bị lúng túng do thiếu chủ động trong việc
lấy hơi dẫn đến ngắt nhịp sai, có khi không đủ hơi để đọc
hết câu theo ý định của mình. Vì vậy, tôi thờng cho các em

luyện đọc những câu nh thế để các em tự phát hiện chỗ cần
ngắt hơi.
Ví dụ:
Học sinh cần luyện đọc và phát hiện cách ngắt hơi trong
câu văn dài
* Bài: Kì diệu rừng xanh (Nguyễn Phan Hách - Tiếng Việt
5- tập 1)
Học sinh cần ngắt hơi đúng trong câu: " Những chiếc
chân vàng/ giẫm trên thảm lá vàng/ và sắc nắng/ cũng
rực vàng trên lng nó"
* Bài : Phong cảnh đền Hùng (Đoàn Minh Tuấn- Tiếng
Việt 5- tập 2).
Học sinh cần ngắt hơi đúng ở câu: DÃy Tam Đảo nh
bức tờng xanh/ sừng sững chắn ngang bên phải/ đỡ lấy
Lê Thị Hồng Thơm

12
Tiểu học Cổ Đô

download by :

Trờng


Một số biện pháp rèn đọc diễn cảm cho học sinh lớp 5 trong giờ dạy
Tập đọc

mây trời cuồn cuộn.
Và câu: Trớc mặt/ là Ngà Ba Hạc/ nơi gặp gỡ giữa ba
dòng sông lớn/ tháng năm mải miết đắp bồi phù sa/ cho

đồng bằng xanh mát.
*Bài: Đất nớc (Nguyễn §×nh Thi - TiÕng ViƯt 5 - tËp 2)
Häc sinh cần biết ngắt nhịp đúng các câu thơ nh sau:
Mùa thu nay/ khác rồi
Tôi đứng vui nghe/ giữa núi đồi
Gió thỉi rõng tre/ phÊp phíi
Trêi thu/ thay ¸o míi
Trong biÕc/ nói cời thiết tha.
Ngắt nhịp, nghỉ hơi đúng không chỉ có ý nghĩa trong
việc giúp học sinh đọc lu loát không vấp váp hoặc thiếu hơi mà
nó còn có ý nghĩa làm tăng hiệu quả trong diễn tả nội dung,
tình cảm của bài đọc. Vì vậy, tôi không chỉ giúp các em ngắt
nghỉ hơi đúng ở các câu dài mà còn quan tâm đến cách ngắt
nghỉ hơi đúng ở các câu ngắn nhằm giúp các em cảm nhận
thêm ý nghĩa nội dung và có cảm xúc khi đọc bài.
Ví dụ:
*Bài : Lập làng giữ biển (Trần Nhuận Minh - Tiếng Việt 5
- tập 2).
Hoc sinh cần ngắt hơi đúng câu:
Nhụ đi/ và sau đó/ cả nhà sẽ đi.
*Bài: Tiếng rao đêm (Nguyễn Lê Tín Nhân - Tiếng Việt 5
- tập 2)
Học sinh cần ngắt hơi đúng câu:
Mặt mày đem nhẻm/ thất thần/ khóc không
thành tiếng.
Lê Thị Hồng Thơm

13
Tiểu học Cổ §«

download by :

Trêng


Một số biện pháp rèn đọc diễn cảm cho học sinh lớp 5 trong giờ dạy
Tập đọc

Khi đọc đúng các từ ngữ khó, biết ngắt hơi trong câu hợp
lý thì học sinh dễ dàng đọc lu loát, diễn cảm đợc toàn bài. Lúc
này, các em không còn lo lắng đến những lỗi về phát âm hay
ngắt hơi, ngắt nhịp mà sẽ tự tin để thể hiện toàn bộ cảm xúc
theo những điều các em đà cảm nhận đợc về tác phẩm trong
bài đọc của mình. Đó cũng là bớc khởi đầu quan trọng cho việc
rèn đọc diễn cảm cho học sinh.
2. Ngữ điệu, cường độ vµ cao độ của giọng đọc.
Muốn thể hiện đóng cảm xóc tức lµ đọc diễn cm mt tác phm
hay mt on nào ó ca tác phm thì ch c úng thôi cha
mà ngi c cßn phải biết kết hợp với ngữ điệu, cường độ vµ cao độ
của giọng đọc. Bởi vậy, mỗi bµi đọc tôi u khuyn khích hc sinh
t tìm ra nhng cách thể hiện hay nhất th«ng qua ngữ điệu, độ to
nhỏ, trm bng và nhanh chm ca âm thanh câu t.
Tôi chia các bài tập đọc thành hai dng bài, để luyn c
cho học sinh.
* Dng bài thứ nhất: Bài ơn thun ch là t cnh hoc thông
qua t cnh t tình.
*Dng bài thứ hai: Bài mang tính cht k chuyện, cã dẫn lời
đối thoại hay lời nãi của nh©n vật.
Với dạng bµi thứ nhất, để lµm nổi bật cảnh định tả, người đọc
cần nhấn mạnh ở c¸c từ gợi t và gi cm. Khi luyn c, tôi thng

cho hc sinh tự phát hiện các t ngữ cn nhn mnh. Muốn làm tt
vic này cn to cho các em thói quen phát hin, nhn bit các t
ngữ này ngay t khi nghe bạn đọc, nghe giáo viên c mu và
trong quá trình khai thác tìm hiu ni dung, nghệ thut ca bài.
Ví dụ:
*Bi: Tiếng đàn ba- la- lai- ca trên sông Đà (Quang Huy TV5 -tp 1)
Hc sinh cn bit nhấn giọng ở những từ : nèi liỊn, n»m bì
Lª Thị Hồng Thơm

14
Tiểu học Cổ Đô

download by :

Trờng


Một số biện pháp rèn đọc diễn cảm cho học sinh lớp 5 trong giờ dạy
Tập đọc

ngỡ, chia, muôn ngả, lớn, đầu tiên..
*Bài: Cao Bằng (Trúc Thông - Tiếng Việt 5 - tập 2)
Hc sinh cần nhấn ging ở những từ ngữ : Qua, lại vợt, rõ
thật cao, bằng bằng xuống, mận ngọt, đón môi , rất thơng, rất thảo, nh hạt gạo, nh suối trong.
Từ đó, khi c hc sinh cn nhn ging vào nhng t ng này,
to nên hiu qu nht nh làm ni rõ cảnh nh t thông qua ó bt
lên cm xúc ca tác phm, tng sức hấp dẫn của cảnh vật.
Nhịp độ nhanh - chậm khi đọc cũng gãp phần tạo cảm xóc cho
bµi đọc.
VÝ dụ:

*Bài: Kì diu rừng xanh (Nguyễn Phan Hách -Tiếng Việt 5
- tËp I).
Toµn bµi đọc với giọng thong thả vừa phải, nhẹ nhàng. Song ở
on 1 để th hin thái ng ngàng, ngng m của tác giả trớc
vẻ đẹp kì diệu của cảnh rừng, cần c vi ging khoan
thai:"Loanh quanh trong rừng, chúng tôi đi vào một lối
đầy nấm dại, một thành phố nấm lúp xúp dới bóng cây tha. Những chiếc nấm to bằng cái ấm tích....Đền đài, miếu
mạo, cung điện của họ lúp xúp dới chân." Nhng ở on 2 lại
c nhanh hơn nhng câu miêu t hình nh thoắt n, thoắt
hin ca muông thú trong rừng :"Chúng tôi đi đến đâu, rừng
rào rào chuyển động đến đấy. Những con vợn bạc má ôm
con gọn ghẽ chun nhanh nh tia chíp. Nh÷ng con chån
sãc víi chïm lông đuôi to đẹp vút qua không kịp đa mắt
nhìn theo." và tiếp ở đoạn 3 lại c thong th ở nhng câu văn
miêu t vẻ th mng ca cánh rng trong sc vàng mênh mông:
Rừng khộp hiện ra trớc mắt chúng tôi, lá úa vàng nh cảnh
mùa thu. Tôi dụi mắt. Những sắc vàng động đậy. Mấy
con mang vàng hệt nh màu lá khộp đang ăn cỏ non.
Những chiếc chân vàng giẫm trên thảm lá vàng và sắc
Lê Thị Hồng Thơm

15
Tiểu học Cổ Đô

download by :

Trờng


Một số biện pháp rèn đọc diễn cảm cho học sinh lớp 5 trong giờ dạy

Tập đọc

nắng cũng rực vàng trên lng nó. Chỉ có mấy vạt cỏ xanh
biếc là rực lên giữa cái giang sơn vàng rợi.
Cng ging nh khi th hin một bài hát, ging c không th
lúc nµo cũng đều đều mµ cần cã lóc to, lóc nhỏ, khi bổng, khi trầm
mới diễn tả hết cảm xóc ca nhân vt, ca tác phm mà tác gi Ã
gi gm vào ó.
Ví dụ:
*Bài: Đất nớc ( Nguyễn Đình Thi, TiÕng ViƯt 2 - TËp 1)
- ë khỉ th¬ 1, khổ thơ 2 cần đọc với giọng tha thiết, nhẹ
nhàng, bâng khuâng để thể hiện vẻ đẹp và buồn của những
ngày thu đà xa:
Sáng mát trong nh sáng năm xa
Gió thổi mùa thu hơng cốm mới
Tôi nhớ những ngày thu đà xa
Sáng chớm lạnh trong lòng Hà Nội...
- ở khổ thơ 3 và khổ thơ 4 đọc nhịp lại nhanh hơn, giọng
vui, khoẻ khoắn và tràn đầy tự hào để thể hiện niềm vui phơi
phới, rộn ràng của thiên nhiên, đất trời trong mùa thu thắng lợi:
Mùa thu nay khác rồi!
Tôi đứng vui nghe giữa núi đồi
Gió thổi rừng tre phấp phới...
- ở khổ 5 cần đọc với giọng chậm rÃi, trầm lắng, chứa chan
tình cảm, sự thành kính cũng nh lòng tự hào về đất nớc tự do
và về truyền thống bất khuất của dân tộc:
...Nớc chúng ta,
Nớc những ngời cha bao giờ khuất
Đêm đêm rì rầm trong tiếng đất
Những buổi ngày xa vọng nói về.

Lê Thị Hồng Thơm

16
Tiểu học Cổ Đô

download by :

Trờng


Một số biện pháp rèn đọc diễn cảm cho học sinh lớp 5 trong giờ dạy
Tập đọc

Vi dng bài th hai, những bµi cã dẫn lời nãi hoặc đối thoại
của nh©n vật, việc thể hiện tốt lời nãi, ngữ điệu theo tng tuyn
nhân vt s làm tng hiu qu din t ca tác phm. Vì vy, khi
gp nhng bài này, phn luyn c đúng tôi luôn yêu cu hc
sinh đọc những c©u đối thoại hoặc lời nãi đ· dẫn trong bài, th hin
ging c theo tng tuyn nhân vt vi tính cách ca mi nhân
vt c nêu trong tng câu nói.
Ví dụ: Khi dạy bài: Một vụ đắm tàu (A- mi - xi ,TiÕng
ViÖt 5 - tËp 2)
Học sinh bit cn nhn ging vào các t ng: còn chỗ, sùc
tØnh, lao ra, s÷ng sê, thÉn thê, hÐt to, Giu- li- ét - ta,
xuống đi, bàng hoàng, ngửng cao, bật khóc nức nở, vĩnh
biệt.
*Bài: Lập làng giữ biển (Trần Nhuận Minh - Tiếng Việt 5 tp 2 ).
Giọng đọc phải thể hiện đợc lời nói rõ ràng, điềm tĩnh, dứt
khoát của bố Nhụ:
- ở đây đất rộng, bÃi dài, cây xanh, nớc ngọt, ng trờng gần. Chả còn gì hay hơn cho một làng biển.

Lời ông Nhụ giộng đọc lại cơng quyết, gay gắt:
- Tao chết ở đây thôi. Sức không còn chịu đợc sóng.
Lời đáp của Nhụ đọc nhẹ nhàng:
- Vâng.
Nh vậy, trong các giờ tập đọc tôi luôn cố gắng xác định
đúng các dạng bài đọc, giúp học sinh tìm cách thể hiện cảm
xúc của bài để các em có thể vận dụng đọc bài một cách tốt
nhất góp phần nâng cao năng lực cảm thụ bài cho học sinh.
3. c mu ca giáo viên.
Việc c mu ca giáo viên cũng có ý ngha quan trng không
Lê Thị Hồng Thơm

17
Tiểu học Cổ Đô

download by :

Trờng


Một số biện pháp rèn đọc diễn cảm cho học sinh lớp 5 trong giờ dạy
Tập đọc

kém trong vic rèn c cho các em. Giáo viên c mu tt s gióp
cho học sinh cảm nhận được ngay c¸i hay c¸i đẹp ca tác phm,
gợi xúc cm và to hng thú học tập cho häc sinh. Víi løa ti häc
sinh TiĨu học, các em bắt chớc rất nhanh, nhất là bắt chớc giọng
đọc mẫu của cô. Nhn thc đợc iu ó, tôi luôn cố gng nghiên
cu k từng bài hc, t mình vào tâm trng, tình cm ca tác
gi, ca nhân vt trong bài th hin mt cách tt nht t¸c phẩm

mỗi khi đọc mẫu. Song song với việc đọc mẫu thật tốt nhằm tạo cho
học sinh một t©m thế sn sàng, hng thú vào bài hc thì vic rèn
cho hc sinh bit nghe - c là mt iu không thể thiếu. ChÝnh
năng lực nghe của học sinh đãng gãp mt phn không nh vào kt
qu bài c mu ca giáo viên. Bi vì khi nghe vi mt s tp
trung cao độ, học sinh bước đầu ph¸t hiện được những tình cm,
nhng ý ngha sâu sc n cha trong tng câu, tng li c ca
giáo viên cng chính là cái hay, cái p mà ngi thy mun
truyn cho các em. Ngay t ó, hc sinh dng nh à hình thành
khái quát c cách c diễn cảm ca toàn bài.
Ví dụ:
* Khi đọc bài: "Trí dũng song toàn", giáo viên cần chú ý đọc
đúng lời Giang Văn Minh ở từng đoạn đối thoại:
Đoạn Giang Văn Minh than khóc - giọng đọc thể hiện sự ân
hận xót thơng. Câu hỏi: Vậy, tớng Liễu Thăng tử trận đÃ
mấy trăm năm, sao hằng năm nhà vua vẫn bắt nớc tôi cử
ngời mang lễ vật sang cúng giỗ? - giọng cứng cỏi. Đoạn Giang
Văn Minh ứng đối - giọng dõng dạc, tự hào Bạch Đằng thuở trớc máu còn loang. Qua cách đọc mẫu nh thế của giáo viên,
học sinh hiểu đợc sự mu trí, dũng cảm và lòng tự hào dân tộc
tràn đầy của Thám hoa Giang Văn Minh.
Ví dụ:
* Khi c khổ thơ 2 và khổ thơ 3 của bài : Đất nớc ( Nguyễn
Đình Thi- TV5- tp 2 ) nếu ch nghe c vi mt ging u u, lu
Lê Thị Hồng Thơm

18
Tiểu học Cổ Đô

download by :

Trờng


Một số biện pháp rèn đọc diễn cảm cho học sinh lớp 5 trong giờ dạy
Tập đọc

loát thì hc sinh mới chỉ thấy được sù thay ®ỉi cđa ®Êt níc trong
mùa thu nay. Nhng nu giáo viên c mu vi ging c din cm
khoẻ khoắn, tràn đầy tự hào đồng thời nhấn giọng ở những từ
ngữ gợi tả cảm xúc nh:
Mùa thu nay /khác rồi
Tôi đứng vui nghe/ giữa núi ®åi
Giã thỉi rõng tre/ phÊp phíi
Trêi thu/ thay ¸o míi
Trong biếc/ nói cời thiết tha.
thì hc sinh s cảm nhận đợc niềm vui phơi phới, rộn ràng
của thiên nhiên, đất trời trong mùa thu thắng lợi của cuộc kháng
chiến. Các em đợc sống lại không khí tng bừng náo nức của đất
nớc trong những năm đầu tiên đón chào mùa thu của hoà bình.
Điều đó gi lên tình yêu thiên nhiên, đt nc, thôi thúc trong
các em mt mong mun th hin li tht ầy nhng tình cm ó
trong bài c ca mình.
4. Tìm hiu ni dung, ngh thut ca bài.
Nh à đề cập trên, mt trong nhng nguyên nhân dn n
vic hc sinh c cha tt là do vn t ng ca các em còn hn ch
dn n cha thông hiu mt s t ng nói riêng và ni dung ca
vn bn nói chung. Vì vy, bên cnh vic dy hc tt môn Luyện
từ và câu (mà ni dung khuôn kh tài này tôi không cập đến)
th× viƯc gióp học sinh t×m hiểu nội dung, nghệ thuật bài hc là
vic làm không th b qua trong quá trình dy Tp c.

Có ý kin cho rng yêu cu ch yu ca gi tp c là rèn c
cho hc sinh, vì th không cn thit hoc xem nhẹ việc gióp học
sinh t×m hiểu nội dung, nghƯ tht của bài hc. Thc t thì
thc hin c mc ®Ých rÌn đọc diƠn c¶m cho học sinh líp 5 trong
giờ dạy Tập đọc không th tách ri vic giúp hc sinh hiu ni
dung và ngh thut ca bài đọc. Bi vì, ch có hiu thu áo ni
Lê Thị Hồng Thơm

19
Tiểu học Cổ Đô

download by :

Trờng


Một số biện pháp rèn đọc diễn cảm cho học sinh lớp 5 trong giờ dạy
Tập đọc

dung và ý ngha ngh thut ca bài đọc, các em mi có c
nhng cm xúc th hin đọc diễn cảm tt bài c ó.
Trong gi Tp c, ngoài vic khai thác ni dung bài đọc da
vào các câu hi trong sách giáo khoa, tôi thng c gng chẻ nhỏ
câu hỏi trong Sgk hoặc tìm thêm nhng câu hi phù hp nhm
giúp các em tìm tòi, phát hin nhng bin pháp ngh thut c s
dng trong bài. T ó, các em s cm nhn c sâu sc hn ni
dung, hiu bài, ý ngha ca tác phm cng nh nhng tình cm
ca tác gi, của nh©n vật ẩn chứa trong từng c©u, từng chữ của
bµi đọc.
VÝ dơ:

*Khi dạy bµi: Mïa thảo quả ( Ma Văn Kháng- TV5 - tp 1 )
Thông qua vic tìm hiu t ng: ngọt lựng, thơm nồng ,
đỏ chon chót. giúp hc sinh hình dung c hơng vị, mùi thơm
rất đặc biệt và vẻ đẹp của thảo quả khi vào mùa. Song đ hc
sinh thy ht c v p đặc biệt đó tôi giúp hc sinh tìm hiu
thêm:
? Đoạn cuối bài tác gi s dng bin pháp ngh thut gì? (So
sánh: những
chùm thảo quả chon chót nh cha la cha nắng nhân hoá: rng say ngây và m nóng).
Từ ®ã học sinh thấy được bằng biện ph¸p nghệ thuật (nhân
hoá, so sánh) hng thm và màu sc ca tho qu c miêu t
mt cách c th, sinh ng và thật đặc biệt làm cho ngi c
nh thy mình ang lc vào rng tho qu chín.
Qua đây, hc sinh biết cần phải đọc bµi với giọng nhẹ nhµng,
cảm hứng ca ngi, nhn ging các câu, t gi t, gi cm mới lột
tả hết đợc vẻ đẹp diệu kì của thảo quả khi vào mùa.
Hoc khi dy bài: "Đất nớc"(Nguyễn Đình Thi -Tiếng Việt 5tập 2) ngoài vic phân tích ni dung bài thy c vẻ đẹp của
Lê Thị Hồng Thơm

20
Tiểu học Cổ Đô

download by :

Trờng


Một số biện pháp rèn đọc diễn cảm cho học sinh lớp 5 trong giờ dạy
Tập đọc

mùa thu đất nớc xa và nay tôi còn giúp học sinh tìm hiểu nghệ
thuật để thấy đợc niềm vui , niềm từ hào và tình yêu tha thiết
của tác giả đối với đất níc tù do vµ giµu trun thèng bÊt kht.
VÝ dơ: Khi ph©n tÝch c©u thơ :
"Giã thỉi rõng tre phÊp phới
Trời thu thay áo mới
Trong biếc, nói cời thiết tha"
Tôi đặt câu hi:
Tác gi đà sử dụng biện pháp nghệ thuật nào để tả thiên
nhiên, đất trời trong mùa thu thắng lợi của cuộc kháng chiến?
(Tác gi đà sử dụng biện pháp nghệ thuật nhân hoá- làm
cho trời cũng thay ¸o, cịng nãi cêi nh con ngêi, ®Ĩ thĨ hiƯn
niỊm vui phơi phới, rộn ràng của
thiên nhiên, đất trời trong mùa thu thắng lợi của cuộc kháng
chiến)
Qua phân tích, tôi gióp học sinh hiểu râ ý nghĩa của viƯc
sư dơng biện pháp nghệ thuật nhân hoá của tác giả. Tác giả
không chỉ quan sát miêu tả bằng mắt mà bằng cả tấm lòng để
thấy đợc vẻ đẹp kì diệu, niềm vui hân hoan của cả đất trời,
của thiên nhiên, trong mïa thu míi. Từ đã, gióp học sinh tù t×m đợc cách đọc để thể hiện tác phẩm một cách có hiệu quả nhất..
5. Xây dựng nhóm đọc diễn cảm cho häc sinh.
T©m lý cđa häc sinh TiĨu häc, ë bất kỳ môn học nào các em
đều có sự ganh đua với nhau. Do đó, trong các giờ dạy Tập đọc
ở lớp 5, tôi đà tổ chức, xây dựng nhóm đọc diễn cảm cho học
sinh để những em có khả năng đọc tốt có điều kiện phát huy
năng lực của bản thân còn những em đọc cha tốt sẽ cố gắng
khắc phục nhợc điểm, thi đua với bạn để đọc tốt. Đồng thời qua
nhóm đọc diễn cảm, tôi phát hiện những học sinh đọc tốt và
cha tốt để có kế hoạch bồi dỡng, kèm cặp từng đối tợng cho phù
Lê Thị Hồng Thơm

21
Tiểu học Cổ Đô

download by :

Trờng


Một số biện pháp rèn đọc diễn cảm cho học sinh lớp 5 trong giờ dạy
Tập đọc

hợp. Từ đó, thúc đẩy việc thi đua học tập của các em, tạo cho
các em một không khí học tập thật sôi nổi mà cũng thật hiệu
quả. Trong mỗi giờ dạy Tập đọc, ở bớc luyện đọc diễn cảm, tôi
thờng xây dựng nhóm học sinh luyện đọc diễn cảm. Mỗi
nhóm gồm từ 2 ®Õn 4 em ( theo bµn ngåi häc ë líp). Chẳng
hạn: với cách chia nhóm gồm 2 em, trong mỗi nhóm gồm một
em đọc tốt và một em đọc khá hoặc một em đọc khá và một
em đọc cha tốt, có nhóm gồm một em đọc tốt và một em ®äc
cha tèt. Víi c¸ch tỉ chøc nhãm häc sinh lun đọc diễn cảm
nh vậy tôi thấy các em rất hào hứng học tập và thi đua luyện
đọc diễn cảm rất hiệu quả. Trong mỗi bài dạy Tập đọc ở lớp 5,
ở bớc luyện đọc diễn cảm, tôi thờng gọi học sinh đọc nối tiếp
theo từng đoạn của bài một lợt rồi cho học sinh nêu cách đọc
diễn cảm toàn bài và từng đoạn trong bài. Từ đó tôi nhận xét,
bổ sung cách đọc diễn cảm toàn bài và từng đoạn trong bài
đọc cho học sinh. Tiếp sau đó, tôi treo bảng phụ có chép sẵn
một đoạn văn (đoạn thơ) trong bài đọc và hớng dẫn cách đọc
diễn cảm đoạn văn ( đoạn thơ) đó. Tôi chia nhóm học sinh

giao nhiệm vụ cho các nhóm bằng những câu hỏi nh: đoạn
văn này em cần đọc với giọng nh thế nào? Cần đọc nhấn
giọng vào những từ ngữ nào?... Sau khi học sinh nêu cách đọc
diễn cảm đoạn văn, tôi bổ sung và đánh dấu những từ ngữ
cần đọc nhấn giọng trong đoạn văn. Tôi đọc mẫu đoạn văn
đó một lợt cho cả lớp nghe rồi yêu cầu các nhóm (2em ngồi cạnh
nhau) luyện đọc diễn cảm đoạn văn. Sau đó tôi tổ chức cho
các nhóm thi đọc diễn cảm đoạn văn trớc lớp bằng cách gọi đại
diện hai hoặc ba nhóm học sinh tham gia thi đọc diễn cảm
trớc lớp, lần lợt các em trong từng nhóm thi đọc diễn cảm trớc
lớp. Tôi yêu cầu cả lớp lắng nghe từng nhóm các bạn thi đọc
diễn cảm và bình chọn bạn nào đọc hay nhất và nhóm nào có
nhiều bạn đọc hay. Hoặc tôi chỉ định mỗi nhóm một em
tham gia thi đọc diễn cảm với nhóm bạn ( mỗi lợt ba em). Tôi
yêu cầu học sinh ở các nhóm khác nhận xét các bạn đọc và
Lê Thị Hồng Thơm

22
Tiểu học Cổ §«

download by :

Trêng


Một số biện pháp rèn đọc diễn cảm cho học sinh lớp 5 trong giờ dạy
Tập đọc

chọn bạn đọc hay nhất, đồng thời tôi nhận xét ghi điếm học
sinh đọc và khen học sinh đọc diễn cảm tốt, đồng thời động

viên những em đọc cha hay nhng có tiến bộ bằng lời khen
chẳng hạn nh: Em cần cố gắng hơn chút nữa! hoặc Em
đọc tơng đối tốt rồi!.
Chẳng hạn : Khi dạy bài Tập đọc Mùa thảo quả ( Ma Văn
Kháng - Tiếng Việt 5, tập 1). Bớc hớng dẫn học sinh luyện đọc
diễn cảm, tôi tiến hành gọi 3 em tiếp nối nhau luyện đọc lại 3
đoạn của bài một lợt rồi gọi HS nhận xét và nêu cách đọc diễn
cảm từng đoạn trong bài. Tôi tiếp tục treo bảng phụ có chép
sẵn nội dung đoạn văn cần hớng dẫn cả lớp luyện đọc diễn
cảm ( đoạn 2 của bài). Tôi chia nhóm theo bàn ( mỗi nhóm 2
em) ngồi cạnh nhau, yêu cầu học sinh các nhóm thảo luận và
nêu cụ thể cách đọc diễn cảm đoạn văn này. Sau đó tôi nhận
xét, bổ sung cách đọc diễn cảm đoạn văn( đoạn 2 của bài
Mùa thảo quả): cần đọc đoạn văn với giọng nhẹ nhàng, đọc
nhanh hơn đoạn 1 và nhấn giọng vào những từ ngữ gợi tả, gợi
cảm nh: chín nục, ngây ngất, kì lạ, cao tới bụng ngời,
đâm thêm hai nhánh mới, mạnh mẽ, thoáng cái, lan tỏa, vơn ngọn, xòe lá, lấn chiếm không gian, để thể hiện sự
phát triển nhanh, mạnh mẽ của cây thảo quả. Tiếp theo, tôi
đọc mẫu đoạn văn một lợt và tổ chức hớng dẫn học sinh luyện
đọc diễn cảm đoạn văn theo nhóm đôi đà chia. Sau đó, tôi
tổ chức cho các nhóm học sinh lần lợt thi đọc diễn cảm trớc lớp
(khoảng từ 2 đến 3 nhóm thi đọc diễn cảm ), học sinh các
nhóm khác lắng nghe các bạn tham gia cuộc thi lần lợt đọc và
nhận xét từng bạn đọc lu loát và diễn cảm cha? vì sao?. Sau
đó tôi cho các em bình chọn bạn đọc diễn cảm tốt nhất hoặc
nhóm có nhiều bạn đọc hay nhất. Biện pháp này đà thúc đẩy
việc thi đua học tập của các em, tạo cho các em một không
khí học tập thật sôi nổi mà cũng thật hiệu quả.

* Mô tả lại một giờ dạy Tập đọc lớp 5 ( Tuần 11 Học kì I )

Lê Thị Hồng Thơm

23
Tiểu học Cổ Đô

download by :

Trờng


Một số biện pháp rèn đọc diễn cảm cho học sinh lớp 5 trong giờ dạy
Tập đọc

Bài: Chuyện một khu vờn nhỏ
A. Mục tiêu :
- Đọc lu loát và diễn cảm bài văn với giọng nhẹ nhàng, phù
hợp với tâm lí nhân vật (Giọng bé Thu hồn nhiên, nhí nhảnh;
giọng ông hiền từ, chậm rÃi) và nội dung bài văn.
- Hiểu đợc tình cảm yêu quý thiên nhiên của hai ông cháu
trong bài. Có ý thức làm đẹp môi trờng sống trong gia đình
và xung quanh.
* Trọng tâm : Đọc lu loát, diễn cảm bài văn và hiểu nội dung
bài.
B. Đồ dùng dạy học :
- Giáo viên : Tranh minh hoạ bài đọc trong SGK (phóng to).
Su tầm thêm tranh, ảnh về cây hoa trên ban công, sân thợng
của các ngôi nhà. Bảng phụ chép sẵn một đoạn văn trong bài
để hớng dẫn HS đọc diễn cảm.
- Học sinh : S¸ch TiÕng ViƯt 5 - TËp I, vë, bót, thíc.

C. Các hoạt động dạy- học :
Hoạt động của giáo viên

Hoạt ®éng cđa häc sinh

I. KiĨm tra bµi cị :
Gäi HS đọc bài Đất Cà Mau, trả 2 HS lần lợt đọc nối tiếp bài
lời
các câu hỏi:
Đất Cà Mau và trả lời câu hỏi.
1. Ma ở Cà Mau có gì khác th- HS khác nhận xét bạn đọc và
ờng?
trả lời câu hỏi.
2. Ngời dân Cà Mau có tính
cách nh thế nào?
GV nhận xét, cho điểm HS.
II. Bài mới :
1. Giới thiệu chủ điểm và - HS quan sát tranh minh họa
bài đọc :
chủ điểm Giữ lấy màu
Lê Thị Hồng Thơm

24
Tiểu học Cổ Đô

download by :

Trờng

Một số biện pháp rèn đọc diễn cảm cho học sinh lớp 5 trong giờ dạy
Tập đọc

- Gv giới thiệu tranh minh họa xanh và lắng nghe Gv giới
và chủ điểm Giữ lấy màu thiệu chủ điểm và bài Tập
xanh ( nói về nhiệm vụ bảo vệ đọc.
môi trờng sống xung quanh).
- Giới thiệu bài tập đọc
Chuyện một khu vờn nhỏ - kể
về một mảnh vờn nhỏ trên ban
công của một ngôi nhà
ở
thành phố.
- HS ghi đầu bài vào vở.
Gv ghi đầu bài lên bảng.
2. Hớng dẫn luyện đọc và tìm
hiểu bài.

HS mở Sgk, trang 102.

a) Luyện đọc đúng:
Nhắc HS mở Sgk, trang 102
1 HS đọc bài, cả lớp theo dõi
để đọc bài.
bài trong Sgk.
Gọi 1 HS đọc tốt đọc bài.
HS quan sát tranh, ảnh minh
Cho HS quan sát tranh minh họa.
hoạ khu vờn nhỏ của nhà bé
Thu (Trong SGK) và tranh, ảnh

về cây hoa trên ban công, HS nêu cách chia đoạn.
sân thợng của các ngôi nhà
tầng.
?Bài đọc có thể chia thành
mấy đoạn?
GV thống nhất bài có thể chia
làm 3 đoạn nh sau:
+ Đoạn 1 : Từ đầu đến từng
3 HS đọc nối tiếp theo 3
loài cây.
đoạn của bài.
+ Đoạn 2 : từ tiếp đến không
phải là vờn!
Lê Thị Hồng Thơm

25
Tiểu học Cổ Đô

download by :

Trờng