(LUẬN văn THẠC sĩ) phát triển hoạt động cung cấp thông tin tín dụng cho khách hàng vay thể nhân tại trung tâm thông tin tín dụng quốc gia việt nam​

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
--------o0o--------

BÙI THỊ THÚY HỒNG

PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG CUNG CẤP
THƠNG TIN TÍN DỤNG CHO KHÁCH HÀNG VAY
THỂ NHÂN TẠI TRUNG TÂM THÔNG TIN TÍN DỤNG
QUỐC GIA VIỆT NAM

LUẬN VĂN THẠC SĨ TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG
CHƯƠNG TRÌNH ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG

Hà Nội - 2020

download by :


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
--------o0o--------

BÙI THỊ THÚY HỒNG

PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG CUNG CẤP
THƠNG TIN TÍN DỤNG CHO KHÁCH HÀNG VAY
THỂ NHÂN TẠI TRUNG TÂM THÔNG TIN TÍN DỤNG
QUỐC GIA VIỆT NAM
Chun ngành:Tài chính – Ngân hàng
Mã số: 60 34 02 01

LUẬN VĂN THẠC SĨ TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG
CHƯƠNG TRÌNH ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. TRẦN THỊ THÁI HÀ

Hà Nội – 2020

download by :


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan bản luận văn này là cơng trình nghiên cứu độc lập
của bản thân với sự giúp đỡ của giáo viên hướng dẫn. Các số liệu đưa ra trong
Luận văn là trung thực và có nguồn gốc rõ ràng.
Tác giả luận văn

download by :


LỜI CẢM ƠN
Tôi xin trân trọng gửi lời cảm ơn sâu sắc đến Quý Thầy Cô trường Đại
học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội trong thời gian qua đã dìu dắt và
truyền đạt cho tơi những kiến thức, kinh nghiệm vơ cùng q báu để tơi có
được kết quả ngày hôm nay.
Xin trân trọng cảm ơn PGS.TS. Trần Thị Thái Hà - người hướng dẫn
khoa học của luận văn, đã tận tình hướng dẫn và giúp đỡ tơi về mọi mặt để
hồn thành luận văn.
Xin trân trọng cảm ơn Quý Khách hàng vay thể nhân đã nhiệt tình tham
gia quá trình khảo sát; các đồng nghiệp tại Trung tâm Thơng tin tín dụng

Quốc gia Việt Nam đã tạo điều kiện giúp tôi về tài liệu tham khảo; các bạn
lớp Cao học TCNH1- K26 đã luôn động viên, tư vấn, hỗ trợ tôi về bài vở,
luận văn tốt nghiệp.
Mặc dù đã cố gắng nhưng cũng không thể tránh khỏi những sai sót,
hạn chế trong q trình nghiên cứu. Kính mong nhận được sự nhận xét, góp
ý của Q Thầy Cô giáo và bạn đọc để tôi tiếp tục khắc phục những thiếu
sót của mình.
Tơi xin chân thành cảm ơn!

download by :


TÓM TẮT
Luận văn với đề tài: “ Phát triển hoạt động cung cấp thơng tin tín dụng
cho khách hàng vay thể nhân tại Trung tâm Thơng tin tín dụng Quốc gia
Việt Nam” bao gồm bốn chương với các nội dung chính như sau:
Chương 1: Luận văn trình bày các vấn đề chung về tổng quan tình hình
nghiên cứu và cơ sở lý luận về hoạt động cung cấp thông tin tín dụng cho
khách hàng vay thể nhân. Trong đó, đã xây dựng khung lý thuyết về các nhân
tố ảnh hưởng đến hoạt động cung cấp thơng tin tín dụng cho khách hàng vay
thể nhân. Bên cạnh đó, luận văn đã khái quát quá trình nghiên cứu của các tác
giả đi trước và tính kế thừa từ các luận văn này.
Chương 2: Luận văn đã nêu rõ các phương pháp nghiên cứu mà luận văn
sẽ thực hiện đồng thời thiết kế mơ hình nghiên cứu theo tuần tự các bước để
giải quyết vấn đề đã đặt ra.
Chương 3: Luận văn nêu thực trạng phát triển hoạt động cung cấp thơng
tin tín dụng cho khách hàng vay thể nhân tại Trung tâm Thơng tin tín dụng
Quốc gia Việt Nam.
Chương 4 : Luận văn đã đưa ra một số giải pháp và kiến nghị nhằm phát
triển hoạt động cung cấp thơng tin tín dụng cho khách hàng vay thể nhân tại

Trung tâm Thông tin tín dụng Quốc gia Việt Nam.

download by :


MỤC LỤC

DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT........................................... i
DANH MỤC CÁC BẢNG ........................................................................... i
DANH MỤC CÁC HÌNH ...........................................................................iii
PHẦN MỞ ĐẦU ........................................................................................ 1
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ
LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG CUNG CẤP THƠNG TIN TÍN
DỤNG CHO KHÁCH HÀNG VAY THỂ NHÂN TẠI TRUNG TÂM
THƠNG TIN TÍN DỤNG QUỐC GIA VIỆT NAM ..................................... 7
1.1 Tổng quan tình hình nghiên cứu............................................................. 7
1.2 Những vấn đề cơ bản về hoạt động cung cấp thông tin tín dụng của Trung
tâm thơng tin tín dụng ............................................................................... 11
1.2.1 Khái qt về Trung tâm thơng tin tín dụng..................................... 11
1.2.2 Các hoạt động của Trung tâm thơng tin tín dụng ............................ 13
1.3 Phát triển hoạt động cung cấp thông tin tín dụng cho khách hàng vay thể
nhân tại Trung tâm thơng tin tín dụng ........................................................ 19
1.3.1 Khái niệm phát triển hoạt động cung cấp thơng tin tín dụng cho khách
hàng vay thể nhân tại Trung tâm thơng tin tín dụng ................................ 19
1.3.2 Tiêu chí đánh giá hoạt động cung cấp thơng tin tín dụng cho khách
hàng vay thể nhân tại Trung tâm thơng tin tín dụng ................................ 22
1.3.3 Các nguyên tắc chung trong hoạt động cung cấp thông tin tín dụng
cho khách hàng vay thể nhân tại Trung tâm thơng tin tín dụng ................ 24
1.4 Các nhân tố tác động đến sự phát triển hoạt động cung cấp thông tin tín
dụng cho khách hàng vay thể nhân tại Trung tâm thơng tin tín dụng ........... 25

1.4.1 Nhân tố chủ quan.......................................................................... 25
1.4.2 Nhân tố khách quan ...................................................................... 27

download by :


1.5 Kinh nghiệm phát triển hoạt động cung cấp thông tin tín dụng cho khách
hàng vay thể nhân tại một số nước trên thế giới và bài học kinh nghiệm rút ra
cho Trung tâm thơng tin tín dụng............................................................... 30
1.5.1 Thực tiễn hoạt động cung cấp thơng tin tín dụng cho khách hàng vay
thể nhân tại một số nước trên thế giới .................................................... 30
1.5.2 Một số bài học rút ra cho Trung tâm thơng tin tín dụng .................. 31
KẾT LUẬN CHƯƠNG 1.......................................................................... 33
CHƯƠNG 2: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU VÀ THIẾT KẾ................. 34
LUẬN VĂN ............................................................................................. 34
2.1 Quy trình nghiên cứu của luận văn ....................................................... 34
2.2 Phương pháp thu thập và phân tích dữ liệu ........................................... 36
2.2.1 Phương pháp thu thập thông tin. .................................................... 36
2.2.2 Phương pháp tổng hợp, phân tích và xử lý thông tin ....................... 39
KẾT LUẬN CHƯƠNG 2.......................................................................... 43
CHƯƠNG 3: THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG CUNG CẤP
THƠNG TIN TÍN DỤNG CHO KHÁCH HÀNG VAY THỂ NHÂN ......... 44
TẠI TRUNG TÂM THƠNG TIN TÍN DỤNG QUỐC GIA VIỆT NAM ..... 44
3.1. Giới thiệu sơ lược về Trung tâm thông tin tín dụng Quốc gia Việt Nam ..... 44
3.1.1 Lịch sử phát triển của Trung tâm thơng tin tín dụng Quốc gia Việt Nam44
3.1.2 Mơ hình tổ chức của Trung tâm thơng tin tín dụng Quốc gia Việt Nam 49
3.1.3 Khái quát kết quả hoạt động của Trung tâm thông tin tín dụng Quốc
gia Việt Nam ........................................................................................ 50
3.2. Thực trạng phát triển hoạt động cung cấp thơng tin tín dụng cho khách hàng
vay thể nhân tại Trung tâm thơng tin tín dụng Quốc gia Việt Nam ................... 54

3.2.1. Giới thiệu hoạt động cung cấp thơng tin tín dụng cho khách hàng vay
thể nhân tại Trung tâm thơng tin tín dụng Quốc gia Việt Nam................. 54
3.2.2. Phân tích mức độ phát triển hoạt động cung cấp thơng tin tín dụng

download by :


cho khách hàng vay thể nhân tại Trung tâm thông tin tín dụng Quốc gia
Việt Nam thơng qua các chỉ tiêu ............................................................ 63
3.3. Đánh giá thực trạng phát triển hoạt động cung cấp thơng tin tín dụng cho
khách hàng vay thể nhân tại Trung tâm thơng tin tín dụng Quốc gia Việt Nam.. 73
3.3.1 Những kết quả đạt được ................................................................ 73
3.3.2 Những tồn tại hạn chế. .................................................................. 73
3.3.3 Nguyên nhân của những hạn chế trong hoạt động cung cấp thông tin
tín dụng cho khách hàng vay thể nhân tại Trung tâm thơng tin tín dụng
Quốc gia Việt Nam ............................................................................... 74
3.3.4 Những nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động cung cấp thơng tin tín dụng
cho khách hàng vay thể nhân tại Trung tâm thơng tin tín dụng Quốc gia
Việt Nam .............................................................................................. 77
KẾT LUẬN CHƯƠNG 3.......................................................................... 82
CHƯƠNG 4: MỘT SỐ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG CUNG CẤP
THƠNG TIN TÍN DỤNG CHO KHÁCH HÀNG VAY THỂ NHÂN TẠI
TRUNG TÂM THƠNG TIN TÍN DỤNG QUỐC GIA VIỆT NAM................ 83
4.1 Định hướng phát triển hoạt động cung cấp thơng tin tín dụng cho khách hàng
vay thể nhân tại Trung tâm thơng tin tín dụng Quốc gia Việt Nam ................... 83
4.2. Một số giải pháp nhằm phát triển hoạt động cung cấp thơng tin tín dụng
cho khách hàng vay thể nhân tại Trung tâm thông tin tín dụng Quốc gia Việt
Nam ......................................................................................................... 84
4.2.1 Tập trung tăng cường chất lượng kho dữ liệu thơng tin tín dụng đảm
bảo sẵn sàng cho hoạt động cung cấp thông tin tín dụng cho khách hàng

vay thể nhân ......................................................................................... 84
4.2.2 Chú trọng phát triển cơ sở hạ tầng công nghệ thơng tin .................. 85
4.2.3 Tập trung đầu tư có chất lượng về nguồn nhân lực. ........................ 87
4.2.4 Thu phí khai thác tin ..................................................................... 91

download by :


4.3 Kiến nghị ............................................................................................ 92
4.3.1 Kiến nghị với Chính phủ............................................................... 92
4.3.2 Kiến nghị với NHNN.................................................................... 94
KẾT LUẬN CHƯƠNG 4.......................................................................... 96
PHẦN KẾT LUẬN................................................................................... 97
TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................................... 99
PHỤ LỤC

download by :


DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT

STT

Viết tắt

Nguyên nghĩa

1

CIC

Trung tâm Thơng tin Tín dụng Quốc gia Việt Nam

2

CNTT

Cơng nghệ thông tin

3

DN

Doanh nghiệp

4

HSKH

Hồ sơ khách hàng

5

KH

Khách hàng

6

NHNN

Ngân hàng nhà nước

7

NHTM

Ngân hàng thương mại

8

NHTW

Ngân hàng trung ương

9

QTRR

Quản trị rủi ro

10

TCTD

Tổ chức tín dụng

11

TMCP

Thương mại cổ phần

12

TT TTTD

Trung tâm thơng tin tín dụng

13

TTTD

Thơng tin tín dụng

14

XLTD

Xử lý tín dụng

i

download by :


DANH MỤC CÁC BẢNG
STT

Bảng

Nội dung

1

Bảng 2.1

Thang đo khoảng

39

2

Bảng 3.1

Kết quả hoạt động thu thập thông tin qua các năm

57

3

Bảng 3.2

4

Bảng 3.3

5

Bảng 3.4

6

Bảng 3.5

Kết quả xử lý thơng tin tín dụng khách hàng vay thể
nhân qua các năm
Kết quả lưu trữ thông tin qua các năm
Kết quả cung cấp TTTD khách hàng vay thể nhân qua
các năm
Kết quả hoạt động cung cấp thơng tin tín dụng cho
khách hàng vay thể nhân tại CIC

Trang

60
61
62

62

So sánh chỉ tiêu cung cấp thơng tin tín dụng cho
7

Bảng 3.6

khách hàng vay thể nhân tại CIC với các chỉ tiêu

64

khác
8

Bảng 3.7

Cơ cấu mẫu khảo sát khách hàng vay thể nhân

65

Đánh giá sự hài lòng của khách hàng vay thể nhân
9

Bảng 3.8

khi sử dụng dịch vụ cung cấp thơng tin tín dụng

66

cho khách hàng vay thể nhân của CIC
Đánh giá các yếu tố ảnh hưởng tới chất lượng hoạt
10

Bảng 3.9

động cung cấp thơng tin tín dụng cho khách hàng

67

vay thể nhân tại CIC
Đánh giá về những hạn chế của hoạt động cung

11

Bảng 3.10

cấp thơng tin tín dụng cho khách hàng vay thể

70

nhân tại CIC
Đánh giá về những giải pháp phát triển hoạt động
12

Bảng 3.11

cung cấp thơng tin tín dụng cho khách hàng vay
thể nhân tại CIC

ii

download by :

72


DANH MỤC CÁC HÌNH

STT

Hình

Nội dung

Trang

Mơ hình đánh giá chất lượng hoạt động cung cấp
1

Hình 1.1

thơng tin tín dụng cho khách hàng vay thể nhân

24

tại Trung tâm thơng tin tín dụng
2

Hình 2.1

3

Hình 3.1

4

Hình 3.2

Tình hình hoạt động thơng tin tín dụng của CIC

Hình 3.3

Quy trình hoạt động cung cấp thơng tin tín dụng

5

6

Quy trình nghiên cứu
Cơ cấu tổ chức của Trung tâm thơng tin tín dụng
quốc gia Việt Nam

cho khách hàng vay thể nhân tại CIC
Hình 3.4

Số lượng khách hàng thể nhân vay vốn đăng ký
thông tin trên CIC

iii

download by :

34
50
54
56

59


PHẦN MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài

Bối cảnh nền kinh tế Việt Nam hiện nay luôn đạt mức tăng trưởng, mức
sống của người dân ngày càng được tăng cao dẫn đến thay đổi trong nhu cầu và
lối sống của các cá nhân. Trong tương lai xa, dân số trẻ sẽ lựa chọn tín dụng như
một kênh tài trợ tài chính chủ yếu cho cuộc sống, họ sẽ có nhiều giao dịch với các
TCTD. Vì giao dịch thường xuyên và cùng lúc với nhiều TCTD cho nên các cá
nhân cũng cần biết tình trạng tổng thể về tình hình tài chính, tín dụng của bản
thân. Đồng thời, các TCTD cũng có nhu cầu nắm bắt tình trạng đó để có những
hành động phục vụ hoặc xử lý đúng đắn đối với khách hàng của mình. Trên thực
tế, tín dụng cá nhân là nguồn mang đến lợi nhuận tiềm năng trong lĩnh vực tín
dụng ngân hàng, nếu khơng được nắm bắt kịp thời, TCTD sẽ mất cơ hội và
nhường chỗ cho tín dụng đen. Đây là một q trình lâu dài cho nên cần phải sớm
có sự chuẩn bị đầy đủ các yếu tố cần thiết cũng như xác định rõ các chủ thể tham
gia các công việc như: thu thập, lưu trữ thông tin; cung cấp, bảo mật thông tin;
phát triển khách hàng… Theo đó, cần phải quan tâm tới cả vấn đề về công nghệ
và con người.
Đề án “ Đăng ký tín dụng và cung cấp thơng tin tín dụng khách hàng vay
thể nhân” ra đời vào tháng 11 năm 2014 đã đánh dấu bước tiến quan trọng trong
kế hoạch hành động của Trung tâm Thơng tin tín dụng Quốc gia Việt Nam (CIC)
- Ngân hàng Nhà nước Việt Nam(NHNN) khi thực hiện Nghị quyết 19/CP của
Chính Phủ ngày 18/3/2014 về những nhiệm vụ, giải pháp cải thiện môi trường
kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh Quốc gia, trong đó yêu cầu NHNN thực
hiện các giải pháp để cải thiện và minh bạch hóa thơng tin tín dụng(TTTD), tạo
điều kiện cho doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân thuộc mọi thành phần kinh tế được
bình đẳng, thuận lợi hơn trong tiếp cận tín dụng; Chỉ thị 11 CT-TTg của Thủ

1

download by :

tướng Chính Phủ ngày 21/5/2014 về giải quyết khó khăn, thúc đẩy sản xuất kinh
doanh, trong đó yêu cầu NHNN khuyến khích các Tổ chức tín dụng(TCTD) áp
dụng hình thức đánh giá tín nhiệm khách hàng để tăng cường cho vay tín chấp...
Đề án tập trung vào dịch vụ đăng ký tín dụng và cung cấp thơng tin tín dụng cho
khách hàng vay cá nhân, đồng thời hỗ trợ các TCTD tìm kiếm khách hàng vay
tiềm năng. Mục tiêu của đề án giúp cho khách hàng vay có được kênh thơng tin để
tự đánh giá mức độ tín nhiệm và tình trạng tín dụng của bản thân; giảm thiểu thủ
tục, hồ sơ, thời gian của khách hàng vay trong quá trình vay vốn, đồng thời nâng
cao tính cơng khai, minh bạch của thông tin khách hàng đối với TCTD; thuận tiện
trong việc kết nối với các TCTD để tiếp cận tín dụng phục vụ sản xuất kinh doanh
và tiêu dùng. Đối với các TCTD, giúp cho việc dễ dàng tìm kiếm khách hàng có
nhu cầu vay vốn và khai thác các báo cáo thông tin đánh giá về khách hàng, tăng
cường áp dụng hình thức cho vay tín chấp dựa trên sự đánh giá tín nhiệm của
khách hàng. Đối với nền kinh tế, hỗ trợ việc thúc đẩy tăng trưởng tín dụng tiêu
dùng và tín dụng thẻ của khách hàng cá nhân, góp phần nâng cao khả năng tiếp
cận tín dụng của người dân, giảm thiểu thông tin bất cân xứng giữa người cho vay
và người đi vay, hạn chế tín dụng đen.
Tuy nhiên hoạt động cung cấp thơng tin tín dụng cho khách hàng vay
thể nhân mới qua thời kỳ sơ khai, cho nên rất cần thiết có bước tiến mạnh mẽ.
Tại Việt Nam, đã có nhiều nghiên cứu về hoạt động thơng tin tín dụng
nói chung và hoạt động cung cấp thơng tin tín dụng khách hàng vay thể nhân
nói riêng. Gần đấy nhất, “Hoạt động cung cấp thơng tin tín dụng thể nhân tại
Trung tâm thơng tin tín dụng Quốc gia Việt Nam”, Phương Thị Quỳnh
Trang(2017), chỉ ra những lý luận chung của hoạt động cung cấp thơng tin tín
dụng thể nhân tại CIC. Trên cơ sở lý thuyết, cũng như tình hình thực tại, tác
giả đề ra các giải pháp nhằm phát triển hoạt động cung cấp thơng tin tín dụng
thể nhân tại CIC. Mục đích cung cấp thơng tin tín dụng về khách hàng thể nhân

2

download by :


cho NHNN và TCTD để đảm bảo công tác quản lý nhà nước của NHNN, góp
phần giảm thiểu rủi ro cho hoạt động ngân hàng bán lẻ của các TCTD. Tuy
nhiên, chưa có một nghiên cứu chuyên sâu nào về phát triển hoạt động cung cấp
thơng tin tín dụng cho chính bản thân khách hàng vay thể nhân.
Xuất phát từ tầm quan trọng và thực trạng nêu trên, tôi đã chọn vấn đề:
“Phát triển hoạt động cung cấp thông tin tín dụng cho khách hàng vay
thể nhân tại Trung tâm thơng tin tín dụng Quốc gia Việt Nam” làm đề tài
luận văn thạc sĩ, nhằm nghiên cứu tìm kiếm các giải pháp với mong muốn áp
dụng những kiến thức tiếp thu được trong chương trình học đóng góp một phần
nhỏ bé vào sự phát triển của CIC.
2. Câu hỏi nghiên cứu
- Tại sao phải phát triển hoạt động cung cấp thơng tin tín dụng cho
khách hàng vay thể nhân tại CIC?
- Các tiêu chí đánh giá và những nhân tố ảnh hưởng đến phát triển hoạt
động cung cấp thông tin tín dụng cho khách hàng vay thể nhân tại CIC?
- Cần có những giải pháp gì để phát triển hoạt động cung cấp thơng tin
tín dụng cho khách hàng vay thể nhân tại CIC?
3. Mục tiêu nghiên cứu
3.1 Mục tiêu chung
Nghiên cứu đề xuất một số giải pháp hữu hiệu nhằm phát triển hoạt
động cung cấp thơng tin tín dụng cho khách hàng vay thể nhân tại CIC.
3.2 Mục tiêu cụ thể
Hệ thống hoá lý luận cơ bản về phát triển hoạt động thơng tin tín dụng
nói chung và hoạt động cung cấp thơng tin tín dụng cho khách hàng vay thể
nhân nói riêng tại CIC;
Phân tích, đánh giá thực trạng phát triển hoạt động cung cấp thơng tin
tín dụng cho khách hàng vay thể nhân tại CIC. Chỉ rõ nguyên nhân của thực

3

download by :


trạng và các nhân tố ảnh hưởng đến kết quả hoạt động cung cấp thơng tin tín
dụng cho khách hàng vay thể nhân tại địa bàn nghiên cứu;
Đề xuất một số giải pháp phát triển hoạt động cung cấp thông tin tín
dụng cho khách hàng vay thể nhân tại CIC trong thời gian tới.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
4.1 Đối tượng nghiên cứu
Hoạt động cung cấp thông tin tín dụng cho khách hàng vay thể nhân tại CIC.
4.2 Phạm vi nghiên cứu
Phạm vi không gian: Đề tài được nghiên cứu tại CIC.
Phạm vi thời gian: Số liệu sử dụng để phân tích được thu thập trong
khoảng thời gian từ năm 2016 - 2019. Các giải pháp đề xuất đến năm 2025.
Phạm vi nội dung
Tập trung nghiên cứu phát triển hoạt động cung cấp thơng tin tín dụng
cho khách hàng vay thể nhân tại CIC.
Tập trung phân tích và đánh giá kết quả phát triển hoạt động cung cấp
thông tin tín dụng cho khách hàng vay thể nhân tại CIC.
5. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài
Về ý nghĩa khoa học, đề tài góp phần hệ thống hố và hồn thiện lý
luận về hoạt động cung cấp thơng tin tín dụng cho khách hàng vay thể nhân.
Áp dụng cả phương pháp nghiên cứu định lượng và phương pháp định tính để
phân tích tài liệu về thực trạng, từ đó đề xuất một số giải pháp trên cơ sở
những căn cứ đảm bảo tính khoa học.
Về thực tiễn, nghiên cứu này được triển khai góp phần giải quyết một
thực tế mà ngành Ngân hàng nói chung và CIC nói riêng đang phải đối mặt đó

là nỗ lực đảm bảo tính cơng bằng, minh bạch, thuận tiện trong tiếp cận tín dụng
của người vay, thúc đẩy tăng trưởng tín dụng tiêu dùng và tín dụng thẻ của
khách hàng vay thể nhân, giảm thiểu thông tin bất cân xứng giữa người cho vay
và người đi vay, giảm thiểu tín dụng đen.

4

download by :


Tính mới của luận văn:
Hoạt động thơng tin tín dụng tại CIC đã phổ biến từ lâu, đã có một số
nghiên cứu, luận văn viết về việc phát triển hoạt động đó.
Tuy nhiên qua q trình tìm hiểu và khảo sát tại CIC đến thời điểm hiện
tại, tác giả chưa thấy đề tài nào nghiên cứu cụ thể, chi tiết về “Phát triển hoạt
động cung cấp thơng tin tín dụng cho khách hàng vay thể nhân tại Trung
tâm thông tin tín dụng Quốc gia Việt Nam”.
Đây là nghiên cứu đầu tiên về hoạt động cung cấp thơng tin tín dụng
cho khách hàng vay thể nhân tại CIC. Đối tượng nhận tin ở đây là khách hàng
vay thể nhân, là đối tượng hồn tồn mới. Theo đó, hàng loạt các vấn đề mới
liên quan đến hoạt động cung cấp TTTD cho đối tượng này được nghiên cứu
kỹ lưỡng. Nghiên cứu này sử dụng kết hợp các phương pháp phân tích,
nghiên cứu khảo sát thăm dị để tìm ra các nhân tố có ảnh hưởng đến kết quả
hoạt động cung cấp thơng tin tín dụng cho khách hàng vay thể nhân tại CIC;
Trên cơ sở kết quả phân tích thực trạng, phân tích các kết quả điều tra
và các nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động cung cấp thơng tin tín dụng cho
khách hàng vay thể nhân tại CIC, nghiên cứu đề xuất những giải pháp mới có
tính khả thi để phát triển hoạt động trên, góp phần nâng cao hơn nữa hoạt
động Thơng tin tín dụng của CIC trong giai đoạn mới.
6. Kết cấu của luận văn

Ngoài phần Mở đầu, Kết luận, Luận văn gồm 04 chương:
Chương 1: Tổng quan tình hình nghiên cứu và cơ sở lý luận về phát triển
hoạt động cung cấp thơng tin tín dụng cho khách hàng vay thể nhân tại Trung tâm
thơng tin tín dụng Quốc gia Việt Nam.
Chương 2: Phương pháp nghiên cứu và thiết kế luận văn.
Chương 3: Thực trạng phát triển hoạt động cung cấp thơng tin tín dụng cho
khách hàng vay thể nhân tại Trung tâm thơng tin tín dụng Quốc gia Việt Nam.

5

download by :


Chương 4: Một số giải pháp phát triển hoạt động cung cấp thơng tin tín dụng
cho khách hàng vay thể nhân tại Trung tâm thơng tin tín dụng Quốc gia Việt Nam.

6

download by :


CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ
LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG CUNG CẤP THÔNG TIN TÍN
DỤNG CHO KHÁCH HÀNG VAY THỂ NHÂN TẠI TRUNG TÂM
THƠNG TIN TÍN DỤNG QUỐC GIA VIỆT NAM
1.1 Tổng quan tình hình nghiên cứu
Hoạt động thơng tin tín dụng nói chung và hoạt động cung cấp thơng
tin tín dụng nói riêng đã được khá nhiều tác giả quan tâm nghiên cứu. Điển
hình có thể kể tới các cơng trình nghiên cứu sau:
Luận án tiến sỹ “ Giải pháp phát triển hệ thống thơng tin tín dụng trong hệ

thống ngân hàng Việt Nam hiện nay”(2007) của tác giả Nguyễn Hữu Đương đã
trình bày, đó là: Bài tốn mơ hình kinh tế lượng chứng minh hiệu quả TTTD của
tác giả Craig Mcintoshvà Brunce Wydick, giáo sư trường đại học Francisco,
tháng 9/2004. Nghiên cứu về vai trò và hiệu quả của chia sẻ TTTD, của tác giả
Tullio Jappalli và Mareo Pagano, năm 2005; Báo cáo kết quả khảo sát hoạt động
TTTD trên thế giới năm 2001 và năm 2003; Nghiên cứu về hệ thống báo cáo
TTTD trên tồn cầu, vai trị của nhà nước đối với hệ thống của tác giả Margaret
miller, năm 2000; Nghiên cứu sự phát triển của hệ thống báo cáo TTTD trên thế
giới của tác giả Leora Klapper, thuộc nhóm nghiên cứu phát triển về tài chính
WB, năm 2004; Nghiên cứu sự phát triển của TTTD tiêu dùng ở Nam Á của
nhóm nghiên cứu phát triển về tài chính WB, năm 2004; Nghiên cứu về xếp loại
tín dụng (phương pháp, các chỉ tiêu và khả năng rủi ro tín dụng) biên soạn bởi
Micheal K.Ong, nhà xuất bản RiskBook, năm 2003. Nhìn chung, các cơng trình
trên thế giới về TTTD cũng chưa hệ thống, vẫn mang tính rời rạc, chủ yếu là tập
trung nghiên cứu về hiệu quả, lợi ích của TTTD và xây dựng cơ chế vận hành
cho cơ quan TTTD tư nhân, khuyến khích cho việc hình thành, phát triển cơ
quan TTTD tư nhân tại các nước đang phát triển.

7

download by :


Phạm Thị Mai Phương, 2012. Hoàn thiện hệ thống chỉ tiêu cảnh báo tại
Trung tâm Thơng tin tín dụng quốc gia Việt Nam. Nghiên cứu cơ bản về sản
phẩm cảnh báo đang có; một số vấn đề cơ bản của cảnh báo tín dụng; quy trình
thu thập thơng tin, các bước tiến hành cảnh báo rủi ro, làm rõ các chỉ tiêu phân
tích, các phương pháp dùng trong cảnh báo tín dụng; thực trạng hệ thống chỉ tiêu
cảnh báo tín dụng với những hạn chế, tồn tại và chỉ ra nguyên nhân của hạn chế,
tồn tại trên. Tác giả đã đưa ra hệ thống các chỉ tiêu cảnh báo tín dụng nhằm hỗ trợ

việc đánh giá rủi ro sớm của Doanh nghiệp giúp cho tín dụng Ngân hàng tránh
được những tổn thất, mất mát trong hoạt động cho vay của mình. Trên cơ sở
những thực trạng thực tế đang tiến hành tại Việt Nam, tác giả đề xuất một số giải
pháp cụ thể khắc phục những mặt còn tồn tại, nhằm củng cố, hoàn thiện và phát
triển hoạt động cảnh báo tín dụng tại Trung tâm thơng tin tín dụng.
Đăng Thị Thu Huyền, 2015. Phát triển hoạt động thông tin tín dụng tại
Trung tâm Thơng tin tín dụng Quốc gia Việt Nam. Luận văn đã xây dựng cơ sở
lý thuyết và tổng quan tình hình nghiên cứu về hoạt động của Trung tâm Thơng
tin tín dụng. Tác giả đưa ra 9 chỉ tiêu đánh giá phát triển hoạt động thông tin tín
dụng và vận dụng chúng trong đánh giá thực trạng phát triển hoạt động thơng tin
tín dụng tại Trung tâm Thơng tin tín dụng Quốc gia Việt Nam. Sử dụng cả
phương pháp thu thập thông tin sơ cấp và thứ cấp, tác giả đã phân tích thực trạng
trong chương 3 và chỉ ra những hạn chế trong phát triển hoạt động thơng tin tín
dụng tại Trung tâm Thơng tin tín dụng Quốc gia Việt Nam. Chất lượng thơng tin
đầu vào cịn chưa cao, dẫn đến những sai sót trong các sản phẩm đầu ra của hoạt
động cung cấp thông tin. Hơn 80% số người trả lời trong cuộc khảo sát đều cho
rằng, một trong những mặt hạn chế từ hoạt động tín dụng là: hồ sơ pháp lý chưa
thu thập được đầy đủ... Trên cơ sở những hạn chế này, tác giả đã đưa ra những
giải pháp nhằm phát triển hoạt động thơng tin tín dụng tại Trung tâm Thơng tin
tín dụng Quốc gia Việt Nam trong tương lai.

8

download by :


Lê Thị Thanh Tân, TS. Đặng Thị Việt Đức, 2017. Xếp hạng tín dụng
khách hàng thể nhân tại trung tâm thơng tin tín dụng quốc gia Việt Nam, bài
nghiên cứu trên Tạp chí Tài chính, số 148. Những năm gần đây, hoạt động
cho vay thể nhân của các ngân hàng ngày càng mở rộng, trong khi đó thơng

tin đối với các khoản vay thể nhân thường khó nắm bắt hơn so với doanh
nghiệp nên hoạt động xếp hạng tín dụng thể nhân trở nên cấp thiết hơn. Bài
viết đánh giá thực trạng hoạt động xếp hạng tín dụng thể nhân tại Trung tâm
Thơng tin Tín dụng Quốc gia Việt Nam, từ đó đưa ra đề xuất liên quan tới mơ
hình xếp hạng và quy trình thu thập, trao đổi và đối chiếu thơng tin đầu vào
của mơ hình nhằm hồn thiện hoạt động xếp hạng tín dụng thể nhân tại tổ
chức này.
Phương Thị Quỳnh Trang, 2017. Hoạt động cung cấp thơng tin tín dụng
thể nhân tại Trung tâm Thơng tin tín dụng Quốc gia Việt Nam. Luận văn tập
trung nghiên cứu về hoạt động cung cấp thơng tin tín dụng thể nhân, mang ý
nghĩa thực tiễn để đảm bảo công tác quản lý nhà nước của Ngân hàng Nhà
nước, góp phần giảm thiểu rủi ro cho hoạt động ngân hàng bán lẻ của các Tổ
chức tín dụng. Đối tượng nhận thông tin ở đây là Ngân hàng Nhà nước và Tổ
chức tín dụng.
Nguyễn Thị Hải Yến, 2018. Các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng
dịch vụ thơng tin tín dụng tại Trung tâm thơng tin tín dụng quốc gia Việt
Nam. Luận văn của tác giả đã hệ thống hóa những vấn đề lý luận cơ bản về
chất lượng dịch vụ thơng tin tín dụng. Tác giả đã làm rõ khái niệm dịch vụ
thơng tin tín dụng, chất lượng dịch vụ thơng tin tín dụng và các đặc điểm dịch
vụ thơng tin tín dụng. Đồng thời, tác giả tiến hành xây dựng các tiêu chí đánh
giá chất lượng dịch vụ thơng tin tín dụng và nghiên cứu kinh nghiệm của một
số quốc gia trên thế giới về nâng cao chất lượng tín dụng thơng tin tín dụng để
rút ra bài học kinh nghiệm cho Việt Nam. Dựa trên cơ sở lý luận này, tác giả

9

download by :


tiến hành phân tích và đánh giá thực trạng hoạt động dịch vụ TTTD tại Trung

tâm Thơng tin tín dụng Quốc gia Việt Nam. Theo đó, sau 15 năm thành lập và
phát triển, hoạt động dịch vụ thơng tin tín dụng tại CIC đã đạt những thành
tựu đáng kể, cùng với chất lượng dịch vụ TTTD cũng ngày càng được nâng
cao. Tuy nhiên, tác giả cũng chỉ ra những tồn tại nhiều hạn chế về chất lượng
dịch vụ TTTD mà Trung tâm cần khắc phục. Sử dụng thông tin sơ cấp thu
thập bằng bảng hỏi điều tra khảo sát khách hàng, tác giả đã đánh giá các nhân
tố ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ tại Trung tâm Thông tin tín dụng quốc
gia Việt Nam. Từ kết quả của mơ hình hồi quy, có thể thấy rằng đa số khách
hàng của Trung tâm thơng tin tín dụng quốc gia rất coi trọng tính đáp ứng
trong hoạt động dịch vụ TTTD tại CIC, là tiêu chí quan trọng quyết định cảm
nhận của KH đối với chất lượng dịch vụ,.... Với các kết quả thu thập được, tác
giả cũng đã kiến nghị các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ thơng
tin tín dụng của CIC.
Như vậy có thể thấy các đề tài nghiên cứu trên đã hệ thống hóa được
các vấn đề lý luận cơ bản về hoạt động thông tin tín dụng nói chung và hoạt
động cung cấp thơng tin tín dụng nói riêng. Các cơng trình nghiên cứu này
đều đánh giá thực trạng hoạt động thơng tin tín dụng của CIC trên các khía
cạnh khác nhau và đều đề xuất các giải pháp phát triển hoặc mở rộng hoạt
động thơng tin tín dụng.
Tuy nhiên, các cơng trình nghiên cứu trước đây đều chỉ nghiên cứu về
hoạt động cung cấp thơng tin tín dụng của CIC cho các NHTM là chủ yếu
nhằm mục đích đáp ứng nhu cầu thẩm định khách hàng của các ngân hàng
này. Trong điều kiện nền tài chính ngân hàng ngày càng phát triển, khơng chỉ
các NHTM mới có nhu cầu sử dụng dịch vụ thơng tin tín dụng của CIC mà
cịn các chủ thể khác cũng có nhu cầu sử dụng. Do đó, việc nghiên cứu và
phát triển, mở rộng thêm hoạt động cung cấp thơng tin tín dụng CIC cho

10

download by :

khách hàng vay thể nhân là hoàn toàn cần thiết và khơng trùng lắp với các
nghiên cứu trước đó.
1.2 Những vấn đề cơ bản về hoạt động cung cấp thông tin tín dụng của
Trung tâm thơng tin tín dụng
1.2.1 Khái qt về Trung tâm thơng tin tín dụng
Về tên gọi: Cơ quan TTTD công thường được gọi là trung tâm TTTD
hoặc cơ quan đăng ký tín dụng cơng. Thường được dùng ký hiệu viết tắt là
PCR, thuộc sở hữu nhà nước, được thành lập bởi NHTW hoặc ủy ban thanh
tra ngân hàng.
Về mục tiêu hoạt động: PCR hoạt động trước hết vì mục tiêu an tồn và
ổn định hệ thống tài chính của mỗi nước, PCR khơng kinh doanh, khơng
nhằm mục tiêu lợi nhuận.
Về chức năng, nhiệm vụ:
PCR có chức năng cung cấp thông tin cho NHTW để đưa ra các quy
định và giám sát các tổ chức tài chính nhằm góp phần đảm bảo an tồn, phát
triển bền vững hệ thống ngân hàng tài chính của mỗi nước. NHTW phát triển
các chính sách tín dụng thận trọng và các nghiệp vụ cho các tổ chức tài chính,
gồm cả trong kinh doanh và quản lý rủi ro tín dụng. Đây là một cách cung cấp
các dịch vụ TTTD cho các tổ chức tài chính để họ có thể làm tốt hơn quyết
định cho vay.
PCR có chức năng thu thập TTTD về người vay và cung cấp thông tin
trở lại cho người cho vay. Đây là một nguồn thông tin được sử dụng bởi
người cho vay để hỗ trợ họ xem xét lịch sử tín dụng của những người vay
tiềm năng hay hiện thời.
Về vai trò: Vai trò của PCR được thể hiện:
Một là, giúp người cho vay nắm rõ về đặc tính của hồ sơ tín dụng và dự
báo chính xác hơn khả năng trả nợ của người vay. Điều này cho phép người

11

download by :


cho vay chọn đối tác, đặt giá cho các khoản cho vay của họ tốt hơn, dễ dàng
tư vấn lựa chọn khách hàng.
Hai là, giảm "thuê mua thông tin" mà các ngân hàng có thể tìm kiếm
từ các khách hàng của họ. Khi một ngân hàng có hiểu biết đầy đủ về một
người vay, thì điều đó có thể chi phí lãi suất thấp thích hợp cho cạnh tranh tìm
kiếm thuê mua thông tin. Thông tin dùng chung với nhiều ngân hàng sẽ giảm
chi phí cơng nghệ và th mua, bởi mỗi người cho vay đặt một giá cạnh tranh.
Tỷ lệ lãi suất thấp còn tăng lợi nhuận ròng của người vay.
Ba là, tính khách quan, vơ tư của PCR như là một phương kế răn đe
người vay. Người vay biết rằng nếu anh ta mắc tiếng xấu với tất cả những
người cho vay tiềm năng khác có thể sẽ bị phá sản, cắt tín dụng, chịu chi phí
cao hơn. Cơ chế này cũng thúc đẩy mạnh hơn trả nợ, giảm rủi ro đạo đức.
Bốn là, những người vay muốn giấu diếm, che đậy các khoản nợ hay có
nhu cầu tín dụng từ nhiều ngân hàng cùng một lúc, nếu khơng giám sát chặt
chẽ thì khơng ai nhận thấy được. PCR này giúp chia sẻ cho người sử dụng
biết hoặc "vạch trần" cho người cho vay toàn bộ các khoản nợ nần của những
người vay và theo đó loại trừ những khoản tín dụng khơng hiệu quả.
Về tính chất: pháp luật quy định bắt buộc các TCTD phải báo cáo thông
tin về các khoản cho vay cho PCR theo định kỳ, nếu TCTD nào không báo
cáo hoặc báo cáo không nghiêm túc thì sẽ bị phạt và khơng được khai thác
thông tin. Tham gia báo cáo, khai thác thông tin với PCR vừa có tính bắt
buộc, là nghĩa vụ và là quyền lợi của các TCTD, trước hết vì chính lợi ích của
mình và vì lợi ích ổn định, phát triển hệ thống ngân hàng.
Về quy mơ: PCR có quy mơ trung bình, chỉ hoạt động trong phạm vi
từng quốc gia, khơng có hiệu lực để hoạt động ra ngồi phạm vi quốc gia.

Người được sử dụng thông tin: NHTW sử dụng thông tin phục vụ nhiệm
vụ thanh tra, giám sát và các TCTD sử dụng thơng tin để phịng ngừa rủi ro.

12

download by :


Phí thơng tin: Thường chỉ có tính chất tượng trưng, với mức giá rất thấp.
Đến nay, theo thống kê của WB, PCR được thành lập ở nhiều nước,
thường thì mỗi nước chỉ có một PCR. Đặc biệt ở Châu Âu, các nước như: Áo,
Bỉ, Pháp, Đức, Ý, Tây Ban Nha và Thổ Nhĩ Kỳ đã có cơ quan đăng ký tín
dụng cơng. Ở Châu Á cũng nhiều nước có cơ quan TTTD công như Trung
Quốc, Malaysia, Băng la đét, Việt Nam...
Tại Việt Nam, PCR là Trung tâm thơng tin tín dụng CIC.
1.2.2 Các hoạt động của Trung tâm thông tin tín dụng
Hoạt động thu thập, xử lý, lưu trữ và cung cấp TTTD tại Trung tâm
thơng tin tín dụng đã và đang được phát triển trên nền công nghệ thông tin
hiện đại, đạt tiêu chuẩn quốc tế, cụ thể như sau:
1.1.2.1 Thu thập thơng tin
Bộ phận thu thập có chức năng thu thập thơng tin về tài chính, phi tài
chính của khách hàng vay và các thông tin kinh tế, thị trường có liên quan đến
hoạt động tín dụng từ các nguồn trong nội bộ hệ thống ngân hàng và từ các
nguồn ngồi ngành như: thơng tin định danh của khách hàng vay và những
người có quan hệ với khách hàng vay; thơng tin về lịch sử cấp tín dụng, thuê
tài sản, mua hàng trả góp, trả chậm và các giao dịch khác có điều kiện về lãi
suất, thời hạn phải trả, tiền thuê; thông tin về lịch sử trả nợ, số tiền đã đến hạn
hoặc chưa đến hạn, thời hạn phải trả, hạn mức tín dụng, hạn mức thẻ tín dụng
của khách hàng vay; thơng tin về bảo đảm nghĩa vụ trả nợ của khách hàng
vay; các thông tin khác liên quan khác …

Một số vấn đề có liên quan trực tiếp đến việc thu thập thông tin, dữ liệu
như nguồn thông tin, cơ sở pháp lý của việc thu thập, trách nhiệm của nguồn
tin và phí thu thập thông tin chi tiết như sau:
Nguồn thông tin, cơ sở pháp lý của việc thu thập tin
Thông tin đầu vào của hệ thống TTTD ngân hàng có ở rất nhiều các tổ

13

download by :