Tài liệu TRIẾT HỌC - Chương trình dùng cho cao học và nghiên cứu sinh không thuộc chuyên ngành Triết học pdf

VIETNAM NATIONAL UNIVERSITY HCM CITY

Prof. Dr. Vũ Tình


TRIẾT HỌC
Chương trình dùng cho cao học
và nghiên cứu sinh
không thuôôc chuyên ngành Triết học


LỊCH SỬ TRIẾT HỌC PHƯƠNG ĐÔNG


PHƯƠNG ĐƠNG
Phương Đơng là vùng đất nằm dọc theo lưu
vực sông Nin, sông Ấn, sông Hoàng từ miền
Trung Câôn Đông đến miền cực Đông châu Á.
Thời cổ đại, phương Đông gồm: Ấn Đôô,
Trung Quốc, Ai Câôp và vùng Lưỡng Hà.
Lịch sử phương Đông cổ đại bắt đầu từ sự
hình thành xã hôôi CHNL (khoảng thiên niên
kỷ thứ IV TCN) và kết thúc vào khoảng đầu
CN.


TRIẾT HỌC ẤN ĐƠơ CỞ – TRUNG ĐẠI


1. Các thời kỳ phát triển của
Triết học Ấn Đôô cổ - trung đại

LSTH Ấn Đôô cổ – trung đại có thể chia
thành 3 thời kỳ:
1). Thời kỳ Véda (XV TCN – VIII
TCN).
2). Thời kỳ cổ điển (VI TCN – VI).
3). Thời kỳ sau cổ điển (VII – XVIII).


1.1. Triết học thời kỳ Véda
(Từ thế kỷ XV TCN – VIII TCN)
a). Bối cảnh xã hôôi
- Khoảng thế kỷ XV TCN người Arya vào Ấn
Đôô.
- Xã hôôi Ấn Đôô phân chia thành 4 đẳng cấp:
1. Đẳng cấp thần quyền.
2. Đẳng cấp thế quyền.
3. Đẳng cấp dân tự do.
4. Đẳng cấp nô lêô.


b). Đăôc trưng triết học thời kỳ Véda
Triết học – tôn giáo dựa trên Thánh Kinh Véda


Linh hồn vũ tụ Đấng Sáng tạo - là
Brahman. Toàn bôô vũ
trụ là Brahman.Trong
vũ trụ tất cả là biểu
hiêôn của Brahman

LINH HỒN VŨ TRU
BRAHMAN


4 đẳng cấp trong xã hôôi là hiêôn thân của 4 bôô
phâôn khác nhau trên cơ thể của Đấng Sáng
tạo:
- Đầu
- Thân
- Đùi
- Bàn chân

Đẳng cấp thần quyền.
Đẳng cấp thế quyền.
Đẳng cấp dân tự do.
Đẳng cấp nô lêô.


Vũ trụ chia thành 3 cõi:
1. Thiên giới.
2. Trung giới (Không trung).
3. Hạ giới.
Tất cả các cõi đều có thần linh ngự trị.


THẦN MĂôT TRỜI
SYRYA
ngự trị Thiên giới

THẦN GIÓ VAYU
ngự trị Trung giới


THẦN LỬA AGNI
ngự trị Hạ giới


Con người có linh
hồn bất tư và chịu
kiếp luân hồi, nghiêêp
báo.


Con người giải thoát mình bằng cuôôc đời
đức hạnh = Tế tự thần linh, sống theo bổn
phâôn.


1.2. Triết học thời kỳ cổ điển
(Từ thế kỷ VI TCN – VI)
a). Bối cảnh xã hôôi
- Ranh giới giữa các đẳng cấp trở nên hết
sức nghiêôt ngã.
- Khát vọng được giải thoát, khát vọng có
cuôôc sống bình đẳng, cuôôc sống bác ái lan
rôông khắp các tiểu vương quốc.


b). Các phái triết học thời kỳ cổ điển

Triết học có 9 phái: 6 phái chính thống & 3
phái tà giáo.
+ 6 phái chính thống: Samkhya, Vaisesika,
Nyaya, Yoga, Mymansa, Vedanta.
+ 3 phái tà giáo: Lokayata, Buddhism (Phâ ôt
giáo), Jaina.


1.3. Triết học thời kỳ sau cổ điển
(Từ thế kỷ VII – XVIII)
a). Bối cảnh xã hôôi
- Nôôi chiến giữa các lãnh chúa phong kiến
của các tiểu vương quốc.
- Sự đôôt nhâôp liên tục của ngoại tôôc và sự
thống trị của các vương triều Hồi giáo.


b). Đăôc trưng của triết học
thời kỳ sau cổ điển
- Đạo Hồi thâm nhâôp vào Ấn Đôô, tư tưởng Hồi
giáo ảnh hưởng nhiều đến các tầng lớp dân Ấn.
- Đạo Bàlamôn phát triển thành đạo Hinđu.
- Tư tưởng Phâôt giáo suy yếu nhiều so với thời
kỳ cổ điển.


2. Nhâôn định về triết học Ấn Đôô
cổ – trung đại
Triết học Ấn Đôô cổ – trung đại là triết học –

tôn giáo mang tính hướng nôôi. Những vấn đề
về nhân sinh quan được lý giải nhiều ở góc
đôô đạo đức, tâm linh nhằm định hướng thực
hành để con người được giải thoát ở kiếp
sau.


TRIẾT HỌC
PHÂôT GIÁO


I. KHÁI LƯỢC
- Là trào lưu triết học – tôn giáo, ra đời
khoảng cuối thế kỷ VI TCN.
- Người sáng lâôp là Tất Đạt Đa.
- Kinh điển là Tam tạng:
1. Tạng Kinh.
2. Tạng Luâôn.
3. Tạng Luâôt.


II. NƠơI DUNG CƠ BẢN
CỦA TRIẾT HỌC PHÂơT GIÁO
1. Thế giới quan
- Vũ trụ vô thuỷ, vô chung.
- Vạn vâôt vô thường, vô ngã, giả tướng,
sinh thành, chuyển hoá theo luâôt nhân –
quả.

2. Nhân sinh quan
- Con người là duyên hợp của ngũ uẩn (sắc uẩn, thụ
uẩn, tưởng uẩn, hành uẩn, thức uẩn).
- Ngũ uẩn được chia thành phần danh và phần sắc
của con người.
- Cũng như vạn vâôt, con người là thực thể vô thường,
vô ngã, giả tướng. Luâôt nhân – quả đối với con người
thể hiêôn qua kiếp luân hồi – nghiêôp báo.